Jonge Molukkers bereid
tot guerrilla in Indonesië
HOUDING KREMLIN
TEGEN CARTER
WORDT STUGGER
Mr. Luns: nieuwste
Sovjetraket is nu
operationeel geworden
Geduld kapers raakt op
na
in
Amin
nep-reis
„terug"
Kampala
Tindemans krijgt
vertrouwen Kamer
Turkse ambassadeur vermoord door Armenïèï
NOES SOLISA: „GEWAPENDE STRIJD OP AMBON"
Verwarring rond
derde bemiddelaar
BINNENLAND/ BUITENLAND
LEIDSE COURANT/"
PAGINA 10 I
KAMPALA (AP-Reuter-DPA)
President Idi Amin van Oe
ganda is terug in Kampala en
het is vrijwel zeker dat hij het
land niet is uitgeweest. Volgens
berichten uit Londen is zijn
voorgenomen reisje naar Enge
land, om de gemenebestconfe
rentie waarop hij niet welkom
was bij te wonen, verstoord
door president Moboetoe van
Zaire, die geweigerd zou heb
ben Amin „een lift" te geven.
Daarmee is een einde gekomen
aan een van de meest bizarre
perioder in het schrikbewind
van de voormalige sergeant-ma
joor van het Britse koloniale
leger. Volgens Idi Amin zelf
heeft hij gesprekken gehad met
enkele leiders van buurlanden.
Over het Britse gemenebest zei
hij dat dit geen belangrijke or
ganisatie was. Verder zei hij dat
de Franse ambassade niet lan
ger meer de Britse belangen
mag behartigen: „Londen moet
zijn eigen ambassade maar
weer openen", aldus Amin. In
tussen hebben Oegandese veilig
heidsagenten een Brit opgepakt
wegens „spionage". Wie de be
trokken Brit is, weet geen mens,
maar als hij schuldig wordt be
vonden kan hij de doodstraf
krijgen. En passant beschuldigt
Oeganda nog een aantal Britten
van „ondermijnende activitei
ten". Er verblijven nog enige
honderden Britten in Oeganda,
voor het merendeel missionaris
sen en zendelingen. Zij mogen
het land niet verlaten.
Adair verdient
15 miljoen
aan spuiter
PARIJS (UFI) - Red
Adair, de Amerikaanse
deskundige die in maart
een „spuiter" in het Noorse
Skofisk-olieveld bedwon
gen heeft, heeft een hono
rarium ontvangen van 6,6
miljoen dollar (ca. 15 mil
joen gulden). Dit bedrag is
genoemd door de Franse
oliemaatschappij Elf-Aqui-
taine een van de conces
siehoudsters in het bewus
te veld.
De strop, veroorzaakt door
een lekkende afsluiter aan
boord van het booreiland
„Bravo", is door deskundi
gen begroot op 12,6 miljoen
dollar. Zes miljoen dollar
daarvan gaat zitten in het
bestrijden van de vervuil
ing op zee.
De concessiehoudende
maatschappijen derven sa
men nog eens 13 miljoen
dollar omdat de productie
is stilgevallen.
MOSKOU (DPA) De reacties van het Kremlin
op de politiek van president Jimmy Carter worden
zichtbaar scherper, zo wordt uit Moskou gemeld.
Hoe langer Carter in het Witte Huis zit des te
duidelijker wordt het dat zijn beleid de Russische
leiders niet welgevallig is. Daarbij komt dat men
zich in het Kremlin kennelijk nog steeds geen
duidelijk beeld kan vormen van Carter.
Waarschijnlijk is in de Sovjet-Unie dezelfde fout
gemaakt als in veel westerse landen: men heeft
de nieuwe Amerikaanse president onderschat. Dat
heeft zich al snel gewroken, want Carter drong
de leiders in het Kremlin al minstens in twee
gevallen onverwacht in het defensief, namelijk bij
de kwestie van de mensenrechten en bij de onder
handelingen over beperking van de strategische
bewapening (SALT).
