Julio
Bernardo
Euson
uw tank!
Stop
een
suiker
biet in
«WIE
IN HET LEVEN
GEEN GOK
DURFT
TE WAGEN,
KOMT
GEEN STAP
VERDER"
„Botte Hilversumse bijl kan artiest maken èn brekend
s
ZOETERMEER Ruim vijftien jaar
geleden verliet hij zijn geboorte-eiland
Aruba. Hij kwam naar Nederland, am
per twintig en bezield van maar één
gedachte: keihard werken aan een
zangcarrière. Nu is het maart 1977. Na
acht langspeelplaten (het werk uit zijn
beginperiode in Holland niet meegere
kend) en een aantal singles keert Julio
Bernardo Euson zijn vaderland de rug
toe.
Hij is niet verbitterd, wel een beetje
teleurgesteld en een tikje weemoedig.
Maar hij heeft een rotsvast geloof in de
toekomst, die voor hem aan de andere
kant van de oceaan om precies te
zijn in Los Angeles ligt Het bericht
over zijn op handen zijnde vertrek heeft
veel los gemaakt Uit het gehele land
komen plotsklaps aanvragen voor op
tredens binnen. De media sturen verte
genwoordigers naar zijn Zoetermeerse
drive-in woning om het waarom van die
rigoureuze beslissing te noteren en de
schooljeugd hangt constant'aan de bel
om op de valreep nog een foto met
handtekening te bemachtigen. Nuchter
als hij is, constateert-ie: „Ik had die
belangstelling wel verwacht. Heb er ook
geen bezwaar tegen. Maar 't is wel zo,
dat geen mens zich liet zien, toen ik aan
het ploeteren was om er iets van te
maken".
Euson in '62 begonnen met soul-mu-
ziek (Euson Stax) en rythm blues
koos zo'n zeven jaar geleden voor het
Engelstalige luisterlied. Vanaf dat mo
ment heeft hij kunnen rekenen op een
vaste aanhang. Hij reisde de wereld
rond en maakte naam op grote muziek
festivals met zijn eigen easy-listening
werk en met opnieuw gearrangeerde
composities van bekende artiesten. De
even lange als sympathieke zanger reeg
de successen aan elkaar; daarvan getui
gen de prijzen, die in zijn woonkamer
staan uitgestald. Maar met name de
radio bleef doof of noem het hartho-
rend als het ging om het regelmatig
draaien van Eusons repertoire. „Des
tijds wilde ik graag de kant van de
easy-listening op, maar mijn platen
maatschappij zag daar weinig brood in.
Ik hield voet bij stuk en moest noodge
dwongen het vak uit. Dat was in 1970.
Omdat er geen werk was, heb ik toen
een jaar bij het Ministerie van Onder
wijs op kantoor gezeten. Daarna heb ik
toch mijn zin gekregen en werd ik in
de gelegenheid gesteld die nummers op
te nemen, waar ik voor de volle hon
derd procent achter kon staan".
't Ging langzaam, maar Euson werd
toch een gevestigd artiest, wiens platen
goed werden verkocht Drie jaar gele
den presenteerde hij zich op het Grand
Gala du Disque en vanaf dat moment
Niet verbitterd, maar wel teleurgesteld en een tikje weemoedig
leek er voor hem geen vuiltje meer aan
de lucht. Euson (zelfverzekerd, maar
niet hinderlijk): „Toen zag het er inder
daad rooskleurig uit. Maar helaas
kwam er na verloop van tijd toch de
klad in mijn zorgvuldig uitgestippelde
carrière. Het probleem is, dat als je in
dit land voldoende werk wilt hebben,
je toch zeker een paar keer per jaar
op de hitparade moet staan. Dat bete
kent, dat die mensen in Hilversum je
platen moeten draaien en dat is de
laatste twee jaar maar met mondjes
maat gebeurd. Ze zeggen, dat ze 't
allemaal wel mooi vinden, maar aan de
andere kant zouden ze graag zien, dat
ik weer discotheek-muziek of althans
meer commercieel materiaal zou gaan
opnemen. En daar pas ik voor. Verder
heb ik sterk de indruk, dat men mij is
gaan boycotten, omdat ik verschillende
malen op festivals in Chili heb gezon
gen. Dat mag niet, want Chili is tot
besmet gebied verklaard. Maar ik ben
toch artiest en geen politicus. Ik zing
voor het Chileense volk, dat van mij is
gaan houden. Er zijn maar bijzonder
weinig landen, ter wereld, waar ik van
het publiek zoveel liefde heb gekregen
als dat in Chili het geval is geweest".
Euson zegt nooit moedeloos te zijn ge
worden van de tegenwerking, die hij in
het Gooi steeds maar weer heeft moeten
ondervinden. „Ik raakte soms gefrus
treerd. Dat wel, maar nooit voor lang.
Mijn zelfvertrouwen is groot genoeg om
tegen dit soort zaken bestand te zijn.
Ik wil bij de internationale top horen
met een repertoire, dat ik best in over
leg met anderen wil bepalen, maar
waarin ikzelf heel sterk ben te herken
nen".
