MARCIA WILLIAMS DE
VROUW ACHTER WILSON
HP
deTijd
ACCENT
Russen willen
kanaal van
2300km graven
d0ENE
buitenland
STAAT DER NEDERLANDEN
8%%15 - JARIGE
LENING - 1977
Wie staakt er nu
eigenlijk tegen wie?
Revolutionair
zonnepaneel
in Australië
ontwikkeld
Allon: niet praten
met Palestijnen
LEIDSE COURAN
DONDERDAG 10 FEBRUARI 1977 PAGINA 7
MOSKOU (Reuter) Russische planologen werken aan een pro
ject voor de aanleg van het grootste kanaal ter wereld dat water,
bestemd voor de Noordelijke IJszee, naar de woestijnen in het
zuiden moet brengen. Tegenslagen op landbouwgebied zoals de
slechte graanoogst in 1975, maken het noodzakelijk meer land in
cultuur te brengen en de irrigatie in het zuiden van de Sovjet-Unie
aan te pakken.
De kern van het probleem is dat
alle rivieren in Siberië naar de
Noordelijke IJszee stromen en
dat niets van de zware regen
en sneeuwval in dit gebied ooit
het zuiden bereikt Een ambi
tieuze oplossing van dit vraag-
stuk voorziet in het graven van
een kanaal vanaf de samen
vloeiing van twee Westsiberi-
sche rivieren, de Irtysj en de
Tobol, tot diep in de Kyzilkoem-
woestijn bij de grens met Iran.
Een dergelijk kanaal zou met
zijn lengte van 2.300 kilometer
veruit het langste ter wereld
zijn. De Russische planologen
geven toe dat er tientallen jaren
nodig zijn om het te graven, ook
als er kernexplosies bij te pas
komen. Het plan is zo'n tien jaar
oud, maar nu eindelijk opgeno
men in het jongste vijfjaren
plan.
Zowel westerse als Russische
critici stellen dat de geringere
hoeveelheid water die dan in de
Noordelijke IJszee terecht komt,
het ecologisch evenwicht in het
gebied grondig kan wijzigen en
dat mogelijk zelfs het poolijs
zich verder naar het zuiden zal
uitbreiden. Westerse milieudes
kundigen zijn voorts bezorgd
over het nucleaire aspect van de.
onderneming. De Russen maken
echter al jarenlang gebruik van
kerontploffingen om kanalen te
graven.
Voorstel jacht in
Italië te beperken
ROME (UPI) De landbouw-
commissie van de Italiaanse Se
naat heeft een wetsvoorstel
goedgekeurd, dat de jacht sterk
aan banden legt.
De ingrijpendste bepaling is een
algeheel verbod op het vangen
van vogels. Naar schatting wor
den nu circa zes miljoen trekvo
gels per jaar gedood als zij Ita
lië passeren.
Voorts staat in het ontwerp dat
slechts 68 met name genoemde
wildsoorten gedurende het sei
zoen niet meer dan drie dagen
per week mogen worden ge
jaagd. De hoeveelheid wild die
een jager mag schieten, wordt
beperkt.
Duizenden scholieren in Soweto
verbrandden gisteren hun boeken
in het gehate Zuidafrikaans. De
politie joeg hen later met traangas
uiteen.
Kinderen Soweto
verplicht naar
school te gaan
JOHANNEBURG (AFP-UPD
Na nieuwe onlusten in de neger-
stad Soweto bij Johannesburg
heeft de Zuidafrikaanse politie
de leerlingen laten weten dat zij
vandaag weer op school moeten
zijn, willen zij niet „de zwaarte
van de wet" ondervinden.
Onder een nieuwe regeling mag
tussen acht uur in de ochtend
en drie uur in de middag geen
enkel kind op straat zijn, aldus
gemeraal Jan Visser, hoofd van
politie van Soweto.
De oproerbrigade is gisteroch
tend tweemaal met traangas op
getreden tegen enkele duizen
den leerlingen die opriepen tot
het boycotten van examens en
protesteerden tegen het huidige
onderwijssysteem
Koning C haled
naar ziekenhuis
NICOSIA (AP) Koning Cha-
led van Saoedi-Arabië moet aan
zijn linkerbeen geopereerd wor
den, aldus meldde de Saoedi-
sche staatsradio gisteren. Het is
niet bekend waaraan de 62 jaar
oude vorst lijdt, maar hij zal
morgen naar een Europees zie
kenhuis vertrekken.
