weekpuzzel door dr. Pluizer \MÊÊÊlklÊÈÈÊÊ$ÈÊË dierenportret postzegels oplossing vorige puzzel '■lm LEIDSE COURANT ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1977 Fl De prijswinnaars van vorige week zijn: Twaalf gulden vijftig: G. C. Vreeburg, Mgr. Bekkerstraat 59. Katwijk aan de Rijn. Zeven gulden vijftig: Th. de Wagenaar, Schoolstraat 7, Rijnsaterwoude. Vijf gulden: G. de Bock, Zwenkgras 11, Leiden. De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. Oplossingen onder vermelding van "Puzzel 31" voor woensdagmiddag twaalf uur opsturen naar: Leidse Courant, Postbus 11Leiden. KRUISWOORDPUZZEL NO 31 HORIZONTAAL: 1 muziekinstrument: 8 besmettelijke ziekte: 9 vrouwelijk dier: 10 gedwee: 12 afloop van wa ter; 13 vogel; 15 brander; 17 lid woord; 18 vis; 19 lipbloemige plant; 21 deel v.h. oor; 23 scheepsvloer; 24 werktuig; 26 ingebeeld meisje: 28 telwoord; 30 kleverige lekkernij; 32 kleefstof; 34 specerij; 36 knaagdier; 37 hoofddeksel; 39 bindmiddel; 41 slaghout; 42 bonkige verhevenheid in een weiland; 45 vogel; 46 plezierrei- ziger; 47 tovergodin; 49 tonvormig voorwerp; 51 aanmatigende houding; 53 neerslag; 55 snijwerktuig; 58 munt; 61 zingen v.e. kanarie; 62 kwajongen; 64 boom; 65 afstands maat; 67 klein deelije; 68 papegaai; 69 munt; 71 beroep; 73 niet meer aanwezig; 74 weefsel v.e. spin; 75 bovenhoek v.e. zeil; 77 technisch hulpmiddel; 79 onbepaald voornaam woord; 80 schaakterm; 82 laagte: 83 verklaring; 84 lekkernij. VERTICAAL: 1 grot; 2 gereed; 3 dwingende om standigheid; 4 ringvormig handvat; 5 lot zonder prijs; 6 1000 meter (afk.); 7 zoogdier; 8 in het ijs gehakte opening; 11 waterkoud; 12 vast staand; 13 insekteneter; 14 potlood streep; 16 verbouwing; 17 fel schij nend; 18 hakwerktuig; 20 saai (fig.); 22 gesteente; 23 tegenstelling van dik; 24 dik en breed; 25 deel v.e. pantalon; 27 voorzeil; 29 proper; 31 gegraven diepte; 32 smal stuk hout; 33 onbepaald voornaamwoord; 35 eierbewaarplaats; 37 mannelijk dier; 38 rietsoort; 40 danspartij; 41 etiket om de hals v.e. medicijnflesje; 43 loterijbriefje; 44 geluid; 48 vroeger; 49blad papier; 50 lofdicht; 51 ge bergte; 52 teken van de dierenriem; 54 kleefstof; 55 Engels eiland; 56 kaartspel; 57 binnen korte tijd; 59 plaats in N.-Brabant; 60 vermogend; 62 zeevis; 63 ernstig; 66 oude lap; 67 Europeaan; 70 pluis op wollen stoffen; 72 walkant; 73 vettige rook; 74 wagenwiel; 76 overdekking; 78 insekt; 79 vaste regel; 81 voorzetsel; 83 voegwoord. Bij een eerdere gelegenheid vertel de ik u iets over de fraaie verrich tingen van de Amerikaan Barry Crane, die een van de meest suc cesrijke spelers van de USA is. Men hoeft maar een willekeurig nummer van het ACBL Bulletin op te slaan om in een of meer uitsla genlijsten zijn naam onder de eer ste drie aankomenden te vinden. Zijn drukke werkzaamheden als TV-producer verhinderen hem nog al eens aan toernooien deel te nemen, en dan zegt het toch wel iets dat hij toch vijfmaal als eerste eindigde in de strijd om de fel begeerde McKenny Cup (de prijs voor degene die in een jaar de meeste meesterpunten scoort) en viermaal als tweede. Zijn grootste kracht ontplooit hij in parenwedstrijden, waarin zijn tactiek om elk spel te openen dat 4HB 10 <396542 o 4H 10984 4 V 5 4 ci B8 096542 "z" O VB 101 B 5 3 *AV72 72 w 0*V73 z A9863 