Veelzijdige stillevens van
Kees van Roemburgh
lETENSl
1IAAR0II
I HEDEN I
Bellevue
Werk P.S.de Boer
op expositie
in Katwijk
ff
Persoonlijke
sfeer
met
traditie
Indianen centraal in
film van Kershner
Briljante rol Ellen Bursteyn
als ontgoochelde weduwe
EN VERDER.
In Galerie Denise Stephan
LEIDEN De Wasse-
naarse schilder Kees
van Roemburgh (62)
laat zich in de komende
twee maanden in gale
rie Denise Stephan aan
de Bakkersteeg weer
van een heel andere
kant kennen; nadat in
de twee afgelopen
maanden de landschaps
schilderkunst van Van
Roemburgh in de gale
rie te bezichtigen was
komt nu een ander facet
van zijn werk aan bod:
de stillevens.
Uit een groot aantal werken
van Kees van Roemburgh wer
den er voor de expositie die
vorige week door de Leidse
schrijver Maarten 't Hart is
geopend 26 gekozen. In die
26 werken toont Van Roem
burgh zich behalve een voor
treffelijk schilder ook een
veelzijdig schilder; hij ge
bruikte namelijk zes schilder
technieken bij de geexposeer-
de stillevens en dat geeft de
bezoeker een afwisselende
kijk op het thema „stilleven".
Van Roemburgh is bij het ma
ken van de schilderijen van de
realiteit uitgegaan, soms zette
hij het schilderij van tevoren
helemaal inscène door op een
tafel de door hem gekozen
voorwerpen (waarbij fruit en
flessen veelvuldig terugkeren)
uit te stallen. Vaak echter
heeft hij van tevoren iets
waargenomen dat hij, gehol
pen door zijn fotografisch ge
heugen, geheel of gedeeltelijk
reconstrueert. Zo deed hij zijn
inspiratie voor het schilderij
„Vogelkooi" op in een café; hij
verwerkte de kooi in een olie
verfschilderij door hem boven
een tafel met énige voorwer
pen te situeren, het geheel be
licht door een raam waarbij
hij de lichtval door schaduw
werking schitterend uit heeft
doen komen. Ook in de olie
verfschilderijen' „Ovale tafel"
en „Wit schaaltje" valt die
lichtwerking op. De diepte
werking komt vooral sterk tot
uitdrukking in een fles, die
door enkele uitgekookte pen
seelstreekjes van het doek af
te pakken lijkt.
Waas
De nauwkeurigheid van de
penseelstreken verandert al
naar gelang de gebruikte tech
niek. Is .bij olieverf alles nog
helder en duidelijk afgebeeld,
bij de „gouaches" (dikkende
waterverf) en de aquarellen
wordt dat al wat waziger. In
de gouache „Maan in de mor
gen" is de maan vaag door een
niet duidelijk zichtbaar raam
achter een dominerende plant
zichtbaar. Bij de aquarel „Vo
gel voor 't Raam" is iets soort
gelijks aan de hand. De vogel
is vaag in de rechterbeneden
hoek zichtbaar. Opnieuw is
een plant in het stilleven cen
traal geplaatst.
Bijna impressionistisch doen
de schilderijen aan, waarbij
gewassen (verdunde) inkt is
gebruikt. Vooral bij de schil
derijen „Kabeljauwkop" en
„Schaduwen" lijkt het alsof
men door ferm samengekne
pen ogen kijkt; het stilleven is
in die gevallen een vluchtige
indruk, alsof de toeschouwer
het object passeerde en nau
welijks besefte dat hij het zag.
De tentoonstelling van het stil-
levende werk van Kees van
Roemburgh is tot en met 11
april te bezichtigen in galerie
Denise Stephan, Bakkersteeg
18 in Leiden. Op zaterdag en
zondag (even bellen aan de
deur) is de galerie geopend
van 14.00 tot 18.00 uur, op
andere dagen na telefonische
afspraak. Toegang is gratis.
FRANK BUURMAN
„Wit schaaltje"
Klein concert
in Rijnlands
Lyceum
OEGSTGEEST Liselore
Gerritsen, Laurens van Rooij-
en en Leo Wijnkamp komen
23 februari met Een klein con
cert 2 „Heb je ons gezien"
naar het Rijnlands Lyceum.