Ruim duizend
Grieks Cyprioten
hebben gisteren in
Nicosia gedemon
streerd voor een
onderzoek naar fa
milieleden die
sinds de Turkse
bezetting van het
noordelijk deel van
Cyprus in 1974,
worden vermist
De demonstranten
lieten president
Makarios foto's
zien van hun ver
dwenen verwan
ten.
Van onze correspondent Ro
ger Simons
LONDEN Op een warme
zomeravond in 1975 woonden
we in Downing Street 10 een
receptie bij, voor de toenmali
ge Britse premier, Harold Wil
son, gegeven naar aanleiding
van de overkomst van zijn
Belgische ambtgenoot, Leo
Tindemans.
Er was een lid van dit gezel
schap, dat onmiddellijk ieders
aandacht trok: een lange,
blonde vrouw, met smalle ge
laatstrekken, een hoogst on
sympathieke mond en scherpe
blik. De wachtende genodig
den van de receptie gaven el
kaar een duwtje met de ellebo
gen. „Daar heb je Marcia Wil
liams", fluisterden ze. „Kijk
hoe ze Wilson weer in de gaten
houdt".
Het was een vreemd gezicht.
De lange opgeschoten vrouw
had iets spookachtigs over zi
ch. Je had de indruk, dat ze
altijd over Wilsons schouder
gluurde. Waar hij was, bevond
zij zich ook, duidelijk controle
rend met wie hij op dat mo
ment een gesprek voerde.
Over Harold Wilson en haar
wordt al jaren geroddeld.
Maandag verschijnt in Enge
land een boek, „The Politice of
Power" (machtspolitiek), dat
de bestseller'van 1977 belooft
te worden. Het is grotendeels
gewijd aan Marcia Williams,
die ten tijde van het Wilsonbe-
wind achter de schermen aan
de touwtjes trok en de Britse
premier op ontstellende wijze
wist te beïnvloeden.
„Machtspolitiek" werd ge
schreven door Joe Haines, van
1969 tot 1976 Wilsons perschef.
Nadat de inmiddels geridder
de sir Harold in maart van
vorig jaar afgetreden was,
bood hij z'n trouwe perschef
als beloning een „peerage"
Joe Haines weigerde de tradi
tionele beloning te aanvaarden
omdat hij van plan was na
afloop van het Wilson tijdperk
een zware rekening te vereffe
nen met Marcia Williams, de
vrouw waarmee hij zo vaak
ruzie had gehad. Haines zet
het Marcia nu betaald in
„machtspolitiek", een roddel-
boek om van te snoepen en je
afkeer voor de politiek en de
politici nog grondiger te ma
ken.
Ex-premier Wilson komt héél
klein uit het boek, waarvan de
Londense Daily Mirror deze
week uittreksels publiceert,
die furore maken in heel de
Britse pers en vrijwel iedere
dag scherpe ontkenningen ont
lokken aan sir Harold en Mar
cia Williams.
Uit de onthullingen van Joe
Haines, die bevestigd worden
door talrijke andere leden van
Wilsons entourage, blijkt er-
dus wel dat de toenmalige so
cialistische minister-president
zich voortdurend het leiden
door z'n bazige en neurotische
privé-secretaresse, die het poli
tieke bevel voerde in Downing
Street 10.
In mei 1974 werd Marcia door
de premier tot barones gebom
bardeerd. Sindsdien draagt ze
de naam Lady Falkender. Bij
haar geboorte, nu 45 jaar gele
den, heette ze Marcia Field. Ze
studeerde een poosje aan de
universiteit van Londen en
leerde daar Charles Williams
kennen, die ingenieur werd.
Ze trouwde in 1955. Vijf jaar
later werd hun huwelijk ont
bonden.
Gescheiden Engelse vrouwen
blijven meestal gebruik maken
van de familienaam van hun
ex-echtgenoot. Daarom kent
iedereen Wilsons gewezen pri
vé-secretaresse als Marcia Wil
liams.
