Paisley op derde plaats in Ulsters verkiezingen Beatrix en Claus bij Japanse film over Nederlanders brieven /lezers Compromis kernbewapening NAVO akkoord met de Nederlandse defensieinspanning Nixon: President mag onwettige dingen laten doen Idi Amin mag Engeland niet in Laatste examendag VWO en nu maar afwachten mxxwimé BUITENLAND LEIDSE COURANT VRIJDAG 20 MEI 1977 PAGINA 7 (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN Dominee Ian Paisley is niet afgestraft in Ulsters verkiezingen van nieuwe districtsafgevaardigden. Zijn democratische unionistische par tij staat voorlopig op de derde plaats met 61 van de 526 zetels. De officiële unionistische partij van Harry West heeft 124 zetels veroverd. Zij wordtgevolgd door de katholieke sociaal democratische en labourpartij (SDLP), met 81 zetels. De gematigde alliancepartij boette grote vooruitgang, vooral in Belfast. Voorlopig bezet deze partij 52 zetels. De nieuwe verenigde unionistische par tij van Ulster, geleid door Ernest Baird, die afgelopen week met dominee Pais ley aan het noofd stond Van de misluk te stakingsactie, veroverde slechts acht zetels. De unionistische partij van Noord-Ierland, die langer bestaat, bezet 7 zetels en de Vanguard partij van William Graig vijf. De uitslagen wijzen erop, dat in Ulster niets verandert en dat de hoop op toenadering tussen meer gematigde elementen voorbarig is geweest. del van het kasteel van Mentmore bij Sotheby's ge noemd. Dit kasteel is het eigendom van Lord Roseber- ry en de inboedel wordt verkocht om successierechten van ruim 22 mil joen gulden te kunnen betalen. De veiling duurt tien dagen en de eerste dag bracht al een dikke vijf miljoen gulden in het laadje. Op de I foto is een bureau uit de tijd van Lo- dewijk XV aan Carter roept j stafchef terug WASHINGTON (AP) Presi- j dent Jimmy Carter van de Ver- enigde Staten heeft de staf-chef van de Amerikaanse troepen in Korea, majoor-generaal John Singlaub, naar Amerika terug geroepen en hem opdracht ge geven op het Witte Huis te ver schijnen. Aanleiding hiervan is het feit dat Singlaub zich kritisch heeft opgesteld tegenover de plannen van Carter om de Amerikaanse troepen uit Korea terug te trek ken. Het is nog niet bekend of de staf-chef zal worden ontslagen, berispt of een andere post krijgt toegewezen. BRUSSEL (ANP) - De NAVO aanvaardt dat de Nederlandse defensie-begroting in de periode waarover de meerjarenplanning zich uitstrekt met jaarlijks ongeveer 2,5 procent stijgt. Deze stijging, die in 1978 ongeveer 2 procent zal bedra gen, zal tegen het einde van de planningsperiodé, '\n 1981, uitkomen op 2,8 procent als het huidige beleid wordt voortgezet. „Dit is", aldus minister Stemerdink, „in lijn met de verhoging van om en nabij de drie procent", waarnaar de NAVO-landen, aldus de verklaring die woensdag in Brussel is uitgegeven, moeten streven. Volgens deze verklaring "behoren alle landen te streven naar een jaarlijkse werkelijke verhoging van hun defensiebegrotingen. Deze jaarlijkse ver hoging zou om en nabij de drie procent moeten bedragen, ervan uitgaande dat in sommige landen de economische omstandigheden van invloed zijn en de huidige bijdraage een grotere stijging zou kunnen rechtvaardigen. Het niveau dat elk land moet bereiken dient in de loop van het normale proces van onderzoek naar de defensieplanning te worden vastgesteld". De werkelijke groei van de defensie-uitgaven die in Nederland in de meerjarenraming is verwerkt staat los van de zogenaamde prijscompensatie, en het opvangen van de inflatie. Zouden de gevolgen van de inflatie niet worden