Russische
hegemonie
bij dames
Antonio Gomez krijgt de
smaak te pakken
WEER RECORD
HENKELZERMAN
NEDERLAGEN
VOOR HYS EN
TILBURG
Dramatische drieduizend meter
Jos Valentijn beste
Nederlandse
sprinter
Vijfde en
achtste
plaats
Oranje
SPORTTRIBUNE
VAL BEROOFT
BURKA VAN
KANS OR
PROLONGATIE
SCHAATSWONDER Eric Heiden: "Amerika vergeet titel binnen week"
Afscheid van Hennie Roos
Russisch
protest
HEERENVEEN Als iemand de kosten voor
zijn rekening wil nemen, gaat Antonio Gomez-
Fernandez zijn halsbrekende toeren op de
schaats ook vertonen bij het wereldkampioen
schap sprint, eind februari in Alkmaar. De
dertigjarige Spaanse vrijgezel heeft een dergelij
ke kick gekregen van de ovationale ontvangst
in Heerenveen, dat hij de toejuichingen, zoals
de flamengo-zangers van zijn geboorteplaats
Sevilla nog nooit ten deel is gevallen, nogmaals
over zich heen wil laten komen. Zoals de
krabbel-techniek van Gomez al verraadt, beoe
fent hij de hardrijsport pas sinds twee maanden.
De kunst van het zelf aan- en afbinden van de
schaatsen is hij dan ook nog niet helemaal
meester. Een jaar geleden merkte de donkere
Gomez in Grenoble, dat op bevroren water ook
nog iets anders kan worden gedaan dan uitglij
den. Thuis in Barcelona, waar hij als elektro-
monteur soms zo'n 24 uur in touw is. oefende
hij 's nachts op kunstschaatsen in de hal. Het
eerste paar echte Noren, dat hem vanuit Noor
wegen werd toegestuurd was hem drie maten
te klein. Toen hij eenmaal de goede te pakken
had, rijpte het plan deel te nemen aan het
wereldkampioenschap. De reglementen bleken
een start net in de weg te staan.
Antonio Gomez is overigens een redelijk goed
sportman. Als marathonloper heeft hij een per
soonlijk récord van 2.22.30. Vriendjespolitiek,
zoals hij dat noemt, maakte echter een einde
aan zijn atletiekcarriere. Het breekpunt kwam
bij de Olympische spelen, waar Spanje verte
genwoordigd werd door een loper, die in de
kwalificatie-wedstrijden minder hard was ge
gaan dan hij. Voor Gomez een reden om over
te stappen op de wintersport. Eerst als langlau
fer. Vorig jaar werd hij bij het nationaal kam
pioenschap van zijn land vierde op de 30 km.
Deze prestatie heeft hij dit jaar niet kunnen
verbeteren. Het nationaal kampioenschap in
Lies (Lerida) viel samen met het wereldkam
pioenschap schaatsen. Na de ovationele ont
vangst in Heerenveen voelt Gomez er wel voor
zich te bekwamen op de smalle ijzers. Het
moeilijke punt vormen voor hem de financiën.
De reis van Barcelona naar Heerenveen heeft
hem zo'n 600 gulden gekost en de Spanjaard
voorziet niet dat de „slapende bond" van zijn
land daarin zal bijdragen.
Al te grote zorgen hoeft Gomez zich overigens
niet te maken. Zaterdag liet Klaas, de vader van
Ard Schenk, hem een telegram toekomen om
hem uit te nodigen naar Anna Paulowna te
komen. Ook de Deventer ijsclub liet zich niet
onbetuigd. De club bood hem voor het komen
de seizoen onderdak aan.
HEERENVEEN Vijftig sterren sieren de
Amerikaanse vlag, een ster reed gisteren
op het ijs van Thialf. Erie Helden, wereld
kampioen. Voor de eerste keer In de ge
schiedenis van de schaatssport beklom
een Amerikaan de hoogste tree van het
ereplatform. Erie Helden, de 18-jarlge stu
dent uit Madison (Wisconsin) schreef tij
dens de wereldkampioenschappen In Heer
enveen geschiedenis.
