Paisley op derde plaats
in Ulsters verkiezingen
Beatrix en Claus
bij Japanse film
over Nederlanders
brieven
/lezers
Compromis kernbewapening
NAVO akkoord met
de Nederlandse
defensieinspanning
Nixon:
President mag onwettige
dingen laten doen
Idi Amin mag
Engeland niet in
Laatste examendag VWO
en nu maar afwachten
mxxwimé
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 20 MEI 1977 PAGINA 7
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Dominee Ian Paisley is
niet afgestraft in Ulsters verkiezingen
van nieuwe districtsafgevaardigden.
Zijn democratische unionistische par
tij staat voorlopig op de derde plaats
met 61 van de 526 zetels.
De officiële unionistische partij van
Harry West heeft 124 zetels veroverd.
Zij wordtgevolgd door de katholieke
sociaal democratische en labourpartij
(SDLP), met 81 zetels. De gematigde
alliancepartij boette grote vooruitgang,
vooral in Belfast. Voorlopig bezet deze
partij 52 zetels.
De nieuwe verenigde unionistische par
tij van Ulster, geleid door Ernest Baird,
die afgelopen week met dominee Pais
ley aan het noofd stond Van de misluk
te stakingsactie, veroverde slechts acht
zetels. De unionistische partij van
Noord-Ierland, die langer bestaat, bezet
7 zetels en de Vanguard partij van
William Graig vijf. De uitslagen wijzen
erop, dat in Ulster niets verandert en
dat de hoop op toenadering tussen
meer gematigde elementen voorbarig is
geweest.
del van het kasteel
van Mentmore bij
Sotheby's ge
noemd. Dit kasteel
is het eigendom
van Lord Roseber-
ry en de inboedel
wordt verkocht om
successierechten
van ruim 22 mil
joen gulden te
kunnen betalen.
De veiling duurt
tien dagen en de
eerste dag bracht
al een dikke vijf
miljoen gulden in
het laadje. Op de I
foto is een bureau
uit de tijd van Lo-
dewijk XV aan
Carter roept j
stafchef terug
WASHINGTON (AP) Presi- j
dent Jimmy Carter van de Ver-
enigde Staten heeft de staf-chef
van de Amerikaanse troepen in
Korea, majoor-generaal John
Singlaub, naar Amerika terug
geroepen en hem opdracht ge
geven op het Witte Huis te ver
schijnen.
Aanleiding hiervan is het feit
dat Singlaub zich kritisch heeft
opgesteld tegenover de plannen
van Carter om de Amerikaanse
troepen uit Korea terug te trek
ken.
Het is nog niet bekend of de
staf-chef zal worden ontslagen,
berispt of een andere post krijgt
toegewezen.
BRUSSEL (ANP) - De NAVO aanvaardt dat de
Nederlandse defensie-begroting in de periode
waarover de meerjarenplanning zich uitstrekt
met jaarlijks ongeveer 2,5 procent stijgt. Deze
stijging, die in 1978 ongeveer 2 procent zal bedra
gen, zal tegen het einde van de planningsperiodé,
'\n 1981, uitkomen op 2,8 procent als het huidige
beleid wordt voortgezet.
„Dit is", aldus minister Stemerdink, „in lijn met
de verhoging van om en nabij de drie procent",
waarnaar de NAVO-landen, aldus de verklaring
die woensdag in Brussel is uitgegeven, moeten
streven.
Volgens deze verklaring "behoren alle landen te
streven naar een jaarlijkse werkelijke verhoging
van hun defensiebegrotingen. Deze jaarlijkse ver
hoging zou om en nabij de drie procent moeten
bedragen, ervan uitgaande dat in sommige landen
de economische omstandigheden van invloed zijn
en de huidige bijdraage een grotere stijging zou
kunnen rechtvaardigen. Het niveau dat elk land
moet bereiken dient in de loop van het normale
proces van onderzoek naar de defensieplanning te
worden vastgesteld".
De werkelijke groei van de defensie-uitgaven die
in Nederland in de meerjarenraming is verwerkt
staat los van de zogenaamde prijscompensatie, en
het opvangen van de inflatie. Zouden de gevolgen
van de inflatie niet worden ingecalculeerd, dan zou
er geen sprake van groei zijn.
