Nieuws van Gelderland
en de Ploeg.
Samen bij Pander.
De Norwich School
Pander
machinale houtbewerker
timmerman
NAAR DEN HAAG
GEWEST-VOORZITTER
HAALT DRIE EXPOSITIES
PAGINA 6
VRIJDAG 15 APRIL 1977
hun werk te leven, al moesten zij
•voor dat levensonderhoud ook
vaak teken- en schilderlessen ge
ven.
Behalve schilderijen werden ook
veel aquarellen gemaakt, de werk
wijze die nu in het Gemeentemu
seum te zien is. Op het vasteland
werd de aquarel toen nog van wei
nig artistiek belang geacht. In En
geland lag dat anders. Al in 1804
werd de Watercolours Society op
gericht en het werken met water
verf werd er al serieus genomen
toen bij ons er nog niemand naar
omkeek.
John Sell Cotman
Van Crome zelf zijn op de tentoon
stelling slechts twee aquarellen te
zien, waarvan „Tintern Abbey" een
goede indruk geeft van het roman
tisch inzicht van deze kunstenaar.
Er zijn overigens ook twee etsen
van hem en die hebbeh hoge kwali
teit. Uitgebreider is het werk te
zien van John Sell Cotman. Deze
kapperszoon uit Norwich had een
tijd in Londen gewerkt. In 1806
keerde hij in zijn geboorteplaats
terug en twee jaar later sloot hij
zich bij de Society aan, waar hij
in 1811 president van werd. Hij was
een bekwaam schilder, maar bij
tijdgenoten sloeg zijn werk niet erg
aan. In zijn levensonderhoud moest
hij voornamelijk voorzien met les
geven. Voor zijn leerlingen had hij
een uitleensysteem bedacht (een
soort arthotheek-avant-la-lettre)
waarbij hij genummerde aquarel
len liet circuleren. Het cijfer 1679
dat op de hierbij afgebeelde „On
the Walls" voorkomt is zo'n arto
theek-nummer
Cotman kan gelden als een belang
rijk vernieuwer van de Britse
aquareleerkunst. Hij zou later Pro
fessor of Drawing in het Londense
King's College worden, toch wel
een erkenning, al kwam die laat
Op de Haagse tentoonstelling leert
men hem kennen als een delicaat
kunstenaar die de moeilijke aqua
relleerkunst volledig beheerst en
toch kenmerkend eenvoud na
streeft in zijn wijze van uitbeelden.
Crome en Cotman behoorden tot
de eerste generatie van de Norwich
School, evenals bijvoorbeeld John
Thirtle, Cotmans zwager, ook een
van de oprichters van de Society,
van wie men behoorlijk werk in het
romantische genre kan zien. De
sfeer die hij bijvoorbeeld in De
Duivelstoren trof is meesterlijk. Op
de tentoonstelling zijn voorts ook
werken van de tweede en zelfs van
de derde generatie van Norwich te
zien. Er is, ook door de kennelijk
grote pedagogische bekwaamheid
van de stichters van de school
sprake van een goed volgehouden
kwaliteit, al wordt het soms wel
eens „plaatjesmakerij", zoals bij
Ninhams „Sir Benjamin Wrenche's
Court" het huis waar tot 1820 de
tentoonstellingen van de Society
plaats vonden. Door de kunstenaar
is het afgebeeld op een manier die
ons aan Anton Pieck deed denken.
We bedoelen daar overigens niets
kwaads mee ten aanzien van de
heer Pieck, wiens werk we op haar
eigen waarde best kunnen waarde
ren.
De tentoonstelling is niet te groot,
maar omvat toch teveel kunste
naars om ze allemaal te vermelden.
Eén uitzondering: Henry Bright,
man van de „derde generatie". Van
hem is er onder meer een strand
scène met figuren en die figuren
staan er maar knap stijf op. Maar
er is ook een klein stukje „Een
windas" en dat is een juweel van
het zuiverste water.
Vg.
(telefoontjes
4,08 per plaatsing (voor de
E eerste 30 woorden - niet gro-
ter dan 12 letters).
leder woord mèèr 24 ct
exclusief 4% BTW
I 071-122244
BU PLAATSING VAN
DEZELFDE TEKST
op 3 achtereenvolgende
dagen:
I slechts 2x betalen
i Personeel
aangeboden
Drie vakbekwame broers nemen
werk aan: BEHANGEN. SCHIL
DEREN, WITTEN. Normale kor
ting 25%, AOW 'era en invaliden
35%. Ook korting op nieuwe
collectie behang 1977. De drie
Broers, tel. 071-149571.