Wat er in de Friese stad is gebeurd, grenst
aan het ongeloofelijke. Een jongeman, die
bijna geheel alleen op zichzelf is aangewe
zen, eindigdt voor erkende vedetten uit Ne
derland en Noorwegen. Tussen een impo
sante rij van brandende fakkels mocht Eric
Heiden een ereronde maken, en niet een
Noor of een Hollander. Het spreekwoord:
"Twee honden vechten om een been, de
derde gaat er mee heen", was van toepas
sing in Heerenveen.
Het was eigenlijk te gek. Na drie afstanden
stond de Amerikaan nog wel eerste in het
klassement, maar zijn voorsprong op Stor-
holt (toen tweede) en Stenshjemmet (toen
derde) was nihil. Dat zou op de 10.000 meter
wel worden rechtgetrokken, dacht men. Eric
Heiden besliste anders: "Ik ben weggegaan
op 15.03, waardoor ik, als ik dat zou rijden,
Storholt nog net voor zou blijven". In een
rechtstreeks duel onttroonde de nieuwe we
reldkampioen die van 1976. Piet Kleine
moest het afleggen tegen Eric Heiden. De
Amerikaanse student: "Ik mocht niet te ver
van Kleine rijden. Aanvankelijk leek het alsof
ik voor mijn doen te snel was vertrokken.
Toen het publiek echter begon te schreeu
wen (op dat moment had Heiden zijn achter
stand op Storholt ingelopen, red.) wist ik datk
het goed zat".
Het zat goed. Eric Heiden had nog lucht over
om niet alleen Piet Kleine te verslaan, maar
ook onder de tijd van zijn naaste concurrent
Storholt te blijven: 14.59.02, waarmee hij
zelfs een derde plaats op de tien kilometer
behaalde.
Zenuwachtig
De 10.000 meter van gisteren was de vijfde
van zijn leven die Eric Helden reed. Zijn
persoonlijk record stond op 15.28.58. Hoe
kan Iemand opeens zo hard gaan? De
wereldkampioen: "Ik was voor de start
behoorlijk zenuwachtig. Maar hoe nerveu
zer Ik ben, des te sneller schaats Ik. Ik
heb er natuurlijk wel wat op getraind. Maar
ik had een goede tegenstander en het
publiek zorgde voor de rest".
Amerika zal hem straks niet begroeten zoais
de Nederlanders een wereldkampioen ver
welkomen: "Met een week zijn ze dit verge
ten in Amerika. Daar is het ijshockey belang
rijker. Het schaatsen zal misschien iets po
pulairder worden, maar men heeft er het
geld niet voor over om het schaatsen een
extra duw in de goede richting te geven".
De overwinning van de 18-jarige Amerikaan
betekende de nederlaag voor Josh Tenmann
en Leen Pfrommer. De Noorse coach: "Ik
ben niet teleurgesteld. Hier is propaganda
voor de schaatssport gemaakt. Ik heb echt
genoten, net als de toeschouwers. Voor mij
was het eigenlijk niet zo'n grote verrassing.
Ik heb meer van ^riartsjoek opgekeken". En
Leen Pfrommer: Eric Heiden is een vreselijk
knappe kampioen. In de schaatssport is het
erg belangrijk dat een jongen van nature
talent heeft. Hij moet kunnen exploderen,
een goede sprint kunnen rijden en ook op
de vijf en tien kilometer mee kunnen komen.
Eric Heiden heeft dat alles". En met een
waarschuwende vinger: 'Toch moet hij uit
kijken. Hij is nog maar achttien. Per Ivar Moe
en Johnny Nilsson waren op die leeftijd ook
wereldkampioen. Toen ze 23 waren, kwamen
ze er niet aan te pas. Ik vrees dat het ook
met Eric Heiden net zo zal gaan. Maar dat
neemt niet weg, dat hij een erg groot
kampioen is".
(Van onze zwemmedewerker)
EINDHOVEN Tijdens het door
PSV uit Eindhoven georgani
seerde toernooi om de Brlstol-
trofee heeft Henk Elzerman van
Zlan/Vltesse een nieuwe toptijd
op de 200 meter vlinderslag we
ten te realiseren. Hij legde het
zware nummer af in een tijd van
2.09.5, waarmee hij precies een
halve seconde onder zijn eigen
oude kringrecord bleef.