De voorstelling begint om
kwart over acht. Toegangs
kaarten zijn te krijgen bij het
bureau van K O aan de
Oude Vest of telefonisch te
reserveren via nummer
141141. Ook zijn bij de firma
Van der Luit en de firma Van
Weizen in Oegstgeest kaarten
in de voorverkoop verkrijg
baar.
„Heb je ons gezien" is onder
regie van Herman van Veen
tot stand gekomen. Het pro
gramma oogstte in den lande
zoveel succes dat het trio voor
de tweede maal in de Leidse
regio optreedt. Liselore heeft
een aantal nieuwe teksten ge
schreven waarin haar oor
spronkelijke gevoels- en ge-
dachtenwereld in liedjes, ver
halen, gedichten en aforismen
als vanzelf worden vermengd
en overgenomen door de mu
ziek. Tevens zijn enige be
werkingen van Ibert en Satie
te beluisteren.
LEIDEN/KATWIJK: Van zaterdag 26 februari tot
en met zaterdag 3 april zal de Leidse kunstschil
der, tekenaar en etser P. C. de Boer zijn werken
tentoonstellen in woninginrichting Baalbergen aan
de Ambachtsweg te Katwijk/Binnen.
DEZE WEEK IN LEIDSE BIOSCOPEN
LIDO I The return of the man
they called horse (14) met Richard
Harris.
Er worden in Amerika verhoudingsge
wijs maar weinig films gemaakt over
het wel en wee van de tientallen india
nenstammen, die Amerika telde. Mees
tal worden de stoere Amerikanen zelf
centraal in de film geplaatst en worden
de indianen gebruikt als personen die
wat leven in de brouwerij moeten bren
gen, bijvoorbeeld door het overvallen
van de bekende Amerikaanse postkoets
of voor het in brand steken van boerde
rijen. In sommige gevallen dient een
dergelijk incident zelfs als uitgangspunt
voor een film.
In de film „The return of the man
called horse" worden de rollen enigs
zins omgedraaid. Een indianenstam
wordt door blanke kolonisten verdre
ven, maar keert later weer terug om de
indringers te verdrijven. De Indiaanse
religie speelt een belangrijke rol. In
drukwekkend zijn de lichamelijke kwel
lingen die de leden van de stam bereid
zijn te ondergaan om de grote boze
geest gunstig te stemmen. Pas als die
zijn boze oog afwendt van de stam is
het tijdstip aangebroken dat de india
nen terug kunnen gaan naar hun heilige
grond, het land van hun voorvaderen,
dat hun door de blanken is ontnomen.
„The return of a man called horse" is
een veelzijdige spannende film. Het be
gin is chaotisch als de filmmakers ver
schillende shots schieten die op geen
enkele wijze met elkaar in verband te
brengen zijn. Uitermate storend is het
feit dat als de film al geruime tijd
draait, de namen van acteurs en techni
sche medewerkers op het doek verschij
nen. Voor de ongeduldige toeschouwer
duurt het mogelijk te lang voordat de
verschillende scènes met elkaar in ver
band worden gebracht. Maar de acteurs
verstaan wel hun vak: een compensatie
voor enige onbelangrijke schoonheids
foutjes.
Ellen Burstyn in de rol die haar een Oscar bezorgde.
CAMERA Alice doesn't live anymo
re (14) met Ellen Burstyn en Kris
Kristofferson. Regie: Martin Scor
sese.
Men kan er ieder jaar weer over redet
wisten of de jaarlijkse Oscars wel bij
de juiste personen of films terechtko
men, maar in het geval van Ellen
Burstyn mag hij zeker verdiend wor
den genoemd. In in „Alice doesn't live
here anymore" van Martin Scorsese -
een jonge regisseur om in de gaten te
houden kampt zij met de problemen
van een 35-jarige vrouw die als kind
nog 'ns grote idealen had een vooraan
staand zangeres te worden, maar na de
plotselinge dood van haar niet al te
aardige man plotseling met 'n twaalfja
rig zoontje achterblijft.
