Meer ruimte voor
onderzoek bloemen
r^l
Nieuwe" tuinbouwprodukten krijgen
speciale aandacht Centraal Bureau
fQEn| (zpjifc,,. j
i
ng:
Bestrijding runderleukose
wordt verplicht gesteld
UCB-controle
jiitbreiden tot
dd de tuin
TOMATEN TEGEN DUMPPRIJS VAN DE HAND
WEER GUNSTIG VOOR BLOEMENPRUZEN
TOCH MEER TULPEN DAN VORIG SEIZOEN?
JD EN TUINBOUW
LEIDSE COURAN"
Si
5INA'
:IJ AALSMEERS PROEFSTATION
Jsmeer Drie miljoen gulden heeft het bloemisterij-bedrijf-
ven uitgegeven voor de vergroting van de onderzoekcapaci-
t van het proefstation voor de bloemisterij in Aalsmeer. Met
t nieuwe kassencomplex, in het glasareaal van het proefsta-
n verdubbeld tot 14.000 vierkante meter. De uitbreiding
itaat uit een nieuwe klimaatskas, waar de „weersgesteld-
Jd" met behulp van een computer wordt geregeld, en een
'as dQigekocht potplantenbedrijf. Die regeling per computer is,
ten inwille van het energiebesparend onderzoek in de glastuin-
9ündeiw' mogelijk gemaakt door het ministerie van
wee^bouw.
kreeg"
personeelsinformatie van
proefstation in Aalsmeer is
ds 1972 met ruim de helft
gebreid, ondanks het feit
m t het totale overheidsbudget
jr landbouwkundig onder-
»k in die tijd niet is geste-
ji. De proefstations in
aldwijk en Lisse en ver-
Lillende Wageningse institu-
ten hebben hun onderzoekpro
gramma ook duidelijk meer
afgestemd op de behoeften
van de bloementeelt, die,
voorzover onder glas uitgeoe
fend, tussen 1970 en 1976 zijn
areaal van 1.639 tot 3.244 hec
tare uitbreidde. Een deel van.
het nieuwe kassencomplex in
Aalsmeer zal gebruikt worden
voor het onderzoek naar oor
spronkelijkheid en gebruiks
waarde van nieuwe kweekpro-
dukten.
Minister Van der Stee, die vo
rige week het nieuwe complex
opende heeft de hoop uitge
sproken dat het bedrijfsleven
door zal gaan met het geven,
van belangrijke bijdragen
voor het bloemisterij-onder
zoek in Aalsmeer en elders, en
zegde toe dat de invloed van
het bedrijfsleven op het onder
zoekprogramma gewaarborgd
zal blijven, ook als het proef
station Aalsmeer wordt omge
zet in een overheidsstichting.
De minister signalaerde bij de
bloemisterijbedrijven een gro
te investeringsdrang, die on
der meer af te lezen valt uit
de aanvragen voor rentesubsi
die en voor borgstellingen van
het borgstellingsfonds voor de
landbouw. Wel zou het oude
bloementeeltcentrum Aals
meer zich wat dat betreft wat
vooruitstrevender kunnen op
stellen.
De bewindsman meldde dat
op het ogenblik pogingen wor
den gedaan om met bloemen-
exporterende landen buiten de
EEG tot afspraken te komen
over de hoeveelheden bloe
men, die in bepaalde perioden
kunnen worden ingevoerd zon
der dat de EEG-markt wordt
verstoord.
Iet ingang
hebban i mei
tride:
zondi
^rdt een verordening van
t landbouwschap van
~icht, waarbij de bestrijding
n leukose (bloedkanker) bij
aderen verplicht wordt ge
lid.
oe ziekte, zo deelt het land
bouwschap mee, is door im
porten uit andere EG-landen
ons land binnengeslopen. Het
aantal besmette of verdachte
bedrijven is nog gering. Sinds
de invoer van levende runde
ren uit de partnerlanden is
toegestaan weten de Neder
landse gezondheidsdiensten
voor dieren op welke bedrij
ven in ons land de geïmpor
teerde dieren verblijven. De
laatste jaren bestond de mo
gelijkheid al, jaarlijks het
bloed van deze dieren op leu
kose te laten onderzoeken en
besmette dieren te laten
slachten tegen vergoeding van
het verschil tussen gebruiks
waarde en slachtopbrengst.