O AH 10 >0 A H 7 3 ben, indien men in staat is de spellen zo goed mogelijk af te spelen. En dat kan Barry, zie maar: (Zie diagram) Zuid gever. Niemand kwetsbaar. Het bieden: Zuid West Noord Oost 1 pas 2* pas 3 o pas 34 pas 4v pas 44 pas pas pas ook maar enige gelijkenis met een openingsbod heeft de tegenpartij voortdurend onder druk zet en rijke vruchten afwerpt. Het hoeft geen betoog dat een dergelijke tactiek alleen dan succes kan heb- Het is duidelijk, dat ook de part ners van Crane het bieden niet schuwen. Menigeen zal het noord- spel geen 2 klaveren antwoord waard vinden en voor 2 schoppen kiezen, maar dat zou het eindcon- tract naar alle waarschijnlijkheid niet hebben beïnvloed. Tegen vier schoppen kwam west met klaver 3 uit, noord de acht en oost de vrouw. Om ruitenintroe- vers te miniseren, vervolgde oost met schoppen, die in noord met de 10 werd genomen. Grane ging onmiddellijk met het klaverwerk door, speelde de heer en troefde het aas van oost. Vervolgens werden ruitenaas en -heer geincasseerd en een ruiten getroefd. Een klavertje werd ge troefd en toen hierop de boer viel. was de kleur vrij. Hiema volgden eerst hartenaas en -heer, alvorens zijn laatste ruiten met de heer te troeven. Klaver 9 werd nagespeeld en daar gingen harten 10 op weg. West troefde, maar dat was de laatste slag voor de verdediging en het maken van elf slagen bleek goed voor een praktisch volledige zaaltop. Onverwacht heeft Poloegajevski de achtste partij in de tweekamp met Kortsjnoi gewonnen. De stand werd daardoor 6-2 in het voordeel van laatstgenoemde. Omdat wij altijd een beetje ge neigd zijn de partij van de „under dog" te kiezen, volgt hier de partij die Poloe won: Wit: Poloegajevski. Zwart: Kortsjnoj. Achtste partij 1. d2-d4, e7-e€ 2. c2-c4, Pg8-f6 3. g2-g3, Lf8-b4+. Lcl-d2, Lb4-e7 5. L/1-g2, d7-<15 6 Pg1-f3, <W7. 04), c7-c6 8. Ddl-c2, Pb8-d7 9. b2-b3, b7-b6 10. Tfl-dl, Lc8-a6 11. a2-a4, Pf6-e4 12. Ld2-f4, Ta8-c8 13.PM- d2, Pe4xd2 14. Td1-d2. g7-g5 15. Lf4-e3. f7-f5 16. Td2-d1, Le7-f6 17. Tal-Cl, h7-h6 18. Dc2-d2, Lf6-g7 19. h2-h4, f5-f4 20.g3xf4, g5-g4 21. Pf3-e5, Pd7xe5 22. d4xe5, Dd8xh4 23 c4xd5, c6xd5 24. Tc1xc8, La6xc8 25. Td1-cV. de open c-lljn valt aan wit toe, want zou de toren op c8 hebben teruggesla gen dan was de doorbraak 24..., Tc8: 25. f5,... heel sterk. 25...,g4-g3 26. Tc1-c7, ...Nu blijkt dat Kortsnjoj ietwat te overmoedig is gaan aan vallen er dreigen wit geen geva ren op de koningsvleugel inte gendeel, zwart verliest nu een pion, en dat is het begin van het einde. 26...,Lc8-a6 27. f2xg3, Dh4xg3 28. Tc7xa7, La6-c8 29. b3- b4, Kg8-h8 30. Le3-f2, Dg3-g4 31. Ta7-c7, h6-h5 32. Dd2-e3, Tf8-g8 2 H I I alJLtf 33. De3-f3, Dg4-f5 34. Lf2-h4, d6 'd4 35. Lh4-g5, Df5-g6 36. Df3-d3,.„ en zwart gaf op. Hij staat dan ook hopeloos verloren! Een knappe partij van Poloegajevski! Met een knipoog naar een partij uit de tienkampen van het IBM- toernooi, volgt hieronder een stand van de strijd van ongeluke lopers, waarin de sterkste partij (hier zwart) twee pionnen méér heeft. Zwart moet zetten, en kan bij beste verweer de winst niet bereiken. (Zie diagram nr. 1.) Wit: Kcl. La7; pion:g5. Zwart: Kg2, Ld3; pionnen: c4,g6, h7. U moet dit beschouwen als een partij-eindspel, het is beslist géén studie, van item zoveel zetten