LANGS OMWEGEN
Warmonders bereiden zich voor
op geweld van Schiphollijn
Hoge Rijndijk wil z'n klok
terug
Bescherm Caecilia-gasthuis
tegen vernielingsgevaren"
Waar het kind altijd welkom is.
Desiree's liefdes
slechts vermakelijk
Revanche
Leids
zaalvoetbal
team
TICHTING IN BRIEF AAN CRM:
hlNSDAG 11 JANUARI 1977
LEIDSE COURANT
nODR °P m'in omwegen door stad en land kom ik graag mensen tegen. Elke
morgen tussen tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertellen wie
TON
u graag in deze rubriek zou willen tegenkomen. Het nummer van mijn
PIETERS geduldige telefoon is 071 12 22 44; u kunt dan naar toestel 18 vragen.
Warmond verwacht het Schip-
holspoorlijntijdperk. Binnen
vrij afzienbare tijd gaat het sta
len ros strenger zijn wil opleg
gen aan deze nog bijna platte
landsgemeente. Het is nu nog
slechts „Haarlem-Den Haag"
dat voorbij dendert met dave
rend geweld, maar straks komt
„Schiphol" de zaak nog veel
erger maken.
Deze toekomst werpt al veel stof op, in
de vorm van steeds groter wordende
bergen zand ten behoeve van het ver
foeide tracé. Dat is nabij de Padoxlaan.
Daar gaat je rust; Warmond krijgt er
een (zenuwen) complex bij. En het treu
rige ervan is, dat aS die Schiphollijn-ge-
bruikers het knusse plaatsje aan de
rand van een wonderschoon plassenge-
bied niet zullen zien liggen als ze in het
zoevend ros op weg naar later zijn:
verderop, voort en snel. Warmond krijgt
een tik, aan de vooravond van de 21ste
eeuw.
Je kunt natuurlijk overal een tragedie
van maken. Dat is nog wel eens leuk
ook, maar de meeste Warmonders kun
nen hier niet im lachen. Vooral niet als
de resultaten van hoorzittingen en uit
gedokterde alternatieven als een hoopje
vuil met stoffer en blik bijeen worden
geveegd. Het zij zo, je moet zo lang
mogelijk het hoofd hoog houden. Inmid
dels verneem ik, dat het bureau (het
kan ook buro zijn) Van Dorsser BV een
rapport heeft gepresenteerd waarin on
dermeer de geluidshinder wordt behan
deld. Warmonds gemeentebestuur zit
voorzeker niet stil: het zal, als het ad
vies van de commissie Ruimtelijke Or
dening wordt opgevolgd, de minister
vragen, met spoed voldoende geldmid
delen ter beschikking te stellen voor
„geluidwerende maatregelen".
Vorige week stond in onze krant een
stuk met een ietwat misleidende kop:
Warmond zou 4,3 miljoen op tafel moe
ten leggen voor deze geluiddempende
maatregelen. Dat kan natuurlijk niet.
Waar zou Warmond voor de zonde van
anderen opeens miljoenen vandaan
moeten halen? Ach nee, uiteraard zal
het Rijk voor de opgeroepen ellende
moeten opdraven met al dat geld. War
mond zit met die razendsnelle lijn in
z'n maag en zal verder geen rooie cent
voor de aanleg betalen. Laat hierover
derhalve geen misverstand bestaan:
Warmond draagt geen sous bij aan het
milieubederf binnen eigen grenzen..
„Ambtelijke" informatie leert mij, dat
„over de te nemen maatregelen op korte
termijn overleg gepleegd zal worden
met de direct omwonenden". Nog amb-
telijker luidt het: „hoever dat precies
zal strekken, kon burgemeester De
Vreeze nog niet zeggen. Ook het visuele
aspect van de maatregelen zal worden
besproken en hierbij zijn meer mensen
betrokken dan alleen de bewoners van
de Padoxlaan en Van Wassenaarstraat".
Aanvullend wordt meegedeeld, dat de
bewoners „de geluidwerende schotten
nog niet zo zien zitten". Dat is op
zichzelf al interessant: iets zienv zitten
dat er nog niet is. Maar bedreigde
bewoners zien vaak verder dan niet-be-
woners die geen treinen langs hun ach
tertuintjes horen daveren.