Bijna alle prominente Sovjet-kranten hadden don
derdag een artikel van de vooraanstaande politie
ke commentator van het persbureau Tass, Oeri
OTTAWA (Reuter) NAVO-secretaris-generaal
Mr. Luns heeft na een NAVO-bijeenkomst in
Ottawa gezegd dat de nieuwe Russische raket
SS-20 nu operationeel is. Deze nieuwe raket voor
middellange afstand is volgens hem in het westen
van de Sovjet-Unie opgesteld.
Volgens NAVO-rapporten kan de SS-20 die is
uitgerust met drie ladingen, elk doel in West-Euro
pa treffen. Het is de opvolger van oudere minder
accurate typen met slechts een raketlading. Mr.
Luns zei dat de SS-20 raketten nu in opslagplaat
sen staan, maar binnen enkele uren gereed ge
maakt kunnen worden voor de lancering. Omdat
de SS-20 vanaf een mobiel platform gelanceerd
kan worden, is het wapen voor de tegenpartij
moeilijk te ontdekken en onschadelijk te maken.
De ministers van defensie van de NAVO-landen
hebben hun deskundigen op het gebied van kern
wapens opgedragen de geheime studie te voltooien
over de kwestie of het bondgenootschap de Ameri
kaanse Cruise-raketten, wellicht het dodelijkste
wapen ter wereld, aan de wapenarsenalen in
Europa zouden moeten toevoegen.
Volgens goedingelichte NAVO-kringen willen de
ministers dat het onderzoek tegen oktober van dit
jaar klaar is. Het rapport zal dan vermoedelijk
ter beoordeling worden voorgelegd aan de Noord-
atlantische raad, het hoogste en in Brussel geves
tigde politieke orgaan van de NAVO.
De acht ministers in Ottawa vormen de nucleaire
plangroep van de NAVO. De groep houdt zich
bezig met het opstellen van de strategie voor een
eventuele atoomoorlog. De tweedaagse bijeen
komst is gisteren beëindigd.
BRUSSEL (ANP) De nieuwe regering-Tindemans heeft gisteren
met 165 stemmen voor, 33 tegen en drie onthoudingen het vertrou
wensvotum van de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers
gekregen. Van de 212 leden van de Kamer waren er bij de
stemming 201 aanwezig. Tegenstemmers waren de leden van de
oppositiepartijen: liberalen en communisten. Slechts een vertegen
woordiger van een van de regeringspartijen, het Volksunielid
Valkeniers, stemde tegen. Een lid van de CVP, de Christelijke
Volkspartij (de partij van Tindemans) onthield zich van stemming.
De stemming over de regeringsverklaring kwam na twee dagen
van debat in de kamer. De regering-Tindemans bestaat uit een
coalitie van christen-democraten, socialisten en twee „taaipartijen",
het front van Franssprekenden en de Volksunie.
Op 17 april, de dag van de algemene verkiezingen, behaalde de
partij van premier Tindemans een forse overwinning. Na een aantal
weken van onderhandelen tussen vertegenwoordigers van vier
partijen, werd twee weken geleden een overeenkomst bereikt
inzake een regeer-akkoord dat voornamelijk de toekomstige staats
hervorming van België en de sociaal-economische politiek omvatte.
Vorige week besteedden de vier partijen aan onderhandelingen
over de samenstelling van de regering. Vorige week donderdag
zouden de nieuwe ministers en staatssecretarissen (23 ministers en
zeven staatssecretarissen) door koning Boudewijn beëdigd worden.
De vier ministers van de PSC (franstalige Christen-Democraten)
bleven echter op het laatste moment weg. De dag daarop echter
verschenen ze wel.
Weer negen
Basken
vrijgelaten
MADRID (AP) De Spaanse
regering heeft gisteren opnieuw
negen Baskische politieke ge
vangenen in vrijwillige balling
schap naar het buitenland laten
vertrekken.
