'ndernemingsraden volgende
Veek ter discussie in Kamer
Sombere toekomst
-.-oor 1000 illegalen
DEN UYL MIKT OP TIJDWINST
Loodgehalte in
benzine en bloed
moet flink lager
CcidocSoivimit
Zuid-Afrika legt
pers aan banden
nenergie gaat
rol spelen in
verkiezingsstrijd
Lünenland/buitenland'
SER NIEUWE POLITIEKE KRACHTMETING
-A UITSPRAAK RAAD VAN STATE
H 6
Lagendijk:
forse winst
voor D'66
„Zonder u en over u"
in Parijs
Patocka ernstig ziek
na hersenbloeding
Levenslang voor Noordieren
I
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
uj
parlementaire redac-
tie)
HAAG Terwijl kabinet
^eede Kamer nog tot over
ren verwikkeld zijn in de
lemen rond de grondpoli-
wordt dinsdag in de volks-
genwoordiging alweer een
de zogenaamd maatschap-
rvormen voorstel in dis-
ie gebracht: een nieuwe
I |>p de Ondernemingsraden.
I £aat er hier om, die raden
1 elijker het karakter van
meelsvertegenwoordiging
en hun ook meer be-
ookdheden toe te kennen. Ook
10e dvetsontwerp werd in het
liet met veel ach en wee en
»n, <otte met bijna slaande ru-
ssie ot stand gebracht. En alles
At erop, dat het parlement
rpntwerp niet zonder meer
dat likken. CDA-fractievoorzit-
zoudnr. Frans Andriessen ver-
kunrfde dezer dagen nog: „We
is een de nieuwe regeling een
elijke verslechtering verge-
n bij de bestaande toe-
d".
tioné pas in 1971 werd de wet op
Raindernemingsraden aanzien-
H. Vgewijzigd, zodat de onderne-
dan ook verzuchten:
^rom nu al weer wat an-
ders, geef ons en de Onderne
mingsraden eerst eens wat meer
tijd om met die nieuwe struc
tuur te werken". Maar bij de
vakbeweging, met name de
FNV, bestond grote onvrede
met de bestaande toestand, te
meer omdat de wet van 1971 als
compromis na lange voorberei
ding was tot stand gekomen en
bij de instelling ervan al niet
meer voldeed aan de gevoelens.
Gevoelens, die nog versterkt
werden tijdens arbeidsconflic
ten daarna. Men vond, dat in
een Ondernemingsraad de geko
zen leden (dus de werknemers)
ingekapseld worden door de
voorzitter (de ondernemer) en
daardoor hun werk niet in vrij
heid kunnen verrichten. Weg
met harmoniemodel, zo werd de
leuze, de Ondernemingsraad
moet een personeelsraad wor
den, een duidelijke personeels
vertegenwoordiging, die gerust
mag fungeren als pittige tegen
pool van de ondernemer.
Nadat het kabinet alle opvattin
gen - en dat waren er vele - op
zich had laten inwerken had het
vele weken nodig om het intern
eens te worden over een nieuwe
constructie. Die vormgeving
was zo ingewikkeld, dat de
meest betrokken ministers het
er tenslotte - toen men met veel
fanfare aankondigde, dat men
het eens was geworden - weer
niet over eens waren wat was
afgesproken, zo nauw luisterden
de punten en komma's. Een ex
tra complicatie was, dat de mi
nisters Den Uyl en Boersma na
het bereiken van een compro
mis in het kabinet een perscon
ferentie belegden, waarvan mi
nister Van Agt, een andere di
rect betrokkene, geen weet had.
Deze laatste gaf daarna een ei
gen verklaring en een eigen exe
gese uit, heel kribbig en met een
„wacht maar af". Later werd,
zoals zovele malen in het kabi
net, de vrede weer getekend en
na dit februari-incident van
1976 verscheen in juni het com
promis op papier als wetsont
werp.
