êk
129.-
Miniem aantal Jatijnse
missen" geen
bedreiging voor volkstaal
Beatrix en Claus zien in Sian
eeuwenoude uitvindingen
NAVO-conferentie geen praatmaraton
Israëlische helikopter
stort neer: 54 doden
Gabardine bij iÜÊMode
buitenland
Na bezoek aan kleurrijk Mongolië
Weer bloedbad
in Ethiopië
„Dode" vrouw
leeft weer
Concorde mag landen
in New York
samen verantwoordelijk voor
het inkomensbeleid
stemCDAIvanagt
UTTgi:
model
Kernreactor in Doel
zeer ernstig beschadigd
Young: zwart Afrika
machtiger dan Z.-Afrika
Katholieken in Afrika
„een van de acht"
kerk
wereld
BREDE VOORBEREIDING
IN NEDERLAND VOOR
BISSCHOPPENSYNODE
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 12 MEI 1977 PAGINA 9
Van onze speciale verslaggever in Chi
na, Wim Teeuwen
SIAN Prinses Beatrix en prins
Claus hebben gisteren afscheid geno
men van Binnen-Mongolië dat op iede
reen grote indruk gemaakt heeft. Van
het koele Huhehot, de hoofdstad, reis
den zij per speciaal vliegtuig zuid
waarts naar Sian, het administratieve
centrum van de provincie Shensi, waar
de temperatuur in de late namiddag 28
graden bedroeg.
In de voormiddag zagen de prinses en
de prins in Huhehot een demonstratie
Mongoolse paardrijkunst met gewaagde
akrobatiek op, onder en langszij het
paard, sabelvechten, en schieten (met
scherp) in volle ren en een polowed
strijd de sport is hier uitgevonden
tussen een rood en een groen team.
Rood won uiteraard. Het kleurrijke
feest was vooral daarom zo leuk omdat
er ook wel eens onderdelen mislukten,
een verademing bij alle perfectie die de
Chinezen in hun shows stoppen. Elk
foutje wekte bij de Chinese toeschou
wers dan ook grote hilariteit, onmisken
baar een uiting van arrogantie tegen
over het Mongoolse volk. Het prinselijk
paar trok zich daar niets van aan en
bedankte na afloop alle ruiters onder
wie veel meisjes persoonlijk.
Binnen-Mongolië sloot de eerste helft
van het werkbezoek af, en als we een
tussenbalans opmaken ziet die er in
vrijwel alle opzichten positief uit. Het
prinselijk paar kreeg in betrekkelijk
korte tijd veel te zien en te horen.
Daarbij komen vrijwel alle aspecten
van het moderne China aan bod. De
landbouw die in dit land nog zo'n be
langrijke plaats inneemt, krijgt veel
aandacht, maar ook de industrie
zware zowel als lichte het onderwijs
en de cultuur zijn ruimschoots aan de
beurt geweest. Wat deze reis eveneens
zo plezierig maakt is de perfecte organi
satie. Het hele overladen programma
loopt als een trein: punctueel gerieflijk
en snel. De gastheren hebben kosten
noch moeite noch Chinezen gespaard
om het de Nederlandse bezoekers in het
algemeen en het prinselijk paar in het
bijzonder naar de zin te maken. Soms
is de organisatie te perfect, zoals enkele
collega's merkten die ongemerkt uit het
hotel verdwenen om in Huhehot een
kijkje te nemen. De veiligheidspolitie
bracht hen weer terug, voordat ze veel
van de stad hadden kunnen zien en
fotograferen.
In Sian, 2,4 miljoen inwoners, staat een
dag lang de rijke cultuur van dit gebied
in het middelpunt. Gistermiddag onmid
dellijk na aankomst bezochten de prin
ses en de prins het Panpomuseum en
de beroemde grote gans-pagode. Het
Panpomuseum staat op de plaats waar
in 1953 een zesduizend jaar oud dorp
werd gevonden dat nog een matriarcha
le gezinsstruktuur kende, en waarvan
de bewoners al de hogedrukpan, het
spinnewiel en de moderne visangel had
den uitgevonden.
