Uscheid en nieuw begin
?rank Constandse begint aan
weede jeugd als spelverdeler
oor Hamilton Richardson
Noteer bij de radio
BETAALD VOLLEYBAL NOG
GEEN HAALBARE KAART"
I
S -y
Eredivisie
NEC-AZ '67
FC VW-FC Den Haag
FC Amsterdam-Sparta
Volendam-PSV
Telstar-FC Twente
Go Ahead Eagles-Haarlem
Roda JC-Ajax
Feyenoord-FC Utrecht
NAC-Vitesse
Eerste divisie
De Graafsehap-FC Dordrecht
MW-PEC Zwolle
Eindhoven-FC Groningen
FC Den Bosch-Willem II
SC Cambuur-SC Amersfoort
Veendam-Excelsior
SW-FC Vlaardingen
Heracles-Fortuna SC
Helmond SportHeerenveen
Wedstrijden gemerkt met een komen voor op
het totoformulier.
^HRT LEIDSE COURANT ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1977
ne? I
iltaba
1-899
/anal
9^ ViJK Frank Constand-
met ingang van de
ÏT? re volleybalcompetitie, die
iakef> oktober weer op volle
,t 9 zal gaan draaien, aan
175. oort tweede jeugd. De 31-
routinier was tot nu toe
aj landskampioen Starlift al
tman welhaast onschatbare
oo gde in zijn dominerende rol
re, hoofdaanvaller. Niettemin
hij nu waarschijnlijk, van
REfS veranderen. Sterker nog,
ht. fccesformule van het Rijs-
ii.3#e team wordt ingrijpend
d a^rigd. Van de oude opstel-
ierghlijft weinig over. Vrijwel
adelde gezichten, maar dan
ip andere posities.
—en ander is indirect het
P g van de onzekere situatie
[d het al of niet blijven van
Warns, die momenteel drif-
r'5plliciteert naar een nieuwe
teschappelijke positie ergens
s lande. Dat kan een baan
2(}jswijk of omgeving opleve
rt j™ maar voor hetzelfde geld
>t het Groningen of Maa-
ht. En in zo'n geval wordt
,rt pfstand natuurlijk onaan-
j afdbaar.
^"_xen is vooruitzien. De tech-
~je leiding van Starlift beseft
-™Vls geen ander. Men wenst
'^eindeloos te wachten op de
?Jjn die komen gaan Van-
dat onlangs in enkele oe-
^^uels Frank Constandse af
oe als spelverdeler optrad,
fwisseling met Chris Sch-
of Jan Warns.
—taken zijn behoorlijk ver-
:l Constandse: „We hante-
L5§nu een soort veredeld een-
'Hlsysteem. Min of meer ander-
M-viereneenhalf. Chris of Jan
?n vier keer een aanval op
t Sn ik tweemaal. In feite ver-
ert er niet veel aan het spel-
USld zelf. Wel komen er de
wilige verschuivingen binnen
Drteam".
jwj
«periment
Kt Pion ISatliiaK .Bet I*
voorlopig nog maar een experi
ment. Op papier ziet het er
weliswaar best aardig uit, maar
daar mogen we nu nog geen
definitieve conclusies aan gaan
verbinden. Wie niet waagt, die
niet wint Ik besef terdege dat
we op deze manier straks alleen
maar iets te verliezen hebben".
Frank Constandse kan bogen
op een voortreffelijke baltech
niek, gepaard aan een goed spe
linzicht. „De nieuwe taktiek
heeft voor- en nadelen. Zo moe
ten we Frank natuurlijk missen
bij de stops en als hoofdblok-
keerder. Dat werk moet Loek
Willemstein gaan opknappen.
Voorlopig is gekozen voor twee
maal Frank een set-up en vier
maal Chris of Jan. Dat kan
mogelijk nog drie om drie wor
den".
De bekende slogan „Never
change a winning team" slaat
Mathieu onherroepelijk in de
wind. „Het zou kinderachtig zijn
om niet hogerop te willen ko
men", legt hij uit „Twee jaar
geleden hebben we met Starlift
bewust voor een bepaalde op
stelling gekozen. Dat heeft de
nodige successen opgeleverd.
