Geleerden oneens over
stenen van Vermaning
Enthousiasme voor D966
overtreft stoutste verwachtingen
Verhitte
discussie over
brief aan Carter
Agent schiet in vrije
tijd aanvallers neer
Bedrijfsleven schonk CDA bijna 3 ton
LIJSTTREKKER
JAN TERLOUW:
Opnieuw
vergissing
van de bank99
GROTERE
OPENHEID BU
OVERHEID NODIG
BINNENLAND
LEIDSE COURAiTT
GEOLOOG VERDEDIGT VERDACHTE
(Van een onzer verslaggevers)
ASSEN De komst van een deskundige
die er een geheel andere mening op na
houdt over de vondsten van amateur-ar
cheoloog Tjerk Vermaning heeft gisteren
enige verwarring veroorzaakt bij de recht
bank in Assen. Nadat archeoloog drs. D
Sttapert uit Groningen opnieuw had be
toogd dat de stenen van Vermaning niet in
Drente kunnen zijn gevonden, beschuldigde
een getuige i decharche, de geoloog prof.
dr. ir. D. Goosen, Stapert ervan onweten
schappelijke argumenten te gebruiken.
Drs. Stapert, werkzaam bij het biologisch-
archeologisch instituut van de Rijksuniversi
teit in Groningen, had eerder op de dag
verklaard dat de vondsten uit de oude steen
tijd onmogelijk uit keileem kunnen zijn op
gediept, zoals Vermaning onder meer van
zijn vindplaats in Hoge Smilde had opgege
ven. Prof. Goosen stelde dat het heel goed
mogelijk is dat dergelijke stenen zich in
keileem bevinden en toonde de rechtbank
een doos stenen die dezelfde rode vlekken
vertonen als de vondsten van Vermaning.
Hij viel de stelling van drs. Stapert aan,
waarom deze de vindplaats in Hoge Smilde
geologisch onmogelijk verklaart. Volgens
prof. Goosen is dit het bouwen van oude
feiten op hypothesen en daarom weten
schappelijk niet verantwoord. De officier
van justitie meende dat door het weten
schappelijke betoog van prof. Goosen een
nieuw expertise-onderzoek nodig is en over
weegt in verband hiermee te eisen dat de
zaak wordt terugverwezen naar de rechter
commissaris. De zittingen zijn vandaag
voortgezet.
De Amsterdamse metro startklaar voor een proefrit
Metro
Amsterdam
bijna
startklaar
Amsterdam (ANP) De Am
sterdamse metro, de zogenaam
de Oostlijn, gaat op 14 oktober
rijden. Op die datum wordt het
traject tussen de Bijlmermeer
en het Weesperplein in gebruik
genomen. Op het traject, dat
ongeveer 15 km lang is, liggen
veertien metrostations, waar
van er twee zijn gecombineerd
met de NS-stations Amstel en
Bijlmer.
Het laatste deel van de metro
lijn naar het Centraal Station
een afstand van ongeveer drie
kilometer komt naar ver
wachting eind 1980 gereed.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM - Een 21-jarige
agent van de hoofdstedelijke
politie heeft woensdagnacht bij
een vechtpartij op de Ceintuur
baan in Amsterdam drie van de
zes zes mannen die hem aanvie
len neergeschoten.
De agent had in zijn vrije tijd
in burgerkleding een café be
zocht. Toen hij daar wegging
zag hij dat de zes, die zich even
eens in het etablissement had
den opgehouden op straat twee
andere bezoekers aanvielen. De
politieman trachtte tevergeefs
tussenbeide te komen en werd
daarop zelf neergeslagen. Hij
loste een waarschuwingsschot
en toen dat niet hielp schoot hij
de 21-jarige R.O. in de rechter
schouder, de 24-jarige R.G.O. in
het linker dijbeen en de 21-jari-
ge A. van V. in de linkerlong.
De andere drie aanvallers zijn
aangehouden. Door de mannen
die in eerste instantie werden
bedreigd is tegen alle zes een
aanklacht wegens poging tot
doodslag ingediend.
Amsterdamse politiemensen
hebben de bevoegdheid om in
hun vrije tijd binnen de ge
meente hun dienstpistool bij'
zich te dragen.
VOOR POLITIEK-WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Het CDA heeft in de jaren 1974 en 1975 bijna
drie ton aan giften van bedrijven en partikulieren ontvangen
voor het verrichten van onderzoek door de wetenschappelijke
instituten van KVP, ARP en CHU. Dit blijkt uit een accoun
tantsrapport, waarvan de inhoud gisteren in Den Haag is
uitgelekt.