Onder strenge militaire veilig
heidsmaatregelen werden de
Basken, waaronder de man, die
de leiding zou hebben gehad bij
de moordaanslag op premier
Luis Carrero Blanco in 1973,
per vliegtuig overgebracht naar
Oostenrijk, Denemarken en
Noorwegen. In deze landen zul
len zij de status van politiek
vluchteling hebben. De Basken
zaten allen in de gevangenis we
gens terreurdaden tegen het re
gime van wijlen generaal Fran
co en behoorden allen tot de
afscheidingsbeweging ETA.
Kornilow, die Carter wat de mensenrechten be
treft, verwijt dat hij zich opwerpt als leermeester
van de Sovjet-Unie en andere socialistische staten
en zich daarbij bedient van de .onzinnigste' verzin
sels uit het arsenaal van de .reactionaire bourgeoi-
Kornilow, die steeds dan in actie komt als er
behoefte is enige commentariële klappen uit te
delen, kwalificeert de politiek van Carter als een
„onduldbare inmenging in de binnenlandse aange
legenheden van de Sovjet-Unie". Een dergelijke
toon tegen een Amerikaans staatshoofd was in
Moskou lange tijd niet meer te horen geweest.
Kennelijk heeft het Kremlin de hoop opgegeven
dat Carter wel weer zou terugkeren tot de schou-
derkloppende omgangsvormen die in het tijdperk
Ford-Kissinger gebruikelijk waren. Het lijkt erop
dat Moskou besloten heeft over te gaan tot een
openlijke propagandistische veldslag.
Een met bloed besmeurd kussen markeert de plaats waar de Turkse
ambassadeur bij de Heilige Stoel Taha Carim, in Rome neergeschoten
werd.
Tanzanfè: geen
troepen naar
Seychellen
DAR ES SALAAM (Reuter)
Tanzanië heeft tegengesproken
dat het een troepencontingent
naar de Seychellen zal zenden
om het nieuwe bewind te hel
pen een mogelijke tegen-eoup
van de verdreven president Ja
mes Mancham te weerstaan.
Van diplomatieke zijde in Victo
ria was woensdag meegedeeld
dat er berichten waren dat een
kleine eenheid Tanzanianen
naar de eilandengroep zou wor
den overgevlogen om eventueel
bij de verdediging te helpen.
Zweden wijst
Sovjetkaper niet
uit
STOCKHOLM (Reuter) De
37-jarige Russische ingenieur
Vasily Sosnovsky die op 26 mei
een Russisch vliegtuig dwong
naar Stockholm te vliegen, zal
niet worden uitgewezen naar de
Sovjet-Unie, zo heeft de Zweed
se regering donderdag besloten.
De kaper zal in Stockholm voor
de rechtbank moeten verschij
nen. Op 17 juni begint het pro
ces. De nieuwe kapingswet, die
kan leiden tot een gevangenis
straf van maximum vier jaar,
zal op hem betrekking hebben.
Vrijwilligersleger
Afgelopen week hebben wJ
overal kunnen lezen en horen]
over het advies van de staats-
commissie-Mommersteeg t.a.v.
de instelling van een vrijwilli-
gersleger. Deze commissie werd
in 1975 ingesteld door de toen
malige minister van Defensie
Vredeling, om de wenselijkhe
den en mogelijkheden van een
vrijwilligersleger (v.w.l.) te on
derzoeken. Alle leden van de
commissie waren toen verstan-j
diger. Nu echter heeft de com-|
missie geadviseerd, voorlopig,
niet over te gaan tot de instel
ling van een volledig uit vrijwil-:
ligers bestaand leger. Da's mooi,
denk je dan, maar toch vindei
wij van het Anti Vrijwilligersle-I
ger Komité Leiden (AVKL), dal
we uit moeten blijven kijkei
voor de instelling van een v.w.lJ
Want de daaraan verbonden
varen en nadelen zijn groot:
Met name de jongeren worden'
getroffen door de werkloosheid
en bv. door studenten- en oplei
dingsstops, door gebrek aan op-!
leidingsmogelijkheden. Deze;
omstandigheden dwingen hen erj
als het ware toe het leger in te!
gaan, om toch maar werk te
krijgen en een vak te leren.j
Maar ze krijgen daar wel de
rotste baantjes. Het zou veel)
beter zijn als in de burgermaat]
schappij voldoende werkgele-:
genheid en opleidingsmogelijk-!
heden voor deze jongeren ge
schapen zouden worden.
