ADRIANUS LAGERWAARD: „Mensen hebben, naast weriten, recht op eten, drinken en plezier" Zal Carter Liddy gratie verlenen? ZWAARST GESTRAFT OM WATERGATE 26 VGEI wag eraaDEN HAAG Adje Lagerwaard, alias Lagor .Waard, de knaap met de wilde haren die in de jaren zestig de gezapige rust in Den Haag placht te :USVerstoren, is niet meer. Adrianus Lagerwaard, re- ^ancreatie-adviseur, rustiger, maar nog steeds een fantast, bedachtzamer, is er voor teruggekomen. Op q dyrij sensationele manier met een groots plan: Een gigantisch pretpark dat op grond van de gemeente Rotterdam en met geld van de Clingendaelgroep n uit Den Haag (horeca-specialisten) en Polyzathe uit 2potterdam (bouwers) op de noordelijke Maasoever steujvan de grond moet komen. Jkdje Lagerwaard, Lagor Waard: een Haagse nostal- w T&fi'e. In zijn provo-tijd haalde hij de Haagse jazz uit rsteipet rokcostuum en het publiek uit de verduisterde 10rerzaal en de pluchen stoelen („Jazz moet swingen, ialjaweet ie web de mensen moeten zingen, een beetje ■I3;schuiven. een beetje kletsen, pilsje drinken en zo"). Hij begon een eigen jazzclub en organiseerde happe nings met al 5 gasten en grote trekpleisters, ludieke Br |jjongens als Johnny de Selfkicker, Bart Hughes (met ieradat gaatje in zijn hoofd) en Simon Vinkenoog; Adje introduceerde de miss-verkiezingen in Scheveningen en hield zich ook nog een tijdje bezig met beat-festij- nen. „Maar daar ben ik mee opgehouden. Een groots afscheid van mijn publiek. Wie heeft dat lef Dm er bijtijds mee te stoppen? Niet dat het niet goed ging. In een stad als Den Haag, de stad der Jdeine zielen, kun je met die grappen eeuwig door gaan, en het publiek blijft tevreden. Geen concur rentie". smaldje's laatste jeugdige stuiptrekking was de poging {en'boek te schrijven, waarvan hij zelf in 1968 zei: HDit najaar gaan twee boeken de toon aangeven, iet rode boekje van Mao en mijn boek. Ik ben te vergelijken met Shakespeare. Tussen hem en mij s er niets van belang". Het boekwerk werd echter ets vaags dat in de verte verwantschap vertoonde net „Ik, Jan Cremer" en weinigen zullen „Lagor Paard, amen" op de boekenplank hebben staan. )aama is het lange tijd stil geweest rond het iaagse lieverdje. Tot hij terugkwam met zijn sensa- ionele bedenksels voor Europa's grootste pretpark. Een park dat Rotterdam ook aantrekkelijk moet naken voor hen die niet bovenmatig, geïnteresseerd djn in het havengebeuren, voor Ajax-supporters en •oor degenen die niet zo dol zijn op de geur van Ie Botlek. Joze tongen beweren echter, dat het plan al bij •oorbaat van de baan is. Nog voordat het Rotter- lamse college van B en W en de gemeenteraad zich irover hebben uitgesproken. Nu zou al bekend zijn, lat het merendeel van de gemeenteraad over twee maanden tegen stemt. De hoofdwoordvoerder, ene socialist Bakema, zoon van de professor, gemeente raadslid, noemt het hele plan „onbenullige kitsch". „Waar haalt die man het lef vandaan? Twee jaar lang is er door zeer bekwame lieden op de plannen gestudeerd. Er zijn door het internationaal goed bekend staande bureau GIRA uit Genève markton- derzoekingen gedaan. De beheerders van Disney land, die weten dat ze in Europa toch geen poot aan de grond krijgen, hebben ons van allerlei nuttige adviezen en suggesties voorzien. Er is enorm veel geld gestoken in de voorbereidingen. En dan komt Bakema, die binnen vijf minuten zijn oordeel klaar heeft: het hele plan is niets waard en het merendeel der gemeenteraadsleden zal tegenstem men. Ik kan ook zeven tegenstanders opbellen en die voor zichzelf laten spreken. Maar