Adair neemt zelf
leiding dichten
van ohespuiter
Russische joden
vragen Kremlin
om vergiffenis
Racisme in Engeland
meer en meer georganiseerd
Verdediging in beroep
tegen vonnis Baader c.s.
Aartsbisschop van Canterbury op bezoek bij paus
STAAT DER NEDERLANDEN
8% LENING 10"7"7
PER 19"7S/109"7
ff
Voor Indonesië geldt op eerste plaats dat mensen kunnen leven
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
■- O
VRIJDAG 29 APRIL 1977 PAGINA 14 2
STAVANGER (Reuter/AP) Na drie mislukte pogin
gen om de spuiter op het platform Bravo in het
Ekofiskveld in de Noordzee te dichten, komt de beken
de Amerikaanse specialist in olierampen Paul „Red"
Adair persoonlijk de leiding van de operatie op zich
nemen. Tot dusverre was deze geleid door zijn voor
naamste assistent „Boots" Hansen. Vanmorgen is men
begonnen met de voorbereidingen om een nieuwe, zeer
zware sluiter aan te brengen, die door een helikopter
naar de rampplaats is gebracht.
DRIE POGINGEN MISLUKT
Oorzaak van het falen gisteren was, omdat aanleiding om de winning in het gehele
er in de sluiter een klep omgekeerd gemon- gebied opnieuw stop te zetten, mede wellicht
teerd had. Hoe zoiets mogelijk was, is niet vanwege de omstandigheid, dat het plaatsen
bekend. Voor de Noorse autoriteiten een van de nieuwe, zeer zware afsluiter, kans
„Sorry jongens, volgende keer lukt het", lijkt
Boots Hansen te zeggen na de mislukte poging
het spuitende boorplatform af te sluiten.
kan geven op vonkvorming en daarmee op
explosies en branden.
De Noorse autoriteiten hebben verder een
verzoek van Phillips de exploitant van het
Bravoplatform - om ter bestrijding van de
olievlek chemicaliën te mogen gebruiken,
afgewezen, aangezien dit meer schade zou
kunnen aanrichten dan de olie al doet
Volgens de Noorse regering valt dertig pet.
van de vrij dunne olie door de golfslag
uiteen. Verder blijft de kans bestaan dat
nabij het platform een nieuw gat geboord
zal moeten worden om de druk op de spuiter
te verminderen. Daartoe zullen twee boorei
landen naar het betrokken gebied worden
gebracht.
Op dit moment zuigen speciale vaartuigen
ongeveer 400 ton olie per dag van het zeeop
pervlak, maar dat kan alleen als de zee
rustig is.
Nederland wil lessen trekken uit de ramp
op de Bravo, zo heeft minister Westerterp
in de Tweede Kamer gezegd bij de behande
ling van twee internationale verdragen om
zeevervuiling tegen te gaan.
VATIKAANSTAD - (CIO De
primaat van de kerk van Enge
land, aartsbisschop dr. Donald
Coggan van Canterbury, heeft
gisteren een bezoek van ander
half uur gebracht aan paus
Paulus. Bij het gesprek was
kardinaal Willebrands aanwe
zig als voorzitter van het secre
tariaat voor de eenheid-
De korte officiële toespraken
van paus en primaat getuigden
van de positieve instelling om
elkaar te vinden. Aartsbisschop
Coggan wil de officiële goed
keuring bereiken van de inter-
communnie tussen Rooms-Kath-
olieken en Anglicanen. Ook wil
hij het huwelijk tussen angli
caan en katholiek, gesloten in
de anglicaanse kerk, volledig er
kend zien. Hij heeft vandaag
hierover gesproken met kardi
naal Willebrands. Samen met de
paus heeft hij vandaag ook een
gebedsdienst gehouden in de
Sixtijnse kapel.
Staking in
Frankrijk hardste
aktie sinds 1968
(Van onze correspondent)
PARIJS De algemene 24-uur-
staking in de openbare sector
en de genationaliseerde bedrij
ven die de linkse vakbonden
gisteren ontketend hebben, om
te protesteren tegen de sociaal-
economische politiek van de re
gering, is de hardste sedert vele
jaren, in elk geval sedert 1968
gebleken.
