weekpuzzel door dr. Pluizer aoaa aacian ana ara aaa aan anci a □□a ana aaa om ■aaagnaa onaaaan MmaHaanmaantaB medische rubriek postzegels oplossing vorige puzzel ésSBSSmSBm a c n a d PAGINA 20 LEIDSE COURANT ZATERDAG 10 SEPTEMBER li K 101 De prijswinnaars van de puzzel van vorig week zijn: Twaalf gulden vijftig: Wilco Koek. Blauwpolderkade B1, Rijpwetering. Zeven gulden vijftig: Mej. B. v.d. Weijden. Bronkhorststraat 57, Noordwijk-Binnen. Vijf gulden: P. Deege, Nieuwe Rijn 64. Leiden. De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. Oplossingen onder vermelding van „Puzzel 36' voor woensdagmiddag 12.00 uur opsturen naar: leidse Courant. Postbus 11, Leiden. NR 36 RUITENPUZZEL Rond de genummerde vakjes dienen woorden van 4 letters van navolgende betekenis te worden ingevuld. Al deze antwoorden lezen in de richting van de wijzers van de klok. De beginletter van het eerste antwoord komt in het vakje boven het cijfer 1het vakje, waarin de beginletter van elk van de overige antwoorden komt, dient door combinatie met de letters van de omringende antwoorden te worden vastgesteld. Bij juiste oplossing vormen de gezamenlijke letters op de buitenrand te beginnen met de letter boven het cijfer 1 en rechts verder gaande - een citaat van Napoleon. 1 tweestemmig gezang; 2 stad in Egypte; 3 stad in Oostenrijk; 4 roofvogel; 5 zeer snelle ren; 6 klipgeit; 7 lichaamsdeel; 8 bewaarkluis; 9 verdund zuur waarin goudwerk wordt gekookt en gekleurd; 10 tegenstander; 11 door de natuur gevormde ruimte; 12 bijwoord van plaats; 13 soort aap; 14 morsdoekje; 15 soort klooster; 16 vuurwapen; 17 nauwe opening; 18 vloeistof; 19 deel v.h. oog; 20 vis; 21 kale streep in een stof; 22 gestold vleesnat; 23 naaldboom; 24 plezier; 25 holhoomig dier; 26 onvriendelijk; 27 blaasinstrument; 28 opgelegd werk; 29 vogel; 30 geneesheer; 31 kleverige stof; 32 wild zoogdier; 33 stamloze moeraspalm; 34 leesteken; 35 bijbelse naam; 36 vreemde munt; 37 slaginstrument; 38 laddersport; 39 reclamelicht; 40 na het genoemde; 41 kokertje van zacht metaal; 42 afgesloten ruimte om een preekstoel; 43 wandelhoofd in zee; 44 beeld van vluchtigheid; 45 drietal; 46 stad in Tsjechoslowakije; 47 vestingwerk; 48 veelkleurig; 49 zonder hapering (fig.); 50 lang smal stuk; 51 zwaardwalvis; 52 L-vormige gordijnroede; 53 Italiaans eiland; 54 vogel; 55 vervelend; 56 overal; 57 gemalin van Zeus (mythologie); 58 broodsoort; 59 jong; 60 roeispaan; 61 bedenking; 62 bepaalde tijdsruimte; 63 grondsop; 64 geestrijke drank; 65 schandpaal; 66 neteldier; 67 vogel; 68 jonge kabeljauw; 69 verfrissende lekkernij; 70 plomp dier. Hoe luidt het citaat van Napoleon, dat op de buitenrand ontstaat? dopr W Leurs In het afgelopen seizoen heeft u kennis kunnen nemen van de BOLS Bridge Tips. die negen ver schillende experts u hebben gege ven. Veertig bridgejournalisten uit achtentwintig landen (voor Neder land: Ton Schipperheijn van Het Parool) hebben deze tips waarde ringscijfers gegeven variërend van 0 tot 20. met als resultaat dat als toptip uit de bus kwam het advies van Jeff Rubens (Heb eerbied voor uw partner! Laat zien dat u zijn problemen als de uwe beschouwt en help actief mee ze op te lossen) met een score van 662 punten, op eerbiedige afstand gevolgd door mevr. Dorothy Haydn—Truscott (618) en Tony Priday (614). Uiteraard is zo'n jurybeoordeling zeer subjectief. Schipperheijn's