rolitie oorzaak van ellen in Kaapstad 1 mm I Raad van Kerken blij met oecumenisch dooprapport Kerkenconferentie in voorbereiding Dissidenten in arrest Vier terroristen in Londen krijgen levenslang Waldheim: Palestijnen akkoord met mini-staat lezers Vliegtuigbouwer Iljoesjin overleden Verloving Charles fel tegengesproken Samenkomst protestantse kerken en Europse bisschoppen KORTE METTEN IUITENLAND LEIDSE COURANT, VRIJDAG 11 FEBRUARI 1977 PAGINA 7 GEESTELIJKEN IN RAPPORT: bEN HAAG/PRETORIA - (ANP/AP) De [ellen, die rond de Kerstdagen in de Afri kaanse wijken bij Kaapstad aan tientallen pensen het leven kostten, zijn niet veroor- laakt door trekarbeiders, maar door de proerpolitie. fot die conclusie komt een rapport van een [amenwerkingsorgaan van protestante en katholieke geestelijken in deze wijken. De tuidafrikaanse autoriteiten deelden inder- Sjd mee dat de rellen berusten op stammen- jeschillen. Volgens het rapport van de geestelijk leiders leeft de oproerpolitie het moorden en brandsticht en mogelijk gemaakt, en zelfs- aangemoedigd, en niet ingegrepen om de gewelddaden te voorkomen. De politie zou zelfs actief hebben meegedaan met de acties van de trekarbeiders, hebben geschoten op de bevolking, en verhinderd hebben dat zij hun huizen en hun gezinnen beschermden. Sommige agenten hebben de trekarbeiders aangemoedigd om gewonde bewoners te do den, en hen getoond hoe benzinebommen gemaakt en gebruikt kunnen worden. De geestelijken baseren hun beschuldigin gen op tal van verklaringen van ooggetui gen. Ze hebben hun rapport gestuurd aan de leden van het Zuidafrikaanse parlement, I en via het Christelijk Instituut naar het j buitenland. De katholieke kerk van Zuid-Afrika heeft gisteren officieel het „systeem van sociale en politieke onderdrukking" in het door i blanken geregeerde Zuid-Afrika veroordeeld en opgeroepen tot een ingrijpende verande- j ring om verder bloedvergieten te voorko- I men. Voorts eist de kerk een onderzoek naar wat I zij noemt de „schijnbaar systematische mis- 1 handeling en niet te rechtvaardigen beschie- tingen (van negers) tijdens ongeregeldheden en naar de koelbloedige marteling van ge- 1 vangen personen". Jeen Rhodesisch Chroom voor VS WASHINGTON Amerika tan heel goed zonder het jhroom uit Rhodesië.Dit heeft Ie Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Cyrus Van- je verklaard. Hij heeft het Con- rres dan ook verzocht de wet [n te trekken, die het Amerika pogelijk maakt om buiten de oncties van de VN om chroom iit Rhodes ië te importeren, rance zei dat de blanke Rhodes- ers niet op Amerikaanse steun pinnen rekenen zolang er geen neerderheidsregering in hun and tot stand is gekomen. Spanje wil toch ïaken doen met Grapo HADRID De Spaanse rege ling raadpleegt politieke ge- rangenen over een ruil voor de [wee hoge functionarissen die poor de linkse guerrillabewe ring Grapo zijn ontvoerd. Pre mier Suarez en zijn kabinet be- I sloten eerder, dat zij niet zouden i buigen voor chantage, maar nu Ikan de zaak volgens genoemde «egsmans in een paar dagen of Veen paar uur worden geregeld". De ontvoerde functionarissen zijn A.M. de Oriol, president "van de staatsraad, en luitenant- generaal E. Villaescusa, presi dent van het hoge militaire ge- echtshof. MOSKOU De Russische vliegtuigbouwer Sergei Iljoesjin, (mede)ontwerper van meer dan 50 militaire en civiele toestel len, is op 82-jarige leeftijd overleden. Over het tijdstip van overlijden en de doodsoorzaak is door Tass niets meegedeeld. Iljoesjin was lid van de Sowjet-academie van wetenschappen. In de loop van zijn carrière werd hij onderscheiden met de Lenin- en Staatsprijzen. Iljoesjin heeft als geen ander zijn stempel gedrukt op de Sovjet-luchtvaart. Zijn IL-2 gevechtsvliegtuig was gedurende de oorlogsjaren aan het Oostfront een schrik voor