M T i e n D a A I
bedrag
koers
rente
aflossing
schuldbewijzen
Inschrijving
storting
toewijzing
open bedrag
de koers wordt na de inschrijving vastgesteld aan de hand van
de koersen en bedragen waarvoor is ingeschreven
(tendersysteem)
jaarlijks op 15 maart
in 15 jaarlijkse termijnen van 15 maart 1978 af
vervroegde aflossing is van 15 maart 1987 af mogelijk
tegen de koers van 103%
nominaal f 1.000 (CF of K)
schuldregisterinschrijvingen van tenminste f 100.000
15 februari 1977 van 9 tot 15 uur
door tussenkomst van bank of commissionair in effecten, onder
opgave van het bedrag en van de koers waartegen men wil
deelnemen
op 15 maart 1977
uitsluitend aan inschrijvers die hebben ingeschreven tegen de
vastgestelde koers (gereduceerde toewijzing mogelijk) of tegen
een hogere koers (toewijzing ten volle)
afrekening vindt plaats tegen de vastgestelde koers
prospectus kosteloos bij banken en commissionairs
In Elsevier veel reportages, ach
tergronden en commentaar
rond de stakingen. „Wi^. staakt
er nu eigenlijk tegen wie? Naar
onze mening treffen de werkne
mers zichzelf het hardst met
hun eigen strijdmethoden".
Voorts een verhaal over D'66.
Hans van Mierlo: „Als er een
geschikte post voor me is in een
nieuw kabinet Den Uyl, kunnèn
ze mij daarvoor vragen, dan ben
ik daar op zichzelf wel beschik
baar voor. Maar je moet me
geloven als ik zeg dat ik geen
ambitie in die richting heb. Ik
heb nog niks om handen en nog
niks op het oog. Ik ga een tijdje
piekeren met mezelf."
Ook een artikel over terreur in
Nederland. „Justitie staat mach
teloos tegenover een wirwar van
organisaties waartussen bindin
gen niet zijn aan te tonen en
was dat wel mogelijk, dan kan
er nog niet ingegrepen worden."
Het blad signaleert conflicten
rond de Nederlandse priesterop
leiding „Je hebt de keuze tussen
missionair bezig zijn en de res
tanten van het katholicisme te
beschermen. Wij verkiezen het
eerste."
Een groot interview ten slotte
met Gert en Hermien. „Wij zijn.
waarschijnlijk het meest onbe
grepen echtpaar van Neder
land".
Een extra bijlage over de RAI
personenauto.
In de Haagse Post („Wint Wiegel
de staking?") deze kanttekening:
„Voor de PvdA is elk uitstel een
zege, want een langdurige sta
king betekent een gewisse ver
kiezingsnederlaag. Het publiek
zal zich tegen het kabinet en de
PvdA keren, omdat deze zich
ongeclausuleerd achter de vak
beweging hebben opgesteld en
hun looninstrumenten vrijwillig
onklaar hebben gemaakt.
Ook een interview met Germai-
ne Groenier over het VPRO-sex-
uurtje. „Zo'n meisje van zestien
dat zwanger is en, onbegrijpe
lijk is dat, wordt verstoten door
haar ouders. Dan zou ik het
liefst naar haar toe willen en
haar proberen te helpen. Maar
daar kun je niet aan beginnen."
De voetballer Hugo Hoverkamp
(AZ'67 eri Nederlandse elftal se
lectie) zegt in een interview: „Na
de wedstrijd tegen Roda hebben
ze gezegd dat ik doping had
gebruikt. Onzin. Ze verwachten
van mij niet dat ik er hard in
ga, maar die keer ging er toeval
lig wel hard in. Als ik doping
zou moeten slikken, stop ik er
mee. Ik weet niet eens hoe het
er uit ziet."
Vrij Nederland heeft in verband
met de stakingen gesproken met
FNZ-voorzitter Rienze Zijlstra.
„Ik laat het niet op een staking
aankomen. Ik vind het middel
van staking veel te zwaar voor
het doel."
Voorts een interview met KVP-
fractieleider Andriessen. „Ik
zou daar nooit aan gedacht heb
ben, maar het woord is er nu
eenmaal. Ik denk niet dat ik de
term ethisch reveil ooit zou heb
ben uitgevonden." En: „Van Agt
heeft in de hele abortuszaak
telkens besluiten genomen zon
der dat ik daarin gekend was.
