CDA
Groot spektakel in en om Pieterskerk
kon
in
flat
niet aarden
f
'erk heeft het bewezen:
ifasie is te genezen
Hij lijkt „gek" maar beseft alles
Regio
en
economie
ere
AFASIE: HET MAAKT JE SPRAKELOOS
19AD/REGI0
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
(De gastvrijheid, aar: schrij
vers van deze rubriek ver
leend. behoeft niet te betéke
nen dat hun meningen altijd
overeenkomen met ons
standpunt weergegeven in de
comrTfeptaarrubriek.)
In allerlei rapporten, bro
chures en nota's wordt
Leiden aangeduid als
centrumgemeente voor
de regio Rijnland. Be
langrijke funkties die dan
worden genoemd zijn;
winkelgebied, onderwijs
en werkgelegenheid.
Onlangs heeft de Kamer
van Koophandel en Fa
brieken voor Rijnland
een interessante nota
gepubliceerd getiteld
„Een economische ont
wikkelingsprogrammering
voor de as Leiden-Alp-
hen aan den Rijn". Oeze
nota toont duidelijk aan
de verwevenheid, die be
staat in economisch op
zicht in dit gebied. In
een prioriteiten-opstelling
wordt aangegeven wat
gedaan moet worden in
bestuurlijk opzicht om tot
verdere uitbouw en ont
wikkeling te komen.
De nota spreekt dan
over bestuurlijke akties,
d.w.z. akties van ge
meentebesturen. En daar
zit nu m.i. de „pijn". Het
gaat om een gebied be
staande uit diverse ge
meenten. Alleen „samen
doen" kan het gestelde
doel bereiken. Maar ik
kan me goed indenken
dat vele kleinere ge
meenten met argusogen
kijken naar hetgeen zich
in Leiden op politiek ter
rein afspeelt. Blokvor
ming en machtsdenken
zijn moeilijk te verteren
zaken voor een ieder,
die in termen van harmo
nie denkt.
Leiden moet en kan van
dit „image" af door de
eerste stap te doen. Die
stap bestaat uit het doen
van een uitspraak, door
de gemeenteraad, over
de economische ontwik
keling van het gebied
Rijnstreek. Daarnaast zal
de gemeente Leiden
moeten tonen bereid te
zijn offers te brengen.
Denk aan b.v. de aanleg
van rijksweg 11.
Om het toch nog altijd
relatieve hoge werke
loosheidpercentage terug
te dringen is het nodig
om het vestigingsklimaat-
en voorwaarden in de re
gio te verteteren om
nieuwe industrieën en
dienstverlenende bedrij
ven aan te trekken.
Wanneer iedere gemeen
te dit afzonderlijk ter
hand neemt, leidt dit ver
moedelijk tot ontwikkelin
gen waar niemand tevre
den mee zal zijn. Een
gemeenschappelijke aan
pak zal dit kunnen voor
komen. Nodig is daartoe
een basis van wederzijds
vertrouwen. Uit vesti
gingsoogpunt ligt deze
regio erg gunstig. Laten
we hiervan gezamenlijk
profiteren.
Drs. W. Bleyie
lid CD A-fractie
LeMse Gemeenteraad
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond
beschreven die in het asiel verblijft om daar een zekere
dood tegemoet te gaan. tenzij bet dier een goed
tehuis vindt. De in de rubriek beschreven honden zijn
alle door hondenbezitters naar het asiel gebracht Om
uiteenlopende redenen, vaak begrijpelijk, maar soms ook
volslagen onzinnig. De in „Hond zoekt buis" beschreven
dieren zijn alle goed gezond, hebben een wormkuur
ondergaan en zijn volledig ingeënt. Tegen betaling van
ca. 60 gulden ten bate van zwerfdieren zijn ze af te balen.
Adres: Nieuw Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden,
tel. 131670.
Geopend di. t/m vr. 10.00-12.00 en 14.00-17.00 uur. Zater
dag van 10.00-12.00 en 14.00-16.00 uur. ZONDAG EN
MAANDAG GESLOTEN.
srdt
vik-
aad .EIDEN - De Stichting Afasie
iederland is bezig om in samen-
,an. Werking met de Nederlandse Ta-
ligd eironde geld bij elkaar te krijgen
en behoeve van de aanschaf van
'alt eermiddelen en het verbeteren
°te lan de intensieve hulpverlening
in" ian afasie-patiënten. Dat gebeurt
te ok in Leiden, waar de plaatselij-
;e afdeling van deze jongeman-
sy-
len
iien uit verschillende beroepen
die in de Leidse Tafelronde zijn
verenigd hun doelstelling van
„service-verlening" in de vorm
van het geven van hulp en geld
aan doeleinden die met normale
middelen, zoals overheidssubsi
dies niet haalbaar blijken te zijn,
in praktijk wil brengen.
