Lastigs Amerikanen
krijgen een spuit in
film „Hurry tomorrow"
BBC-TV DENKT AAN FILM
OVER TREINKAPINGEN
Soirée musicale in
Casino van Knokke
TELEVISIE VANAVON
TELEVISIE VRIJDAG
RADIO VANAVOND
RADIO VRIJDAG
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 23 JUNI 1977 PAGINj^
Bij de onthullingen onlangs over folteringen in Amerikaanse
gevangenissen voegt zich nu de film .flurry tomorrow", een
openhartig verslag uit een psychiatrische inrichting, waar
lastige mensen onder handen worden genomen, die meestal ook
wel lijden aan een of andere afwijking. De filmmakers Richard
Cohen en Kevin Rafferty kregen toegang tot de gesloten
afdeling van een psychiatrisch ziekenhuis in Los Angeles en
kwamen er uit met beelden die de vraag doen rijzen: mag dat
allemaal zomaar wat er in dat ziekenhuis gebeurt?
De VPRO zet deze film van
avond op het scherm, Ned. 1
om 19.45 uur. Afgaande op het
onderwerp zou men enige ver
wantschap kunnen ontdekken
van deze film met „One flew
over the cuckoo's nest", die
geruime tijd in de bioscoop
heeft gedraaid en hier en daar
nog wel te zien zal zijn. Beide
films zijn echter niet met el
kaar te vergelijken. „One
flew" betreft een Hollywood-
produkt, gemaakt volgens een
scenario, dat vooral veel mo
gelijkheid tot handeling in
hield. Het is juist deze hande
ling die soms schokt. „Hurry
tomorrow" echter kwam tot
stand door middel van een
schrijvende camera, als het
ware een zoekende lens die
zijn eigen beelden kiest, aan
de hand waarvan een verhaal
wordt opgebouwd. Veel han
deling zit er trouwens niet in.
Het ging er niet zozeer om vast
te leggen wat de artsen in dit
ziekenhuis doen alswel waar
om zij het doen en wat zij er
De makers gingen niet par
does op hun onderwerp af. Zij
begonnen niet prompt te film
en na aankomst. Zij wilden
een beeld van het dagelijkse
leven geven en dat bereik je
niet als iedereen van zijn stuk
dan wel op zijn hoede is voor
een spiedende camera. Het ge
zelschap filmende mensen
moet eerst geïntegreerd wor
den in de ziekenhuisbevolking,
deel van het dagelijkse leven
gaan uitmaken. Pas dan her
vindt elk zichzelf en komt de
filmer tot onbevangen beelden
en uitspraken. Deze methodiek
is niet nieuw. Zij is afgekeken,
van Frederic Wiseman, die een
aantal films-als-openbaringen
heeft afgeleverd. Daarvan is in
het geval van Cohen en Raf
ferty evenzeer sprake. Moge
lijk zal deze film in Amerika
en hier discussie losmaken en
kunnen leiden tot het begin
van een betere behandeling
van psychiatrische patiënten,
die weerloos aan een inrich
ting zijn overgeleverd. De
VPRO zal deze film in elk
geval vergezeld doen gaan van
een vraaggesprek over dit on
derwerp met de directeur-ge
neraal voor de volksgezond
heid.
Het punt waar het in film
.flurry tomorrow" om draait
is: krijgen de patiënten een
behandeling of een bestraf
fing? Het heeft er veel van
weg dat het in diverse gevallen
om het laatste gaat. Men krijgt
patiënten te zien die wegens
weerspannigheid worden vast
gehouden op een bed en ver
volgens een prik krijgen toege
diend, die hen zo zij al niet
ziek zijn dan pas ziek maken,
tot halve invaliditeit toe. Men
kan zich terecht afvragen of
Amerika zich aldus bevrijdt
van lastige elementen.
