Het Amerikaanse
voetbal
komt eraan
GROEIENDE BELANGSTELLING
VOOR PROF-CIRCUS
Soccer krijgt vat op
Amerikaanse jeugd
De voorzitter van Cosmos, Clive Toye, kijkt alsof het niets bijzonders is wat Franz New York Cosmos heeft in Franz Beckenbauer, Pele en Giogio Chinaglia een
Beckenbauer doet. De Westduitse veelvoudige international zet toch eventjes zijn handteke- versmaden trio met kwaliteit in huis, waarmee echter ook wel en astronomisch
ning die hem jaarlijks het lieve sommetje van 7,5 miljoen gulden oplevert. Een plezierig aan dollars is gemoeid. Geheel rechts de Engelse trainer-coach Gordon Bradley,
bedrag om de actieve loopbaan mee af te sluiten.
prof-soccer in Amerika nog een aangelegenheid van
buitenlanders: Engelsen, Schotten, Joegoslaven, Ie
ren, Italianen, Zuidamerikanen, een bonte menge
ling van op dit moment achttien nationaliteiten.
Het merendeel wordt echter gevormd door Britse
spelers, waarbij bekende namen als George Best
(van de Los Angeles Aztecs, waarvan popzanger
Elton John één van de belangrijkste eigenaren is),
Mike England, Rodney Marsh, Gordon Banks, Bob
bie Moore en John Webb (ex-MW). Ook de coaches
zijn grotendeels Engelsen. Dennis Violett en Bill
Foulkes, twee overlevenden van de vliegramp in
Duitsland, waardoor in 1958 Manchester United
werd getroffen, trainen nu respectievelijk de Was
hington Diplomates en de Chicago Stings. De acht
tien clubs, waarbij twee Canadese teams, kunnen
de buitenlanders nog niet missen. De St. Louis Stars
hebben het vorig seizoen geprobeerd, speelden wel
verrassend aardig voetbal, maar moesten toch ge
noegen nemen met de laatste plaats Toch zijn er
in St. Louis al enkele vorstelijke talenten naar voren
geschoven en intussen voor het grootste deel weer
doorverkocht naar andere clubs. Dit seizoen doet
St. Louis het weer met een flink contingent Engel
sen en, jammer genoeg misschien, de resultaten zijn
inderdaad aanzienlijk beter. De reglementen van de
NASL zijn op dit moment zo, dat er altijd minstens
één Amerikaan in het veld moet staan. Via soms
wat duister lijkende naturalisaties wordt daar in
feite nog wel eens de hand mee gelicht. De NASL
is van plan deze regels de komende jaren steeds
verder aan te scherpen, maar vooralsnog bestaat
de indruk, dat daar geen al te grote haast mee
wordt gemaakt
„geheime" doelpunt minstens tien keer te herhalen,
maar een vreemde ervaring blijft het, vooral als die
dekselse voetballers erin slagen er tijdens de herha
lingen nog één in te trappen. Eerlijkheidshalve moet
wordén gezegd, dat de Washington Diplomates in
die bewuste wedstrijd tegen de Tampa Bay Row
dies, ook niet erg meewerkten door er binnen
anderhalve minuut twee, geheel onverwacht, in te
knallen.
Opwinding
Ketchup
Want de NASL mag dan een aanzienlijk hechtere
basis hebben gekregen dan enkele jaren geleden
voor mogelijk werd gehouden, de commercie speelt
nog immer een uiterst belangrijke roL Een tv-ver-
slaggever, die in één zin verslag doet van een fraaie
passeerbeweging van George Best en de manier,
waarop je met de tomaten-ketchup van een bepaald
merk je sandwich pas echt lekker kunt maken, is
een normaal verschijnsel.