Dit record had hij samen met
Kees Vervoorn, die dit nu dus bij
de heren kwijtgeraakt is. doch bij
de jongens onder 16 jaar bleef
het record van Vervoorn over
eind. Kees Vervoorn zelf mocht
dit weekeinde nog niet uitkomen
in de wedstrijd. Men denkt dat
een langdurige ziekte hem uit
het zwembad zal houden. Daarbij
werd gesproken van de ziekte
van Pfeiffer.
Marjolein de Vries van de
zwemvereniging DES heeft een
kringrecordtijd gevestigd op de
100 meter vlinderslag voor
meisjes onder de 14 jaar. ZIJ
zwom 1.08.3 waarmee zij het
kringrecord van Vera Pol (1.09.6)
wist te overschrijden. Met de
verdere goede prestaties van
DES is deze vereniging nu zeker
van deelneming aan de Culll-
gan-Cup In het volgende sei
zoen.
Een eventuele promotie van DSZ
werd op het laatste moment nog
verstoord door de diskwalificatie
van dameszwemster Atie Raders-
ma van DSZ. Deze diskwalificatie
leverde haar vereniging een
strafpunten-aantal van negen op,
hetgeen de promotiekansen da
nig verzwakte. Uiteindelijk bleek
het totaal aantal punten toch niet
voldoende te zijn om volgend
seizoen in de Culligancompetitie
mee te mogen draaien. Njord
mag dit na promotie nu wel.
LONDEN Voor het begin van
de wedstrijd tussen Chelsea en
Millwall Is zaterdag buiten het
stadion een agent tweemaal In de
borst gestoken.
De politieman werd onmiddellijk
naar het ziekenhuis vervoerd,
waar zijn toestand niet verontrus
tend bleek. Ook tijdens de wed
strijd braken op de tribunes ver
scheidene vechtpartijen los,
waarbij de politie moest Ingrijpen.
Ook tijdens de wedstrijden van
Charlton Athletic en Tottenham
Hotspur moest de politie Ingrijpen
bij vechtpartijen.
(Van onze sportredactie)
AMSTERDAM Het Amsterdamse Orwo Is voor HYS Intervam een
nachtmerrie. Ook gisteravond konden de Hagenaars niet tot een
zege komen, ondanks het feit dat ze In de derde periode op het
Amsterdamse ijs heer en meester waren.
Orwo won met 7—2, een stand die bij het begin van de laatste
periode al op het scorebord stond.
De eerste periode werd afgesloten met een voorsprong van 41
voor Orwo. Het scoreverloop: Hille 1—0, Turk 1—1, De Graauw 2—1,
Leahy 3—1 en Koekoek 41. Tweede periode: Leahy 5—1, Turk 5—2,
Bles 6—2 en Leahy 7—2. Straffen: Orwo 20 minuten en HYS Intervam
18 minuten.
Zaterdagavond had Orwo in Groningen tegen de Bondsspaarbank
al een punt behaald met een gelijkspel van 6—6. De tussenstanden
waren: 2—1, 1—3, en 3—2. Tilburg Trappers verloren zeer verrassend
met 3—1 in Nijmegen van de Nationale Nederlanden. Tussenstanden:
0-0,1—1 en 2-0.
In Utrecht haalde Hunters bijna een huzarenstukje uit. De Utrechtse
ijshockeyers behaalden nog geen punt in deze competitie, maar
waren er gisteren dichtbij. Bij de start van de derde periode stond
Hunters met 43 voor. Feenstra Verwarming won tenslotte met 7—6.
Vrijdagavond komt Feenstra dat dus rijp is voor een nederlaag op
De Uithof op bezoek bij HYS Intervam.
Stand: 1. Feenstra Verwarming 18—30, 2. Tilburg Trappers 19—26,
3. HYS Intervam 20—25, 4. Nationale Nederlanden 19—19, 5. Orwo
1919, 6. Bondsspaarbank 19—13 en 7. Hunters 18—0.
INZELL Twee weken voor de
strijd om de wereldtitel sprint In
Alkmaar heeft de Amerikaan Pe
ter Muller In Inzeil eeen sprint
vierkamp gewonnen. Hl] had daar
bij niet zo veel concurrentie als
zijn landgenoot Erie Helden het
zelfde weekeinde In Heerenveen,
maar benadrukte er toch de
kracht van het Amerikaanse
schaatsen mee.
