Leidse biologen steunen
economie van Tanzania
Overlast door lawaai, stof en drukte
bij betoncentrale aan Sumatrastraat
Volendam schakelt
Noordwijk uit: 2-0
van
lezers
Verlies VVO A bij
Nicolaas Boys
BEKER VOOR
BEACH CLUB
Oudjes'
Roodenburg doen
het nog best
BESTUDERING EIWITRIJKE VISSENGESLACHT HAPLOCHROMIS
Scholierenver
kiezingen
Avond
vierdaagse
VERKIEZINGSAVOND
STADSGEHOORZAAL
Psychologie neemt gerenoveerd gebouw officieel in gebruik
mTSTAD/REGIO
-LEIDSE COURANT
WOENSDAG 25 MEI 1977 PAGINA 5
Brieven graag kort en
duideljjk geschreven. De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten.
LEIDEN Drie Leidse biolo
gen vertrekken vrijdag 1 juli
voor tweeëneenhalf jaar naar
Tanxania. Daar sullen ze het
vissengeslacht Haplochromis,
een onderafdeling van de fa
milie der Cichlidae bestude
ren. Deze studie is niet alleen
van belang voor het milieube
heer, maar ook voor de vis-
meelindustrie van Tanzania.
Deze industrie bespaart het
land namelijk de dure invoer
van dierlijke eiwitten, beno
digd voor het veevoer.
De drie biologen, Frans Witte,
zijn echtgenote Els Witte-
Maas, en Martien van Oyen
volgen op het ogenblik nog
een specialistenopleiding in
het Brits Museum bij dr. P. H.
Greenwood, een centrale auto
riteit op het gebied van vissen.
Na hun terugkeer hopen zij op
dinsdag 21 juni in Leiden voor
hun doctoraal examen te sla
gen. Vervolgens beginnen de
veelomvattende voorbereidin
gen voor het verblijf in Mwan-
za, hun standplaats in Tanza
nia. Viltstiften, papier, close
trollen en zeep zullen voor lan
ge tijd moeten worden ingesla
gen, omdat ze moeilijk in het
land zelf verkrijgbaar zijn.
Haplochromiden
De familie der Cichliden, waar
de hapochromiden deel van
uitmaken zijn bij de aqua-
Els Witte-Maas. Frans Witte en Martien van Oyen
riumhouders welbekend. (Bon
te Baarzen, kersenbuikcichili-
de, kleine muilbroeder). Het
grote publiek zal ongetwijfeld
wel eens hebben gehoord van
de maanvis, een Zuidameri
kaans lid van de familie. De
haplochromiden komen in vele
soorten op verschillende we
relddelen voor, maar het Vic-
toriameer - waar de biologen
in de Manza Gulf hun onder
zoekingen zullen verrichten -
is met 200 soorten van het
geslacht erg rijk gezegend, de
grootte van het gebied in aan
merking genomen.
Schrik
De leiding van het Leidse on
derzoekproject berust bij drs.
Kees Barel, van de afdeling
morfologie van het Zoölogisch
Laboratorium van de Leidse
Universiteit De heer Barel be
zocht twee jaar geleden naar
aanleiding van een reportage
op de televisie van een bezoek
van prins Claus aan Tanzania
- Oost-Afrika (de televisie re
portage liet haplochromiden
zien). In Dar es Salaam ver
nam hij tot zijn schrik dat
men van plan was om ten
behoeve van de vismeelpro-
duktie in de Manza Gulf, een
gebied ter grootte van de Oos-
terschelde maar liefst 60 ton
haplochromiden per dag te
gaan vangen. Vangsten van
een dergelijke omvang zouden
ongetwijfeld het biologisch
evenwicht verstoren. Twee
jaar, aldus de heer Barel kan
het goed gaan maar dan zullen
zich de nadelige gevolgen ma
nifesteren.
