erk VS-ambassade
n Moskou is vijf
naanden gesta
Hevig debat
tussen Ethel
over zelfmoordpact
en dochter Yolande
Politie danst
mee op
Notting Hill
Buitenland leidse courani
Staking Britse en
Franse verkeers
leiders viel mee
CONTROLE OVER LEGER
VOORNAAMSTE KNEL
PUNT RHODESIË-BERAAD
Basken slaags
met politie
Oltmans vindt nieuwe getuige
|™Yederlanders
Ontdekken
waterbekken
Egypte
Vendetta'
tegen
Wilson
BETEKENDE
TV-UITZENDING
EEN TWEEDE
VONNIS?
MADRID (UPT) Met rook
bommen en rubberkogels heb
ben leden van de Spaanse op
roerpolitie en de Guardia Civil
gisteren enige duizenden Baski-
sche betogers tegengehouden,
die ondanks een verbod pro
beerden de stad Pamplona bin
nen te trekken.
De botsing kwam aan het eind
van een bijeenkomst van ruim
40.000 Baskische nationalisten
ter gelegenheid van het einde
van de „vrijheidsmars" voor au
tonomie van Baskenland. Deze
manifestatie werd op een ter
rein op ongeveer zeven km van
Pamplona gehouden, dat de po
litie daarvoor had aangewezen
nadat Pamplona zelf tot verbo
den gebied was verklaard.
MAANDAG 29 AUGUSTUS 1977 PAGINA '7
OSKOU (DPA) De brand in
bovenverdiepingen van de
nerikaanse ambassade in
pskou heeft zo ernstige scha-
aangericht dat het werk in
•ze afdelingen vermoedelijk
s over drie vijf maanden
lledig kan worden hervat, zo
•eft de Amerikaanse ambassa-
Malcolm Toon, meege-
eld.
j zei dat er geen reden is bij
brand „een duistere Sovje-
:htergrond" te vermoeden.
Een eerste onderzoek van de
„uiterst gevoelige" documenten
en voorwerpen in de bovenste
yerdieping heeft tot dusver niets
opgeleverd dat zou kunnen wij
zen op een in gevaar komen van
de veiligheid.
De brandweer mocht op be
paald moment die tiende verdie
ping betreden, waar de dienst-
verblijven van de militaire atta
ché zijn. Het personeel van de
ambassade kreeg de opdracht
bij alle uitgangen te controleren
dat er geen documenten uit de
ambassade zouden worden ge
bracht.
De achtste etage is geheel uitge
brand, het dak van het gebouw
is gedeeltelijk ingestort.
De politie in Moskou die de
door brand beschadigde Ameri
kaanse ambassade bewaakte,
heeft zondag een man van mid
delbare leeftijd gearresteerd die
probeerde het gebouw binnen te
gaan. Dit hebben ooggetuigen
meegedeeld.
oeder
arter
Spreekverbod
>oit een
illetje op
dr. Brongersma
rter gooit een
d tussen de
rmahge
in Engeland
(Van onze correspondent)
LONDEN Een spreekverbod
voor het Nederlandse Eerste
Kamerlid dr. E. Brongersma is
een van de gevolgen van een
hevige controverse rond pogin
gen om in Groot-Brittannië se-
xuele betrekkingen tussen vol
wassenen en kinderen te legali-
De „Paedophile Information Ex
change", een organisatie van on
geveer 250 Britse pedofielen,
had dr. Brongersma uitgeno
digd om nieuwe denkbeelden op
het delicate en bij velen af
schuw oproepende verschijnsel
te belichten. De groep zou don
derdag in Londen bijeenkomen,
maar, na protesten van het per
soneel, hebben twee hotels de
reserveringen die door de orga
nisatie waren geboekt, gewei
gerd te honoreren.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
lïfASHINGTON (KPD De Ne
er landse journalist Willem
tltmans heeft gisteren in Was-
jhgton bekendgemaakt, dat hij
iet een functionaris van het
.Amerikaanse ministerie van
Justitie zal spreken over veilig
heidsgaranties voor een man
die een belangrijke rol zou heb
ben gespeeld bij de moord op
president John F. Kennedy.
De betrokkene wiens naam Olt
mans niet wilde noemen, zou
een „sleutelfiguur tussen de
CIA in Washington en personen
in Dallas" zijn geweest
Volgens de journalist is deze
man veel belangrijker dan
George de Mohrenschildt, over
wie hij een boek heeft geschre
ven in verband met zijn onder
zoek naar de gang van zaken bij
de aanslag op president Kenne
dy.
d'lllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinillllllllilll
Zware rookwolken hangen
boven het gebouw van de
Amerikaanse ambassade in
Moskou. Als gevolg van een
brand op zaterdagavond
brandden de bovenste ver
diepingen, waar onder meer
het communicatiecentrum
gevestigd was, uit. Andere
verdiepingen liepen water
schade op.