Eerder was het prinselijk paar te gast
in Tachai, een landbouwcommune in de
provincie Shansi. Dit bergdorpje is een
begrip geworden in heel China. Reeds
in 1964 deed Mao zelf het woord uit
gaan: „Wat de landbouw betreft, leer
van Tachai". Dit motto keert de laatste
maanden vrijwel dagelijks terug in de
officiële propaganda, en de boodschap
is inmiddels voor iedere Chinees duide
lijk: handen uit de mouwen, want voor
niets gaat de zon op. Tachai is dan ook
minder een modelboerderij dan een sti
mulerend voorbeeld.
De bewoners van Tachai hebben heel
wat gepresteerd, dat moet je ze nage
ven. Ze hebben letterlijk met blote han
den van een dor en onvruchtbaar stuk
rotsbodem een welvarend dorp ge
maakt. Zij deden dat, volgens de propa
gandamachine, door de „politiek tot
richtlijn van hun handelen te maken"
en omdat ze op de juiste partijlijn zaten
bleven de gevolgen niet uit. Zij sloopten
hele burgruggen en legden terrasvelden
aan, bouwden vernuftige irrigatiesyste
men en lieten zich niet uit het veld slaan
door tegenslagen. Want hoewel zware
slagregens, overstromingen en hagel
buien het werk van jaren soms in een
week teniet deden, hielden ze vol. Wel
gemoed bouwden ze nog steviger terras
sen die wel tegen de slagregens bestand
waren en nu is Tachai een welvarende
commune in een provincie die vroeger
om haar armoede bekend stond. Het
prinselijk paar nam ook een kijkje in
de woningen van de communebewo
ners, kleine maar comfortabele vertrek
ken met een bed voor het hele gezin
(verwarmd door een eronder gelegen
„oven" die 's winters gestookt wordt,,
want het kan dan 30 graden onder nul
worden) en met aan de muren de onver
mijdelijke foto's van de oude en nieuwe
„roerganger".
Prinses Beatrix probeert een haar onbekend gerecht uit tijdens een
van de maaltijden in China. Het eten met stokjes gaat haar gemakke
lijk af.
LONDEN Volgens radio Ad
dis Abeba hebben Ethiopische
politieagenten en soldaten dins
dag in een vuurgevecht in de
bergachtige streek van Wollo
ten noorden van de hoofdstad,
53 „reactionairen" gedood.
Onder de doden zijn drie aan
voerders van de misdaadbende
van voormalige grootgrondbe
zitters die zich in de streek had
schuldig gemaakt aan plunde
ring en andere daden van ban
ditisme, aldus radio Addis Abe
ba.
BRUSSEL (ANP) Een 76-jari-
ge Belgische vrouw, die vorige
week „overleed", leeft en heeft
zelfs al weer door haar zieken
huiskamer gelopen.
De vrouw, een ernstige hartpa
tiënte, werd vorige week in een
ziekenhuis in Oost-Brabant in
België „dood" in haar stoel in
de ziekenhuiskamer aangetrof
fen. Een kamergenote van de
vrouw waarschuwde enkele vei-
pleegsters, die al begonnen met
het „lijk" af te leggen.
Een hoofdverpleegster, die en
kele ogenblikken later op de
kamer kwam, begon de vrouw
echter een hartmassage te ge
ven. Na enige minuten was de
overleden geachte vrouw weer
bij bewustzijn. Het hart had
naar schatting twee minuten
stilgestaan.
NEW YORK (AFP-Reuter) De Amerikaanse federale rechter
Milton Pollack heeft besloten dat het landingsverbod voor het
Frans-Britse supersonische vliegtuig Concorde illegaal is, zodat
het toestel weer in New York mag landen.
Het landingsverbod, dat was afgekondigd door de Newyorkse
havenautoriteiten die tevens Kennedy-Airport besturen, is volgens
rechter Pollack in strijd met de Amerikaanse grondwet. Het proces
tegen de luchthaven-autoriteiten was aangespannen door de lucht
vaartmaatschappijen Air France en British Airways.
