Nieuwe kwaliteitsregels
voor groenten en fruit
Engelse bloemenkwekers
optimistisch over toekomst
w
GRwEIMTE FR^ÏT g
EMEN B#LLBN(
1
NIEUWE BEREIDINGSWIJZE
MAAKT BOTER LEKKERDER
EN LANGER HOUDBAAR
VOOR MEER DAN ZESTIG PRODUKTEN
HARD FRUIT WORDT GOED BETAALD
KWALITEITSGARANTIE FRUIT BEPLEIT
ZIEKTEN SPELEN TUINBOUW PARTEN
TULPEN-,HAUSSE" DUURT VOORT
.-AND EN TUINBOUW
LEIDSE COURANT
MAANDAG 29 AUGUSTUS 1977
DEN HAAG Door middel
van een verordening beeft het
bestuur van het prod uk tsc hap
voor groenten en fruit kwali
teitsvoorschriften vastgesteld
voor vrijwel alle gangbare
verse groenten- en fruitpro-
dukten, bij elkaar meer dan
60 in getal. Voor de meeste
produkten bestonden reeds
voorschriften, nieuw zijn al
leen de eisen voor capucijners
en sjalotten, terwijl het pro-
dukt champignons nog aan de
lijst zal worden toegevoegd.
De bestaande voorschriften
hepen onderling wat uiteen,
waren opgenomen in verschil
lende verordeningen en waren
voor een deel gebaseerd op
verouderde wetgeving (land-
bouwuitvoerwet). In de veror
dening „pgf 1977 kwaliteits
voorschriften groenten en
fruit" worden nu alle voor
schriften gebundeld en geheel
in overeenstemming gebracht
met de EEG-wetgeving. Van
de voorschriften zijn er trou
wens 26 in de EEG verplicht,
de overige zijn nationale re-
trolebureau, dat toezicht zal
houden op alle groenten en al
het fruit ie verhandeld wordt
op veilingen en door sorteer-
en pakstations. Daardoor zal
ook de Nederlandse consu
ment in ruimtere mate profijt
hebben van de deskundige
controleurs van dit bureau.
Natuurprodukten
Bij de handel blijft overigens
de algemene inspectiedienst
van het ministerie van Land
bouw en Visserij de controle
op de voorschriften uitoefe
nen. Groenten en fruit blijven
natuurprodukten, waarvan de
kwaliteit mede afhankelijk is
van het weer en van de snel
heid waarmee het van de pro
ducent bij de consument op
tafel komt. De voorschriften
en de controle daarop kunnen
er echter toe bijdragen, dat de
consument in het algemeen
een goed Nederlands tuin-
bouwprodukt geleverd krijgt.
Aanduiding
Hoewel men ermee rekening
moet houden, dat verse groen
ten en vers fruit snel aan ach
teruitgang onderhevig kunnen
zijn, «gelden de voorschriften
voor alle handelsfasen van vei
lingen en sorteer- en paksta
tions tot en met de detailhan
del. Ook in de detailhandel
moeten de produkten dus aan
redelijke kwaliteitseisen vol
doen, waaronder begrepen de
aanduiding van de naam en de
oorsprong van het produkt, al
dus het schap.
Wat ook verandert, is de kwa
liteitscontrole. De landbouw-
kwaliteitswet, waarop de pro-
duktschapsvoorschriften zijn
gebaseerd, maakt het moge
lijk, dat de controle wordt
toevertrouwd aan een specia
le deskundige organisatie, het
kwaliteits-controlebureau
voor tuinbouwprodukten, dat
echter in principe tot taak
had de kwaliteit van de ex
port te controleren.
Dit bureau zal worden omge
zet in genoemd kwaliteitscon-
Ook de champignons vallen nu onder de kwaliteitsregels van het Produktschap.
LONDEN Het Engelse vak
blad „Grower" reageert op
een advies van Israëlische
kwekers, dat de kwekers in
Engeland meer trosanjers
moeten gaan telen, omdat
daarvoor een markt aanwezig
is en de prijzen gunstig. De
Israëlische kwekers zelf zijn
meer trosanjers gaan telen,
omdat naar hun mening de
markt voor de grootbloemige
anjers is bedorven door Fran
se en Spaanse kwekers.