Het huwelijk met de vrachtwagenchauf
feur was nu niet bepaald wat zij van
het leven verwacht had, maar nu zij
weduwe is besluit zij de oude draad
weer op te vatten en in haar geboorte
plaats Monterey als zangeres haar kan
sen te wagen. Dus verkoopt zij haar
huisraad en vertrekt met de kleine ei
genwijze Tommy in de stationcar naar
Californie, onderweg in haar onder
houd voorziend door in goedkope bars
te zingen - of als er geen piano is - als
serveerster op te treden. Een niet al te
aangename ervaring met 'n jongere
man, die bovendien nog getrouwd blijkt
te zijn, doet haar nog 'ns overhaast de
vlucht nemen en versterkt haar wan
trouwen voor de goede bedoelingen van
de andere sexe, waardoor zij mede door
de jalouzie van haar zoontje bijna de
kans op 'n wat betere toekomst mist.
De regisseur begint met het geromanti
seerde beeld dat de kleine Alice van de
toekomst heeft en confronteert ons me
teen met de wrede werkelijkheid van
diezelfde Alice 27 jaar later. Haar dage
lijks blijmoedig streven de vrede in huis
te bewaren tot zij plotseling weduwe is
met een vroeg wijs 12-jarig zoontje, dat
sceptisch haar pogingen gade slaat nog
iets van haar leven te maken.
De gesprekken tussen Ellen Burstyn en
de kleine Alfred Lutter met 'n flinke
dosis humor, 'n portie cynisme ge
mengd met zo nu en dan grote teder
heid zijn voortreffelijk door Scorsese in
zeer filmische beelden gevangen en Kris
Kristofferson als de man, die haar later
als serveerster in 'n vulgair wegrestau
rant voor vrachtrijders voor 'n lastige
keuze stelt past zich daar later geheel
bij aan. Voor „Alice doesn't live here
anymore" geldt maar één advies. Gaan
zien, al al, was het alleen maar om Ellen
Burstyn.
MILO
LUXOR: Marathon Man (18). Dustin
Hoffman, een beroemd marathonloper
in angstverwekkend gevecht met een
oud-SS-er, gespeeld door Laurence Oli
vier.
LIDO II: Silent Movie (a.l.) Geweldige
moderne uitvoering van de oude slap
stick boordevol nieuwe grappen, een
feest voor de liefhebber van visuele
grappen.
LIDO III: Mr. Klein (14). Alain Delon
als de Parij se kunsthandelaar Klein die
in 1942 door de autoriteiten bij vergis
sing als jood wordt aangemerkt. In een
mengeling van fictie en werkelijkheid
groeien regisseur Joseph Losey en De
lon tot grote hoogte.
TRIANON: King Kong (14). De liefde
van Jessica Lange voor de reuzenaap
Kong. Een moderne versie van de inder
tijd indrukwekkende film uit 1933.
REX: Prostitutie-Profiteurs (18). Sex-
film van de gebruikelijke middelmatige
kwaliteit
De heer De Boer, die lid is van
de Leidse schilder— en teke
nacademie „Ars Aemula Natu
rae", heeft reeds verschillende
exposities op zijn naam staan.
In 1968 trad hij voor het eerst
in de openbaarheid met een
tentoonstelling in het Waagge
bouw. Zijn artistieke begaafd
heden kwamen toen reeds dui
delijk tot uitdrukking, hoewel
niet al zijn werken technisch
even perfect waren. Sedert
heeft men lange tijd niets
meer van hem vernomen, tot
dat hij in 1975 weer naar bui
ten trad met een expositie in
de zaal van Ars.
In de tusseliggende periode
bleek hij een belangrijke ont
wikkeling te hebben doorge
maakt. Leidse Courant kunst
criticus W. Prins had dit reeds
in 1968 voorzien toen hij
schreef: „Ik geloof dat de gro
te kracht en de beste mogelijk
heden van De Boer liggen in
de weergave van het stem-
mings— en sfeervolle land
schap. Hij heeft meer in zijn
mars dan een doorsnee ama
teur, maar wat meer zelfkri
tiek zou ik hem toch graag
willen toewensen". Kennelijk
heeft de heer De Boer deze
woorden ter harte genomen,
want zijn werken vertonen
sindsdien een zekere rijpheid.
De werken van de heer De
Boer zijn figuratief en in alle
opzichten goed herkenbaar.
