Uitgelaten sfeer
binnen nog steeds
grimmig cordon
Vlag pas uit als ook
onderwijzers veilig terug zijn"
Simon haalde het eten naar binnen; dat gaf me hoop"
Mgr. Lefebvre provoceert paus
door mis op te dragen in Rome
Prof. Schoonenberg schrijft priesters
over werking van Gods geest
Bovensmilde toont twee gezichten:
Aanpassen
is opgeven
van eigen
waarden"
OUDERS II-JARIGE TANJA:
„Vrije
Republiek
dagdromerij"
MOEDER VRIJGELATEN LERAAR:
9?
77 BINNENLAND
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Op weg naar huis. na vier bange dagen in een propvol overblijflokaal.
(Van een onzer verslaggevers)
BOVENSMILDE Wie giste
ren in Bovensmilde naar de tus
sen de huizen gelegen grasveld
jes keek, kon haast niet geloven
dat daar vijf volle dagen een
school met kinderen door Zuid-
molukkers werd bezet Er werd
weer volop gevoetbald en ge
speeld. Na de vrijlating hadden
de lagere-schoolleerlingen maar
een grote wens: buiten spelen.
De overgelukkige ouders geven
graag toe aan dit verlangen van
hun kinderen, die soms ver
baasd kijken naar de overval
wagens van de politie en van
de patrouillerende soldaten,
mariniers en marechaussees. De
kinderen staan met hen doodge
moedereerd een praatje te ma
ken.
Een moeder loopt met haar
zoon naast zich door de zon
overgoten straten naar lachende
familieleden en kennissen. Iede
reen staat op straat elkaar te
feliciteren en reacties uit te wis
selen.
Ontroerend zijn de reacties van
de vrijgelaten kinderen. Zo
vroeg een van de kinderen toen
hij zich in een deken gehuld in
de armen van zijn vader sloot:
„Pap, ben je niet boos dat ik
mijn jas in de school heb laten
liggen?" Een ander vroeg na
thuiskomst onmiddellijk of de
vis in de kom wel eten had
gehad. Toen de moeder vertelde
dat ze het vergeten had, zei ze:
„Maar die vis moet toch te eten
hebben?" Hoe vaak zal de moe
der die vraag niet zelf gesteld
hebben met betrekking tot haar
eigen kind?
Over de situatie in de school
vertelt een jongetje uit de eerste
klas: „We hebben zelfs nog een
tent gebouwd met een deken en
tafels. We mochten er ook in
eten". Na zijn vrijlating liet hij
trots aan zijn ouders de knik
kers in zijn zak zien. „Die heb
ben ze me lekker niet afgepakt",
zei hij triomfantelijk.
Resten van gehaktballen, waar
in de kinderen geen trek meer
hadden, werden boven op een
vork geprikt om er de schoolge
nootjes mee te belagen. Een van
de bezetters hield zich vooral
met de kinderen van de lagere
klassen bezig. Er werden allerlei
spelletjes gedaan. Een der Zuid-
mol ukse kapers, van top tot
teen met munitie beladen, haal
de voor de kinderen zelfs zijn
geweer uit elkaar en legde de
werking van zijn schiettuig uit
De wat oudere leerlingen zijn
heel wat minder goed behan
deld. Iedereen moest stil zijn en
er werd zelfs geschopt en gesla
gen. Ze mochten alleen naar de
w.c., nadat ze daar eerst toe
stemming voor hadden ge
vraagd. Echt bedreigd met de
dood zijn ze niet. De ouders
hebben zich buitengewoon flink
gedragen tijdens de hereniging
met de kinderen in de leeszaal.
Zwaaiend en wuivend naar de
mensen langs de kant togen de
meesten huiswaarts. Voor hen is
de afgrijselijke nachtmerrie
geëindigd. Vele ouders kunnen
het nauwelijks echt geloven dat
hun kind of kinderen weer thuis
zijn. Een moeder vertelde dat
ze, na haar bezoek aan Prinses
Beatrix, verwachtte nog tot de
Pinksterdagen haar twee kinde
ren te moeten missen. Enkele
uren later zou ze de gelukkigste
mededeling in haar leven in ont
vangst mogen nemen.
In het Wilhelmina-ziekenhuis in
Assen liggen nog 27 kinderen
die aan een vorm van buikgriep
lijden. Maar de verwachting is
dat ook zij op korte termijn
naar huis mogen terugkeren.
Het feit dat met name de jonge
leerlingen zich zo verbazend
snel van hun kapersavontuur
hersteld hebben, geeft de ouders
de hoop dat er geen onherstel
baar geestelijk letsel is toege
bracht.