„Als ze hoog zijn (die schotten, neem
ik aan), houden ze waarschijnlijk het
geluid wel aardig tegen, maar dan is
het weer geen gezicht. Bovendien vre
zen we, dat het aantal uren zon in de
winter en in het vroege voorjaar zal
worden beperkt". Dit is het nauwelijks
op te lossen dilemma van een paar
Padoxlaanbewoners. Neem bijvoor
beeld de dames Schrier en v.d. Spruit,
die tot nog toe best naar hun zin in de
Padoxlaan woonden, maar nu de hel
erg dicht in de buurt weten. Als dat
maar geen uittocht uit Egypte wordt,
want deze dames (en zo zijn er vast nog
meer) vrezen de Schiphollerige toe
komst steeds meer als ze de groeiende
bergen zand vóór hun huis bezien.
Dat krijg je natuurlijk; mevrouw
Schrier vindt het heel jammer, dat het
uitzicht, dat ze had op de prachtige
grote bomen van de Oranje Nassaulaan,
geheel verdwijnt. „Aan het lawaai ben
ik in de vijftien jaar dat ik in de Padox
laan woon wel gewend geraakt. Daarom
vind ik het uitzicht zeker zo belangrijk
als het geluid. Van mij mogen die scher
men heel laag blijven", zegt mevrouw
Schrier toegevend. De beide opiniëren
de dames zien de geluidwerende maat
regelen aan de gevel van het huis niet
als een oplossing. Mevrouw Schrier
(tussen twee passerende treinen en met
ontstopte oren door): „Als je 's nachts
met de ramen open slaapt, is het geluid
werende effect verloren. Een raam aan
de achterkant openzetten, is bij de
meeste huizen aan de Padoxlaan niet
mogelijk, omdat daar alleen een heel
klein dakraampje op zolder is". Is me
vrouw Schrier van zins - in overleg met
haar gezin plannen voor een verhui
zing te maken? „O nee; ook bij anderen
is er al zo veel aan de huizen gedaan,
een serre en volière aangebouwd bij
voorbeeld; dat willen we niet graag
missen. Bovendien moeten we er niet
aan denken in zo'n dure nieuwbouwwo
ning te moeten". Dat zegt mevrouw
Schrier. Maar de Schiphollijn is er nog
niet.
Holiday Inn
elke zondagmiddag vanaf 17.00 uur
gezellige en spannende
Kinderfilms
in de hal van het hotel
U kunt dan rustig een apéritief gebruiken in de Pirate Ship Bar
Wegens enorm succes van 14-20 januari optreden van Roemeens
Radio en TV orkest met Kroatische dansgroep.
LEIDEN Het Lak-theater
had gisteravond weer een En
gelse groep binnen zijn poor
ten: Incubus met „The many
loves of Madame Desiree."
Gelukkig waren er deze keer
wat meer toeschouwers dan
bij vorige gelegenheden. Mis
schien waren ze op de voor
aankondigingen afgegaan; die
beloofden het verhaal van de
zeer beminde star Desiree, die
in haar leven zeer woelige
baren had bevaren.
Iets van die woelige grond-
zeeën zagen we in de voorstel
ling van Incubus terug. Een
zeer volks meisje belandt in
het paleisje van Desiree, waar
de diva zich omringd weet met
een uiterst merkwaardig stel
bewonderaars, zoals een Sa-
turnusmannetje, een nazi-ach-
tige engerd en haar oude Nan
nie. Desiree kan alleen maar
bewonderd worden en geen
liefde geven. Allen dingen
naar haar gunst. De komst
van het meisje brengt het ge
meenschapje uit zijn even
wicht, maar uiteindelijk lijkt
Desiree toch dezelfde te zijn
gebleven, onaangedaan.
Het hele verhaal speelt zich af
in één decor, een salon van het
huis van Desiree. Soms wordt
daar ook een flits van het
verleden van Madame gereali
seerd, als een droombeeld, een
vertelde herinnering of mis
schien een kleine hasj-trip.