Wedstrijden op tv worden zonder aanzien des per-
soons onderbroken door reclameboodschappen. Een
enkele keer gebeurt het dan ook, dat je net tegen
de imponerende voorzijde van een voor een schap
pelijk prijsje aangeboden automobiel zit aan te
kijken, terwijl op het veld een doelpunt wordt
gemaakt. De tv-ploeg doet weliswaar alles om de
kijker het ongemak te doen vergeten door het
De commentatoren verkeren voortdurend in grote
staat van opwinding. Bij elk schot op doel, of het
nu een soort „homerun" is die vier straten verder
terechtkomt, een lel tegen de hoekvlag of een
striemend schot op de lat, springt de commentator
van pure vreugde van zijn stoel. De doopceel van
de schutter wordt onmiddellijk uitvoerig gelicht,
vanaf het moment dat hij op 3-jarige leeftijd het
eerste servies aan diggelen schoot tot aan de lichte
onenigheid, die hij vlak voor de wedstrijd nog met
de trainer heeft gehad over de lengte van zijn
rechterschoenveter
Trouwens alle sportcommentaren in de Verenigde
Staten zijn doorspekt met een grote hoeveelheid
informatie over het persoonlijke wel en wee van
de spelers en het wordt je dan ook onmiddellijk
duidelijk waar onze eigen Frans Henrichs zijn oren
goed de kost heeft gegeven.
Het spelpeil oogt over het algemeen niet onaantrek
kelijk. Het tempo is doorgaans veel lager dan in
Europa, waardoor oudere topspelers als Pele (36),
Best (30), Eusebio (35), Banks (37), Simoes (33), en
Mike England (35) zich nog vrij gemakkelijk kunnen
handhaven. Daarentegen dienen de meeste wedstrij
den - het seizoen loopt van april tot september -
bij hoge temperaturen (30 graden is niets bijzon
ders) en op doorgaans slechte velden (30 procent
gras is niet ongewoon) gespeeld te worden. Boven
dien zijn de reisafstanden groot. Als de Vancouver
Whitecaps een wedstrijd moeten spelen tegen de
Tampa Bay Rowdies betekent dat een afstand van
ruim 4.000 kilometer, om dan nog maar niet te
spreken van de clubs aan de oostkust, die zich met
het team van Hawaï moeten gaan meten, of de
eilandbewoners zelf, die voor iedere uitwedstrijd
minstens enkele duizenden kilometers moeten over
bruggen.
Flinke belangstelling
Maar er zijn ook aantrekkelijke zaken, zoals de
doorgaans door bevallige ballenmeisjes omzoomde
velden, de over het algemeen goede salarissen en
de meestal flinke publieke belangstelling. Die be
langstelling: groeit nog steeds. Dertien van de
achttien clubs hebben tot op dit moment al een
ruime winst geboekt ten opzichte van vorig sei-
Tampa Bay draait op dit moment aan de top met
gemiddeld ruim 27.500 toeschouwers. Ook Minneso
ta, Seattle en de New York Cosmos zitten boven
de 20.000. Bij de eerste competitiewedstrijd van
Beckenbauer met de Cosmos in Tampa Bay bevolk
ten ruim 45.000 mensen de tribunes. Zij zagen onder
meer de Zuidafrikaan Steve Wegerle (ex-Feyenoord)
een briljante wedstrijd spelen. Wegerle behoort
trouwens tot de toppers van het huidige Amerikaan
se voetbal, maar of dat nu een slecht teken is voor
het peil van het Amerikaanse voetbal of voor het
personeelsbeleid van Feyenoord, waar Wegerle in
het geheel niet uit de verf kwam, is moeilijk na
te gaan.
De NASL-ranglijsten geven een wat ongewoon
beeld, want een zege levert zes. punten op, een
gelijkspel drie en een nederlaag helemaal niets.