De tegenwerking voor Müller
moest voornamelijk komen van de
vooraanstaande Nederlandse
sprinters Jos Valentijn en Sies Uil-
kema.
Valentijn bleef het dichtst in de
buurt van Müller, die zowel zater
dag als gisteren de 500 meter
aflegde binnen de 39 seconden
(38,94 en 38,81). De tweede keer
ging de afstandsoverwinning ech
ter wel naar Valentijn met 38,5/,
slechts een fractie boven zijn ei
gen nationale record van 38,47.
Müller behaalde wel twee overwin
ningen op de 1000 meter met
1.19,53 en 1.19,03. Hij werd zater
dag gevolgd door Eppie Bleeker
(1.19,80).
Valentijn toonde zich de beste Ne
derlandse sprinter van dit moment,
Uilkema reikte niet verder dan de
vierde plaats in de eindrangschik
king. Tussen die twee nestelde
zich verrassend Bert de Jong. „Zo
kort voor het wereldtoernooi geeft
echter niemand zich helemaal
bloot", verklaarde sprintcoach
Henk Gemser na afloop.
Bij de all-rounders won Jan Boere
zowel de 1500 als de 3000 meter.
De 1500 meter in de tijd van
2.04,73 en de 3000 meter in
4.19,84.
Het heeft er lange tijd naar uitgezien dat Klaas Vriend niet zou starten
op de 5000 meter. Een pijnlijke bovenbeenspier dreigde hem van verdere
deelname aan het toernooi uit te sluiten.
KEYSTONE Op dezelfde plaats waar de door de
goudkoorts bevangen pioniers in de negentiende eeuw
de jacht op spectaculaire aders openden deed de
damesschaatsploeg van Rusland dit weekeinde tijdens
de strijd om het wereldkampioenschap In Keystone een
geslaagde greep naar edel metaal. Vera Brlndzej presen
teerde zich als de verrassende opvolgster van de
Canadese Sylvia Burka, de progressie van de 25-jarige
studente was opmerkelijk. Vorig jaar eindigde de donke
re rijdster uit Kiev in GJoevik als zestiende. Nu won
zij de 500 meter (41,7) en de 1000 meter. Deze regelmaat
op de korte afstanden was voldoende om haar landgeno-
tes Galina Stepanskaja (tweede) en Galina Nlkltlna
(derde) die het succes compleet maakten, voor te
blijven.
Alleen Sylvia Burka had zich nog
tussen het drietal kunnen wringen
en mogelijk zelfs haar wereldtitel
kunnen behouden. De 22-jarige
blonde Canadese raakte echter in
de derde ronde van haar rit op de
3000 meter (tegen Stepanskaja)
door een bobbel in het ijs uit
balans eri kwam ten val. Huilend
sleepte Sylvia Burka zich naar de
finish. Zij had een tijd van 4,44,6
moeten rijden om Brindzej te pas
seren. „Ik weet natuurlijk niet ze
ker of het me gelukt zou zijn",
aldus een later weer lachende Syl
via Burka. „In ieder geval was ik
hard bezig het te proberen". Na
1000 meter lag de Canadese enke
le meters achter op haar directe
tegenstander, wereldrecordhoud
ster Galina Stepanskaja. „Ik had
helemaal niet in de gaten dat Syl
via was gevallen", zei de struise
Russin. „Dat merkte ik pas later
aan het publiek". Stepanskaja had
twaalf seconden op Brindzej goed
moeten maken om eerste te wor
den. Meer dan een winst van 5,2
seconden zat er echter niet in. Na
haar overwinning op de 1000 me
ter begon Vera Brindzej voorzich
tig aan de wereldtitel te denken.
KEYSTONE - De leiding van
de Russische ploeg diende
op de eerste dag van de
strijd om het wereldkam
pioenschap schaatsen voor
dames in Keystone een pro
test In tegen het hanteren
van met de hand geklokte
'JJden op de 500 meter. Na
dat de elektronische tljdop-
name-apparatuur In het zes
de paar (Pijlman tegen
Jaernstroem) defect was ge
raakt, ging men over op
handtijden, hoewel de Instal
latie bij hef volgende paar al
weer werkte. Er werd op
aangedrongen dat de elek
tronisch opgenomen tijden
gehandhaafd zouden blijven.
