Windrecht molens in
gevaar
Noordwijk wil ruim
180 woningen bouwen
in Middengebiednoord
SP
Proef-safari
strandde op ruiterpad
BOMEN NEMEN MOLENAAR WIND UIT DE ZEILEN
k
Gouden trouw
Rommelmarkt in Voorschoten
AGRARIËRS NIET
BLU MET PLAN
LANDELIJK GEBIED
REGIO
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1977 PAGINA
NOORDWIJK -Het gemeentebe
stuur is bezig met de voorberei
ding van een bestemmingsplan
voor het Middengebied-Noord.
Het betreft het terrein, dat be
grensd wordt door de Nieuwe
Zeeweg, de Duinweg, de Van
Panhuysstraat en de Wetering-
kade.
In het zuidelijk deel van het
plangebied is enige ruimte voor
woningbouw en voor de bouw
van enkele speciale objecten.
Men denkt op de 4,2 hectare, die
voor woningbouw beschikbaar
is, ruim 180 huizen te bouwen.
Het zullen hoofdzakelijk eenge
zinswoningen zijn. Het plan
voorziet in de bouw van 102
premiekoopwoningen, 58 wo
ningwetwoningen en 25 huur
panden voor alleenstaanden en
tweepersoonshuishoudens. Dit
worden flatjes in maximaal drie
woonlagen. Met zo'n 35 45
woningen per hectare krijgt het
woonwijkje een zeer dichte be
bouwing.
Behalve het gedeelte waar hui
zen worden gebouwd, biedt het
te bebouwen gedeelte van het
Middengebied-Noord plaats
voor een nieuwe openbare bi
bliotheek, voor de uitbreiding
van de openbare school, een
mogelijke uitbreiding van de St.
Willibrord-Mavo, de bouw van
een sport-spelzaal en eventueel
voor de stichting van een squas-
hal.
De rest van het Middengebied
behoudt haar agrarische be
stemming. Bebouwing is daar
niet toegestaan. Enkele percelen
zijn eigendom van de gemeente.
Het is de bedoeling daar een
parkje aan te leggen dat dient
als groenvoorziening voor het
nieuwe woonwijkje, terwijl de
helft van de grond, in totaal 2,2
hectare, als volkstuinen kan
worden uitgegeven.
Het bestemmingsplan voorziet
verder in een verlenging van de
huidige Weteringkade tot de
Nieuwe Zeeweg. Deze aanleg
vormt tevens de sluitsteen van
het hoofdwegenstelsel rond
Noordwijk-Binnen.
NOORDWUK - Een Amster
damse kelner zou met vakan
tie gaan en had zich als reis
doel een safari voorgesteld.
Ten behoeve van zijn tocht
door de Afrikaanse wildernis
sen, schafte hij zich een pe
perdure jeep aan, met alles
„er op en 'r an", om van daar
uit het roofgedierte in alle
rust te kunnen bekijken. „Je
behoeft nergens bang voor te
zijn" had de leverancier van
het voertuig verzekerd, maar
niettemin vond de kelner het
nuttig z'n nieuwe aanwinst
eens in moeilijk terrein te
proberen. Daartoe reed de
hoofdstadbewoner dezer da
gen op een middag naar het
duingebied van het Noord-
wijkse Langeveld.
Al genietend van de schone
natuur ter plaatse en reeds bij
voorbaat verrukt over alles
wat hem in z'n vakantie te
wachtenstond, stuurde de kel
ner zijn jeep de Noraweg op.,
Een fraai uitzicht op zee boei
de hem dermate, dat hij slag
bomen noch waarschuwings
borden zag en zo had hij ook
niet in de gaten, dat de verhar
de baan overging in een gril
lig, zanderig ruiterslag. De ge
volgen bleven niet uit Op een
gegeven moment zeilde de kel
ner met de jeep naar beneden.
Het voertuig maakte slagzij en
bleef daarna op z'n kant aan
de draadafrastering hangen.
Er was geen beweging meer in
het voertuig te krijgen.