ingecalculeerd, dan zou er geen sprake van groei zijn. Minister Stemerdink legde er overigens, evenals de Amerikaanse woordvoerder, de nadruk op dat het niet uitsluitend om het stijgingspercentage gaat, maar ook om het percentage van de gehele begroting dat wordt besteed voor investeringen (te onderscheiden van de exploitatiekosten). In dit opzicht slaat Nederland, in vergelijking met ande re NAVO-landen, een goed figuur. Van Dis stoort zich aan folder 65-plussers DEN HAAG (ANP) Volgens SGP-kamerlid Van Dis kan men uit een folder van het Voorlichtingscentrum Sociale Verzekering de conclusie trek ken, dat 65-plussers beter geen huwelijksband meer kunnen aangaan om zodoende twee maal een aow-uitkering te krij gen. Volgens de heer Van Dis wordt uit een tekening op de folder met poster de suggestie gewekt dat het beter is in een „onwetti ge staat samen een „huishou ding te voeren". Schriftelijk vraagt hij staatssecretaris Mer- tens van Sociale Zaken of deze voorlichting onder de verant woordelijkheid valt van het mi nisterie. Door deze wijze van voorlichting wordt het unieke van het gezin als Goddelijke instelling geweld aangedaan, al dus de heer Van Dis. Hij vraagt de nodige maatregelen, opdat rectificatie en in ieder geval rechtzetting zal plaatsvinden mede gezien vanuit de verant woordelijkheid dat aan het Ne derlandse volk juiste en verant woorde voorlichting wordt gege ven. WASHINGTON (AFP/UPI) Oud president Richard Nixon heeft gisteren in het derde t.v.- interview met David Frost ge zegd dat een Amerikaanse pre sident het recht heeft onwettige handelingen te laten verrichten als dat in het bel&ng zou zijn van de nationale veiligheid of de binnenlandse rust. Toen Ni xon werd gevraagd of hij be doelde dat presidenten zouden kunnen beslissen iets onwettigs te doen wanneer zij geloven dat het in het belang van het land was antwoordde Nixon: Als de president dit doet betekent dat niet dat het onwettig is. Maar toen interiewer Frost zei dat deze theorie ook van toepassing zou kunnen zijn op moord rea geerde Nixon met „nee bepaald niet". Volgens hem zijn er nuances en moet elk geval op zichzelf worden beoordeeld. De voormalige president ont kende opnieuw dat hij tevoren op de hoogte was van de in braak bij Daniël Ellsberg, de mail, van de Pentagon Papers, met het doel materiaal te be machtigen dat deze in diskrediet kon brengen. Maar hij zei dat hij er zeker mee akkoord zou zijn gegaan als hij het wel had geweten. „Ik zou gezegd hebben, ga je gang", aldus Nixon. Het standpunt van Nixon dat een president het recht heeft tot illegale handelingen is in strijd met een uitspraak van het Ame rikaanse hooggerechtshof, dat in 1974 bepaalde dat Nixon de geluidsbanden die op Watergate betrekking hadden aan de justi tie moest overhandigen en dat geen enkele Amerikaan, ook de president niet, boven de wet staat. President Carter reageerde op deze uitlating van Nixon met de verklaring dat hij diens mening niet deelt. „Ik ben er vast van overtuigd dat het een tragische vergissing is een dergelijke poli tiek te volgen zoals de gebeurte nissen dan ook op dramatische wijze hebben laten zien, aldus de president. Het state department heeft in tussen documenten vrijgegeven waaruit blijkt dat Nixon in 1973 in het geheim Noord-Vietnam vijf miljard dollar voor voedsel hulp en wederopbouw heeft aangeboden. Hij had het aanbod echter al snel ingetrokken van wege „flagrante schendingen" door de Vietnamezen van de kort tevoren ondertekende Pa- rijse vredesakkoorden. Een psychiater uit New York en schrijver van een boek over Ni xon. zei dat Nixon