Hij ziet zijn vertrek (eind volgende
maand) dan ook niet als een capitulatie
voor de macht van de Hilversumse pre
sentatoren, die een artiest hoe geta
lenteerd ook met de meest botte bijl
kunnen maken of breken. Vertelt dat
hij Nederland overigens nooit als eind
station voor zijn mogelijkheden heeft
gezien. „Dit land ligt muzikaal goed in
als basis water en dat is er meer dan
voldoende. Maar, zeggen dezelfde on
derzoekers, de technische en weten
schappelijke problemen om methanol
en waterstof te maken, op te slaan en
te distribueren, zijn op korte termijn
niet oplosbaar. Dus zullen we het voor
lopig nog wel even op 'super' of 'ge
woon' moeten doen.
Methanol is in feite als brandstof voor
benzinemotoren maar in beperkte mate
geschikt. Bij een temperatuur die lager
is dan 18 gr. C. wordt geen brandbaar
mengsel meer gevormd. Dit betekent
dat de motor zonder hulp van een
andere geschikte brandstof niet aan
slaat, Daar komt nog bij, dat methanol
slechts ongeveer 50 pet van de verbran-
dingswaarde van benzine heeft, zodat
Steeds weer steken de geruchten de
kop op dat er een automotor zou zijn
uitgevonden die op een andere brand
stof zou kunnen rijden dan bezine,
dieselolie of l.p.g.-gas. Vorig jaar was
er zelfs een Fransman die beweerde
zijn Simcaatje op water aan de praat
te kunnen houden. In Nederland heb
ben we ook eens zo'n uitvinder gehad.
Hun projecten blijken behalve fantas
tisch ook waardeloos te zijn en zijn dus
gedoemd om in de grauwe vergetelheid
te raken. Laatstelijk kwam ook de
Arnhemmer W. Mons nog in het
nieuws, die in 1965 op de Brusselse
uitvindersbeurs een gouden medaille
en lovende woorden van de jury kreeg,
omdat hij een motor had uitgevonden,
de Macolpressor, die zowel op water
stof, aardgas, poedersteenkool, mecha
nische warmte als zonne-energie zou
kunnen lopen. Hij heeft in totaal twee
keer gelopen, in 1962 en in 1966. De
Arnhemmer tracht nu drie miljoen gul
den bij elkaar te krijgen om de motor
nog eens te laten draaien.
Fantasterijen? Niet helemaal. Op zeer
vele grote laboratoria in de wereld zijn
ingenieurs en chemici koortsachtig be
zig om andere brandstoffen te vinden
en het ziet er naar uit dat ze daarin
slagen ook. Ze moeten wel, want de
oliecrisis en de daarmee verbonden
drastische stijging van de prijzen van
ruwe olie, de grondstof voor zowel ben
zine als dieselolie, heeft de wereld nog
eens met de nèus op de feiten gedrukt.
De olievoorraden zijn eindig en, afge
zien daarvan, zolang de oliekraan loopt,
kan hij door een paar getulbande heren
ook worden dichtgedraaid. En dan sta
je daar met je autootje. Er komt nog
bij, dat benzine ook nog een dure, sterk
milieuvervuilende en weinig economi
sche brandstof is: te weinig rendement
per liter.
Over koortsachtig zoeken gesproken:
het blad Motoring News meldt dat dr.
retjes die van deur naar deur,
straat naar straat met een zoemei
elektromotor er van getuigen hoe i
ook anders kan. L
Maar helaas, de nadelen zijn hier grq|
dan de voordelen. De maximumsr
heid die met een door een elektromol|
aangedreven voertuig behaald kan wil
den is nog lang niet die welke de au
mobilist wenst Bovendien is de actie
dius te klein.
Totdat er nieuwe soorten accu's uiti
vonden worden die vele malen zo kli
zijn als die welke nu worden toegepi
in de voertuigen met elektromotor!
zal elektriciteit als energiebron vc
automobielen geen been aan de gro
krijgen.
