Zilvermeeuwen
storten zich op
Franse kusten
als vijandelijke
vliegtuigen
Heelal, hier zijn we
„Zilvermeeuw, grootste soort
meeuw, lengte 55 cm., spanwijdte
vleugels 1,40 m. Kleur: lijf wit,
vleugels grijs met zwarte uit
einden en kleine witte vlekken,
staart wit, bek geel met rode
vlek op ondersnavel, poten roze
bij het aan de Atlantische kust
levende soort en geel bij het
Middellandse Zeesoort".
Sinds enkele weken is dit signale
ment de Fransen overbekend, een
signalement als dat van een ge
vaarlijke misdadiger, wiens op
sporing en aanhouding verzocht
wordt Want sinds kort is de zil
vermeeuw, vooral de aan de Mid
dellandse Zeekust levende soort,
in Frankrijk een openbare vijand
geworden. De huzarenstukken en
wandaden die de steeds aan
groeiende meeuwenkolonies uit
halen, hebben bij een deel van de
bevolking heel wat ongerustheid
doen ontstaan, hoewel van paniek
geen sprake is, ook al proberen
enkele bladen een vergelijking te
maken met de angst die Hitch
cock in zijn film „The Birds"
tekende.
In Port-La Nouvelle bij Narbonne
zijn twee arbeiders die in de zout-
pannen werken, door zilvermeeu
wen aangevallen en lichtgewond.
Een hunner heeft de vlucht geno
men op zijn brommer, waarbij hij
door een zwerm meeuwen achter
volgd werd die hem zijn pet van
het hoofd roofden. Moeders in de
omgeving durven hun zuigelingen
niet meer in de wieg in de tuin
of bij een open raam te laten, en
in Port-La Nouvelle zegt de bevol
king door de meeuwen geterrori
seerd te worden. De mensen zijn
verbolgen op de autoriteiten, die
volgens hen niet voldoende tegen
de toename van de vogels en hun
groeiende agressiviteit optreden.
De autoriteiten verklaren dat veel
berichten overdreven zijn. En na
dat zij al na veel moeite erin
geslaagd zijn de kuststrook vrij
te maken van muggen, voelen zij
er weinig voor de toeristen af te
schrikken met een nieuwe boe
man, in de vorm Van zilvermeeu
wen. Er wordt ook beweerd dat
de agitatie op gang wordt gehou
den door jagers op watervogels,
die gefrustreerd zijn door het feit
dat steeds meer dieren wettelijk
beschermd worden.
De zilvermeeuwen zijn in Frank
rijk al sedert 1902 beschermd,
maar het aantal zilvermeeuwen
is, ondanks de beschermende
maatregelen, nauwelijks toegeno
men tot 1955-1960. Daarna is hun
aantal snel en verontrustend ge-
tuinbouwer uit Ginestas had zijn
veld meloenen bedekt met grote
vellen zwart plastic; de meeuwen
zagen het aan voor het plastic
van de vuilniszakken en stortten
zich erop om het met hun snavels
te verscheuren. De tuinbouwer
had een aanzienlijke schade, die
blijkbaar geen verzekering bereid
is te dekken.
Er zijn legio klachten over zilver
meeuwen die de jonge eenden
van eendenfokkers tot de laatste
weghalen, over kippenfarms die
letterlijk leeggeplunderd zijn
waarbij door de rovers het gaas
is stukgescheurd, over geplunder
de palingfuiken, over kleine huis
dieren die worden weggehaald.
In de Camargue, de enige streek
in West-Europa waar flamingo's
voorkomen, worden volgens prof.
Jean Dorst hele kolonies roze fla
mingo's uitgeroeid door zwermen
zilvermeeuwen die de eieren en
jonge vogels vernietigen. „Zij
storten zich in duikvlucht op de
flamingokuikens, grijpen er een
bij de hals en in hun vaart slagen
zij erin ondanks de tegenstand
van de flamingo-ouders hun prooi
uit de compacte menigte van de
kolonie mee te sleuren". Hij voegt
daaraan toe dat in 1959 van de
3650 broedende flamingoparen
slechts 585 kuikens de aanvallen
overleefden. In Bretagne is de
plundering van de mosselbanken
een geducht probleem voor de
kwekers. Verleden jaar hebben
zij, tezamen met jagers en "zooio
gen een studiebijeenkomst geor
ganiseerd om te trachten een op
lossing voor het probleem te vin
den.
De verdedigers van de zilver
meeuwen, die erkennen dat de
uitbreiding van de meeuwenstand
een probleem vormt, verklaren
dat de meeste klachten overdre
ven zijn en dat de verhalen van
mensen die door zilvermeeuwen
aangevallen werden, uit de lucht
gegrepen zijn. „Het is normaal",
zo zeggen zij, „dat zilvermeeuwen
tijdens de nestbouw en de broed
tijd ieder die het nest nadert,
mens of dier, proberen te weren".