De actie was op 15 april afge
kondigd en is van kracht gewor
den na de aankondiging van het
tweede plan-Barre, namelijk de
tweede fase van het financieel-
economisch herstelplan van de
regering. Dit houdt met name
een beperking in van de loon
stijging tot 6,5 pet Als gevolg
daarvan was het openbare leven
in Frankrijk donderdag aan
zienlijk ontwricht, hoewel de
staking niet elke sector totaal
was. In Parijs liepen in de voor
middag ongeveer de helft van
de stadsbussen, maar zij droe
gen uiterst weinig bij tot het
afwerken van het openbare ver
voer, omdat de metro en de
expres-metro beide totaal ver
lamd waren door de elektrici
teitsstaking. Inmiddels heeft de
Franse nationale vergadering
het vertrouwen in Barre uitge
sproken.
WENEN (Rtr) Een groep jo
den uit de Sovjet-Unie, die naar
llllllllllllllllllllllllltlllllllll
Parijs in
staking
Lege metrostations in
Parijs waren gisteren
het gevolg van een al
gemene 24-uurssta-
king bij de overheids
diensten uit protest te
gen de plannen van de
regering-Barre om de
loonstijging dit jaar te
beperken tot 6.5 pro
cent. terwijl de kosten
van levensonderhoud
alleen al in maart met
bijna 1 procent geste
gen waren. Het plan
van de regering werd
gisteravond evenwel
door het parlement
goedgekeurd met
steun van de gaullis
ten, die echter ver
klaarden eigenlijk in
meerderheid tegen te
llllllllllllllllllllllllllllllllllli
Israël geëmigreerd waren en
thans naar de Sovjet-Unie wil
len terugkeren, heeft het Krem
lin om „vergiffenis" gevraagd
voor het verlaten van het ge
boorteland.
„Wij hebben ons volk en onze
regering beledigd. Nu kunnen
wij niets anders doen dan hun
vragen om vergiffenis en wach
ten en hopen, dat zij ons inder
daad willen vergeven", zo heeft
een woordvoerder van een „ini
tiatief-comité voor Sovjet-joden
in Oostenrijk" op een persconfe
rentie in Wenen gezegd.
Het comité zegt 700 Sovjet-joden
in Oostenrijk te vertegenwoordi
gen, die naar de Sovjet-Unie
terug willen keren. Maar de
Sovjet-regering heeft hun tot-
dusver inreisvisa geweigerd. Het
comité heeft nog verklaard, dat
de uit Israël teruggekeerde jo
den in Oostenrijk slecht gehuis
vest zijn. Het comité heeft een
beroep gedaan op de Oosten
rijkse overheid de betrokken jo
den een menswaardig bestaan
te verschaffen.
LONDEN (Reuter) Het racisme in Groot-
Brittannië verschuift van incidentele geval
len naar een beangstigende georganiseerde
campagne, zo menen groepen die zich beij
veren voor harmonie tussen de rassen. In
de voorbije tien weken zijn aanvallen ge
daan op acht vestigingen van de „Commu
nity Relations Commission", een door de
regering gesteunde organisatie, in verschil
lende steden. Winkels die gedreven worden
door Aziatische immigranten, arbeidsbu
reaus voor zwarten, boekwinkels van immi
granten en immigrantenbedehuizen, zijn dit
jaar ook doelwit van aanvallen geweest.
Aanvankelijk klaagden de ruim een miljoen
immigranten onder de 50 miljoen Britten
over geweldplegingen te hooi en te gras door
dronkaards en racisten, sinds de immigran-
tengolven uit het Caribische gebied, het
Indiase subcontinent en Afrika van de jaren
vijftig. „Maar het patroon is sinds de vorige
zomer drastisch veranderd", zegt Ambalava-
nem Sivanandan, hoofd van het Institute of
Race Relations.
„Nu worden organisaties aangevallen. Dit is
niet meer het geweld van café en straat te
hooi en te gras; dit heeft het aanzien van
een georganiseerde campagne", aldus Sivan
andan.