de Duitse „Wehrmacht" die het toestel de bijnaam-„Vliegende dood" gaf. GAF. De beginletters IL kwamen ook voor op een lange reeks verkeersvliegtuigen uit de naoorlogse periode. Gijzeling geëindigd In de Amerikaanse stad Indianapolis is vanochtend een eind gekomen aan een gijzeling van een directeur van een hypotheekbank, die drie dagen heeft geduurd. De directeur, Richard Hall, werd gegijzeld door Anthony Kiritsis, een projectontwikkelaar die zich door de bank bedrogen, achtte. Hall wist aan zijn belager te ontkomen nadat Kiritsis een persconferentie (zie foto) had gegeven, waarop hij voor de televisiecamera's zijn grieven uiteenzette. Tijdens de gijzeling had de bank de eisen van Kiritsis ingewilligd: de lening van 130.000 dollar werd hem kwijtgescholden, en de bank bood hem publiekelijk excuses aan. IOSKOU, (AP) Joeri Orlov, Ie leider van de meest actieve Toep dissidenten in de Sovjet Unie, is gisteren gearresteerd nadat hij zich een week lang had schuil gehouden. Orlovs ar restatie komt een week na de aanhouding van Alexander Ginzboerg, een dissidente acti vist die nu vast wordt gehou den in een gevangenis van de veiligheidspolitie, de KGB, on geveer 150 km ten zuiden van Moskou. Waar Orlov en Ginz boerg precies van worden be schuldigd, is niet bekend. In de Russische pers werd enke le dagen voor de arrestatie van Ginzboerg, vorige week donder dag, kritiek geoefend op beid& dissidenten. Orlov verdween uit Moskou na de verschijning in de pers van de aanvallen op hem en Ginzboerg. Woensdagavond dook hij echter weer op en ver-' telde westerse correspondenten dat hij niet verwachtte dat de autoriteiten hem zouden arreste ren na de afkeurende reactie uit het Westen op de aanhouding van Ginzboerg. Gistermorgen kwamen acht functionarissen vein het open baar ministerie hem echter op halen uit de flat van een vriend aan de rand van Moskou. De inspecteur die het bevel voerde, wilde Orlovs vrouw niet vertel len wat haar man precies ten laste werd gelegd. Hij zei slechts dat Orlov onder arrest stond. Vangstverbod haring in maart en april BRUSSEL In de maanden maart en april mag niet op haring worden gevist in de Noordzee en de Keltische zee, ten zuiden van Ierland. De mi nisters van de buitenlandse za ken van de negen EG-Ianden hebben in Brussel hierover overeenstemming bereikt Het vangstverbod is genomen om de toch al geringe hoeveelheden haring in deze gebieden tegen volledige uitroeiing te bescher men. Dit vangstverbod heeft voor de Nederlandse haringvissers wei nig gevolgen. De grote trawlers vissen in de maanden maart en april vrijwel volledig op rondvis in het noordelijke deel van de Noordzee. Achter de gepantserde ruit van een arrestantenwagen worden de veroordeelde Ierse terroristen naar de gevange nis gebracht. (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN Vier jonge Ieren, die tot ruim een jaar geleden samen een actieve verzetsgroep van de IRA vormden in Londen, zijn door een rechter van de Old Baily veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf. Rechter Cantley, die dit zware vonnis velde, sprak daarbij de mening uit, dat het viertal ten minste 30 jaar van zijn straf zou moeten uitzitten. De veroordeelden, allen afkorn- deeld tot langdurige gevangenis- stig uit de Ierse republiek, wer- straffen), houdt men rekening den na een spectaculair proces met het feit, dat de laatste tijd schuldig bevonden aan zes weer nieuwe ondergrondse strij- moorden en een golf van bo- ders aangekomen zijn uit Ier- maanslagen, gepleegd in 1974 en land. 1975. Een van hun elf dodelijke De reeks bomaanslagen van 12 slachtoffers was dr Gordon Ha- dagen geleden in de Londense milton Fairley, een Londense Oxford Street was volgens de kankerspecialist van internatio- IRA in Dublin het begin van een nale bekendheid. hernieuwde