Swiebertje weg -
Joop Doderer als
professor terug
MACIAVELLI OVER
ZWEEDSE INDUSTRIEEL
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE VRIJDAG
RADIO VANAVOND
RADIO VRIJDAG
NOS-grimeurs
protesteren tegen
schnabbelaars
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT.
DONDERDAG 10 FEBRUARI 1977 PAGINA 2
als Swiebertje
Ni t als Swiebertje, niet als
zijn huidige kreatie bij de
NCRV als Professor Vreemde
ling,. maar gewoon als de 54-
jarige Joop Doderer is deze
acteur uit Kaag-dorp over zijn
werk te spreken te krijgen.
Nogal afstandelijk en vanuit
de houding: niemand krijgt
meer uit me dan ik kwijt wil.
Wat Doderer dan wel kwijt
wil is gebaseerd op feiten en
omstandigheden die naar een
hoopvolle toekomst kunnen
leiden: filmwerk in Engeland.
„Op papier leek de rol van
Professor Vreemdeling me
lang niet gek, al heb ik er het
mijne toe bijgedragen. Het
script was aanvankelijk te
technisch, geschreven in soms
onbegrijpelijke taal, verward.
Ook kwam de professor er te
veel als een Swiebertje-figuur
in voor. Hij moest een beetje
verstrooid zijn, z'n schoenen
links en rechts verwisselen,
een rode en een groene sok
dragen, dat wilde ik niet. Elke
vergelijking met Swiebertje
wilde ik tot elke prijs vermij
den".
Na 17 jaar Swiebertje, 156 af
leveringen, kreeg de guitige
zwerver voorgoed vakantie;
sindsdien zijn twee jaar ver
streken en hoewel Doderer er
zijn populariteit aan te danken
heeft, wil hij niet of zo min
mogelijk aan die rol worden
herinnerd. „Ik snap ook met,
waarom de NCRV aan Pom-
metje Horlepiep is begonnen,
in dezelfde sfeer als Swieber
tje, bijna hetzelfde verhaal. Al
leen de acteurs hebben andere
namen gekregen. Nou ja".
Berustend laat Joop Doderer
de gang van zaken bij deze
omroep langs zich heen gaan.
Hij heeft de rol van Profesoor
Vreemdeling gedurende zes af
leveringen en hij doet zijn
werk naar vermogen.
..als Joop Doderer.
als Professor Vreemdeling
De technische fouten die tij
dens de produktie zijn ge
maakt. gaan hem niet aan, ten
zij hij er rechtstreeks bij be
trokken was. Dat de tovertulp
uit de eerste aflevering om
onbegrijpelijke redenen een
hoofdprijs kreeg, laat Doderer
koud. „Ja, je verwachtte toch
dat die bloem bij de jury open
zou bloeien, maar dat ding
bleef precies dezelfde plasti
cachtige tulp, tja.... Maar moet
ik daar wat van zeggen? Er
was wel een andere scène,
waarin ik als Professor
Vreemdeling in de regen met
draadjes aan een plant zat te
werken, tijdens een onweer.
De regenmachine werkte op
volle kracht, op de buis moest
de indruk worden gewekt van
een krachtige regenbui. Maar
ik kwam droog op en zou
droog uit die scène zijn geko
men en dat kon niet. Toen heb
ik me wel goed nat laten spui
ten; het was' nu eenmaal een
natte rol".
Tulp
Om de pratende tulp van de
eerste aflevering blijft het
verhaal draaien. In deel twee,
12 februari, Ned. I om 16.45
uur wordt Doderer als Profes
sor Vreemdeling bedreigd
door een bollenkoning die op
de tulp aast, omdat hij er
goed aan denkt te kunnen ver
dienen. In de laatste aflever
ingen gaat de tulp hardop
praten, tot de bloem de wens
te kennen geeft een nacht tus
sen soortgenoten te mogen
staan.
Daarmee wordt het einde be
reikt. „Tot morgen", zegt de
prof. Maar als de nieuwe dag
is aangebroken praat de tulp
niet meer, onherkenbaar tus
sen de andere tulpen.
Voor deze rol heeft Doderer
zich verdiept in de recente on
derzoekingen néfar gevoel bij
planten. De acteur verwijst
naar Jules Verne die ook voor
mal werd versleten toen hij
het had over maanreizen. „Een
plant lééft toch", is Doderer
van mening. Hij sluit gevoel
niet uit, wijst op publicaties en
krukt wat tegen kritische kant
tekeningen. Iedereen moet
maar denken wat hij wil; dat
gevoel bij planten niet onmo
gelijk is, heeft hoe dan ook
invloed gehad op de rol van
Professor Vreemdeling. „Al
zal ik de planten geen namen
geven en bij het binnenkomen
niet „ha. die Guus" tegen een
cactus roepen".