een diepge wortelde vervorming van de werkelijkheid heeft en niet be seft dat het spel verloren is. Dr. David Abrahamsen zei dat de oud-president het krachtige advies zou moeten worden gege ven dat hij moet ophouden met praten. Hij zei dit in antwoord op de opmerkingen die Nixon in zijn derde vraaggesprek met David Frost maakte. „Hij realiseert zich niet dat hij zichzelf als een masochist bloot stelde voor een paar vreselijke vraaggesprekken". Ook zei hij dat Nixon bezeten was door macht en alles zou doen om te proberen weer de aandacht te trekken en enige macht te her krijgen. Prinses Beatrix en prins Claus genieten in een Japans restaurant van sukiyaki. een befaamd gerecht van vlees en groenten, dat aan tafel wordt gereed gemaakt. (Van onze speciale verslagge ver Wim Teeuwen) TOKIO Prinses Beatrix en Prins Claus zijn vandaag uit Tokio hun thuisreis begonnen na een verblijf van bijna drie weken in de volksrepubliek China en Japan. Kroonprins Akahito en zijn echtgenote prinses Michiko deden het prinselijk paar op het vlieg veld Haneda uitgeleide. De prinses en de prins vliegen per Fokker Fellowship terug via China, Gedurende een technische stop van een uur in Sjanghai gebruiken zij de lunch met de burgemeester van die stad, waarna zij de reis voortzetten via Kuming in Zuid China, waar het vliegtuig evenals op de heenreis bijge tankt wordt. Vanavond over nachten zij in Bombay en mor gen vliegen zij via Teheran terug naar Nederland waar zij 's avonds arriveren. Gisteren ontvingen de prinses en de prins de Nederlandse kolonie op de ambassade, waarna zij in de binnenstad, nabij de beroemde winkel straat Giriza, Sukiyaki aten, een typisch Japans vleesge recht. Na een bezoek aan het Japans-Nederlands instituut waren zij te gast bij de natio nale radio- en televisieomroep N.H.K. die momenteel een enorm succesrijke televisiese rie van een jaar brengt over de eerste contacten van Japan met de buitenwereld. In de serie spelen Nederlanders een zeer belangrijke rol, omdat zij het waren die vanaf de zeven tiende eeuw als enigen toegela ten werden op een klein ei landje nabij Nagasaki, Deji- ma, ook wel Decima genoemd. De prinses en de prins zagen gistermiddag een fragment van de gedramatiseerde docu mentaire over de Nederlan ders in Dejima en als speciale verrassing was ook- de beeld schone actrice Ruriko Asaoka, die de rol speelt van Ine van Sieboldt, daarbij aanwezig. „Ik hoop dat de echte Ine van Sieboldt ook zo mooi was" merkte prins Claus goedkeu rend op. De prins informeerde belangstellend of N.H.K. ook reclame uitzendt en op het ontkennende antwoord was hij daar zeer mee ingenomen. Eerder had hij een poging on dernomen het Nederlandse omroepbestel uit te leggen, maar toen hij zich realiseerde dat dit nachtwerk zou worden zag hij er maar van af. Gister avond woonden de prinses en de prins een concert bij van het Concertgebouworkest on der leiding van Bernhard Hai- tink. Woensdagmiddag om twaalf uur ontving keizer Hirohito het prinselijk paar op zijn pa leis, waar hij de lunch ge bruikten met de keizerlijke fa milie. Prins Claus installeerde daarna de heer F. Kragt tot „industrieel commissaris" van ons land in Japan, na Amerika het tweede land waar het mi nisterie van economische za ken een dergelijke functiona ris stationeert. De heer Kragt krijgt tot taak Japanse bedrij ven te interesseren voor vesti ging in Nederland. Weliswaar beconcurreren de Japanners West-Europa op een wijze die de afgelopen jaren tot enige spanning geleid heeft, maar het Nederlandse standpunt daarbij is dat ze dat dan maar bij voorkeur