Cohen en Rafferty hebben vijf
weken lang patiënten en dok
ters op de voet gevolgd in het
Norwalk State Hospital, dat
geldt als een moderne inrich
ting, alles even rein en doel
matig. Daarnaar dienen de pa
tiënten zich te gedragen, zo
niet dan worden zij in het
gareel gebracht met middelen
als Thorazine, Mellarik en
Prolixin. De werking van deze
middelen is ingrijpend, bren
gen lichaam en geest in een
staat van verdoving en be
werkstellingen tevens een
soort hersenspoeling. Er wordt
met de patiënten niet of tenau-
wernood over de behandeling
gepraat, alles gebeurt onder
sterke overreding dan wel
dwang. De dokter wint altijd,
stelt bijv. als diagnose „anti
sociale persoonlijkheid" en
laat een patiënt in een isoleer
cel op bed binden en inspui
ten. Zo vergaat het ook een
patiënt, die meent dat hij als
genezen ontslagen kan wor
den. Als de arts hem erop
wijst, dat er nog wat beschul
digingen tegen hem liggen en
dat hem de gevangenis wacht,
ligt hij al gedwongen gereed
voor de spuit De geneesheer-
directeur zegt: „Ze mogen hier
pas weg als ze er niet meer om
vragen". Een Amerikaanse re
censent schreef in verband
met deze film, dat zoals de
Duitsers de plicht hebben te
weten wat Hitler met de joden
deed, de Amerikanen op de
hoogte dienen te zijn met wat
er in die inrichting met hun
medeburgers gebeurt.
Geneesheer-directeur dr. Oli
ver laat in een interview we
ten, dat hij toestemming heeft
gegeven voor het maken van
deze film om alle kijkers te
laten zien, dat de patiënten in
zijn kliniek niet gekker zijn
dan allen daarbuiten, waar-
Met deze middelen worden lastige Amerikanen
behandeld
mee hij op even cynische als
sinistere wijze heel Amerika
als patiënten-areaal aanmerkt.
Over zichzelf is hij tamelijk
verrukt Hij voelt zich een ge
slaagde Amerikaanse burger.
Wat zijn patiënten betreft,
maakt hij weinig verschil tus
sen „behandeling" en „bestraf
fing". Hij geeft er de voorkeur
aan zijn patiënten zo te behan
delen, dat zij na één spuit en
het verlaten van de kliniek
zeggen: „Dit nooit meer". Dr.
Oliver spreekt dan van een
geslaagde behandeling.
Hij heeft trouwens een deel
van de omgebouwde Ameri
kaanse oorlogsindustrie achter
zich, want een vertegenwoor
diger van Dow Chemical komt
verklaren, dat zijn bedrijf
geen napalm meer maakt voor
Vietnam, maar is overgescha
keld op medicijnen: „No war
business, but health business".
Jaarlijks geeft dit bedrijf een
groot bedrag uit aan informa
tiemateriaal en kleine geschen
ken ten behoeve van artsen,
die tot het gebruik van de
Dow Chemical-medicijnen
moeten worden aangespoord.
Sinds enige tijd bestaat er in'
Amerika een vereniging, die
paal en perk wil stellen aan
het gebruik van dit soort mid
delen en minstens vindt, dat ze
niet zonder overleg met de pa
tiënten mogen worden ge
bruikt. Een woordvoerder van
deze vereniging zegt: „Ik be
schouw het ongevraagd toe
passen van dit soort middelen
als een soort verkrachting, een
geforceerde ingreep, die ie
mand zieker maakt dan hij is.
Het is alsof je lichaam door de
wringer wordt gehaald. De ve
le bijverschijnselen bewegen
zich tussen huidirritatie en de
dood door hartverlamming".
In Amerika hoopt men dat
deze film zal leiden tot een
meer humane behandeling van
psychiatrische patiënten, een
behandeling die gericht is op
werkelijke gezondmaking.
TON OLIEMULLER
(Van onze radio- en tv-redactie)
ASSEN De plannen van
BBC-tv om een tv-documentai-
re in Nederland op te nemen
over treinkapingen gaan niet
door. In bet begin van dit jaar
nam de BBC hierover contact
op met de Ned. Spoorwegen
teneinde over een treinstel te
kunnen beschikken, alsmede
over een deel van een baanvak..
Centraal in deze documentaire'
zou de vraag komen te staan
wat een gegijzelde doormaakt.
De Ned. Spoorwegen stonden
niet onwelwillend tegenover het
BBC-plan, maar verlangden in
zage van het script voor zou
worden begonnen met de opna
men. Erg gelukkig was de NS
er niet mee, omdat de werkelijk-
heid tendele verdraaid was
weergegeven. Er zouden wijzi
gingen worden aangebracht. Tot
een gesprek tussen BBC en NS
is het echter nooit gekomen, om
dat de BBC ook moeite had in
Drente om een goede lokatie te,
vinden en omdat intussen de
laatste kapingen zich voorde
den. Mogelijk zal de BBC deze
documentaire nu ergens in En
geland opnemen.