waarderingen lopen uiteen van 5—17 punten, terwijl Belladonna 15—20 punten voor elke tip toe kent. Ook de waarderingscriteria spelen een belangrijke rol. Zo zegt Tannah Hirsch: „Ik heb mijn pun ten toegekend op basis van wat ik een goed advies vind voor de gemiddelde speler de duizen den die de bridgerubrieken lezen.. Hoewel technisch gezien, het ad vies van Rubens veruit het beste is, heb ik daar niet de hoogste score aan toegekend. Ik geloof niet dat veel lezers in staat zijn het daarin gestelde in praktijk te bren gen. Mijn lezers herkennen mees tal hun eigen problemen niet, laat staan dat ze die van de partner kunnen doorgronden!" Op gevaar af, dat hij gelijk heeft, wil ik u toch een ingewikkelder voorbeeld van Rubens raadgeving niet onthouden: H B 7 A V 8 OAV8 H V 7 4 1098 m *6532 c?B 9 7 5 w a <51042 o B 9 7 5 7 o 10 4 98 »B 10 6 5 ♦A V 4 OH 6 3 O H 6 3 2 *A 3 2 Zuid gever, noord-zuid kwetsbaar. Het bieden was verre van gecom pliceerd, zuid I SA (16—18 pnt.) noord 7 SA, einde. West startte met schoppen 10 en de leider incasseerde achtereen volgens schoppenboer, klaveraas, klaverheer, schoppenheer, schop penaas, gevolgd door een kleine klaveren naar de vrouw. Deze vol gorde deed geen afbreuk aan zuids kansen op een dwangpositie (het plan was met drie hartenrond jes te vervolgen), maar gaf de verdediging wel een moeilijk pro bleem. West wist dat de leider een vierkaart in een rode kleur had. maar niet in welke. Een raadsel waarvan de oplossing meer dan 2000 punten waard was. Had oost, die geen kans had een rode kaart bij te spelen, kunnen helpen? In de eerste slag kan oost zien, dat er voor de verdediging maar een probleem kan zijn, nl. dat west een potentiële stopper in elk van de rode kleuren heeft. Stel dat oost in de eerste slag schoppen 6 bij- speelt en later de 5 en de 3 en klaverboer-6 als klaveren wordt ge speeld. Als west afstand moet doen van een rode kaart, heeft hij oost achtereenvolgens zien spelen 65—3 in schoppen en B-6 in klaveren telkens de hoogst mo gelijke kaart eerst. Normaal geeft het bijspelen van een kaart op een uitkomst van de partner interesse in de kleur aan of, soms, distribu tie. Een kaart die bijgespeeld wordt op een door de leider voor gespeelde kleur, geeft distributie aan, of opheldering over de hon- neurspositie. Maar geen van deze betekenissen kan hier redelijk van toepassing zijn. De verdediging kan van het begin af zien, dat de leider 12 slagen heeft (3 in elke kleur en dat er van moet worden uitgegaan, dat oost de klaverkleur stopt. Het enige andere standaard verde digingssignaal is kleur-preferentie. Een hoge kaart vraagt een uit komst of toont kracht in een hoge kleur, en omgekeerd: een lage kaart duidt op een lage kleur. Als west het ongewone bijspelen van zijn partner (steeds de hoogste) als kleurpreferentie opvat, zal hij zich realiseren dat oost „kracht" toont in een hoge kleur, harten. Dus moet west de ruitens bewaren! -H - Idoor c --- V l I C. J. de Feijter Hier volgt de oplossing van de oorspronkelijk met een verkeerd onderschrift gegeven partijstelling. Vele partijschakers stelden al snel vast, dat zwart, die zetten moest, altijd zou kunnen winnen. Laten we eens zien hoe dat gaat: Wit: Kc1, La7; pion: g5-Zwart: Kg2, Ld3; pionnen: c4, g6, h7. In het algemeen wint zwart als hij twee pionnen méér heeft bij onge lijke lopers en