Iedereen is het erover eens dat
aan de ongebreidelde toename
van de zilvermeeuwen een halt
toegeroepen moet worden. Maar
men is het er allesbehalve over
eens wat er nu gedaan moet wor
den. Er zijn oplossingen, maar
geen enkele is werkelijk afdoen
de. Pogingen tot uitroeien zouden
nauwelijks helpen de zilver
meeuwen wier intelligentie over
bekend is, zouden na de eerste
schoten van de jagers naar elders
verhuizen. Ook het vernielen van
de eieren zou niet doeltreffend
zijn, want de wijfjes zouden een
tweede, onbereikbaar broedsel
leggen. Aan vergiftiging valt niet
te denken, want zilvermeeuwen
laten vaak hun buit uit de lucht
vallen en andere dieren, honden
en katten, en misschien ook kin
deren zouden dan gevaar lopen.
Blijft over de sterilisatie van de
eieren door middel van injectie.
In Zuid-Frankrijk is daarmee al
een begin gemaakt, maar er is
een nijpend tekort aan personeel,
met name jachtopzieners.
De oplossing die de natuurbe
schermers (in Frankrijk: ecologis-
ten) aandragen, lijkt de meest
logische. Zij verklaren dat het
weinig zin heeft te proberen de
zilvermeeuwen uit te roeien of
hun stand tot redelijke proporties
terug te brengen, als men er niet
in slaagt de mens meer discipline
bij te brengen, met name als het
gaat om huisvuil en afval.
In Frankrijk is sedert een jaar
een wet van kracht die aan alle
gemeenten voorschrijft vuilver-
nietigingsinstallaties in te richten.
Maar de kosten en de technische
problemen zijn voor noodlijdende
en kleine gemeenten vaak onover
komelijk en de autoriteiten zijn
wel gedwongen een en ander
door de vingers te zien of althans
geduld te oefenen.
Daarbij komt dat juist in de kust
streken langs de Middellandse
Zee, die sterk door toeristen wor
den bezocht, de bezwaren wel
bijzonder groot zijn. Als gevolg
van de toe risten toevloed in de
zomermaanden neemt de massa
afval toe. Maar de installaties
voor de verwerking daarvan zou
den dus op een veelvoud, soms
wel een twintigvoud, van de be
hoeften van de eigen bevolking
berekend moeten zijn. De bedrij
ven zouden bovendien tien maan
den per jaar op slechts een frac
tie van hun capaciteit draaien en
dientengevolge handenvol geld
kosten. De toeristen, die uiteraard
geen belasting betalen, leveren
met hun bijdrage aan de plaatse
lijke economie bij lange na niet
voldoende middelen op om daar
uit de installaties te bekostigen.
En voor de verwerking van de
toeristenstroom hebben andere
installaties een hogere prioriteit:
waterleiding, riolering, electrici-
teitsvoorziening, aanleg van kam
peer en parkeerterreinen e.d.
Ondanks alle problemen hopen
de experts binnen afzienbare tijd
een evenwicht in de zilvermeeu
wenstand te bereiken. Maar velen
achten dit ijdele hoop en overdre
ven optimisme. Langs de kustlijn
tussen Port-Bou en Port-de-Bouc,
het „noodgebied" aan de Middel
landse Zee ten westen van Mar
seille blijft men sceptisch en
waakzaam, en de bevolking slaat
de grote zilveren vogels met hun
fenomenale vliegeigenschappen
gade als een formatie vijandelijke
vliegtuigen, waarvan weinig heil
te verwachten is.
JAN DRUMMEN
groeid, niet alleen aan de kusten,
maar ook langs de rivieren zoals
de Rhóne en de Seine. Dit is
volgens het Franse instituut voor
ornitologisch (vogelkundig) on
derzoek het gevolg van de sterke
bebouwing van de kuststreken. In
het algemeen geldt dat huizen
bouw, industrialisering en uitbrei
ding van de steden de vogelstand
terugdringen, maar voor de zil
vermeeuwen gaat dit niet op. Met
name in het gebied van de Rous-
sillon-Languedoc zijn de steden
uitgebreid en andere steden uit
de grond gestampt, waardoor de
zilvermeeuwen overdag steeds
meer voedsel vinden. Nog te veel
gemeenten beschikken niet over
moderne huisvuilvernietigingsin-
stallaties en storten hun vuil op
een geïsoleerde plek. Omdat zij
niet gejaagd mogen worden, over
veel voedsel beschikken en in de
natuur geen vijanden vinden,
hebben de meeuwen zich de laat
ste 15 jaar zeer krachtig ver
menigvuldigd vaak ook ten koste
van zwakkere soorten wier ter
rein zij geleidelijk aan hebben
veroverd.
Doordat de zilvermeeuwen prak
tisch meer voedsel op de vuilnis
belten vinden dan zij kunnen ver
werken, vervullen zij ook niet
meer hun oorspronkelijke rol van
schoonhouders van de zee, de
kustmeren en de rivieren, waar
zij eertijds dode vissen en drij
vend vuil weghaalden. De meeu
wen weten al lang hoe laat pre
cies de vuilniswagens hun onwel
riekende lading komen lossen.