Vooral in het begin van de
voorstelling worden kundig
enige liedjes ten gehore ge
bracht.
Dat laatste is wel een kenmerk
van dit soort Engels toneel.
Zelfs van de meest merkwaar
dige verhaaltjes, of misschien
juist daarvan, weet men nog
boeiende voorstelling te ma
ken, waarin bijna nooit een
snufje show ontbreekt De ma
nier waarop de types gemaakt
worden, is doorgaans van be
hoorlijke kwaliteit, en de
show-elementen verraden een
traditie.
Maar wat je verder met zo'n
voorstelling aanmoet. Even
aan Edith Piaf denken (ge
draaid in de korte pauzes) of
andere grote artiesten met een
woelig amoureus leven. Mis
schien. En dan gewoon naar
huis gaan, in ieder geval die
avond beter vermaakt dan
achter de buis.
PAUL VAN DER PLANK
Holiday-lnn-evenementen altijd anders.
JQ) LBDEM SOWUHC S FVN CENTER 171-TWH
Overige vestigingen in:
Utrecht 030-910555; Eindhoven 040-433222;
1746 Holiday Inn's aangesloten op Holidex Reserve
ringssysteem per Early Bird.
DORDRECHT Het Leids
zaalvoetbalteam heeft zich gis
teravond volledig gerevan
cheerd voor het matige optre
den tegen de afdeling Rotter
dam (3—3). In Dordrecht werd
het team van die afdeling Rot
terdam (33). In Dordrecht
werd het team van die afdeling
met maar liefst 39 verslagen.
Pim van der Meer (vier doel
punten) en Jan van Duyn (drie
treffers) waren de grote mensen
van het Leidse achttal dat bij
vlagen subliem zaalvoetbal op
de „vloer" legde.
Bij rust al had de Leidse forma
tie een voorsprong van 41 op-
gébouwd. Van Duyn (3x) en Pim
van der Meer scoorden. Na de
doelwisseling liep Leiden door
goals van Van der Meer uit naar
een 7—1 voorsprong, voordat
Dordrecht opnieuw kon tegens-
coren. Henk Spies en Gert
Zwaan schoten de Leidse acht
naar de negen treffers.
Op twee februari speelt het
Leidse zaalvoetbalteam in de
Groenoordhal haar derde wed
strijd, dan tegen Gouda. O
februari wordt vervolgens
tegen Den Haag gespeeld.
Eigenlijk heeft die me
neer best wel gelijk: het
ïs geen gezicht, die lan
taarnpaal zonder de
overbekende klok die
menigeen in de lange
loop der jaren tot de
orde van de dag heeft
teruggeroepen. Op 5 ja
nuari kwam het Enerfie-
I bedrijf „Rijnland" (tot
voor kort beter bekend
a/s de Stedelijke Licht
fabrieken) de passanten
een streek leveren. Om
precies te zijn: het hulp
middel van Vader Tijd
om ons een inzicht in de
dagindeling te geven
werd op die dag van de
Hoge Rijndijk in Leiden
verwijderd. Ik werd er
opmerkzaam op ge
maakt door een Rijn
dijkbewoner, de heer H.
van Eek, die weliswaar
16 jaar geleden vanuit
Tiel naar Leiden emi
greerde, maar er niette
min behoorlijk de pee in
heeft dat-ie niet meer
„bij de tijd" z'n Rijndijk
kan oversteken. De klok
is weg, daar komt het op
neer. En waarom? Joost
mag het weten, maar -de
heer Van Eek en ik in
elk geval niet. Nü had ik
wel eerst de gemeente
kunnen opbellen om te
informeren naar het hoe
en waarom van deze in
greep, maar dan was de
aardigheid van 's heren
Van Ecks reactie er he
lemaal af. Daarom geef
ik hem hier een kans om
zijn boosheid te spuien.