Inmiddels had zich wat pu
bliek verzameld en was ook de
politie te hulp geroepen. „U
had beter een paard kunnen
kopen", was het schampere
advies van de omstanders, die
met enig leedvermaak naar
het gekantelde vehikel keken.
Nadat een deel van de afraste
ring was weggeknipt, zette
men met man en macht de
jeep weer op vier wielen,
waarna hij door de politie
landrover naar het strand
werd gesleept.
De slecht verlopen proeftocht
kostte de onfortuinlijkè adspi-'
rant-safariganger een slordige
duizend gulden schadevergoe
ding aan de vernielde afraste
ring en de beplanting van
Rijnland. In Amsterdam
wachtte hem bovendien een
veschrikkelijk boze pa, want
die zou 'smiddags een nieuwe
zaak openen en daarbij had
zoonlief aanwezig moeten zijn.
Nu is zelf jam maken doodeenvoudig
Met van Gilse geleisuiker maakt
u in'n mum gezonde en overheerlijke jam.
Lukt iedereen altijd.
Zelf jam maken is nu veel eenvoudiger want mei van Gilse geleisuiker
hoeft u slechts vier minuten te koken.Daardoor blijven vitamines en
smaak veel en veel beter bewaard. De bereiding is simpel: één deel
vruchten en één deel van Gilse geleisuiker, even roeren, even koken en
u heeft gegarandeerd de meest verrukkelijke jam. 't Lukt iedereen
altijd. Op het kilopak vindt u recept-ideeën en u kunt ook 't uitgebreide
recepten-boekje aanvragen door f 1,65 over te maken op^-
postrekening 1101939 t.n.v. van Gilse, Roosendaal.
alweer zo n opmerkelijk Suiker Unie produkt
Vakgroep sociale
psychologie Leiden:*™
Groei van dp"
heeft geen
invloed op
leefbaarheid^
LEIDEN De verschil)
groei tussen een aantal d
met minder dan 2000 intf
in Zuid-Holland hebben]
grote invloed gehad op c
baarheid in die dorpen. |L
een van de belangrijkst!
clusies uit het rapport
baarheid in kleine kernei r-
vakgroep sociale psych V
van de Rijksuniversiteit i
den heeft dit rapport opg
De onderzoekers hebb^j
dorpsbewoners gevraagd
hun mening over het soci^r
maat, het woonmilieu, dejje^
gelegenheid en de voorziel
in hun dorp. De mate vai\yt
denheid van de bewonefo c
leefbaarheid in hun dorpen(
zeer groot te zijn, aldif
tol
I vl
De factor (snel, matig oije
gering) bleek dan wel geel
zienlijke verschillen in lee'
heid per dorp op te levere
leeftijdsgroep waren er wl
schillen. De leefbaarheict^|
inwoners boven de 65 bl(
de sterk gegroeide dorpej
der gunstig dan in de d
met een middelmatig of
groeiniveau.
De bewoners waardeerder.
al de rust, het landschap^/
mogelijkheden tot contact'\
dorpsleven. Zij zijn in hé
meen tegen verdere uitbn
van hun dorp en zoude^
uitbreiding alleen willen f
ken voor de eigen bevoL
aanwas.
Subsidie voor
rechtswinkel
VOORHOUT - De stC
Juridisch Adviesbureaun^'i
Leidse Rechtswinkel", I
wanneer de gemeenteraad
mee vanavond akkoord
een subsidie van de gen
Voorhout. De stichting b|Me'
vraagd om een subsidii
336,— voor 1977.
Dit bedrag is gebaseerd i
aantal hulpvragers da
Rechtswinkel in 1976 hej
kregen uit de gemeente B
hout. De begroting v*
Rechtswinkel geeft na
van de gemeentelijk bijiS
een tekort van aanc
4.815,— te zien. De reclfl
kei heeft de gemeente Vo(
verzocht op grond van hd»*,
tal cliënten uit Voorhout rj/
tekort bij te dragen. Vo<: U
jaar 1978 zal de Voorhout
Haze rswoude/Aarlanderv een
Een aantal molens, met na
me „De Rooie Wip" in Hazers-
woude en de molens in de
Aarlanderveense put, onder
vindt hinder van de hoge bo
men rond de molens.Een lid
van Provinciale Staten, de
heer W. van der Berg heeft
onlangs gewezen op het feit
dat een aantal molens in de
Rijnstreek „dichtgroeit". En
naar zijn zeggen wordt het
hoog tijd dat iemand dit sig
naleert. De heer van der Berg
wil dan ook dat de zogenaam
de „polderkeuren" worden
uitgevoerd. In de meeste pol
derkeuren is een regeling op
genomen over molens, die na
tuurlijk voldoende wind moe
ten kunnen vangen.