Engeland
Wanneer het aan Doderer ligt,
vindt hij zijn toekomstig
werkterrein in Engeland. „Ze
werken daar harder. Tien,
nee, honderd keer harder. En
voor wie wil, onder veel pret
tiger omstandigheden dan
hier.
Natuurlijk kan je ook in Enge
land je tekst een dag kwijt
zijn. Je krijgt dan nog een
kans. Maar is het dan weer
mis, dan lig je eruit. Het
spreekt vanzelf dat je dan je
best wel doet".
Jarenlange belangstelling voor
Engeland heeft Doderer een
dermate grote woordenschat
opgeleverd, dat hij zonder
moeite kon worden ingezet bij
filmprodukties. „Waarom mij,
als er zo veel talent in Enge
land al rondloopt? Er zijn niet
veel acteurs van mijn leeftijd.
Die gingen destijds de oorlog
in en veel kwamen er niet
terug. Als ze nu een acteur
nodig hebben met snor en
baard, niet te dik, piet te ma
ger, niet te groot en niet te
klein, voor de rol van een za
kenman, kunnen ze mij ne
men, zoals eerder is gebeurd.
Voor een tv-spel van negentig
minuten heb ik als rijke dia
mantair drie maanden in Chi
na gezeten. En in de wekelijks
terugkomende serie „And mo
ther makes five" speel ik een
antiquarische boekhandelaar.
Aan vier produkties in Erlge-
land heb ik meegewerkt, ik
ben er wel trots op, het is fijn
en ik moet zeggen dat het me
mee is gevallen. In februari ga
ik terug, ik heb een contract
lopen tot mei 1980".
Doderer wacht af, op de aan
biedingen die nog moeten ko
men, zoals voor de rol van
politie-inspecteur in het blij
spel „Pyjama tops" (vertaling
onbekend) waarvoor op Malta
moet worden gefilmd. „Het
stuk heeft als spel vijf jaar in
Londen gelopen. Onder regie
van Alexander Doré moet het
een film worden; als het door
gaat voor Doderer de derde,
na zijn rol „Op de Hollandse
toer", en als een orgelman in
de Willem Parelfilm, beide ke
ren met Wim Sonneveld.
Zijn zeventien veilige jaren
Swiebertje voorbij, Doderer
wacht af wat de toekomst
brengt, een beetje in vakantie
stemming. Ook al kan die toe
komst in Nederland liggen.
Over het Nederlandse theater
taalgebruik: „Ik weet ook
niet, waarom de Nederlandse
acteur na bijna elke zin ,Jie"
zegt. Of „inderdaad". Om het
andere woord zeggen ze „in
derdaad". Met een tamelijk
schrille glimlach: „Laten we
nu maar ontbijten hè". Dode
rer zal men dit, op deze éne
keer na, niet horen zeggen.
F. J. BROMBERG
Hilversum 3
wint het
verreweg van
Hilversum 4
HILVERSUM - Het luisteren
naar de radio is nog steeds voor
velen een dagelijkse bezigheid.
Gemiddeld besteedde de Neder
lander van twaalf jaar en ouder
in oktober vorig jaar zelfs niet
minder dan 164 minuten per
dag aan het luisteren naar de
radio, al of niet gekombineerd
met andere bezigheden.
Dit blijkt uit het rapport van de
NOS. Het meest werd geluisterd
naar Hilversum 3. Van de 164
minuten, die de Nederlander ge
middeld per dag luistert, had
den 119 minuten betrekking op
deze zender, 34 minuten op Hil
versum 1 en 2 samen en 5 minu
ten op Hilversum 4.
„Zware" luisteraars zijn volgens
het rapport mensen van 20 tot
en met 24 jaar, huisvrouwen en
mensen met een lagere beroep
sopleiding. Op werkdagen
wordt meer geluisterd dan op
weekend-dagen. Belangrijk
meer is dat het geval bij de 15-
tot 25-jarigen en dochters.
De daling, die de afgelopen ja
ren steeds is gekonstateerd in
de belangstelling voor Hilver
sum 1 en 2 schijnt zich niet door
te zetten. Althans overdag In
de avonduren werd nog wel een
verdere daling gekonstateerd.