Bovensmilde blijft echter voor
de buitenstaanders nog herme
tisch gesloten, zolang de vier
onderwijzers gegijzeld worden.
Wat dat betreft blijft de toe
stand gespannen en is er in
Bovensmilde nog maar weinig
veranderd.
(Van een onzer verslaggevers)
ASSEN „De gebeurtenissen zijn
veroorzaakt door politieke omstan
digheden in Nederland en Indonesië."
Dit staat in een brief die de Zuidmo-
lukse jongerenvereniging Pattimura
gisteren beeft verspreid en die afkom
stig zou zijn van de groep die de trein
heeft gekaapt.
„Een gemengde commissie van Moluk-
kers en Nederlanders heeft nog steeds
niets van zich laten horen. Het resul
taat van vijftien maanden arbeid is
nihil", aldus de briefschrijvers.
„De Nederlandse regering heeft haar
beleid helaas niet gewijzigd. Dit luidt:
„Praten over en beslissen over Moluk-
kers, in plaats van praten met Moluk-
kers en samen een beslissing nemen.
Het Zuidmolukse volk werd voor de
keus gesteld zich aan te passen aan
Nederland of terug te keren naar In
donesië. Aanpassen betekent het opge
ven van alle eigen waarden. Terug
keer is onmogelijk door de Indonesi
sche fascistische dictatuur. Er blijft
slechts één ding over: strijd voor een
vrije republiek. Als daarbij onschuldi
ge slachtoffers vallen, ligt de verant
woordelijkheid geheel bij de onder
drukkers (de Indonesische generaals)
en hun handlangers (de Nederlandse
regering).
De gegijzelden in de trein hebben gisteren opnieuw voedsel gekregen.
Twee rechercheurs geven de lading van de lorrie over aan kapers in de trein,
terwijl een van de Molukkers (rechts) toezicht houdt.
BOVENSMILDE - „Goeiemor-
ge", zei de 11-jarige Tanja
Blomsma erg lakoniek toen zij
gisteren veilig werd thuisge
bracht in haar huis aan de
Hoofdweg in Bovensmilde.
Meer woorden konden er de
eerste minuten niet af. Het
meisje begon na het weerzien
zachtjes te huilen.
Begrijpelijk, want op dat mo
ment was het op de kop af vier
dagen geleden dat zij welge
moed naar school was gegaan.
In het gezin van Hotse Blomsma
is de vreugde nog erg getem
perd. Onze Tanja is terug en
ook de andere kinderen, maar
zo lang er nog twee onderwijze
ressen en twee onderwijzers
worden vastgehouden, blijven
wij zeer gespannen", zegt hij.
„Tanja is eerst lekker onder de
douche geweest. Veel heeft ze
niet verteld. Wel weten we dat
ze door het onderwijzend perso
neel voortdurend zijn bezig ge
houden", vertelt mevrouw
Blomsma.
Tanja heeft verteld over de spel
letjes die men met elkaar heeft
gedaan en het eten dat ze niet
altijd even lekker vonden. Zo
heeft zij de warme hap van
donderdagavond half elf niet
aangeraakt
„Wie zet zulke kinderen toch
ook aardappelpuree met sla en
biefstuk voor?" zou Hotse
Blomsma wel eens willen weten.
Het is een van de vele vragen,
die na vier dagen spanning zo
maar bij hem boven komen.
Tanja heeft in de huiselijke
kring ook iets verteld over het
contact met de Zuid-Molukkers
in de school. Onophoudelijk
hebben de kinderen hen ge
vraagd hoe lang ze nog zouden
worden vastgehouden." Het ene
moment kregen de kinderen te
horen dat ze om half vier moch
ten vertrekken, dan weer was
het half tien, en weer later zei
men de volgende morgen. Be
grijpelijk dat de kinderen daar
op het laatst helemaal geen ge
loof meer aan hechtten". Is de
reactie van Blomsma wiens
zaak in huishoudelijke artikelen
de hele week gesloten is ge
weest.
Hotse Blomsma is pas echt blij
als het personeel van de school
ook weer op vrije voeten is.
„Dan juichen wij pas echt en
kan de vlag uit."
Veel respect hebben hij en zijn
vrouw voor het onderwijzend
personeel in de school, voor het
Leger des Heils en het Rode
Kruis. „Wat hebben die mensen
een werk verzet Het is ongeloo
flijk".
