Dreigend tekort
aan
volksvermakers
Tijd stond stil bij
tanker Torrey Canyon
Wie uitzendt heeft het voor het zeggen
TERUGBLIK
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE DINSDAG
RADIO VANAVOND
RADIO DINSDAG
hou V
V-het LJ
scherm
in het
oog
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT
MAANDAG 4 APRIL 1977 PAGINA 2
9.
We moeten nog even bijpraten over Mies
Bouwman en haar onlangs door ons bespro
ken biografische boek. Ogenschijnlijk bestaat
er tegenspraak tussen de uitspraken in dit
boek en haar houding in het publiek. In het
eerste geval zegt zij van het grote vermaaks-
werk af te willen, in het tweede dat het
publiek niet moet denken dat zij genoeg heeft
van de spelletjes in tv-shows.
Nu is elke artiest binnenshuis veeal een an
ders mens dan daarbuiten. Maar voor Mies
gaat dat niet op. Zij onderhoudt even hartelij
ke verhoudingen thuis als met haar publiek.
Zij kan geen rol spelen. Zij geeft zich zoals
zij is. Toen zij na de nacht van het Dorp de
deur dicht smeet voor de neus van de burge
meester van Blaricum viel zij niet uit haar
rol, nee, zij was doodop en dat mocht de hele
wereld weten, zo goed als zij bij monterheid
iedereen in haar vriendelijkheid betrekt. Van
gevierde actrices hoor je soms vertellen, dat
zij achter de coulissen ongeremd kwalijke
eigenschappen uitvieren. Niet zo Miés. Die put
uit een overvloed aan meeleven en daarin laat
zij elkeen delen, ook de jongens van licht,
camera en kleine klus. Mies kan ook op haar
stuk staan, maar dan blijkt zij bijna altijd
gelijk te hebben. Mies gaar recht door zee.
Daardoor valt nu juist die tegenspraak zo op.
Tegen haar publiek zeggen, dat zij nog steeds
plezier schept in het opblazen van zakjes, het
Mies Bouwman Wil van de grote pret- leggen van letters en het naspelen van potsier-
kraam af. lijke scènetjes, en in haar boek laten weten:
„Wanneer je creatief bent, wil je gehoor en
begrip. Ik weet niet waar ik die kan vinden
in Hilversum. Ze hebben me nog steeds nodig,
maar alleen met dat wat in hun grote pret-
kraam te pas komt". Mies wil kennelijk van
de grote pretkraam af. Ze zoekt naar gasten
met meer achtergrond en ook beter publiek.
Wat dit laatste betreft, schreef zij een verhel
derend stuk in de speciale boekenweek-uitga
ve „Even geduld aub", waarvoor vanwege het
thema „Boek en tv" ook Mies haar bijdrage
mocht leveren. Zij geeft daarin haar persoon
lijke indrukken weer van een bezoek aan
Carré op het moment dat daar het publiek
zich zat te bedoen aan André van Duin.
Mies: „Een suppoost bracht me binnen, bege
leidde me door een ongekende hitte naar mijn
plaats. Lekker voelde ik me niet Boven een
boordevol deinend gat, in de wandelgangen
invalidewagens en om me heen flarden zang
van „Doorgaan," „Bal" en „Overal". Ik strui
kelde over een oude Carré-mat, voelde drup
pels op neus en bovenlip en dacht aan Nico
Scheepmaker, die zei geen enkele affiniteit te
willen hebben met mensen die om deze man
moesten lachen. Toen riep iemand: „Ha die
Mies." „Hallo", zei ik automatisch en strom
pelde door, maar een ander riep ook „Mies,
en toen een hele rij, een heel vak, en boven
begonnen ze ook te roepen en opeens riep
iedereen „Mies, Mies" en iemand klapte en
iedereen klapte mee en ik kreeg die goed
bedoelde dreunen op iedere bereikbaar li
chaamsdeel en ze pakten mijn hand en zeiden
Andrè van Duin wil naar kleinere zalen
met rustiger programma's.