De film over de gijzelingsaffaire
is een van de acht onderwerpen
in de serie „life at steak" (het
leven staat op het spel). De BBC
maakt documentaires over de
ontvoering van dr. Herrema in
Ierland, de mislukking van de
vlucht met de Amerikaanse
Apollo-13, een neergestorte pi
loot in Canada, en een onderzee
boot die dagenlang vast zat op
de bodem van de oceaan. De
documentaires duren allemaal
50 minuten en worden over de
hele wereld verkocht.
Producer Cocks heeft gespro
ken met gegijzelde Vaders. De
documentaire wordt gebaseerd
op het uitvoerig verslag van de
ze gegijzelde. „Hij heeft het
script gelezen en goedgekeurd,"
aldus Cocks.
In de documentaire wil de BBC
laten zien wat men op het jour
naal niet zag. „We willen koste
wat kost voorkomen dat we een
film maken waarin we schuldi
gen aanwijzen. De psychologi
sche gevoelens van de gijzelaars
staan centraal en het wordt dus
beslist geen sensatiefilm," stelt
Cocks. Ex-gijzelaar K. Wielenga
zegt desgevraagd geen bezwaar
te hebben tegen het-plan van de
BBC. „Ik heb er het volste ver
trouwen in dat de BBC er geen
sensatiestuk van maakt. Als het
maar niet zoiets wordt als de
film over Entebbe, vind ik het
niet erg," aldus de heer Wielen
ga. Ook de heer H. Prins uit
Diever (de dokter in de trein) is
niet geschokt door de documen
taire. ,flet lijkt mij vrij onschul
dig. Ik weet niet of het werke
lijk nut heeft. Ik hoop alleen dat
het bij nabestaanden niet op
nieuw emoties opwekt," aldus
de heer Prins.
De KRO zendt een „Soirée mu
sicale" uit, de Nederlandse bij
drage aan het festival om de
Gouden Zeezwaluw, dat werd
opgenomen in het Casino van
Knokke. Aan het programma, RubOVicü
dat werd geregisseerd door Ni
co Hiltrop, wordt meegewerkt
door De Koninklijke Kapel on
der leiding van majoor A. Pos-
tumus en het tango-orkest Ma-
lando. Na „Soirée musicale"
brengt de KRO ook de bijdrage
van de RTB (Waalse televisie)
aan het Zeezwaluw FestivaK
troupe Pierre Rapsat, zang en All in the famely Herenleed
De VPRO zendt een serie ver
makelijke avonturen uit over
een sprookjesachtig koningshuis
dat heel goed in werkelijkheid
zou kunnen bestaan. De eerste
geschiedenis is getiteld „Het bet
overde reukwaterflesje".
Ned. 1,19.04 uur.
Archie Bunker komt danig
overstuur thuis. Iemand heeft
geprobeerd hem in zijn taxi te
beroven en die iemand was nog
wel blank. Archie's hysterie
neemt bijna onmenselijke vor
men aan, wanneer blijkt dat
niet de overvaller, maar hij te
recht moet staan wegens verbo
den wapenbezit.
Ned. 1,19.20 uur.
Billy de bluffer tijdens zijn verloren weekeinde
De VPRO herhaalt de eerste
van een serie programma's van
weemoed en verlangen: „Heren
leed", geschreven door Cherry
Duyns en Frank Palmer, ge
speeld door Armando, Duyns en
Johnny van Doorn.
Ned. I, 21.00 uur.