Maar de „Grower" constateert,
dat de Israëli's gemakkelijk
praten hebben, omdat zij da
gelijks een Jumbo-vliegtuig
vol bloemen naar Frankrijk
sturen. Het blijkt, dat in Israël
geen markt is voor genoemde
anjers, ondanks de pogingen
die daar voor zijn ingesteld
door de handelaren.
De kwekers in Israël willen op
korte termijn twee problemen
oplossen, ten eerste door de
grote bloemenstroom in janua
ri aan de markt te brengen en
niet zoals vorig jaar in decem
ber. In de tweede plaats moe
ten maatregelen worden ge
troffen, om te voorkomen dat
niet alle kwekers met hun pro
dukt tegelijk aan de markt
verschijnen.
Hoewel de Engelse kwekers
het afgelopen jaar schade had
den vooral als gevolg van Ja
pans roest in de chrysanten,
die de belangrijkste teelt in
Engeland uitmaakt, zijn zij
toch optimistisch wat betreft
de bloementeelt in de toekom
st Mede als gevolg van de
warme zomer in het vorig
jaar, waren diverse teelten
niet kostendekkend. De teelt
van anjers is met 15 procent
ingekrompen. Bovendien heb
ben de Engelse kwekers, even
als die in Nederland, veel hin
der van de concurrentie door
Columbia en Kenia.
In 1976 kon de teelt van pot
planten niet worden uitge
breid, hetgeen in ons land wel
het geval was. Men wil in
Engeland mede door voeren
van reclame voor bloemen en
planten in eigen land de ver
koop vergroten. Maar de kwe
kers in Zuidoost-Engeland
klagen over de concurrentie
die zij ondervinden van de
„vliegende Hollanders" en
hun bloemeninvoer.
Toch blijven de Engelse kwe
kers optimistisch, zo is uit een
enquête van de „Grower" ge
bleken. Slechts 2 procent zag
de toekomst pessimistisch in,
60 procent optimistisch en 38
procent had geen mening
daaromtrent.
In tegenstelling tot de Engelse
zijn de bloemenkwekers op
Guernsey pessimistisch, vooral
na de jongste voorjaarsbloe
menshow. Men staat nog
steeds achter de rozenteelt,
maar stelt zich wel de vraag,
in hoeverre de plaats in de
bloementeelt nog zal zijn te
handhaven. Het vakblad
„Fruit Trades Journaal" stelt
zich zelfs de vraag of de
Guernseybloemen niet tot het
verleden gaan behoren.
De omzet van fresia en irissen
is in het afgelopen jaar sterk
gedaald, mede als gevolg van
de groeiende stroom narcis
sen, die de afzetmarkt niet
kon verwerken. De kwekers
van tulpen zien de toekomst
eveneens weinig optimistisch
tegemoet en veronderstellen
dat het broeien van tulpen
bezig is te verdwijnen. De ho
ge kosten van verwarming
spelen bij dat alles een rol.
De mogelijkheid bestaat, dat
des winters de Engelse markt
gevuld zal worden door anjers,
trosanjers uit Isarël en Kenia,
met rozen uit Guernsey en Is
raël. Bepleit wordt over te
gaan tot herziening van de
marketing in Engeland maar
tot dusver heeft de financie
ring daarop remmend ge
werkt.