Evenwicht
Wil men, ook in het belang van
de Tanzaniaanse vismeelpro-
duktie, het biologisch even
wicht in de Mwanza Gulf be
waren dan zal men zich aan
een aantal voorwaarden moe
ten houden. Men zal moeten
weten waar de parings- en
broedgebieden zich bevinden,
en die moeten ontzien. Verder
moet er onderscheid worden
gemaakt tussen de diverse ha
plochromiden, die niet, zoals
Voorbeeld van twee uiterlijk sterk op elkaar gelijkende
verschillende Haplochromissoorten met een verschillen
de voedingswijze. De bovenste vis is een slakkeneter,
die slakken kraakt met zijn keelkaken. Alle Haplochro
missoorten hebben dit extra paar kaken achter in hun
keel. Bij slakkenkrakers zijn deze kaken zeer sterk
ontwikkeld tot een soort „notenkraker". De onderste
vis is een zogenaamde pedofaag (kindereter). Deze
soort leeft van eieren, die hij verkrijgt uit de bek van
broedende vrouwtjes. Haplochromis is een muilbroeder,
waarbij het vrouwtje de eieren gedurende ongeveer
veertien dagen in haar bek uitbroedt.
men tot voor kort dacht in
Tanzania, één soort vormen
maar ter plaatse, zoals gezegd,
in 200 soorten voorkomen. Dit
onderscheiden is een zeer
moeilijke zaak, want de soor
ten lijken verschrikkelijk veel
op elkaar. Voor de determina
tie is nog altijd de determina
tiecollectie van het Brits Mu
seum benodigd. Wel kan men
op het ogenblik als resultaat
van het Leidse wetenschappe
lijke onderzoek ongeveer twin
tig voedingstypen onderken
nen, waardoor ondermeer ook
onderzoek voor de visserij mo
gelijk is. Dit onderzoek ter be
geleiding van de visserij, het
lokaliseren van parings- en
broedgebieden, het analyseren
van de levensomstandigheden
en het beschrijven van de res
terende soorten zijn enkele on
derdelen van het programma,
waarvoor Frans en Els Witte
en Martien van Oyen (en zijn
vrouw) binnenkort naar
Mwanza vertrekken.
Bij hun onderzoek zullen zij
gebruik maken van een boot
die op het ogenblik ter plaatse
wordt gebouwd onder tozicht
van de Urker visser Teun Ras,
die al vier jaar in Mwanza
verblijft. Met het onderzoek,
waarvoor ook de Voedsel- en
Landbouworganisatie van de
Verenigde Naties, de FAO, be
langstelling heeft, dienen zij
naast het wetenschappelijk be
lang het milieubeheer en de
economie van één der armste
ontwikkelingslanden ter we
reld.
\EIDEN „Toen de Leidse Beton-
I centrale zich in de Sumatrastraat wil
de vestigen, heeft wethouder Ver
boom xich daar heftig tegen verzet.
De fabriek zou te veel overlast geven
door lawaai, stof en drukker verkeer.
En nu, in een andere wijk, gaat hij
zomaar aan die bezwaren voorbij. Dit
is slecht bestnur." Deze kritiek was
te horen op een gisteravond gehouden
informatie-avond in gebouw Morsch-
wijk, georganiseerd door de gemeen
te. De critici waren bewoners van de
wijken Muiderslot, Transvaal I en II
en de Juwelenwijk.
Dat er bezwaren waren, bleek gister
avond wel. In de eerste plaats stelden
de wijkbewoners dat het laatste, dood
lopende deel van de Morsweg veel te
zwaar belast zou worden door de gro
te vrachtwagens. Als mogelijke oplos
sing stelde de gemeente voor de afrit
van de nog te bouwen Churchillbrug
achter de huizen om te leggen; dit zou
een oplossing kunnen zijn, omdat de
direkteur van de LBC gezegd heeft
zich pas te willen vestigen als de brug
af is (zie LC van gisteren).
Een ander punt was de verwachte
lawaai- en stofoverlast. De bewoners
hadden uitgerekend dat de fabriek op
zeventig meter van huizen zou komen
te liggen („die afstand is veel te
klein"); van de hinderwet, een moge
lijk middel om overlast tegen te gaan,
verwachtten zij niet veel heil. „Als de
gemeente eisen zou gaan stellen, moet
de LBC allerlei voorzieningen gaan
treffen en dan is de vestiging niet
meer rendabel; en dat zal de gemeente
wel niet willen".