diep. Maar zwart heeft uitstekende winstkansen, die u alleen kunt weerleggen door...Ja, dat zeg ik lekker niet, want dan is de sport er af. Beschouw het maar als een testcase voor de kwaliteiten van uw spel! En ik beloof u. als er zes oplossin gen binnenkomen hetzij goed of slecht dan breng ik in sep tember een kleine wedstrijd van zes opgaven met zes boekprijzen, van schaakboeken die al jaren uit de markt zijn. D.w.z. 6 exemplaren van één en hetzelfde boek. Over veertien dagen kunt u de oplos sing tegemoet zien. dus vóór die tijd inzenden aan: C. J. de Feijter, Wielingenstraat 13, Deventer. En om het voor deze keer aantrek kelijk te maken, voor de beste oplosser het boek van Dr. Euwe: Veldheerschap op 64 velden. Het beroemde studieboek van Kling en Horwitz van 1851 brengt. naast een heleboel inkorrekte stu dies (men was toen nog maar in het begin van de studiekomposi ties) toch ook vele opmerkelijke studies. Eén daarvan is wereldbe roemd geworden. Het is een studie van ongelijke lopers met elk één pion. Meestal wordt deze studie in spiegelbeeld afgedrukt, maar dat doet verder niet terzake. Hoewel ik die studie hier niet in beeld breng, kunt u er toch kennis mede ma ken, als u het volgende juweeltje naspeelt: Studie van A Koerjatnikov. Gedeelde speciale prijs Sjachmaty 1972. (Zie diagram nr. 2.) Wit: Kc5, La6, Pd4; pion: b2. Zwart: Kf4, Lb8; pionnen: c7,d2 Wit begint en wint Met een inleiding van liefst zes zetten komen we precies uit bij die beroemde Horwitz-studie: 1. W4- e2+, Kf4-e3 2. Pe2<3, d2-d1DI 3. Pc3xd1+, Ke3-d2 4. Pd1-c3, Kd2- c2 5. Pc3-a4, Kc2-b3 6. La6-e2!, Kb3xa4 en nu hebben we de be- ginstand van de studie van Hor witz! 7. Le2-<f1+, Ka4-a5 8. b2- b4+, Ka5-a6 9. Kc5<6,De zwar te loper kan er niet uit wegens mat! 9.... Ka6-a7 10. b4*5. Ka7-a8 11. Ld1-f3!, Ka8-a7. Opnieuw mocht de zwarte loper niet naar a7 wegens mat 12. Lf3-d5, Ka7-a8 13. b5-b6!,... en wat zwart ook speelt, het is altijd mat op de volgende zet Engels-Russische sa menwerking op de lange termijn! De eerste week van het KSH-toer- nooi zat vol fraaie momenten. De vraag was bovendien of Wiersma er eindelijk in zou slagen om een KSH-toernooi te winnen. Het was duidelijk dat hem het vuur na aan de schenen zou worden gelegd, er staan immers ook voor anderen veel belangen op het spel. Rob Clerc bijvoorbeeld weet dat hij Internationaal Grootmeester kan worden door zich bij de eerste drie te plaatsen. De andere Inter nationale Meesters kunnen door eenzelfde klassering een zoge naamd half-grootmeestersresultaat op hun prestatielijst bijschrijven. Dat geldt dan voor de andere vijf: Jansen, Verpoest, Smith, Kaplan en N'Diaye. De titellozen worden Internationaal Meester door zich bij de top-drie te plaatsen, en kandidaat-Internationaal Meester op de plaatsen 4, 5 en 6. Wiersma bewees in het negende KSH-toernooi in Hoogezand ander maal zijn grote klasse. Daarvan vandaag een bewijs. Het diagram toont de stand bij Kaplan-Wiersma, na 47.43-39 van Kaolan. In e«n ■m m M IÉ. iSË eerdere fase had Kaplan al een remise-wending overzien. Hier dacht hij de situatie weer in de hand te hebben. Op 28-32 volgt immers de plakker 26-21 32x23 21x3, terwijl 39-33 28x39 44x33 dreigt. Met een briljant offer schept Wiersma zich toch nog kansen. 47. 35-40! 