Om de bestrijding van de afasie
te steunen en het mogelijk te
maken dat de onderzoekingen be
taald worden en er leerprojecten
kunnen worden opgezet die ver
der gaan dan het kinderlijke lees-
plankje en de afdankertjes van
een kleuterschool heeft de Leidse
Tafelronde voor de aanstaande
tweede paasdag een enorm spek
takel gepland dat in en om de
Pieterskerk zal plaatshebben. De
komende weken zal er in deze
kolommen nog uitgebreid op deze
manifestatie worden ingegaan.
Vast staat in elk geval dat het
11 april wat gaat worden in de
Leidse Binnenstad. Een greep uit
het programma; de Leidse Poli-
tiekapei, het Rijnlands Mannen
koor, de Hutspotten, Beestenspul,
een scala van activiteiten voor
kinderen, orgelconcert, 's mid
dags een heel pop- en disco-gebeu
ren met onder meer de Blue Dia
monds en Anita Meijer, verder
een aantal dansgroepen, een mo
deshow van groot- winkelbedrij
ven en nog zo het een en ander.
ze voor Rens toch, moeten wel
weten waar hun plaats is.
Al met al is Rens een hond
met weinig problemen, maar
de nieuwe eigenaar van Rens
zal toch aan eerder genoemde
„minimumeisen" eisen" moe
ten voldoen, wil de gang van
zaken ook probleemloos blij
ven.
Jos
Jos, onze kindervriend van
vorige week heeft een prima
tehuis gevonden in Noordwij-
kerhout. Zijn nieuwe baas
heeft een bloemenkwekerij en
Jos mag iedere dag mee naar
de kassen en naar het land.
Kortom een herenleventje.
Toch leuk.... BART SPIJKER
l3irk van Overvest (29), voormalig afasie-patiënt „Ik heb eigenlijk reuze geboft",
apgopediste mevrouw Sieverts in Leythenrode bezig met de 54-jarige meneer
rtenwaal.
ouEIDEN Deze zomer is het zeven
iaar geleden. Derk van Overvest,
)FdOen 22 jaar oud, vervulde zijn mili-
aire dienst in Curacao. Op een zo-
jaerse dag was hij wat rondjes om
•oitet sportveld aan het lopen toen twee
n^iede-mariniers door een toevalstref-
en een oefengranaat zijn richting
JJitwierpen. Het blok ijzer van een
lertalve kilo kwam op het hoofd van
r01)erk terecht en zorgde voor een gat
dsran 5 bij 3 centimeter. Derk zakte in
«jlkaar.....
jwfewusteloos werd hij overgebracht naar het
ert|ekenhuis. Er volgde een spoedoperatie. Twee
taken lag hij op intesive care. Na vier weken
refjon hij naar Nederland worden overgebracht,
sn.an een kant verlamd en niet meer in staat
lm te spreken. In Nederland volgde een tweede
Hjperatie: een stuk bot uit zijn heup moest het
jat in zijn hoofd dichten,.. Intussen verminder-
le de verlamming, maar spreken kon Derk nog
;eds niet. Het enige dat hij nog kon was wat
itters op een leesplankje aanduiden, maar na
of 4 letters raakte hij volkomen de kluts
rijt.
'och ging hij niet bij de pakken neerzitten. „Ik
lad een merkwaardig soort afweermechanis-
ae. Ik besefte eigenlijk ook niet zo wat er aan
Ie hand was: m'n hersenen waren goed door
ar geschud. Pas een tijdje later, toen ik me
weer wat beter kon uitdrukken kwamen de
depressies. Gelukkig ben ik erg goed opgevan
gen. Eigenlijk heb ik reuze geboft, geloof ik".
Niet gek
Die opvang is inderdaad reuze belangrijk. De
buitenwacht heeft vaak de neiging mensen
zoals Derk, die aan afsie lijden, voor gek te
verslijten, ze kinderlijk te behandelen over hen
te praten, terwijl ze dat alles duivels goed
kunnen volgen en begrijpen, want ze zijn hele
maal niet gek. „Je beseft dat je bepaalde
dingen niet onder woorden kan brengen, niet
kan schrijven of soms ook niet kan begrijpen.