De laatste golf van rassengeweldplegingen
in Groot-Brittanriië had in juni 1976 pi;
Er vielen vijf doden en tientallen gewondf
in incidenten met bijzonder onaangenaar
karakter. Daarvóór was het op het rasset
front rustig geweest sinds het oproer v?
Londen in de jaren vijftig.
Het eerste kantoor van de CRC werd
februari van dit jaar in een West-Londenj
woonwijk met grote immigrantenbevolkiii
onder handen genomen. Het kantoor en et
naburige boekwinkel van zwarten, werde
beklad met blanke „Herrenvolk"-leuzen e
de letters KKK, waarschijnlijk ontleend aa
de racistische Ku Klux KI an in de Verenigd
Staten.
(Van onze correspondent Ami van Vree)
BONN Na de levenslange vonnissen tegen de
harde kern van de Baader Meinhofgroep, Andreas
Baader, Gudrun Ensslin en Jan Carl Raspe, heeft
de verdediger van Ensslin, Otto Schily, hoger
beroep aangetekend. De veroordeelden kregen
gisteren een week de gelegenheid om beroep aan
te tekenen. Zij zouden er gebruik van maken op
grond van onregelmatigheden in de procesvoe
ring.
Daarmee is nog geen eind gekomen aan een
rechtzaak die bijna twee jaar heeft geduurd en
die de naam proces nauwelijks verdient. De be
klaagden weigerden van het begin af alle mede
werking, zij zetten vanuit hun cellen hun revolutio
naire activiteiten voort en probeerden de publieke
opinie te beinvloeden door regelmatig in honger
staking te gaan. Ook nu is hun gezondheidstoe
stand ernstig. Hun advocaten tornden voortdurend
aan de rechtsgeldigheid van het proces en wisten
de gang van zaken eindeloos op te houden.
Zij vonden echter een magistratuur tegenover zich
die geen weerstand kon bieden aan de druk i
waaraan zij werd blootgesteld. Al vóór het proces
was in het openbaar het schuldig over de beklaag-
den uitgesproken, en daarna stapelde zich fout op 1
fout. Rechters overtraden de protocollen, geheime j
gegevens werden aan de Spiegelpers doorgegeven, j
gesprekken tussen beklaagden en advocaten wer- j
den in de cel afgeluisterd. De gekozen advocaten titvt i
zagen hierin aanleiding hun verdediging neer te I ABN leent met
leggen. Maar ook de advocaten die door de staat i
aan de beklaagden werden toegewezen vroegen op
grond van zwaarwegende argumenten om stopzet
ting van het proces.
Binnen blijven
bij kernongeluk
WASHINGTON - Wanne
zich een kernongeluk voordo
bij u in de buurt, kunt u h
beste binnen blijven. Dit is h
advies van een groep geleerdi
van de universiteit van h
Amerikaanse Pittsburgh, die
gevolgen van een dergelijk oi
derzoek heeft onderzocht.
Door simpelweg de deuren
ramen in een gebouw te sluite
of nog beter door gewoon in
gesloten auto te zitten, aden
een mens 10 maal zo weini
radio-actieve stoffen in als wai
neer hij in de open lucht zo
zijn.
Het trauma van de terreur is gebleven, zeker na
de recente aanslag op de eerste aanklager Buback.
Maar veel juristen zien gelukkig de fouten in het
Duitse rechtssysteem, dat meer onafhankelijk
moet worden van de wetgevers.