vanuit Nederland moeten doen. „De Japanners", aldus de heer Kragt, „worden niet afge schrikt door het Nederlandse loonkostenpeil, omdat dat in eigen land al bijna net zo hoog ligt. Ook de milieu-eisen en de toekomstige VAD blijken min der een belemmering dan het hoge ziekteverzuim in ons land en de wat stroevere benade ring op ambtelijk niveau dan in onze belangrijkste concur renten bij het aantrekken van Japanse industrieën, België en Ierland. Idi Amin...niet welkom in Engeland Volksduitsers door Russen aangehouden MOSKOU (DPA) - Na een ver blijf van elf uur in de Westduit- se ambassade in Moskou heb ben woensdag acht Volksduit sers het gebouw vrijwillig weer verlaten. Ze werden door Rus sen aangehouden en met auto's weggevoerd. Ze wilden de aandacht vestigen op het feit, dat de Russische overheid hun steeds weer toe stemming weigert om naar West-Duitsland te emigreren. Een woordvoerder van het mi nisterie van buitenlandse zaken heeft in Bonn verklaard, dat de Bondsregering bij de Sovjet- overheid stappen doet om uit reisvisa voor de Volksduitsers te krijgen. LONDEN (AP) Veldmaarschalk Idi Amin, de Oegandese president-voor-het-leven, zal geen toe stemming worden verleend deel te nemen aan de conferentie van de staatshoofden van de landen van het Britse gemenebest die van 8 tot 16 juni te Londen wordt gehouden, aldus is in regerings kringen in Londen vernomen. Amin had herhaaldelijk laten weten dat hij van plan was met een gevolg van 250 mensen de conferentie te Londen te zullen bijwonen. Eens had hij gezegd dat „als er voor mijn mensen in hotels geen behoor lijk onderkomen wordt gevonden dan moeten wij worden mgekwartierd in Buckingham Palace". 'i Het uiteindelijke besluit inzake Idi Amin zou don derdag op een speciale ministerraad in de ambtswo ning van premier Callaghan zijn genomen. STAKING BIJ PHILIPS IN MILAAN ROME (DPA) Bij de Milane se vestiging van Philips wordt deze week op een bijzondere wijze gestaakt door de 840 per soneelsleden. De ene dag staken alle mannen, de volgende het vrouwelijk personeel. Aanleiding tot de staking is het feit dat de vrouwen in de beter betaalde functies zijn onderver tegenwoordigd, een onterechte zaak volgens de organisatoren die zich gesteund weten door de vakbonden. Brieven graag kort en duidelijk geschreven. De redactie behoudt zich het recht Voor ingezon- I den stukken te bekorten. Rechtspositie ambtenaren Gelet op de uitspraak in cassa tie van de Centrale Raad van Beroep te Utrecht d.d. 22 april 1977 zijn de meest elementaire beginselen van het civiele recht niet meer op een ambte naar van toepassing. De betrokken ambtenaar stelde in het geding dat hij als burger gebruik mag maken van het ci viele recht om binnen de wettelijk vastgestelde termijn verzet te betekenen tegen een dwangbevel voor een in feite reeds betaalde belasting. De uitspraak van de Centrale Raad van Beroep laat er geen twijfel over bestaan dat het bur gerlijk recht om binnen die be roepstermijn verzet te beteke nen aan een ambtenaar kan worden ontnomen en een minis ter (als werkgever) op grond van art. 116 van de Ambtena renwet 1929 een niet betekende civiele loonvordering als parate executie ten uitvoer dient te leg gen. De beslissing van de Centrale Raad van Beroep betekent dat aan de minister van Sociale Za ken de bevoegdheid is verleend om een ambtenaar in eigendom aan te tasten voor een civiele loonvordering zonder dat een executoriale titel of rechterlijke uitspraak noodzakelijk is. Werkloosheid in Europa kan minder AMSTERDAM (ANP) Ar beidstijdverkorting door ver^ vroegde pensionering, meer