Gebruikmaking van die rege
ling was echter vrijwillig en
het verhandelen van dieren
van besmette bedrijven bleef
mogelijk. Nu kunnen de vee
houders verplicht worden,
aan deze maatregelen mee te
werken. Dieren van besmette
of verdachte bedrijven mogen
niet meer ter markt worden
gebracht of „voor het leven"
worden verkocht
ertegoi
:end o
Brif
al
ng zij
vi
efS1EN HAAG Het Uitvoer Controle Bureau (UCB) legde
ïlangs tijdens zijn algemene vergadering rekenschap af van
,yj keuring over 1976. Inspecteur C. H. de Ruyter betitelde de
d?maat duidelijk als zorgenkind numero één. Toch gaan we
e goede kant op, aldus deze UCB-man, want in alle geledingen
men nu dat de Sonato een zeer speciale behandeling
au®dig hee,t- En ook de wil is aanwezig om deze tomaat
®rjrgvuldiger dan voorheen bij andere rassen gebruikelijk was
von& behandelen.
fjjsel teleurstelling gaf het
^e-einverpakken van rode
uchten. De heer De Ruyter:
^^hruik voor kleinverpakking
^^oit tomaten uit het rode
ok. En: houd van rode toma-
n geen handelsvoorraad aan.
eze opmerkingen zetten te
aan denken> tegen de
van een nog niet
i lang geleden verschenen
roefschrift. De schrijver hier
in stelde dat tomaten het be-
nsver^ rood geplukt kunnen wor-
10.00 ln- Veel aanhang ondervindt
deze zienswijze niet, evenmin
blijkbaar van het UCB. Ande
re raadgevingen betroffen het
voorkomen van tocht tijdens
het transport, het te koud be
waren en herin de zon plaat
sen van tomaten onder krimp-
hoezen.
Controlegrens
Van handelszijde stelde men
op de UCB-vergadering voor
de keur niet op de veiling
Jroenten van talrijke origines dingen naar de gunst
in het publiek
maar in eerste instantie op de
tuin te doen plaats vinden.
UCB-directeur, de heer C. J.
J. Hooyman, toonde zich hier
over niet zo enthousiast!. Na
afloop van de gebruikelijke
agenda-punten aanschouwden
de genodigden een leerzame
film over de keuring van
groenten en fruit in de USA.
En wat bleek: in de Verenigde
Staten komen de keurmeesters
wel degelijk op de teeltbedrij-
ven. Ze kijken de tuinders en
boeren op de handen bij het
sorteren en het verpakken.
Het zou geen slechte zaak zijn,
wanneer de UCB-controle uit
gebreid werd tot op de tuin.
Steeds weer blijkt dat een en
kele tuinder het niet zo nauw
neemt. Het gaat toch in de
massa ten onder, wordt er ge
dacht. Zo worden nog een
aantal kromme voor rechte
komkommers verkocht. Dit
gaat ten koste van de colle
ga's. Vanwege de grote hoe
veelheden levert een intensie
ve controle moeilijkheden op.
Het moet allemaal erg rap
gaan. Er staan maar een paar
goede kistjes boven op en de
rest zit er onder.
„Er wordt te veel blad geplukt,
te weinig gelucht en zo stoomt
de tuinder zijn tomaten gaar".
Ziehier een opinie uit het
kamp van de handel. Toch
gaat een controle van de teelt
wijze waarschijnlijk te ver. Ie
dereen moet maar weten hoe
hij ze er aan krijgt, als de
kwaliteit maar goed is. De
kwaliteit die wekelijks door
het Centraal Bureau van Tuin
bouwveilingen in samenwerk
ing met het Naald wijkse
Proefstation zich over de
hoofden van de moegelezen
tuinders uitstort, kan wellicht
zorgdragen voor een meer ver
antwoorde teelttechniek. Kwa
liteitscontrole begint feitelijk
bij het veilingklaar maken.