ADVERTENTIE
bedrag
koers
rente
aflossing
schuldbewijzen
inschrijving
storting
toewijzing
open bedrag
de koers wordt na de inschrijving vastgesteld aan de hand van
de koersen en bedragen waarvoor is ingeschreven
(tendersysteem)
jaarlijks op 15 juni
in 20 jaarlijkse termijnen van 15 juni 1978 af
vervroegde aflossing is van 15 juni 1987 af mogelijk
tot 15 juni 1992 tegen de koers van 103%, daarna
tegen 102%
nominaal f 1.000 (CF of K)
schuldregisterinschrijvingen van tenminste f 100.000
3 mei 1977 van 9 tot 15 uur
door tussenkomst van bank of commissionair in effecten
onder opgave van het bedrag en van de koers waartegen men
wil deelnemen
15 juni 1977
uitsluitend aan inschrijvers die hebben ingeschreven tegen de
vastgestelde koers (gereduceerde toewijzing mogelijk) of tegen
een hogere koers (toewijzing ten volle)
afrekening vindt plaats tegen de vastgestelde koers
prospectus kosteloos bij banken en commissionairs
meer aan
Zuid-Afrika
GENÈVE (ANP) Na de Al
RO-bank heeft thans ook de A
gemene Bank Nederland aan d
Wereldraad van Kerken gi
schreven, dat geen leningq 1
meer worden verstrekt aan d
regering van Zuid-Afrika of aa 1
officiële instanties daar totda 1
- zoals de commissie tot bestip
ding van het racisme van d
Wereldraad van Kerken hee[ 1
geformuleerd, de met krach zi
van wet opgedrongen aparthei li<
is afgeschaft.
Gesprek Vance
en Gromiko
WASHINGTON (Reuter) l j
Amerikaanse minister van bi
tenlandse zaken, Cyrus Vanc
zal op 18 mei in Genève e t
ontmoeting hebben met zi f
Russische ambtgenoot Andr
Gromiko. Dit is donderdag t a
kendgemaakt door het AmeAv,
kaanse ministerie van buitc
Iandse zaken.
Waarschijnlijk zullen Vance e M
Gromiko twee of drie dagen t*
sprekingen voeren. De ondei
werpen van gesprek zullen zij y,
het Midden-Oosten en ee
nieuw verdrag ter beperkir
van de strategische wapeij
(SALT).
Duitsers zien
niet veel meer
in lintjes -
(Van onze correspondent)
BONN In de Bondsrepublié
neemt de belangstelling v
verlenen van onderscheidinge
aan verdienstelijke burgen
steeds verder af. Uit een or
langs gehouden onderzoek bleel
dat bijna de helft (49 pet.) vai
de ondervraagden niets in he
toekennen van medailles ziel
Een kwart is ervoor en de res
heeft geen mening. Het aanU
tegenstanders groeit duidelijk
vorig jaar was nog maar 41 pc
ertegen en in 1974 slechts 36 pc"
AMBASSADEUR SUTOPO YUWONO:
WASSENAAR „Laat ik dit vooropstellen:
Indonesië is een ontwikkelingsland, het
wordt als zodanig met grote problemen
geconfronteerd. De aanpak van deze proble
men, met name die van de werkgelegen
heid, de voedselvoorziening, de volkshuis
vesting en het onderwijs, vergt een zeer
grote inspanning. We zijn ook een groot
land, we tellen rond de 130 miljoen inwo
ners. U, hier in het westen, spreekt in dit
stadium veel over het recht van de mens
om allerlei dingen zelf te bepalen, maar
voor ons gaat het er nu nog in de eerste
plaats om helemaal te kunnen realiseren
dat de mensen kunnen leven".
Aan het woord is de heer Sutopo Yuwono
(49), sinds 1974 ambassadeur van de repu
bliek Indonesië in Den Haag. Hij beklem
toont dat de regering van zijn land heel
duidelijk prioriteiten bij de aanpak van de
problemen moet stellen. „We hebben niet
genoeg middelen, niet voldoende capaciteit
om alle problemen ineens aan te vatten.
Prioriteiten stellen houdt in: een keuze ma
ken. En dat kan op zijn beurt frustaties
opwekken. Als aan een bepaalde sector geen
prioriteit' wordt verleend kunnen hevige te
leurstellingen optreden, maar we kunnen nu
eenmaal niet alles tegelijk in een periode
van opbouw".
De heer Sutopo Yuwono zegt met nadruk
dat men buiten Indonesië wel eens anders
denkt over de keuzen die zijn land maakt.
„Maar wij zelf zijn in eerste instantie verant
woordelijk voor de ontwikkeling van het
land. Wij zijn van mening dat we thans het
best mogelijke voor het land doen".
Krachtig ontkent de ambassadeur de in het
westen nogal eens gehoorde uitspraak dat
Indonesië een militair regiem zou hebben.