„Ondergrondse"
bende in Italië
gepakt
CATANIA, (AP) - Vijf leden
van de beruchte Italiaanse „on
dergrondse bende" zijn gisteren
bij het graven van een 100 me
ter lange tunnel onder een bank
in Catania op Sicilië door de
politie aangehouden. Volgens
de politie waren zij bezig met
de voorbereidingen van een
sensationele bankroof.
Een politiepatrouille had opge
merkt dat uit een een rooster
naast het hoofdkantoor van de
commerciële bank van Catania
rook omhoog steeg. Denkend
dat het om een brand ging,
waarschuwden zij de brand
weer. Toen echter geen vuur
werd gevonden, omsingelden
met machinegeweren gewapen
de agenten het bankgebouw en
werden de gravers al snel ont
dekt De rook van hun snijbran
ders had hen verraden.
Van onze correspondent Bert
van Velzen
LONDEN - De staking in het
Britse luchtverkeer heeft niet
de rampzalige chaos opgeleverd
die ervan verwacht werd. De
gevolgen zijn meegevallen.
Tienduizenden vakantiegangers
gen en op Gadwick konden de
meeste reizigers binnen een uur
na de officiële vertrektijd aan
boord. Op de luchthavens bui
ten Londen waren de vertragin
gen aanzienlijk hoger, soms
twintig uur zoals in Glasgow,
maar die werden veroorzaakt
besloten af te zien van het rei- door stakingen in Frankrijk en
zen per vliegtuig. Verkeerslei- Spanje. De staking van de Fran-
ders die niet bij de staking se verkeersleiders leidde tot be-
be trokken zijn hebben de com- perkte vertragingen op de grote
puter weer in dienst genomen Parij se vliegvelden,
waarmee het in- en uitgaande
verkeer wordt gesynchroni
seerd. De computer was de
voornaamste aanleiding tot ho
gere looneisen en de daarop
volgende staking. De lucht
vaartmaatschappijen hebben
het aantal vluchten met dertig
tot vijftig procent verminderd.
Desondanks waren tal van stoe
len onbezet.
Door de vlucht van luchtreizi
gers naar auto, boot of trein
werd het effect van de staking
geminimaliseerd. Op Heathrow
waren er nauwelijks vertragin-
mei
—n
AIRO Nederlandse deskun-
ïgen hebben vastgesteld, dat
hulp^ onder de woestijn in het
esten van Egypte een bekken
liet 740 miljard kubieke meter
iet water ligt.
een rapport voor de Egypti-
che regering verklaren de ex-
Tei erts hoeveelheid water
appt|ie onder de oase Siwa te vin-
en is, toereikend zou zijn om
41.000 ha nieuw ontgonnen'
ind gedurende twintig jaar te
evloeien. Het water zou door
liddel van 200 kunstmatige
ronnen op betrekkelijk een-
oudige wijze kunnen worden
ewonnen.
(Van onze correspondent)
LONDEN Sir Harold Wilson
heeft „een kleine groep" voor
malige leden van de Britse vei
ligheidsdienst Ml-5 ervan be
schuldigd via de pers „een ven
detta" tegen hem te voeren.
De voormalige premier spreekt
in een verklaring aan het blad
„The Observer" van „een maf-
fiagroep" van ex-spionnen die
gedreven worden door uiterst
rechtse overwegingen. Wilson
gaf de verklaring naar aanlei
ding van recente onthullingen
over electronische spionnage in.
zijn ambtswoning en zijn werk
kamer in het Lagerhuis toen hij
nog aan het bewind was.
LOESAKA/SALISBURY (Rtr) De Britse minis- zijn eis dat de guerrillastrijders als veiligheids
ter van buitenlandse zaken David Owen en de macht de hoofdrol moeten spelen tijdens de over-
Amerikaanse VN-ambassadeur Andrew Young gang naar een meerderheidsbewind, een eis die
hebben in de Zambiaanse hoofdstad Loesaka door de blanke Rhodesiërs onaanvaardbaar wordt
intensief gesproken met nationalistische guerril- genoemd.