De aanwezige ambtenaren wezen erop
dat er twee kanten aan deze zaak
zitten. Allereerst is er een grondtrans-
actie: de gemeente koopt grond van
Wernink en ruilt die met de LBC
tegen grond in de Sumatrastraat, aan
de Zoeterwoudseweg en aan de Ha-'
ven. Hierop kan invloed uitgeoefend
worden via de raadscommissie voor
ruimtelijke ordening. Een tweede punt
is het eventueel afgeven van een hin
derwetvergunning aan de LBC; daar
tegen kan beroep aangetekend wor
den. Er werd de bewoners ook een
informatie-avond met wethouder Ver
boom in het vooruitzicht gesteld.
Op deze avond kwam nog meer aan
de orde. Ter ontlasting van de Mors
weg stelde de gemeente voor het ge
deelte tussen Lage Morsweg en spoor
lijn voor vrachtverkeer te verbieden;
hetzelfde staat te gebeuren voor de
Damstraat. Daarnaast wordt de Mors
weg opnieuw bestraat, wordt de stoep
verbreed en komen er paaltjes.
Als laatste punt werd de aanleg van j
de Dr. Lelylaan en de Churchillbrug
besproken. De wijkbewoners bena-1
drukten dat de betonfabriek er zeker
niet mag komen voordat de brug er
is. Het plan is van de Dr. Lelylaan een
tweebaansweg te maken, met drie tun
neltjes voor voetgangers en fietsers.
De weg zal te bereiken zijn via de de
Opaalstraat, de Morsweg en de om te
buigen Lage Morsweg.
LEIDEN Geboren: Martijn, zn. v. J.
P. van Rhijn - A. A. M. van Polanen;
Elisabeth C. M. Gijzenij, dr. v. I. Th.
Gijzenij - M A. van Ark; Ernest E. zn.
v. W. E. Milde - J. E. Kater; Saskia, dr.
v. J. Klunder - Z. Zuidervaart; Theodo
res J. A.. zn. v. Th. Q. Onderwater -
M. A. Hoogmoed; Kevin T. S.. zn. v
S. Sastrokarijo - S. R. de Roos; Martine
R., dr. v. H. P. Holthuis - C. M. Robroch;
Annelies, dr v. A Welmers - H. R.
Holvast; Ismail en Adilcan. tweelingzo
nen van M. Oz en E. Gertenaar; Robert
D., z.n. v. F. A. C. van den Berg - T.
A. M. Veldema; Karima, dr. v. A. Baouch
- M. Boujada; Renate D.. dr. v. C. M.
van Gemeren - M. H. van Leeuwen;
Annemarie C. dr. v. P. Ruwaard - M.
A. Balleur
Gehuwd: Th. Wirtsemius - Th. H. A. ter
Horst; K. O. Hansen - C. O. M. Kluts.
Overleden: G. J. Korniloff. geb. 1918.
man; W. H. Gouweleeuw, geb 190T
man; J M. de Bruin. geb. 1944 man'
C. J. Poll. geb. 1892; W. Vis. geb. 1946^
man; J. Houtekamer. geb. 1924. man;
W. F. Pardoen, geb. 1891. man.
Als Agnes-scholiere en deel
neemster aan de Keeging-sch-
olierenverkiezingen las ik geïn
teresseerd het artikel over deze
verkiezingen in de LC van 20
mei. Wanneer men echter als
„buitenstaander" dit artikel
leest, krijgt men een verkeerde
indruk van de stemmenver-
deeldheid en stemvastheid op
onze school.
In het stuk worden Den Uyl,
Van Agt en Wiegel als meest
favoriete minister-presidenten
genoemd, maar er is niet ver
meld dat de leerlingen alt
hans op Agnes bij de desbe
treffende vraag slechts mochten
kiezen uit de drie bovengenoem
de heren.
Men heeft op Agnes bewust de
keuzemogelijkheden beperkt ge
houden of men .Jinks, rechts of
midden" is georiënteerd.
Het stukje over het stemgedrag
van de scholieren op Agnes
wekte mijn verontwaardiging.