Slechts enkele van de ministers zijn militai
ren, veel bewindslieden zijn, om da woord
te gebruiken, technocraten. De strijdkrach
ten van Indonesië hebben lang niet de om
vang die hier wel wordt aangenomen. Het
hele land telt tussen de 300.000 en 400.000
militairen, op een bevolking van 130 miljoen.
Daar komt, aldus de ambassadeur, bij dat
de positie van de militair in Indonesieaf-
wijkt van die in tal van andere landen. De
militairen staan dicter bij het volk. „Militai
ren en volk zijn een, ze zijn gewone mensen
en hebben hun idealen; ze zijn niet militaris
tisch, ze zijn duidelijk bezig in het teken van
de opbouw van het land. Tussen militairen
en volk bestaat geen grote afstand, dat komt
ook in hun opleiding tot uiting".
De heer Sutopo Yuwono is van mening dat
er in zijn land sprake is van een grote
mobiliteit. „Velen voelen zich wel verbonden
met de streek waar ze vandaan komen,
maar niet te strak gebonden". Dat houdt
wellicht mede verband met het feit dat het
Indonesische volk steeds meer een eenheid
gaat vormen. Afscheidingen zijn niet te ver
wachten.
Wat zijn de grote problemen van het land
op dit moment? De ambassadeur noemt in
de eerste plaats het demografische vraag
stuk. Op Java is het veel te vol, terwijl het
land als geheel flink veel ruimte heeft. Dat
is een acuut probleem. Een van de doelstel
lingen van de regering is nu om Java en
Sumatra tot een opbouw-unit te maken.
Het zijn twee eilanden, maar de onderlinge
verbindingen worden steeds beter; er zijn nu
enkele veerdiensten tussen Java en Suma
tra. Grote aandacht heeft de regering be
steed aan de infrastructuur van Sumatra
(belangrijk voor het transport) en op dat
eiland is men bezig met verscheidene grote
projecten. Het eiland wordt zo aantrekkelij
ker en de regering hoopt dat veel mensen
van Java naar Sumatra zullen verhuizen.
Aan die transmigratie moet veel gedaan
worden, het is een „must". Erkend worden,
ook in Djakarta, de problemen die daarmee
gepaard gaan („trouwens, u kent die ook,
kijk maar eens naar de problemen bij de
overplaatsing van P.T.T.-mensen van Den
Haag naar Groningen"). De regering heeft
voor de transmigratie faciliteiten geschapen.
Op het ogenblik wordt ook getracht niet
alleen het verhuizen van individuele gezin
nen te stimuleren, maar ook van groepen,
van kleine dorpen. Dat is natuurlijk een zeer
kostbare zaak; maar het moet gebeuren,
Java is overvol.
Essentieel voor de ontwikkeling van Insone-
sië is ook de gezins-planning. Niet zonder
trots wijst de ambassadeur erop dat Indone
sië op dit gebied veel complimenten van de
kant van de Verenigde Naties krijgt. Hij
prijst zich gelukkig dat ook de verschillende
religieuze groeperingen alle mogelijke mede
werking verlenen. Tot sterilisatiemaatrege
len, zoals onlangs in India, heeft de regering
niet hoeven over te gaan. Grote aandacht
wordt geschonken aan de voorlichting, vaak
in samenhang met de algemene gezond
heidsvoorlichting, waarvoor een groot net
werk (per plaats, per regio) is opgebouwd.
Vanzelfsprekend is ook de voedselvoorzie
ning een hoge prioriteit. Nog altijd wordt
uit het buitenland rijst geïmporteerd, hoewel
de produktie van rijst in het land aanzienlijk
toegenomen is. Het rijst-tekort hangt samen
met het feit dat in enkele delen van Indone
sië rijst als voedsel voorrang boven de mais
heeft gekregen en men nu ook daar drie
maal per dag rijst eet De stijging van de
rijstproduktie is thans groter dan die van
het aantal inwoners. Men stelt alles in het
werk om binnen afzienbare tijd genoeg rijst
voor de hele bevolking te-produceren.
