Ziekenhuis van fraude
specialisten overtuigd
Corduroy
en laarzen
Êcidöc Qowumt
Kabinetsformatie geeft koningin eigen speelruimte
VERHOGING VAN
AARDGASPRUS
HEEFT GEEN
ENKEL EFFECT
ONTSLAG AANGEVOCHTEN
Scholen aan de slag
met nieuw natuurproject
Kamerleden
bepleiten
kustwacht
VNO: hogere
loonstijging
leidt tot
minder werk
WINTERS
MODEBEELD:
Wordt radio-actief materiaal
opgeslagen bij Nederlandse grens?
Positief akkoord met
zwakke punten
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 2 SEPTEMBER 1977 pagina 9
EINDHOVEN (ANP) Ondanks de vrij
spraak van het gerechtshof in Den Bosch
blijft het St. Josefziekenhuis in Eindhoven
er bij dat de röntgenologen P. Klaver en
F. van Zuylen uit Valkenswaard zich aan
fraude bij het declareren hebben schuldig
gemaakt. De directie van het ziekenhuis
zegt over voldoende gegevens te beschikken
die het onomstotelijk bewijs van geknoei
met declaraties leveren. Tegen het ontslag
op staande voet dat daar in het voorjaar
het gevolg van was, hadden de advocaten
van de twee specialisten gisteren in een
civiele procedure bij de kantonrechter ge
protesteerd.
Met name eisten zij dat het ziekenhuis de
resterende honoraria van de röntgenologen
tot 1 oktober zou uitbetalen. Volgens de
advocaten was de reden van het ontslag
de verklaring van de landelijke specialisten-
vereniging doorslaggevend was voor het ont
slag. In de verklaring werd gesteld, dat de
specialisten verantwoordelijk zijn voor de
foutieve declaraties en niet het administra
tieve personeel op wie de schuld werd afge
wenteld. De beide röntgenologen hebben
inmiddels functies aanvaard in Gouda en
Alphen aan den Rijn. Uitspraak van de
kantonrechter 24 november.
- 4.- «a.'t* -W'
Staatssecretaris W. Meijer presenteert in Nieuwspoort de landschappenkaart.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Dezer dagen
krijgen de klassen 5 en 6 van
de scholen voor basisonder
wijs, de scholen voor lager
land- en tuinbouwonderwijs,
de pedagogische academies en
een 25-tal technische scholen
een pakket met materiaal
over bet Project Landschap-,
pen kaart, eep initiatief van
bet ministerie van CRM.
Dit project is opgezet om de
leerlingen kennis te laten ma
ken met de waarden van de
natuurgebieden en cultuur
landschappen van ons land en
om te laten zien aan welke
ingrepen deze gebieden wor
den blootgesteld.
Om dat doel te bereiken is het,
vindt staatssecretaris Vf. Meij
er, nodig dat de leerlingen
eerst hun eigen directe omge
ving leren kennen. Daarop
wordt in het project nadrukke
lijk ingegaan.
De leerkrachten die dat wen
sen kunnen bij de uitvoering
van het project een beroep
doen op een van de al bestaan
de 500 in het hele land ver
spreide steungroepen die be
reid zijn zich voor het project
in te zetten. Die steungroepen
bestaan uit vrijwilligersorgani
saties, schoolbiologen, school
begeleidingsdiensten, gemeen
telijke plantsoenendiensten
e.d., in elk geval groepen die,
werkzaam zijn op het gebied
van de natuur- en milieu-edu
catie, het milieubeheer en/of
het onderwijs.
DEN HAAG (ANP) - De smok
kel op grote schaal van verdo
vende middelen langs de kust
zou aanleiding moeten zijn tot
instelling van een kustwacht
Dit is de mening van de CDA-
kamerleden Van Dam, Cornelis-
sen en Wisselink. In schriftelijke
vragen aan de ministers van
Justitie en van Financiën stellen
zij, dat een kustwacht de verbo
den invoer van verdovende mid
delen en wapens kan tegengaan.