laleiders over hun jongste vredesvoorstellen voor De controverse over de vraag welk leger de veilig-
Rhodesië. Ze zijn er daarbij kennelijk niet in heidsmacht moet vormen vloeit voort uit het diepe
geslaagd de brede kloof te overbruggen over de wantrouwen tussen de nationalistische leiders en
vraag wie de controle krijgt over het leger tijdens het door de Rhodesische blanken geleide leger, dat
de overgangsperiode naar een Afrikaans meerder- zij met toenemende bitterheid bestrijden. Smith
heidsbewind. heeft al gezegd dat hij (als aanstaande donderdag
Owen en Young spraken tweeënhalf uur lang met de westerse onderhandelaars naar Salisbury ko-
de leiders van het patriottisch front, Joshua Nko- men) elk plan zal afwijzen waarin om zijn ontslag
mo en Robert Mugabe. Na afloop liet Nkomo en de ontbinding van zijn leger wordt gevraagd,
weten dat het gesprek niets heeft afgedaan aan Owen en Young zijn vandaag in Zuid-Afrika.
Miljoenen
braadkuikens
naar
Sovjet-Unie
ASTEN Pluimveeslachterij
Goossens in Asten (N.B.) heeft
in de Sovjet-Unie een order ge
sloten voor ongeveer driedui
zend ton (ongeveer drie miljoen
stuks) braadkuikens. Er is een
bedrag van ongeveer ƒ12 mil
joen mee gemoeid. De kuikens
maken de reis naar Rusland in
voor diepvriesvervoer ingerich
te wagons van de Nederlandse
Spoorwegen.
Vorig jaar verkocht Goossens
meer dan tienduizend
braadkuikens aan de Sovjet-
Unie. Dat was toen volgens het
bedrijf de grootste order, die in
de geschiedenis van de Neder
landse pluimeehouderij ooit was
afgesloten.
Eerder deze maand boekte de
Nederlandse pluimvee export-
combinatie een contract voor
vierduizend ton braadkuikens
naar Saoedi-Arabië. De totale
Nederlandse braadkuikenexport
komt door deze orders wel ho
ger te liggen dan normaal, maar
bij Goossens verwacht men niet
dat dit tot prijsverhoging voor
de Nederlandse consument zal
leiden. Wel hoopt men op een
prijsstabilisatie.
(Van onze correspondent Bert
van Velzen)
LONDEN Met de bloedige
straatgevechten in Londen en
Birmingham nog vers in het
geheugen, is het verwonderlijk
dat het kleurrijke carnaval van
Notting Hill in het droefgeesti
ge verpauperde hart van Lon
den gisteren zonder veel geweld
is begonnen. De politie ver
richtte slechts vijf arrestaties
na incidenten met jeugdige
straatrovers, waarbij ook een
twintigtal gewonden vielen.
Maar rassenrellen bleven de
eerste dag achterwege. Het
werd een dag waarop politie
mannen in uniform op straat
dansten met Caribische vrou
wen, en waarop duizenden kin
deren zich zonder gevaar op
straat konden amuseren.
Maar vandaag kan het anders
uitpakken. De ingrediënten voor
confrontatie zijn één al te op
zichtig aanwezige politie, zwarte
jongeren die de traditie volgen
van de zwarte panters in de
Verenigde Staten en militante
leden van de Socialist Workers
Party, die zich hebben opgewor
pen als de botte bijl „in de
verdediging van de uitgebuite
zwarten tegen politieprovoca-
tie."
Al dagen van tevoren waren in
Notting Hill een troosteloze, ziel
loze sloppenbuurt, ingeklemd
tussen elegante wijken alle lege
flessen verzameld en alle losse
stenen opgeruimd. Het zwarte
bevrijdingsfront eiste een maxi
mum van slechts honderd poli
tiemannen en de Socialist Wor
kers Party proclameerde dat de
politie zich moest beperken tot
de regeling van het verkeer, het
vangen van zakkenrollers en
straatrovers en het helpen over
steken van bejaarde vrouwen.
Het carnaval van Notting Hill is
een jaarlijkse explosie van blij
heid in een buurt waar rassen
haat en tolerantie naast elkaar
leven, waar de werkloosheid
grote proporties heeft aangeno
men en waar de armoede van
zwarte gezinnen wordt ver
scherp door grote aantallen kin
deren. Het festival begon mooi,
met een plechtige mis in de
kathedraal van Westminster,
waar rond het altaar en voor de
kerkdeuren werd gedanst. Kar
dinaal Hume, die vanuit de ko
ren van eenvoudige monnikken
werd verheven tot het purper,
stond er minzaam glimlachend
bij, terwijl zijn clericale staf in
lang-zwart met de menigte mee
danste. Het was een symbool
van hoe het moest zijn, maar
niemand wist of het zo zou blij
ven.