Zijn inspiratiebron put hij uit
hetgeen hij waarneemt en hij
weet dit sfeervol op het doek
over te brengen. Een goed
voorbeeld daarvan is het schil
derij van de Katwijkse Oude
Kerk. Ook zijn etsen zijn van
sfeer doortrokken met een
vaak rake typering van het
onderwerp. Het werkje
„Storm" blinkt in dit opzicht
uit met een bijzonder fraaie
licht- en donkerwerking en de
wijze waarop de kracht van de
wind wordt uitgebeeld. Een
bezoek aan de expositie in
Katwijk is zeker de moeite
waard.
LEIDEN De geschiede
nis van restaurant-bodega
Bellevue aan de Steen
straat in Leiden gaat terug
tot ver in de negentiende
eeuw. Om precies te zijn
111 jaar geleden - zeer toe
passelijk in deze carnava
leske tijd van het jaar -
was Bellevue reeds een
aangename pleisterplaats.
Vlak in de nabijheid van
de veemarkt was Bellevue
een druk bezocht gelag
voor veehouders en markt
kooplieden. Even gezellig
bijkomen van de markt
dag, terwijl je rijtuig veilig
stond opgeborgen in de
stallen, waar vandaag de
dag in een sfeervol restau
rant de smaakpapillen van
de huidige klantenkring
wordt gestreeld. Dat stre
len moet dan gezien wor
den in de ruimste zin des
woords, want eigenaar en
chef-kok Jan van Winsen
hecht veel waarde aan de
kwaliteit van de door hem
geserveerde produkten en
de persoonlijke verzorging
van zijn gasten.
Die persoonlijke verzorging
heeft altijd een belangrijke rol
gespeeld in het bestaan van
Bellevue om te toveren tot lou
ter een specialiteiten-restau
rant. Om dat gedeelte van het
etablissement, waar overdag
vertegenwoordigers, journalis
ten en andere vaste klanten
hun lunch gebruiken of een
borreltje drinken op te doe
ken. De persoonlijke band met
de vaste cliëntèle doorkruiste
echter die plannen, die onmid
dellijk in de ijskast werden
geschoven. Een jarenlange tra
ditie kon niet zomaar doorbro
ken worden. Gastheer Aad
Groeneveld haalt er het schit
terend voorbeeld van twee al
op leeftijd zijnde stamgasten
bij, die op een vaste dag en
op een vast uur altijd een kop
je koffie en een borreltje kwa
men nuttigen. Op een bepaald
moment bleven de stoelen van
deze twee vaste klanten echter
onbezet, totdat de mannelijke
helft van het tweetal op een
goed moment weer kwam aan
wippen met de opmerking, dat
de mensen van Bellevue maar
niet moesten denken dat ze
kwaad weggebleven waren,
maar dat zijn vrouw momen
teel voor onderzoek in het zie
kenhuis lag. Het tekent de
sfeer die er bestaat tussen de
gasten en personeel van Belle
vue en die sinds zes jaar ook
is overgebracht in het nieuw
gecreëerde restaurant-gedeel-
„Af en toe is het net een grote
familie", zegt Aad Groeneveld.
„Voorop staat dat iedere gast
het naar zijn zin moet hebben.
Daar zijn wij tenslotte voor.
En dan maakt het voor ons
niet uit hoe de mensen gekleed
zijn of wat hun verlangens
zijn. Er bestaat bij een hele
boel mensen nog een soort
drempelvrees om een restau
rant binnen te gaan. Dat is
niet nodig en daar proberen
wij de mensen snel overheen
te helpen. De mensen alleen de
kaart overhandigen en een be
stelling opnemen is vrij onper
soonlijk. Wij willen graag een
persoonlijk contact met onze
gasten. Als ik de kaart over
handig vraag ik altijd of er
nog speciale wensen zijn. Som
mige mensen durven niet te
zeggen dat ze een zoutloos
dieet volgen. Waarom? Het is
voor ons toch een kleine moei
te om ook die wensen in te
willigen. Daar zijn we nu een
maal voor. De mensen moeten
ook gewoon vragen wat een
bepaald gerecht voorstelt als
ze dat niet weten."