Washington Post:
WASHINGTON (RTR) - De Washing
ton Post noemt het onrealistisch van
de Molukkers om te verwachten dat
zij van Nederland een republiek der
Zuid-Molukken zouden kunnen af
dwingen.
Het blad noemt dit „dagdromerij",
aangezien de Molukken thans deel uit
maken van Indonesië.
Het blad constateert een contrast tus
sen de nuchtere Nederlandse politie
en de „terroristen, die de politiek van
het irrationele vertegenwoordigen".
De Washington Post constateert ver
der dat de overvallens en kapers beho
ren tot de generatie die in Europa
geboren is en het oude vaderland al
leen kent uit de verhalen van de oude-
(Van een onzer verslaggevers)
ASSEN Bijna honderd uur heeft mevrouw T.
van Beetsz uit Joure in een haast ondraaglijke
angst geleefd om haar zoon Simon die door de
Zuid-Molukkers in de school met zijn leerlingen
werd gegijzeld. Gistermorgen vroeg werd de onder
wijzer samen met alle leerlingen vrijgelaten. „Ik
kon het eerst niet geloven, toen ik het hoorde",
vertelt mevrouw van Beetsz in de woning van haar
zoon in Assen. „Mijn oudste zoon uit Leiden belde
mij dat Simon was vrijgelaten maar ik heb nog
wel een paar keer gevraagd of het wel waar was.
Natuurlijk hoopte ik dat hij voor de pinksterdagen
vrij zou zijn, maar dat het zo snel zou gebeuren,
daar had ik geen idee van".
GistermoFgen heeft ze even met haar zoon kunnen
praten via de telefoon, maar er zal nog heel wat
bijgepraat moeten worden. „We werden helemaal
niet door de autoriteiten op de hoogte gehouden
maar gelukkig konden we via de radio en de
televisie de hele situatie volgen. Zo lang ik maar
wist dat alles goed was, iedere keer hoorde ik dat
de mensen in de school gezond waren en dat gaf
hoop. Bovendien was het mijn zoon die woensdag
het eten naar binnenhaalde", vertelt mevrouw van
Beetsz.
Vanuit Assen heeft mevrouw Van Beetsz samen met
de moeder van haar schoondochter Wies de gebeur
tenissen op de voet gevolgd. „Ik wist nog helemaal
niets, toen ik door mijn zus uit Castricum werd
gebeld dat Simons school gegijzeld werd. Ik had
het gevoel dat ik door de grond ging. Ik heb toen
meteen de moeder van Wies, mevrouw Teppeman,
opgebeld en samen zijn we naar Assen gegaan. Wies
was de hele dag in het crisiscentrum en volgde daar
de ontwikkelingen. Wij bleven met z'n tweeën de
hele dag bij de radio en pasten op de kinderen".
Mevrouw Teppeman werd van de gijzeling op de
hoogte gesteld door haar dochter die op dat moment
niets anders kon uitbrengen dan „Simon.
school.
Gelukkig voor mevrouw Van Beetsz is de gijzeling
van haar zoon nu ten einde. Waarom mocht juist
hij de school verlaten? Zijn moeder kan er nog
slechts naar gissen: „Ik heb hem alleen maar kort
aan de telefoon gehad. Verder heb ik hem niet
gezien. Maar ik vermoed, dat hij vrijgelaten is
omdat hij ziek is. Vroeger heeft hij eens een maago
peratie ondergaan waardoor hij een stuk van zijn
maag moest missen. Als hij zich zenuwachtig maakt
dan krijgt hij last van zijn maag".
Simon van Beetsz gaat nu eerst met de leerlingen
naar een nog onbekende plaats waar ze verzorgd
zullen worden. Hij is samen met de kinderen naar
het ziekenhuis gegaan en vandaar gaan ze naar een
onbekende plaats. „De hoofdzaak is dat hij gezond
is. We kunnen nu wel gaan feestvieren, maar eigen
lijk is het nog lang niet zover. De vier andere
onderwijzers worden nog steeds gegijzeld. We wor
den van alle kanten bedolven onder de bloemen en
er is zelfs iemand die Simon zijn caravan heeft
aangeboden. Om een tijdje onder te duiken. Ik vind
echter dat eétst de anderen vrij moeten zijn voordat
er een echte reden is om feest te vieren".
De door de paus uit zijn bis
schoppelijke volmachten ont
heven Franse aartsbisschop,
mgr. Marcel Lefebvre heeft in,
Parijs medegedeeld, dat hij
begin juni in Rome een mis
zal opdragen volgens de Tri-
dentijnse ritus, die na het con
cilie niet meer is toegestaan.