Er stond dat bij de verkiezingen
van enkele maanden geleden op
Agnes de PPR als winnaar naar
voren kwam en dat dit nu niet
het geval was. Hieruit zou de
wispelturigheid van de scholier
blijken. De stemming van 18
maart j.l. gewonnen door de
PPR, werd gehouden onder on
geveer tachtig V5-leerlingen. De
verkiezingen van deze week
werden echter gehouden onder
alle leerlingen van de school
vanaf de derde klas.
Tineke v.d. Berg
Irenestraat 30
Voorhout
(door red. ingekort).
VOORSCHOTEN Ruim
tweeduizend wandelaars (wel
geteld 2.055) begonnen gister
avond in Voorschoten aan de
eerste dag van de avondvier
daagse. De organisatie was in
handen van de wandelsportver
eniging SVLV, die in de loop
der jaren kans gezien heeft om
een aantrekkelijk programma
samen te stellen.
De routes zowel van de 5, 10 en
15 km. gaan door het toch nog
steeds aanwezige vele groen.
Het merendeel van de wande
laars loopt de 10 km. Alle basis
scholen van Voorschoten met
uitzondering van de „Noorder
hof' nemen deel met hun school
en het onderwijsteam. Dit jaar
loopt er ook een groep „Apo
theek Voorschoten" mee.
In verband met de gijzelingen in Drenthe hebben de
organisatoren van de verkiezingsavond die vanavond
in de Stadsgehoorzaal wordt gehouden besloten de
eventuele uitzending van de voetbalwedstrijd op het
grootscherm afhankelijk te stellen van de ontwikke
lingendie zich vandaag voordoen. Ook de rest van het
programma zal zonodig aan deze ontwikkelingen
worden aangepast.
LEIDEN De subfaculteit
Psychologie van de Leidse Uni
versiteit is gisteravond na de
verhuizing van de Rijnsbnrger-
weg naar het gerenoveerde ge
bouw Hooigracht 15 officiéél in
gebruik genomen.
Met de verhuizing zijn de ver
schillende vakgroepen, afdelin
gen en diensten van de subfa
culteit uit de verschillende vesti
gingen aan Rijnsburgerweg en
Stationsplein bijeengebracht in
de riante behuizing van het
voormalige St Elizabeth Zie
kenhuis aan de Hooigracht „De
renoveerders zijn erin geslaagd
om de „ziekenhuissfeer" in het
geheel weg te nemen", aldus een
woordvoerder van de subfacul
teit Eén vakgroep bleef achter
op de Rijnsburgerweg; Onder
wijskunde, een subfacultair on
derdeel dat tezijnertijd met de
vakgroep Onderwijskunde van
de subfaculteit Pedagogische en
Andragogische Wetenschappen
aan het Stationsplein gehuisvest
zal worden.
De renovatiewerkzaamheden
werden begeleid door het Archi
tectenbureau Kroneman en Ad
viesbureau Jongen BV uit
Vlaardingen en uitgevoerd door
het Aannemingsbedrijf J. W.
Gesman uit Alphen. De werk
zaamheden hebben enige jaren
in beslag genomen. Leiden kent
momenteel 1100 psychologiestu
denten met een jaarlijkse aan
was van 220 studenten. Gemid
deld studeren er 80 studenten
per jaar af. Hoewel de richting
Psychologie landelijk geen toe
name te zien geeft bestaat er
een duidelijke voorkeur voor
Leiden, bij de eerste jaars. Bij
de officiële opening werd geen
speciale openingshandeling ver
richt; wel werden er toespraken
gehouden door Prof. dr. P. van
den Broek, dekaan van de facul
teit der Sociale Wetenschappen.
Prof. dr. H. C. J. Duijker, hoog
leraar in de gedrkgsleer aan de
Universiteit van Amsterdam en
Prof. dr. G. A. Kohnstamm,
voorzitter van de Subfaculteit
Psychologie. Aansluitend volgde
er een geanimeerde receptie.
Van onze sportredactie
LEIDEN Ook de laatste hoop om het seizoen
goed af te sluiten is voor Noordwijk voorbij.
Gisteravond werd met 2—0 van Volendam verlo
ren waardoor de seekanters uit de bekerstrijd
gewipt werden. Noordwijk begon gehavend aan
de strijd.