(Van onze correspondent)
LONDEN - De voorjaarsconferentie van de NA
VO in de Britse hoofdstad heeft een gunstig
verloop gehad. De tamelijk sombere toon van
secretaris-generaal Luns aan de vooravond van
de conferentie heeft plaats gemaakt voor een
gematigd optimisme: hij kon gisteren na afloop
laten merken dat de bijeenkomst geen nutteloze
praatmaraton is geweest
Een vergadering van anderhalve dag, waarop de
vijftien lidstaten vertegenwoordigd zijn, kan na
tuurlijk niet alle problemen oplossen. Een van de
meest ernstige vraagstukken is de politieke ruzie
tussen Turkije en Griekenland, maar in hun gema
tigde verklaringen getuigden de premiers van bei
de landen van staatswijsheid, aldus mr. Luns.
Werd in vorige communiqué's veelal de nadruk
gelegd op ontspanning, ditmaal ügt de nadruk
sterk op de defensie. Dit gebeurt tegen de achter
grond van de „bijzonder verontrustende en voort-
durende groei van het aanvallend vermogen" van
de strijdkrachten van de Sovjet-Unie en haar
bondgenoten.
Een nieuw element in een NAVO-slotcommuniqué
is de aandacht die besteed wordt aan de mensen
rechten. Deze moet gezien worden als reactie op
het beleid van president Carter, en niet in recht
streeks verband worden gebracht met de aan
staande conferentie van Belgrado, waarin de resul
taten van de ontspanningsconferentie van Helsinki
worden getoetst. Daarom spreekt het slotcommu
niqué ook rechten en vrijheden van mensen in de
gehele wereld. Ook wordt gesproken van de pro
blemen van ontwikkelingslanden, nadat een aantal
NAVO-landen, waaronder Nederland, had ver
klaard dat de men niet van een „rechtvaardig
mondiaal bestel" waarmee de belangen van alle
landen, rijke en arme, het beste zijn gediend.
Til AVIV (UPI) - Tijdens
nachtelijke manoeuvres bij de
Doót Zee is een Israëlisch le-
ferhetschroefvliegtuig neerge
stort en ontploft, waardoor alle
54 militaire inzittenden zijn
omgekomen, zo is officieel be
kendgemaakt.
Het ongeluk is dinsdagavond ge
beurd bij de Joodse nederzet
ting Na'aran ten noorden van
Jericho.
De Israëlische stafchef zei dat
de oorzaak nog niet bekend is,-
maar hij sloot de mogelijkheid
van een vijandelijke aanval of
te zware lading uit.
Het vliegtuig kon 60 personen
vervoeren. De piloot, een reser
vist met 1.100 vlieguren op de
CH-535, heeft geen moeilijkhe
den gemeld.
Het hefschroefvliegtuig heeft
remsporen op de grond ge
maakt van enkele tientallen me
ters vóórdat het ontplofte.
Een paar dagen geleden heeft
de rekenkamer in Jeruzalem
nog kritiek uitgeoefend op de
strijdkrachten. Die kritiek be
trof het onderhoud van de hef-
schroefvliegtuigen dat gebrek
kig zou zijn.
Voordat het toestel neerstortte,
vloog het op een hoogte van
enkele honderden meters. Tien
tallen militairen van de basis
waarvan het hefschroefvliegtuig
was opgestegen, waren circa
tien minuten na de ontploffing
bij het toestel. Niemand kon
echter gered worden, ondanks
de hardnekkige pogingen daar
toe.
ADVERTENTIE
Een rechtvaardige verdeling van
welvaart. Dat wil het CDA. Dit is
mogelijk als velen zich matigen, maar
de laagste inkomens worden ontzien.
Als inkomens openbaar zijn en de
loonkostenstijging wordt beperkt. Als
inflatie wordt teruggedrongen.
Het CDA is daarnaast voor een vorm
van vermogensaanwasdeling. Zo komt
een meer rechtvaardige verdeling van
welvaart dichterbij en worden mensen
écht geholpen Kies bewust voor een
rechtvaardig inkomensbeleid!
ADVERTENTIE
5 Droog blijven in trench.
Sportieve lijnen in
ÜJ camel, marine en
CQ army. Maat 38 t/m 48.