Op 6 juni zal hij voorts in
Rome een inleiding houden
over de kerk na het concilie.
Onze Parijse correspondent
meldt, dat hij de mis zal op
dragen in de privé-kapel van
prinses Elvina Pallavicini, in
wier familie vele kardinalen
en zelfs een paus voorkomen.
In Parijs wordt dit gezien als
een uitdaging aan paus Pau-
lus, die bisschop van Rome is.
Men meent, dat de paus deze
uitdaging moeilijk door de vin
gers zal kunnen zien en dat de
kans bestaat, dat het nu inder
daad tot een excommunicatie
van mgr. Lefebvre komt, het
geen de mogelijkheid tot een
feitelijk schisma zou openen.
Mgr. Lefebvre zelf heeft dezer
dagen gezegd, alleen maar de
kans te lopen geëxcommuni
ceerd te worden, als hij over
gaat tot de wijding van een
bisschop. Hij zei dit naar aan
leiding van een uitdrukkelijk
verbod van de aartsbisschop
van Parijs, kardinaal Marty,
het Vormsel toe te dienen.
Tegen dit verbod in heeft mgr.
Lefebvre afgelopen zondag
aan ruim honderdvijftig kin
deren het sacrament van het
Vormsel toegediend in de kerk
van de H. Nicolas du Chardon-
net, die al enkele maanden
door zijn volgelingen wordt
bezet. Hij zei te beseffen, dat
dit ongeoorloofd was, maar
dat het sacrament niettemin
geldig was toegediend. Hij be
vestigde, dat hij eind juni een
aantal priesters wil wijden.
Zoals bekend keert mgr. Le
febvre zich tegen de pastorale
aard van het tweede Vaticaans
concilie en zijn vernieuwingen:
een verkeerd begrepen oecu-
menisme, de verwatering en
verdwijning van het geloof en
tegen de vernieuwingen, die
van de katholieke kerkgebou
wen protestantse kerkgebou
wen hebben gemaakt. Daarbij
laat hij zich duidelijk aan de
waarschuwingen van de paus
niets gelegen liggen.
In Frankrijk ziet men de toe
stand zorgelijk in. Professor
Delhumeau, specialist in ker
kelijke aangelegenheden zei
zelfs van mening te zijn, dat
de situatie van het ogenblik
vergeleken kan worden met
die waarin de kerk zich be
vond toen Luther zich van de
kerk afscheidde.
Mgr. Lefebvre c.s., zo zegt
prof. Delhumeau, zijn zover
gegaan, dat zij zowel de auto
riteit van de paus als die van
een oecumenisch concilie ver
werpen. Luther bevond zich in
een soortgelijke situatie toen
hij de autoriteit van het conci
lie van Konstanze verwierp en
tegenlijkertijd paus Leo X be
gon te bestrijden. Omstandig
heden en personen verschillen,
maar de posities van beiden
komen dicht bijeen.
De aartsbisschop van Parijs,
kardinaal Marty, die woens
dag door de paus in prive-au-
dientie werd ontvangen zou
vandaag een vergadering be
leggen met de Parijse paro
chie-geestelijkheid om de si
tuatie die de traditionalisten
hebben geschapen, onder ogen
te zien. De kardinaal heeft
erop gewezen, dat de ritus van
paus Pius de Vijfde, waarop
de integralisten zich voortdu
rend beroepen, een symbool is
geworden en een vaandel
waarmee wordt gezwaaid om
de diepere zin van een liturgi
sche hervorming te verwer
pen, die geheel en al in over
eenstemming is met de traditie
van de kerk.
Er bestaat volgens kardinaal
Marty geen enkele mogelijk
heid om tot overeenstemming
te komen als de apostolische
oriëntatie van de hedendaagse
kerk in twijfel wordt getrok
ken of verworpen, een oriënta
tie, die het tweede Vaticaans
concilie heeft gëinspireerd.
Norbertijn
C. v.d. Berg
(misweken)
overleden
Clemens van den Berg, Nor
bertijn van de Abdij van Ber
ne is 64 jaar oud in
Heeswijk overleden. Witheer
Van den Berg was jarenlang
bezield muzikaal leider van
het Liturgisch Apostolaat van
de Misweken. In die functie
reisde hij heel het land door.
Nadien ontplooide hij zijn rij
ke muzikale talenten als orga
nist van de abdij, als organisa
tor van de vermaarde orgel
concerten en als lid van de
Werkgroep voor Liturgie.
Tegenover overschatting van
onze prestaties is een bewe
ging gaande die alle nadruk
legt op het gebed en de daarin
afgesmeekte werking van de
Heilige Geest. Aldus prof. dr.