Enkele minuten tevoren verschij
nen ze met duizenden, en als de
wagens leeggemaakt worden stor
ten ze zich al op de inhoud, waar
bij zij vaak de arbeiders die hun
in de weg staan proberen te ver
jagen door laag over hun hoofden
te scheren of ze krijsend aan te
vallen. Volgens de kustbewoners
verorberen zij alles, zowel etens
resten als papier en plastic. Een
,aan1hel Voyaaer-projrtrt laat de dunne koperen schijf zien, die met de Voyager (op de achtergrond) een reis
door het heelal zal maken.
WASHINGTON (UPI) In de laatste dagen van deze
maand en begin september gaat de NASA weer twee
Voyager-ruim te vaartuigen lanceren voor uitgebreide
verkenning van de geweldige planeten Jupiter, Satur-
nus en mogelijk ook Uranus. Maar dat is niet alles:
ergens ver weg bij een andere son kunnen misschien
over ongeveer 525.000 jaar bewoners van een andere
wereld zich gaan afvragen wat de dunne koperen schijf
betekent die zij van het dan weer oude ruimtescheepje
afhalen.
Als zij de instructies die erbij verpakt zitten kunnen
ontcijferen merken ze dat het een fonograaf, een soort
grammofoonplaat van de aarde is, met een boodschap
voor de toekomst, die als ware het een fles in de oceaan
in de ruimte is geschoten.
Stel u voor dat zij het antieke geval dat zij van een
vreemdsoortig machientje in de lege ruimte tussen de
sterren geplukt hebben in elkaar gaan zetten, de kleine
draaitafel, de huls en de naald die bij de schijf zitten.
Als zij de naald op de groef zetten krijgen zij een 110
minuten durende glimp van de aarde, zoals die in de
twintigste eeuw was.
Hoe zullen die wezens in de kosmos reageren op de
geluiden van een menselijke kus, de blues van Louis
Armstrong, het geratel van autotandwielen, in zestig
talen gesproken groeten en de triomfantelijke tonen van
Beethovens Vijfde Symfonie?
Als zij een televisie-ontvanger hebben, kunnen zij de
draaitafel aansluiten en video-impulsen op de schijf
afspelen: beelden van een zogende moeder, een vrouw
die aan een ijsje likt, bergen, steden met hun verkeer,
anatomie en voortplanting van de mens, een druiven
plukker, een supermarkt, een Afrikaans huis en een
zonsondergang,
Kunnen zij de geschreven boodschap ontcijferen die
zegt: „Dit is een boodschap van een kleine, verre we
reld", ondertekend met Jimmy Carter, president van
de Verenigde Staten"?
De geleerden weten dat het een lange, barre tocht wordt.
Maar de koperen schijven, elk 30 cm in doorsnee, zijn
toch aan de buitenkanten van de twee Voyagers beves
tigd die na volbrachte taak bij de planeten naar de
sterren gaan.
„Omdat de ruimte zeer leeg is, bestaat er eigenlijk geen
enkele kans dat een Voyager het planetenstelsel van een
andere ster zal bereiken", aldus de astronoom Carl
Sagan van de Cornell-universiteit, die op het idee van
deze boodschap van de aarde was gekomen.
„Het ruimtevaartuig zal alleen worden ontdekt en de
plaat zal alleen worden afgespeeld als er elders in het
heelal beschavingen zijn die ver gevorderd zijn met de
ruimtevaart. Maar, zoals de prachtige boodschappen van
president Carter en VN-secretaris-generaal Kurt Wald-
heim laten zien, is de lancering van deze fles in de
kosmische oceaan een zeer hoopvol teken van het leven
op deze planeet".
Beide ruimtevaartuigen hebben elk hun eigen koperen
schijf, opgeborgen in een beschermende aluminium hoes,
met informatie in wetenschappelijke taal over de manier
waarop de plaat moet wonden afgespeeld. Gehoopt
wordt dat de aluminium hoes en de leegte van de ruimte
er borg voor zullen staan dat de platen minstens een
miljard jaar gaaf blijven.
Er staan groeten op in talen als het Sumerisch en het
Akkadisch, tot Engels, Hebreeuws, Arabisch en Grieks.
Er staan geluiden op die walvissen maken, van vulkanen,
regen, de branding, krekels, voetstappen en harteklop,
een smidse, morsecode, het fluitsignaal van een trein,
een kus en een krijsende baby.
Er gaan 115 foto's van de wereld mee en 27 stukken
muziek, met melodieën uit het Brandenburgse Concert
no. 2 van Bach, De Toverfluit van Mozart, het bruidslied
van een Peruaanse vrouw, „Donker was de nacht" van
de blinde Willis Johnson en ,31oemenstromen", een
selectie uit Chinese muziek.
De twee Voyagers worden op 20 augustus en 1 septem
ber gelanceerd. Het duurt minstens 40.000 jaren voordat
zij een andere ster passeren, een tweede ster over 147.000
jaar en een derde over 525.000 jaar.
„Wij hopen dat wij eens, nadat wij de problemen waar-
wij voor staan hebben opgelost, ons kunnen voegen bij
de gemeenschap van galactische beschavingen. Deze
plaat vertegenwoordigt onze hoop en vaste wil en onze
goede bedoelingen in een uitgestrekt en ontzagwekkend
heelal", aldus de boodschap van president Carter.