Democratische controle op het
leger is ook nu een moeilijke
zaak. Maar toch hebben organi
saties als WDM (Vereniging
van Dienstplichtige Militairen)
en BVD (Bond Van Dienstplich
tigen) ervoor gezorgd, dat steeds
meer mensen weten, wat er zich
binnen de kazernemuren af-;
speelt. Vrijwilligers zijn veel af
hankelijker van hun .chefs' dan
dienstplichtigen. Hun premie en
promotie staan op het spel, wan
neer ze ondemocratische orak-
tijken aan de orde stellen. Een
v.w.l. kan seei te makkelijk
-«or de heersende groepen te-j
gen de eigen bevolking gebruikt
worden.
(van redactiewege ingekort)
BEIROET/ROME De moord op Taha
Carim, ambassadeur van Turkije bij de
Heilige Stoel, is opgeëist door een Armeen
se organisatie. Een onbekende belde het
kantoor in Beiroet van het Franse persbu
reau AFP en zei dat de ambassadeur van
Turkije bij de Heilige Stoel, is opgeëist
door een Armeense organisatie. Een onbe
kende belde het kantoor in Beiroet van het
Franse persbureau AFP en zei dat de am
bassadeur is neergeschoten door de „organi
satie van de Armeense volkerenmoord."
Onder de Ottomaanse (groot-Turkse) heer
schappij werden er in 1915 anderhalf mil
joen Armeniërs de dood ingedreven. Ambas
sadeur Cahil werd gisteren bij zijn Romein
se privé-woning neergeschoten door een
man. De 63-jarige diplomaat slaagde er niet
meer in zijn eigen wapen te trekken. Hij
werd getroffen in de linkerwang en borst
en linkerschouder. Hij werd overgebracht
naar de Romeinse polikliniek voor een spoe
doperatie, waar hij later overleed. Carim is
de derde Turkse ambassadeur op wie sinds
1975 een aanslag is gepleegd.
Op 22 oktober 1975 werd de ambassadeur!
in Wenen, Danis Tunaligil, door enkele ma-,
chinegeweerschutters neergemaaid. Twee
dagen later werd zijn in Frankrijk geaccre-,
diteerde collega Ismail Erez op de Parijsej
Bir Hakeimbrug, in het hartje van de stad,
doodgeschoten. Ook de chauffeur van zijn;
auto overleefde de aanslag niet.
(Van een ónzer verslaggevers)
BOVENSMILDE Noes Solisa, een van
de vooraanstaande woordvoerders van
de Vrije Zuidmolukse Jongeren uit Bo-
vensmilde, zegt te verwachten dat er een
accentverschuiving komt van RMS-ac-
ties in Nederland naar Indonesië. Hij
pleit voor een gewapende strijd die ge
start moet worden door de Molukkers op
Ambon. Solisa zei dit gisteravond in een
uitzending van „Brandpunt". Hij ging
daarbij indirect in op berichten dat gro
te groepen Molukse jongeren bereid zijn
een opleiding in Vietnam te krijgen,
teneinde in Indonesië een guerrillaoor
log te beginnen.