Bovendien verdien je met elk doelpunt nog een
extra punt tot een maximum van drie per wedstrijd, [a
De Amerikaanse soccer-liefhebbers zijn gek op sta
tistieken. Van alles wordt in lange ranglijsten omge- I j
zet. Zo prijkt de intussen na zijn korte tweede
Amerikaanse avontuur al weer bij MW terugge
keerde Pool Janusz Kowalik, nog steeds aan het
hoofd van de ranglijst van in één seizoen gescoorde
punten. Kowalik trapte in 1968 voor de Chicago
Mustangs 69 punten (30 goals en 9 beslissende
voorzetten) bij elkaar en dat heeft nog niemand hem
nagedaan. Op de ranglijst van het grootste aantal
gescoorde punten in het bestaan van de NASL-com-
petitie staat Kowalik met een totaal van 90 punten
nog steeds op een dertiende plaats. j
Pele
Hoewel Pele op deze ranglijst niet voorkomt, is
hij ongetwijfeld de man, die de belangrijkste stem
pel op het Amerikaanse voetbal heeft gedrukt. De
in Amerika ongelooflijk populaire Braziliaan
houdt er echter na dit seizoen mee op. Hij heeft
er dan een driejarig contract raison van zo'n 17,5
miljoen gulden bij de New York Cosmos op zitten.
Zijn opvolger is Franz Beckenbauer. Hoewel Cos-
mos beide eerste wedstrijden met „Kaiser Franz"
in de gelederen verloor - 3-2 in een demonstratie
wedstrijd tegen Lazio Rome en 4-2 voor de ,compe- |£I
titie tegen de Tampa Bay Rowdies - was de e]
Amerikaanse sportpers laaiend enthousiast over
het ook nu weer hautain ogende spel van de Duitse
ster. In de Duitse pers werd hij daarentegen afge
kraakt. Beckenbauer, op dit moment goed voor zo'n
7,5 miljoen gulden per jaar, wordt als een kostbaar
kroonjuweel bewaakt. Volgens de Amerikaanse
sportpers is voetbalminnend Europa nog steeds in
diepe rouw gedompeld over het verlies van „Kaiser
Franz". Er zullen ongetwijfeld nog meer Europese
sterren volgen, aldus de Amerikaanse kranten.
Vast staat in iedere geval, dat Amerikaanse voet
balbazen ook een lonkende blik hebben gewaagd
aan onze eigen Johan Cruyff en Liverpool's Kevin W
Keegan. Op z'n minst is naar de bereidheid en de
prijs van beide stervoetballers geïnformeerd. „De "y
Verenigde Staten kennen geen beperking voor het
aantrekken van buitenlandse voetballers, en wat p
nog belangrijker is, het land kent ook geen finan
ciële beperkingen. Geen wonder, dat Europa zich
zorgen maakt", aldus de Engelse sportjournalist
Brian Glanville onlangs in een speciaal voor de
Washington Post geschreven artikel. Het is maar
dat voetbalminnend Europa gewaarschuwd is.
Dick Toet 1
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Voetbal gaat 't maken in de
Verenigde Staten. Daarvan zijn ook de grootste
voetbalpessimisten in Amerika op dit moment
overtuigd Maar wanneer, dat is nog de grote
vraag. De meest optimistische voetbalfanaten zien
Amerika al in 1986 een vooraanstaande rol spelen
tijdens de dan te houden wereldkampioenschappen.
Meer realistische kenners houden het er op, dat
de gevestigde voetbalnaties in ieder geval voor het
jaar 2000 rekening dienen te houden met een
Amerikaans el tal van formaat.