va kantie, meer studieverlof en be perking van overwerk. Als daartoe maatregelen worden genomen, kan de werkloosheid in West-Europa worden bestre den. De fianciële problemen die er het gevolg van zijn moeten - als men de miljarden ziet die aan werkloosheidsuitkeringen worden besteed - te overwinnen zijn. Deze gedachte is neergelegd in een van de drie resoluties die zijn aanvaard door het congres van de Europese metaalbewer- kersbond, dat in Amsterdam is gehouden. In de resolutie over de Europese werkgelegenheid zegt de bond dat er meer arbeidsplaatsen moeten komen in de bejaarden zorg, het onderwijs, de vorming en het milieubeheer. „Dit beant woordt niet alleen aan de ont wikkeling, die een verschuiving van de industriële naar de dienstensector geeft te zien, maar speelt eveneens in op de wens naar een „beter kwaliteit van het leven". Het congres heeft met het aan nemen van de resoluties een handvat geschapen om druk te kunnen uitoefenen op onder meer d Europese commissie en in het bijzonder op de commis saris voor vraagstukken van werkgelegenheid, Vredeling. GENÈVE (AP) - De Ameri- kaanse en Russische onderhan delaars, die in Genève bijeen zijn gekomen voor besprekingen op hoog niveau, zijn bezig met het uitwerken van een compro misformule om de impasse over een nieuwe Salt-overeenkomst te doorbreken. De Salt-bespre- kingen zijn gericht over het be perken van de kernbewapening. Na meer dan vijf uur durende „intensieve" besprekingen werd het overleg afgesloten om de Russische minister van buiten landse zaken in staat te stellen contact op te nemen met het Kremlin. De Amerikaanse dele gatie, die wordt geleid door mi nister van buitenlandse zaken Cyrus Vance, heeft contact op genomen met president Carter. De compromisformule zou een mengsel zijn van de Amerikaan se voorstellen, die in maart door de Russische leider Leonid Brezjnjev werden verworpen, en een aangepast Russisch voor stel. Het compromis zou inhou den dat enige beperkingen wor den opgelegd aan de Ameri kaanse „cruise"-raket terwijl te gelijkertijd het wapenarsenaal van de twee landen wordt terug gebracht. Tevens zouden beperkingen worden opgelegd aan de Russi sche „backfire"-bommenwerper. Vance en Gromyko hebben gis teren voorts overleg gevoerd over het Midden-Oosten, waar hun wederzijdse hoop om voor het einde van dit jaar de Ge- neefse vredesconferentie op nieuw op gang te krijgen aan zienlijk is verminderd door de overwinning van het rechtse Li- koed-blok bij de Israëlische ver kiezingen. President Carter heeft gisteren bekendgemaakt dat de Verenig de Staten alleen nog maar con ventionele wapens aan andere landen zullen leveren als zij no dig zijn voor de Amerikaanse nationale veiligheid of de veilig heid van „onze naaste vrien den". In een beleidsverklaring zei de president dat toekomstige wa penverkopen, behalve in „bui tengewone omstandigheden" be perkt zullen worden tot Japan, Australië en leden van de Navo. Volgens Carter zullen de Ver enigde Staten trouw blijven aan hun verdragsverplichtingen en zullen zij hun „historische ver antwoordelijkheid" ter verzeke ring van de veiligheid van Israël nakomen. Terwijl de examenkandidaten van het lager beroepsonder wijs woensdag al orgeloos konden gaan genieten van het fraaie zomerweer, moesten hun lotgenoten van het alge meen voortgezet onderwijs nog een keer terugkomen. Bij het MAVO stonden op die laatste dag een opstel en ex pressievakken op het pro gramma, bij het HAVO han delswetenschappen en expres sievakken, bij het VWO eco nomie 2 en Grieks. Xenofon was bij dit laatste vak de hekkesluiter. Zijn