Voor al uw gas- en verwarming
sproblemen naar landelijk er
kend INSTALLATEUR G. P. de
Haas. Tel. 071-124310-140919.
i Huish. pers.
gevraagd
HULP IN DE HUISHOUDING ge
vraagd. voor 3 ochtenden per
week. mevr. Ho, van Diepenin-
genlaan 5. Leiderdorp, tel.
891047.
Echtpaar met baby zoekt WERK
STER voor maandag, woensdag
en vrijdag, van 9 tot 12 uur. Tel.
071-765524.
HUISHOUDELIJKE HULP ge
vraagd voor 2 ochtenden per
week. Tel. 071-125.320. Mevr.
Stokman, Lorentzkade 6, Lei-
^Winkel/kappers
7 pers, gevr.
Gevr. net WINKELMEISJE.
Brood- en banketbakkerij He
renstraat 12. Voorhout. Tel.
02522-11530.
Prenatal vraagt voor direct part
time VERKOOPSTER voor de
koopavond en enkele middagen.
Wij denken aan een gehuwde
vrouw, die zelfstandig kan op
treden om klanten op een pretti
ge manier te helpen en te advi
seren. Belt u of schrijft u even
naar Dhr. of Mevr. van Wezel,
Haarlemmerstr. 7, Leiden, tel.
071-122498.
Gevr. VERKOOPSTER voor da-
mes- en kinderkleding, stoffen
en lingerie enz. Modehuis Mei
man. Hoofdstr. 244, Sassen-
heim. Tel. 02522-11421.
I Diversen
pers, gevr.
Albert Heijn SM B.V. In ons
filiaal Kopermolen 44 te Leiden
hebben wij plaats voor een
65+er. Werktijd 25 uur per
week. Werkzaamheden zijn in
nemen en afrekenen van ledige
flessen. Inl. bij onze bedrijfslei
der dhr. A. J. v.d Knaap. Tel.
131531.
Luba voor alle uitzendkrachten.
Nieuwe Rijn 35. Leiden 071-
140341. De Aarhot 67. Alphen
a.d. Rijn 01720-94645.
NET WINKELMEISJE gevr. in
delicatessenzaak Van Leeuwen,
Van Diepeningenlaan 13. Leider-
dorp. Tel. 890108.
Op potplantenkwekerij vragen
wij een JONGE MEDEWERKER.
A. v.d. Hoorn. Geestweg 61.
Roelofarendsveen. Tel. 01713-
2892.
Wij zoeken een ERVAREN PON
STYPISTE voor onze vestiging
in Leiden. BEL PROMPT 020-
983749.
Gevr. MACHINALE HOUTBE
WERKER of timmerman, goed
loon, winstuitkering en vakantie
bonnen, Trappenfabriek van
Crofnvoirt, Noordbuurtseweg 7.
Zoeterwoude, tel. 01715-1210,
ook 's avonds.
Voor direct gevraagd HALFWAS
LOODGIETER en C.V.-MON-
TEUR. Met vakantieafspraken
wordt rekening gehouden. Fa. J.
A. Schouten en Zn., Dorpsstraat
190, Hazerswoude. tel. 01728-
9124.
9f
Goed loon, winstuitkering en vakantiebonnen.
Trappenfabriek Van Cromvoirt, Noordbuurtseweg 7, Zoeterwoude.
Tel. 01715-1210, ook 's avonds.
Albert Heijn SM B.V. In ons
filiaal Kopermolen 44 te Leiden
hebben wij plaats voor een BE
DIENDE voor de levensmiddel»-
nafd. en een bediende voor on
ze groenteafd. Inl. bij onze be
drijfsleider dhr. A. J. v.d. Knaap.
tel. 131531.
Wij zoeken een
ervaren ponstypiste
Woonruimte te
huur aangeb.
FEEST- TONEEL- ,n CABARET-
AVONDEN. Nu ook in nieuwe
zaal. Bruiloften, diners, koffieta
fels. lunches. Inl. dagelijks Anto-
nius Clubhuis. Lange Mare
41—43, tel. 131626.