Dat compromis heeft dan vooral
betrekking op de tegenstelling:
Is de Ondernemingsraad een
vertegenwoordigend lichaam te
genover de bedrijfsleiding of is
het een overlegorgaan, dus per
soneelsraad (opvatting linkse
partijen) of ondernemingsraad
(opvatting CDA). En de inhoud
van het compromis: We gaan
over op een personeelsraad,
maar noemen hem onderne
mingsraad. De OR-nieuwe stijl
omvat dus alleen (gekozen)
werknemers, dus niet meer de
directie als voorzitter, doch die
raad moet tenminste zesmaal
per jaar vergaderen met de di
rectie, wat dan overlegvergade
ring" heet. Die overlegvergade
ringen staan onder voorzitter
schap van de directeur. Aldus
is de ondernemingsraad verzelf
standigd, aan het beraad van
die raad komt de bedrijfsleiding
niet meer te pas. Sommigen vre
zen - en het CDA maakt zich
hiervan de tolk dat de onder
nemingsraad zich in zijn eigen
vergaderingen zo zal vastpinnen
op onderwerpen, dat er van echt
overleg in de overlegvergaderin
gen niet veel meer terecht komt
In plaats van goed overleg wor
den er tegenstellingen gescha
pen, zo wordt gevreesd. Het
CDA wil dan ook de structuur
van de overlegvergaderingen
versterken.
In de nieuwe wet zullen ook de
bevoegdheden van de onderne
mingsraad worden uitgebreid,
bevoegdheden die enerzijds be
trekking hebben op onderwer
pen, waarover de directie ver
plicht is advies aan de OR te
vragen en onderwerpen, waar
over instemming van de raad
nodig is. Advies moet worden
gevraagd over wijzigingen in
het functioneren van het bes-
drijf (inkrimping, fusie, slui
ting), over investeringen, over
de bevoegdheden van functiona
rissen, over het aanstellen van
bestuurders en groepen arbeids
krachten. Belangrijk hierbij is,
dat een ondernemer tot nu toe
informatie mag achterhouden
en adviesaanvrage mag ontgaan
als „zwaarwichtige belangen
van de onderneming" zich daar
tegen verzetten. Die ontsnap
pingsclausule wordt geschrapt
Instemming van de OR is nodig
in zaken betreffende pensioe
nen, werktijden, vakantie, vei
ligheid, opleiding, werkoverleg,
aanstellingen, ontslag, bevorde
ringen, beloningssysteem, e.d.
Voorts is dan nog de verplich
ting geregeld, dat er in de over
legvergadering moet worden ge
sproken over de jaarstukken en
over de toekomstverwachtingen
van de onderneming. En als af
ronding is in de nieuwe wet dan
nog de beroepsmogelijkheid
voor zowel de ondernemings
raad als de directie geregeld; de
raad, als de directie regelingen
treft die afwijken van het advies
of de besluiten, de directie als
zij vindt dat een besluit van de
raad niet uitvoerbaar is.
Hoewel de Tweede Kamer het
wetsontwerp in beginsel wel zal
aanvaarden, zullen, zo blijkt nu
reeds, wel vele pogingen worden
gedaan om correcties aan te
brengen. De meeste wijzigingen,
die voorgesteld zullen worden,
zijn erop gericht de gevreesde
tegenstellingen te beperken en
het element van samenwerking
en overleg - thans het kenmerk
van de ondernemingsraden - te
versterken.
Minister Boersma zal het kabi
netsvoorstel verdedigen. Hij
heeft dezer dagen gesteld, dat
hij de uitbreiding van de be
voegdheden van de OR in dit
wetsontwerp het belangrijkste
vindt. Die uitbreiding vergroot
de mondigheid van de werkne
mers en daarmee wordt - ook
volgens hem - een stapje gezet
in de richting van arbeiderszelf
bestuur, al is voor dat zelfbe
stuur nog wel wat meer nodig,
zoals wijziging in de eigendoms
verhouding. Geen wonder, dat
ondernemend Nederland met
dat „stapje" nogal wat moeite
heeft
«atelerprijs voor prof. Kohnstamm
I dr. Max Kohnstamm, president van het Europees Universitair Instituut in Florence, heeft gisteren in
ds, ]Vredespaleis de Wateler-Vredesprijs uitgereikt gekregen door dr. J. H. van Royen (foto r.). Ook prinses
egratrix woonde de plechtigheid bij. In het midden prof. Kohnstamm en zijn echtgenote.