Literaire prijs
voor Kellendonk
HAARLINGEN - De Anton
Wachterprijs, die op 24 septem
ber in Harlingen voor het eerst
wordt uitgereikt door mevrouw
A. C. M. Vestdijk-Van der Hoe
ven, is door een driekoppige
jury toegekend aan Frans Kel
lendonk.
De in 1951 in Nijmegen geboren
auteur krijgt de prijs voor zijn
verhalenbundel „Bouwval", die
dit jaar gepubliceerd werd.
De Anton wachter-prijs, groot
1.500 gulden is een nieuwe lite
raire prijs die elke twee jaar in
Harlingen, de geboorteplaats
van Simon Vestdijk aan een be
ginnend auteur wordt uitge
reikt De jury bestond uit Nico
Scheepmaker, Ko Pop en Mar
tin Ros.
DEN HAAG (ANP) Eigen
berekeningen van het Verbond
van Nederlandse Ondernemin
gen bevestigen, aldus het ver
bond, publikaties, waarin de
verwachting wordt uitgespro
ken dat de initiële loonsverho
ging dit jaar omstreeks 2,5% zal
bedragen. Omgerekend op jaar
basis zoals in de loonpolitiek
gebruikelijk is komt dit cij
fer op 2,1 procent.
Volgens het VNO komt circa 0,6
procent van de stijging voor re
kening van verbeteringen, die
zonder de loonmaatregel reeds
in 1976 zouden zijn bereikt,
maar die nu op 1977 drukken.
De rest van het verschil tussen
het nieuwe cijfer en de 0 tot 1
procent (gemiddeld 0,5 procent)
die de werkgevers bij de loonon
derhandelingen voor ogen
stond, moet, volgens het VNO,
regelrecht worden toegeschre
ven aan de voortgaande sta-
kingsdruk van vakbonden na de
totstandkoming van het Haagse
protocol. De schijnwinst die de
vakbeweging op dit punt heeft
behaald, zal ongetwijfeld leiden
tot minder werk.
Attican
brandt nog
De Attican Unity ligt
nog steeds voor de
kust van Cadzand
te branden. Twee
sleepboten en een
blusboot van Rijks
waterstaat zijn
naast het schip ge
meerd. Uit het ach
terruim werd giste
ren de resterende
lading overgeladen
terwijl het vuur ver
der woedde in het
voorrüim.
Corduroy en laarzen gaan het winterse modebeeld bepalen,
met voor de vrouw een vlot mannen-colbert met lange sjaal
en pet (links). Voor hem een corduroy kostuum van niet te
brede rib (midden). Rechts een brede wollen rok met colbert
en vest in folklore-dessin. En weer laarzen eronder.
Van onze moderedactie
AMSTERDAM Uit hetgeen de inkopers van De Bijenkorf
gistermiddag in Amsterdam lieten showen, kan men geredelijk
afleiden dat zij rekening houden met een koude winter.
Behaaglijke wollen kleding met royale rolkragen, wollen kou
sen en grote sjaals van mohair waren aan de mannequins
opgehangen. Zachte mohair en angora breisels in ecru en
pasteltinten waren gebruikt voor lange truien, alias mini jurken
die over wollen maillots of corduroy-pantalons met strakke
pijpen worden gedragen. De corduroy broeken waren zowel
voor dames als voor heren opvallend nauwsluitend van heup
tot enkel. Daarbij moeten dan korte laarzen gedragen worden.
Naast deze zachte volumineuze breisels waren er wijde japon
nen en cirkel-rokken, geïnspireerd op ouderwetse stofmotieven.
Fluwelen biesjes en satijnrandjes versterkten die nostalgische
trend nog.
Naast de goedgesneden pantalons viel in de herensector ook
op dat het modehuis de heren in parka's en blousons wil
hullen. Blousons van gevoerd corduroy dat weer helemaal
„in" is en van breiwerk met een voering van schaapsvel.