Toch is in het verleden wel
eens ingegrepen in de teeltwij
ze. Te weten bij het uitbannen
van niet bittervrije komkom
mers. Eerst heeft men gewacht
op bittervrije rassen en toen
werd er doorgezet. Sonato
treft dit lot niet. Of moeten we
zeggen nog niet? Zodra er een
even produktief en vroeg al
ternatief is, dan kan het stand
punt zich hierover nog wel
eens drastisch wijzigen.
Strengere controle op exporttomaten heeft
tot gevolg, dat het aanbod van de binnen
landse sorteringen aanmerkelijk groter is
dan voorgaande jaren. Een punt waar veel
tomaten op afgekeurd worden is de vorm.
Een eersteklas export tomaat moet namelijk
kogelrond zijn. Veel tomatentelers brengen
uitstekende tomaten aan de veiling, maar de
vorm laat in veel gevallen te wensen over,
de tomaten zijn dan niet rond maar kanterig
(platte zijkanten).
Hierdoor worden veel tomaten voor export
afgekeurd en komen voor de binnenlandse
handel in aanmerking. Een gevolg hiervan
is, dat de binnenlandse markt al vroeg in
het seizoen overvoert dreigt te worden, met
als gevolg lage prijzen. Voor de afgekeurde
exportkwaliteit schommelt de prijs rond de
8 gulden per kistje van 6 kilo. Dit komt neer
op een veilingprijs van ongeveer 1,35 per
kilo. Voor de binnenlandse sorteringen ligt
de prijs nog lager omdat deze tomaten meer
schoonheidsfoutjes hebben. Ook de grootte
van de tomaten speelt een rol bij de prijs
vorming.
Hopelijk worden de consumenten nu prijs
bewust, want men hoeft echt geen tomaten
van 2,50 per pond te kopen. Voor hetzelfde
geld heeft men recht op een kilo (er is dan
nog sprake van bijna 100% voor de tussen
handel). Opvallend is vaak wel, dat de con
sumenten veel gevoeliger zijn voor prijsstij
gingen (zoals voor koffie) maar niet voor
prijsdalingen. Hier kan dan ook in sommige
gevallen door de handel misbruik van wor
den gemaakt Voor de goede gang van zaken
dient wel onmiddellijk opgemerkt te worden
dat veel groentesoorten (tijdelijk) extreem
duur zijn voor de tijd van het jaar, maar
dit gaat juist in het geval van de tomaten
niet op. Als men in deze tijd van het jaar
al tot doordraai (koeienvoer of vernietiging)
van tomaten over zou moeten gaan, dan zou
dit wel een heel zielige vertoning zijn.
Menigeen zou het hoofd schudden en zeg
gen, „het is niet te begrijpen". De handel
en de consumenten kunnen dit voorkomen.
Men hoeft dus niet te wachten tot de toma
ten goedkoop worden want dat zijn ze nu
ai Voor de exporttomaten schommelt de
prijs tussen de 13 en 14 gulden per 6 kg.
Uitzonderlijk duur
Zoals vorige week reeds gemeld liggen de
prijzen voor veel groentesoorten extreem
hoog. Dit wil beslist niet zeggen dat dit
weken zal gaan duren, want hier kan vrij
snel verandering in komen. Voor de prijsbe
wuste consument is het juist in zo'n periode
belangrijk om de veilingprijzen (dagelijks
vermeld in de krant) te volgen. Dit kost wel
enige moeite, maar men kan er toch een
goed beeld van de marktsituatie door krij
gen. Als men bij deze prijzen 100% optelt
dan zit men ongeveer op de winkelprijs en
hoeft men zich niet meer van alles „op de
mouw te laten spelden". Voor andijvie ligt
de gemiddelde prijs op 2,85 per kg. Het j
aanbod zal wel toenemen, de prijs kan
hierdoor dalen maar zal toch nog steeds
hoog blijven voor de tijd van het jaar.