Ik zeg niet dat het absoluut
noodzakelijk was om mij daarin
te kennen, maar toch.waar
ik op dat moment moeite mee
had, was dat hij onmiddellijk
zei dat hij de abortusmotie nast
zich neer zou leggen. Dat be
greep ik niet. De abortuskwestie
heeft dit parlement diep ver
deeld. Dan moet je geen onnodi
ge irritaties opwekken.
Een interview ten slotte met Wil-
lem van Hanegem. „In de tijd
dat ik geen kontrakt had, had
ik ineens weinig vrienden. Dat
heeft me meer teleurgesteld dan
ik had gedacht. Uit mijn Feye-
noord-tijd heb ik maar een
vriend overgehoudea Dat is An-
dré de bloemenman uit Leiden."
De Tijd over de stakingen:
„Moet de regering dan met de
armen over elkaar blijven zitten
zolang de bonden en werkge
vers de degens kruisen? Nee.
Alleen: ze moet beide partijen
de kans geven eikaars posities
af te tasten. Slechts langs die
weg lijkt er kans op een vrijwil
lig accoord."
AR-Kamerlid Hanny van Leeu
wen komt uitvoerig aan het
woord. „Ik schrik weieens van
de wijze waarop binnen het
CDA over het gezin wordt ge
sproken. Ook ik behoor tot de
genen die zeggen: het gezin is
een van de belangrijkste samen
levingsvormen. Maar het gaat
me te ver om te zeggen dat het
dat bij uitsluiting is. Ik vind dat
ook volstrekt onbijbels. Het
CDA moet er voor oppassen dat
andere samenlevingsvormen
niet het slachtoffer worden van
de mythe die er rond het gezin
heerst.
Beschouwingen ook over de
brief van de bisschoppen over
het katholiek onderwijs. „Ik
vind deze brief een bestuurlijk
stuk met een dorre stukken stijl,
meer het produkt van een com
missie dan van een mens, en
meer van vergaderen dan van
denken of voelen. En ik vraag
me af of de bisschoppen wel
anders kunnen op grond van
wat zij als hun taak beschou-
De Groene Amsterdammer con
stateert dat achter het stakings
front de compromissenmakers
al in het gelid staan. „De vakbe
weging kan daar maar een les
uit trekken: dat, zeker wat be
treft de automatische prijscom
pensatie, geen verdere conces
sies mogelijk zijn. Sterker nog:
ook niet nodig zijn. Als FNV-
voorzitter Kok zijn belofte ge
stand wil doen dat hij de staker
niet in de kou zal laten staan,
moet hij zich dus verre houden
van het onzuivere zingende
compromissenkoor.
Het dubbel artikel gaat over de
zaak van de vermeende atoom
spionnen Rosenberg die nog
steeds geen eerherstel hebben
gehad. Een gesprek ten slotte
met dr. A. van der Werff over
organisatiemodellen voor de ge
zondheidszorg. „Als je het inter
nationaal vergelijkt, bevinden
we ons in Nederland in een
paradijselijke situatie. We heb
ben een schat van mogelijkhe
den. Alleen is de re-organisatie
die staatssecretaris Hendriks
voorstaat, alles behalve de ma
nier om die ook te benutten."
Hervormd Nederland over de
stakingen: „Arbeidsrust, loon
matiging, geen echte deling van
zeggenschap, geen deling van
overwinst en het eenzijdige bot
weg afkappen van een in goed
overleg verworven recht, dat is
een pakket dat in 1977 aan geen
enkele zichzelf respecterende
vakbeweging valt te verkopen.
Ondernemers zouden moeten
beseffen dat ook wat dat betreft
de bomen niet meer tot in de
hemel groeien."
Ook reportages over stakingen
„die in goede bedrijven de sfeer
niet bederven".
Voorts een interview met Rooie
Reus Dirk de Vroome. „Het is
niet de bedoeling dat hij zelf in
zijn eentje in de Kamer gaat
zitten. Hij wil de kamerzetel bij
toerbeurt laten innemen door
vertegenwoordigers van allerlei
milieu- en actiegroepen. Het ver
bond tegen ambtelijke willekeur
is daarbij een soört paraplu, de
verzamelnaam voor de verkie
zingen."