Solisa: „De Zuid Molukkers zullen zelf
de zaak moeten oplossen. Nederland kan
ons daarbij slechts ten dele helpen". De
Molukse Bovensmildenaar pleitte vervol
gens voor het starten van een revolutie
in Indonesië. Noes, die aan de paedagogi-
sche academie van Assen voor onderwij
zer studeert, zei samen met andere onder
drukte groepen in de Indonesische archi
pel te willen gaan strijden voor onafhan-
kelijkheid van een RMS-staat. Hij erken- geschaad acht in haar belangen. De toto
de dat er vanuit Nederland nu reeds 1S ^1* jaar geleden m een schiettent op
contacten zijn met groepen in Indonesië, de kermis gemaakt. In Zuidmolukse krin-
om een revolutie voor te bereiden. Solisa 6en worden de publikaties als provoca-
werd ook naar zijn mening gevraagd *les opgevat. Een goede kennis van Hans-
over de vrouwelijke kaper, Hansje het Je> die tot de kaping als tandartsassisten-
meisje van wie in een van de landelijke ^e Assen werkte, vertelde dat zij een
ochtendbladen een foto verscheen. In de rustig meisje is, dat er van houdt goed
Molukse wijk van Bovensmilde is nogal gekleed te gaan. Volgens Noes Solisa kan
beroering ontstaan omdat de foto niet Hansje wel eens de eerste zijn van een
Hansje uitbeeldt, maar een ander meisje, groepering Molukse vrouwen die de be-
Volgens familieleden zal er een rechts- reidheid en de opofferingsgezindheid
zaak aanhangig worden gemaakt tegen hebben om zich volledig in te zetten voor
dit ochtendblad, omdat de familie zich de RMS-zaak.
Drie kapers wuiven naar de vertrekkende auto met de twee contactpersonen.
(Van een onzer verslaggevers)
ASSEN Grote verwarring
is gisteren in Assen ontstaan
rond de persoon van E. („Frie
da") Tomasoa, oud-hoofdbe
stuurslid van de Zuidmolukse
jongerenorganisatie Permuda
Masjarakat. Deze jonge vrouw
zou aanvankelijk deelnemen
aan het tweede gesprek dat de
beide Zuidmolukse contact
personen mevrouw Josina
Soumokil en dr. Ha«an Tan
met de treinkapers hadden.
Zowel de terroristen als me
vrouw Soumokil en dr. Tan
hadden Frieda Tomasoa ge
vraagd als derde contactper
soon op te treden. Dr. Tan had
zelfs een gesprek met haar
gehad in Capelle ayd IJssel
waar Frieda deel uitmaakt
van het Molukse crisisteam
Alles leek in kannen en krui
ken en de beleidsautoriteiten
waren dan ook stom verbaasd
toen zij gisterenmiddag uit de
mond van dr. Tan vernamen,
dat het toch maar beter was
dat Frieda Tomasoa niet naar
de trein zou gaan. Wat er nu
precies aan de hand is geweest
konden de justitiële woord
voerders mr. Van Leeuwen en
mevr. Faber niet duidelijk ma
ken. Vast staat dat Elisabeth
Tomasoa niet kwam opdagen.
Tegen het middaguur hadden
de woordvoerders van justitie
nog bekend gemaakt dat zij
als derde contactpersoon naar
de trein zou gaan. Dat dit toch
niet gebeurd is ligt volgens de
beleidsautoiteiten aan dr. Tan
en mevr. Soumokil, die kenne
lijk toch geen heil zagen in
Tomasoa's deelname. Frieda
Tomasoa maakte de afgelopen
dagen deel uit van het Zuid
molukse crisisteam in Capelle
a/d IJssel.
Gezondheid
vrijgelaten
passagier
„iets vooruit"
(Van onze verslaggevers)
GRONINGEN De toestand
van de woensdag uit de ge
kaapte trein vrijgelaten man
is „iets verbeterd", zo heeft
een woordvoerder van het
Academisch Ziekenhuis in
Groningen gisteren meege
deeld.
De heer Van Hattum blijft
voorlopig echter nog in het
ziekenhuis, zowel voor behan
deling als ter observatie.
Hij ligt nog steeds op een in
tensive-car e-afdeling, zijn toe
stand is niet levensgevaarlijk.
De 29-jarige onderwijzer Si
mon van Beetz die gelijk met
de kinderen uit de bezette
school in Bovensmilde werd
vrijgelaten mocht gisteren het
ziekenhuis in Assen verlaten.