De blousons waren veelal afgeboord met tricot
Naast de typisch vrouwelijke kleding viel ook op dat de vrouw
zich mannelijke mode-elementen toegeeigent Voor haar waren
er ook vlotgesneden colberts waaronder dan weer een op de
laarzen vallende corduroypantalon gedragen wordt. Laarzen
zijn er overigens deze winter te kust en te keur, met tal van
variaties in hoogte, materiaal en tint. Lage modellen, net boven
de enkel en met een platte zool doen het leuk onder een
sportieve knie-lange jurk. De schachtlaars blijft, maar bepaald
nieuw zijn de lange laarzen met een hoge, smalle hak en
sporen.
Oltmans trekt
beschuldiging in
DALLAS De Nederlandse
journalist Willem Oltmans
heeft verklaard dat hij „fou
tief" wijlen olie-miljardair H. J.
Hunt ervan had beschuldigd be
trokken te zijn geweest bij de
moord op president John Ken
nedy.
Oltmans had in een vraagge
sprek voor de televisie in april
gezegd dat de in Rusland gebo
ren prof. George de Mohren-
schildt bij die samenzwering
'naar boven' verbonden was aan
Hunt en naar beneden met Lee
Harvey Oswald.
EMMEN Voor de tijdelijke opslag van radio-actief mate
riaal wil de Westduitse regering in Noord-Duitsland koel vij
vers aanleggen. Netten, op 15 kilometer van de Nederlandse
grens, is één van de zes plaatsen, waar onderzocht wordt of
dit mogelijk is.
Dit staat in een rapport van de samenwerkende elektriciteits
bedrijven van West-Duitsland. Ook Ahaus op 20 kilometer
ten zuidoosten van Enschede behoort tot de aan te wijzen
plaatsen. Die laatste plaats zou de belangrijkste kandidaat
zijn. Het rapport is gisteravond door milieu-actiegroepen
openbaar gemaakt Het ministerie van Economische Zaken
in Bonn wilde geen commentaar geven. Volgens het rapport
moet in 1978 begonnen worden met de aanleg van de koelvij-
vers. „Die haast is nodig", zo staat in het rapport „omdat
Duitsland anders in grote moeilijkheden komt met de opslag
van radio-actief materiaal.
HONSELERSDUK (Bloemenveiling
CCWS), donderdag 1 september 1977
(midden en hoogste prijs): Amaryllis
69-100; Anjers 20-55; Anjers tros 24-95;
Anthurium 114-155; Asparagus snij-
groen per bos 141-315; chr. tros jaar-
rondcult. 33-85; chr. gepl. jaarrondcult.
58-86; chr. gepl. normaalcult. 54-79;
Euphorbia 91-145; Freesia dubbel 23-
46; Freesia enkel 19-50; Gert»ra 44-89;
Gladiolen 8-16; Irissen 32-54; Leliekel
ken 57-133; Lelietakken 27-220; Orchi-
deèen 163360; Rozen groot 24-86; Ro
zen klein 17-40; Strelitzia 269370.
Het is in politiek Den Haag een niet onbekend gezel
schapsspel om uit te rekenen wie, bij een compromis, de
meeste of de zwaarste concessies heeft gedaan. Dat spel
is ook gisteravond weer volop gespeeld. Het is een onvrucht
baar spel en eigenlijk ons peel baar in de zo geladen abortu
sproblematiek. Omdat de afspraken, die door PvdA, CDA
en D'66 onder leiding van informateur Veringa tot stand
zijn gekomen, geen inhoudelijke, maar procedureafspraken
zijn.