Twee nieuwe
reportage-trei
nen voor
de NOS
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM - De NOS heeft
twee nieuwe kleuren-reportage-
treinen (regie-techniek auto en
materiaal-personenwagen) laten
bouwen. Deze zogenaamde trei
nen, waarvan de een dezer da
gen en de andere over enkele
maanden in gebruik wordt ge
nomen, dienen voor uitzending
van dramaprodukties op loka-
tie, sportwedstrijden en actuali
teiten. Zij zijn uitgerust met een
nieuw type camera, dat kleiner
en lichtgevoeliger is dan in an
dere treinen. Zij hebben elk
twee miljoen gulden gekost. De
NOS gaat met deze nieuwe wa
gens van de bekende grijze op
een nieuwe witte kleur over.
Alle nieuwe NOS-wagens zullen
voortaan wit zijn.
WK-schaatsen
half uur
eerder
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Op verzoek
van de NOS heeft de KNSB
besloten de wereldkampioen
schappen schaatsen zaterdag"
een half uur eerder te laten
beginnen. De NOS zal nu van
13.30 tot 17.30 uur op Ned. II
een rechtstreekse reportage
kunnen verzorgen. In de loop'
van zaterdagmiddag zal worden
vastgesteld hoe laat de wedstrij
den zondag kunnen beginnen.
Tijdens de tv-reportage zal de
NOS hiervan mededeling doen.
Verslaggevers op beide dagen
zijn Fred Racké en Ard Schenk.
ren Mary en Tom hun huwelijk
sproblemen uit te praten, komt
grootvader Larkin toch nog
voor de rechter en is brigadier
Foley nog steeds doende Mary
voor zich te winnen. Charlie
rijdt met een vreselijke dreun
tegen een bus vol nonnen.
Ned. 1,19.30 uur.
Koningen
Frans Halsema komt in „Rondje Theater" iets doen uit
zijn nieuwe show „Ik, ik en nog eens ik". (Foto René
Smit)
In „Rondje Theater" onder anderen Sieto Hoving
De aflevering van Machiavelli
die de VPRO vanavond uit
zendt, is vrijwel geheel gevuld
met een Zweedse documentaire
over de groot-industrieel Alex
Wenner-Gren. Deze Zweed
sloeg rond 1910 een grote slag
met de uitvinding van de stof
zuiger. Zijn bedrijf, Electroluc,
groeide in die tijd uit tot zeer
forse afmetingen, omdat hij
voor het eerst in Europa de
methode van de huis-aan-huis
verkoop hanteerde. Wenner-
Gren wilde niet alleen rijk,
maar ook machtig en invloe
drijk worden. Al voor de Eerste
Wereldoorlog onderhield hij
goede betrekkingen met de
Duitsers. Hij had in Berlijn ge
studeerd, had er een fabriek en
verkeerde regelmatig in dezelf
de kringen als de wapenfabri
kant Krupp en Herman Goe-
ring. Gren moet veel van de
Duitse oorlogsplannen hebben
geweten. Zijn laatste grote ex
periment, de monorail, liep op
een fiasco uit.
Ned. I, 20.10 uur.
Hartman
De reis van Charlieen Loretta
naar Nashville,waar de roem
wacht, verloopt niet zonder pro
blemen, zoals blijkt in „Mary
Hartman". Maar een gevoelig
lied lijkt de oplossing te bren-
gen. Thuis in Femwood probe- Mary en Tom Hartman: huwelijksproblemen uitpraten..
Vanavond brengt de KRO het
vijfde deel van de tien delige
serie „Koningen en paupers".
De miljonair Joseph Armagh,
vroeger een arme Ierse emi
grant, heeft geen eenvoudig le
ven. Hij raakt steeds verder ver
wijderd van zijn broer Sean, die
inmiddels vakbondsleider is en
van zijn zusje Mary, die naar
een klooster ging en er bleef.
Niettemin wordt Josephs hulp
ingeroepen, wanneer Sean
zwaar in de moeilijkheden
raakt. Maar naast alle ellende
ook rozengeur, want Joseph
gaat trouwen en voor de tweede
keer wordt hij zwaar verliefd.
Ned. II, 20.25 uur.
Rondje theater
In KRO's kijk op het theaterge-
beuren in Nederland „Rondje
theater", dat gepresenteerd
wordt door Hans van Willigen-
burg, treden op: Pasadena Roof
Orchestra, Frans Halsema, Ca
baretgroep Splinter, Theater
Wim Zomer en Sieto Hoving.