Dubbele knopen en
diepe steekzakken. In
army en zwart Maat
36 t/m 50.
Ik heb laatst bij MS
Mode gehoord dat ze
hun kleding zelfont
werpen en laten maken.
Nou begrijp ik eindelijk
hoe ze hun prijzen
zo laag kunnen houden.
Meer dan 40 vestigingen
door heel Nederland.
LEIDEN:
Haarlemmerstraat 163a
(donderdag-koopavond)
Leldsehage: Jasmijnhof
(donderdag-koopavond)
BRUSSEL (ANP) Een Belgische kernreactor in Doel (aan de
Scheldeoever tussen de Nederlandse grens en Antwerpen) is bijna
onherstelbaar beschadigd bij het zogeheten „herladen" in decem
ber vorig jaar.
De reactor heeft twee maanden niet kunnen werken, hetgeen al
eerder beke: d was.
Bij het herladingsproces in december, aldus is nu bekend gewor
den, is men vergeten bepaalde regelstaven los te maken. Dat had
tot gevolg dat op het moment dat men het deksel van de reactor
begon te verwijderen, ook enkele regelstaven mee werden wegge
trokken waarop de reactor weer begon te werken. Zodra dat werd
vastgesteld heeft men, met teveel haast, het deksel weer op het
reactorvat laten zakken. Daarbij werden regel- en brandstofstaven
beschadigd.
ABIDJAN, (Reuter) De Amerikaanse permanente vertegenwoor
diger bij de Verenigde Naties, Andrew Young, heeft in Abidjan
gezegd dat militair misschien wel, maar economisch Zuid-Afrika
geen defensie heeft tegen de snel groeiende economische macht
van zwart Afrika,
Volgens Young heeft Nigeria Zuid-Afrika al van de eerste plaats
in de handel met de Verenigde Staten, Frankrijk, West-Duitsland
en Canada verdrongen. Young zal een bezoek brengen aan Zuid-
Afrika. Na ampele overweging wordt hij daar als „welkom"
beschouwd.
Ter weekeinde wordt in Nederland in
Eenentwintig parochiekerken de eucharis
tie geheel in het Latijn gevierd. Dat is
op de zesduizend missen in de parochies
per weekeinde slechts 0.33 procent. Er is
dus geen sprake van dat de volkstaal
gevaar loopt door de Latijnse mis te
worden verdrongen, iets dat de Vereni
ging voor Latijnse Liturgie ook niet zou
wensen. Aldus deze vereniging in een
inededeling ter gelegenheid van haar tien
jarig bestaan.
De vereniging viert, zoals eerder gemeld,
saterdag 21 mei haar tweede lustrum met
een geheel Latijnse viering van de eucha
ristie in ,de kathedraal van St. Jan in Den
Bosch. In aansluiting op deze viering volgt
dè jaarvergadering.
De vereniging verklaart in de vernieuwde
liturgie de rijke schat aan Latijnse gebe
den en gezangen uit de kerkelijke traditie
levend te willen houden. Zij streeft dat na
door bevordering van de Latijnse liturgie.
De vereniging wijst er in dit verband op.
dat volgens internationale maatstaven als
Latijnse mis een viering wordt aange
merkt, waarin alle gebeden en gezangen
in het Latijn geschieden, behalve eventueel
de lezingen en de voorbeden. Een viering,
waarin alleen de gezangen in het Latijn
zijn, is voor de vereniging geen Latijnse
mis.
De vereniging verklaart, dat haar streven
volledig in overeenstemming is met het
tweede Vatikaanse concilie. Zij wijst er
ook op, dat de Nederlandse bisschoppen
het streven van de vereniging steunen, met
name door hun bepaling in hun directoria
voor de geestelijkheid, dat waar het moge
lijk en gewenst is priesters en leken in
staat worden gesteld de eucharistie in het
Latijn te vieren. Maar in de praktijk is
volgens de vereniging dit ideaal bij lange
na niet verwezenlijkt.