Je kunt er niets aan doen. Je staat machteloos
en raakt snel in een isolement. Als het weer
wat beter gaat, durf je geen gesprek aan te
knopen, je schaamt je een beetje tegenover
buitenstaanders. Alleen als ze weten wat er met
je gebeurd iö, ja dan gaat het wel...."
Derk heeft inderdaad geboft. Na een jaar of
wat was zijn afasie vrijwel genezen. Vijftien
spraaklessen bij de Katwijkse logopedist F. W.
van den Haspel brachten Derk al een heel eind
opweg. Nu studeert hij in Leiden medicijnen
en zit vlak voor zijn doctoraal. Het eerste jaar
zat hij weliswaar voor niets in de collegeban
ken, omdat hij nog geen leerstof kon opnemen,
maar daarna kon hij het vrij aardig bijbenen.
Alleen het wat langzame en monotone spreken
herinneren nog aan het ongeluk en zijn gevol
gen. Maar verder is Derk het levende bewijs
van hoe afasie genezen kén
Rens werd drie weken gele
den door haar eigenaar afge
staan aan het asiel. De reden
van deze scheiding was, van
beide zijden, zeer begrijpelijk.
Baas en hond woonden beiden
in een flat in Rijnsburg. En
van een flat is algemeen be
kend, dat mens en dier er nu
eenmaal minder bewegings
ruimte hebben dan in een ge
woon huis. Van dit ongemak
had Rens erg veel last en de
regelmatige, zij het korte, af
wezigheid van baar baas,
deed haar er niet rustiger op
worden. Integendeel: Rens be
gon de dingen in huis kapot
te maken. Dit werd zo erg, dat
Rens' baas besloot haar maar
aan het asiel af te staan. Dit
was voor beiden de beste op
lossing, aangezien er niet zo
maar iemand in hun directe
omgeving was, die Rens kon
overnemen.
Voor Rens moet dus een te
huis gevonden worden in de
vorm van een eengezinswo
ning of een ander gemiddeld
groot huis. Men zal zien dat de
problemen voor Rens dan op
gelost zijn, evenals voor haar
De lichtbruine Rens
nieuwe baas. Even iets meer
over Rens zelf. Verkijkt U zich
niet op de naam, die wat man
nelijk aandoet; Rens is een
teefje. Ze is een jaar oud en
een van haar ouders is een
boxer geweest Van wat voor
ras de andere ouder is ge
weest, is moeilijk te zeggen,
maar het produkt van deze
twee is zeer geslaagd. Rens is
lichtbruin van kleur, kortharig
en ongeveer zestig centimeter
hoog. Ze heeft spitse oortjes
en een korte staart.
Tot zover haar uiterlijke ken
merken. Het karakter van
Rens is, zoals eigenlijk bij alle
bastaardhonden, zachtaardig.
Rens is erg enthousiast en al
tijd in voor een spelletje. Als
ze eenmaal gewend zal zijn in
haar nieuwe huis, zal blijken
dat Rens van nature redelijk
waaks is. Deze waaksheid zal
echter nooit zover gaan dat ze
bezoekers naar de broekspijp,
of erger, naar de keel vliegt.
Dat soort gedragingen komt
alleen voor bij vals gemaakte
bouviers of herdershonden.
Verder is Rens erg lief voor
kinderen en speelt graag met
ze. Tot op zekere hoogte tole
reert Rens ook andere honden
in haar nabijheid maar deze
„indringers", want dat blijven
Afasie. Een betrekkelijk nieuw
verschijnsel, dat je bij een eer
ste confrontatie een koude ril
ling bezorgt. Wat moet het
voor iemand betekenen niet
duidelijk te kunnen maken
wat hij of zij bedoelt. Zelf de
overtuiging hebben dat je het
voor iedereen duidelijk zegt,
maar in werkelijkheid niet
verder te komen dan het uit
stoten van de zelfde klanken,
waar geen touw aan vast te
knopen is. Geestelijk functio
neert alles normaal. Je weet
wat je wil zeggen, maar kan
het niet overbrengen en de
buitenwacht verslijt je al gauw
voor gek. Afasie betekent een
volslagen isolement, een vi
cieuze, vaak zo hopeloze cirkel
van uitzichtloosheid, voor ve
len ook helemaal opnieuw le
ren leven.