n, V,
8.30
30 RECHT (ANP) De toe-
ng dost van circa duizend proce-
{jp^lende illegalen om alsnog een
te krijgen,
t er somber uit. Dit conclu-
een groep Amsterdamse
en rechtshulpverle-
eny*s nu een aantal verzoeken
te kt nadere voorziening op
afdand van de vreemdelingen-
la9-1 door de Raad van State
r en?egron(i *s verklaar(i-
procedures zijn een gevolg
i. 191 de in het voorjaar van 1974
br de toenmalige staatssecre-
"u(is van justitie, mr. J. F. Gla-
van Loon, afgekondigde
uurlatregelen, die inhielden dat
h illegaal in Nederland ver-
n fjjvende buitenlandse werkne-
Srs onder bepaalde voorwaar-
i een verblijfsvergunning zou
(beh
worden verstrekt De belang
rijkste voorwaarde was, dat de
buitenlander voor 1 november
1974 in ons land werkzaam was.
Ongeveer 12.500 buitenlanders
voldeden aan de eisen zoals die
waren neergelegd in de door
mr. Glastra van Loon en later
door zijn opvolger, mr. H. Zee-
valking, uitgevaardigde circulai
res. Zij kregen dan ook een
verblijfsvergunning. Ongeveer
duizend buitenlanders die niet
zo'n vergunning van het hoofd
van de vreemdelingenpolitie
kregen, gingen in eerste instan
tie in beroep bij de staatssecre
taris. Die hanteerde het principe
van de fictieve weigering, die er
op neer komt dat hij binnen
drie maanden na de aanmelding
van het beroep geen beslissing
nam, waarna wettelijk mag wor
den aangenomen dat hij over
het verzoek negatief beschikte.
De duizend illegalen gingen via
hun advocaten daarop in beroep
bij de Raad van State.
Die heeft nu beslist, zo blijkt uit
de overwegingen, dat hij de
rechtmatigheid, de doelmatig
heid en de redelijkheid van de
drie beslissingen zonder voorbe
houd accepteert
Verbazingwekkend is het vol
gens de Amsterdamse advoca
ten dat de Raad in zijn verdere
overwegingen nergens melding
maakt van de door staatssecre
taris Zeevalking en minister
Boersma van Sociale Zaken ge
dane toezegging, dat de regeling
„soepel" zou worden toegepast.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG— De ministerraad gaat een verbod uitvaardi
gen op het vervaardigen en verhandelen van benzine met
een hoger loodgehalte dan 0,4 gram per liter (thans gemid
deld 0,6 gr.). Een dergelijke verlaging geeft een verminde
ring van de luchtverontreiniging door lood met ongeveer
30 procent. Het ontwerpbesluit is thans voor advies bij de
Raad van State.
De loodvervuiling door het verkeer is nog aanzienlijk hoger
dan de honderdduizend kilo die jaarlijks door de schoorste
nen van Bilhton in Arnhem de lucht inging en die ter plaatse
heeft geleid tot een niet langer aanvaard loodgehalte in het
bloed van de onwonden. Het lood wordt in de vorm van
kleine stofdeeltjes verspreid en slaat tenslotte neer op de
grond en op landbouwgewassen.
Bij mensen heeft de loodopname goeddeels plaats via het
voedsel. Maar ook de lucht levert een aardige bijdrage. De
hoeveelheid hangt af van de woon- en werkomgeving. Zo
hebben garagepersoneel, verkeersagenten, parkeerwachten,
chauffeurs en pompbedienden in grote steden een vier maal
zo hoog loodgehalte in het bloed dan bij de plattelandsbevol
king. Bij rokers komt er nog eens een tien pet bij.
Maar de grootste loodopname gaat door middel van het
voedsel. Boerenkool bijvoorbeeld, die een winter lang vlak
bij een autoweg heeft gestaan, heeft op zijn fijngekrulde
blaren heel wat looddeeltjes opgevangen, die door goed
spoelen voor een deel wel te verwijderen zijn.
Ingeblikt voedsel heeft vaak meer lood dan verse spullen.