EDE Met de invoering van
„alternatieve boterbereiding"
in de melkfabrieken zal de
kwaliteit van de boter voor
uitgaan en ook de smaak ver
beteren. Bij de nieuwe metho
de wordt niet meer uitgegaan
van zure room als basispro-
dukt maar wordt gebruik ge
maakt van zoete room, zodat
ook zoete boter ontstaat. Het
zuur- en smaakgehalte van de
boter wordt dan later in een
apart proces ingebracht, het
geen de kwaliteit, smaak en
houdbaarheid ten goede komt
Een tweede voordeel van deze
bereidingswijze is dat de kar
nemelk, die tijdens het karnen
van de room van het vet (bo-
terkorrels) wordt gescheiden,
eveneens zoet is. Dat betekent
dat de melkfabrieken geen
problemen meer zullen hebben
met de afzet van karnemelk in
koudere tijden. De melkfa
briek hoeft nu alleen die hoe
veelheid zuur te maken die
bestemd is voor de consumptie
zodat kan worden aangepast
aan de vraag. De niet zuur
gemaakte zoete karnemelk
Geestelijke vader van deze
nieuwe boterbereidingswijze is
ing. M P. Kimenai, hoofd van
de kwaliteitsdienst van de gel-
ders-overijsselse zuivelbond
(GOZ) in Zutphen. Voor zijn
verdiensten op dit terrein ont
ving ing. Kimenai bij het Ne
derlands Instituut voor Zuivel
Onderzoek (NI ZO) in Ede de
Buismanprijs uit handen van
de voorzitter van het bestuur
van de NIZO, prof. ir. E. A.
Vos. De Buismanprijs (een be
drag van 2000 gulden) wordt
jaarlijks toegekend aan één of
meer personen die zich ver
dienstelijk hebben gemaakt op
het gebied van de kwaliteits
verbetering van melkproduk-
ten. Volgens ir. Vos is deze
alternatieve manier van boter
bereiding een groot succes
voor de Nederlandse zuivelwe-
reld en hebben verschillende
Europese landen grote belang
stelling getoond voor de ont
wikkelde methode.
van appelen is sterk toegeno
men. Er is wel een duidelijke verschuiving
in de aanvoer te zien van de vroegste naar
de wat latere rassen. De belangrijkste latere
rassen zijn Benoni en James Grieve. In
vergelijking met vorig jaar blijft de omvang
van de aanvoer aanzienlijk achter, zoals
bekend heeft het weer hier ook een belang
rijke rol in gespeeld. De prijzen liggen mede
hierdoor op een hoog peil. De aanvoer van
appelen in de derde week van augustus zag
er als volgt uit: Benoni 538 ton (vorig jaar
792 ton), James Grieve 423 ton (vorig jaar
1270 ton), Stark Earliest 73 ton (vorig jaar
geen opgave) en Yellow Transparant 11 ton
(vorig jaar 4 ton). De prijsvorming was als
volgt: Benoni 2,66 per kilo (vorig jaar 97
cent;, James Grieve ƒ2,40 per kilo (vorig
jaar 97 cent), Stark Earliest 2,16 per kilo
en Yellow Transparant ruim 2 gulden per
kilo. Er wordt gerekend op een verdere
toename van de appelaanvoer, er zullen
tevens andere rassen aan de markt komen.
Enkele te verwachten rassen zijn Tydeman,
Mantet en Discovery. De afzet zal geen
problemen opleveren, de prijzen zullen vast
en hoog blijven.
Peren
De aanvoer van peren is ook later op gang
gekomen en ook hier is het aanbod tot op
heden beperkt te noemen. De eerste zomer-
peren zijn als gevolg hiervan tegen redelijke
prijzen verhandeld. De belangrijkste rassen
zijn: Précoce de Trévoux en Clapp's Favou
rite. De veilingprijs voor genoemde rassen
lag tussen de 98 cent en de 1,14 per kilo.
Van beide rassen zal de aanvoer verder
toenemen, daarnaast zal ook het ras Triomp-
he de Vienne mee gaan doen. Evenals bij
de appelen wordt er voor de peren weinig
verandering in de prijs verwacht
Groentegewassen
In de marktsituatie voor andijvie is weinig
verandering gekomen. De aanvoer is nog
steeds ruim waardoor de prijs onder druk
blijft. Eind vorige week lag de veilingprijs
op 38 cent per kilo. Voor de komende week
wordt hier weinig verandering in verwacht.