Voor spinazie kwam de gemiddelde prijs op
2,45 per kilo. Als er naar de verschillen
in kwaliteit gekeken wordt, dan krijgt men
een heel ander beeld, dan varieert de prijs
van 1,60 tot 3,30 per kg. Ook van spina
zie wordt er een grotere aanvoer verwacht
waardoor de prijzen iets zullen dalen. Poste
lein past ook nog goed in het rijtje, met een
gemiddelde prijs van 2,40 per kg.
Voor stoofsla werd gemiddeld 1,20 per
kilo betaald. Bospeen, een groentesoort die
nog maar beperkt aangevoerd wordt noteer
de een prijs van 2,80 per bos. Ook de
bloemkool bleef tegen de verwachtingen in
goed aan de prijs, gemiddeld 3,— per stuk.
Voor sla varieerde de prijs van 34 tot 48
cent per krop. Het ziet er niet naar uit dat
de prijs de komende week lager zal liggen.
Radijs blijft goed aan de prijs met 90 cent
per bosje. Zelfs de raapstelen zijn een ge
vraagd artikel, dit blijkt wel uit de prijs van
45 cent per bosje. Gelukkig is niet alle
groente zo verschrikkelijk duur, ook al is
de keuze zeer beperkt, te noemen valt prei
tegen een gemiddelde prijs van 1,50 per
kg. Daarnaast worden er tuinbonen uit Italië
ingevoerd tegen een groothandelsprijs van
f 1,25 per kg.
Een wat merkwaardig verloop kenmerkt de
laatste weken de bloemenhandel, waarin
twee factoren zich danig lieten gelden, zowel
ten goede als ten kwade. Om met het goede
te beginnen, de „frisse" weersomstandighe
den beperkten de aanvoer en dat betekent
veelal een goede inwerking op het prijspeil.
Dat was in algemene zin ook in de week
vóór, tijdens en na Pasen het gevaL
Opvallend was echter de lage prijs voor het
snijgroen en ook de lelietakken lieten het
er bij zitten. Hoewel er niet direct te klagen
viel over de prijzen, had menig kweker toch
gerekend op een steviger „opsteker" dan in
werkelijkheid het geval was. Waarom het
niet zo best ging met het snijgroen, is moei
lijk te zeggen, de aanvoer was ongeveer de
helft van die van het vorig jaar.
Een vergelijking met paasweek vorig jaar
gaat op verschillende punten mank. Het
waren toen warme dagen en die brachten
een grote aanvoer van bloemen, waardoor
de prijzen scherp daalden. Ook de kwaliteit
van de bloemen liet toen nogal te wensen
over. Uiteraard gaan vergelijkingen van af
gelopen week vanwege de Pasen met die van
het vorig jaar mank. De aangevoerde hoe
veelheden liggen veelal lager dan voorgaan
de week. Het totale omzetcijfer aan de
CCWS bedroeg in de afgelopen week
11.067.028,22 tegen 10.262.485,61 in dezelf
de week van het vorig jaar, waarbij dus
rekening met een dag minder veilen moet
worden gehouden.
Van het omzetcijfer maakten de snijbloemen
9.569.438,78 uit. Wanneer we de omzet van
Paasweek vorig jaar vergelijken, dan be
droeg deze vorig jaar ƒ10.197.623,72 en
thans 14.018.151,50 dus 3.820.527,78 meer.
Om wat gemiddelde prijzen te noemen, met
tussen haakjes die van dezelfde week in het
vorig jaar: anjers 38 (22) troschrysanten 71
(37), dit ondanks het feit dat de aanvoer van
deze bloemen ruim drie miljoen bedroeg
tegen 1 1/2 miljoen vorig jaar. Verder fresia
16 (17), irissen 27 (17), snijgroen 0,54 (1,49),
trosanjers 33 (27), leliekelken 44 (33), lelietak
ken 51 (56) tulpen 21 (16), grote rozen 40 (34),
kleine rozen 26 (32). Als geheel dus geen
reden tot ontevredenheid.
Opvallend was de beperkte aanvoer van
perkplanten, waar voor het toch wel de tijd
van het jaar is. Maar de koude weersom
standigheden werken remmend, zodat de
kwekers maar veel thuis hebben gehouden.
De kans bestaat wel, dat zodra een wat
milder klimaat zich aandient, de vraag naar
dat produkt zal toenemen.