Op het appèl ontbraken Kees en Albert Spaander
man, Jaap van Kesteren, Rob Suttorp, terwijl John-
van Dijk de kleedkamer vroegtijdig moest opzoe
ken. In de beginfase bood de equipe van John
Eelman nog goed partij. Na een kwartier verzette
Volendam de bakens. Doordat Frans v.d. Veen en
Sjaak van Dorp in botsing kwamen kon John,
Termeij de bal oppikken. Termeij had toen weinig
moeite om Albert v.d. Niet te kloppen: 1—0. Eenl
paar minuten later werd het 2—0. De volledigi
vrijgelaten Jac Jonk (de kip) kon eenvoudig inkop-
pen.
Noordwijk kwam in de eerste rondgang niet ver- i
der dan een gevaarlijk schot van Jan Willem:
Bogers. Na de hervatting heeft Noordwijk nog wel
geprobeerd om verandering in de stand aan te j
brengen. De overtuiging ontbrak echter. Boven-!
dien trok Volendam zich volledig terug waardoor I
er weinig ruimte overbleef om tot reële scorings- i
mogelijkheden te komen.
.99
LfelDEN In de Leids-Goudse
Afdeling A moest WOA het
onderspit delven tegen Nicolaas
Boys: 3—2. De ploeg uit Oud
Ade verscheen met een gelegen
heids-achterhoede in het veld
vanwege de vele invallers. Nico
laas Boys nam via Dirk Fransen
de leiding. Na de hervatting
bracht Gé v.d. Star WOA op
gelijke voet Door fouten in de.
defensie liep Nicolaas Boys uit
naar 31 alvorens Gé v.d. Star
de achterstand verkleinde.
In afdeling B deelden Ammers-
tol en Stompwijkse Boys de
punten 1—1. In de eerste rond
gang namen de Stompwijkers j
het initiatief. Een schot van
Theo v.d. Bosch belandde tegen
het houtwerk. Tegen de verhou-
ding in nam Ammerstol een
1—0 voorsprong. Henk Luiten
bepaalde nog voor de rust de
eindstand op 1—1.
LISSE In de „eigen" THB-hal
in Lisse is GodyU United er
niet in geslaagd voor de tweede
maal op rij de Leidse zaalvoet
balbeker te bemachtigen. De
Lisse na ren overigens ook
nog in het bezit van de Neder
landse beker werden door
bet Noordwijkse Beach Club
met 1—2 verslagen.
Een overwinning die overigens
wat geflatteerd mag worden ge
noemd. Met name in de eerste
helft toonde Godyla zich duide
lijk de betere, meer aanvallende
acht Grandioos doelmanswerk
van Frans de Haas en missers
van Jan van Slooten en Theo
Godyla stonden evenwel doel- werd terecht met een strafschop
punten in de weg. bestraft Harry van der Zwet
Na de hervatting nam het nog maakte geen fout
altijd counterende Beach Club Piet Alders opnieuw, besliste
de leiding. Piet Alders scoorde, kort voor de strijd definitief.
Godyla kwam even later weer Een 12 overwinning die vol
op gelijke hoogte. Een overtre- doende bleek voor de Iiéidse
ding van Piet Chris van Dijk beker.
LEIDEN In verband met het vijftigjarig jubileum van de
voetbalvereniging Roodenburg speelden gisteravond het kampioen--
selftal uit 1967 tegen het huidige Roodenburg. Het uiterst vriend
schappelijke duel eindigde onbeslist: 1—1. De „oudjes" waren het
duidelijk nog niet verleerd. Met name doelman Mat Keereweer en
Maarten de Vos (I.F.) lieten enkele technische hoogstandjes zien.
Nieuw-Roodenburg nam in de tweede periode door een treffer van
Wout Holverda de leiding. Dezelfde Holverda liet daarna nog enkele
doelrijpe kansen onbenut. Vlak voor tijd scoorde Hennie de Klerk
de verdiende gelijkmaker.
Martin van der Broek van oud-Roodenburg haalt i
kan ingrijpen. De bal zal echter de lat op zijitweg v