Te huur aangeboden volledig
GEMEUBILEERD HUIS van 15/5
tot 15/10. Inlichtingen na 18.30
uur tel. 01751-79392.
i Woonruimte te
huur gevr.
Onderwijzeres en verpleegster
zoeken HUISJE of flat in Leiden
of omgeving. Te huur of te
koop. Na 18 uur 141423.
SPOED. Jonge vrouw zoekt
WOONRUIMTE met vrije op-
gang. Tel. 071-150330.
Gezocht KAMER met kookgele
genheid voor weduwe tel.
02154-12933 de Wetstr. 12
Verpleger. 25 jaar. zoekt per
halfmei of 1 juni een vrije
WOONRUIMTE in Leiden of om
geving. eigen douche en kook
gelegenheid is gewenst. L. de
Ruiter. Thorbeckestr. 72, W«gt-
ningen. tel. 08370-16276.
Wetenschappelijk medewerker
zoekt met spoed ETAGE of ka-
mer. tel. 04132-62614.
Werkend meisje zoekt KAMER
in Leiden of omgeving. Riek v.
Egmond. tel. 01718-12107.
Te huur gevr. in Leiden of om-
gev. KAMER(S) of etage met
gebruik keuken en douche voor
leraar (42 jr.). Tel. na 21.00 uur:
Woningruil
Aangeboden EENGEZINSWO
NING met tuin voor ouder echt
paar in Baam. Huur 80,-
p.mnd. Gevr. flat in Leiden of
omgeving. Tel. 02154-12933. De
Wetstr. 12 Baarn.
Onroerend
goed gevr.
Te koop of te huur gevr. klein
WOONHUIS in Leiden. Na 18.00
uur. Tel. 767622.
Te huur LUXE ZONNEBUNGA-
LOW in bossen van Ommen, 6
persoons en c.v. Juli volge-
boekt. Tel. 05722-1610.
I Zaken en
financiering
BROMFIETSVERZEKERING
(WA) ƒ55.25 per 1/3 a s. Incl.
kosten/ass. belasting. N.V. Verz.
Mij NAVO. Hogewoerd 126, Lei-
I Elektr. huish.
apparaten
NAAIMACHINES. Opgelet!!! de-
monstratie zig-zag naaimachi
nes. als nieuw, ver beneden
kostprijs: 175,-, 195,-,
215.p, 235,- enz. Volle ga
rantie. Elektr. naaimachines
95.-. 115.-. 135,-; hand
naaimachines 45,-, 65.-.
85.- enz. Verkoop onder ga
rantie. Donderdag tot 21.00 uur.
Herenstraat 23. Leiden. Tel. 071-
132027.
I Kleding en
1 kapsel
Zeer lage prijzen BONTMAN-
TELS1II De Bontkoning. Hoog
straat 97. Rotterdam-C. Tel. 010-
117.117.
Nu de allerlaagste prijzen in
BONTMANTELSI! Het Bontpa
leis. Hoogstraat 153, Rotterdam-
C. tel. 010-14.33 37.
KUNST- en ANTItKHANUtL V.
OOMS. Voor het vakkundig res
taureren van al uw schilderstuk
ken, porselein en aardewerk.
Ruim 30 jaar ervaring. Tevens
woninginrichting en het goed?
koopste adres voor omlijsten,
van platen, foto's enz. Haarlem-
merstr. 93. Leiden. Tel. 126368.
C Onroerend
goed aangeb.
T.k.a. HELE WONING. Evemen-
straat Lelden. Leeg te aanvaar-
den. Inl. tel. 126695:"
..DE VEENHOEVE". In onze gro
te stal en hooizolder vindt u een
zeer grote collectie betaalbaar
antiek o.a. veel koperwerk, kas
ten, tafels, lampen, prenten etc.
Geopend dag. van 10-20 uur.
Antiekboerderij „De Veenhoe-
ve", Oude Nieuwveenseweg 84,
Nieuwveen. Tel. 01723-8420.