„Een aantal molens moet in
noodgevallen nog kunnen ma
len, de Provincie laat na toe
zicht op deze molens te hou
den. Als de keuren bestaan,
moeten ze ook worden nage
leefd", aldus de heer Van der
Berg die reikhalzend uitziet
naar het besluit van Gedepu
teerde Staten.
De heer Vellekoop van het
provinciaal bestuur verwacht
dat deze zaak na overleg kan
worden geregeld. „We kunnen
ook niet zomaar allerlei bo
men gaan rooien, de bomen
hebben natuurlijk ook een
functie in het landschap".
Recht van Wind
In vroegere jaren moest een
molenaar het „recht van
wind" kopen, als hij dat een
maal had, kon hij natuurlijk
ook eisen dat hij niet gehin
derd werd door bomen. In een
windstille periode beklaagde
een molenaar zich eens bij de
gouverneur van zijn gebied
met als argument: „Ik betaal
er toch voor". Toen de molens
in onbruik raakten, is het
recht op wind in de polderkeu
ren blijven staan. Deze zaken
zijn nu weer actueel. De vrij
willigers die de molens behe-
Een van de vele molens in de Aarlanderveense put die vanwege de bomen niet
goed kan functioneren.
ren, willen ze niet alleen be
schermen tegen afbraak, maar
ook draaiende houden. Bio
toopwachters zijn aangesteld
om de begroeiing en bebou
wing rond de molens nauwlet
tend gade te slaan.
Molenaar zijn was vaak een
familietraditie. Het vak met
zijn vele kneepjes werd ge
leerd van vader op zoon. Be
langrijk is dat de molenaar
kan zien wat zijn vriend de
wind voor hem in petto heeft.
Kan hij dit niet, dan is de kans
groot dat hij de molen schade
toebrengt. Tegenwoordig is
het molenaarschap weggelegd
voor de enthousiastelingen. Er
zijn in Nederland nog 1030
molens over, die uiterst vak
kundig worden beheerd. Een
groot aantal stichtingen be
moeit zich met de molens.
Geschiedenis
De oudste gegevens over wind
molens dateren uit 1414. Na
1450 komen de molens in ge
heel Zuid-Holland voor. Er
zijn in de navolgende jaren
verschillende molens tot ont
wikkeling gekomen, zoals de
standermolen, torenmolen,
zuipmolen, houten achtkanten
en ronde stenenbovenkruiers.
Sommige zijn ingericht als
binnenkruier, maar de meeste
hebben een staartwerk (kruien
is het naar de wind richten
van de wieken).
Molens hebben hun eigen taal
die dateert uit het prille begin
van de molens. Door de stan
den van de wieken kon men
van veraf zien of er vreugde
of rouw in de molens was. Bij
het overlijden van de mole
naar werden alle windborden
uit de wieken gehaald, de wie
ken werden in een kruis gezet
en op het sterfhuis gericht. Bij
het overlijden van de mole
naarsvrouw bleef het wind
bord staan, voor een zoon of
dochter bleven twee windbor
den in de wieken. Een molen
„m de rouw" heeft zijn wieken
iets voorbij de meest rechte
stand, een molen „in de
vreugd" heeft ze er iets voor.