De vereniging, wenst alleen, zo verklaart
zij, dat iedere Nederlandse katholiek zon
der al te veel moeite op zon- en feestdagen
de eucharistie in het Latijn kan vieren. Op
die wijze, zo meent de vereniging, wordt
de liturgische pluriformiteit het best ge
diend en wordt tevens voorkomen dat gelo
vigen, die in de Latijnse liturgie de meest
passende uitdrukking van hun gevoelens
jegens God vinden, van de kerk vervreem
den.
De vereniging voor Latijnse Liturgie telt
ongeveer drieduizend leden, van wie velen
in het liturgische leven actief zijn. De
vereniging houdt zich ver van kerkpolitiek
of van extreme opvattingen, zoals bijvoor
beeld die van de Franse gesuspendeerde
bisschop Lefebvre, die een breuk met Ro
me ervoor over lijkt te hebben om te
kunnen vasthouden aan de voorconciliaire
misviering. De vereniging verklaart mid
den in de kerk te staan en loyaal te blijven
tegenover paus en bisschoppen. Zij hoopt
in de toekomst wel op meer begrip voor
haar werk, dat zij cultureel en godsdienstig
belangrijk acht.
Van de ongeveer 401 mijoen
inwoners van het werelddeel
Afrika, noemen 47 miljoen
zich katholiek, dat is bijna
tivaalf procent. Dit blijkt uit
hét jongste statistisch onder
zoek, dat het Afrikaanse kath
olieke persbureau, DIA, in
Kinshasa gepubliceerd heeft.
De republiek Zaire is met zijn
elf miljoen katholieken het
grootste katholieke land in
Afrika. Zaire wordt gevolgd
door Oeganda met 3,8, Nigeria
niet 3,7, Tanzania met bijna
drie en Kenia met 2,1 miljoen
katholieken.
In procenten uitgedrukt is de
katholieke groep het grootst in
de Kaapverdische eilanden!
Equatoriaal Guinee, Reunion,
en de Seychelles eilanden.
Meer dan negentig procent
van de inwoners van deze sta
ten zijn katholiek.
In absolute getallen wonen de
kleinste groepen katholieken
in Somalië en Mauritanië,
waar het aantal respectievelijk
2.600 en 5.000 is. Procentueel
is de katholieke bevolking het
kleinst in de Noordafrikaanse
Arabische staten.
Voor de 47 miljoen katholie
ken in Afrika zijn 16.552 pries
ters werkzaam, naast 5.833
broeders en 34.122 zusters, die
voornamelijk in de hulpverle
ning en het onderwijs werken.
Zaire heeft de meeste pries
ters, namelijk 2.517, gevolgd
door Tanzania met 1.304 en
Zuid-Afrika met 1.108. De
minste priesters hebben Libië
met zes, de Spaanse Sahara
met zeven, Somalië met acht
en Mauretanië met tien.
Altaarmissaal
in '78
verwacht
Het nieuwe Nederlandse al
taarmissaal zal vermoedelijk
in 1978 van de persen komen.
De r.k. bisschoppenconferen
tie heeft deze week op haar
vergadering in Den Bosch de
gehele tekst goedgekeurd. Het
missaal wordt nu ter bevesti
ging voorgelegd aan de Heili
ge Stoel.
Drs. Ph. Bar osb, voorzitter
van de Nationale Raad voor
Liturgie, en dr. P. Vriens of M.
Cap, secretaris-generaal van
de kerkprovincie, zullen de
tekst eind deze maand namens
de bischoppenconferentie aan
bieden aan de Romeinse con
gregatie voor de goddelijke
eredienst en de sacramenten.
Overigens heeft de Heilige
Stoel al aan grote gedeelten
van het Nederlandse altaar
missaal zijn fiat gegeven.
Een interessante bijzonderheid
is dat in het aanhangsel onder
meer het oecumenisch „Onze
Vader" zal worden opgeno
men, waarvan de tekst is aan
vaard door de Raad voor
Coördinatie en Overleg inzake
de Bijbel en door'de Raad van
Kerken in Nederland.