en intensieve cam pagne tegen militaire en econo- De uitspraak ging gepaard met mische doelwitten. Arrestaties grote veiligheidsmaatregelen en veroordelingen betekenen van de politie. In alle belangrij- niet, dat de IRA in Enge- ke steden van Engeland werden land compleet opgerold is. Nieu- de stations, openbare gebouwen, we eenheden maken gebruik ministeries, de woningen van van explosieven, uitgevonden en ministers en zelfs bepaalde win- geperfectioneerd in Belfast. Het keistraten extra bewaakt. Hoe- zjjn kleine, draagbare bommen, wel de politie tot nu toe 70 die hoofdzakelijke bestaan uit procent van de IRAleden, die een cassette bandopnemer en bedrijvig zijn in Engeland, on- een goedkoop horloge. Zij kun- schadelijk heeft gemaakt (zij nen gemakkelijk verborgen werden gearresteerd en veroor- WOrden. Gijzeling in Helsinki HELSINKI Een man met een revolver heeft gisteren in een kantoorgebouw in Helsinki acht mensen gegijzeld, onder wie drie vrouwen. Hij liet later de vrouwen en een man vrij. De politie heeft het gebouw omsin geld. De overvaller zit met zijn vier gijzelaars in een kamer zonder licht Het is niet duidelijk wat de be doelingen van de overvaller zijn. Hij heeft een met de hand ge schreven brief aan de politie gegeven, die er echter geen wijs uit kan worden. In een telefoon gesprek heeft de man gezegd voldoende voedsel voor drie we ken bij zich te hebben. Kissinger krijgt 3 miljoen voor memoires NEW YORK Henry Kissinger heeft een contract getekend om in Noord-Amerika zijn memoi res te publiceren. Het contract beloopt ongeveer 3 miljoen gul den. De overeenkomst werd maan dag gesloten met de uitgeverij Little, Brown and Company, een dochteronderneming van het Time-concern. Het boek komt naar verwachting in de herfst van 1979 uit. De presi dent-directeur van de uitgeverij, Arthur Thorn Hill, voorspelde dat Kissingers verslag van zijn jaren als president Nixons advi seur voor nationale veiligheid en later als minister van buiten landse zaken tussen 1968 en 1976 een van de belangrijkste boeken van deze eeuw zal wor den. Hij weigerde een geldbe drag te noemen, maar een verte genwoordiger van een van de maatschappijen die naar de pu- blikatierechten van Kissingers memoires dongen schatte dat met het contract zo'n 3 miljoen gulden gemoeid zijn. JERUZALEM (RH) De Palestijnse leiders zijn bereid een belangrijke concessie te doen in het belang van een regeling in het Midden-Oosten. De secretaris-generaal der Verenigde Naties, Kurt Waldheim, heeft dit aan de Israëlische regering meegedeeld. Bronnen bij de Verenigde Naties, die dit bekend maakten, zeiden dat Waldheim de Israëliërs ervan in kennis heeft gesteld dat de Palestijnse bevrij dingsorganisatie, PLO, haar eis dat Israël het voormalige Palestina geheel dient terug te geven, heeft laten vallen. Waldheim sprak in het afgelo pen weekeinde in Damascus met PLO-leider Jas- ser Arafat. De Palestijnen zouden nu akkoord willen gaan met de vestiging van een mini-staat naast Israël. In VN-kringen werd gezegd dat minister van buitenlandse zaken Allon tegenover Waldheim op de Palestijnse koerswijziging had gereageerd met de verklaring dat hij daarin alleen wil geloven als de Palestijnen het handvest van hun beweging veranderen. Dat wil namelijk de vorming van een Palestijnse staat in het gehele vroegere Britse mandaatgebied Palestina, hetgeen de verdwijning van de staat Israël zou betekenen. LONDEN (DPA) Buckingham Palace heeft gisteren in ongewoon scherpe bewoordingen geruchten tegengesproken als zou de verloving ophanden zijn tussen troonopvolger prins Charles en Davina Sheffield. De Daily Express had geschreven dat de verloving in maart, tijdens het bezoek van koningin Elizabeth aan Australië, bekendgemaakt zou worden. Het hof verklaarde dat het „absurd" was