Minister Stemerdink legde er overigens, evenals
de Amerikaanse woordvoerder, de nadruk op dat
het niet uitsluitend om het stijgingspercentage
gaat, maar ook om het percentage van de gehele
begroting dat wordt besteed voor investeringen (te
onderscheiden van de exploitatiekosten). In dit
opzicht slaat Nederland, in vergelijking met ande
re NAVO-landen, een goed figuur.
Van Dis stoort
zich aan folder
65-plussers
DEN HAAG (ANP) Volgens
SGP-kamerlid Van Dis kan
men uit een folder van het
Voorlichtingscentrum Sociale
Verzekering de conclusie trek
ken, dat 65-plussers beter geen
huwelijksband meer kunnen
aangaan om zodoende twee
maal een aow-uitkering te krij
gen.
Volgens de heer Van Dis wordt
uit een tekening op de folder
met poster de suggestie gewekt
dat het beter is in een „onwetti
ge staat samen een „huishou
ding te voeren". Schriftelijk
vraagt hij staatssecretaris Mer-
tens van Sociale Zaken of deze
voorlichting onder de verant
woordelijkheid valt van het mi
nisterie. Door deze wijze van
voorlichting wordt het unieke
van het gezin als Goddelijke
instelling geweld aangedaan, al
dus de heer Van Dis. Hij vraagt
de nodige maatregelen, opdat
rectificatie en in ieder geval
rechtzetting zal plaatsvinden
mede gezien vanuit de verant
woordelijkheid dat aan het Ne
derlandse volk juiste en verant
woorde voorlichting wordt gege
ven.
WASHINGTON (AFP/UPI)
Oud president Richard Nixon
heeft gisteren in het derde t.v.-
interview met David Frost ge
zegd dat een Amerikaanse pre
sident het recht heeft onwettige
handelingen te laten verrichten
als dat in het bel&ng zou zijn
van de nationale veiligheid of
de binnenlandse rust. Toen Ni
xon werd gevraagd of hij be
doelde dat presidenten zouden
kunnen beslissen iets onwettigs
te doen wanneer zij geloven dat
het in het belang van het land
was antwoordde Nixon: Als de
president dit doet betekent dat
niet dat het onwettig is. Maar
toen interiewer Frost zei dat
deze theorie ook van toepassing
zou kunnen zijn op moord rea
geerde Nixon met „nee bepaald
niet". Volgens hem zijn er
nuances en moet elk geval op
zichzelf worden beoordeeld.
De voormalige president ont
kende opnieuw dat hij tevoren
op de hoogte was van de in
braak bij Daniël Ellsberg, de
mail, van de Pentagon Papers,
met het doel materiaal te be
machtigen dat deze in diskrediet
kon brengen. Maar hij zei dat
hij er zeker mee akkoord zou
zijn gegaan als hij het wel had
geweten. „Ik zou gezegd hebben,
ga je gang", aldus Nixon.
Het standpunt van Nixon dat
een president het recht heeft tot
illegale handelingen is in strijd
met een uitspraak van het Ame
rikaanse hooggerechtshof, dat
in 1974 bepaalde dat Nixon de
geluidsbanden die op Watergate
betrekking hadden aan de justi
tie moest overhandigen en dat
geen enkele Amerikaan, ook de
president niet, boven de wet
staat.
President Carter reageerde op
deze uitlating van Nixon met de
verklaring dat hij diens mening
niet deelt. „Ik ben er vast van
overtuigd dat het een tragische
vergissing is een dergelijke poli
tiek te volgen zoals de gebeurte
nissen dan ook op dramatische
wijze hebben laten zien, aldus
de president.
Het state department heeft in
tussen documenten vrijgegeven
waaruit blijkt dat Nixon in 1973
in het geheim Noord-Vietnam
vijf miljard dollar voor voedsel
hulp en wederopbouw heeft
aangeboden. Hij had het aanbod
echter al snel ingetrokken van
wege „flagrante schendingen"
door de Vietnamezen van de
kort tevoren ondertekende Pa-
rijse vredesakkoorden.