„meid" tegen me. In die hartverwarmende,
benauwende situatie bereikte ik mijn stoel,
ging zitten, en dacht, terwijl de druppels op
mijn gezicht in stralen naar beneden liepen:
„Mijn God, dit is ook mijn publiek".
We kunnen dit allemaal best plaatsen, maar
het geval wil, dat André van Duin dit verhaal
ook geschreven zou kunnen hebben. De vraag
lijkt terecht waarom André niet is gevraagd
voor een bijdrage. Net als Mies weet hij
immers grote groepen kijkers te bespelen. Hij
beschikt over een uitstraling die met die van
Mies vergelijkbaar is. Ook André krijgt hele
zalen op zijn hand en net als Mies wil hij
daar een beetje af. André maakt er momen
teel geen geheim van, dat hij in het komende
seizoen meer voelt voor het werk in kleinere
zalen met programma's in de sfeer van Sonne-
veld en met weglating uit zijn teksten van
dubbelzinnigheden en toespelingen op func
ties en vormen van het lichaam, hetzij manne
lijk of vrouwelijk. Hij wil fijnere humor voor
een meer intiem publiek. En daar schijnt Mies
blijkens haar geschreven mededelingen ook
op te mikken.
Maar dan dreigen we wel op korte termijn
te komen zitten met een acuut tekort aan
volksvermakers. En dan hebben we voor het
vlotte werk welbeschouwd alleen nog maar
Barend Barendse over.
De spraakverwarring in Hilversum over de
uitleg van de omroepwet kenmerkt zich door
een dusdanige Babylonische allure, dat de
demissionaire minister van CRM, Van Doorn,
er ook niet meer uitkomt. Op deze wijze is
er moeilijk te werken met de omroepwet en
omdat de eventuele opvolger van deze minis
ter met dezelfde complicaties dreigt te wor
den geconfronteerd, heeft de huidige demis
sionaire bewindsman er behoefte aan het
Hilversumse tuintje aan te harken.
Maar de minister vindt wel, dat de omroepen
de hark ditmaal zelf moeten hanteren, want
als hij dat in het verleden zelf deed bijv.
door middel van een briefwisseling dan
organiseerde de aangeschreven omroep on
middellijk een persconferentie om iedereen
die het horen wilde te laten weten, dat de
minister weer aan het muggeziften was. Voor
al de TROS maakt van een ministeriële mug
gauw een olifant en als je die doodslaat, dan
geeft dat natuurlijk wel een smeerboel.
De problemen spelen nog steeds rond artikel
35 van de omroepwet, waarin staat dat iedere
omroeporganisatie verplicht is haar zendtijd
te gebruiken voor een volledig programma,
dat in redelijke onderlinge verhouding ten
minste omvat onderdelen van culturele, infor
matieve, educatieve en verstrooiende aard.
Maar waarin onderscheidt zich nu een cultu
reel programma van om eens te noemen een
verstrooiend programma? Een aan carnaval
gewijde uitzending met veel heisa, gehos en
Abraham moet als verstrooiend worden aan
gemerkt, maar als je wijst op de folkloristi
sche elementen daarin (feestneuzen, mombak
kesen etc., althans gelaatsverfraaiingen met
een oude staat van dienst), dan kun je het
ook een culturele uitzending noemen of een
educatieve.
Betreden we nu even een zijpad om aan te
geven langs welke wegen de Hilversumse
spraakverwarring tot het volk komt. De om
roepen hebben toestemming om voor reclame
voor de eigen omroep beperkt zendtijd te
gebruiken. Toch nam de VARA onlangs een
kwartier om door Kloos de rozen-actie te laten
aankondigen en Rob Out had nadien niet veel
minder tijd nodig om zijn actie-Boomerang
van start te doen gaan. Waren deze beide
uitingen in strijd met de omroepwet? Nee,
zegt Kloos, de VARA wees alleen maar op
het belang van het bestaan van een principiële
omroeporganisatie, waarvan het bestaan door
de omroepwet wordt gegarandeerd. De VARA
zou dus juist gehandeld hebben in de geest
van de omroepwet. En wat zei Rob Out: „Wij
hebben de leden verteld hoe ze het beste lid
kunnen worden en daarmee een stuk reclame
gemaakt voor de betekenis van de omroep
wet".