Dat ligt aan de manier waarop het blik wordt vervaardigd.
Het dichtsolderen met behulp van een loodnaad vormt de
loodbron en het zijn vooral zure produkten die in staat zijn
lood op te lossen. Nu hebben de blikfabrikanten daar wel
een antwoord opgevonden: door een blik uit één metaal te
stansen, wordt het gebruik van een loodnaad vermeden. De
verpakkingsprijs stijgt er evenwel mee.
Vroeger vormde geglazuurd aardewerk een bron van loodver-
ontreiniging, maar dat is nu voorbij. Het normale gebruiks-
aardewerk bevat vrijwel geen lood meer. Alleen bij sommig
aardewerk van exotische herkomst is wel loodafgifte vastge
steld.
Dank zij het Speelgoedbesluit van 1976 wordt er geen onveilig
speelgoed op de markt gebracht, zoals tinnen soldaatjes of
bepaalde kleurpotloden. Al met al bestaat de indruk dat de
loodconsumptie in Nederland beneden de door de WHO
gestelde norm van 3 milligram per persoon per week blijft
Er zijn de laatste jaren veel onderzoekingen verricht naar
de gevolgen van hoge loodconcentraties in het bloed. Men
heeft de indruk dat er individuele verschillen bestaan zowel
voor het vasthouden van het lood in het lichaam als voor
gevoeligheid. Lood dat via de ademhaling in het lichaam
komt wordt beter wordt vastgehouden dan lood uit voedsel.
Een nuttige functie voor het lichaam heeft lood niet, maar
wel zijn de schadelijke gevolgen op tal van punten vastge
steld.
Met name lijden veel patiënten met loodvergiftiging aan
bloedarmoede. Nierfunctie en centrale zenuwstelsel kunnen
door lood worden aangetast Zware loodbelasting bij kinde
ren leidt tot rusteloosheid en agressief gedrag. Proefdieren
reageerden op dezelfde wijze als kinderen met zware loodbe
lasting.
Herrema als getuige
Dr. Tiede Herrema, die in 1975
gedurende 36 dagen gevangen
werd gehouden door zijn ontvoer
ders Eddie Callagher en Marian
Coyle, is gisteren als getuige opge
treden tijdens het proces tegen de
23-jarige Thomas Dunne, die ont
kende bij de ontvoeringszaak be
trokken te zijn geweest. Herrema
getuigde dat in de auto, waarin hij
werd ontvoerd behalve Callagher
en Coyle nog een man met een
vuurwapen had
HILVERSUM (ANP) - D'66
gaat met forse sprongen om
hoog in de gunst van de kiezers:
als er op dit moment verkiezin
gen zouden worden gehouden,
zouden de aanhangers van dr.
Jan Terlouw mogen rekenen op
6,3 procent van de stemmen. Dit
blijkt uit een onderzoek van het
bureau Lagendijk in opdracht
van de AVRO gehouden. Mor
gen zal in het AVRO radiopro
gramma Delta nader op dit on
derzoek worden ingegaan.
Bij vorige onderzoekingen van
Lagedijk in 1976 kwam D'66 in
dat gehele jaar gemiddeld niet
boven anderhalf procent uit: in
januari van dit jaar bereikten
de democraten voor de eerste
maal een percentage van 4 bij
de Lagendijk-onderzoekingen.
Bij de overige partijen consta
teert het Apeldoornse bureau
weinig verschuivingen in verge
lijking mot de januari-peiling:
PvdA nu 31,7 pet, toen 31,2 pet.,
CDA 30,2 pet tegen 33,2 pet.,
WD nu 17,8 pet, toen 17,4 pet.
De PPR tenslotte is gedaald van
4 pet in januari tot 2,7 pet nu.
Uit heimwee wellicht naar de Grandeur van Frankrijk uit
vroeger tijden blijft Parijs zichzelf zulk een gewichtige rol
toebedelen in het wel en wee van West-Europa, dat het zich
als een lompe olifant gedraagt in de porseleinkast van de
kleinere Westeuropese staten. Frankrijk weigert - en dat
is niet voor het eerst - dat de kleine landen en de EG als
zodanig vertegenwoorigd zijn op de topconferentie van
Westerse geindustrialiseerde landen die begin mei in Lon
den gehouden wordt, tegelijkertijd laat datzelfde Frankrijk
zich wel rustig de steun van die kleine landen aanleunen,
als het erom gaat de Franse economie van verder afglijden
te behoeden.