Een psychiater uit New York en
schrijver van een boek over Ni
xon. zei dat Nixon een diepge
wortelde vervorming van de
werkelijkheid heeft en niet be
seft dat het spel verloren is.
Dr. David Abrahamsen zei dat
de oud-president het krachtige
advies zou moeten worden gege
ven dat hij moet ophouden met
praten. Hij zei dit in antwoord
op de opmerkingen die Nixon in
zijn derde vraaggesprek met
David Frost maakte.
„Hij realiseert zich niet dat hij
zichzelf als een masochist bloot
stelde voor een paar vreselijke
vraaggesprekken". Ook zei hij
dat Nixon bezeten was door
macht en alles zou doen om te
proberen weer de aandacht te
trekken en enige macht te her
krijgen.
Prinses Beatrix en prins Claus genieten in een Japans restaurant van sukiyaki. een befaamd gerecht
van vlees en groenten, dat aan tafel wordt gereed gemaakt.
(Van onze speciale verslagge
ver Wim Teeuwen)
TOKIO Prinses Beatrix en
Prins Claus zijn vandaag uit
Tokio hun thuisreis begonnen
na een verblijf van bijna drie
weken in de volksrepubliek
China en Japan. Kroonprins
Akahito en zijn echtgenote
prinses Michiko deden het
prinselijk paar op het vlieg
veld Haneda uitgeleide.
De prinses en de prins vliegen
per Fokker Fellowship terug
via China, Gedurende een
technische stop van een uur in
Sjanghai gebruiken zij de
lunch met de burgemeester
van die stad, waarna zij de
reis voortzetten via Kuming in
Zuid China, waar het vliegtuig
evenals op de heenreis bijge
tankt wordt. Vanavond over
nachten zij in Bombay en mor
gen vliegen zij via Teheran
terug naar Nederland waar zij
's avonds arriveren.
Gisteren ontvingen de prinses
en de prins de Nederlandse
kolonie op de ambassade,
waarna zij in de binnenstad,
nabij de beroemde winkel
straat Giriza, Sukiyaki aten,
een typisch Japans vleesge
recht. Na een bezoek aan het
Japans-Nederlands instituut
waren zij te gast bij de natio
nale radio- en televisieomroep
N.H.K. die momenteel een
enorm succesrijke televisiese
rie van een jaar brengt over
de eerste contacten van Japan
met de buitenwereld. In de
serie spelen Nederlanders een
zeer belangrijke rol, omdat zij
het waren die vanaf de zeven
tiende eeuw als enigen toegela
ten werden op een klein ei
landje nabij Nagasaki, Deji-
ma, ook wel Decima genoemd.
De prinses en de prins zagen
gistermiddag een fragment
van de gedramatiseerde docu
mentaire over de Nederlan
ders in Dejima en als speciale
verrassing was ook- de beeld
schone actrice Ruriko Asaoka,
die de rol speelt van Ine van
Sieboldt, daarbij aanwezig.
„Ik hoop dat de echte Ine van
Sieboldt ook zo mooi was"
merkte prins Claus goedkeu
rend op. De prins informeerde
belangstellend of N.H.K. ook
reclame uitzendt en op het
ontkennende antwoord was hij
daar zeer mee ingenomen.
Eerder had hij een poging on
dernomen het Nederlandse
omroepbestel uit te leggen,
maar toen hij zich realiseerde
dat dit nachtwerk zou worden
zag hij er maar van af. Gister
avond woonden de prinses en
de prins een concert bij van
het Concertgebouworkest on
der leiding van Bernhard Hai-
tink.
Woensdagmiddag om twaalf
uur ontving keizer Hirohito
het prinselijk paar op zijn pa
leis, waar hij de lunch ge
bruikten met de keizerlijke fa
milie. Prins Claus installeerde
daarna de heer F. Kragt tot
„industrieel commissaris" van
ons land in Japan, na Amerika
het tweede land waar het mi
nisterie van economische za
ken een dergelijke functiona
ris stationeert. De heer Kragt
krijgt tot taak Japanse bedrij
ven te interesseren voor vesti
ging in Nederland. Weliswaar
beconcurreren de Japanners
West-Europa op een wijze die
de afgelopen jaren tot enige
spanning geleid heeft, maar
het Nederlandse standpunt
daarbij is dat ze dat dan maar
bij voorkeur vanuit Nederland
moeten doen.