Nu gaan we verder kijken".
Starlift kan binnenkort beschik
ken over twee fors uit de kluiten
gewassen spelverdelers. Een bij
zonder belangrijke taak, die in
het „ouderwetse" volleybal ei
genlijk alleen maar voor kleine
re spelers leek te zijn wegge
legd. Frank Constandse meet
echter 1,95 meter. Chris Sch
midt doet daar zelfs nog één
centimeter bovenop.
Stimulans
„Grotere spelverdelers zijn een
perfecte stimulans voor het mo
derne volleybal. Volgens het ori
ginele idee waren die lange kna
pen alleen maar geschikt om
aan het net als gekken tekeer
Frank Constandse, een bijzonder waardevolle kracht voor
landskampioen Starlift, verhuist binnenkort waarschijnlijk
te gaan. De voorspel een rigou- van zijn vertrouwde plaats als hoofdaanvaller naar de
reuze ommekeer. Maar dan zuk positie van spelverdeler.
len we wel vanaf de basis moe
ten beginnen. Op jeugdige leef
tijd al vingertechniek oefenen
bijvoorbeeld", aldus de vriende
lijke coach van Starlift
Pierre Mathieu kan eindeloos
filosoferen over zijn favoriete
tak van sport, zonder dat het
gesprek minder interessant
dreigt te worden. Integendeel.
Mathieu is een vakman. Hij
weet terdege waar hij over
praat Hij verhaalt over de kwa
liteit van het hedendaagse vol
leybal, over de aanpak achter
het IJzeren Gordijn en hoe het
eigenlijk ook hier zou moeten
gaan.
„Het volleybal in Nederland
gaat niet meer verder vooruit",
zegt hij. „We staan sil. Daar
moet hoe dan ook iets aan ge
daan worden. Stilstand is ach
teruitgang. We moeten de hoofd
en bij elkaar steken. Dat moet
opnieuw van de jeugd afkomen.
Jonge knapen van bijvoorbeeld
achttien jaar zouden beter bege
leid moeten worden"
Ook de heersende mentaliteit
onder de jongeren komt ter
sprake. Mathieu: „De jeugd
sport veel te weinig. Driemaal
per week trainen, daar heeft
men geen zin meer in. Te weinig
spelvreugde. Moet je eens gaan
vergelijken met dezelfde situatie
in onder meer Bulgarije. Ik was
onlangs op de Universiade in
Sofia en heb daar mijn ogen
natuurlijk goed de kost gegeven.
In een omtrek van amper twin
tig kilometer zeven grote sport
hallen, alleen voor volleybal en
basketbal. De mogelijkheden
zijn daar enorm".
Betaald
En dan komt Pierre Mathieu
plotseling met een welhaast re
volutionair idee. „De enige ma
nier om het volleybal in West-
Europa weer de juiste impulsen
te geven, is betaald volleybal
Maar dat is zeker hier in Neder
land nog lang geen haalbare
kaart. Doodgewoon omdat er te
weinig inkomsten zijn".
Talent loopt er voldoende rond.
„De Russen of Bulgaren zijn
doorgaans niets langer. Hooguit
spelen ze iets nauwkeuriger en
hun conditie staat op een hoger
peil. Geen wonder. Hier trainen
we maximaal zes uur per week.
Ginds vier uur per dég", aldus
Pierre Mathieu in de kantine
van de Marimbahal te Rijswijk.
„Bovendien wordt er in Neder
land te weinig propaganda ge
maakt", vervolgt hij. „Daar wil
Starlift trouwens iets aan gaan
doen. We proberen de Rijswijk-
se bevolking wat meer bij de
gebeurtenissen te betrekken.
Hopelijk komt er dan ook meer
publiek kijken".
Pierre Mathieu geeft voorts nog
even behoorlijk af op de voet
balsport „De meeste jongens
kiezen nog altijd het eerst voor
voetbal. Daar worden ze prompt
volledig bedorven. Ze hebben
voor die sport gekozen, vallen af
en kiezen niet opnieuw. Dat is
jammer".