„Men is omtrent deze plek al
tientallen jaren bij de tijd ge
weest", aldus de heer Vab
Eek, die me de kwaadste nog
niet toeschijnt. „Volgens de
wat oudere bewoners van de
Hoge Rijndijk stond er al
sinds ongeveer een halve
eeuw, even naast de voormali
ge tramremise, op een eigen
paal, een via een moederklok
bestuurde klok voor „openba
re" tijdsaanduiding. Op 6 ja
nuari 1975 werd de klok tijde
lijk weggehaald wegens de
bouw van de flat voor werken
de jongeren, thans bekend als
„Het Veerhuis". Een paar
maanden later kwam daar
voor in de plaats een moderne
re klok die opgehangen werd
aan een lantaarnpaal, circa 25
meter in de richting van de
Utrechtse brug. Juist, dat was
erg prettig, want het was een
duidelijke klok die door zijn
hoge plaatsing al van verre te
zien was vanaf het Levendaal,
de Plantage, hoek Zijlsingel,
Zoeterwoudse singel en niet
op de laatste plaats vanaf ver
ver over de Hoge Rijndijk."
Tielse Leidenaar Van Eek be
gint nu toch wel een beetje
boos te worden: „Hier is spra
ke van een drama, waarvoor
de schuldige niet aan te wijzen
is tenzij men de corresponden
tie hierover zou prijsgeven aan
de zo vaak geprezen „open
baarheid". Op 5 januari werd
dus „de klok" weggehaald.
Voor velen en vooral zij die
geen klok in hun dashboard
hebben, zoals fietsers en voet
gangers, is de mogelijkheid
1 van een tussentijdse tijdcon-
trole weggenomen. Kortom,
het Milieu is hier opzettelijk
ernstig geschaad, mag ik wel
zeggen. En wat de zaak erger
maakt voor het kenmerkende
van deze tijd: zonder de min
ste inspraak van gebruikers
(noem het maar benadeel
den)."
De om een verdwenen wijzer
plaat treurende heer Van Eek
verdriet het zeer, dat „een le
lijke gele reclameplaat is over
gebleven" om de aandacht te
vestigen op een bepaald hotel-
restaurant De heer Van Eek
vermoedt hier het „zakelijk
belang" van een enkeling, in-
plaats van „het algemeen be
lang". Volgens hem zou „de
buurt" stil zitten kniezen en
nagels bijten van louter erger
nis. Van Eek stelde een onthul
lend rijm samen dat huis aan
huis vespreid zal moeten wor
den met het verzoek deel te
nemen aan een handtekenin
genactie, want „de klok" moet
weer terug op de oude plaats.
Het is nu maar een blote tijd
loze geschiedenis aan die Rijn
dijk. Vertrouwde klok op ei
gen paal en de rust keert weer.
Het kan best", vindt Van
Eek, „want ook bij het Gange
tje staat een paal mét klok én
reclame. Ik zeg maar zo: waar
is de tijd gebleven?"
bij de tijd
EIDEN De Caecilia-Stich-
heeft in een brief aan het
inisterie van CRM aangedron-
n op het beschermen van het
lecilia-complex tegen vanda-
sme en andere vernielingsge-
iren in de tijd dat het gebouw
egstaat. Zoals bekend heeft
rt college van b. en w. van
liden (zie de L.C. van giste-
n) al in een brief aan de
ijksgebouwendienst geprotes-
erd tegen het uitstel van de
stauratie van het historisch
zien waardevolle complex,
adat het college desastreuze
olgen verwacht voor het
iplex als gevolg van vanda-
B. en w. stelden in de
het gebouw liever te wil-
slopen dan het nog langer
gemeentelijk beheer te laten,
laatste strookt niet met de
ien van de Caecilia-Stich-
die verwacht het Boerhaa-
laboratorium (Rijksmuseum
ir de Geschiedenis der Na-
'etenschappen) in het Cae-
liacomplex onder te brengen.
Caecilia-Stichting zou het
omschreven kunnen wor-
als een „Vereniging van
iden" van het BoerHaavela-
itorium en werd in 1974 op-
:ht met het doel het welzijn
het museum te bevorderen
ervoor te zorgen dat het mu-
in het Caeciliacompiex
at zich overigens achter de
•idse Schouwburg aan de Cae-
iastraat bevindt) belandt.
restauratie-atelier en een biblio
theek".