Een van de plaatsen waar Afa-
siepatiënten bij dit nieuwe le
ven worden geholpen is het
vijf-jarige Leythenrode in Lei
derdorp. Daar heeft de Leidse
logopediste Selma Sieverts ge
middeld 15 afatici onder haar
hoede. Ze volgen een druk
programma van fysiotherapie,
arbeidstherapie en logopedie.
Met behulp van uiterst primi
tief en vaak zelf gemaakt les
materiaal probeert mevrouw
Sieverts haar patiënten weer
zover te krijgen dat ze kunnen
overbrengen wat ze bedoelen.
De nog actieve hersencellen
moeten de functie van de dode
overnemen in de twee jaar
LEIDEN Je leest 't
wel eens in de krant „-
het slachtoffer werd
met hersenletsel in het
ziekenhuis opgeno
men Dan denk je on
willekeurig: als die er
maar weer helemaal bo
venop komt. Soms ge
beurt dat ook en dan
heb je geboft, soms ook
blijven er restverschijn-
selen, een spraakstoor
nis, en dan hoor je al
gauw: die is niet hele
maal wijs meer, hij is
niet goed bij zijn hoofd
Dat dachten we vroe
ger, en velen denken er
nu nog net zo over. Het
was iets waarmee je
maar moest leren leven.
Totdat er ineens iemand
spontaan die spraak
stoornis kwijtraakte en
totdat bleek dat die
spraakstoornis met een
tijdige en intensieve be
handeling zelfs te gene
zen was. En zo werd de
afasie ontdekt.
waarbinnen de genezing in
principe mogelijk blijft. De
spraaklessen gaan met een
simpele klok, een voorbeeld
dat de patiënt moet overne
men. Hij doet zijn uiterste be
st, maar 't lukt hem niet. Het
tellen van 1 tot 12 lijkt een
bonte mengeling van Grieks
en Latijn maar vertoont nau
welijks overeenkomsten met
het Nederlands. En op elke
vraag komt niet veel meer dan
een „kokkotsa". Alleen uit de
goed ontwikkelde mimiek kan
je afleiden wat de man be
doelt. De tweede keer tellen
geeft wat meer punten van
herkenning, de derde keer
mislukt door overmoed hope
loos Moedeloos hoofdge-
schud. Je ziet hem denken:
„We zijn nu al maanden aan
het oefenen, maar we zijn nog
geen steek vooruit gekomen".
Het wachten blijft op een
spontane klank waaraan de
logopediste en de patiënt zich
vast kunnen houden. Alleen
een schokeffect wil nog wel
eens voor zo'n moment kun
nen zorgen: wanneer het vuur
van een lucifer de hand die
hem vasthoudt nadert komt er
een duidelijk „au"
Het lijkt een uitzichtloze zaak,
maar dat hoeft helemaal niet
zo te blijven. Soms is er ineens
die duidelijke stoot in de goe
de richting die nodig is. Die
komt, vroeg of laat, en ja,
soms ook komt er helemaal
niets
Volgens mevrouw Sieverts zijn
er net zoveel soorten afasie als
er patiënten zijn en Nederland
telt naar schatting 30.000 afa-
siepatiënten. Globaal is wel
een onderscheid mogelijk tus
sen de motorische en expres
sieve afasie, waarbij de pa
tiënt niet duidelijk kan maken
wat hij bedoelt, maar wel be
grijpt wat de ander zegt en
doet, en de sensorische of re
ceptieve afasie, waarbij hij
ook nog eens moeite heeft met
het begrijpen van de ander.
Deze vorm is zo mogelijk nog
erger dan de louter expressie
ve afasie, omdat de patiënt
heel goed beseft dat hij de
ander niet kan volgen, al doet
hij nog zo zijn best
Ook de patiënten wier behan
deling wij een ochtend in Ley
thenrode meemaakten waren
duidelijk verschillend: de
woorden die je wil zeggen op
het puntje van je tong te heb
ben liggen, maar ze niet te
kunnen uitspreken en dan
maar weer te vervallen in on
begrijpelijke klanken, of - bij
de wat verder „gevorderden"
- zonder dat je het wilt het
verkeerde te zeggen. Toch ziet
mevrouw Sieverts bij haar pa
tiënten duidelijke vorderingen.
Het gaat misschien niet zo snel
als je zou willen, maar ze gaan
vooruit, dankzij dag-in dag-uit
oefenen met gebrekkige mid
delen