Zeer groot is het probleem van de werkgele
genheid. Veel inspanning is erop gericht de
werkloosheid te laten afnemen. In dit ver
band moet bedacht worden dat bedrijven in
Indonesië bij wijze van spreken zeer ar
beidsintensief moeten zijn. Grote aandacht
wordt geschonken aan de scholing van de
werknemers. Bij de opbouw ten behoeve
van de werkgelegenheid wordt veel steun
ondervonden van buitenlandse bedrijven en
adviseurs.
Volgens de Indonesische ambassadeur is het
levensnoodzaak dat er stabiliteit komt in
zijn land. Of, zoals hij dat zegt: „We moeten
de opbouw veilig stellen". Stabiliteit is con
ditie voor de voortgang van de opbouw.
Daarvoor is ook een sterke regering nodig,
met een goed regerings- en parlementssys-
teem. In de tijd van Soekarno zijn er op
dit terrein nare ervaringen geweest (toen er
een zeer groot aantal partijen was, waardoor
de verwarring zienderogen toenam).
De ambassadeur wijst met afschuw op de
communistische coup van 1965 (de tweede,
na die in de tweede helft van de veertiger
jaren). „We zijn ervan overtuigd dat dit niet
meer mag voorkomen en daartoe hebben we
maatregelen genomen. In 1965 was er sprake
van een gezagsvacuüm dat snel overwonnen
moest worden. Op het ogenblik worden dui
zenden gevangen per jaar vrijgelaten en in
1979 zal dit proces ten einde zijn. Dan is
een slot gekomen aan het probleem van de
politieke gevangenen, waarop in het buiten
land zoveel kritiek wordt geleverd.
Van groot belang is het verder rijp maken
van de bevolking voor de volledige democra
tie. Dat proces moet z'n tijd hebben maar
de Indonesische regering vindt dat hieraan
gewerkt moet worden. Democratie is een
groot goed.
De heer Sutopo Yuwono heeft in ons land
geconstateerd dat in brede lagen van de
bevolking zeer met Indonesië wordt meege
leefd. Hij hoopt dat het zo zal blijven. „Wij
beschouwen Nederland als een vriend. Het
Is zeer te hopen dat Nederland zijn hulp aan
Ambassadeur Sutopo Yuwono
ons niet wil afstoten", aldus de ambassadeur
die daarbij mogelijk dacht aan een besluit
van het PvdA-congres van januari. Hulp is
naar de mening van de ambassadeur een
zaak van wederzijds belang.
En ten slotte: „Mijn generatie heeft de revo
lutie in 1945 gemaakt Wij hebben in de
Indonesië
maandag/
naar stembus
Maandag 2 mei worden in Indonesië
voor de derde maal algemene verkie
zingen voor het parlement gehouden.
De ongeveer sestig miljoen kiesge
rechtigde Indonesiërs die naar de
stembus trekken hebben de keuze nit
een drietal partijen namelijk de Sek-
ber Golkar, een regeringsgezinde be
weging op corporatieve grondslag,
die zich met opzet niet-politiek op
stelt, de P.P.P., (eenheidspartij van de
opbonw) waarin de oude vier islami
tische partijen elkaar gevonden heb
ben en de P.D.I. (democratische partij
van Indonesië) waarin onder meer de
oude christelijke partijen verenigd
zijn.
In het huidige parlement bezet Sek-
ber Golkar 227 van de 360 verkiesba
re setels. Het parlement maakt op
zijn beurt deel nit van het Nationale
Volkscongres (waarin ook o.a. verte
genwoordigers van de regio's zitten),
dat in principe eenmaal in de vijf
jaar bijeenkomst voor ojl zaken die
de grondwet betreffen en de verkie
zing van de president van de repu
bliek.
Mede met het oog op deze voor Indo
nesië zo belangrijke verkiezingen
hadden we dezer dagen een gesprek
met de ambassadeur van Indonesië in
Den Haag, de heer Sutopo Yuwono.
afgelopen dertig jaar al het mogelijke ge
daan om Indonesië op te bouwen. Die ir
spanning mag niet mislukken. De volgend
generatie moet, als zij het heft in hande
neemt, kunnen constateren dat de revoluti
gelukt is. We gaan moedig verder".
E. J. Mathies