als die pionnen dan zo ver uiteen staan als hier het geval is. Zwart begint met: 1 c4-c3. Zwart streeft ernaar zijn h-pion te ruilen voor de witte pion. Maar daarvoor moet de zwarte loper op de diagonaal b1-h7 blij-, ven. En bovendien moet dan de zwarte c-pion op c2 staan, waar hij gedekt blijft door zijn loper. Kijk maar eens wat er kan gebeu ren als zwart c4-c3 achterwege laat: 1Kf3. Nu dreigt al direkt 2Kf4 met winst van pion g5. Wit heeft wel tijd om b.v. 2.Ld4, Kf4, 3. Lf6te spelen, maar dan ruilt zwart na: 3Kg4, 4. Kd2, Kh5 5. Kc3, h6 tóch gemakkelijk zijn h-pion en wint dan regelmatig. Maar nu. 2. Kd2. Lf5! 3. Ld4, Kg4 4. Le3, Kh5 5. Kc3. h6 6. gh6: g5 7. Kc4remise. Wit heeft dan zelfs nog een tempo over om remi se te maken. Dus toch: 1c4-c3 2. La7-d4, c3-c2 3. Kc1-d2, Kg2-f3 4. Ld4-b2, Ld3-f5 5. Kd2-c3, Kf3-g4 6. Lb2-c1, h7-h6 (h5) 7. g5xh6, g6-g5 8. Kc3- d4,en wit komt net één tempo tekort voor remise. Na de gespeelde zetten wint zwart regelmatig. Die pion op h6 heeft voor wit geen waarde, want als wit deze gaat inruilen voor d? zwarte loper, trekt zwart zich daarvan niets aan, want dan lopen zijn pionnen gemakkelijk door. De wit te loper kan niet beide doorgebro-. ken pionnen tegenhouden nu de c-pion al op c2 staat. Zwart ver volgt met: 8 Kg4-h4 9. Kd4-e3, Kh4-g3 10. Ke3-e2, g5-g4 11. Ke2- fl. Kg3-h2 12. Lc1-e3, g4-g3 13. Le3-f4, Kh2-h1!en het is uit. Er zijn nog veel meer varianten, maar bij korrekt spel wint zwart regelmatig. Uit de vele oplossingen, waarvoor hartelijk dank, kwam bij loting als winnaar van het boek van Dr Euwe te voorschijn de heer C. J. van Bommel. Hartelijk gelukgewenst. Ik wens me een even grote de« me toe bij de vorige week gestl. oplossingswedstrijden met e zijds vier problemen, (twee t\ zetten en twee niet te moei driezetten) en anderzijds met studies. Voor de eerste (proble wedstrijd zijn twee boeken ui loofd, voor de studies vier boel omdat studies toch wel hogi eisen stellen aan de oplossers. U weet het al, alle oplossif$ tegelijk inzenden uiterlijk tweei ken nadat de laatste opgaven i En dan volgen nu probleem nr.^ en studie nr. 2. Probleem nr. 2. van Ds. J. f The Problemist 1972. (zie diagram nr. 1.) Wit: Kf6, Da3, Te4. Zwart: Th8, Le8; pionnen: d4, f5, f7, h6. Wit begint en geeft mat in a (3) zetten. Studie nr. 2. van F. J. Prokf Prager Presse 1923. (zie diagram nr. 2.) Wit: Kb6, Ld2, Pd6; pion: f Zwart: Kb8, Td7. Wit begint f wint. ml door WIMBWwmBfllBlHWI B. J. Nuys Nederlands voormalige overzeese gebiedsdeel Suriname spreekt al jaren een woordje op damgebied mee, maar eerlijk gezegd lijkt het erop of op oude roem wordt ge-, teerd. De Surinaamse dammer van nu wijst vol trots op de prestaties van Amzand en Sen A Kauw. Maar daarbij bleef het lange tijd. Een enkel individueel succesje zette toch te weinig zoden aan de dijk. Ook het talent Harley Overman bleef in de verwachtingen steken. Na zijn eerste plaats in de hoofd groep van het KSH-toernooi 1975 presteerde hij weinig. Alleen in dat jaar werd hij Surinaams kampioen, in 1976 ging de titel naar Pertap Malahé met Theo Buitendorp op de tweede plaats. Beide spelers kwamen met weinig succes overi gens uit in het KSH-toernooi. In het vorige KSH-toernooi boekte Waldring, ook al een ex-kampioen van Suriname, een knap resultaat door van Wiersma te winnen. Van Overman en Waldring willen we vandaag twee fragmenten laten K M S M SSS 5 P SI IS 9 I NORDEN zien uit het Surinaams kampioen schap van 1975, waarin Overman eerste werd, overigens twee pun ten voor Malahé, de huidige kam pioen. In het eerste diagram de stand na 31.48-42 in de partij Nor den—Overman. Op 31.34-29 23x34 32.30x39 laat zwart de winst met 32. 