„De Japanners", aldus de heer
Kragt, „worden niet afge
schrikt door het Nederlandse
loonkostenpeil, omdat dat in
eigen land al bijna net zo hoog
ligt. Ook de milieu-eisen en de
toekomstige VAD blijken min
der een belemmering dan het
hoge ziekteverzuim in ons land
en de wat stroevere benade
ring op ambtelijk niveau dan
in onze belangrijkste concur
renten bij het aantrekken van
Japanse industrieën, België en
Ierland.
Idi Amin...niet welkom in Engeland
Volksduitsers
door Russen
aangehouden
MOSKOU (DPA) - Na een ver
blijf van elf uur in de Westduit-
se ambassade in Moskou heb
ben woensdag acht Volksduit
sers het gebouw vrijwillig weer
verlaten. Ze werden door Rus
sen aangehouden en met auto's
weggevoerd.
Ze wilden de aandacht vestigen
op het feit, dat de Russische
overheid hun steeds weer toe
stemming weigert om naar
West-Duitsland te emigreren.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken
heeft in Bonn verklaard, dat de
Bondsregering bij de Sovjet-
overheid stappen doet om uit
reisvisa voor de Volksduitsers te
krijgen.
LONDEN (AP) Veldmaarschalk Idi Amin, de
Oegandese president-voor-het-leven, zal geen toe
stemming worden verleend deel te nemen aan de
conferentie van de staatshoofden van de landen
van het Britse gemenebest die van 8 tot 16 juni
te Londen wordt gehouden, aldus is in regerings
kringen in Londen vernomen.
Amin had herhaaldelijk laten weten dat hij van plan
was met een gevolg van 250 mensen de conferentie
te Londen te zullen bijwonen. Eens had hij gezegd
dat „als er voor mijn mensen in hotels geen behoor
lijk onderkomen wordt gevonden dan moeten wij
worden mgekwartierd in Buckingham Palace".
'i Het uiteindelijke besluit inzake Idi Amin zou don
derdag op een speciale ministerraad in de ambtswo
ning van premier Callaghan zijn genomen.
STAKING BIJ
PHILIPS IN
MILAAN
ROME (DPA) Bij de Milane
se vestiging van Philips wordt
deze week op een bijzondere
wijze gestaakt door de 840 per
soneelsleden. De ene dag staken
alle mannen, de volgende het
vrouwelijk personeel.
Aanleiding tot de staking is het
feit dat de vrouwen in de beter
betaalde functies zijn onderver
tegenwoordigd, een onterechte
zaak volgens de organisatoren
die zich gesteund weten door de
vakbonden.
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven. De
redactie behoudt zich
het recht Voor ingezon-
I den stukken te bekorten.
Rechtspositie
ambtenaren
Gelet op de uitspraak in cassa
tie van de Centrale Raad van
Beroep te Utrecht d.d. 22 april
1977 zijn de meest elementaire
beginselen van het civiele recht
niet meer op een ambte
naar van toepassing.
De betrokken ambtenaar stelde
in het geding dat hij als burger
gebruik mag maken van het ci
viele recht om binnen de
wettelijk vastgestelde termijn
verzet te betekenen tegen een
dwangbevel voor een in feite
reeds betaalde belasting.
De uitspraak van de Centrale
Raad van Beroep laat er geen
twijfel over bestaan dat het bur
gerlijk recht om binnen die be
roepstermijn verzet te beteke
nen aan een ambtenaar kan
worden ontnomen en een minis
ter (als werkgever) op grond
van art. 116 van de Ambtena
renwet 1929 een niet betekende
civiele loonvordering als parate
executie ten uitvoer dient te leg
gen.
De beslissing van de Centrale
Raad van Beroep betekent dat
aan de minister van Sociale Za
ken de bevoegdheid is verleend
om een ambtenaar in eigendom
aan te tasten voor een civiele
loonvordering zonder dat een
executoriale titel of rechterlijke
uitspraak noodzakelijk is.