In hetzelfde vlak liggen ook de bespiegelingen in de geest
van: heeft de PvdA aan Veringa gegeven, wat zij Den Uyl
heeft onthouden? De voorstellen, die informateur Veringa
zelf „aanbevelingen" heeft genoemd, waren anders als die
van Den UyL Noch een commissie, zoals Den Uyl wilde,
noch een beraadsgroep door Van Agt voorgesteld, komen
erin terug. Wel de taakstelling voor het nieuwe kabinet om
zelf een wetsontwerp in te dienen. Dit is een zwaar element
in het akkoord, waarop het CDA steeds heeft gehamerd,
omdat men een parlementair kabinet tot stand wilde bren
gen. Immers, uitsluitend via het kabinet kan het CDA
wezenlijke invloed op het nieuwe wetsontwerp uitoefenen.
Buiten het kabinet is het een te verwachten PvdA-VVD-
meerderheid, die de dienst uitmaakt. En dat zou zoals
we dat op deze plaats eerder hebben omschreven neer
komen op .regeren met het CDA, maar beslissen over
abortus zonder het CDA".
Een tweede wezenlijk verschil tussen de voorstellen-Den
Uyl en die van Veringa is, dat in het akkoord geen
verplichting tot bekrachtiging van een wetsontwerp, uit de
Kamer afkomstig, is opgenomen. Hieruit vloeit wel voort,
dat het kabinet als college optredend voor die
bekrachtiging zichzelf een belangrijke beperking heeft opge
legd. Het kabinet mag immers alleen dan over die bekrach
tiging in positieve zin beslissen als de beide Kamers een
wetsontwerp hebben aangenomen, waarin alle drie de coali
tie-partijen zich kunnen herkennen.
HeT bereikte akkoord kent ook zijn zwakheden. Maar de
aanvaarding ervan door de drie politieke groepen heeft in
ieder geval een zware morele verplichting op alle ministers
gelegd vóór 1 januari 1979 alles te doen om zelf een
wetsvoorstel aan het parlement aan te bieden. Het met de
armen over elkaar gaan zitten van de bewindslieden van
PvdA en D'66, omdat bij het falen van het kabinet, hun
geestverwanten toch met een initiatief zullen komen, dat
wellicht volledig overeenkomt met het eigen program, kan
door de christen-democraten als woordbreuk worden opge
vat. Met de daaraan te verbinden consequenties.
Bovendien en in dit opzicht moeten de aanbevelingen
van informateur Veringa dan letterlijk worden opgevat
zal een dergelijk wetsontwerp nimmer door het kabinet
voor bekrachtiging mogen worden voorgedragen. Ook de
socialistische ministers moeten zich daar tegen uitspreken,
op grond van de vannacht getrokken conclusies: het contra
seign zal worden gegeven in het licht van het advies van
de Raad van State en de gebleken opvattingen bij de
partijen, die in het kabinet vertegenwoordigd zijn.
Het trekken van een conclusie is derhalve moeilijk, zo
niet onmogelijk. Positief is in ieder geval, dat weer een
stap is gezet op de weg naar een meerderheidskabinet, dat
is geënt op de uitslag der verkiezingen. Dat de regeling
van het abortusvraagstuk niet toch een breekpunt-op-ter
mijn wordt, kan niet worden uitgesloten.
Reclamegrapje
met hel en hemel
is verboden
DEN HAAG (ANP) - Recla
meuitingen, waarin leuk gedaan
wordt met bijbelse begrippen
als hel en hemel, kunnen niet
worden toegelaten.
Het college van bijstand van de
reclameraad heeft zich in die
zin uitgesproken naar aanlei
ding van een klacht, die de heer
W. Strijbis te Werkendam heeft
ingediend tegen een televisiere
clamefilm, getiteld „Lucifer",
uitgebracht door het reclamead
viesbureau Prad te Amsterdam
voor het produkt „Seven Up".
De film geeft een voorstelling
van de hel, waarbij de aange
prezen frisdrank wordt aange
merkt als een frisse verkoeling
uit de hemel.
KONSUMENTEN KONTAKT:
RIJSWIJK (ANP) De aangekondigde prijsverhoging van aard
gas met waarschijnlijk drie cent, gaat de consument zeker 105
gulden per jaar kosten. Het voornemen van minister Lubbers om
de aardgasprijs tot 1981 met nog een dubbeltje te verhogen, komt
de consument op nog eens 350 gulden aan kosten extra.