je moet er vijfenveertig bellen, dan krijg je een aardig beeld. Wat die meneer Bakema te vertellen heeft, valt onder de categorie kretologie, zoals ze dat tegen woordig, geloof ik, noemen". Minachtend maar ook nijdig haalt Adrianus Lager waard zijn schouders op. „Die man en de zijnen mogen uiteraard hun mening hebben. Dat is hun goed recht. Maar meneer Bakema spreekt natuur lijk wel alleen voor zichzelf en niet namens de inwoners van Rotterdam. Hij houdt niet van brood en spelen", zegt 'ie. Hij wil huizen neerzetten op dat in april vrijkomende terrein van de drinkwater leiding. Rotterdam heeft woningen nodig, zegt 'ie. Rotterdam loopt leeg. Het terrein benutten voor recreatie is onbenullig. Die woningen, dat is alle maal mooi en aardig, maar dat moet niet ten koste gaan van het plezier van de bevolking. Die man moet goed beseffen, dat hij alleen voor zichzelf spreekt, maar ook dat hij met zijn uitlatingen miljoenen mensen op hun hart trapt Miljoenen mensen die zo'n park willen bezoeken. Ze zouden in Rotterdam een referendum moeten houden om te zien wat de mensen willen". „Trouwens, die Rotterdamse raadsleden die tegen een recreatiepark zijn, moeten wel goed bedenken dat wij niet (zoals iemand dat als „geintje" meende te moeten zeggen) de handige kapitalisten zijn, die met een slim plan bij de gemeente Rotterdam zijn komen aankloppen. Nee, de gemeente kwam met de hoed in de hand bij ons. Al jaren geleden is dat terrein door de gemeenteraad bestemd als ge bied, waar recreatiemogelijkheden moesten komen. Of wij daar iets van konden maken, vroegen ze twee jaar geleden. Ik had overigens dat hele Lagorama- plan al zes jaar geleden gedeponeerd bij een Haagse notaris. Ja, dat was nog een grapje van ouwe Adje. Bij een notaris! Had natuurlijk geen enkele zin. Als de een of ander er een torentje aan veranderde was de energie: van vuursteen tot kernenergie. Ik laat ze de rijstwereld zien in een show terwijl ze met vijfhonderd man nassi zitten te eten. Ze verlaten dan 's avonds het park met een lach, maar ook met het idee: dat was interessant Ze hebben dan iets om over na te denken". „De entreeprijzen houden we laag. Het moet voor iedereen betaalbaar zijn. Ook voor de man met de kleine portemonnee en voor die mevrouw van 65 die nou het is godgeklaagd 7,50 piek moet betalen voor een bioscoopje. Straks kan ze voor dezelfde drie knaken een hele dag doorbrengen in het Lagorama. Tussen lachende mensen en spelende kinderen, kan ze op een bankje in het zonnetje zitten; met de monorail door het hele park rijden en genieten van de meeste attracties. Bij ons straks overigens geen gehalveerde toegangsprijzen voor bejaarden. We doen niet aan discriminatie van welke groep dan ook". „Waarom ik me in dit miljoenen-project heb ge stort? Ik wil in 1979-1980 het applaus van miljoenen mensen. Niet uit zelfverheerlijking, maar als bewijs dat het Lagorama inderdaad voorziet in een behoef te; dat het biedt wat hardwerkende mensen nodig hebben: plezier, wat vrijblijvende educatie en de mogelijkheid tot contact met duizenden andere la chende mensen". Nog een ander punt van kritiek dat deze week werd geuit: Voor een park, dat Disneyland moet kunnen evenaren, zal meer dan de geplande 70 miljoen moeten worden uitgetrokken. De heer J. Verwoerdt, president-directeur van de Clingendael Groep: „Wij willen in Rotterdam geen Disneyland neerzetten. In Amerika zal de electronische apparatuur alleen al zo'n 70 miljoen hebben gekost. Iets dergelijks zijn wij niet van plan. Het zal wat dat betreft goedkoper zijn, maar het Lagorama