Zorgelijk
De molenaar van de Rhijne-
burchermolen in Hazerswoude
ziet met zórg de bomen ron
dom zijn molen steeds hoger
groeien. De 52-jarige Willem
Rademaker is al vanaf zijn
Raadscommissie
Katwijk:
Nieuwe tandarts
mag zich niet
vestigen aan
Berkenlaan
KATWIJK De raadscommis
sie voor sociale zaken en volks
gezondheid zal het college van
b en w negatief adviseren over
de verbouwing van het pand
Berkenlaan 18 tot praktij
kruimte voor een tandarts. De
Katwijkse tandarts D. KI een
heeft enige maanden geleden
bij b en w een bouwvergunning
aangevraagd, die werd afgewe
zen door het college.
De heer Kleen wil in het pand
een collega of een mondhygië
niste onderbrengen, die een deel
van zijn patiënten moet overne
men. In zijn argumentatie aan
het college deelt de heer Kleen
mee dat hij een te groot aantal
patiënten heeft, waardoor hij
lange dagen maakt en slechts
korte tijd op vakantie kan gaan.
De raadscommissie stelde dat
zij dolgraag nog een tandarts
naar Katwijk wilde halen, maar
zij vond dat er nog genoeg ande
re geschikte plaatsen waren om
deze tandarts te huisvesten.
Voor de verbouwing van het
pand Berkenlaan 18 is namelijk
een wijziging van het bestem
mingsplan noodzakelijk, het
geen volgens de commissie een
te omslachtige ingreep zou zijn.
Al eerder is de aanvrage van de
heer Kleen in de commissie
voor beroep geweest, die haar
doorverwees naar de gemeente
raad. Op zijn beurt wilde de
raad niet direct een beslissing
nemen. Al jaren kampen de
Katwijkers met een groot tand
artsentekort. De raad was ge
neigd op grond daarvan de ver
gunning te verlenen, maar wilde
eerst nog advies vragen aan de
raadscommissies voor openbare
werken en volksgezondheid.
LISSE Het echtpaar Vrij-
burg-Beugelsdijk viert op
woensdag 24 augustus het 56-ja
rig huwelijksfeest. Het echt
paar woont in bejaardencen
trum „Berkhout".
Willem Vrijburg was los werk-
ner bij verschillende bollen-
bedrijven. In de crisisperiode
kon het echtpaar rondkomen
dankzij de zelfgeteelde groen
ten. Mevrouw Vrijburg breit erg
graag voor haar 11 kinderen en
25 kleinkinderen. De heer Vrij
burg is een hartstochtelijk wan
delaar, op de Keukenhof is hij
dan ook een goede bekende.
Familieleden, vrienden en be
kenden kunnen het gouden
echtpaar de hand drukken op 24
augustus van 17.00 tot 18.00 uur
in „Rehoboth" aan de Achter-
De rommelmarkt van vorig jaar trok vele „marktkooplieden" naar de Voorstraat.
VOORSCHOTEN Zaterdag wordt in Voorscho
ten op de Voorstraat de jaarlijkse rommelmarkt
gehouden. Alle inwoners van-Voorschoten krijgen
dan de gelegenheid om een dag marktkoopman
te spelen. De marktkramen van de vrijdagse
weekmarkt zullen zaterdag de dorpelingen ten
dienste staan.
Uit de praktijk is al gebleken dat er meer gelegen--
heidskooplieden zijn dan kramen en daarom kan
iedereen met een tafeltje en stoeltje een eigen
verkoopruimte scheppen. De rommelmarkt heeft
plaats in het kader van de aktiviteiten „Verleven
diging Dorpscentrum". De markt begint om negen
uur en eindigt 's middags om vijf uur. De gevestig
de winkeliers zullen die dag op de Voorstraat ook
hun verkoopruimte uitbreiden met de straat voor
hun winkels, terwijl de horecabedrijven, bij goed
weer, hun bedrijvigheid eveneens op de Voorstraat
laten plaats vinden.
De rommelmarkt is bestemd voor de volwassen
Voorschotenaar, de kinderen hebben dit seizoen
al drie maal een eigen markt gehouden voor het
Ambachts- en Baljuwhuis.
HILLEGOM Het ontwerp-bestemmingsplan Landelijk Gebied
voor de Bollenstreek is niet al te gunstig ontvangen bij de
agrariërs in deze streek. Gisteren kregen zij in Hillegom gelegen
heid op de plannen van het gemeentebestuur te reageren.