24-29 33.33x24 19x30 34.25x34 17-22 35.26x17 22x44 niet glippen, vandaar 31.46-42. Over- DALEN man vindt nu 31. 14-20 32. 25x14 9x20 en na 33.30-25 4-9 34.25x14 9x20 35.34-30 het slimme 35. 3-9 dat de beslissende fase inluidt. 36.30-25 9-14 37.37-31 al weer een logische zet: dreigt 33-29 24x22 27x29 wordt onaangenaam, en op 13-18 42-37 5-10 45-40 is het duidelijk wie wint. En toch heeft Overman iets goeds onder de kurk, want na 37.37-31 gaat zwart winnen! 37. 24-29 38.33x15 5-10 39.15x4 13-18 40.4x22 14-20 41.25x14 19x10 42.28x19 17x48 43.26x17 48x42 uit. Verrassende ontwikkeling in de partij Dalen-Waldring, waarvan het tweede diagram de stand aangeeft na 33.39-34 van Dalen. Zo te zien een laatste poging om via de drei ging 33-29 zijn slechte positie te compenseren. En juist nu 11-16 22x11 6x17 zwart in staat stelt zijn voordeel te behouden gebeuren er vreemde dingen. 33. ...21-27 34.32x12 23x43 35.22-17 11x22 36.12-7 43-49 37.7-1 6-11 38.45-40 en daarmee wordt 42-38 49x16 37-32 "16x29 34x14 9x20 50x19 13x24 een hinderlijke dreiging. 38. 24-29 39.34x14 9x20 40.40-34 20-25 41.30-24 11-17 42.34-29 49- 16 43.1-6 nu loet 17-21 6x28 21-27 met de dreiging 27-31 de proble men op, maar Waldring speelt 4316-11 44.42-38 11-16 4539- 23 16x49 4635-30 25x34 4734-19 13x24 48.33-28 22x33 49.6x2 4940 50.23-19 40-18 513-11 18-12 52.19- 13 12-40 5336-31 15-20 en nu het problematische 5437-32! uit. Paardrijden als therapie In een beperkte studie, die de Nederlandse arts dr. J. H. M. Van der Straaten onder auspiciën van Stichting Bio Kinderrevalidatie over het paardrijden voor gehandi capte kinderen vervaardigd heeft, wordt onder meer geconcludeerd, dat, gezien de uitkomsten van de ze beperkte studie, een verder gaand onderzoek in hoge mate gewenst is. In het algemeen kan men stellen, dat de recreatieve mogelijkheden voor lichamelijk gehandicapten aan beperkingen onderhevig zijn. Dat geldt zeker voor paardrijden, waarbij aangepaste voorzieningen en bijzondere begeleidingseisen niet alleen van overwegend belang zijn, maar ook de nodige kosten vergen. Daar staat dan wel tegen over, dat dit paardrijden de gehan dicapte ruiter dwingt tot het ge bruik van al zijn bewegingsmoge lijkheden hetgeen zeer bijdraagt tot zijn lichamelijke ontwikkeling. Dit geschiedt bovendien in contact en samen met anderen, wat een duidelijke steun betekent voor het streven naar integratie met de om geving in het algemeen. Bovendien bevordert het paardrij den het zelfbewustzijn. De gehan dicapte verkeert doorgaans in een afhankelijke positie en is nu, in samenwerking met anderen, zelf in staat om tot een stukje wereldver kenning te komen in het besef dat hij het handelen en bewegen van een dier aan zijn wil ondergeschikt kan maken. Want het is nu een maal zo, dat het contact met die ren de isolementspositie kan ver minderen, omdat men verplicht is rekening te houden met andere levende wezens. Dit betekent met name, dat het centraal stellen van de eigen situa tie, zoals dat bij gehandicapten kan voorkomen, betrekkelijk wordt gemaakt. In