Ga daar als minister maar aanstaan, temeer
waar je kunt rekenen op een 100.000-koppige
demonstratie op het Binnenhof als je maatre
gelen zou treffen. Of thuis een sten door de
ruit. Toch behoort het tot de functie van de
minister om een wet te interpreteren en de
naleving ervan te controleren.
Een blijkbaar onmogelijke taak. Daarom
heeft de minister nu een wijziging op de
omroepwet in de maak, waarin staat dat het
een taak van de NOS wordt een en ander
te controleren. De NOS zou elke drie maan
den een lijst openbaar moeten maken met
uitgezonden programma's met daarbij de
kwalificaties van cultureel, informatief, edu
catief of verstrooiend. Die handschoen heeft
men in Hilversum niet willen laten liggen. De
NOS zal een commissie samenstellen, welke
commissie bij wijze van experiment aan de
minister zal laten weten onder welke noemer
de omroepen hun eigen uitzendingen rang
schikken.
Of we daarmee weg zullen raken uit de
spraakverwarring en of er dan voor enige
minister in de naaste toekomst geen aanlei
ding meer zal zijn om op te treden? We wagen
het te betwijfelen. Wijd eens een uitzending
aan de Beatles. Maar wijs daarbij op de
poëtische waarde van de Beatle-teksten en je
kunt zo'n programma rustig aanmerken als
„cultureel". Dan val je geen kijker lastig met
„zware kost" en hou je tijd over om ter
verstrooiing van die kijker je als omroep in
luchtigheid uit te leven.
Niet de minister, maar wie uitzendt heeft het
voor het zeggen.
NEDERLAND I DUITSLAND I
Teleac
18.45 Wij en het weer, lee 6
NOS
18.45 De Bereboot
18.55 Journaal
19.04 Minivoetbalshow
19.59 Bewoners van het koraalrif,
documentaire
20.24 De tijd stond even stil, afl.
19
NOS
21.35 Journaal
NCRV
21.50 Operaconcours
23.00 Ja maar... afl. 4
23.10 Symbiose
NOS
23.14 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Informatie voor Surinaamse