te veronderstellen dat wanneer prins Charles zich zou gaan verloven, dit bekendgemaakt zou worden op een tijdstip waarop de konin gin buitenslands zou zijn. Ruzie binnen de Noordierse vredesbeweging BELFAST (AP) Twee voor aanstaande leden van de Noordierse Vredesbeweging hebben gisteren de beweging verlaten vanwege de onenig heid over het beleid van de beweging. Een aantal leden vreest dat de beweging het con tact met de mensen aan het verliezen is. Daarbij is kritiek geleverd op de buitenlandse reizen van de leiders van de beweging, Betty Williams, Cia- ran McKeown en Mairead Cor- rigan, om steun voor de bewe- Brieven graag kort en duidelijk geschreven. De redactie behoudt zich het recht voor ingezon den stukken te bekorten. Staking Vele Nederlanders hebben reeds, of zullen mogelijk bin nenkort aan den lijve ondervin den wat staking in feite bete kent. De „grote leiders" van de bonden tonen nu, dat zij de consequenties niet meer in de hand hebben of deze althans niet hebben voorzien. Duidelijke aanwijzingen daartoe zijn: a. de onmogelijkheid om te zor gen dat het onlangs met sluiting bedreigde bedrijf Gevato in Driebergen kan worden voor zien van de nodige blikjes door het door staking besmette be drijf van Thomassen en Drijver in Oss; b. de mogelijkheid, dat de grote nationale vestiging van Philips te Eindhoven een miljardenor der door staking kan gaan mis sen. Het is duidelijk dat een verdere uitbreiding van de stakingen meer van dit soort zaken naar buiten laat komen. Het is ook duidelijk dat de „leiders" van de bonden op lange termijn het Nederlandse bedrijfsleven en de werknemers daarin schade be rokkenen. Er zijn in Europa reeds enkele landen te vinden, die door de invloed van de vak bonden op de economie er slecht aan toe zijn. Men vraagt zich af of de leden van bedoelde bonden zich goed realiseren waarheen deze „leiders" hen brengen. Het ware verstandig als er enkele verlichte geesten kwamen, die duidelijk maakten dat in redelijk overleg zaken beter tot een oplossing kunnen komen (en dan wel als volwas sen mensen aan één tafel). Er is nog steeds tijd en ruimte voor een progressieve regering, die het welzijn van de totale natie voor ogen heeft Den Haag P. v.d. Ven. ging te krijgen. Mevrouw Wil liams is onlangs ook in Neder land geweest. Met name worden de radicale opvattingen van de voormalige journalist McKeown aangevoch ten. Deze heeft zich tegen kath olieke kerkelijke leiders gekeerd met het verwijt dat zij zich niet eenstemmig tegen het bloedige geweld in Noord-Ierland hebben uitgesproken. McKeown wil bo vendien de verdeelde Noordier se samenleving een nieuwe vorm geven. BRITSE PREMIER VRAAGT MATIGING LOONEISEN LONDEN (Rtr) Premier Ja mes Callaghan heeft een beroep op de Britse arbeiders gedaan voor een derde achtereenvol gend jaar akkoord te gaan met een matiging van hun looneisen De premier sprak in het Lager huis tegen de achtergrond van groeiende ontevredenheid van de vakbonden over de steeds breder wordende kloof tussen stijgende prijzen en in toom ge houden lonen. Eerder op de dag had de leider van de machtige mijnwerkersbond, Joe Gormley, gezegd dat nog meer loonbe- heersing er wel eens toe zou kunnen leiden dat na de volgen de verkiezingen er geen Labour- regering meer is. „Dit rapport is een knap stuk werk, waarvoor de raad van kerken erg dankbaar is." Al dus dankte de voorzitter van de Raad, prof. dr. H. Berkhof, deze week in de vergadering van de Raad van Kerken de commissie, die het „Oecume nisch dooprapport" had opge steld. De commissie, die heeft gewerkt onder leiding van mevr. dr. E. Flesseman-Van Leer, biedt in het rapport een theologische grondslag aan, die kan dienen voor een oecu menische catechese. Wel vroegen enkele leden van de Raad zich af, of niet te veel was geprobeerd in