Deze prijsverhogingen worden niet gecompenseerd door verhoging
van bijvoorbeeld isolatie-subsidies. Het lijkt er dus op dat de
minister de aardgasprijsverhoging grotendeels op de schouders van
de consument wil afwentelen. Zo luidt de kritiek van het Konsu-
menten Kontakt op de voorgenomen aardgasprijsverhoging van
minister Lubbers.
Sinds 1973 is de aardgasprijs per kubieke meter verhoogd van tien
cent naar 23 cent Op het verbruik heeft die prijsverhoging totaal
geen effect gehad, aldus de consumentenorganisatie.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De vorming van een kabinet is in
ons land een zaak van ongeschreven spelregels. In
de wetgeving ligt daarover niets vast. Nadat kie
zers hebben gesproken, komt de eigen positie van
het staatshoofd tot gelding. De tijd van de kabi
netsformatie geeft de koningin een geheel eigen
speelruimte. Normaal is de kroon ondeelbaar, dat
wil zeggen: staatshoofd en ministers vormen de
regering, waarbij de daden van het staatshoofd
politiek door de ministers worden gedekt. In de
tijd van de formatie opereert de koningin door
middel van formatie-opdrachten zelfstandig.
In de verouderde tekst van de grondwet staat
simpel: de koning stelt ministeriële departementen
in. Hij benoemt ministers en ontslaat hen naar
welgevallen.
Zoiets mocht in 1915 het geval zijn, al jarenlang
is de praktijk anders. De ministers zijn niet meer
de dienaren van de koning(in), maar regeren samen
met het staatshoofd in dienst van het volk.
De uitslag van de verkiezingen - normaal eens in
de vier jaren - is sterk bepalend voor de politieke
kleur van de nieuwe ministerraad. De politieke
getalsverhoudingen zijn terug te vinden in de poli
tieke kleurverdeling binnen een kabinet, wanneer
dat op basis van afspraken met kamerfracties tot
stand komt. De koningin laat haar invloed tot
gelding komen in de wijze waarop opdrachten tot
(in)formatie worden ingekleed. De koningin gaat
daarbij in zoverre „op eigen houtje" te werk, dat
ze de politieke verhoudingen en mogelijkheden
grondig verkent en zich breed en diepgaand laat
adviseren. Die adviseurs zijn: de vice-voorzitter van
de Raad van State, de voorzitters van Eerste en
Tweede Kamer en de fractievoorzitters in de Twee
de Kamer.
De. (in)formatie-opdrachten uit de laatste dertig
jaren komen neer op vief mogelijkheden:
1. De vorming van een kabinet dat geacht mag
worden voldoende vertrouwen van het parlement
te genieten. Een variant hierop is: een kabinet dat
zal mogen rekenen op een vruchtbare samenwerk
ing met het parlement.
Bovenstaande formuleringen hebben betrekking op
een parlementair meerderheidskabinet. Op basis
van afspraken tussen een formateur en voorzitters
van kamerfracties staat bij voorbaat vast dat zo'n
kabinet „gedekt" wordt door steun van voldoende
kamerleden.
2. In de formatie-opdracht kan ook staan: de vor
ming van een kabinet dat „in voldoende mate steun
van het parlement zal ondervinden". Deze formule
ring is ruimer maar slaat duidelijk op kabinetten
met voldoende aanhang in het parlement.
3. Liggen de politieke verhoudingen moeilijk en kan
geen akkoord tussen grote politieke groeperingen
worden bereikt, dan kan de koningin opdracht
geven tot vorming van een kabinet dat „voldoende
vertrouwen in het parlement zal verwerven".
Zo'n kabinet is bij voorbaat niet verzekerd van een
parlementaire meerderheid, maar moet erop gokken
dat voor verschillende voorstellen de steun van
verschillende groeperingen kan worden verkregen.
Regeren bij wisselende meerderheden bezorgt een
kabinet echter geen stabiele basis.