Het geld is terechtgekomen in een fonds, waarvan het beheer
in handen is van een stichting onder voorzitterschap van
ex-premier P. J. S. de Jong (KVP). In het stichtingsbestuur zitten
ook politici uit CHU- en ARP-kring, onder wie CH-fraktieleider
Kruisinga en het ARP-Tweede Kamerlid Roolvink.
De heer De Jong heeft gister
avond desgevraagd de ont
vangst van de giften bevestigd.
Hij zei, dat het voor een deel
ging om spontaan geschonken
bedragen. De stichting heeft,
naar hij verklaarde, ook zelf
bij bedrijven aangeklopt om
financiële steun. Het accoun
tantsrapport wijst uit, dat er
in 1974 een bedrag van 228.850
gulden in het fonds is gestort
Hiervan was een ton afkom
stig van de stichting Unitas in
Amsterdam, 10.000 gulden van
de Steenkolen Handelsvereni
ging (SHV), 10.000 gulden van
de Kon. Ned. Papierfabriek in
Maastricht, 5.000 gulden van
een aannemingsbedrijf in Dru-
nen en 3.000 gulden van het
bankiersbedrijf F. van Lan-
schot in Den Bosch. Er kwam
ook een ton als anonieme gift
binnen.
In 1975 werd ruim 50.000 gul
den in het fonds gestort. Het
grootste gedeelte hiervan was
opnieuw afkomstig van de
stichting Unitas in Amster
dam. Sinds vorig jaar wordt
het fonds geholpen uit de le
dencontributies van de drie
partijen.
Volgens de heer De Jong is het
fonds in 1974 opgericht als
steunfonds van het CDA. De
combinatie van KVP, ARP en
CHU bestond toen nog niet,
maar de CDA-gedachte werd
ook toen al op alle mogelijke
manieren gepropageerd. Vrij
spoedig daarna is het fonds
omgezet in een ondersteu
ningsfonds voor de weten
schappelijke instituten van
KVP, ARP en CHU.
DEN HAAG „Het gaat pri
ma met D'66. Het enthousiasme
overtreft onze stoutste ver
wachtingen." Dat zegt dr. Jan
Terlouw (45), die morgen door
het congres van de Democraten
tot lijsttrekker zal worden aan
gewezen. Terlouw gaat vol zelf
vertrouwen een onafhankelijk
en vernieuwd D'66 in de ver
kiezingsstrijd aanvoeren. Hij
weet zich gesteund door een
hardwerkende, sterk groeiende
partij. „D'66 is door een dal
van ellende gegaan, maar nu is
dat allemaal voorbij. Uitde
vele reacties blijkt wel dat we
vertrouwen hebben bij de kie
zers. We verwachten dat we
sterk genoeg uit de verkiezin
gen tevoorschijn komen om op
een zinvolle manier aan de re
gering deel te nemen."
Jan Terlouw, man van de lange termijnpolitiek
D'66 presenteert het verkiezingspro
gram met de titel: Een Redelijk Alterna
tief. Een program met als centrale the
ma's: de geestelijke vrijheid van de
mens, de spreiding van de macht en een
gezond bedrijfsleven in een gezond mi
lieu. Een program dat een beroep doet
op de mensen om zich bezig te houden
met de toekomst van Nederland.
Jan Terlouw gaat met dat program het
land in. De hele zomer vorig jaar heeft
hij lopen peinzen of hij wel met D'66
wilde doorgaan. Hij voelde er niks voor
na de verkiezingen een splinterpartijtje
van een paar man in de Tweede Kamer
te moeten leiden. In de Tweede Kamer
fractie had hij al genoeg moeilijkheden
achter de rug. Het resultaat van zijn
peinzen was: ermee kappen. Maar dat
pikte zijn danig aangeslagen partij niet.
Toen het congres op 6 november van
vorig jaar besloot door te gaan, wilde
Terlouw op zijn negatieve besluit terug
komen. Onder voorwaarde dat er vóór
het congres van 5 februari 66.000 hand
tekeningen zouden zijn van mensen die
vinden dat D'66 moet doorgaan. Aan
die voorwaarde is ruimschoots voldaan.
Er zijn dik over de 70.000 handtekenin
gen en het ledental stijgt sterk. „Ik vond
het afschuwelijk om de partij te laten
stikken. Maar mijn standpunt was dat
je beter met ere kunt stoppen, dan tot
het bittere einde door te gaan. We moes
ten D'66 een afgang besparen. We heb
ben nu gepeild hoe de kiezers erover
denken. Dat is een gelukkige greep
geweest. Duizenden enthousiaste reac
ties waren het gevolg. Aan vertrouwen
ontbreekt het niet. Jan, zet 'm op, krijg
ik steeds te horen."