naam stond borg voor een niet te zware klus. MAVO—4 en 3 konden woens dagochtend keuze maken uit negen titels voor een Neder lands opstel. Die titels waren redelijk goed. In het MAVO—4 pakket zaten vier titels die toe gespitst waren op de actuali teit, o.a. de verkiezingen, huis- vrouw- huisman het huis houden en het handige kleine rekenmachientje (dat overi gens in de examentijd op alle fronten verboden is geweest). gegeven en moet de kandidaat de rest aanvullen. „Sleutelen aan mijn bromfiets" was wel een fijn onderwerp, maar wel typisch voor jongens en daar om toch eigenlijk minder ge schikt. Veel fantasie werd ge vraagd bij het onderwerp, waarbij de kandidaat een sprookje moest bedenken over een fee, een computer of zich zelf. Ze moesten beginnen met het geijkte begin: „Er was Voorts waren er als onder werp: „De invoering van de zomertijd", „Neem mijn mu ziek niet af', „Werken in de vrije tijd", dat waarschijnlijk velen zullen hebben gekozen en een titel over het milieu vraagstuk", wat gooien wij toch veel weg!" Al met al een redelijk examen. Expressie MAVO-3 De opsteltitels voor MAVO—3 waren volgens onze leraar- zegsman erg gemakkelijk. Het eerste was een zg. „aanvulop- stel". Daarbij wordt het begin Het MAVO-examen expressie vakken In dit geval tekenen was dit jaar in een andere vorm gestoken dan gewoon lijk. Men had een centraal uit gangspunt genomen, te weten winkelstraten met als uit gangsfoto de passage in Den Haag. De vragen over de ver schillende rubrieken schilder kunst, beeldhouwkunst en ar chitectuur, vloeiden logisch voort uit het centrale thema en waren ook niet meer als apar te rubrieken vermeld. De keu ze-onderwerpen een tijdro vend gedeelte in vroegere exa mens waren nu vervangen door een specialistische ru briek. Voor de leerlingen die tekenexamen deden, gingen de vragen over een spotprent, een stip van Maarten Toonder er> een schilderij van dufy met als thema: verkeersdrukte. Het ging in dit onderdeel mede om het herkennen van technieken en materialen. De vragen vroe gen een behoorlijk inzicht en waren bijna allemaal kunstbe schouwend. HAVO—VWO Het HAVO-examen handels wetenschappen van woensda gochtend was gevarieerd en pittig. In de opgaven voor econo mie—2 van het VWO was vol gens onze leraar teveel boek houden verwerkt, waarin vroe gere HBS—leerlingen meer ge traind waren. Het geheel zou trouwens wel HBS—werk heb ben kunnen zijn. Voor een VWO-examen zou onze man andere opgaven hebben geko zen, meer aansluitend op het VW O-programma Grieks Maar hadden die VWO -kandi daten het dan in de ochtendu ren niet gemakkelijk, des te rustiger konden zij het in de middaguren doen bij het exa men Grieks. Xenofon (Agesi- laos 1, nr 2528) verscheen hierbij ten tonele en dan weet elke leerling-klassieken al, dat hem of haar het vuur niet al te na aan de schenen wordt gelegd. Onze zegsman sprak dan ook van een zeer eenvoudig exa men. Als met al evenals bij het Latijn vorige week een zacht gekookt ei, van welke kwalificatie ons de Griekse vertaling maar niet te binnen wil schieten. Woensdag om 5 uur luidde het signaal voor de laatste maal. De centrale schriftelijke exa mens van het algemeen voort gezet en lager beroepsonder wijs behoren weer tot het ver leden. Op één uitzondering na: het Fies. Wie dat in zijn pak ket heeft gekozen, moest van daag nog een keer opdraven. Maar dat is maar op enkele scholen in Friesland het geval. En nu maar wachten op de uitslag. Wat ons betreft: tot volgend jaar bij leven en wel zijn. JAN HOOYMAN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1977 | | pagina 7