4. Tenslotte de allerruimste opdracht: de vorming
van een kabinet. Wanneer iemand zo'n opdracht
krijgt, kan hij alle kanten uit. Van parlementair
meerderheidskabinet tot minderheidskabinet dat
misschien een tijdje in het parlement zal worden
„gedoogd". Zo'n opdracht zal echter pas worden
gegeven, als de koningin eerst de andere mogelijk
heden heeft laten onderzoeken.
Duidelijk
Toen de uitslag van de verkiezingen op 25 mei
duidelijk was, was de opdracht aan Den Uyl, de
grootste winnaar, ook heel duidelijk: de vorming
van een kabinet dat kan rekenen op vruchtbare
samenwerking met het parlement. Het lag voor de
hand dat zo'n kabinet zou moeten bestaan uit
vertegenwoordigers van PvdA, CDA en D'66, die
samen 110 zetels in de Tweede Kamer hebben. Ook
als ervan moet worden uitgegaan dat bij sommige
voorstellen nu en dan een paar CDA'ers „uit de
boot zouden vallen", dan nog zou een kabinet van
PvdA, CDA en D'66 steunen op een zeer ruime
parlementaire meerderheid. Wanneer er dan bij de
formatie goede afspraken worden gemaakt, moet
worden vertrouwd dat zo'n kabinet een vrij stevige
politieke basis heeft.
In 1972-1973 duurde de formatie van het kabinet-
Den Uyl 163 dagen. Dat was een record. Maar ook
in het verleden ging de formatie niet altijd van een
leien dakje. In 1972 waren er ruim twee maanden
nodig, in 1913 64 dagen, in 1925 113 dagen. De
vorming van het vierde en laatste kabinet Drees
in 1956 vergde 121 dagen. De formatie van het
kabinet-Drees (2) in 1952 duurde weliswaar maar
50 dagen, maar er kwamen zo'n zeven opdrachten
van de koningin aan te pas. (In)formateurs waren:
Drees, Romme, Beel, Donker, Staf en tot slot weer
Drees.
Handicap
De lange duur van de kabinetsfofmatie is een grote
handicap. Het normale politieke spel tussen rege
ring en volksvertegenwoordiging is dein namelijk
vleugellam gemaakt. Het demissionaire kabinet be
hartigt in feite alleen nog maar de „lopende zaken"
in 's lands belang. Grote politieke zaken moeten
blijven liggen. Wanneer een formatie lang duurt,
gaat men de gevolgen daarvan steeds meer merken.
Een bijzondere situatie ontstaat, wanneer er geen
nieuw kabinet voor Prinsjesdag is. Zoals de zaken
er nu voor staan, zal ons land op de derde dinsdag
van september nog geen volwaardig kabinet heb
ben.
Prinsjesdag gaat normaal door. Met koningin in
gouden koets, troonrede, aanbieding rijksbegroting
enz. Net een cadeau in mooie verpakking. Als het
wordt uitgepakt, blijkt de doos leeg te zijn. Vermoe
delijk zullen diverse ministerszetels op Prinsjesdag
leeg zijn. Vice-premier Van Agt heeft dan voor de
Tweede Kamer gekozen, is minister af en zit tussen
de Kamerleden. De meeste ministers die nu een
dubbelrol in combinatie met het kamerlidmaatschap
spelen, zullen op 8 september echter voor voortzet
ting van het ministersambt kiezen. Wanneer het
kabinet op Prinsjesdag nog demissionair is, zal dat
zijn weerslag vinden in troonrede en miljoenennota.
Het regeren gaat wel door, maar van politiek daden
drang kan nauwelijks sprake zijn en de regerings
stukken kunnen dan ook niet bol staan van de
beleidsvoornemens. Een bijzondere situatie, want na
de Tweede Wereldoorlog is het slechts één keer
in 1956 voorgekomen, dat er op Prinsjesdag een
demissionair kabinet in de Ridderzaal zat.