„Zonder u en over u" is het advies, dat het Frankrijk van
Giscard d'Estaing, dat bepaald niet uitmunt in economische
kra<5ht en politieke stabiliteit, nog altijd blijkt te hanteren.
De vijf kleine EG-landen kunnen er niet zoveel tegen doen,
maar zijn wel gebonden aan de afspraken, die in Londen
door Frankrijk, Italië, Engeland en Duitsland samen met
Amerika en Japan gemaakt worden. Een mooi onderwerp
voor de vergadering van regeringsleiders van de EG-landen,
die later in de maand in Rome wordt gehouden. Komt dit
punt niet op de agenda, dan is het advies van de Nederlan
der Patijn aan de vijf kleine EG-landen om in Rome afwezig
te zijn, het overwegen waard.
KAAPSTAD (Rtr) De Zuida-
frikaanse regering wil de natio
nale kranten persen in een dub
bel keurslijf enerzijds een
gedragscode, anderzijds een
toezichthoudende „pers raad'
die geldboetes en schorsingen
kan opleggen. Het wetsontwerp
daartoe is gisteren ingediend
bij het parlement.
„De perscode zal zodanig wor
den toegepast dat de persvrij
heid wordt geëerbiedigd", zegt
het wetsontwerp, „maar ook zo
dat de wetten der republiek, de
vrijheid van eredienst en de
christelijke levensbeschouwing
onverlet blijven".
Zowel de engelstalige oppositie
kranten als de overwegend rege
ringsgetrouwe Afrikaander bla
den hebben duidelijk gemaakt
dat zij de voorgestelde wet niet
acceptabel vinden.
De Zuidafrikaanse kranten zijn
algemeen van mening dat het
wetsontwerp neerkomt op een
stuk persbreidel. Het is inge
diend nadat de engelstalige
kranten maandenlang scherpe
kritiek op de regering leverden
naar aanleiding van haar aan
pak tijdens en na de rellen in
Soweto en andere zwarte woon
gemeenschappen. De laatste tijd
is er ook in de Afrikaander pers
steeds meer kritiek op de rege
ring Vorster te lezen.
PRAAG (DPA) Professor Jan Patocka, een van de woordvoer
ders van de Tsjechoslowaakse beweging voor de mensenrechten
achter het manifest Charta 77, heeft in de nacht van donderdag
op vrijdag in een Praags ziekenhuis een hersenbloeding gekregen.
Naar uit betrouwbare bron werd vernomen, kan Patocka niet meer
spreken en is hij gedeeltelijk verlamd. Zijn toestand heet „uiterst
ernstig" te zijn.
De 69-jarige filosoof was in het midden van vorige week in een
ziekenhuis opgenomen. Welingelichte kringen in Praag zeiden
enkele dagen later dat hij aan de rand van een hartinfarct had
gezeten.
Een paar dagen voordat hij in het ziekenhuis belandde, had
professor Patocka een gesprek gehad met de Nederlandse minister
van buitenlandse zaken Max van der Stoel, die een officieel bezoek
bracht aan Tsjechoslowakije. Tijdens de opzienbarende ontmoeting
had hij mr. Van der Stoel de doelstellingen en achtergronden van
Charta 77 uiteengezet Na dit gesprek, dat de Nederlandse bewinds
man scherpe kritiek van zijn Tsjechoslowaakse gastheren oplever
de, was Patocka in totaal elf uur lang door Tsjechoslowaakse
veiligheidsagenten verhoord op een wijze die hijzelf als erg onaan
genaam omschreef. Zijn huisarts ried hem vervolgens aan naar
het ziekenhuis te gaan.
De Tsjechoslowaakse minister van buitenlandse zaken Chnoupek,
die als gastheer van mr. Van der Stoel is opgetreden, zal „de
komende dagen" een officieel bezoek aan de Sovjet-Unie brengen.