De nieuwe Nederlandse litur
gische taal is nog aan het
groeien. De bisschoppenconfe
rentie zal dan ook, samen met
de Nationale Raad voor Litur
gie, de ervaringen met het ge
bruik van het missaal nauwge
zet volgen. Verder zullen beide
instanties op korte termijn een
aanvang maken met de Neder
landse vertaling van het volle
dige brevier.
De bisschoppenconferentie gaat ermee ak-
t koord dat de Nationale Raad voor Katechese
(NRK) een grootscheepse raadpleging laat
voorafgaan aan de bisschoppensynode in Ro
me, die zal gaan over de hedendaagse cateche
se, met name voor kinderen en jongeren.
De NRK stelt zich voor, aldus de persdienst
van de rk kerkprovincie, in de eerste helft van
september rond het (weldra te verschijnen)
gespreksdocument voor de synode drie studie
dagen te beleggen. De eerste zal zijn gewijd
aan de catechetische en pastoraal-theologische
kant van het document, de tweede aan de
schoolcatechese, de derde aan catechese en
basispastoraat.
De NRK wil bij deze raadpleging ongeveer
vijfenzestig personen van tientallen instellingen
op het gebied van het onderwijs, het schoolwe
zen, de catechese, de zielzorg en de oecumene
betrekken. De NRK beoogt hiermee enerzijds
belangstelling voor het onderwerp van de syno
de te wekken, van de andere kant de Neder
landse vertegenwoordigers op de synode van
advies te zijn.
De bisschoppenconferentie heeft haar vice-
voorzitter, mgr. drs. J. Bluyssen, bisschop van
Den Bosch, afgevaardigd. De voorzitter, kardi
naal J. Willebrands, zal de bisschoppensynode
bijwonen als president van het Romeinse secre
tariaat voor de eenheid van de christenen. De
synode begint op vrijdag 30 september
In een verklaring, uitgegeven
na hun jaarlijkse conferentie,
hebben de bisschoppen van
Ghana zich gekeerd tegen de
plannen van het staatshoofd,
generaal Ignatius Acheam-
pong, een regering samen te
stellen uit vertegenwoordi
gers van leger, politie en bur
gerij. Er is dan het voortdu
rende gevaar dat de burgers
buiten spel worden gezet. De
bisschoppen staan een burger
regering voor. De laatste ja
ren is herhaaldelijk gepro
beerd de militaire regering
omver te werpen.
De „Gebedsaktie Heiloo", Wil
genlaan 6A te Heiloo, organi
seert op zondag 22 mei een
bedevaart naar Onze Lieve
Vrouw ter Nood te Heiloo. Om
half drie is er in de grote
kapel een plechtige heilige mis
met als hoofdcelebrant mgr.
Th.G.A. Hendriksen en als
KORTE
METTEN
predikant pater J. Koopman
s.s.s. Om half vijf is er plech
tig lof met sacramentsproces
sie. Van het station rijdt er
van half twee af een speciale
bus naar het genadeoord.
Het Diocescaan Banneuxse-
cretariaat, dat dit jaar vijfen
twintig jaar bestaat, organi
seert op zaterdag 11 en zondag
12 juni een pelgrimstocht
naar Banneux-Notre Dame in
de Belgische Ardennen. Ver
trokken wordt uit Gouda,
Noordwijk, Leiden, Den Haag,
Delft en Rotterdam. Het the
ma luidt: „De mens leeft niet
van brood alleen, maar van
elk woord dat komt uit de
mond van God". Geestelijk
leider is mgr. B.G. Henning.
Het adres van het Diocesaan
Banneuxsecretariaat is Post
bus 16 of Meeuwenbeemd 1 te
Nootdorp.
Onder het motto „Het volk
heeft priesters nodig" voert
het Braziliaanse bisdom Rio
Grande een advertentiecam
pagne voor priesterroepingen.
De advertenties zeggen, dat de
kerk weliswaar volledige
werkgelegenheid garandeert,
maar slechts een bescheiden
loon kan betalen. Het diocees
beschikt niet over materiële
bezittingen, maar wel over een
sympathieke bevolking, die de
waarheid weten wil, die God
door Jezus Christus heeft geo
penbaard.