Nederlanders
18.55 Journaal
VARA
19.05 Charlie Brown, tekenfilmse
rie, afl. 1
19.30 Seniorenshow
NOS
20.00 Journaal
VARA
20.25 Tussen wal en schip, tv-se-
rie, afl. 3
21.15 Ombudsman
21.40 Terug naar de natuur, tv-se-
rle
22.10 Achter het Nieuws
18.05 Mannetje in het oor
18.25 Kinderen van deze aarde
18.55 Journaal
19.00 Nieuws uit Noordrijnland-
Westfalqn
19.10 De zaak Hendry
19.40 De Ingewijden van Eleusls,
TV-serle
20.15 Hier und Heute
20.45 Berliner Stachelschwelne,
cabaret
21.00 Journaal
21.15 Monitor
22.00 Alles of niets, hobbyquiz
22.45 Balans uit Oost-Dultsland
23.30 Journaal
DUITSLAND II
18.00 Journaal
18.10 Orzowel, tv-serle, afl. 13
18.40 Draaischijf
19.20 Koorzang
20.00 Journaal
20.30 Mikro-technlek
21.15 Opvoedingsproblemen
22.00 Journaal
22.15 Ullenyplegel, tv-serle, afl. 2
23.25 Wereldtitels tafeltennis
0.20 Journaal
BELGIE
NEDERLANDS
18.00 File, de eekhoorn
18.05 Klein, klein kleutertje
18.20 Twee kinderen in Afrika,
tv-serle
18.45 Open scool
19.15 Sporttribune
19.45 Journaal
20.15 Micro-Macro, quiz
20.50 De boot Is aan, tv-serle
21.40 Wikken en wegen
22.15 Journaal
DUITSLAND
11.00 Journaal
11.05 Draaischijf
11.20 Bouwmeester Solness, tv-
spel
12.50 Als de eerste mensen...
13.05 Monitor
13.50 Persoverzicht
14.00 Journaal
17.15 Journaal
17.20 Show met Evelyn Kiinecke
DUITSLAND II
BELGIE
NEDERLANDS
15.30 Tsaar Tzaltan, tv-film
HILVERSUM I
EO: 18.00 (S) De Trekvogels. PP: 18.19
Uitz. van de RKPN. EO: 11.30 Nws.
18.41 (S) De grote opdracht. 19.00 (S)
Ronduit. Muz. en inform, voor jongeren.
19.40 (S) De Bijbel open. 20.00 (S)
Gramm. muz. 20.10 (S). Een werkelijk
groot Nederlander: Het leven van Con-
stantijn Huygens (4). 20.30 (S) Leer mij.
O Heer. Uw lijden recht betrachten.
NOS: 2130 (S) Openbaar Kunstbezit.
21.40 Voor blinden en slechtzienden.
21.55 (S) Tambu. Progr. met inform, en
muz. voor de Antillianen in Nederl.
22.25 Bond zonder Naam. 22 30 Nws.
NCRV: 22.40 Hier en nu VOO: 22.55
(S) Muz. en inform. 23.55 Nws.
HILVERSUM II
NCRV: 18.00 Nws. 18.11 Hier en i
Aansl. Makro. 18.40 (S) Muziek in vrije
tijd. 19.10 Agenda. 19.15 (S) Brassband
muziek. 20.00 Nws. 20.03 (S) New York
Philharmonic. 21.05 (S) Klass. piano-
muz. 21.35 (S) Literama. 22.27 (S) In
vertrouwen, luisterspel. NOS: 23.00 (S)
Met het oog op morgen met om 23.05
Aktual. overz. Radio-TV. 23.20 De Van
Wijnen-Hofland versie. 23.52 Even ont
spannen voor het slapen gaanyoga.
23.55 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 De vakturebank. 18.10 (S)
NOS-maal AVRO: 19.02 (S) Het stenen
tijdperk 2002 Radiojourn. 2005 (S)
Superclean Dreammachine. 21.02 (S)
De Negen-uur-jazz-show. 22.02 Radio
journ. 22.05 (S) Blues, Ballads en bat.
23.02 (S) Candlelightshow -4Ï..02 Radio
journ.) TROS: 1.02 (S) De Nachtwacht.
HILVERSUM I
AVRO: 7.00 Nws 7.02 (S) AVRO-klok
(7.30 Nws. 7.41 Radiojournaal). 8.30
Nws. 8.36 Gymnastiek voor de huis
vrouw. 8.45 De Groenteman. 8.50 Mor
genwijding. NOS. 9 00 Spiegel van Bel
gië. AVRO: 9.30 (S) De platen keuze van
Willem Strietman 10.00 Radio Lawaai-
papegaai. 10.10 Arbeidsvitaminen.
(10.30 Nws. 10.33 Radiojournaal). 11.30
(S) Rondom twaalf uur allerlei. 12.26
Mededelingen voor land- en tuinbouw.
12.30 Nws. 12.41 Radiojournaal. 13.00
Knipperlicht. Verkeersmagazine. 13.25
De „Torrey Canyon", die duizenden tonnen olie verloor
en waarbij vanavond wordt stilgestaan.
Van de reeks „De tijd stond
even stil" brengt de NCRV van
avond het negentiende deel.
Hierin staat de ramp met de
supertanker Torrey Canyon
centraal. Dit schip liep 18
maart 1967 ten gevolge van een
„verregaande onachtzaamheid"
van de kapitein op de rotsen
van Seven Stones, zestien mijl
van de Engelse zuidkust. Dui
zenden tonnen ruwe olie
stroomden in zee en naar de
kust van Engeland. De bestrij
dingsmiddelen, die geen resul
taat opleverden, richtten grote
re schade aan dan de olie zelf
en nog steeds wordt de wereld
opgeschrikt door dit soort ram
pen, nog afgezien van olie die
moedwillig in de oceanen
wordt geloosd.