het rapport een compromis te vinden tus sen de verschillende opvattin gen. Ook hadden sommige le den behoefte aan meer verwij- zingr naar de Schrift en meer aansluiting bij het we reldgebeuren. Besloten werd, dat de commissie met deze opmerkingen aan het werk gaat en een tweede lezing van het rapport opstelt, die kan worden doorgestuurd naar de kerken. Bij de voorbereiding van het rapport is het de commissie duidelijk geworden, dat er tus sen de verschillende kerken tamelijk grote overeenstem ming is over de doopleer, maar dat er grote verschillen van mening zijn over de bedie ning van de doop, met name over de vraag of er sprake De Europese r.k. bisschoppenconferentie (CCEE) en de conferentie van Europese niet- rJt. kerken (CEK) gaan in april 1978 in Chantil- ly, Frankrijk, samen praten over de betekenis van het begrip „conciliariteit" voor het inter kerkelijk werk in Europa. De plannen voor deze belangrijke ontmoeting van leidinggevende katholieken, protestanten, anglikanen en oosters-orthodoxen zijn in voor bereiding genomen door de gemeenschappelij ke commissie, het verbindingsorgaan tussen de CCEE en de CEK,die wordt voorgezeten door aartsbisschop mgr. R. Etchegaray van Marseille en de CEK-president, de lutherse dr. André Appel, eveneens uit Frankrijk. De CCEE bevordert de contacten tussen en de samenwerking van de drieëntwintig r.k. bis schoppenconferenties in Europa en vertegen woordigt meer dan negenhonderd bisschoppen. De CEK omvat 108 lidkerken in zesentwintig landen in Oost- en West-Europa. Het door het tweede Vatikaanse concilie bekend geworden begrip „conciliariteit" gaat in op de bestuurlij ke inspraak in de kerk(en) in broederlijke samenwerking voor een christelijke voortgang van het „volk Gods" ten voordele van kerk en samenleving. De bijeenkomst in Chantilly, met vermoedelijk in totaal zeventig afgevaardigden, zal worden gehouden rond het aan Joh. 17, vers 21 ontleen de motto: „Weest één, opdat de wereld gelove." De Europese kerken zal worden gevraagd ter voorbereiding studie te maken van het rapport over „wat de eenheid vraagt" van sectie II van „Nairobi", de algemene vergadering eind 1975 van de Wereldraad van Kerken in Kenya. moet zijn van het dopen van kinderen, of dat dopen pas moet gebeuren op latere leef tijd. Hierbij werd opgemerkt, dat deze verschillen niet alleen bestaan tussen de kern, maar ook binnen de kerken zelf. Het „oecumenische dooprap port" wil een leidraad zijn voor de kerken op weg naar de eenheid, maar ook voor het groeiende aantal gemengd ge huwden en voor de vele chris tenen die zich afvragen of zij hun kind zullen laten dopen. Waar het moment van de doop moet liggen, op vrij jeugdige leeftijd of pas later, acht het rapport geen wezenlijk punt. De doop heeft te maken met het hele leven. Of het toedie nen vroeg of laat gebeurt, de mens zal toch steeds weer moeten vechten voor deze be slissing. Het rapport komt tot de con clusie, dat de verschillen in doopleer en doopbediening niet zo groot zijn, dat ze een onderlinge dooperkenning in de weg mogen staan. Een her haling van de doop bij over gang naar een andere kerkge nootschap wijst het rapport af. Verschillen in doopbediening kunnen bovendien ook gezien worden als een verrijking: een meervoudige dooppraktijk kan de rijkdom van de doop beter tot zijn recht laten ko men, aldus het rapport De bisschoppen van Neder land hebben in een telegram aan de zwarte hulpbisschop van Salisbury in Rhodesië, mgr. Patrick Chakaip, ver klaard diep geschokt te zijn door de wrede moord op ze ven missionarissen in Rhodes ië. Zij zeggen toe, te zullen bidden „dat de schok van dit drama de mensen het zinloze van geweld mag doen besef fen en vrede alsook stabiliteit mag brengen in uw land." De nieuwe generale synode van de gereformeerde kerken zal