Zwarten in
Zuid Afrika niet
gebaat bij boycotacties
Praktijk huisarts ligt niet voor het oprapen
Leerling-verplegenden boos
over intrekking van salaris
Abortus allerminst
onschuldige ingreep
lelgrado biedt
i :ansen op
neer ontspanning
„WIJ KAUWEN EERST VOORDAT WE SLIKKEN"
■hnénland
VESTIGING KOSTBARE ZAAK
CNV-delegatie terug
uit Johannesburg
olitie bij
Ichtpartij
lerkzilver
Kans op
Lagorama
vergroot
MASSAAL PROTEST OP 14 MEI
Jongeren eisen
betere
woonruimte
MAANDAG 18 APRIL 1977 PAGINA 5
veiligheidsmaatregelen rond de conferentie van
socialistische leiders waren zeer streng. Hier
rdt de tas van een fotografe zorgvuldig onder-
;ht.
cialistische leiders:
fan een onzer verslaggevers
Amsterdam De leiders
|an 24 socialistische partijen
lie zaterdag en zondag in het
jïarriott-hotel in Amsterdam
Rebben vergaderd, zijn van
oening dat de in juni begin
nende conferentie in Belgra
do, waar gesproken zal wor
den over de uitvoering van de
Alotacte van Helsinki, belang
rijke kansen op verdere ont
spanning zal kunnen bieden,
jan deze conferentie van ver-
enwoordigers van 35 lan-
ik in Belgrado kunnen grote
impulsen voor economische
samenwerking en ontspan
ning uitgaan.
UTRECHT (ANP) Het aan
tal huisartsen neemt gestadig
toe en daardoor wordt het er
voor afgestudeerde artsen
niet gemakkelijker op een
praktijk te vinden. Een van
de gevolgen is, dat er bij over
neming van een praktijk vaak
meer aan „goodwill" wordt
betaald dan de 90 procent van
het bruto-jaarinkomen van de
voorganger die door de artse
norganisaties als een „strin
gent maximum" is geadvi
seerd.
Dit blijkt uit een studie van
drie medewerkers van het Ne
derlands Huisartsen Instituut
in Utrecht, de arts A. Bartelds
en de sociologen J. Dopheide
en J. van der Zee.
Zij hebben een enquête gehou
den onder de huisartsen die
zich hebben gevestigd in de
periode 1 januari 1975 - 1 au
gustus 1976.
In 1975 bedroeg het aantal ves
tigingen 340, in de eerste zeven
maanden van 1976 waren het
er al ruim 200. Dat komt neer
op 11 tot 12 procent nieuwe
huisartsen in anderhalf jaar.
De drie hoofdvormen van ves
tiging zijn het overnemen van
een bestaande praktijk (bijna
50 procent van het totaal), as
sociatie met een of meer ande
re huisartsen (30 procent) en
„vrije" vestiging (15 20 pro
cent).
Van degenen die een praktijk
hebben overgenomen, heeft 95
procent er naar moeten zoe
ken (in de overige gevallen lag
het al vast dat de arts bijvoor
beeld in de praktijk van zijn
vader zou gaan werken). Bij
de geassocieerden was dat
percentage 87. Gemiddeld
heeft men ruim vijf maanden
actief (met uitschieters tot
twee jaar) en nog eens vier
maanden „niet zo actief' ge
zocht. Sommigen slaagden vrij
vlot, maar er was ook een arts
bij die gedurende twee jaar op
vijftig advertenties had ge
schreven en er zelf vier had
geplaatst.
Van 220 „overnemers" en „as
sociés" is bekend wat zij aan
goodwill hebben betaald. De
bedragen liepen uiteen van
ƒ15.000 tot ƒ375.000 (gemid
deld 148.000) en de percenta
ges van het bruto jaarinkomen
van de voorganger die moes
ten worden betaald varieerden
tussen de 25 en 150; 20 procent
betaalde minder dan de
KNMG-richtlijn van 90 pro
cent en 36 procent meer.