Het onderwerp „betaald volley
bal" blijft als een rode draad
door het gesprek lopen. Voorlo
pig lijkt het inderdaad hog een
utopie. Maar als we er met zijn
allen de schouders onder zetten,
zou het best wel eens kunnen
lukken. Waarom niet?
Pierre Mathieu: „Kijk eens naar
het voetbaL Jaren geleden stond
Nederland op zijn kop doordat
het eerste Nederlandse profelf
tal van Frankrijk wist te win
nen. Een grootse belevenis. Nu
is dat de doodgewoonste zaak
van de wereld. De successen
van Ajax en Feyenoord zijn ook
pas van de laatste jaren. Dat
moet met het volleybal ook kun
nen. Maar daar moet ook de
bevolking aan meehelpen. Ko
men er geen inkomsten in de
kas, dan is betaald volleybal
natuurlijk uit den boze".
DICKKIERS.
dictservi.
Hóón: H<
it 153. F
37 R.
/fiidaos^
brede glimlach
Icht van Hamilton Ri-
jn p. Vanuit de keel stijgt
rkorting^lachje op, terwijl zijn
1977 pr het raam naar buiten
vice, w Daar is vanaf zijn
ootste iOp de zoveelste etage
iak v. N grauwe betonklomp in
I. Hoogtterdamse binnenstad,
tel. Oifoeer te zien dan stukjes
ak Bij in een door talloze wol-
>k berujeiite hemel. De zon die
open- Ie doorbreekt straalt ook
jk in de herinnering van
en er Richardson, de man die
iten eep heeft gezet onder
rière als honkballer. Die
jonge IPP®1 niet meer zal han-
aiieensimpelweg omdat een
3e Gl door hem genomen be-
definitief is.
GENKElt begin van het zo juist
oop: jogde seizoen deelde Ha-
prima jRichardson het bestuur
coupeeiarta mee dat het zijn
str. .17,jaar zou worden. En dat
[tek is nu voorbij. De ooit
direkt de klappen van de don-
ipermius zullen tegenstanders
in zakker belagen, een glansrij-
in der [ode is afgesloten. Maar
NoorAiwe fase in het honkbal-
an de „Hammer" is aan
hef aen. Want Richardson
i°edko* competitie dan vaarwel
icentur gezegd, dat betekent
°9 SSns dat daarmee zijn be-
van® cis met honkbal dan even-
wioT^Wbij is. Integendeel.
- plezier
Gedrevene
Hamilton Richardson heeft het
Nederlandse honkbal geduren
de vijftien jaar kleur gegeven.
Niet alleen door zijn nauwe
lijks te overtreffen slagpresta
ties in zijn glorietijd, maar
meer nog door de wijze waarop
hij altijd als een uiterst gemoti
veerde sportman met honkbal
bezig was. Hammy gold in zijn
actieve jaren als een gedrevene
die het allerhoogste nastreefde
en nooit concessies aan zich
zelf deed.
Die instelling leverde hem in
zijn loopbaan talloze onder
scheidingen op, variërend van
de titel beste slagman van Ne
"locale kantine van een ge-
^kantoor aan de Rotter-
Blaak kijkt Hamilton
dson met plezier terug
i ongeëvenaarde carrière
het-aler die zijn vervolg moet
j in een loopbaan als coa-
afgelopen seizoenen fun-
fTr h de ja^ geleden
'Q 'uns land gekomen Cu-
ibiediiPaar a's assistent van de
kaanse bondscoach Ernie
ïdertie Maar het ligt in de be-
jchapsB om Richardson binnen-
irijzenls belangrijkste man aan
iu schlen.
en Dy nog geen overleg geweest
urantie bond", zegt de Rotter-
•ewffcer. „Maar als er zou wor-
eidenjepaald dat ik ook volgend
"tfaiïmog de tweede man zou
leb ik daar vrede mee. Het
■OE fechien wel beter als er een
Of Ltri tussen ligt voor ik de
alleen krijg. Dat maakt
Tionis sommige spelers wel
den gemakkelijker te ac-
idaaen' Alleen moeten er wel
"iken worden gemaakt over
lar daarna, want nog één
'n assistentschap is niet
sen
derland gedurende niet minder
dan zeven aaneengesloten sei
zoenen tot vijfmaal de beste
speler van Europa. Maar het
meeste genoegen beleefde de
één meter 96 lange ambtenaar
op de afdeling onderwijs van de
gemeente Rotterdam aan de eer
die hem in 1970 te beurt viel.