Ned. II, 21.20 uur.
Napraten
In „Napraten op donderdag"
wordt een gesprek gevoerd on
der leiding van Louis ter Steeg
met Wies Stael en Pieter van
Gennip over geloofsbeleving i:
deze tijd.
Ned. II. 22.40 uur.
NEDERLAND I
Teleac
18.15 Wereldgodsdiensten, les 14
NOS
18.45 De Bereboot
18.55 Journaal
VPRO
19.05 Popeye, tekenfilm
19.10 Landgenoten!
19.30 Mary Hartman, Mary Hart
man, TV-serie
20.10 Machiavelli
NOS
21.35 Journaal
EO
21.50 Metterdaad
22.10 Van U wil ik zingen
NOS
22.45 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Toeristische tips
18.55 Journaal
KRO
19.05 Wickie de Viking, afl. 45
19.30 Cijfers Letters, quiz
NOS
20.00 Journaal
KRO
20.25 Koningen en paupers, TV-
serie, afl. 5.
21.10 Rondje Theater
22.00 Brandpunt
KRO/RKK
22.40 Napraten op donderdag
NOS
23.10 Den Haag Vandaag
23.25 Journaal
DUITSLAND I
17.55 Journaal
18.00 Nieuws uit Noordrijnland-
Westfalen
18.05 Intermezzo
18.10 Partner gezocht
19.15 Hier und Heute
19.45 Kwart voor acht
20.00 Journaal
20.15 Beelden uit de wetenschap
21.00 Detective Rockford, TV-serit
21.45 Titel, Thesen, Temperamerv
te
22.30 Journaal
DUITSLAND II
18.20 Predikant in Kreuzberg, TV
serie
18.55 Mainzelmènnchen
19.00 Journaal
19.30 Sterrenparade
21.00 Journaal
21.15 Strijd om Palestina, do<
mentaire
22.00 De laatste dansleraar, TV-
film
23.00 Journaal
18.00 De Wombles
18.05 Rondomons
18.35 Kim en zijn vrienden, TV-se
rie
19.00 Korte film
19.05 Première
19.35 Kijk uit
19.45 Journaal
20.15 Basketball
20.50 Panorama
21.40 Filmklucht
21.45 Standpunten
22.10 Persona, cultureel magazine
22.35 Journaal
22.45 Basketball
NEDERLAND
DUITSLAND I
BELGIE
NEDERLANDS
HILVERSUM I
NCRV: 18.00 De kerk vandaag. 18.20 (S)
Van onze correspondenten. 18.30 Nws.
18.41 Wereldpanorama. 18.33 Zojuist
verschenen. 19 00 (S) Leger des Heils-
kwartier. 19.15 (S) De wereld zingt Gods
lo». 20.00 (S) Goed Gestemd. 20.40 Een,
twee, uit de maat. 21.00 (S) Ik zou best
eens wat meer willen weten, inform,
prog. 21.20 (S) Orgelconcert. 21.45 (S)
spraakmaken. 22.25 Avondoverdenking.
22.30 Nws. 22.40 (S) Hier en nu. 23.00
Rondom het Woord. 23.25 (S) Jazztime.
23.55 Nws.
II II' I I I I I
kleur, inform, en komm. over zaken vi
kerk en samenleving AVRO: 19.0
Sportpanorama. 20.00 Nws. 20 05 fc
diojourn. 20.10 (S) De komponist Alt»
to Ginastra. 21.05 (S) Jazz Spectrut
21.55 Essay, kunstprog. 22.20 Aspecto
kunstrubiek NOS 23 00 (S) Met Ir
oog op morgen, met om 23 05 Aktu
overz. 23.20 Den Haag vandaag 2*
Even ontspannen voor het slapen gai
23.55 Nws.
inu'^mullllM
NOS: 18.00 De vacaturebank. 18.10 (S
NOS-maal. TROS: 1902 (S) Pos»
20.20 (S) Ferry Maat s Soul Show 220f
(S) Sesjun 23.02 Close-up 0 02 (S) D«
Hugo van Gelderen show 1.02 (S) D<
nachtwacht.