Zelfs bobby Alan Philips ontkwam niet aan de algemene
feestvreugde van het beroemde Caraibische carnaval in
de Londense wijk Notting Hill: hij werd door een aantal
Caraibische schonen op sleeptouw genomen.
(Van onze correspondent Bert van Vel
zen)
LONDEN De vorige week door Inde
pendent Television (ITV) uitgezonden
documentaire „De zaak Yolande Mc Sha
ne", waar miljoenen Britten gefasci
neerd naar hebben gekeken, heeft aanlei
ding gegeven tot een fel debat via vrij
wel alle klankborden van de publieke
opinie. Mag de televisie iemand, die al
reeds wegens misdrijf is veroordeeld en
gestraft, nog eens berechten? Was „big
brother" uit George Orwell's „1984" aan
het werk toen de politie videotape-opna
men maakte, via een miniscuul gat in
een muur waarachter zij zich verborgen
had en in het geniep gesprekken vastleg
de rond een zelfmoord-pact tussen een
hoogbejaarde moeder en haar dochter?
Was het smakeloos om zo diep binnen
te dringen in het tragische privé-leven
van twee mensen en dat vervolgens op
de beeldbuis te presenteren?
De politie zegt dat videotapetechniek de
enige manier was om de hoogbejaarde
moeder te beschermen. De televisiepro
ducer zegt, dat de documentaire de vin
ger legt op een groot sociaal probleem,
dat de aandacht verdient. Anderen brie
sen: vuige sensatie. Yolande, die in de
gevangenis zit, moest terwille van haar
eigen veiligheid na de televisie-uitzending
in het gevangenisziekenhuis worden afge
zonderd. Ze is door de televisie zwaarder
gestraft dan door de rechter.
Yolande Mc Shane, een 60-jarige groot
moeder, werd in februari van dit jaar in
Cornwall schuldig bevonden aan mede
plichtigheid aan een zelfmoordpoging
van haar 86-jarige moeder Ethel. Het
bewijs van haar schuld bestond uit brie
ven, die zij naar haar moeder had ge
stuurd, en uit videotape-opnamen van
politiemensen die zich als loodgieters
hadden voorgedaan en die de gesprekken
tussen moeder en dochter op film en
geluidsband hadden vastgelegd.
Op moederdag van 1976 verscheen Yo
lande in een verpleeghuis in Sussex,
waar haar moeder door nonnen werd
verzorgd. De politie, die door Yolandes
zwager op de hoogte was gesteld van
haar pogingen om Ethel per brief te
overtuigen van de wenselijkheid van
haar zelfmoord, bracht videotape- en ge
luidsapparatuur naar een belendend ver
trek en boorde vervolgens een klein gat
in de muur, zodat de ontmoeting tussen
de bedlegerige Ethel en Yolande via een
minicamera annex microfoon kon wor
den geregistreerd.
Het proces tegen Yolande was uniek
vanwege de aard van het bewijsmate
riaal. Ze hield staande en doet dat met
haar echtgenoot George en haar zoon
Robin tot op de dag van vandaag dat
het spel was. Yolande, die tijdens de
tweede wereldoorlog aansluiting vond bij
de zwartgehemden van de Britse nazi
Mosley, onderhield zeer nauwe betrekkin
gen met haar moeder, terwijl haar zus
Pam in het gezin in ongenade viel. Yolan
de beweert nu dat Pam haar als getuige
in het proces de das om wilde doen.
Yolande voerde als voornaamste verdedi
ging van haar conversatie met als thema
zelfmoord met haar moeder aan dat het
een spel was, en dat zij veertig jaar lang
met Ethel dit bizarre en lugubere spel
had gespeeld en dat moeder Ethel zelf
moordpillen nodig had om „een gevoel
van veiligheid te verkrijgen".
Het waren de videotapes van de politie,
die door de jury als doorslaggevend be
wijs van Yolandes schuld werden geac
cepteerd. De jury acht het bewezen, dat
Yolande, in geldnood, haar moeder tot
zelfmoord poogde te overreden, zodat zij
haar erfenis van ongeveer 165.000 gulden
snel in handen zou kunnen krijgen. Ze
kreeg twee jaar gevangenisstraf die zij
in februari van dit jaar is gaan uitzitten.
Uit de documentaire treden twee nogal
vreemde vrouwen naar voren. Beiden
uiterst intelligent en zeer welbespraakt.