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL Boycot-acties tegen Zuid-
Afrika worden door zwarte vakbonds
kringen in Zuid Afrika afgewezen. Ge
zien de grote werkloosheid onder de
zwarte werknemers zouden in het bijzon
der de zwarten onder een internationale
boycot lijden. Dit hebben zwarte vak
bondsleiders laten weten aan de CNV-
delegatie die onder leiding van voorzit
ter J. Lanser een bezoek van drie weken
aan Zuid Afrika heeft gebracht. De dele
gatie keerde gistermorgen op Schiphol
terug.
Volgens de heer Lanser heeft de delega
tie ter plaatse kunnen constateren, dat de
zwarten nog altijd in een positie van
volstrekte onmondigheid verkeren. Het
proces van gelijkberechtiging heeft naar
de mening van de delegatie alleen dan
kans van slagen als regering en werkge
vers niet langer een beleid van concessies
voeren, maar gaan werken aan funda
mentele en wezenlijke veranderingen. Dit
moet dan geschieden in samenwerking
met de zwarten zelf.
De heer Lanser is van mening, dat er
onder de zwarte bevolking nog steeds
bereidheid bestaat om mee te werken aan
een vreedzame ontwikkeling ten gunste
van de zwarten. „Het verwijt, dat ook van
regeringszijde aan de zwarten is gedaan,
dat zij voor het communisme zouden zijn
of dat zij voor revolutionaire middelen
zouden kiezen, wordt van de hand gewe
zen", aldus de heer Lanser, die daarbij
nog stelde, dat volgens zijn indrukken de
werkgevers de tijd die zij hebben om aan
de wensen van de zwarten tegemoet te
komen, onderschatten.
De delegatie had de indruk dat de werk
gevers in het algemeen gesproken niet
bereid zijn de zwarte vakbonden werke
lijk te erkennen en met hun vertegen
woordigers op voet van gelijkheid te
onderhandelen. De werkgevers en hun
organisaties zijn wel voorstander van be
tere behuizing, goed onderwijs, tewerk
stelling en sociale zekerheden voor de
zwarte arbeiders, maar zijn huiverig zelf
fundamentele veranderingen door te voe
ren.
Volgens de heer Lanser heeft de CNV-de-
legatie in gesprekken met een aantal
Zuidafrikaanse ministers, werkgeversor
ganisaties alsmede met de leiding van
een aantal ondernemingen de kritiek die
er binnen het CNV leeft over de positie
van de zwarte arbeider, niet onder stoe
len of banken gestoken.
De socialistische leiders waren
Bin Amsterdam bijeen onder
voorzitterschap van oud-
indskanselier Willie Brandt,
irzitter van de socialistische
iternationale. Onder hen be
st fivonden zich de regeringslei
ders Schmidt van West-Duits-
Callaghan van Groot-
irittannië, Den Uyl van Ne-
lerland, Jorgensen van Dene-
iarken, Nordli van Noorwe-
^fcen, Kreiski van Oostenrijk,
■oares van Portugal, Ram-
[oolan van Mauritius en vice-
iremier Allon van Israël,
'rankrijk was vertegenwoor-
door oud-minister Gaston
•efferre.
lelangrijk thema op de socia-
istische conferentie in Am
sterdam was uiteraard de
;relkwestie van de mensenrech-
d^Men kon zich na afloop niet
deiaan de indruk onttrekken, dat
Nade conferentie zich op dit punt
renjwat minder concreet heeft wil-
Ittt ta T"iiiiif]n"Trrriirrr
Socialistische leiders dit weekeinde bijeen in de Amsterdamse RAI. V.l.n.r. Y. Allon
(Israël), J. Callaghan (Engeland), J. den Uyl (Nederland) en W. Brandt (West-Duits-
land).
len uitspreken dan de Neder
landse delegatie had gewenst.
Men benadrukte dat in Belgra
do zeker de mensenrechten
aan de orde gesteld moeten
worden, maar het moet geen
confrontatie worden.
In de wandelgangen werd ge
zegd dat Belgrado geen tribu
naal mag worden, al zal zeer
nadrukkelijk over de handha
ving van de mensenrechten
moeten worden gesproken.