48.44x35 8-12. Schijf 28 kan niet weggeruild worden en in combinatie met 27 ontstaat een batterij die de stelling van Kaplan uiteenrijt. Wits rand- sehiixwv) «Staan htiitnner*»» Haf ITa- plan met 49.29-23 28x19 de last post verwijdert ligt voor de hand. Dat was trouwens een snelle be slissing, want de tijdnood bracht de ex-Rus danig in het nauw. Na 50.35-30 12-18 kon wit moer tijd uittrekken voor de weg naar remi se en dat lukte hem wonderwel Kaplan blijkt eens to meer een fabelachtig kenner van het eind spel te zijn, temeem nu Wiersma alle registers opentrekt 51.18-23; dreigt weer 28 te bezetten 5236 23! sterk gespeeld. 27-32 is geen dreiging door 36-31 en dan bereikt Wiersma niets meer. 52. 17-22! weer sterk, wit kan een tweede offer niet voorkomen. 53.50-44 16 2154.26x28 23x32 55.33-28 32x23; voor de tweede keer geeft Kaplan onmiddellijk de schijf voordeel te rug 56.39-33 19-24 57.25-20 23-29 58.33-28 5-10 59.44-39; Wiersma moet nu voor de derde keer een beslissing nemen, hij kiest weer voor het offer. 24-30 39-33 29x38 28-23 enz. leidt tot remise, dus 59. 27-32! 60.28x37 2440 614742 29-34. Inmiddels bevindt Kaplan 7leh nl wpor in mmndA tiMnrwf Het is bijna miraculeus zoals hij in deze stand de weg naar remise weet te vinden. 62.39-33 34-40 63.33-28 49-44 6448-23 44-49 65.23-19 49x21! en daarmee spant Wiersma voor het laatst een gewel dige valstrik. De stand in cijfers: zwart: 4. 10, 30 en dam op 21. wit:. 15, 19. 20 en 36. Het voor de hand liggende 20-14 verliest zo schitte rend dat deze winstgang, bekend uit de problematiek, maar in het partijspel onbekend op iedereen geweldige indruk moet maken. Dus 20-14 214 14x5 3-141! 19x10 3644 3641 34-40 31-27 40-44 27- 22 44-49 22-18 49-21 18-13 en 214! en wit staat matl Toen Kaplan ook niet in deze val wenste te trappen werd de remise een feit. 66.19-13! 214 67.3641 3x25 68.13-8 3644 694-2 3449 7041-27 39-44 7147- 22 Kaplan mag naar het centrum met deze schijf, omdat hij door de hangende schijf op 10 onaantast baar is. 71. 44-49 7222-17 4940 73.17-11 1614 74.11-6 461 75^-35 2643. Nu is de tweede tijdcontrole ook gepasseerd en na 76468 43- 39 774-35 stond de remise vast horr>le/«t» nowht Dieren in de boekenkast Er zijn in de loop der tijden heel wat boeken geschreven over alle mogelijke facetten van het dieren leven. Er zijn boeken handelend over diergroepen (roofdieren, knaagdieren), over diersoorten (vissen, vogels), over families (ko nijnen, geiten) en over rassen (bo xers, tekkels). Er zijn ook boeken die de geschiedenis der dieren behandelen, er zijn er over verzor ging, over tentoonstellingen, er zijn fotoboeken, en ga zo maar door. Waarschijnlijk is het aantal boeken over huisdieren het grootst en de boeken over de twee be kendste huisdieren de hond en de kat spannen ongetwijfeld de kroon, ledereen die een hond of kat bezit, en dat zijn in ons kleine landje heel wat mensen, heeft vast wel een honden- of kattenboek in de kast staan. Om nog maar te zwijgen van degenen die erover dromen ooit een huisdier te bezit ten. Ook dat zijn er niet weinig. Uitgeverij Helmond verblijdde ons kortgeleden met twee, uit het En gels vertaalde uitgaven, waarmee iedere dierenliefhebber zeer in zijn sas zal zijn: de Praktische Honden- gids door Kay White en Joan Jos hua, in een vertaling van P. de