Moeder merkt tijdens de gesprekken on
der meer op dat Callaghan, als hij nog
lang aan de macht blijft, ervoor zal zor
gen, dat er niets van haar erfenis over
blijft. Maar de kern van het moederdag-
gesprek in het verpleeghuis in 1976 was,
dat Yolande er bij Ethel sterk op aandr-
nong dat zij een aantal slaaptabletten zou
innemen met whisky en melk. Zover is
het nooit gekomen, want op dezelfde
moederdag werd Yolande na het verlaten
van het verpleeghuis gearresteerd, terwijl
Ethel tijdens een bittere conversatie met
twee nonnen van haar zelfmoordcapsules
(nembutal) werd verlost. Ze had ze zoda
nig verborgen, dat er een zeer grondig
onderzoek aan te pas moest komen.
Yolande en haar echtgenoot hadden de
leiding over een in bankroet wegzinkende
makelaardij. Ze hadden een schuld van
bijna 1 miljoen gulden. De erfenis was
nodig om de hoogste nood te lenigen. In
het gesprek met haar moeder zei Yolan
de, toen Ethel wilde weten hoeveel capsu
les fataal zouden zijn: „Voor de meeste
mensen is 10 fataal, maar als je ze met
whisky neemt, is vijf genoeg... dat is
altijd, altijd fataal, mammie".
Ethel maakte echter bezwaren: „Het is
doodzonde". Yolande: „Het is geen zonde
meer, niet meer zonde dan het krijgen
van een buitenechtelijk kind". Ethel be
sluit het na verloop van tijd te doen en
Yolande waarschuwt dan: „Maak er in
godsnaam geen troep van". Om een alibi
te scheppen zou zij met een van de
nonnetjes gaan praten en Ethel zou dan
met haar whisky en de melk de capsules
innemen. Ze stribbelt vervolgens nog
even tegen: „Ik vind het laf'. Yolande:
„Het is niet laf, man, mijn hemel, als je
een hond hebt in deze toestand zou je
hem ook naar de veearts brengen, niet?"
Ethel: „Maar honden hebben geen ziel".
„Yolande accepteerde 400 pond sterling
van ITV voor interviews die zij gaf tij
dens het proces dat in februari tegen
haar werd gevoerd. Ze had geen bezwaar
tegen de documentaire, maar ze zegt nu
dat zij er niet van op de hoogte is gesteld
dat de videotape-opnamen van de politie
het voornaamste bestanddeel van de do
cumentaire zouden gaan vormen. Echtge
noot George en zoon Robin deden tot
woensdagavond nog vergeefse pogingen
om de uitzending te voorkomen. Zij bei
den onderschrijven de verklaring van
Yolande, dat zij en Ethel slechts een bizar
spel opvoerden. Opmerkelijk in de uit
zending is de vriendelijke, beschaafde
toon in de zelfmoordgesprekken tussen
Ethel en Yolande.
Het documentaire beeld van een zeer
persoonlijk drama is macaber en tegelij
kertijd fascinerend. De uitzending wordt
even gepassioneerd geprezen als ver
guisd. Oude mensen zijn erdoor in paniek
geraakt en familieleden van sukkelende
oudjes gaan wellicht even crimineel den
ken als Yolande. „Yolande is tweemaal
gestraft: politie-videotapes horen niet op
het beeldscherm thuis", dat zeggen de
tegenstanders. De voorstanders wijzen
erop dat zeer oude mensen bescherming
en aandacht verdienen en dat de docu
mentaire fijnzinnig genoeg werd gepre
senteerd. Het debat wordt verder gekop
peld aan vaak slonzige discussies over
het delicate vraagstuk euthanasie: don
derdag kwam de mededeling dat de Zuid-
afrikaanse hartchirurg Christian Bar
nard een wederkerig zelfmoordpact had
gesloten met zijn broer, wanneer zij oud
en niet meer in staat om zinvol te leven,
verlangen naar de dood en die zelf niet
meer zouden kunnen veroorzaken. Ze
besloten dus elkaar uit de brand te hel
pen.
Mijn persoonlijke opvatting is, dat de
videotape niet in de documentaire thuis
hoorde. De kern van de gesprekken tus
sen moeder en dochter had in een vrij
korte tekst kunnen worden samengevat.
Verder werd er al te weinig aandacht
geschonken aan mogelijke psychologi
sche achtergronden, waardoor wellicht
het verdedigingsverhaal van Yolande ge
loofwaardiger had kunnen worden.
Het drama van Yolande en Ethel heeft
een eind gekregen dat alleen een roman
schrijver kan bedenken, maar dat het
leven zelf geschreven heeft. Op woensdag
17 augustus is Ethel, op 87-jarige leeftijd,
een natuurlijke dood gestorven, gesterkt
door de liefderijke zorg van de nonnetjes
in het verpleeghuis te Sussex en Yolande
krijgt haar erfenis, terwijl haar uit de
gratie gevallen zuster Pam het moet doen
met een fooi.