Bij de handtijden van Pijlman
en Jaernstroem zou dan
tweetlende seconde opge
teld moeten worden.
door. Op een gegeven moment
kwamen beide rijdsters gelijk op
de kruising af. Sijtje van der Lende
reed in de buitenbaan en
botsing dreigde. „Ik schreeuwde
direct tegen Sijtje dat ze voor
moest gaan", zei Annie Borckink,
„maar ze deed het niet". Pas bij
het ingaan van de bocht ging
Annie Borckink over naar de ande
re baan. „We raakten elkaar geluk
kig' niet aan anders was er mis
schien wel diskwalificatie ge-
Sijtje van der Lende stelde metl
haar elfde plaats teleur. Met haar
44,4 lag zij op de 500 meter direct
al mijlenver achter op de overige
rijdsters, hoewel de Friezin dicht
bij haar persoonlijk record (44,34)
was gekomen. Op de langere af
standen kon Sijtje van der Lende
ditmaal slechts weinig van haar
achterstand goedmaken. Op
3000 meter had zij een geldig
excuus voorhanden: „In de tweede
ronde brak één van mijn veters.
Daar heb ik de hele race last
gehad". De debuterende Joke van
Rijssel had de pech dat zij op de
3000 meter ten val kwam. Op pre
cies dezelfde plek waar eerder Syl
via Burka onderuit was gegaan.
Anders zou de Bergumse zeker
dertiende zijn geworden. Zaterdag
had Joke van Rijssel op de
1500 meter iets te veel met haar
krachten gesmeten. „Ik probeerde
bij Nikitina te blijven", aldus de
21-jarige rijdster.
Coach Ab Krook zag geen reden
ontevreden te zijn over de presta
ties van zijn pupillen. „In de breed
te heeft de ploeg goed voldaan.
Er was geen echte uitschieter. Df
tijden lagen soms heel dicht ty
elkaar. De vijfde plaats van Haiti
en de achtste van Annie zijn zoe
der meer goed te noemen. Tegen
de Russinnen konden we gewotw
niet op. Die hebben werkelijk ge
weldig gereden".
wereldkampioene, voor
Galina Stepanskaja en Ga
lina Nikitina.
Beth Heiden plaatste zich,
als eerste niet-Russin, als
vierde, voor Haitske Pijl
man, die de beste Neder
landse was. De Canadese
Sylvia Burka leek hard op
weg de wereldtitel, die zij
vorig jaar in Gjoevik ver
overde, te prolongeren.
Sylvia Burka die op de
drie kilometer zeven se
conden op Brindzej moest
goedmaken, kwam echter
in de derde ronde op het
rechte stuk tegenover de
finish ten val. De resteren
de ronden legde zij hui
lend af.
De nadelen van het leve
ren van topprestaties op
grote hoogte deden zich
vooral op de drie kilome
ter voelen. De meeste rijd
sters legden hun rondjes
naar adem happend af.
Sylvia Burka en Joke van
Rijssel vielen op een recht
stuk, Paula Halonen en
Haitske Pijlman konden di
rect na het passeren van
de finish niet meer over
eind blijven. Zelfs de ster
ke Galina Stepanskaja had
grote moeite zichzelf na
de de inspanningen die
haar de eerste plaats op
de 3.000 meter oplever
den, weer onder controle
te krijgen. Tijdens het uit
rijden sloeg zij eenmaal
van vermoeidheid tegen
het keiharde natuurijs.
Conditie
De Nederlandse teamarts
Han Le Nobel wilde nog
niet zover gaan te stellen
dat In de toekomst dit
soort wedstrijden op gro
te hoogte taboe moeten
zijn.
„Hoewel het in de kleed-
rt
kamer veel op een hospi- |ve
taal leek, zijn er toch geen
ernstige ongelukken ge
beurd. Het is duidelijk dat
je hier erg vroeg had moe
ten arriveren om je een
beetje te kunnen aanpas
sen. De Scandinavische
dames, die het laatst aan
kwamen, zijn in moeilijk
heden geraakt. Alleen Lis-
beth Korsmo niet. Zij moei
een fantastische conditie
hebben. Toch geloof ik
dat een dergelijk kam
pioenschap beter niet
meer op zo'n hoogte ge
houden kan worden".