Aangedrongen werd op de tot
standkoming van een tweede
Salt-akkoord, tussen de Ver
enigde Staten en de Sovjet-
Unie. Zo'n accoord zou ook
van grote betekenis zijn voor
de onderhandelingen in Wenen
over wederzijdse en evenwi-
chige vermindering van de
strijdkrachten en daarmee sa
menhangende maatregelen in
Midden-Europa. Deze zoge
naamde MB.F.R.-besprekin-
gen stagneren thans.
De ontspanning is, zo werd
gezegd, niet een louter Europe
se zaak. Het gaat om. een dy
namische ontspanningspoli-
tiek, die voor de hele wereld
moet gelden.
ERTOGENBOSCH (ANP)
De rijksrecherche stelt een
ferzoek in naar een mogelij -
i illegale jachtpartij op 21
rt waarbij twee Eindhoven-
olitiefunctionarissen en een
htopziener uit Aalst betrok-
f zijn geweest. De jachtpartij
arbij ook nog drie andere
nnen waren, had plaats in
pen in Geldrop die eigendom
1 van Philips. De jagers scho-
a twee honden dood.
- 'ER (ANP) - Uit de kerk
de St. Lam be rtus parochie
het Zuidlimburgse Mheer is
het kerkzilver gestolen. Pas-
P. Süwa deed de ontdek-
zaterdag tijdens een begra-
Msdienst.
fcn hij het tabernakel opende
phen de twee hostiekelken te
ontvreemd. Uit een kast in
sacristie waren twee mon-
'nsen en zilveren ampullen
wenen. Het verlies van het
fkzilver waarvan verschillen
stukken al meer dan een
'w oud zijn, komt de parochie
staan op minstens zestigdui-
^"Snlden. Volgens de politie
jjOben de inbrekers zich met
valse sleutel toegang tot de
i verschaft. Sporen van in-
Ijf zijn namelijk niet gevon-
r, Van de daders ontbreekt
Per spoor.
ROTTERDAM De kans
dat er een Lagorama-pret-
park in Rotterdam komt is
vergroot, nu alle wethou
ders van de Maasstad zich
achter een compromis
voorstel hebben kunnen
scharen.
Zij het wel, dat het Lagora
ma op het oude waterlei
dingterrein aan de rand
van de stad een stuk klei
ner zal worden, dan oor
spronkelijk was opgezet
door Adrianus Lager
waard, de bouwer Polyza-
the en de horecadeskundi-
ge Clingendael. Een aantal
wethouders houdt namelijk
vast aan de wens, dat op
het terrein ook een flink
aantal woningen wordt ge
bouwd Ter compensatie zal
dan ook in het centrum van
Rotterdam (op het Weena)
een Tivoli-achtig pretpark
worden neergezet.
Het laatste woord is nu aan
de gemeenteraad, die hier
over 28 april zal beslissen.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG In kringen van
leerling-verplegenden bestaat
grote ontevredenheid over het
feit dat in de arbeidsovereen
komst voor dit jaar leerlingen
in ziekenhuizen gedurende de
eerst drie maanden van hun
opleiding (de zogenaamde pre
klinische periode) niet langer
slaris wordt uitbetaald. Ook
dienen zij zelf de kosten van
levensonderhoud en inwoning
voor hun rekening te nemen als
zij voor hun opleiding in het
ziekenhuis verblijven. De rege
ling is met ingang van 1 januari
van kracht geworden voor alle
particuliere ziekenhuizen, ter
wijl het overleg over een soort
gelijke regeling voor de acade
mische en gemeenteziekenhui
zen nog gaande is. In deze zie
kenhuizen heeft het verplegend
personeel de status van ambte
naar en ontvangt sinds 1974 het
wettelijk minimumloon zolang
de opleiding duurt.
In navolging van de particuliere
ziekenhuizen die voor de tot
standkoming van de nieuwe ar
beidsovereenkomst vergoedin
gen gaven variërend van hon
derd tot tweehonderd gulden
per maand plus gratis kost en
inwoning, zijn veel gemeentezie
kenhuizen op eigen houtje er toe
overgegaan deze salariëring af
te schaffen. De verplegenden
noemen de salariëring een ver
worven recht en vrezen dat
wanneer dat aangetast wordt,
de deur open staat voor nieuwe
aanslagen op hun rechtspositie.
De zaak is eigenlijk pas echt
actueel geworden nadat vorige
maand in veel ziekenhuizen in
het land nieuwe preklinische op
leidingen van start zijn gegaan.