De aanvoer van bloemkool is wat terugge
vallen, als gevolg hiervan kon de prijs oplo
pen. De gemiddelde prijs lag de afgelopen
week tussen de ƒ2,- en ƒ2,40 per stuk.
aanvoer zal echter spoedig weer toenen
waardoor lagere prijzen niet uitgesloten
Voor sperziebonen is er duidelijk sprake
een afnemend aanbod, de gemiddelde p
liep op naar 1,65 per kilo, verder oplof
de prijzen zijn voor deze tijd van het
normaal. Voor snijbonen is er sprake
eenzelfde situatie, ook hier neemt het
bod af en lopen de prijzen op. Eind voi
week lag de gemiddelde prijs op ƒ2,35
kg. Voor sla is er sprake van een 1
prijsherstel, voor de zware sorteringen v
een prijs tot 29 cent per krop betaald,
aanvoer blijft echter nog steeds ruim,
ziet er dan ook nog niet naar uit dat
prijsherstel zich zal doorzetten. De torna
prijs heeft de afgelopen week geen noem<
waardige verbetering ondergaan, de gei
delde prijs lag op 70 cent per kilo.
aanhoudend slecht weer in Europa z;
aanvoer van natuurtomaten een vertrai
ondergaan en dit maakt hogere prijzen
de Hollandse tomaat mogelijk. Op de gr<
teveiling in Leiden is de eerste witlof
aangevoerd. Voor deze primeur werd
gulden per kilo betaald.
Om hun concurrentiepositie te handhaven of
te herstellen zullen de Nederlandse fruitte
lers vooral gezamenlijk moeten streven naar
een betere afzet van hun produkten en een
zekere kwaliteitsgarantie. Dat is de mening
van ir. A. de Zeeuw, directeur-generaal voor
de landbouw en de voedselvoorziening.
„Men vergete niet", aldus de directeur-gene
raal, „dat zowel op de thuismarkt als op de
Westduitse markt het Nederlandse produkt
moet concurreren met het exportfruit uit
andere landen, waarvan in toenemende ma
te de kwaliteit wordt gegarandeerd. Nieuwe
afzetplannen, waarbij de beschikkingsmacht
van de individuele fruitteler over zijn eigen
fruit verder wordt overgedragen, lijken
noodzakelijk".
„Eenmalige vergoeding", zo meent de heer
De Zeeuw, „kan zowel afzetbevorderend als
kwaliteitsverbeterend werken. Kwaliteitsver
betering kan ook bereikt worden door een
strengere keuring van het fruit, indien daar
door bevorderd wordt dat te vroeg geplukt
fruit van de markt wordt geweerd en dat
het fruit tijdig wordt geruimd".
„De Nederlandse fruitteelt", aldus de heer
De Zeeuw, verkeert als gevolg van kosten
verhoging, overproduktie in de EEG en felle
internationale concurrentiestrijd al sinds
1967 in een sombere situatie, al maakt de
kleine EEG-fruitoogst de vooruitzichten voor
dit oogstjaar gunstig. De Nederlandse fruit
teelt heeft naar zijn mening nog toekomst,
mits zij zich weet aan te passen aan de eisen
van nu en van de naaste toekomst. Structu
rele aanpassingen wat betreft aantal en
omvang der bedrijven zullen nodig zijn.
„De overheid", aldus de directeur-generaal,
„zal zich blijven inspannen om door middel
van onderzoek, voorlichting en onderwijs de
bouwstenen voor die aanpassingen te leve
ren. De fruitteelt zal echter vooral ook zelf
orde op zaken moeten stellen, vertrouwen
moeten hebben in eigen zaak en eensgezind
en kordaat naar buiten moeten optreden".
De laatste jaren is het daarmee volgens ir.
De. Zeeuw niet meer zo best gesteld".
Dringend nodig noemde hij het, dat het
vertrouwen van de consument in de kwali
teit van het Nederlandse fruit wordt her
steld. Hij vroeg van de telers ook alle aan
dacht voor sortimentsverbetering. Dat wil
zeggen: minder golden delicious.