Het plan is erop gericht om de
bloembollencultuur op de voor
grond te plaatsen. Niet-agrariërs
zullen zich moeilijk in het ge
bied kunnen vestigen. Bezwaren
hadden de agrariërs met name
tegen de „SBE (Standaard Be
drijf s Eenheid) sleutel die in het
ontwerp wordt toegepast Zo
mag er per hectare maar 230
meter worden bebouwd. .Alleen
voor de diverse machinerieën
hebben we die ruimte al nodig.
Waar moet de opslag dan blij-
riërs. Veel mogelijkheden om de
glastuinbouw uit te breiden wa
ren er volgens de tuinders ook
niet in het bestemmingsplan te
vinden.
De gemeente Hillegom werd
verweten dat zij „dreutelt" over
enkele hectaren, terwijl zij zelf
een flink stuk goede bollen-
grond in beslag neemt voor re
creatiedoeleinden. Het bestem
mingsplan ligt een maand ter
visie op het gemeentehuis in
Sportvissers
redden Duitse
uit een mui
NOORDWUK Drie leden
van de Visclub heeft gistermid
dag een Duits meisje (10), dat
in een mui was geraakt, uit zee
gered. Twee van hen, de heren
Bedijn en Rietvink, bevonden
zich omstreeks kwart voor vijf
op het strand nabij het gebouw
van de Visclub, toen zij voorbij
de derde bank een gedaante in
zee zagen drijven. Vrijwel ge
lijktijdig ging er een kinder
hand omhoog.
De beide vissers bedachten zich
geen moment en reden zee in.
Juist op dat moment kwam hun
collega Schilt met z'n boot aan
en met hun drieën schoten zij
de jeugdige drenkelinge te hulp.
Bij haar gekomen sprong Riet
vink overboord. Hij wist het
meisje te grijpen en met behulp
van zijn sportvrienden aan
boord te brengen.
Het meisje had wat water bin
nen gekregen, maar kwam er
Willem Rademaker voor zijn Rhijnenburchermolen.
zeventiende jaar molenaar op
de molen die aanvankelijk
diende voor polderbemaling.
„Zowel de molen als de bomen
behoren toe aan de gemeente
Hazerswoude, dus misschien
kan het wel geregeld worden",
aldus de heer Rademaker.
De Rhijneburchermolen wordt
binnenkort gerestaureerd.
Voor 1 september worden de
plannen voorgelegd aan de ge
meenteraad.
Als de raad deze plannen
goedkeurt, wordt onmiddellijk
begonnen met de restauratie
van de achtkantige grondzei
len Er zal een nieuwe funde
ring gelegd moeten worden en
de molen moet worden recht
gezet om zijn nieuwe functie
mogelijk te maken. De acht-
kanter gaat in de toekomst
zorgen voor de zuurstofverver
sing en waterdoorstroming
van het water in Hazerswoude.
De molen krijgt een geheel
rueuw interieur en wordt met
onbrandbaar riet gedekt. Wil
lem Rademakers gaat er dan
naast wonen. „Ik heb 50 jaar
in de molen gewoond en ik
hoop er nu nog 50 jaar naast
te wonen". De familie Rade
maker woont al generaties
lang bij de molen en de heer
Rademaker is er ook trots op
dat „zijn" molen nu opgeknapt
gaat worden: „Ik ga zaterdags
en in mijn vrije tijd malen,
mijn werk als gemeentebPS€
zal ik blijven doen". (t 1
ga
Ambtelijke molens re
De molens in de Aarlanfö
veense put dienen nog onr0'
polder te bemalen en heb-rë'
de wind dan ook hard no|rk>
Een aantal bomen langs >n
provinciale weg staat wt^
waar niet zo dichtbij, nuj
vangt toch teveel wind voo™
molen op. Als de polderke
door de provincie worden |bl(
gevoerd, moeten deze boran
gaan verdwijnen. De m^g
naars wachten met smartj qq
het inwerkingstellen van.'
ambtelijke mölens".
Ed Oli(n
ege
let