Sindsdien zijn protestbijeen
komsten gehouden in Rotter
dam, Delft, Leiden en Deventer.
Het Landelijk Actiecentrum Ge
zondheidszorg (LAC) dat de
protesten van de verplegenden
coördineert, houdt momenteel
een grote handtekenactie onder
het verplegend personeel. Het
resultaat wil men zaterdag 14
mei, wanneer in het Amster
damse Krasnapolsky een grote
protestdag wordt gehouden, aan
staatssecretaris Hendriks van
Volksgezondheid aanbieden.
Ook voeren de gezondheidswer
kers acties bij de gemeentebe
sturen die verantwoordelijk zijn
voor bepaalde ziekenhuizen. Het
resultaat is dat in de Amster
damse gemeenteziekenhuizen de
leerlingen weer worden gesala
rieerd als voorheen. Ook hoopt
men het overleg tussen het mi
nisterie van Binnenlandse Za
ken en de Academische zieken
huizen zo order druk te kunnen
zetten, dat de nu voorgestelde
bezoldigingsregeling ter vervan
ging van het minimumloon voor
leerlingen niet doorgaat Een
woordvoerder namens verpleeg
kundigen in Leiden meent dat
wanneer de afschaffing van het
minimumloon voor leerlingen in
academische ziekenhuizen
wordt voorkomen, bij de nieuwe
CAO-onderhandelingen in het
najaar ook de particuliere zie
kenhuizen gedwongen zullen
zijn weer over de brug te ko
men. Volgens woordvoerders
van de leerling-verplegenden
verkeren velen van hen nu al in
een moeilijke situatie. Omdat zij
officieel werkzaam zijn in de
verpleging kunnen zij geen stu
diebeurs aanvragen. Als ze 23
jaar of gehuwd zijn komen ze
in aanmerking voor een rente
loos voorschot dat zij echter an
derhalf jaar later al weer terug
moeten betalen.
Verpleger Jaap Last: „Je krijgt
de gekke situatie dat mensen
die hun oude beroep vaarwel
hebben gezegd om in de verple
ging te gaan, nu hun heil zoeken
bij een werkeloosheidsuitke
ringsregeling terwijl weer ande
ren op de zak van hun ouders
leven". Bij de opleidingsinstitu
ten voor de ziekenhuizen stelt
men dat mensen die aangeno
men worden akkoord dienen te
gaan met de CAO-regeling.
Voor wat de financiering betreft
wijst men er op dat de leerlin
gen in de meeste gevallen in
aanmerking komen voor drie
dubbele kinderbijslag. De vak
bonden waaronder ABVA en
KABO die samen met de zieken
huizen, verenigd in de Nationale
Ziekenhuis Raad, verantwoor
delijk zijn voor het bereikte on
derhandelingsresultaat zeggen
dat in ruil voor de inlevering
van het salaris van de leerlingen
de studenten na afloop van hun
opleiding officieel een arbeids
contract moeten krijgen, iets
wat lang niet altijd zou gebeu
ren in de huidige situatie. Reac
tie van een verplegende: „Het is
louter een ordinaire bezuini
gingstruc".
CD JA-voorzitter over PvdA-eisen:
(Van een onzer verslaggeefsters)
UTRECHT Ook' de jongeren
van de KVP, ARP en CHU heb
ben de handen ineen geslagen.
Zij hebben zich zaterdag in de
Utrechtse Jaarbeurs verenigd
binnen het CDJA, het Christen-
Democratisch Jongere nappèl,
een federatie bestaande uit
KVP-jongeren, Arjos, CHJO en
jongeren die zich rechtstreeks
hebben aangesloten bij het
CDA.
Tot eerste voorzitter van het
CDJA werd gekozen Fed Borg
man, voorzitter van de Arjos. In
zijn redevoering zei hij zich
„mateloos te ergeren aan het
feit dat van christendemocraten
altijd weer verwacht schijnt te
worden dat zij hun bestaans
recht bewijzen". Maar bij de
jonge christen-democraten leeft
een groot zelfbewustzijn over de
eigen weg die zij met het CDA
te gaan hebben.