Jong-Biggs, en de Praktische Kat- tengids door Ivor Raleigh, Patricia Scott, Elizabeth Jackson en Olip- hant Jackson, in een vertaling van A. J. Stibbe-Lieneman. (beide 130 bladzijden groot formaat 19,90). De naam zegt het al. Twee geheel op de praktijk afgestemde boeken, die bij het openslaan en het door bladeren al tonen dat we hier met twee zeer complete werken te doen hebben, die het honden- en kattenleven van a tot z behande len. Katten laten zich maar in geringe mate opvoeden. er in te vinden. Bij het hondenboe- k:de geschiedenis, de keuze van een hond. de verzorging, de trai ning, het tentoonstellen en het fokken van honden en tot slot de hondenziekten. In het kattenboek behandelt men: de eigenschappen, het gedrag, de keuze, de verzor ging, de voedingswaarden en maaltijden, opvoeding en tentoon stellingen, ziekten en verpleging thuis en tot slot: de kat en de wet. Voor beide boeken geldt dat ze in een puntige, heldere taal geschre ven zijn, zodat men spelenderwijs zeer praktisch voorgelicht wordt over het houden van het huisdier. De in duidelijke rubrieken verdeel de tekst is smaakvol omlijst door In het kattenboek besteedt men veel aandacht aan het uiterlijk, de anatomie, de eigenschappen en het gedrag van de kat. De opvoe ding, echter, beslaat maar enkele bladzijden. Het is de schrijvers ook wel duidelijk geweest dat het op voeden van een zeer eigenzinnig dier als de kat bijna onmogelijk is. Het hoofdstuk kattenziekten leert ons de ziekten gemakkelijk te con stateren, zodat we zelf kunnen beslissen of de dierenarts geraad pleegd dient te worden, of dat onze kat thuis verpleegd kan wor den. De kat en de wet geeft ons de indruk van de sociale verant woordelijkheid, die we bij de aan schaf van een kat op ons halen. In het hondenboek besteedt men veel aandacht aan de voeding en verzorging van het dier. Alle moge lijke hondenbanden staan er dui delijk in afgebeeld en ook de an dere attributen zoals, bedden, mandjes, zelfs hondenjasjes ko men uitvoerig aan de orde. Jam mer dat, als enige aanmerking, het hoofdstuk de hond en de wet in dit boek ontbreekt. Vooral omdat het voor een ieder duidelijk is dat de hond vele malen meer bij het sociale leven betrokken is (uitla ten, de straat, het verkeer) dan de kat. Op 20 juli verscheen op de Neder landse Antillen een bijzondere se rie van drie zegels zonder toeslag. De door Humphrey Cecil Elisabeth uit Willemstad. Curasao, ontwor pen zegels, hebben Antilliaanse bloemen als onderwerp. Deze serie heeft dan ook als motto .Floraze-, gels 1977' meegekregen. Op een zegel van 25 cent ziet men de .Carawara Spanjo' in de kleuren geel. rood, blauw en zwart. De Carawara Spanjo is een kleine boom met een ruwe bast, die voor al na enige regenbuien overvloedig bloeit. Oranje-gele of rode bloemen staan in trosjes aan het eind der twijgen. De bloemkroon is buisvormig met een vlakke, gekroesde zoom. Als bijzonderheid van deze plant kan vernield worden dat een aftreksel van de bladeren wordt gebruikt tegen pijn in armen en benen. Als tweede in deze serie een zegel van 40 cent, met daarop de afbeel ding van de .Barb'i Jonkuman'. Dit is een van de grootste en mooiste schaduwbomen op de Antillen. De bloempjes met zeer lange meeldra den staan in bolvorm gerang schikt. Oorspronkelijk is