Ned. 1,20.24 uur.
Minivoetbal
Uit het Rotterdamse sportpaleis
Ahoy' komt de eerste halve fina
lewedstrijd van de minivoetbals
how. Het gaat vanavond tussen
de teams van Noord-Nederland
en de (goed getrainde) militai
ren.
Ned. 1,19.04 uur.
Koraalrif
De NCRV begint een nieuwe
serie natuurfilms, waarvan de
„Bewoners van het koraalrif'
vanavond wordt uitgezonden.
De opnamen werden gemaakt in
de Rode Zee, in de buurt van
de dode havenstad Suakin in
Soedan. De haven werd ontoe
gankelijk gemaakt door het
wrak van de Umbria, een Ita
liaans oorlogsschip dat er nog
steeds ligt, met alle oorlogstuig
nog aan boord.
Ned. 1,19.59 uur.
Wal en schip
In de VARA-serie „Tussen wal
en schip" gaat het Ben Seinen
en zijn vrouw Martha niet vour
de wind. De motor van de spits
„Actief" is niet zo best meer en
geld voor nieuwe onderdelen is
er niet. Wanneer de scheepvaart
boven Gent gestremd is, wil Ben
buitenom, via de drukke Schel
de. Het waait hard en de tocht
wordt even zwaar als Martha
Beursplein 5. 13.30 'n Middagje AVRO.
(15 30 Nws. 15.35 Radiojournaal). 17.00
Voor ons gemaakt door ons gekraakt,
kinderprogr. OVERHEIDSVOORLICH
TING. 17.20 Ontwikkelingshulp Neder
landse Antillen. AVRO: 17.30 Nws. 17.32
Radiojournaal. 17.50 Toppers van toen.
HILVERSUM II
KRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymnas
tiek. 7.20 Het levende woord. 7.25 Badi-
nerie. 7.54 Overweging. 8.00 Nws. 8.11
Echo. 8.30 Aubade. 9.00 Klankbeeld.
(9.30 Scheepspraat. 9.35 Waterstanden.
11.00 Nws.) 11.59 Bericht Vastenaktie.
12^00 Vijf tellen na nu. OVERHEIDS
VOORLICHTING. 12.49 Uitzending voor
de landbouw. 13.00 Nws 13.11 Echo
magazine. 13.40 Vreemdeling in mijn
Vaders Huis", herinneringen van een
missionaris. 14.00 Uit het operette- en
musical album. 15.00 In de wachtkamer.
16.00 Nws. 16 03 Jacques van Kollen
burg. NOS: 17.00 Het zal mijn tijd wel
duren. 17.20 (S) Eurolight. 17.40 Infor
matie uit de regio. 17.55 Mededelingen.
Er was gisteren, op Palmzon
dag, op ons scherm nogal wat
„muziek om naar te kijken".
's-Middags toverde Fred Bos
man ons „Le carnaval des ani-
maux" van Camille Saint-Saens
voor. Hij had daarbij de hulp
ingeroepen van het Radio Ka
merorkest onder leiding van
Kenneth Montgomery (met de
onmisbare pianistische mede
werking van Hakon Austbo en
Marina Horak) en van de mime-
groep „Perspekt" uit Haarlem.
Zodat er ook inderdaad wat viel
te zien. Afgezien van de deelna
me van die als dieren vermom
de pantominespelers zag je de
befaamde „Cygne" bv. gedaan
door een schets-zwaan tegen de
achtergrond van een toepasse
lijk decor. En dat was dan weer
wat anders dan de manier waar
op Anna Pavlova het destijds
moet hebben gedaan. Ach, het
was eigenlijk best een aardige
vertoning en als het een mens
om de muziek te doen is, staat
er altijd de grammofoonplaat
nog tot zijn beschikking.