En waarom niet? Waarom zouden er tussen zo'n
220 miljoen Amerikanen niet enkele tientallen rond
lopen, die dezelfde magische relatie op kunnen
bouwen met het voetballeder als jongelieden in
Europa en Zuid-Amerika? Financiële middelen en
zakelijk inzicht zijn in ruime mate voorhanden en
er is sedert enkele jaren de vaste wil om op
voetbalgebied iets te betekenen. Wat ontbreken zijn
traditie en, tot voor kort, geduld. Gebrek aan geduld
leidde ook tot het eerste falen aan het eind van
de zestiger jaren. Verblind door de zakelijke en
sportieve voetbalsuccessen in Europa en Zuid-Ame
rika trachtten enkele Amerikaanse zakenlieden zo
rond 1966 in ijltempo een Amerikaans voetbalcircus
op poten te zetten. Uit Zuid-Amerika en Europa
(onder meer Nederlandse spelers als Ko Prins, Theo
Laseroms en Piet de Vries heten zich in het hachelij
ke avontuur meeslepen), werden voor veel geld
voetballers en coaches aangetrokken, vooraanstaan
de voetbalclubs werden naar Amerika gehaald om
demonstratie-wedstrijden te spelen en zo ongeveer
de kostbaarste advertentie-campagne uit de sport-
historie werd op touw gezet om de Amerikanen met
voetbal kennis te laten maken. Maar het geld bleek
door het ontbraken van inzicht en vrijwel elk spoor
van liefde voor het voetbalgebeuren al vrij snel
slecht besteed.
Het Amerikaanse publiek hield het liever bij base
ball, het rugby-achtige football, basketball, tennis,
golf en atletiek. Toekomst leek er op dat moment
in ieder geval niet of nauwelijks in het Amerikaan
se voetbal te zitten. De meeste zakenlieden trokken
zich terug, maar ze lieten wel wat achter: een
hernieuwde belangstelling bij die Amerikanen, die
het Engelse, Duitse, Schotse, Italiaanse of Neder
landse voetbalbloed nog door d' aderen voelden
stromen.
Zij kregen de smaak weer te pakken en met name
een groep Amerikanen van Britse afkomst stortte
zich met overgave op het winnen van de Amerika
nen voor de „populairste sport in de wereld". Naast
een betere opbouw van de prof-afdeling, de North
American Soccer League (NASL), werd nu ook
gekozen voor een meer op de toekomst gerichte
aanpak: het veroveren van de Amerikaanse jeugd.
En daar ligt het grootste succes van het Amerikaan
se voetbal: soccer heeft vaste voet gekregen op de
Amerikaanse scholen. Op vele honderden scholen
wordt op dit moment vol overgave soccer gespeeld.
Geasfalteerde basketball-terreintjes, zoals die in alle
Amerikaanse steden in overvloed te vinden zijn,
worden steeds meer benut voor de voetbalsport, de
beide palen doen dan dienst als mikpunt en niets
aan de dribbelende, tackelende en switchende Ame-
rikaantjes doet vermoeden, dat je in een land bent,
waar de voetbalsport in feite nog geen tien jaar
oud is.
Passie
Everett Germain, een Amerikaan van Britse ko
maf, die al vijftien jaar bezig is schoolvoetbal in
de omgeving van Washington van de grond te
krijgen, is overtuigd van het succes. „Ik heb voet
bal zien groeien van een rariteit tot een passie.
Het spel geeft veel meer mogelijkheden en actie
dan baseball, is minder gevaarlijk en agressief dan
football, kinderen, ook meisjes, kunnen er zich
geweldig in uitleven. Ouders zien hun kinderen
niet graag doelloos in het „verre veld" staan, zoals
bij baseball", aldus Germain.
Ook voor NASL-commissaris Phil Woosnam, een
Welshman van afkomst, bestaan er geen twijfels
meer. „Soccer is definitief soorgebroken Ik geloof
echt, dat soccer binnen tien jaar de populairste
sport in Amerika is", aldus Woosnam. De amateu
rafdeling bloeit en groeit als kool. Woosnam: „We
zijn druk bezig Amerikaans talent te ontwikkelen.
Soccer is een Amerikaanse sport aan het worden.
Maar pas als deze jonge generatie doorbreekt, en
dat kan zeker binnen tien jaar, zijn we echt op de
goede weg".
18 nationaliteiten
De eerste jonge Amerikanen hebben zich intussen
al in de prof-sector aangemeld. Zoals Miro Rys,
een 19-jarige Amerikaan van Poolse afkomst, die
zo van de schoolbanken naar het eerste team van
de Chicago Stings doorstootte. Maar voorlopig is
SPORT