de omgang met ande ren krijgt het aspect van gelijk waardigheid meer nadruk en dat maakt het dat de gehandicapte in de maatschappij gemakkelijker aanvaard wordt Om al deze aspecten te onderzoe ken werd een groep van lichame lijk gehandicapte kinderen samen gesteld. De bedoeling was om aan te geven dat het zin had om een meer uitgebreid onderzoek uit te voeren, waarin ook meer aspecten tegelijk onderzocht kunnen wor den. Een statistische verwerking van de resultaten valt, gezien de beperktheid van het onderzoek, nog niet te geven, maar er kan toch reeds vastgesteld worden, dat lichamelijk gehandicapte kinderen, die paardrijden als therapie kre gen, een symmetrischer en regel matiger looppatroon vertoonden. Bovendien was de onderlinge sa menwerking van hun spieren beter dan bij de niet-rijders. Aanvankelijk zal in de rijles de bij vele aanwezige slechte zitbalans een belemmering zijn om zonder hulp op het paard te blijven, maar na enkele lessen verbetert deze situatie. Het is uiteraard wel nodig dat het kind het paard als vriend moet hebben aanvaard en dat het ang stige van de rijsituatie moet zijn overwonnen. Door nu op het paard, gedurende de rijles, het kind bepaalde oefeningen en be-, wegingen te laten uitvoeren, leert het kind zijn spieren beter te be heersen en daarmee verbetert de samenwerking tussen de spieren .onderling. Deze samenwerking ver vult een heel belangrijke rol in het menselijk looppatroon, en uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat de aldus vastgestelde samen werking van de spieren onderling bij lichamelijk gehandicapte kinde ren (bijvoorbeeld bij spastische kinderen) als gevolg van het paardrijden de loopfunctie duide lijk verbetert. Gezien het leerproces dat aan de verbeterde bewegingsvaardigheid (het looppatroon) ten grondslag ligt, zal het nuttige effect van de paardrijtherapie pas op de lange duur stabiel worden. Om dit te kunnen aantonen is net noodzake lijk dat het onderzoek in groter verband over een langere periode wordt voortgezet, aldus dr. Van der Straaten. Op 8 september a.s. zal de postad ministratie van het vorstendom Liechtenstèin twee series bijzonde re zegels in de verkoop brengen. De eerste serie bestaat uit vier zegels en heeft als thema: „Kaste len in Liechtenstein". Op de2e ze gels ziet men het geboortehuis en het tegenwoordige verblijf van de vorst. Zo toont een zegel van 20 rappen het slot „Frauenthal" in Stiermarken. Hier werd de vorst op 16 augustus 1906 geboren en hij verbleef hier tot 1911. Als vijfjarige ging Franz Josef naar het slot Gross-Ullersdorf in Noord-Moravië. Dit slot is afgebeeld op de tweede zegel in deze serie welke een waarde heeft van 50 rappen. Zijn jeugdjaren, die in de tijd van de eerste wereldoorlog vielen, bracht Franz Jozef door op het slot Liech tenstein bij Moedling in Neder Oostenrijk. Dit slot is te zien op de derde zegel met een waarde van 80 rappen. In de twintiger jaren verbleef de tegenwoordige machthebber in het Paleis Liech tenstein in de Alserbachstraat in Wenen, van waaruit hij zijn gymna siale- en universiteitsstudie voltooi de. Dit paleis komt voor op de vierde en laatste zegel van deze serie met een waarde van 90 rappen. Opmerkelijk is het feit dat de vor sten van Liechtenstein altijd in Wenen gewoond hebben, ook al stonden zij aan het hoofd van de regering van het vorstendom. Franz Josef