P. Schoonenberg s.j. in een
uitvoerige beschouwing over
Gods geest en zijn werking,
die de r.k.bisschoppen hun
priesters met een warme aan
beveling hebben aangeboden
ter gelegenheid van Pinkste
ren.
Schoonenberg signaleert dat
ook op dit gebied polarisatie
dreigt. „Groepen die zich wij
den aan rechtvaardigheid, die
protesteren tegen onderdruk
king en werken voor betere
maatschappelijke en ook ker
kelijke structuren, worden
geirriteerd door wat zij terecht
of ten onrechte als een eenzij-
dige gebedspraktijk zien bij
bijvoorbeeld charismatische
groepen. Zij kunnen daardoor
zelf verleid worden om het
gebed niet belangrijk te vin
den of het te reduceren tot
analyse en programmering.
Daartegenover staan mensen
die het gebed hervinden, met
de vruchten daarvan voor het
persoonlijk leven van zichzelf
en anderen". Als groep be
perkt men zich tot het genezen
van de onderlinge verhoudin
gen. Tot structurele verande
ringen voelt men zich niet ge
roepen. Men wordt er zelfs
van afgeschrikt, omdat de
groepen die zich hier wel mee
bezig houden, te weinig zou
den bidden.
Volgens Schoonenberg is er
geen sprake van tegenstelling,
maar van aanvulling. „Als ie
der op zijn eigen houding eer
lijk en open doordenkt, is er
een kans dat degenen die ge^
rechtigheid willen bewerken
zich voor de geest openen om
van eigen onvermogen en ver
borgen zelfzucht bevrijd te
worden, en dat degenen die
bidden zich tot een steeds ra-
dikaler inzet geroepen voelen".
Volgens de Nijmeegse theo
loog kunnen gebed en aktivi-
teit niet zonder elkaar. „Cha
rismatische groepen zijn soms
te zeer geneigd, als antwoord
op hun gebed, wonderen te
verwachten en te zien gebeu
ren". Volgens Schoonenberg
vraagt het gebed om vergezeld
te worden van psychologische
en medische hulp, die gericht
is op personen, en van sociale
hulp die gericht is op groepen
en individuen.
Over de „charismata", de ga
ven van de geest, zegt Schoo
nenberg dat profetie, woorden
van wijsheid en kennis nu ook
door publiciteitsmedia tot ons
komen. „Genezing kan met
psychotherapie en geneeskun
de gepaard gaan. Ook inzicht
in en verbetering van maat
schappelijke structuren kan
een charisma zijn".
Hij constateert dat de werking
en het eigen karakter van de
Heilige Geest lange tijd ver
waarloosde onderwerpen zijn
geweest in de prediking, het
gebed en de bezinning binnen
de r.k.kerk. De laatste jaren is
deze onbekendheid enigszins
doorbroken door het enthou
siasme van de charismatische
beweging.
KORTE
METTEN
Op Drievuldigheidszondag, 5
juni, trekt de Heilig Bloedpro
cessie weer door de straten
van het Brabantse Boxtel.
Hiermee wordt een xes eeu
wen oude traditie in stand
gehouden. Om drie uur in de
middag begint de tocht door
het dorp. De tocht wordt vijf
minuten lang door de kerk
klokken ingeluid. De stoet
sluit met de Sacramentspro-
Het patriarchaat van Boeka
rest heeft medegedeeld, dat in
het najaar in Roemenië binnen
de orthodoxe kerk 241 pries
ters zijn gewijd. Vijftien nieu-"
we kerken konden vorig jaar
worden ingewijd voor de ort
hodoxe kerk, die acht miljoen
gelovigen telt. In de orthodoxe
priesteropleiding van Boeka
rest studeren nu ruim vijfhon
derd studenten. De theologi
sche hogeschool van Sibiu telt
891 studenten.
Voor de eerste keer sullen tij
dens een Duitse protestantse
„Kirchentag" ook katholieke
geestelijken preken in de offi
ciële openingsdiensten. De
„Kirchentag" in Berlijn be
gint op 8 juni en zal vijf
dagen in beslag nemen. In to
taal zullen die woensdag in
vijfentwintig kerken in West-
Berlijn gelijktijdig plechtig
heden worden gehouden.
Daarbij zijn ook vijf katholie
ke kerkgebouwen betrokken.
De „Kirchentag" krijgt ook
anderszins een sterk oecume
nisch accent door onder meer
de deelneming van grieks-ort-
hodoxen, oud-katholieken en
joden.