„Ik vind het zelf erg leuk om
de mensen enigszins wegwijs
te maken in de restaurantwe
reld. Mensen, die jarenlang
hetzelfde hoofdgerecht bestel
den zitten bij wijze van spre
ken nu aan de slakken. Dat is
eigenlijk een stukje pedago
giek. Nou is het voor ons hele
maal niet belangrijk of de
mensen uitgebreid willen eten
of even snel willen dineren.
Iedereen is even belangrijk.
Ook de gast wiens beurs mis
schien niet zo groot is en die
iets eenvoudigs wil bestellen.
Onze vaste kring is een zeer
gemêleerd gezelschap, maar
dat merk je niet eens. Het is
af en toe net een grote familie
in dat gezellige huiskamertje
van ons."
Een ander voorbeeld van de
persoonlijke sfeer die het res
taurant van Bellevue uitademt
is de „Halve Wolf". Dat is een
uitsmijter, bereid volgens de
speciale wensen van een klant
en die nu als bestelling moeite
loos wordt aanvaard.
Op de menukaart van Belle
vue is er voor elke beurs wat
wils. Voor 16,50 gulden krijgt
men reeds een heerlijke kalfs-
snitzel met verse groenten van
het betreffende jaargetijde ge
serveerd. .Maar ook dat sim
pele dingetje willen wij toch
feestelijk op tafel brengen. Het
werken met verse spullen -
nouvelle cuisine genaamd - is
voor ons niet nieuw. De nou
velle cuisine is voor ons al een
ouderwets begrip geworden.
Daarom zou ik heus geen be
zwaar hebben tegen een open
keuken. Ze mogen weten wat
ik uitspook in de keuken. Wij
nemen geen risico met de kwa
liteit van door ons geserveerde
maaltijden. Slechte kwaliteit
van het vlees zal door ons niet
weggewerkt worden met een
sausje. Evenmin als wij een
blik sperciebonen zullen open
trekken. Verse spullen, dat is
belangrijk en daar hebben on
ze gasten ook recht op, ook al
is het altijd weer een grote
investering," zegt chef-kok Jan
van Winsen.
Voor het duurste hoofdgerecht
bij Bellevue moet de gast vier
biljetten van tien gulden uit de
beurs trekken. Een verse
kreeft met toebehoren is dan
uw deel. Maar ook in de tus
senliggende prijsklasse is vo
lop keus. Hetzelfde geldt voor
de voorgerechten, die in prijs
variëren van 6,50 tot 14 gul
den. Met name de gerookte
paling op toast zal in al zijn
eenvoud vele gasten tot de cu
linaire verbeelding spreken.
Een heerlijke (alweer met ver
se ingrediënten klaargemaakte
soep) wordt u reeds voor 2,50
gulden opgediend, terwijl het
nagerecht de mogelijkheden
biedt in de prijsklasse van 2,50
tot 4,75 gulden. De wijnkaart
van Bellevue biedt weinig mo
gelijkheden tot financiële uit
spattingen. De meeste wijnen
vertegenwoordigen bij Belle
vue een waarde tussen de 20
en 30 gulden, terwijl de duur
ste Bordeaux-wijn van 67,50
niet eens op de prijskaart ver
meld staat. De goedkoopste
wijn - een Clos de Merlot van
11 gulden - prijkt echter wel
op de lijst
Anguille etuvé
Chez Jean
Speciaal voor de lezers van de
Leidse Courant gaf chef-kok
Jan van Winsen bet recept
van de Anguille etuvé Chez
Jean prijs, dat staat voor ver
se gestoofde paling, die geser
veerd wordt met roomsaus,
waarin uien, champignons en
kervel zijn verwerkt
Benodigdheden: Verse paling,
verse room, champignons, ker
vel, ui en witte wijn naar keu-
Bereiding: de paling wordt
gaar gekookt in water of een
mengsel van 2/3 water en 1/3
wijn met ui, peterselie en een
laurierblaadje, een teentje
knoflook en wortel.
De uien en champignons wor
den in een weinig boter gaar
gemaakt. Het geheel wordt af-
geblust met een scheutje witte
wijn, waaraan het vocht wordt
toegevoegd, waarin de paling
is klaargemaakt. U voeg onge
veer drie maal zoveel vocht als
wijn toe. Daarna voegt u er
peper, zout en een weinig
bloem aan toe. Tenslotte voegt
u er de room aan toe, waarna
u de paling met roomsaus
kunt opdienen.