Het bezoek vindt plaats op uitnodiging van zijn Russische ambtge
noot.
BELFAST (Rtr) Acht leden
van de protestantse para-mili
taire organisatie Ulster Volun
teer Force zijn door een recht
bank in Belfast wegens ge
weldsmisdrijven in Noord-Ier-
land tot levenslange gevange
nisstraffen veroordeeld. Acht
tien andere leden van de illega
le organisatie kregen gevange
nisstraffen van acht tot twintig
jaar.
Toen de vonnissen bekend wer
den gemaakt braken gevechten
uit tussen politiemannen en de
De rechtbank adviseerde dat
vijf van de tot levenslang ver
oordeelden minstens 25 jaar van
hun straf zouden uitzitten en
hun leider dertig jaar.
De Noordieren waren beschul
digd van vier moorden, drie po
gingen tot moord en het plegen
van bomaanslagen en gewapen
de roofovervallen in het graaf
schap Antrim, dat berucht is om
de vele aanvallen op de rooms-
katholieke bevolking die daar
een minderheid vormt.
NSCHOTEN ANP - De fracties van het CDA, PvdA, PPR en
66 uit de Tweede Kamer menen dat het kernenergie-vraagstuk
in belangrijk thema bij de komende verkiezingsstrijd moet
rden. De fractie van de VVD daarentegen meent dat de
^passing van kernenergie in de verkiezingen geen speciale rol
hoort te spelen.
len en ander blijkt uit een onderzoek van de Streekraad Oost-Gro
lingen naar de opvattingen binnen de partijen over het kernergie-
jeleid, proefboringen en de opslag van radioactief afval. Deze
jnderwerpen zullen besproken worden op een in Veendam te
louden forumavond, waaraan medewerking verlenen de kamerle-
len mevrouw Epema-Brugman (PvdA), Van Houwelingen (ARP),
tfeis (CPN) en Drees (DS'70).
ut Volgens de CDA-fracties lijkt het wel duidelijk, dat de ontwikkeling
'Tan kernenergie in de komende verkiezingsstrijd mee zal spelen,
folgens de PvdA wordt het energiebeleid een belangrijk thema
in de PPR-fractie noemt het niet anders dan redelijk wanneer de
•ernenergie in de verkiezingsstrijd een belangrijk thema zal zijn.
Ie fractie van D'66 zegt dat de ontwikkeling vain kernenergie thuis
loort in die strijd, waarbij D'66 zijn best zal doen om bij de
liscussies valse en ware emoties, van elkaar te scheiden en ook
iQties en informatie elk hun eigen plaats te geven.
(Van onze parlementaire redactie)
De problemen rond de grondpolitiek hebben
deze week een en al kommer en kwel te
voorschijn gebracht De Tweede Kamer had
nauwelijks iets te doen, omdat minister Van
Agt (justitie) het op het allerlaatste moest laten
afweten ook al door verschillen van mening
tussen CDA en PvdA. Tijdens de spoedinterpel-
latie donderdagmiddag over de gang van zaken
rondom de grondpolitiek wees minister-presi
dent Den Uyl op het .eigensoortige' van dit
kabinet Marcus Bakker - man met een scherpe
tong - sloot het wat overbodige debatje af met
,een goeie": „Het meest eigensoortige van dit
kabinet is de minister van Justitie."
De vertraging in de parlementaire behandeling
van de wetsvoorstellen inzake de grondpolitiek
is inderdaad voor een belangrijk deel, of mis
schien wel helemaal, te schuiven op minister
Van Agt. Nu is zo'n vertraging op zichzelf niets
bijzonders. Vervelend voor het parlement is
echter dat minister Van Agt op het allerlaatste
moment liet weten de Tweede Kamer niet te
kunnen antwoorden. Door dat uitstel zat de
Tweede Kamer dinsdag en donderdag te niksen.
Donderdag was er dan nog even dat debatje,
waarin de minister-president op verzoek van
Wiegel tekst en uitleg over de vertraging kwam
geven. Erg veel wijzer werd de Kamer daar ook
niet van, want de minister-president moest zich
heel voorzichtig aan het adres van het CDA en
zijn lijsttrekker, Van Agt, uitlaten.