De totale indruk van de bloemenhandel in
de afgelopen week was niet ongunstig, zo
blijkt ook uit cijfers van de Verenigde Bloe
menveiling Aalsmeer (VBA). Daarbij wordt
geconstateerd, dat in het algemeen de veilin-
gomzetten plm. 30 procent hoger lagen dan
vorig jaar in de Paasweek. De bij VBA
aangesloten veilingen hadden een weekom-
zet van bijna 20 miljoen gulden tegen bijna
15 miljoen vorig jaar.
Tenslotte kan worden vermeld, dat aan de
CCWS de totaalomzet op 10 april van dit
jaar bedroeg ƒ1.128.428.457,63 tegen
ƒ110.123.606,87 in dezelfde periode van het
vorig jaar, zodat tot dusver een hoger omzet
cijfer is bereikt van 18.304.850,76 oftewel
16,16 procent.
Hetgeen dan uiteraard ook weer niet bete
kent, dat de kwekers er nu financieel heel
veel gunstiger voorstaan, omdat ook allerlei,
kosten weer aanzienlijk hoger liggen dan
vorig jaar.
Het bolbloemen seizoen snelt op de finish
af. Nog een paar weken bloeiende tulpen
van het vrije veld en dan is het voor 1977
weer gebeurd. Tijd dus om achterom te
kijken en balans op te maken. Exacte gege
vens ontbreken nog, maar de grote lijnen
kunnen nu toch wel getrokken worden. Min
of meer verrassend is dat er toch nog meer
bloembollen gebroeid lijken te zijn dan in
het vorig seizoen. Dat is namelijk vierkant
tegen de gangbare theorieën in. Want een
half jaar geleden verkondigde iedereen te
gen iedereen met heel veel nadruk dat de
hoge bollenprijzen de broeiers wat kop
schuw hadden gemaakt. Het stond voor vele
insiders al vrijwel vast dat er minder
bloeiende tulpen aan de veilingen zouden
komen. Wel, de eerste gegevens wijzen er
op dat dit niet het geval is geweest. In de
maand december is het aanbod zelfs belang
rijk groter geweest en ook in de periode van
januari tot april zijn meer stuks aangevoerd
Addertje
Nu kan er een addertje onder het gras
zitten. Men kent namelijk de uitvalpercenta
ges niet, want daarover ontbreken de gege
vens. Het staat echter als een paal boven
water dat er in dit seizoen veel minder
„nieten" zijn geconstateerd dan vorig jaar,
toen het vooral in de maand december heel
stug broeide. En daarmee is het grotere
aanbod van dit seizoen al verklaard. Wat
ook als vaststaand aangenomen kan worden
is het feit, dat de hoge bollenprijzen veel
broeiers hebben doen kiezen voor kleinere
(en goedkopere) maten. En daar zwijgen de
aanvoerstatistieken natuurlijk in alle talen
over. De prijzen zijn over het gehele seizoen
genomen wat lager geweest. Vooral in het
begin van maart was het allesbehalve boter
tje tot de boom. Als men echter incalculeert
dat men vaak goedkopere bollen heeft ge
bruikt en dat de hoge tot zeer hoge prijzen
van de eerste weken van april veel hebben
goed gemaakt, dan is een typering van een
redelijk goed seizoen niet overdreven. Daar
komt nog bij dat de zachte winter de gas-
en olierekeningen aan de lage kant heeft
gehouden.
Weinig koopbriejfes
Voor de rest is van het bloembollenfront
momenteel weinig nieuws te melden. De
kwekers wachten nu eerst eens af of de
nachtvorstschade veel vuur tot gevolg zal
hebben een mogelijkheid die zeker niet
denkbeeldig is! en de exporteurs doen al
weken lang alsof hun neus hevig bloedt,
wanneer het gesprek om inkopen komt De
bloembollencommissionairs, die regelmatig
de bollenbeurs in Hillegom frequenteren,
zijn dan ook wel eens met dikkere stapeltjes
koopbriefjes op hun basis teruggekeerd.