De relatief hoge kosten voor verwarming
laten niet na invloed uit te oefenen op de
gang van zaken in de tuinbouw en dus ook
in de bloementeelt. De laatste weken komen
namelijk schimmelziekten zoals pokken en
dergelijke bij sommige bloemen voor. Dit
zou mede een gevolg zijn van het feit, dat
de kassen niet droog genoeg worden ge
stookt en schimmel optreedt Voor de mees
te teelten is de luchtbeweging in de kassen
wel voldoende. Stoken is echter noodzake
lijk met geopende luchtramen teneinde de
vochtige temperatuur te verdrijven, maar
stoken kost thans veel geld en daar moet
een kweker rekening mee houden.
Over het algemeen waren de prijzen voor
de bloemen in de afgelopen week niet on
gunstig te noemen, zij het met enkele uitzon
deringen. Dat betrof onder andere de lelie-
takken Enchantment, die te weinig opbrach
ten. Ook de prijs voor de standaardanjers
viel niet zo mee.
de week van het vorig jaar. De potplanten
handhaafden zich op hetzelfde niveau. Hoe
wel de vakanties zo langzamerhand wel
achter de rug zijn, is de invloed nog wel
merkbaar en moet de normale bloemenver
koop nog op gang komen. De gemiddelde
kwaliteit van de bloemen is thans beter dan
die in het vorig jaar, toen de hete zomer
nog lange nawerking gaf.
Fors
De aanvoer van anjers is aan de forse kant
met rond de 600.000 stuks per veilingdag. Niet ZO kwaad
De gemiddelde prijs die vorig week 24 cent
bedroeg, liep terug tot 18 cent. Die was vorig
jaar om deze tijd 37 cent hoewel de aanvoer
die nu bijna vier miljoen stuks bedroeg, t
wel iets lager lag. Opvallend is de gang
zaken in het srujgroen. Voorgaande
een gemiddelde prijs van 1.62, afgeloj
1,74 bij een vrijwel gelijke aanvoer
tegen de 150.000 bos. In dezelfde week
het vorig jaar was de gemiddelde p
1,07 bij nog geen 2 miljoen bos aanvi
Er komen dit jaar meer dubbele frees
dan in het vorig jaar, waarop de gewijzij
weersomstandigheden wel van invloed
zijn.
Aanvoer groter
Van veel bloemsoorten is de aanvoer groter
dan in dezelfde week van het vorig jaar,
hetgeen ook een hoger totaal omzetcijfer
bewerkstelligde. Dat bedroeg afgelopen
week 7.153.505,13 tegen 6.017.927,65 en
lag ook bijna een miljoen hoger dan voor
gaande week. Het waren vooral snijbloemen
die in ruimer mate werden aangevoerd en
een opbrengst leverde van 6.590.597,73 bij
na een miljoen meer dan in voorgaande
week. De omzet van buitenlandse bloemen
beliep 35.014,79 tegen 25.602,65 in dezelf-
De aanvoer van fresia's overschrijdt bij de
CCWS in Honselersdijk de twee miljoen.
Terwijl vorig jaar de aanvoer van fresia i
geen miljoen bos bedroeg, overschrijdt
aanvoer nu de twee miljoen. Zo gezien k
de gemiddelde prijs van 20 cent nog i
zo kwaad worden genoemd tegen de 15 ct
vorig jaar. Van gerbera beloopt de gem
delde prijs 30 cent, nadat een daling v
ingetreden. Vergeleken bij het vorig j
zijn de prijzen van de grote en kleine ro;
goed te noemen, hoewel de aanvoer teg
over het vong jaar vrijwel gelijk was, v
elk rond de twee miljoen.
De gemiddelde pnjs voor de grote rozen v
nu 23 cent, vorig jaar 10 cent, kleine roi
16 cent, vorig jaar 7 cent, prijzen, d;e gun
ger waren dan voorgaande week. Nog en
le gemiddelde prijzen met tussen haakjes
van dezelfde week in het vorig jaar. Anj<
24 (27), troschrysanten 40 cent (33), iriss
22 (25), trosanjers 27 (28), leliekelk 74 (6
lelietak 27 (42).