's-Avonds voer Bosman ons
weer de wondere wereld van de
De VARA zendt zeven tekenfilms uit met „Charlie Brown" waarvan
vanavond de eerste op Ned. II om 19.04 uur: „D'r is geen tijd voor
liefde, Charlie Brown". Met uitzondering van Pinkster- en Paasmaandag
worden alle delen op maandagavond uitgezonden.
toonkunst binnen, maar deze
maal zonder verdere, opzette-
lijk-visuele omslag: Ilana Vered
en het Omroeporkest, gediri
geerd door Hans Vonk, speelden
gewoon (zij het levendig geregis
seerd) de „Rhapsodie" op een
thema van Paganini voor piano
en orkest van Serge Rachmani-
now. Wat niet wegneemt, dat je
evengoed je ogen uitkeek. Al
was het maar op de adembene
mende handgrepen, die Ilana op
het toetsenbord uitvoerde: een
schilderijtje om naar te luiste
ren, zogezegd.
En nu ik het daar toch over heb,
ook werd gisteravond uit de
doeken gedaan, hoe wij, 58 mil
joen Nederlanders, in de loop
van de eeuwen hebben aangeke
ken tegen „het wondere talent
van artistieke scheppingskracht,
zoals dat bij beeldende kunste
naars aan de dag trad". Welnu,
als het allemaal klopt zoals het
werd vertoond, moeten wij dat
veel eeuwen lang óf luidruchtig
goed geluimd, óf „agressief'
hebben gedaan. Dat laatste met
name in het geval van de ab
stracte kunst. Maar in de midde
leeuwen bv. lachten zich de
toenmalige Harry Touw en IJf
Blokker zich al een rotje, zoals
zij nu (volgens die tv.-serie dan)
de dragers van een nieuwe
kunst moeten zijn. Ik heb echter
de stellige indruk dat wie wer
kelijk een indruk wil krijgen
van wat er op het gebied van
de beeldende kunst allemaal is
gepasseerd, meer dan ooit is
aangewezen op dat boekje, dat
iedere week weer trouwhartig
door Peter van Dijk wordt aan
geprezen.
B;ilA'I4:M«i,'/glll
VARA: (7.00 Aktualiteiten via Dingen
van de Dag). 7.02 (S) Gesodemeurders.
9.03 (S) Pep op drie. 11.03 (S) Drie
draait op verzoek van mensen uit de
sportwereld. 12.03 (S) VARA's verzoek-
plaatje. 14.03 (S) Spitsbeeld. 16.03 (S)
LP-top 20 en de Tip-LP. 17.03 (S) Alfred
Lagarde.
HILVERSUM IV
TROS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Capriccio.
9.00 Nws. 9.02 Aktua-klankbeeld. 9.30
(S) Van heinde en verre. 10.00 (S) Opus
tien tot twaalf. 12.00 (S) Intermezzo.
13.00 (S) 0e meest verkochte „klassieke
tien". 13.30 (S) Koren en korpsen. 14.00
Nws. 14.02 (S) om de kunst. 14.30
Guitariteiten. 15.00 (S) Belcantorium.
Heftige discussies mochten zo
op het eerste gezicht worden
verwacht n.a.v. de stelling die in
„Frontaal" werd bediscussieerd:
„Nederland moet de ontwikke
lingshulp aan Cuba stopzetten".
Aan die verwachting werd ook
wel in gepaste mate beant
woord. Het werd o.l.v. de heren
Waalkens (vóór) en Lucas van
der Land (tégen) een vurig,
maar toch keurig debat. Opzien
barend was de omzwaai in det
stemverhouding. Vóór de uitzen
ding was het 28 eens, 18 oneens,
4 geen mening, nadien 38 eens,
11 oneens, 1 geen mening. Die
uitslag zou zelfs sensationeel ge
noemd kunnen worden, ware
het niet dat wij allang weten dat
die cijfers geen beslissende, laat
staan wetenschappelijke waarde
mag worden toegekend.
HERMAN HOFHUIZEN