brak met deze traditie door zich in 1938 te vestigen op het kasteel Vaduz in de gelijknami ge stad. Het ontwerp voor deze zegels werd vervaardigd door Otto Stefferl uit Wenen. De zegels worden in vellen van 12 stuks gedrukt door de Oos tenrijkse staatsdrukkerij in Wenen. De tweede serie bestaat uit drie zegels; deze hebben klederdrach ten uit Liechtenstein als onder werp. Op een zegel van 40 rappen ziet men een groepje van drie kinderen, gekleed in de lands- dracht van de „bemiddelde agra riër". Twee meisjes met de karak teristieke „Radhaube", de wiel- muts, zijn te zien op een zegel van 70 rappen. Een dame in Liechten steiner feestdracht is afgebeeld op een zegel van 1 fr. Het borduur- Kastelen, klederdrachten uit Liechtenstein werk op de achterzijde van de wielmuts dient om de status van de draagster te accentueren, wat ook geldt voor het borduurwerk op de keurslijfjes. Het ontwerp voor deze «egels kwam van de hand van prof. Adal bert Pilch uit Mauerbach. De ze gels worden in vellen van 20 stuks gedrukt door Courvoisier S. A. te La Chaux-de Fonds in Zwitserland. De laatste datum op de uitgiften kalender van Liechtenstein is 7 december a.s. Op die datum ko men vier kerstzegels in de verkoop en verder een zegel met als onder werp „afbeeldingen uit het vor stenhuis". Verder nu naar Brazilië, welk la'1 nog niet vaak in deze rubriek ai' de orde is geweest. Met de uitgil' van een bijzondere zegel opT augustus j.l. werd daar de „dj! van de postzegel" speciaal ondi de aandacht gebracht. Het vj zeer bijzondere „scheepje" opf postzegel bestaat uit twee postk gels: een als romp en een als zf Hiermee wil men symbolisch uitdrukking brengen dat het postzegel is die de hele werej doorkruist. De door Daniel Azul( ontworpen zegel heeft een waari van 1.30 crs. en werd gedrukt doL Casa da Moeda do Brasil. Enige weken geleden hebben w. de aandacht gevestigd op de J panse serie „Natuurbescherming, met als motief „insecten". Op 1 augustus werd deze serie aang vuld met een zegel in de waan van 50 yen. Deze zegel toont e« in ons land onbekend insect, n de cicada, die echter wel inheen is in Japan. Het afgebeelde soort: Euterpnosi Chibensis. is ter plaatse berud om het geluid dat ze voortbrengei De door Yoshiaki Kikuchi ontwo pen zegel werd gedrukt in de klei ren geelrood, groengeel, grij blauw, paarsrood en zwart. In deze serie verscheen op 22 ji eveneens een zegel in de waard j van 50 yen. Deze zegel heeft a f afbeelding een der variaties van f in Japan voorkomende vuurvl'Kl gen, n.l. de „Genjibotaru" (Luciol Cruciata). Vuurvliegen behoren to_ de familie der Lampyridae en bej horen tot'de Coleoptera. Bijna deze soorten verspreiden een zwa aan- en uitgaand licht vanaf ha onderlijf. Dit licht dient om M! andere geslacht aan te trekken, ft meeste soorten verspreiden d< licht slechts in de paartijd, mai er bestaan ook soorten die in h# eistadium, als larve en als p<X licht voortbrengen. Het licht i „koud" en ontstaat uit een che misch proces in het lichaam var; de vliegjes. Alleen in Japan komer dertig soorten vuurvliegen voor De ook in Japan in gebruik zijnd» verdelgingsmiddelen in de land bouw vormen een bedreiging voo de vuurvliegjes, wat nu met de» postzegel onder de aandach wordt gebracht. Het ontwerp is var de hand van Masuru Kimura. I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1977 | | pagina 20