Dieselolie is goedkoop en de motor,,
relatief goedkoop in onderhoud.. Eei
dieselmotor is aardig voor het miliai
want de zwarte dampen die men grtr
vrachtwagens vaak ziet uitbraken
vatten lang niet zo veel schadelijrt
stoffen als het bescheiden wit-blaur
pluimpje uit een luxe automobiel. I
De dieselauto heeft natuurlijk ook i
delen. De aanschafprijs ervan is hogr
hij rijdt minder hard, maakt meer të
luid, rijdt niet zo soepel en start moeit
ker. Toch blijken veel automobilist-
deze ongemakken minder zwaar te Si
ten tellen, getuige het feit dat Volksvs
gens kleine Golf-dieseltje een dotk
slaand verkoopsucces is. ir
Conclusie van dit alles: tenzij er spoed
werkelijk volledig nieuwe motoren zti
len worden ontworpen of totaal nieute
brandstoffen, zullen we het nog wel ep
tijdje met onze benzine moeten do*
Een uitspraak van Shell-opperbaas toi
Wagner: „Al met al geen erg rooskleufet
ge baalans. Iedereen heeft de met »1
ontwikkeling van nieuwe energiebrorc
nen gemoeide kosten en tijd groteli
onderschat en op korte tijd kan m»v
weinig worden gedaan ter vervangift
van de olie uit de O.P.E.C.-landen". jx
GERARD CRON
Mei vin Carter naarstig rubberbomen,
aardappelen, suikerbieten, rietsuiker,
graan en mais samen met gasolie in zijn
tank stopt om daarmee zijn auto te
laten rijden. Niet letterlijk, hij maakt
er eerst alcohol uit en vermengt dat met
gasolie, maar het schijnt te werken. De
heren wetenschappers van Shell hebben
echter uit hun onderzoeken van zeer
veel en zeer verschillende grondstoffen
ter vervanging van benzine in elk geval
één conclusie kunnen trekken: voor de
nu bekende verbrandingsmotoren zijn
er in principe maar twee alternatieve
brandstoffen geschikt, namelijk metha
nol en waterstof. Methanol, zo zeggen
de onderzoekers, heeft het voordeel dat
het vrij eenvoudig te winnen is uit
kolen, hout of aardgas. Waterstof heeft
de internationale markt. Daarom had ik
hier graag wat meer erkenning geoogst,
maar dat is er helaas niet uitgekomen".
Dat hij in het buitenland behoorlijk aan
de weg heeft getimmerd, is zijn eigen
verdienste geweest. Zegt daarover:
„Platenmaatschappijen beloven alleen
dan koeien met gouden hoorns als je
bij de concurrentie zit. In al die jaren,
dat ik bij Polydor onder contract heb
gestaan, is er weinig of niets gedaan om
mijn naam buiten Nederland wat meer
bekendheid te geven. Je moet het alle
maal zelf doen. Dat zal ik en daarom
ga ik weg. Wie in het leven geen gok
durft te wagen, komt geen stap verder.
Ik heb inmiddels een goed contact met
de president-directeur van een grote
Amerikaanse muziekuitgeverij. Vorig
jaar heb ik hem in Los Angeles bezocht
Nadat hij mijn materiaal had gehoord,
nam-ie direct contact op met Quincy
Jones. Ze willen mij graag in het zadel
helpen. De enige voorwaarde was, dat
ik in Amerika zou komen wonen. Het
easy-listening repertoire is daar bijzon
der populair. Er zijn zelfs speciale ra
diostations, die uitsluitend dit genre
muziek uitzenden. En als 't allemaal
niet zou lukken, ach, dan zoek ik weer
verder".
Zonder een spoor van de emotie, die
hij op zijn platen zo gelijkmatig en
indringend verdeelt, doet hij zijn ver
haal. Zijn huis is inmiddels al verkocht
en de inboedel krijgt bij stukjes en
beetjes een nieuwe eigenaar. Gelet op
het (nog) schimmige toekomstbeeld is
elk dubbeltje, dat hij straks meenejj
belangrijk. Misschien dat er van EL
nog een laatste in Nederland opg'
men single verschijnt
Euson, „maar ik til er niet zo zwaarvaJ
als 't er niet van zou komen. Ik i^e(
nog zoveel doen en voordat je 't
zit je in het vliegtuig".
Voor zijn vele duizenden fans r u
een troost zijn, dat zijn in Ame^
gemaakte platen ook hun weg i
Nederland zullen vinden. Toch
draaid jammer, dat Euson verhip
want het talent is hier toch al zo
WILLEM VERG^
Foto's SIMON E. Stfa
iel
loet
eh >}el
een dubbele hoeveelheid brandstof no
dig is om dezelfde afstand af te leggen.
Iets realistischer worden de benodigde
hoeveelheden bij een vermenging van
15 pet. methanol met de oorspronkelijke
brandsto'f, zoals deze bij proeven door
Shell is toegepast De in dat geval beno
digde jaarlijkse hoeveelheden van
750.000 ton voor Nederland - zo'n 12
miljoen ton voor de E.E.G. - lijken wel
haalbaar, maar ook dat is op korte
termijn niet te verwezenlijken, omdat
de auto's van nu voor toepassing van
methanol houdende brandstoffen niet
geschikt zijn en de hoeveelheden metha
nol nu niet ter beschikking staan.
Ook de problemen bij toepassing van
waterstof als brandstof voor motoren
KOORTSACHTIG
ZOEKEN NAAR
ALTERNATIEVE
BRANDSTOFFEN
zijn in technisch opzicht wel oplosbaar.
Een economisch verantwoorde produk-
tie lijkt echter nog ver weg. Voor de
produktie van waterstof komt elektroly
se van water niet in aanmerking vanwe
ge het hoge energiegebruik van dit pro
ces. In plaats daarvan zou men gebruik
moeten maken van thermochemische
kringloopprocessen met benutting van
nucleaire proceswarmte. Het technisch
gebruik van dergelijke processen op
grote schaal is echter, evenals trouwens
bij methanol, voor het einde van deze
eeuw niet te verwachtea
Een milieu-lieve, zinnige oplossing ter
vervanging van be Jine is de elektro
motor. Wie kent ze niet, de bakkers-kar