dinsdag 10 mei voor het eerst in Zwolle bijeenkomen. Synodes van de gereformeer de kerken worden, volgens het gebruik in die kerken, bijeen geroepen door een plaatselijke kerk. De vorige synode heeft daar de kerk in Zwolle voor aangewezen. Na de opening in Zwolle zullen, als gebruikelijk, de zittingen worden gehouden in het conferentieoord „De Blije Werelt" te Lunteren, in de herfst van 1977 en voorjaar en herfst van 1978. Een op de vier missionarissen met vakantie heeft in 1976 een missionaire oriëntatiecursus of een training gevolgd in het centrum Kontakt der Konti nenten te Soesterberg. Per jaar komen van de 7100 mis sionarissen er ongeveer 1200 met verlof. Van hen bezoch ten er 308 een cursus in Soes terberg. Vijf jaar geleden wa ren er nog 411. De daling is toe te schrijven aan de afna me van het totaal aantal mis sionarissen met vijfhonderd en aan de vaak kortere vakan tieperiode. Voorts gaan er nog maar weinig religieuzen voor het eerst naar de missie. Katholieke Stemmen van de stichting „Behoud R.K. Leven" houdt zaterdag 12 maart weer zijn jaarlijkse landelijke bij eenkomst, evenals vorig jaar in Rotterdam. Er is om half elf een gregoriaanse mis met preek in de Bosjeskerk aan de Hofdijk. In gebouw Palace aan de Zomerhofstraat is er vervolgens om één uur een bijeenkomst, tijdens welke prof. mag. dr. J. P. M. van der Ploeg o.p. zal spreken over „Liturgie in Oost en West" en pater H. J. van Dijk s.c.j. over „Sir Thomas More, een heilige voor onze tijd. De Raad van Kerken heeft een tijdschema opgesteld voor de voorbereiding van een twee de kerkenconferentie, de opvolger van Lunte ren 1974. In de vergadering van de raad, deze week in Amersfoort, is vastgesteld dat met de voorbereiding een begin wordt gemaakt in september 1978 in plaatselijke groepen. Om streeks Pasen 1979 worden de regionale bijeen komsten gehouden. De beleidscouf eren tie kan dan zijn in oktober 1979 Wat betreft de onderwerpen is het de bedoeling, dat de kerkenconferentie verder gaat op de onderwerpen „Rekenschap van de hoop die in ons is" en „Nieuwe Levensstijl". Vanuit' de werkgroepen en de plaatselijke bijeenkomsten kunnen eventueel nieuwe onderwerpen en ideeën worden aangedragen. De Raad van Kerken onderstreepte, dat de voorbereiding van de kerkenconferentie een zeer belangrijk onderdeel is van de conferentie. Vooral de activiteiten van de plaatselijke groe pen vindt de raad waardevol. De kerkenconfe rentie is niet bedoeld als een afsluiting van een lange periode van voorbereiding: de conferentie zal ook nieuwe impulsen moeten geven, uit gaande van het voorbereidende werk. VROUW EN AMBT Vrouwelijke theologen „gekwetst en geschokt" De interuniversitaire werk groep „Feminisme en theolo gie" voelt zijn „gekwetst en diep geschokt" door de ver klaring van de Vatikaanse congregatie voor de geloofs leer over de toelating van de vrouw tot het kerkelijke ambt. De groep geeft hieraan uiting in telegrammen aan de r.k. bisschoppen van Nederland en aan de Vatikaanse congregatie voor de geloofsleer De werkgroep acht het bijzon der arrogant om voorbij te gaan aan de conclusies van de pauselijke bijbelcommissie, de ervaring van vrouwelijke pas tores over heel de wereld en aan de mening van gelovige en deskundige theologen. De interuniversitaire werk groep „Feminisme en Theolo gie" telt vijfendertig leden, vertegenwoordigsters van de vrouwelijke theologiestuden ten aan de twee Amsterdamse universiteiten, aan de universi teiten van Leiden en Nijme gen, aan de hogeschool van Kampen een de rJc. theologi sche hogescholen in Amster dam en Utrecht. De vrouwelij ke theologiestudenten nemen snel in aantal toe. Zij vormen thans ongeveer dertig procent van alle theologiestudenten in Nederland

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1977 | | pagina 7