„Ik werd na afloop van het we
reldkampioenschap in Colombia
uitgeroepen tot beste buitenvel-
der van de wereld", herinnert'
hij zich met een grijns die wordt
vergezeld van het typerende
keellachje. „Ik heb daarvoor
een plaquette gekregen van de
ambassadeur van Colombia die
me daarvoor speciaal ontving.
Dat zijn mooie dingen om aan
terug te denken. Ik laat als er
iemand bij me thuis komt ook
altijd mijn prijzenkast zien. Dat
is het tastbare bewijs van de
vele dingen die ik heb beleefd".
Uniek
De bezetenheid voor honkbal,
de voor een topsportman ideale
instelling en de wil om het
hoogst bereikbare te realiseren
hebben van Hamilton Richard
son een figuur van unieke bete
kenis gemaakt Hij trof bij zijn
aankomst in Nederland in 1962
de door hem met overgave
beoefende sport aan in een fase
van groei. Het vaderlandse
honkbal leek op weg naar een
vooraanstaande plaats in de
sportwereld, waarbij ook het
publiek warm leek te lopen.
Maar de ontwikkeling zette niet
door, sterker, er trad stagnatie
op, die er uiteindelijk in resul
teerde dat Nederland ook zijn
Europese suprematie moest
prijs geven.
Bij die laatste episode was Ha
milton Richardson ten nauwste
betrokken als assistent-coach.
„Toch gaat het nu weer de goe
de kant op", vindt hij. „De laat
ste jaren wordt met succes ge
werkt aan het zogenaamde pea-
nutball, waarbij jongetjes van
acht tot tien jaar op een aange
paste wijze honkbal leren. Het
gaat zelfs zo goed dat er een
behoorlijke groei in de bond zit.
Dat zijn gunstige tekenen, voor
al nu er ook op de scholen in
de grote steden veel aandacht
aan wordt besteed".
Nooit doorstoten
Maar hoe een vlucht het Neder
landse honkbal de komende ja
ren ook mag nemen, van één
ding is ook de toch met een
redelijk optimistische kijk ge
zegende Hamilton Richardson
Hamilton Richardson de fameuze slagman
overtuigd: Nederland zal nooit
doorstoten naar de wereldtop.
„Daarvoor kunnen we hier
domweg te weinig spelen", zegt
hij.
„In de Zuidamerikaanse landen
duurt het seizoen van februari
tot december. Dat is al één ver
schil met onze situatie. Boven
dien is er daar eigenlijk sprake
van profhonkbal als je kijkt
naar de tijd die er in wordt
gestoken. Maar ondanks het ni
veauverschil zal Nederland toch
moeten blijven uitkomen in
toernooien om de wereldtitel,
want anders raak je in een isole
ment. Bovendien leer je er altijd
van. Maar het moet hier veel
primitiever gebeuren. In al die
toplanden heb je bijvoorbeeld
aparte coaches voor elk onder
deel van de sport, voor werpers,
binnenvelders, buitenvelders en
slagmensen. Hier moet één man,
al of niet met assistenten, dat
allemaal alleen doen. Dat maakt
nogal wat verschil. Ik zal als ik
hoofdcoach word vooral veel
aandacht besteden aan het
slaan, dat is wel nodig gezien de
prestaties in het recente Euro
pees kampioenschap. Daar wer
den we door een foutje versla
gen door Italië, omdat we niet
genoeg sloegen. Maar in de loop
der jaren heb ik ook op de
andere terreinen genoeg erva
ring opgedaan om die redelijk
te kunnen bestrijken".