Nu kan men zeggen: minister Van Agt wist toch
dat zijn politieke vrienden, de christen-democra
ten, het voorstel van de minister inzake de
gebruikswaarde niet zouden aanvaarden. Ze
hadden onderhands genoeg afgepraat. En Van
Agt had zijn collega-ministers laten weten dat
hij heel moeilijk zat, omdat het CDA in de
Tweede Kamer véél meer wilde dan hij zou
kunnen bieden. Maar mr. Van Agt kon n.l.
onmogelijk naar de Kamer gaan met de mede
deling dat hij het wetsvoorstel handhaafde,
want dan zou hij moeilijkheden krijgen met de
politieke groepering die hij in de verkiezings
campagne moet aanvoeren.
Den Uyl kon donderdagmiddag in de Tweede
Kamer tegenover Wiegel alleen maar aanvoeren
dat het kabinet correct had gehandeld. Den Uyl
was de eerste om de vertraging te betreueren,
maar het moest als een gegeven worden geac
cepteerd dat Van Agt om uitstel van het debat
had gevraagd. Omdat het CDA bepaalde eisen
had moest eerst deze hindernis worden wegge
werkt. Daartoe diende o.a. nachtelijk beraad in
het Catshuis met vertegenwoordigers van het
CDA en van de progressieve fracties. Een heel
correcte zaak, dat overleg. De verontwaardiging
van Wiegel daarover was dan ook alleen maar
bestemd voor ,de tribune'. Wiegel weet te goed
dat zulk overleg tussen kabinet en regerings
fracties in het verleden zeker meer is voorgeko
men dan onder dit kabinet.
De minister-president speelt wat op tijdwinst en
probeert door veel te praten de tegenstellingen
te overbruggen.
Blijft de vraag, of het zal lukken uit de proble
men inzake de grondpolitiek te komen. Uitwerk
ing van het compromis: gebruikswaarde plus
vergoeding inkomens- en vermogensschade
blijft uiterst moeilijk. En afgezien daarvan zijn
er nog wel een paar moeilijke onderdelen in de
wetsvoorstellen. Alleen een vreemdeling op het
Binnenhof zou nu durven zeggen dat de zaak
nu al goed zit
Het kabinet-Marijnen worstelde met de proble
men rondom het huwelijk van prinses Irene, het
kabinet-De Jong Jong wilde zich ook bezig gaan
houden met kwesties over het lidmaatschap van
het Koninklijk Huis, het kabinet-Biesheuvel
stortte zich er ook in, het kabinet-Den Uyl begon
er ook met goede moed aan. En wat is er nu
na zovele jaren gebeurd. Lees het antwoord dat
minister-president Den Uyl deze week heeft
gegeven op vragen van de Kamerleden Franssen
(PvdA) en Kappeyne van de Coppello (wd). Zijn
antwoord kwam erop neer dat naar een .spoedi
ge indiening' van een wetsontwerp lidmaatschap
koninklijk huis wordt gestreefd, maar kan wor
den aangegeven wanneer dat wetsvoorstel er zal
komen.
Het betreft hier een wat delicate zaak. Het
staashoofd, de Koningin, moet aan zo'n voorstel
natuurlijk willen meewerken. In zo'n wetsvoor
stel zou moeten worden vastgelegd welke perso
nen kunnen worden gerekend tot het Koninklijk
Huis in strikte zin. Met andere woorden: "oor
w.elke personen geldt de ministeriële verant
woordelijkheid? Natuurlijk: voor de koningin en
haar gemaal, voor prinses Beatrix, haar man
en haar oudste zoon. Want Beatrix is troonop
volgster en haar oudste zoon komt later aan de
beurt. De familie Van Vollenhoven zou dus net
als de prinsessen Irene en Christina niet meer
formeel tot het Koninklijk Huis behoren. Konin
klijke kwesties zijn wat delicate zaken. En zeker
een kabinet met PvdA-ministers moet in de
behandeling daarvan op zijn qui-vive zijn.
Kwesties rondom de Oranjes brengen de gemoe
deren namelijk heel gauw in beroering.