HILVERSUM I
KRO 7.00 Nws 7 02 Het levende Woord
7.01 (S) Gevar. prog, met Hans van
Willigenburg (7.30 Nws) 8.30 Nws 8.36
Gymn. voor de huisvrouw 8.45 (S) Ge-
var. prog, met Anne van Egmond (10.30
Nws) 11.00 (s) Klompenmakers, gisteren
en vandaag 12.00 (S) Gevar. prog. met'
Hans van Willigenburg (12.22 Wij van
het land. 12.26 Meded. 12.30 Nws) 14.00
(S) Gevar. prog, met Anne van Egmond
(15.30 Nws) 16.00 (S) Spreekuur 17.00
(S) In de hutsgeklutste kinderwinkel
17.30 Nws 17 32 (S) Echo magazine
HILVERSUM II
NCRV 7.00 Nws 7.11 Ochtendgy/nn.
7.20 Vandaag...vrijdag, gevar. prog.
(8.00 Nws 8.11 Hier en Nu) 8.30 Op de
man af, evang. komm 8.35 Te Deum
Laudamus NOS: 9 00 Een geheim bewa
ren is moeilijker dan u denkt, dokumen-
taire 9.35 Waterstanden 9.40 Schoolra
dio 10.00 Wat heeft dat kind? 10.15
Duidelijke taal, gesprek 10.30 NOS-jazz-
portret; Lester Ypung 11.00 Nws 11.03
Meer over minder 12.30 Toerismo.
OVERH. VOORL. 12.49 Uitz. voor de
landbouw 13.00 Nws NCRV 13.11 Hier
en nu NOS 13.30 Vonken onder de a
13.45 Onder de Groene Linde 14.0
Repertonum van de NOS koren- e(
orkesten 15.00 Zoeklicht op Neder
nieuws uit de regio (16 00 Nws) 16.3
Kijk op buitenland VPRO 17.00 (S
Welingelichte kringen, debatprog. 17.4
SYMBIOSE 17 55 Meded. I
HILVERSUM III
EO 7.02 (S) Gospelsound 8.03 (S) Ti
sein muz. prog. met inform. 9.03 (S)
muzikale fruitmand 10.03 (S) Te elk
ure TROS 11.03 verzoekplaten pre
12.03 (S) Nederlands-talige Top tien
kwiswijs NCRV 13.30 (S) Popkonta!
met de nation tip-30 15.03 (S) Elpet
pop. NOS 16.03 (S)
HILVERSUM iV
NOS 7.00 Nws 7.02 (S) Vroeg klassie
9.00 Nws 9.02 (S) Stof van Eeuwe
10 30 (S) Vocalise 12.00 (S) Van h
Nederl. Concertpodium. EO 13.00
Klankspiegel 14.00 Nws 14 02 (S) Klam
bord 14 20 (S) Sefer 't Hillim: een pro
rondom de psalmen 14.45 (S) Wooi
der waarheid. VPRO 15.00 (s) Muziö
op-vier.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De grime-, kap- en haarwerkspecialisten bij de
NOS-televisie hebben via hun vakbond, de industriebond NW,
geprotesteerd tegen de beslissing van de NOS om hen alleen maar
in te schakelen voor werkzaamheden in de studio's, terwijl voor
het grime- en kapwerk „op lokatie" free-lancers worden aange
trokken.
Volgens de kap- en grimespecia
listen gaat het hier in de meeste
gevallen om „plaatselijke, oner
varen krachten, die voor hun
„schnabbel" genoegen nemen
met minder uurloon, minder ki
lometer-vergoeding en geen toe
lagen".
De grimeurs en kappers schrij
ven de NOS ernstige bezwaren
te hebben tegen het inschakelen
van deze mensen, die ten tonele
worden gevoerd als specialisten,
maar die „blijkens onze erva
ring" één dag voor de uitzen
ding hals over kop nog sch-
mink-les krijgen. „Wij vinden,
dat de NOS zich op een hellend
vlak begeeft door zich in feite
met koppelbaasactiviteiten af te
geven. Daarmee schaadt de
NOS de waardigheid van onsj
beroep en wordt bovendien eer!
aanslag gepleegd op onze toe»
komst", aldus de grime-, kap- en.
haarwerkspecialisten.
Zij benadrukken daarbij, dat in
de loop van de jaren weliswaar
een verbetering van de arbeids-l
voorwaarden is bereikt, maai
dat deze tot op heden achterblijj
ven bij wat gangbaar is binnen!
de NOS.
Volgens de brief van de kappers!
en grimeurs hebben zij zich bijl
hun protest van steun weten tf
verzekeren van collega's bij on
der andere de Haagse Comedie;
de toneelgroep Forum, de groef
Groningen, het Publiekstheatei
en een aantal free-lancers.