Artikelen ook over „de omstre
den zaak" van interlandelijke
adoptie. „Nederlandse ouders
zijn betrokken bij kinderver
koop in Peru en Columbia. Per
jaar worden 250 tot 300 Colom
biaanse kinderen het land uitge
voerd. De adoptie van een Co-
lombiaantje kost ten minste vijf
duizend gulden per kind, hoewel
de werkelijke kosten niet meer
dan 75 gulden hoeven te bedra
gen.
Accent was in verband met de
staking niet op tijd voor deze
rubriek.
ECHTPAAR CLAUSTRE RUST UIT
De Franse archeologe Frangoise Claustre en haar man rusten in
Perpignan uit van hun gevangenschap bij rebellen in Tsjaad. Dankzij
de bemiddeling van de Libische president Gadaffi werd het echtpaar
Claustre op 31 januari vrijgelaten. Frangoise had toen 31 maanden bij
de rebellen doorgebracht.
S DNEY (Rtr) Australische
natuurkundigen hebben een re
volutionaire uitvinding gedaan
op het gebied van zonnepanelen
waardoor het ook economisch
haalbaar wordt zonne-energie
in de hele wereld op grote
schaal toe te passen in de in
dustrie en in woningen. Het
nieuwe paneel is ontwikkeld
door vier natuurkundigen van
de universiteit van Sydney die
van mening zijn dat hun uitvin
ding veel efficiënter en boven
dien goedkoper is dan bestaan
de zonnepanelen.
De natuurkundigen hebben een
paneel ontwikkeld waarin niet
het traditionele koper is ver
werkt maar glas. Hierdoor zijn
de basiskosten voor het gebruik
van zonne-energie aanzienlijk
verminderd. Daarnaast is onze
collector veel efficiënter omdat
hij meer warmte afgeeft, aldus
dr. Brian Window, een van de
vier natuurkundigen. Het zonne
paneel van de Australische des
kundigen kan temperaturen van
300 graden celcius opwekken en
nuttige warmte afgeven van 250
graden celsius.
Bij de tot nu toe gebruikte zon
nepanelen is dit respectievelijk
150 en uiterlijk 100 graden cel
cius. De mogelijkheid om warm
te op te wekken die 2,5 maal
boven het kookpunt van water
ligt, houdt in dat ook de indus
trie zonne-energie kan gebrui
ken voor de opwekking van
stoom.
BRUSSEL (ANP)
Israël wenst onder
geen beding te pra
ten met de Palestijn
se bevrijdingsorgani
satie. Dat heeft de
minister van buiten
landse zaken van Is
raël, Allon, gisteren
in Brussel verklaard.
Allon arriveerde
maandagmiddag in
Brussel om er de
plechtige onderteke
ning bij te wonen
van een samenwerk
ingsovereenkomst
tussen zijn land en
de Europese gemeen
schappen.
De enige realistische
oplossing, zo zei Al
lon gisteren in Brus
sel in een gesprek
met journalisten,
voordat hij weer
naar zijn land ver
trok, is dat de Pales
tijnen van de door
Israël bezette weste
lijke Jordaanoever
plaatsnemen in de
Jordaanse delegatie.
Israël is bereid om
nog, voor de verkie
zingen, die er half
mei gehouden wor
den, deel te nemen
aan een tweede vre
desconferentie in Ge-
nève, aldus de Isfae-
lische minister van
buitenlandse zaken.
Allon maakte op zijn
persconferentie ver
der duidelijk dat Is
raël niets ziet in de
rol die de Verenigde
Naties als bemidde
laar in het Midden-
Oosten willen spe
len. Allon zei dan
ook niet het nut in te
zien van de rondreis
die secretaris-gene
raal Waldheim van
de Verenigde Naties
momenteel maakt, al
zal ik hem, als hij
morgen Israël be
zoekt, wel ontvan
gen, aldus Allon.
Premier Gandhi
verdedigt haar zoon
NEW DELHI (AP) Premier
Indira Gandhi heeft gisteren in
het openbaar haar zoon Sanjay
verdedigd, wiens politieke rol
een overheersende kwestie
blijkt te zijn geworden bij de
politieke campagne voor de
parlementaire verkiezingen in
maart.
„Kranten in binnen- en buiten
land hebben de fabel verzonnen
dat Sanjay Gandhi eens premier
van India zal worden," zo sprak
mevrouw Gandhi tot honderden
arbeiders die bij haar woning
waren samengestroomd om hun
trouw aan haar en haar 30-jari-
ge zoon te betuigen.
I