Haitske Pijlman was met
een vijfde plaats de beste
Nederlandse
KEYSTONE Wie het
eerst komt, haalt de mees
te prijzen weg. Dat gold
zeker voor de strijd om
het wereldkampioenschap
dames in Keystone. De
Russische ploeg arriveer
de al op 25 januari op de
op 2835 meter hoogte ge
legen plaats van hande
ling, twee dagen eerder
dan de Nederlandse equi
pe. Het succes wwas over
weldigend. De eerste drie
plaatsen in het eindklasse
ment waren voor de Rus
sen, met Vera Brindzej als
de verrassende nieuwe
Vera Bryndzey wordt op de schouders genomen door ploeggenoten Galina Stepanskaja
en de coach van de Russische ploeg na het veroveren van haar titel.
„Ik wist wel dat de 3000 meter niet
mijn sterkste afstand is", aldus de
Oekrainse, „maar tenslotte had ik
op Medeo al eens 4.44,66 gereden.
En het ijs van Keystone kan de
vergelijking met Alma Ata volgens
mij best doorstaan".
Met 4.51,64 bleef Vera Brindzej
ruim boven haar persoonlijke re
cord. Deze prestatie was echter
goed genoeg om Rusland voor het
eerst sedert 1971 in Helsinki (Nina
Statkevitsj won daar voor Stien
Kaiser) weer een wereldkampioene
te schenken.
Kniimels
De Russische dames, die op 25
januari als eersten aankwamen in
het op 2835 meter hoogte gelegen
Keystone om te acclimatiseren, lie
ten slechts wat kruimels over voor
de concurrentie. Zij grepen zeven
van de twaalf medailles op de vier
afstanden. Titelverdedigster Sylvia
Burka werd tweede op de 1000
meter en de 1500 meter.
De slechts 44 kilogram wegende
Amerikaanse Beth Heiden een
jonger zusje van de in Heerenveen
zo verrassend wereldkampioen ge
worden Eric Heiden bracht haar
veelal in cowboy-outfit verschenen
supporters welhaast tot extase
door derde te worden op de 500
meter en het zilver te pakken op
de drie kilometer. Voorts was er
nog zilver voor de 31-jarige Finse
Paula Halonen op de 500 meter.
Voor de Nederlandse dames, die
toch ook al tweeëneen-halve week
in Keystone verbleven, was geen
plaatsje op het erepodium inge
ruimd. Dat was vorig jaar in Gjoe
vik trouwens ook niet het geval.
Het beste resultaat boekte nog
Haitske Pijlman met de vijfde posi
tie op de 1000 meter en eveneens
de vijfde plaats in het siotklasse-
ment. De verloofde van Jos Valen
tijn toonde zich daarmee zeer con
tent. „Ik was verschrikkelijk moe
na de 3000 meter", zei de kleine
Friezin, „maar het was wel de
moeite waard, dacht ik zo. Ik ben
niet in ademnood gekomen. Wel
had ik last van zware benen. Dat
moet toch door de hoogte geko
men zijn".
De totaalscore van de Nederlandse
ploeg was gunstiger dan in Gjoe
vik. Zag Gerard Maarse toen
slechts twee van zijn pupillen bij
de beste zestien eindigen (Sijtje
van der Lende werd vierde en
Annie Borckink veertiende, Haitske
Pijlman en Margriet Pomper kon
den zich niet voor de drie kilome
ter plaatsen), zijn opvolger Ab
Krook kon in Keystone vogen op
een vijfde (pijlman), achtste (Borc
kink), elfde (Van der Lende) en
zestiende plaats (Van Rijsel). Annie
Borckink was over haar prestatie
tevreden. „Ze hadden me in Neder
land gezegd dat ik bij de eerste
acht kon komen. Wel. dat is me
gelukt. Dus wat heb ik me nog
meer te wensen?" De 25-jarige
Eibergense maakte in de derde rit
op de 3000 meter tegen Sijtje van
der Lende een anqstig moment