Wildleven
Hebben dieren als eekhoorns en
mollen wel een reden van be
staan? Julian Pettifer kwam op
die gedachte toen een eekhoorn
het dak van zijn huis vernielde
en een mol zijn tuin begon te
bewerken. Om zijn vraag te
beantwoorden maakte Julian
een wereldreis die hem leerde
dat er verscheidene redenen zijn
om de natuur in stand te hou
den. I'
Ned. I, 22.15 uur. j
NEDERLAND I
NOS
18.45 Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
VPRO
19.05 Rubovla, TV-sèrle, aft. 1
19.20 All In the Family, .TV-terle
19.45 Hurry tomorrow, documen
taire
21.00 Herenleed, afl. 1
NOS
21.35 Journaal
EO
21.50 Christenen vandaag
22.15 Wildleven
NOS
22.50 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Toeristische Tips
18.55 Journaal
KRO
19.05 Tom Jerry, tekenfilm
19.20 Peppl Kokkl, TV-terle
19.35 Cijfer* Letters, quiz
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.25 Comedy Hour
21.15 Soirée musicale In Knokke
22.15 Brandpunt
KRO/RKK
22.55 Levensloop
NOS
23.20 Den Haag Vandaag
23.35 Journaal
1.10 Muzikale flaters
20.15 Hier und heute
20.45 Mr. Knickerbocker
21.00 Journaal
21.15 Plusminus,
22.00 Torna, TV-serle
22.45 Contrasten
23.30 Journaal
18.00 Journaal
18.10 Die Blene Ma|a, I
serie
18.40 Draaischijf
19.20 De advocaat, TV-serle
19.55 Malnzelmënnchen
20.00 Journaal
20.30 Lou van Burg Show
22.00 Journaal
22.15 Electronlca
23.00 Ik heet Marianne enfp
TV-spel
00.20 Journaal
18.55 Beertje Colargol
19.10 Zeven kleine Austral|
TV-serle
19.35 Kijk ultl
19.45 Journaal
20.15 Coronation Street
20.40 Panorama
21.10 Filmpremières
21.50 Standpunten
22.10 Journaal
DUITSLAND I BELGIE
NEDERLANDS
18.05 Historie achter historie
18.35 Cowboys In songs en verha
len
18.55 Journaal
19.00 Nieuws uit Noordrljnland-
Westfalen
20.15 De wereld In oorlog, TV
rle
21.05 Wereldtitel Superstar, o
22.15 Zomeragenda
DUITSLAND I
11.00 Journaal
11.05 Draaischijf
11.25 Lured, Amerikaanse speel
film (1946)
13.05 Contrasten
13.50 Persoverzicht
14.00 Journaal
16.50 Journaal
16.55 De Truffelzoeker
17.40 Het vuurrode speelooed
tootje
DUITSLAND li
12.00 Rommelklst
17.15 Ploegendienst, docum
HILVERSUM I
18.00 De kerk vandaag. Inform, over
kerk en samenleving. 18.20 (S) Van
onze correspondenten. 18.30 Nws.
18.41 Wereldpanorama. 18.53 Zojuist
verschenen: nieuwe boeken. 19.00 (S)
Leger des Heilskwartier. 19.15 (S) De
wereld zingt Gods Lof. Verzoekplaten-
progr. van gewijde muz. 20.00 (S) Goed
gestemd. Gevar. zang. 20.40 (S) Draai
schijf. 22.00 (S) Orgelconcert. 22.25
Avondoverdenking. 22.30 Nws. 22.40 (S)
Hier en nu. Aansl.: Politiek weekoverz.
23.00 (SI Jazztime. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
18.00 Nws. 18.11 Radiojournaal. P.P.
18.20 Uitzending van de Boeren P«
IKON: 18.30 Kleur: inform, en komm
over zaken van kerk en samenl
AVRO: 19.00 Sportpanorama. 19.
Peter Nero. piano. 20.00 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 De Vacaturebank. 18.10
NOS-maal. TROS: 19.02 (S) Pot
20.02 (S) Ferry Maat's Soul Show. 2
(S) Sesjun. 22.55 Meded. 23.02 (S)
se-up. 0.02 (S) De Hugo van Geldere
how. met LP-werk. 1.02-7.00
nachtwacht.
HILVERSUM I
KRO: 7.00 Nws. 7.02 Het levende woord.
7.08 (S) Hans van Willigenburg: lichte
muziek en aktual. (7.30 Nws.) 8.30 Nws.
8.36 Gym voor de huisvrouw. 8.45 (S)
Anne van Egmond: lichte muziek en
gesprekken. (10.30 Nws.) 11.00 (S) Kees
Schilperoort: lichte muziek en gesprek
ken. 12.00 (S) Hans van Willigenburg:
gevar. progr. (12.22 Wij van het land.
12.26 Meded. 12.30 Nws.) 14.00 (S)
Anne van Egmond: lichte muziek. (15.30
Nws.) 16 00 (S) Spreekuur. 17.00 (S) In
de hutsgeklutste kinderwinkel, kinder-
progr. 17.30 Nws. 17.32 (S) Echo-ma-
HILVERSUM II
NCRV: 7.00 Nws. 7.11 Ochtenagym.