Mentaliteit
Wat Hamilton Richardson in al
die jaren dat hij in het Neder
landse honkbal meeloopt („Ik
herinner het me nog steeds als
een groots moment toen ik voor
het eerst in het Oranjeteam
mocht uitkomen") wel is opge
vallen, is dat sportlieden hier
vaak net dat beetje mentaliteit
te kort komen dat ze een kam
pioen zou maken.
„Je hebt het gezien aan het Ne
derlandse elftal in München en
aan Betty Stöve op Wimbledon.
Er was steeds sprake van een
kleine tekortkoming, waardoor
het niet werd gehaald. Dat is bij
de honkballers ook zo. Ze wor
den te snel uit hun ritme ge
haald. Ik had daar nooit zo'n
last van. Het maakte mij nooit
iets uit of ik nou voor twee- of
twintigduizend mensen moest
spelen en onder welke omstan
digheden. Maar dat geldt helaas
niet voor iedereen".
Eisen
De eisen die Hamilton Richard
son altijd aan zich zelf heeft
Starlift-coach Pierre Mathieu: „Betaald volleybal is de
enige mogelijkheid om het moderne volleybal in West-Eu
ropa nieuwe impulsen te kunnen geven".
Hamilton Richardson de
gesteld zal hij ook aan de spe
lers van zijn team opleggen.
Daar wil hij nu al geen enkele
twijfel over laten bestaan.
„Ik ben er een voorstander van
dat bij de spelers ook een deel
van de verantwoordelijkheid
komt te liggen", zegt hij. „Maar
i.er moet serieus worden ge
werkt. Ik zal in grote trekken
de lijn voortzetten zoals die tot
dusver is gevolgd, maar ik zal
er op staan dat er discipline
heerst. Ernie Myers is een goede
coach, een vakman, maar mis
schien iets te zachtmoedig. On
der zijn leiding gebeuren er
soms dingen die bij Ron Fraser
bijvoorbeeld nooit plaats von
den. Ik ben een voorstander van
een wat hardere aanpak, je
speelt om te winnen, niet om te
dollen. Dat kun je als het toer
nooi achter de rug is nog genoeg
doen".
Hamilton Richardson, die zich
niet kan herinneren hoeveel ho
meruns hij in zijn loopbaan
heeft geslagen („Dat zullen ze
bij Sparta wel weten"), heeft er
alle vertrouwen in dat het Ne
derlandse team zich volgend
jaar bij het wereldkampioen
schap in Italië goed zal presen
teren.
„Maar je moet wel alle topspe-
lers tot je beschikking hebben",
zegt hij.
coach
„Dan maak je een kans even
tueel te winnen van landen als
Italië, Panama, Mexico en Zuid-
Korea. De honkbalweek in
Haarlem zou een ideale voorbe
reiding voor ons kunnen zijn,
beter dan wat we onlangs heb
ben gedaan als aanloop naar de
Europese titelstrijd. Toen heb
ben we steeds tegen de Califor
nia Stags gespeeld en niet een
maal verloren. Een honkbal-
week is, hoewel je dan op je
tenen moet lopen als ploeg, veel,
waardevoller".
Na vijftien jaar „trouwe dienst"
bij Sparta („Ik vond het altijd
gezellig bij die club en heb er
veel leuke dingen meegemaakt;
daarom hoefde ik niet weg, hoe
wel ik genoeg aanbiedingen heb
gekregen") houdt Hamilton Ri
chardson het als 37-jarige voor
gezien. Kort voor zijn afscheid
maakte hij kennis met de legen
darische Amerikaanse home-
run-specialist Hank Aaron die
bij die ontmoeting vroeg hoe
oud de Nederlander was. „Hij
dacht dat ik nog 27 was en
begreep er niets van dat ik al
stopte. Toen ik hem zei dat ik
tien jaar ouder was, haalde hij
zijn schouders op. Maar hij
heeft ook tot zijn 42e gespeeld
en boekte in zijn laatste jaren
zijn beste slagprestaties...."
FRANK WERKMAN