De hausse duurt voort!.... Nog steeds gaan
de mooie partijen tulpen in andere handen
over voor beste en niet zelden extreem hoge
prijzen. Tulpen van 20,- per 100 behoren
al sedert vele weken niet meer tot de curio
sa. Om te beginnen brengen de twaalven
van alle dubbele vroege tulpen in hoofd
zaak de zgn. Murillosports al meer op,
maar daarnaast is er nog een grote groep
cultivars waarvan de twaalven tussen 21,-
en ƒ24,- per 100 noteren. Een greep daaruit:
Blenda, Yokohama, Fire Bird, Dante en
White Pearl. Voor twaalven van Snow Star
werd zelfs nog 28,- per 100 besteed en de
frame en sterke Rosario is voor een kwartje
per stuk ook nauwelijks te koop. En dan
moet u niet denken, dat het allemaal maar
om kleine partijtjes gaat, want het aanbod
verbaast vriend en vijand.
Het is voor iedereen een mysterie hoe dit
alles kan en dat het, ook nu het bollensei-
zoen toch al een .heel eind is gevorderd, nog
voort kan duren ook.
Uit de hand
De vriendelijke veronderstelling, dat de bol-
lenexporteurs een beetje uit (de band sprin
gen omdat ze met hun geld en met hun
dadendrang toch geen raad weten, is stellig
vele mijlen bezijden de harde waarheid. De
handelaren hebben al twee minder florissan
te jaren achter de rug, waarin de inkoopprij
zen ver boven alle redelijke proporties ste
gen, maar dit jaar is het eind helemaal zoek.
Het is gewoon waanzinnig te menen dat de
exporteurs met deze prijzen bij hun afne
mers aan de deur kunnen komen, ook al
had men uitsluitend Arabische oliesjeiks als
afnemers....
De narcissen zijn ook best aan de prijs met
de bekende gele trompet Golden Harvest als
aanvoerder van het grote peloton. Beste
„enen" van deze narcis gingen van de hand
voor 35,- per 100. Ook de stokoude dubbele
Vein Sion, de grootkrorüge Verger, Magnet,
Barret Browning en de zeer vroeg bloeiende
trosnarcis Cragford bewogen zich rond dat
niveau.
Met de hyacinten gaat het daarentegen min
der naar wens. Een paar cultivars van het
rode en gele genre lopen er wat uit, maar
voor de rest bewegen veel soorten zich rond
de (verlaagde) innameprijzen. En daar word
je geen man-in-bonus van.
In mineur
In mineurstemming verkeren ook de lelie-
kwekers. Met name zij, die alles op de
Enchantment-kaart hebben gezet. Door de
veel te sterke uitbreiding was er al een forse
terugval van de prijzen van deze lelie geko
men, maar toen bekend werd dat er ook in
het derde kwartaal van dit jaar een groot
aanbod bloemen van Enchantmant verwacht
oloei J
verlJB
JOT
kan worden, was er plotseling bij de bl<
kwekers helemaal geen bol meer te verf
pen. Zelfs al wilde men ze zo ongeveer vo
wat of niets geven. Ook voor levering
is de animo heel gering. Wellicht zou
voor de bloemkwekers een reden moet,
zijn om het dan juist wél te gaan probere
Want als iedereen met nadruk beweert d in
je er het zout in de pap niet mee ku
verdienen, moet je het vaak juist wel
cultuur gaan nemen. Wat iedereen afsfc
is meer dan eens een volgend jaar weer
„en vogue".
iet
rfei
Vlag vei
Intussen weten de dahliakwekers ook we
hoe de vlag er bij staat: de gegevens v*"
de oppervlaktestatistiek zijn bekend gewoiet
den. Er staat in vergelijking met 1976 ce
jaar slechts zeven hectare meer, waardo |j(
het totaal areaal soort dahlia's van 312 ag
319 bunder kwam. De cultivar Park Prince at s
is met één miljoen 622.000 stuks veruit n c
belangrijkste en als tweede volgt Duet m
één miljoen 355.000. Opvallend is de teru
gang van de oude maar nog steeds uitst at
kende rode pompon Kochelsee. Werden da terk
m 1976 nog 436.000 stekken van" opgeplai >ve
dit jaar volstond men met 264.000 stul
Zeer sterk is de groei van Alstergruss d r-
van 129.000 naar 596.000 stuks ging.