Jan Terlouw, kernfysicus, schrijver van
kinderboeken, sinds 1971 lid van de-
Tweede Kamer. Op de televisie komt hij
bij de mensen over als een aardige,
redelijke en fatsoenlijke man. Zeker
geen „gehaaide politicus", meer een
man die heel verstandige dingen heeft
te zeggen en de mensen voor vol-genoeg
aanziet om ervan uit te gaan dat naar
hem wordt geluisterd.
Hij is deskundige in milieu-vraagstuk
ken, maar zou zich tekort gedaan voe
len, door als een milieu-fanatiekeling te
worden afgeschilderd. Want, zegt hij,
als Kamerlid heb ik veel meer over
industriepolitiek gesproken dan bij
voorbeeld over het milieu.
Terlouw is een man van de lange ter
mijnpolitiek. „We houden ons zo bezig
met de vraagstukken van alle dag, dat
we vergeten welke veel grotere proble
men er overmorgen voor de deur
staan".
Daar hamert hij steeds weer op. Bij
voorbeeld bij algemene politieke be
schouwingen in het najaar. In het par
tijpolitieke gekrakeel gaan die beschou
wingen echter dikwijls verloren.
„Bij vorige verkiezingen heeft dat lange
termijn-denken van D'66 stemmen ge
kost. Het sprak de mensen niet aan.
Door de werkloosheid is de onzekerheid
over de toékomst groter geworden. De
mensen zullen nu wel beter naar ons
luisteren."
Waarom „Een Redelijk Alternatief'? Er
zijn toch drie grote politieke stromin
gen: de socialistische, de christen-demo
cratische en de WD?
„Ik zie een plaats voor een vrijzinnig-
democratische partij. Wij zijn liberalen,
wij zijn erg op het individu gericht. De
VVD is geen echt liberale partij en
voert een ouderwetse, fantasieloze op
positie. Het CDA stijgt in de opinie-on
derzoeken sterk, maar wat heeft het
meer nieuws te bieden dan een samen
gaan van KVP, ARP en CHU? Vele
mensen voelen trouwens niets voor con
fessionele partijvorming, maar zij kie
zen ook niet voor de PvdA omdat die
zich teveel achter de vakbondseisen
stelt en bij voorbeeld moeilijk doet te
gen mensen met een eigen woning. D'66
is aan geen enkele belangengroepering
gebonden. Daarom gaan we ook onaf
hankelijk de verkiezingen in. Gek eigen
lijk dat geen partij hier zich conserva
tief durft te noemen, terwijl de WD
zich wel zo gedraagt. De VVD heeft bij
voorbeeld geen enkel antwoord op de
nieuwe economische situatie."
Juist op dat terrein heeft D'66 een
„boodschap". „De samenleving moet
door de bocht. Het hele economische
systeem moet op de helling. De „gren
zen aan de groei", de schaarste aan
grondstoffen en energie, de verzadiging
van de welvaart vergen een totaal nieu
we aanpak. De race naar méér moet
worden omgebogen in een streven naar
beter", zoals in het verkiezingsprogram
ma staat.
„De structurele werkloosheid is ernstig,
er komt een overschot aan academici.
Door kunstgrepen wordt nu geprobeerd
de nadelige gevolgen op te vangen.
Maar ik geloof niet meer zo in allerlei
kunstgrepen van steunmaatregelen en
regionale politiek. Ik geloof er ook niet
in dat de miljarden guldens die we in
de strijd tegen de conjuncturele werk
loosheid stoppen veel effect sorteren.
We moeten ons veel meer bezighouden
met de vraag: wat moeten we in de
toekomst maken en wie moeten het
doen? Als met name de kleine en mid
delgrote bedrijven weten voor welke
markt ze in de toekomst produceren,
tasten ze niet in het duister. Maar nu
worden ze steeds weer door de mark
tontwikkelingen overvallen, waarvan
bedrijfssluitingen het gevolg zijn. Juist
voor de kleine en middelgrote bedrijven
moet de overheid door studies de toe
komstige markten verkennen. De hele
industriepolitiek moet op de helling. De
overheid moet veel meer met de ogen
van het bedrijfsleven kijken naar de
gevolgen van haar eigen beleid. Neem
nu de werkloosheid in de bouw, die is
voor een belangrijk deel ontstaan door
het beleid van de overheid, maar dan
moet diezelfde overheid de bedrijven
tijdig voor de toekomstige ontwikkelin
gen waarschuwen. Om een voorbeeld te
geven: de kolenmijnen sloten. Gevolg:
een paar haardenfabrieken dicht, men
sen zonder werk. Als we lang genoeg
vooruit gekeken hadden, hadden we
tijdig de omschakeling van de fabrieken
kunnen regelen".