zal dezelfde allure hebben. Een trekpleister, die evenzeer ten goede zal komen aan de omliggende gemeenten". Of, zoals de 34-jari- ge Adrianus het uitdrukt: „Naar Madurodam ga je hooguit een keer per jaar. Blijven er 51 weekeinden over voor andere attracties". De samenwerking tussen Clingendael en Polyzathe enerzijds en Adrianus anderzijds: die is uitstekend. „Adrianus is een enorme fantast, maar evenzogoed een van de weinigen, die in staat is om zo'n plan uit te denken. Voor aparte dingen heb je aparte mensen nodig", aldus de heer Verwoerdt. Van de met beide benen op de grond staande managers van Clingendael en Polyzathe mag Adria nus gerust met zijn hoofd in de wolken lopen. Zij zorgen er dan wel voor, dat het bij zijn hoofd blijft; dat zijn plannen niet in de mist verdwijnen, maar te verwezenlijken blijven. LONNEKE VAN KOOT het zijn plan. Wist Adje veel. Maar goed. Ik wist dat ik het eens zou kunnen gebruiken, dat pretpark- plan. Ik heb wat dat betreft mijn hele leven mazzel gehad. Op de juiste tijd met de juiste ideën bij de juiste mensen komen. Twee jaar geleden kwam dat plan dus op tafel, twee jaar lang hebben ze ons er aan laten dokteren, omdat de gemeente Rotter dam een recreatieoord op zijn terrein wil hebben. En dan komt er opeens een stelletje raadsleden, die woningen op die grond willen bouwen omdat ze niet van een recreatiepark houden. Zelfs een beetje burgermansfatsoen is er niet bij". „Gefundeerde kritiek op het plan: akkoord. Ze mogen het zelfs al is dat natuurlijk niet leuk daarop afkeuren. Maar ze moeten niet met huizen aankomen". „Hoe het ook zij: Rotterdam (wat heeft het nou? Een diergaarde, de Euromast en Spido) heeft een injectie nodig. De Randstad, het Nederlandse toeris me heeft een trekpleister als het Lagorama nodig. Het is goed voor de werkgelegenheid, de toelever ingsbedrijven, voor het centrum van Rotterdam, voor de hele omgeving, die van het massatoerisme (we verwachten 2,5 miljoen bezoekers per jaar) zullen profiteren. Kortom: het is goed voor everybo dy". „Bovendien hebben de mensen, naast werken, recht op eten, drinken en plezier. Wat valt er tegenwoor dig nog te lachen. Volgens mij zijn de flats de grote boosdoeners. Elke flat telt een lachend mens min der. Al die begonia-gluurders, die flatbewoners, leven ongewild langs mekaar heen. En we hebben elkaar zo nodig. Daardoor is indertijd bij mij het idee van een pretpark ontstaan, een park dat de mensen via een lach weer bij elkaar kan brengen. Het hele Lagorama staat dan ook in het teken van de vriendschap, de verbroedering. Deze filosofie heb ik zo'n zes jaar geleden op papier gezet. Er is in die tijd veel veranderd aan de eerste opzet. Ik ben verstandiger geworden, de plannen zijn meer ge rijpt En nu is het voorlopig het Lagorama zoals het vorige week werd gepresenteerd". „Een park, verdeeld in allerlei „werelden"; recrea tief met allerlei kermis- en aanverwante attracties en voorts een pluk educatie. Zoals over de energie door de jaren heen, de wereld van de rijst (miljoe nen mensen eten dat), de wereldreligies en nog een paar van dat soort onderwerpen. Onbenullig zeiden ze hé? Kun je dat soort dingen onbenullig noemen? Misschien is het de manier waarop ik het breng. Iets nieuws. Niet die droge saaie manier waarop het de mensen altijd maar wordt voorgeschoteld en waarvan de gewone man geen woord begrijpt. Nee, ik zet de mensen op een fiets op een lopende band en laat ze rijden door de fantastische wereld van (Van onze correspondent Bert van Velzen) WASHINGTON Gerald Ford, die zijn voorganger Richard