SUZUKI T500. bouwjaar '75, met
stroomlijn, 2800. H. van der
Meer. Geestweg 70. Roelofsa-
rendsveen. tel. 01713-2695.
i Bromfietsen
en rijwielen
FIETSEN
levering regelrecht van de fa
briek. Sportrijwiel compleet
149,-, knijprem 10,- meer
prijs; herenrijwiel, 3 versnellin
gen, compl. 199.-; kinderrij
wiel. 3 jr., met zijwielen.
94,50; kinderrijwiel. 6 jr.,
99,90; kinderrijwiel. 9 jr.,
119,50; kinderracefiets, met
versnelling, 154,-; Ouderwetse
damesrijwiel met gebogen fra-
269,50 racefiets. 8 versnel
lingen, 215,-; vouwfiets, com
pl.. 139,50. Rijwiel Cash and
Carry Dusoswa B.V.. Turfmarkt
1, 2 en 3, Leiden. Telefoon 071-
124409. Alle rijwielen 1 jaar ga-
Wij geven een leuk inruilprijsje
voor UW OUDE FIETS bij aan
koop van een nieuwe Batavus
- Gazelle Sparta Peugeot
fietsen. Tweewielerspecialist Po-
lanen, Haarlemmerstraat 201. 5
Meiplein 128.
Sport, spel
1 en hobby's
MARKLINTREINVERZAMELING
met 12 locomotieven, hijskraan,
bovenleiding en alle toebeho
ren. Als nieuw. Met M. en.
k-rails. Uitgebreid met huisjes,
ver beneden halve prijs. Rails 60
ct. Gedeelten te.a.b. Alles móét
weg vóór zondag 3 uur a.s.
Laatste aanbieding w. verh. Uit-
Sl. vanaf vrijdag 6 u. Lammer
markt 1 Leiden._
Watersport
YAMAHA. MERCURY. HONDA-
buitenboordmotoren. Hoofddea
ler. Inruil en financiering, 7 dgn.
service a.h. water. Servicecenter
De Kaag. Bij Pont Kaagdorp. tel.
02524-264.
TOURINGCARS bestellen. Bovo
Tours bellen. Modem materiaal
17-54 personene. Concurreren
de prijzen. Bovo Tours BV. Roe-
lofsrendsveen. Tel. 01713-2959-
2106 en 2989.
I Camping
Te koop aangeboden VOUWCA
RAVAN Paradiso. een vakantie
gebruikt prijs nader over een te
komen, te bezichtigen na telefo
nische afspraak 071-142265 van-
af 19.00 uur.
Te koop CARAVAN KIP 1000. 3
k 4 pers., I.z.g.st. en een bunga
lowtent, 5 pers., te bevr. C.
Bouwmeester, Voorweg 57-a,
Nieuwe Wetering, na 6 uur.
Pander nodigt u uit voor een voor
jaarsimpressie van de '77 kollekties van
Gelderland en De Ploeg.
U ziet veel variëteit in zitmeubelen
naar ontwerpen van het Gelderland Team.
En u ziet welhaast de hele kollektie
Ploegstoffen in katoen, wol en linnen, zowel
met bedrukte als ingeweven patronen.
Komt u even langs?
Leiden, Breestraat 146, Botermarkt 21-1
Doe gewoon of u thuis bent bij Panden
Driezitsbank f 1.987,-
bekleed met wollen weefstof Birgidale.
Ook in tweezits of fauteuiL
Eveneens in andere stoffen leverbaar.
Thetis bedrukt katoen, f 31,60 per meter,
Fiorina, bedrukt linnen, f35, - per meter.
Carema met ingeweven motieven f 31,80 per meter.
Alle stoffen zijn leverbaar
in diverse kleurstellingen.
ijgj,
De heer C. Buytendijk is voorzitter
van het Gewest Den Haag. Voor,
dien was hij gemeenteraadslid,,
voorzitter van de P.v.d.A.-fractie.
Zo'n baan brengt tal van neven-,
functies mee; je zit in allerlei com-,
missies en zo. Een daarvan heeft;
hij nadrukkelijk willen aanhouden:
gedelegeerde van het gemeentebe-.
stuur van het Scheveningse Mu-.
seum. Want de heer Buytendijk is,
Scheveninger in hart en nieren en
alles wat Scheveningen betreft
heeft een warme plaats in zijn hart.
Scheveningen, dat is natuurlijk ook
de Norfolk Line en dus moest hij
een keer de oversteek naar mid-
den-Engeland maken. Dat reisje
had tot gevolg dat de heer Buyten
dijk de kunstpagina haalde.