deze boom afkomstig uit tropisch Azië en Australië. Tot slot een zegel in de waarde van 55 cent, met daarop de afbeel ding van de .Tamarijn'. Deze prachtige schaduwboom bereikt een hoogte van 13 meter, met een stamdoorsnede van 1 meter. Aan deze boom verschijnen langwerpi ge peulvruchten waarvan de zaden een zurig moes bevatten. Van dit moes bereidt men verfrissende dranken, jam en suikergoed (tama rinde koekjes). De boom wordt reeds lang in alle tropische streken gekweekt als sier- en vruchtboom. De zegel heeft als kleuren bruin, zwart, rood en groen. Het drukken in offset was in handen van Joh. Enschede en Zonen in Haarlem. In de jaren dat Nederland nog Bijzondere bloemen van de Antillen i hof had staan, hebben veel verzame laars in ons land een ,Europa'-ver- zameling opgezet. Voor hen was het een grote teleurstelling toen Nederland het op een gegeven moment liet afweten, en besloot de Europa-zegels van het emissiepro gramma af te voeren. Temeer daar toen juist besloten was om niet meer het gezamenlijke motief in een soms iets gewijzigde vorm als onderwerp te nemen. Om het ook voor de verzamelaars aantrekkelij ker te maken werd besloten slechts een gemeenschappelijk on derwerp als motief te nemen. Een gunstig bericht voor alle ,Eu- ropa'-verzamelaars was dan ook de uitspraak van PTT-directeur ge neraal Ph. Leenman dat Nederland het komende jaar weer met Euro- pa-zegels present zal zijn in de reeks van landen die deze zegels uitgeven. Deze week willen wij op nieuw enkele Europa-zegels die dit jaar zijn uitgegeven nader onder rla qanrlarht bronnon We beginnen met Denemarken waar een serie van twee Europa zegels in omloop kwam. De zegels hebben een waarde van 100 óre en 130 óre en als motief .land schappen', wat voor dit jaar als onderwerp was overeengekomen. Het ontwerp voor de zegels is van de hand van Erik Clemmesen en de zegels hebben als kleur rood (100 öre) en blauw (130 öre). Vervolgens naar Ierland, waar eveneens een serie van twee ze gels op 27 juni in de verkoop werd gebracht. Op een zegel van 10 p. krijgt men een kijkje op Ballyna- hinch (graafschap Galway) dat zijn naam ontleent aan een klein eiland met daarop een kasteel, in het meer van Ballynahinch. Deze prachtige streek ligt aan de voet van een bergketen, bekend onder de naam .The Twelve Pins' en wordt omringd door waterpartijen waarvan het genoemde meer er Lough Tay (het Lugalla-meer) dat op de zegel van 12 p. te zien is bevindt zich in het graafschap Wicklow. Dit is beter bekend als de .Tuin van Ierland' vanwege zijn uitzonderlijke schoonheid. Het meer ligt als het ware diep verbor gen aan de voet van Wicklow-ge- bergte en is aan een zijde omge ven door een zilverwit strand. De. foto's die bij de zegels als afbeel ding dienden, zijn voor de Ierse VW vervaardigd door Brain Lynch en Pat o'Dea. Het ontwerp voor de zegels werd vervaardigd door Irish Security Stamp Printing Ltd. Ook IJsland bracht een serie van twee Europa-zegels uit en wel op 2 mei jl. Vanzelfsprekend ook op deze zegels specifiek IJslandse landschappen als afbeelding. De zegels hebben een waarde van 45 kr. en 85 kr. en werden in meerde re kleuren gedrukt door Courvoi- sier S. A. te La Chaux-de-Fonds m Zwitserland

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1977 | | pagina 18