M. Nixon met een pennestreek heeft gevrijwaard tegen straf vervolging voor alle misdrijven die hij als peetvader van de Witte Huis-Mafia heeft gepleegd, verlaat het Witte Huis zonder de overige Watergate-samenzweerders zijn presidentiële absolutie te schenken. Voor zijn opvolger Jimmy Carter is er weinig aanleiding om te voorkomen dat mannen als John Mitchell, John Ehrlichman en Bob Haldeman de gevangenis ingaan, maar het zou hem volgens velen niet misstaan gratie te verlenen aan de zwaar- gestrafte G. Gordon Liddy, een van de voormannen van het inbrekersteam dat het hoofdkwartier van de democratische partij in Washington binnendrong en de dossiers van Daniël Ellsberg lichtte uit de archieven van diens psychiater. Zelfs de Washington Post, als geen andere Amerikaanse krant verantwoordelijk voor het blootleggen van de Watergate-schanda- len, pleitte kortgeleden in een hoofdartikel voor de vrijlating van Gordon Liddy, die dankzij de weigering om de motieven van zijn meesters te verraden een draconisch vonnis van 20 jaar gevangenisstraf kreeg, plus achttien maanden omdat hij, onder een garantie van immuniteit, van strafver volging, geen lust had om een grand jury van onderzoek in te wijden in de geheime nissen van Watergate. Gordon Liddy is een vreemde vogel, die zijn „hardheid" in vriendenkring demon streerde door met sigaretten brandwonden te veroorzaken op zijn handen. Hij heeft ooit verklaard dat hij bereid was op een straathoek in Washington te worden neer geschoten, wanneer dat in het belang was voor de veiligheid van de bedreigde natie. Rechter John Sirica legde Liddy het zware vonnis op om de muur van stilzwijgen rond de Watergate-inbrekers te doorbre ken. De mannen die in de zomer van 1972 in het Watergate-gebouw werden gearres teerd, waren bereid zwijgend de gevange nis in te gaan: er zou voor hun gezinnen worden gezorgd. Howard Hunt collecteer de zwijggeld en ze zouden binnen korte tijd worden losgelaten. De maatregel van rechter Sirica werkte echter: James Mc Cord begon als een kanarie te zingen. De Watergate-vulkaan kwam tot uitbarsting. G. Gordon Liddy heeft inmiddels al 44 maanden gezeten. Geen van de Watergate-samenzweerders is zo zwaar gestraft. De hoofdrolspelers Mit chell, Haldeman en Ehrlichman kregen elk 8 jaar, evenals Howard Hunt. De andere Watergate-zondaars kregen straffen die va rieerden van 15 tot 6 jaar. Geen van hen zal zo lang gevangen zitten als Liddy, die pas over vier jaar in aanmerking komt voor voorwaardelijke invrijheidstelling. Gordon Liddy was, tijdens de hoogtijdagen van Richard Nixons bewind, bereid alles te doen om de oppositie tegen de president het leven zuur te maken. Hij ontwierp krankzinnige plannen voor de ontvoering van „vijanden van het Witte Huis", en het chanteren van democratische politici met behulp van dure call girls. Hij voelde zich een superpatriot in een kruistocht tegen verderfelijke, staatsondermijnende activi teiten. Belangrijker figuren dan Liddy in het com plex van Watergate uitspattingen, zoals John Dean, zijn na een kort verblijf in doorgaans luxe penitentiaire inrichtingen teruggekeerd in de maatschappij om hun Watergate-ervaringen duur te verkopen. Liddy zwijgt en kan pas in 1981 worden vrijgelaten, wanneer zijn gedrag in de ge vangenis even voorbeeldig blijft als in de afgelopen 44 maanden. De enige man die hem uit zijn zinloos geworden gevangenis straf kan verlossen is Jimmy Carter. James McCord: zingen als een kanarie.... Gordon Liddy: lodschieten"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1977 | | pagina 15