Werkloosheid
in Europa
kan minder
AMSTERDAM (ANP) Ar
beidstijdverkorting door ver^
vroegde pensionering, meer va
kantie, meer studieverlof en be
perking van overwerk. Als
daartoe maatregelen worden
genomen, kan de werkloosheid
in West-Europa worden bestre
den. De fianciële problemen die
er het gevolg van zijn moeten
- als men de miljarden ziet die
aan werkloosheidsuitkeringen
worden besteed - te overwinnen
zijn.
Deze gedachte is neergelegd in
een van de drie resoluties die
zijn aanvaard door het congres
van de Europese metaalbewer-
kersbond, dat in Amsterdam is
gehouden.
In de resolutie over de Europese
werkgelegenheid zegt de bond
dat er meer arbeidsplaatsen
moeten komen in de bejaarden
zorg, het onderwijs, de vorming
en het milieubeheer. „Dit beant
woordt niet alleen aan de ont
wikkeling, die een verschuiving
van de industriële naar de
dienstensector geeft te zien,
maar speelt eveneens in op de
wens naar een „beter kwaliteit
van het leven".
Het congres heeft met het aan
nemen van de resoluties een
handvat geschapen om druk te
kunnen uitoefenen op onder
meer d Europese commissie en
in het bijzonder op de commis
saris voor vraagstukken van
werkgelegenheid, Vredeling.
GENÈVE (AP) - De Ameri-
kaanse en Russische onderhan
delaars, die in Genève bijeen
zijn gekomen voor besprekingen
op hoog niveau, zijn bezig met
het uitwerken van een compro
misformule om de impasse over
een nieuwe Salt-overeenkomst
te doorbreken. De Salt-bespre-
kingen zijn gericht over het be
perken van de kernbewapening.
Na meer dan vijf uur durende
„intensieve" besprekingen werd
het overleg afgesloten om de
Russische minister van buiten
landse zaken in staat te stellen
contact op te nemen met het
Kremlin. De Amerikaanse dele
gatie, die wordt geleid door mi
nister van buitenlandse zaken
Cyrus Vance, heeft contact op
genomen met president Carter.
De compromisformule zou een
mengsel zijn van de Amerikaan
se voorstellen, die in maart door
de Russische leider Leonid
Brezjnjev werden verworpen,
en een aangepast Russisch voor
stel. Het compromis zou inhou
den dat enige beperkingen wor
den opgelegd aan de Ameri
kaanse „cruise"-raket terwijl te
gelijkertijd het wapenarsenaal
van de twee landen wordt terug
gebracht.
Tevens zouden beperkingen
worden opgelegd aan de Russi
sche „backfire"-bommenwerper.
Vance en Gromyko hebben gis
teren voorts overleg gevoerd
over het Midden-Oosten, waar
hun wederzijdse hoop om voor
het einde van dit jaar de Ge-
neefse vredesconferentie op
nieuw op gang te krijgen aan
zienlijk is verminderd door de
overwinning van het rechtse Li-
koed-blok bij de Israëlische ver
kiezingen.
President Carter heeft gisteren
bekendgemaakt dat de Verenig
de Staten alleen nog maar con
ventionele wapens aan andere
landen zullen leveren als zij no
dig zijn voor de Amerikaanse
nationale veiligheid of de veilig
heid van „onze naaste vrien
den".
In een beleidsverklaring zei de
president dat toekomstige wa
penverkopen, behalve in „bui
tengewone omstandigheden" be
perkt zullen worden tot Japan,
Australië en leden van de Navo.
Volgens Carter zullen de Ver
enigde Staten trouw blijven aan
hun verdragsverplichtingen en
zullen zij hun „historische ver
antwoordelijkheid" ter verzeke
ring van de veiligheid van Israël
nakomen.
Terwijl de examenkandidaten
van het lager beroepsonder
wijs woensdag al orgeloos
konden gaan genieten van het
fraaie zomerweer, moesten
hun lotgenoten van het alge
meen voortgezet onderwijs
nog een keer terugkomen. Bij
het MAVO stonden op die
laatste dag een opstel en ex
pressievakken op het pro
gramma, bij het HAVO han
delswetenschappen en expres
sievakken, bij het VWO eco
nomie 2 en Grieks. Xenofon
was bij dit laatste vak de
hekkesluiter. Zijn naam stond
borg voor een niet te zware
klus.