JOPAGANDA VOOR KOOLRABI, RAMMENAS RADIJS
HAAG - Nu er bij de Nederlandse Tellingen steeds meer teassortiment. Men kan bijvoor-
D.oo groenten worden aangevoerd wordt ook het Centraal beeld denken aan de paprika's ndmm,rlds
ie TafbouwveiUllrn 111 NJederl,nd st«ds actiever en de aubergines, produkten, in deze ü,d vol „„staleie is er
(al het gebied van de propaganda voor dese produkten. Het gaat die in de Westlandse kassen uit- weer bdmigstelltog ontsU^
9 »b voornamelijk om de koolrabi en de rammenas (rettich), maar stekend gedijen en die de laatste vo0r een oïd? bekende de ram-
■'.teerl^'r" Vln tuinbouwprodukten nog maar jaren stormachüg de Neder- SSTSf 'e„Tn
I (aitmers de laatste jaren ziet die de hen bekende produkten Ook een groente als Koolrabi,
chi jl m de groentewinkels en met graagte kochten. Maar lang- die weliswaar niet helemaal
m de groenteafdeling van zamerhand heeft ook de Neder- nieuw is. maar waar de mees-
landse keuken hebben veroverd. n0g Wel eens zo'n zwarte onaan-
landse huisvrouw de vele nieu-
supermarkten steeds
islcr'Vwe en onbekende groente- we mogelijkheden ontdekt,
gro fruitsoorten. Meest al zijn dit
Jtrei zogenaamde exotische pro
pten, zoals mango's en advo- Ook van eigen bodem
üo s, die uit verre en warme
worden ingevoerd. In Niet alle produkten hebben
ten nog nooit van gehoord had
den, is zo'n produkt van eigen
bodem, dat langzamerhand wat
meer waardering krijgt Vooral
nu de groenteman er een leuk
receptenfoldertje bij levert
hoeft de bereiding van deze
bleekgroene knolletjes voor nie-
in oomand meer problemen op te
Sf'H.M er£n,er??ers mt Turkije tuinders dragen hun steentje bij leveren. Men kan tot eind juni
eis de Noordafrikaanse landen, tot de verbreding van het groen- naar koolrabi vragen.
«y®? ^egin waren het vooral in-
oixners Suriname of de An-
trekkelijke knol liggen. De ram
menas die momenteel vooral in
Limburg en Zuid-Holland wordt
geteeld is echter wit van kleur
heeft de vorm van een winter
peen en wordt aangeboden met
blad (is dus vers). Deze ramme
nas is tot begin mei te koop.
Witte rammenas heeft hetzelfde
pittige aroma als de zwarte en
smaakt even lekker in schijfjes
op de boterham of als gezond
hapje bij de borrel. In Zuid-
Duitsland is de rammenas erg
geliefd en wordt daar bierret
tich genoemd. De pittige smaak
van de rammenas wordt overi
gens veroorzaakt door een be
standdeel van mosterdolie, het
zelfde dat ook radijs nauw fa
milielid van de rammenas, zo
smakelijk maakt.
Party's
Bij radijs is op het ogenblik een
interessante ontwikkeling gaan
de. Jarenlang werden zo'n bee
tje dezelfde hoeveelheden op de
Nederlandse groenteveilingen
aangevoerd. Vorig seizoen be
sloten de radijstelers om de ze
ken fors aan te pakken ook met
het oog op de export Er kwam
een fraaie houten krat, waarin
direct na het oogsten al de bos
jes radijs worden verpakt Het
areaal kasradijs werd sterk uit
gebreid, vooral in de Westlandse
iuinenstreek, waar de grond
bijzonder geschikt is voor de
teelt van radijs.
En tenslotte besloot men om
leuke receptenfoldertjes te laten
naken door het Centraal Bu
reau van de Tuinbouwveilingen.
Met als de koolrabifolder kan
nen deze radijsfolder bij de
groenteman vinden. Het folder
tje kreeg de veelzeggende titel
mee: „Ik hou van Hollandse ra
dijs. Lekker bij party's en bij de
buis". En al is de radijs dan
geen nieuwe groente, nieuwe
idee-n kan men in het foldertje
zeker vinden. -
De koolrabi-folder