7.20 Vandaag-vrijdag, gevar. progr.
8.00 Nws. 8.11 Hier en nu. 8.30 Op de
man af. 8.35 Te Deum Laudamus. NOS:
9.00 Dokum. 9.35 Waterstanden. 9.40
Lichte gramm.muz. 10.00 Wat heeft dat
kind? Pedagogische rubriek! 10.15 Dui
delijke taal. 10.30 Nos-Jazz-portret.
11.00 Nws. 11.03 Meer over minder.
12.30 Toerismo: toeristische inform.
OVERH.VOORL.: 12.49 Uitz. voor de
landbouw. 13.00 Nws. NCRV: 13.11 Hier
en nu. NOS: 13.30 Vonken onder de
as. 13.45 Onder de Groene Linde.
Aspekten van de kamermuziek.
Zoeklicht op Nederl. (16.00 Nws.)
Kijk op buitenland. VPRO: 17.00
Welingelichte kringen. NOS: 17.55
ded.
HILVERSUM III
EO: 7.02 (S) Gospelsound. 8.03
Tijdsein. 9.03 (S) De muzikale
mand. 10.03 (S) Te elfder uren TF
11.03 (S) Gerard de Vries draait
verzoek. 12.03 (S) Nederlandstalige
10. NCRV: 13.30 (S) Popcontact: N
nale Tip-30. 15.03 (S) Elpee-pop.
16.03 (S) Hitmeesters: de nationale
parade met de top-30.
GUSH
NOS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Vroeg klas
9.00 Nws. 9.02 (S) Stof van eeu\
10.00 (S) Vocalise: Gurse Lie
Schonberg. 12.00 (S) van het Ne
lands concertpodium: Maurizio Pol
piano. EO: 13.00 (S) Klankspiegel:
certgebeuren uit heden en verle
14.00 Nws. 14.02 (S) Orgelbespe
14.25 (S) Laat sangh en spel. VP
15.00 (S) VPRO-op vier: De Stem.
Comedy hour
De KRO brengt in „Comedy j
hour" weer afleveringen van de
series Billy de bluffer en San-
ford Son. Billy verspeelt deze
keer een aardig weekeinde in
Stratford-on-Avon als hij maar
niet kan beslissen met welk
vriendinnetje hij daar nu eigen
lijk heen wil. In de aflevering
„We zijn beroofd" zoekt vader
Fred Sanford een wat onhandi
ge oplossing voor zijn ongelukje
met de porcelein- en glasverza
meling van zijn zoon.
Ned. II, 20.30 uur.
kunst en
kunstenaars
Blazersensembles geven mor
genavond (20.00 u) een concert
in de zaal van het Koninklijk
Conservatorium, Korte Beesten
markt Den Haag. Uitgevoerd
worden werken van Schmitt-
bauer, Beethoven, Hindemith,
Copland, Krenek, Milhaud en
Casella.
Eiguration and Fantasy is de
titel van een tentoonstelling,
van 25 juni t/m 31 juli te 2
is in De Volle Maan, Oude De
189 Delft. Ze omvat figuratie
grafiek uit Engeland van Iv
Abrahams, Peter Blake, Fion
la Boyd en Leslie Evans,
chard Hamilton, David Hq
kney, Ronald B. Kitay, To
Philips en William Tillyer.
Malando (en zijn orkest) levert een bijdrage aan de
Nederlandse inzending voor de Gulden Zeezwaluw
4 -S
Herenleed, met v.l.n.r. Armando, Johnny van Doorn en Cherry Duyns
ADVERTENTIE
Nu is zelf jam maken doodeenvoudig 3^ -
Met van Gilse geleisuiker maakt
u in'n mum gezonde en overheerlijke jam
Lukt iedereen altijd.
Zelf jam maken is nu veel eenvoudiger want met van Gilse geleisuiker
hoeft u slechts vier minuten te koken.Daardoor blijven vitamines en
smaak veel en veel beter bewaard. De bereiding is simpel: één deel
vruchten en één deel van Gilse geleisuiker, even roeren, even koken ei
u heeft gegarandeerd de meest verrukkelijke jam. 't Lukt iedereen
altijd. Op het kilopak vindt u recept-ideeën en u kunt ook 't uitgebreidi
recepten-boekje aanvragen door f 1,65 over te maken op
postrekening 1101939 t.n.v. van Gilse, Roosendaal.
alweer zo^n opmerkelijk Suiker Unie produkt