ALBERT HOOGKAMER
(Van een onzer ver-
EMMEN De heer
S. Sloots uit Emmen
is een illusie armer.
Twee weken lang
heeft hij gelukzalig
naar zijn bankreke
ning kunnen staren,
waarvan het saldo
tot ongekende hoogte
was gestegen. Nu is
hij behalve een illu
sie ook 163.000 gul
den armer.
Veertien dagen gele
den werd het bedrag
op zijn rekening ge
stort met een begelei
dende brief van de
Amro-bank, waarin
gewaagd werd het
geld voor hem te mo
gen beleggen. De
heer Sloots begreep
direct dat het een
vergissing moest zijn
maar verzweeg dit
aanvankelijk. Deze
week besloot hij toch
maar op onderzoek
uit te gaan. Al snel
bleek dat het afkom
stig was van de Do-
mo-melkprodukten-
fabriek in Beilen en
bestemd was voor
een blikfabriek in
Deventer.
Onlangs deed zich
een ander geval voor
van foutieve over
schrijving. Het be
gunstigde echtpaar
maakte echter dank
baar misbruik van de
vergissing, maar
werd na enkele
maanden ingerekend
door de politie.
(Van onze parlementaire redak-
tie)
DEN HAAG VVD-fractielei-
der Wiegel heeft in de Tweede
Kamer een pijnlijke nederlaag
geleden. Hij is er niet in ge
slaagd brede steun te krijgen
voor zijn kritiek op de brief
van een vijftal kamerleden (uit
PvdA, D'66 en KVP) aan presi
dent Carter van de Verenigde
Staten, waarin er op wordt aan
gedrongen in de Amerikaanse
buitenlandse politiek meer
recht te doen aan het Palestijn
se verlangen naar een eigen
staat Amerika zou de militaire
economische hulp aan Israël
moeten aanwenden om dit land
tot concessies te dwingen.
Tussen PvdA-fractieleider Van
Thijn en Wiegel kwam het tot
een harde botsing. De socialist
beschuldigde de WD-voorman
van buitengewone hypocrisie.
Van Thijn wees er op, dat uitge
rekend de WD ten tijde van de
Arabische olieboycot scherpe
kritiek leverde op het beleid van
minister Van der Stoel (Buiten
landse Zaken), omdat deze onze
belangen in Arabië op het spel
zou zetten en zijn oor te veel zou
laten hangen naar Israël.
Wiegel, die meent dat de brief
onze belangen in Israël heeft
geschaad, heeft een motie inge
diend, waarin wordt uitgespro
ken dat economische en militai
re hulp als politiek drukmiddel
niet bijdraagt tot het bereiken
van blijvende vrede in het Mid
den-Oosten.
De motie, die komende dinsdag
in stemming komt, zal geen
meerderheid halen. De meeste
fracties vinden evenals minister
Van der Stoel dat de motie vol
strekt overbodig is. Van der
Stoel zei geen aanwijzingen te
hebben dat de Amerikaanse re
gering plannen in deze richting
heeft.
Burger heeft recht
op informatie
(Van onze parlementaire redactie)
DENHAAG In de komende tijd moet er flink wat verandering
komen in de mentaliteit van veel bestuurders en ambtenaren van
rijk, provincies en gemeenten ten aanzien van de openheid over
het door hen gevoerde beleid. Zo luidde gisteren eenstemmig de
conclusie van de Tweede Kamer tijdens de behandeling van het
wetsontwerp. „Openbaarheid van Bestuur".
Volgens dit wetsontwerp krijgen
de Nederlandse ingezetenen
recht op informatie over be
stuurlijke aangelegenheden van
het rijk, de provincies en de
gemeenten. De informaties kun
nen echter om diverse redenen
geweigerd worden, bijvoorbeeld
als bepaalde personen of de vei
ligheid van de staat door die
informaties geschaad zouden
kunnen worden. Anderzijds
krijgen de landelijke, provincia
le en gemeentelijke bestuurders
de plicht opgelegd om in bepaal
de gevallen ook uit eigen bewe
ging informaties over het beleid
aan de burgers te verschaffen.
Dit betreft bijvoorbeeld advie
zen die men van niet-ambtelijke
commissies krijgt, adviezen die
de regering van de Raad van
State ontvangt of voornemens
om een bepaald plan uit te voe
ren.