Hij kwam in Great Yarmouth te
recht en viel er van de ene verba
zing in de andere. Hij kwam er
nogal wat Scheveningse namen te
gen, ontdekte in een museum glas
in lood met Hollandse teksten,
Delftse tegels bij de vleet en schil
derijen met louter Nederlandse vis
serschepen. Dat intrigeerde hem en
hij sloeg aan het informeren. Toen
bleek dat er ooit een intensieve
band geweest was tussen Yar
mouth en Scheveningen. Vóór de
Napoleontische tijd woonde daar
zo'n duizend Scheveningers in een
hechte gemeenschap, met een eigen
dominee uiteraard. Zij beheersten
een goed deel van de visserij. Wee
de visser uit Yarmouth die zijn
netten ter haringvangst dorst uit te
werpen. Die netten werden prompt
stukgevaren door de Scheveningers
die niet duldden dat Engelsen zo
maar op hün eigen terrein kwa-
Buytendijk proefde een stuk Sche
veningse geschiedenis en hij wilde
daar graag wat van naar eigen
land halen. Hij ging praten met
directeur Wijsenbeek van het
Haagse Gemeentemuseum. Van
daaruit werd contact opgenomen
met Engeland en toen bleek er
veel meer in te zitten dan de heer
Buytendijk had bevroed. Want Yar
mouth ligt in het graafschap Nor
folk en daar functioneert de Nor
folk Museum Service, een regionale
organisatie die niet minder dan 19
streekmusea omvat Een van die 19
is het Norwich Castle Museum en
dat leverde materiaal voor de eer
ste tentoonstelling: Romantische
aquarellen van de Norwich School,
tm. 8 mei te zien in het Haags
Gemeentemuseum. Later volgen
nog twee andere tentoonstellingen:
Visserijgebruiken uit de haven
plaats Great Yarmouth (14 mei tm.
2 juli in het Schevenings Museum)
en Leerzaam speelgoed uit de 19de
eeuw (24 juni t.m. 21 augustus in
het Museum voor het Onderwijs).
John Crome
De Norwich School is een begrip
dat in ons land nu niet direct als
overbekend mag worden geacht.
De Engelsen hebben hun kunst al
tijd binnenshuis gehouden en pas
na de tweede wereldoorlog is er
een intensief kunstcontact met hun
land tot stand gekomen. Werk van
de landschapschilders uit het eind
van de achttiende en het begin van
de negentiende eeuw was hier te
zien in het Mauritshuis, toen daar
in 1970 in „De schok der herken
ning" het verband werd getoond
tussen de 17de-eeuwse Hollandse
landschapskunst en die van Enge
land van een eeuw later. Een van
de Britse corypheeën op die ten
toonstelling was John Crome (1768-
1821). Hij was in 1803 oprichter van
de Norwich School of Arts, het
eerste Britse kunstenaarsgenoot
schap buiten Londen.
„Oh, Hobbema! My dear Hobbema!
how I have loved you". Dat zouden
de laatste woorden van John Cro
me geweest zijn. De grote Holland
se landschapschilders als Hobbe
ma, Ruysdael, Van Goyen en ande
ren werden door Crome en door
zijn collega's intens bewonderd.
Crome, zoon van een wever-herber
gier uit Norwich was aanvankelijk
loopjongen van een dokter, later
leerling van een schilder van rijtui
gen en uithangborden. In 1790 had
hij het geluk in aanraking te ko
men met de gefortuneerde fabri
kant Thomas Harvey die, evenals
andere verzamelaars in het graaf
schap Norfolk, zijn belangrijke col
lectie van Engelse en Hollandse
landschappen voor hem openstel
de. Hij ging die werken bestuderen
en kopièren. Leerde zo trant en
werkwijze van de Hollandse mees
ters kennen, maar hij verwerkte
hun invloed op eigen wijze.
De „Norwich Society of Artists",
die Crome oprichtte, samen met
o.m. zijn zwager de schilder Robert
Ladbrooke hield jaarlijkse tentoon
stellingen. Het Engeland van die
tijd was in kunst geinteresseerd en
dat stelde, zelfs in de kleine provin
cieplaats die Norwich toen was,
een groep schilders in staat van