Over de voorwaarden die de
PvdA stelt aan het CDA met
betrekking tot een eventueel
tweede kabinet-Den Uyl zei
Fred Borgman: „De examenei
sen en de voorstellen tot de
personele samenstelling van
zo'n kabinet hebben een samen
werking met de PvdA moeilij
ker, zo niet onaanvaardbaar ge
maakt. Wanneer de socialisten
hun hautaine houding laten va
ren, zijn wij echter steeds bereid
met hen over de hervormings
voorstellen te praten, niet omdat
zij het eisen, maar omdat wij
het willen. Zij moeten zich te
vens realiseren dat wij gewend
zijn te kauwen, voordat we slik
ken".
Een samenwerking met de WD
sluit ook het CDJA niet uit,
„maar de programma's verto
nen naar strekking en naar
geest enorme verschillen".
Een intentieverklaring acht het
CDJA ongewenst, omdat het
CDA zich dan zou vastleggen,
terwijl de christen-democraten
een eigen weg dienen te gaan,
„die niet wordt bepaald door
wat liberalen en socialisten
doen".
UTRECHT (ANP) - Het afbre
ken van een zwangerschap is
allerminst een onschuldige in
greep. Hierop werd zaterdag de
aandacht gevestigd door dr. A.
W. Mante, vrouwenarts, tijdens
de jaarvergadering in Utrecht
van de Vereniging ter Bescher
ming van het Ongeboren Kind.
Dr. Mante is onlangs gepromo
veerd op een proefschrift over
de ernstige gevaren van abor
tus. Vooral uit landen waar op
grote schaal en langer dan in
Nederland abortussen worden
uitgevoerd, wordt door auteurs
(die overigens helemaal geen te
genstander zijn van abortus) ge
meld dat de gevolgen van de
ingreep veel ernstiger zijn dan
zij hadden kunnen bevroeden,
aldus dr. Mante. Hierbij blijkt
dat vooral jongere vrouwen,
wier eerste zwangerschap onge
wenst was en afgebroken werd,
de meest kwetsbare groep vor
men.
Het gaat dan vooral om compli
caties op de lange duur, die pas
bij een volgende, eventueel wel
gewenste zwangerschap tot ui
ting komen, in de vorm van
steriliteit, vroeggeboren en ge
handicapte kinderen.
Een rapport van de Zweedse
regering stelt het voorkomen
van steriliteit na het opwekken
van abortus op 4 tot 5 procent
In Nederland zijn nog geen ge
gevens omtrent latere complica
ties bekend, maar er is geen
reden om aan te nemen, aldus
dr. Mante, dat de medische
voorzieningen in Nederland be
ter zouden zijn dan in Amerika,
Noorwegen of Zweden.
Gevleugeld
Mr. Pieter van Vol
lenhoven achter de
toetsen van de vleu
gel waarop hij za
terdag meespeelde
met de Dutch
Swing College, bij
de start van een ac
tie ten bate van ge
handicaptensport.
UTRECHT (ANP) Het Lande
lijk Overleg Jongerenhuisves
ting is ernstig verontwaardigd
over wat het noemt de „ernsti
ge stagnatie" in de sociale wo
ningbouw, daarbij in begrepen
huisvesting van jongeren.
Een resolutie van die strekking
is zaterdag in Utrecht aangeno
men op een door het landelijk
overleg gehouden studie-dag
van jongeren. „Er moet meer
geld voor goede woonruimte
worden uitgetrokken", zo staat
in de resolutie en de normen
voor stichtingskosten moeten
verruimd worden zodat meer
kwaliteit gerealiseerd kan wor
den. Het bouwprogramma moet
omhoog en de overheid moet
veel meer dan nu van haar mo
gelijkheden hiertoe gebruik ma
ken".
Die Haghe Sanghers concerte
ren op vrijdag 22 april in de
Lutherse Kerk te Den Haag.
Men kan dan kennismaken met
een groot gedeelte van het re-
pertoiie (18 werken in 13 talen!
i lat zil worden uitgevoerd tij
dens de concertreis door Rus
land waarheen het koor op 5
mei vertrekt. Jan Schnitz werkt
deze avond mee met een dri .tal
orgelsnli.