MAVO—4 en 3 konden woens
dagochtend keuze maken uit
negen titels voor een Neder
lands opstel. Die titels waren
redelijk goed. In het MAVO—4
pakket zaten vier titels die toe
gespitst waren op de actuali
teit, o.a. de verkiezingen, huis-
vrouw- huisman het huis
houden en het handige kleine
rekenmachientje (dat overi
gens in de examentijd op alle
fronten verboden is geweest).
gegeven en moet de kandidaat
de rest aanvullen. „Sleutelen
aan mijn bromfiets" was wel
een fijn onderwerp, maar wel
typisch voor jongens en daar
om toch eigenlijk minder ge
schikt. Veel fantasie werd ge
vraagd bij het onderwerp,
waarbij de kandidaat een
sprookje moest bedenken over
een fee, een computer of zich
zelf. Ze moesten beginnen met
het geijkte begin: „Er was
Voorts waren er als onder
werp: „De invoering van de
zomertijd", „Neem mijn mu
ziek niet af', „Werken in de
vrije tijd", dat waarschijnlijk
velen zullen hebben gekozen
en een titel over het milieu
vraagstuk", wat gooien wij
toch veel weg!" Al met al een
redelijk examen.
Expressie
MAVO-3
De opsteltitels voor MAVO—3
waren volgens onze leraar-
zegsman erg gemakkelijk. Het
eerste was een zg. „aanvulop-
stel". Daarbij wordt het begin
Het MAVO-examen expressie
vakken In dit geval tekenen
was dit jaar in een andere
vorm gestoken dan gewoon
lijk. Men had een centraal uit
gangspunt genomen, te weten
winkelstraten met als uit
gangsfoto de passage in Den
Haag. De vragen over de ver
schillende rubrieken schilder
kunst, beeldhouwkunst en ar
chitectuur, vloeiden logisch
voort uit het centrale thema en
waren ook niet meer als apar
te rubrieken vermeld. De keu
ze-onderwerpen een tijdro
vend gedeelte in vroegere exa
mens waren nu vervangen
door een specialistische ru
briek. Voor de leerlingen die
tekenexamen deden, gingen de
vragen over een spotprent, een
stip van Maarten Toonder er>
een schilderij van dufy met als
thema: verkeersdrukte. Het
ging in dit onderdeel mede om
het herkennen van technieken
en materialen. De vragen vroe
gen een behoorlijk inzicht en
waren bijna allemaal kunstbe
schouwend.
HAVO—VWO
Het HAVO-examen handels
wetenschappen van woensda
gochtend was gevarieerd en
pittig.
In de opgaven voor econo
mie—2 van het VWO was vol
gens onze leraar teveel boek
houden verwerkt, waarin vroe
gere HBS—leerlingen meer ge
traind waren. Het geheel zou
trouwens wel HBS—werk heb
ben kunnen zijn. Voor een
VWO-examen zou onze man
andere opgaven hebben geko
zen, meer aansluitend op het
VW O-programma
Grieks
Maar hadden die VWO -kandi
daten het dan in de ochtendu
ren niet gemakkelijk, des te
rustiger konden zij het in de
middaguren doen bij het exa
men Grieks. Xenofon (Agesi-
laos 1, nr 2528) verscheen
hierbij ten tonele en dan weet
elke leerling-klassieken al, dat
hem of haar het vuur niet al
te na aan de schenen wordt
gelegd.
Onze zegsman sprak dan ook
van een zeer eenvoudig exa
men. Als met al evenals bij
het Latijn vorige week een
zacht gekookt ei, van welke
kwalificatie ons de Griekse
vertaling maar niet te binnen
wil schieten.
Woensdag om 5 uur luidde het
signaal voor de laatste maal.
De centrale schriftelijke exa
mens van het algemeen voort
gezet en lager beroepsonder
wijs behoren weer tot het ver
leden. Op één uitzondering na:
het Fies. Wie dat in zijn pak
ket heeft gekozen, moest van
daag nog een keer opdraven.
Maar dat is maar op enkele
scholen in Friesland het geval.
En nu maar wachten op de
uitslag. Wat ons betreft: tot
volgend jaar bij leven en wel
zijn. JAN HOOYMAN