Hoewel de overgrote meerder
heid van de Tweede Kamer zich
in beginsel positief over het
wetsontwerp uitliet, toonde men
zich over de gehele linie ook
tamelijk huiverig over de prak
tische uitvoering van de „open-
baarheidswet". De WD was
met name bang voor „gekleur
de" informatie van de kant van
de overheid, zodat de burgers
een onjuist beeld van een be-
t
"paalde situatie zouden krijgen,
terwijl het CDA en de progres
sieve fracties zich bezorgd toon
den over de mogelijkheden tot
controle op de openbaarheid.
Volgens hen is er geen garantie
dat de burgers niet door ambte
naren of bestuurders met een
kluitje in het riet kunnen wor
den gestuurd.
ADVERTENTIE
CITROEN*
MEMO
De eend is niet alleen
goedkoop in aanschaf,
hij kost u maandelijks
ook verreweg het
minst. Dat heeft een
recent onderzoek
overduidelijk bewezen.
2CV vanaf f6.999,-
Nog eens
driekwart
miljoen voor
Guatemala
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - Het Nederland
se Rode Kruis zal een bedrag
van 765.000 gulden beschikbaar
stellen voor de bouw van nog
eens 600 houten noodwoningen
in Guatemala. Ze zijn bestemd
voor de slachtoffers van de
aardbevingsramp, die dit land
vandaag precies een jaar gele
den trof.
In totaal is nu het volledige
bedrag van 4,2 miljoen gulden
dat het Rode Kruis van de be
volking ontving besteed aan de
gevolgen van de ramp, die
23.000 doden en 77.000 gewon
den eiste en meer dan een mil
joen mensen dakloos maakte.
Alle landen bij elkaar leverden
hulp ter waarde van 50 miljoen
gulden aan Guatemala.
Hulp aan
Indonesië op
losse schroeven
Van onze parlementaire redac
tie
DEN HAAG De ontwikke
lingshulp aan indonesië staat
op losse schroeven. Het land
krijgt dit jaar nog wel financië
le steun van ons land, maar het
kabinet zal nog vóór de verkie
zingen in mei beslissen over de
vraag of het hiermee moet
doorgaan.
Minister Pronk van Ontwikke
lingssamenwerking is bezig de
ervaringen met de hulpverle
ning aan Indonesië op schrift te
stellen. Aan de hand van zijn
memorandum zal het kabinet
straks een beslissing nemen.
In progressieve kring heersen al
lange tijd weerstanden tegen de
steun aan dit land wegens het
grote aantal .politieke gevange
nen daar.
Nepbom bleek
telefoontoestel
AMSTERDAM (ANP) Efn
ingepakt telefoontoestel, op
gehangen aan de deur van
een verzekeringskantoor aan
het Museumplein, heeft de
Amsterdamse politie van
nacht een uur lang aan het
werk gehouden.
De politie zag het pakje, dat
omstreeks middernacht werd
ontdekt, voor een bom aan
en zette de omgeving van het
gebouw af.
Inderhaast opgetrommelde
medewerkers van de Explo
sieven-Opruimingsdienst ont
dekten een uur later, na-
voorzichtig onderzoek, dat del
„bom" onschadelijk was.
Engels personeel
bij bouwbedrijf
NIEUW-VENNEP (ANP) Het
bouwbedrijf Mulckhuysen jr. in
Nieuw-Vennep heeft Engels
personeel aangetrokken dat
wordt ingeschakeld bij de
bouw van een overdekt winkel
centrum. Daarmee heeft de di
rectie zich de woede op de hals
gehaald van de federatie van
bouwbonden, waar wordt ge
zegd dat van de 300.000 bouw
vakkers in ons land zeker 20.000
werkloos zijn, van wie velen
staan te popelen om aan het
werk te kunnen.
Volgens de directeur van het
bouwbedrijf, heeft hij stad en
land afgeadverteerd om aan
werkkrachten, voornamelijk
timmerlieden en metselaars, te
komen. „Wij hebben ons best
gedaan, maar ze zijn er niet"
Officieren toch
in Release
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG/DEN HELDER -
De drie marine-officieren in
Den Helder mogen hun prive-
aktiviteiten voor de organisatie
Release voortzetten. De com
mandant Zeemacht Nederland
heeft zijn opdracht van enkele
dagen geleden tot staking van
deze werkzaamheden ingetrok
ken. Dit heeft minister Stemer-
dink van Defens gisteren in de
Tweede Kamer medegedeeld