ZUIDMOLUKSE LEIDER:
(Van een onzer verslaggevers)
GLIMMEN/GRONINGEN In kringen
van Zuidmolukse leiders in Groningen-
stad, wordt beweerd dat het geduld van
de kapers binnen korte tijd moet zijn
opgebrand. Een anoniem blijvende Zuid-
molukker zei ons dat de kapers, ondanks
hun gedegen voorbereiding en zelfs een
gerichte training, niet allemaal even ste
vig op hun benen staan. Bij de kapers in
de trein zitten bij de politie bekende
druggebruikers, die veel vertoefden in het
open jongerencentrum Het Viaduct in
Groningen.
Het Viaduct was een open jongerencen
trum voor straatgroepen. Het laatste half
jaar is het centrum bijna geheel in handen
genomen door Zuidmolukkers. Op het mo
ment van de gijzelingen is het ook niet
mogelijk het centrum in Groningen binnen
te komen. De Zuidmolukkers, die er nu
verblijven, wensen niemand binnen te la
ten, zelfs geen hun bekende Nederlanders.
Een lid van de contactraad van Het Via
duct wilde wel toegeven dat verschillende
kapers regelmatige bezoekers waren van
dit centrum. Hij wees erop dat onder de
kapers jongeren zitten die bij de Groningse
politie te boek staan als „criminelen". Deze
zegsman zei dat in tegenstelling tot berich
ten in enkele kranten, niet Max P., een
ambtenaar op het provinciehuis te Assen,
het brein van de actie is, maar dat hij wel
een leidinggevende rol vervult bij de ka
pers in de trein. „Ook Max kan de jongens
in de trein niet meer tegenhouden als de
situatie nog lang voortduurt. Het brein is
een groep Zuidmolukkers. Het was in onze
kringen allang bekend dat opnieuw kapin
gen zouden plaatsvinden. En als u het mij
vraagt kon dat ook geen geheim meer zijn
geweest voor oplettende Nederlanders. De
situatie was allang gespannen in Assen,
Groningen en Bovensmilde, maar het is
niet zo dat iedereen exact op de hoogte
was. Niet in Zuidmolukse wijken in andere
delen van Nederland en ook niet in onze
gemeenschappen in het noorden. Onze lei
ders en wij waren er van op de hoogte
dat kapingen zouden plaatsvinden op onze
feestdag Dat hebben de leiders nog weten
tegen te houden. Meer wil ik er niet over
zeggen. Maar men moet wel weten dat er
altijd groepjes zijn in de Zuidmolukse
samenleving die eenmaal gemaakte plan
nen toch doorzetten. Ook de kapingsplan
nen van 25 april, zelfs dat er een school
bezet zou worden, om zodoende de publici
teit te halen. Waarom zouden zelfs gema
tigde gezinnen hun kinderen op 23 mei van
Bovensmilde hebben thuisgehouden?",
vraagt deze anonieme Zuidmolukker zich
af. Op de vraag waar de Zuidmolukkers
hun wapens vandaan halen zei de leider:
„Je hoeft niet persé wapendepots te over
vallen in Amsterdam, Arnhem en Baarle-
Nassau kun je wapens heel gemakkelijk
kopen".
Noodsein uit
trein: ,,Haal
ons eruit!"
ASSEN „Haal ons eruit".
Deze dramatische boodschap
is gisteren in morsetekens,
waarschijnlijk met behulp
van een spiegeltje, door een
van de gegijzelden in de ge
kaapte trein bij De Punt uit-
Engelse televisiemakers had
den de mysterieuze lichtflikke-
ringen op film vastgelegd. Met
enige moeite heeft men de te
kens kunnen ontcijferen. Er
zijn nog andee boodschappen
in morse uitgezonden, maar
justitie-woordvoerder Van
Leeuwen wilde die niet be
kendmaken uit vrees voor de
levens van de gegijzelde trein-
De film met de signalen is
aangeboden aan het NOS-
joumaal, dat echter van uit
zending afzag uit veiligheids
overwegingen. De film is wel
onder meer in Engeland en
West-Duitsland op de televisie
vertoond.