Het Caeciliacompiex lijkt om
veel redenen wel geschikt als
museumruimte. Behalve vanuit
praktisch oogpunt ook vanuit
historisch oogpunt. De heer Go-
gelein: „In het kader van het
saneringsplan van de gemeente
<Xok in „De Camp" waar het
complex ligt, is een museum
hier een aantrekkelijk cultureel
centrum".
Bakermat klinisch
onderwijs
Het Caeciliacompiex is al meer
dan vijf eeuwen oud. In 1414
vormde het oudste gedeelte het
nonnenklooster St-Caecilia.
In 1572 was dat inmiddels lang
zaam uitgegroeid tot het St-Cae-
ciliagasthuis. Een belangrijk
jaar was 1636. Toen kreeg de
nog jonge Leidse Universiteit
namelijk de beschikking over
twaalf bedden in het Caecilia-
gasthuis die bestemd waren
voor het medisch onderwijs. In
de achttiende eeuw kwam dit
klinisch onderwijs (academisch
ziekenhuis) in handen van Boer-
haave, die het een internationale
faam gaf. Het Caeciliagasthuis
werd hierdoor de bakermat van
het klinisch onderwijs, want
Boerhaave was degene die dit
onderwijs in de wereld introdu
ceerde. Studenten uit Wenen, f
Edinburgh tot uit Moskou kwa
men naar Leiden om de „de
monstraties" te zien. De naam
„Boerhaave-zalen" voor het
complex dateert uit deze tijd.
Deze voorgeschiedenis heeft de
ruimte in het Caecilia-complex>
zo geschikt gemaakt om het als
museum voor de geschiedenis
der natuurwetenschappen in te
richten. Hoewel het bouwwerk
nu zeer verwaarloosd is, is de
typische architectuur van het
luimtegebrek
Krecteur van het Rijksmuseum
oor de geschiedenis der na-
furwetenschappen, en tevens
j-cretaris van de Caecilia-Stich-
mg drs. A. J. F. Gogelein bena-
Nrt het belang van de over-
jlaatsing: „We kampen hier
de Steenstraat la, vóór
folkenkunde) met ruimtege-
pek; bij een moderne overzich-
^jke indeling van de voorwer-
zouden we, met alles wat
l°g in de depots zit, misschien
'al tien keer zoveel ruimte kun-
kn gebruiken. Daar komt dan
',°g bij de ruimte voor lezingen,
oude ziekenhuis nauwelijks aan
getast, en omdat de geschiede
nis van de medische wetenschap
een belangrijk onderdeel is van
de geschiedenis van de natuur
wetenschappen lijkt het mu
seum hier op zijn plaats.
Overigens is de verwaarlozing
van het Caeciliacompiex niet
iets van de moderne tijd. In de
Leidse Courant van 29 oktober
1937 (stof voor de wat oudere
en trouwe abonnees dus) komt
het verval van het complex aan
de orde in een geciteerde rede
van prof. dr. J. A. J. Barge:
„Het Sinte Caecilia-gasthuis
blijve behouden als monument
Ten slotte nog een wensch! Nog
altijd omsluiten de verweerde
muren van het voormalig St
Caecilia-gasthuis de ruimten,
waar hetgeen wij heden herden
ken een aanvang nam. Nog dekt
de oorspronkelijke sierlijke kap
constructie de zalen, waar zoo
tallooze studentengeslachten
hunne leermeesters zijn ge
volgd. Nog valt door de hooge
ramen het zonlicht, dat aan
menig lijder in bangen nood een
straal van hoop toezond. Wie
echter thans deze kille ruimten
betreedt moet zijn verbeelding
geweld aandoen, om zich te
kunnen voorstellen, dat hier
éénmaal de stem heeft geklon
ken van Boerhaave, van Sylvius
en van vele anderen, dat hier
studenten uit welhaast alle lan
den van Europa zijn samenge
stroomd en dat zij van hieruit,
wat zij in Leiden als voortreffe
lijk en onwaardeerbaar hebben
leeren kennen naar elders heb
ben overgeplant"
Apotheose
Drs. A. J. F. Gogelein, op de bres voor het behoud van het Caecilia-complex
Als deze maand de kunstenaars,
die hun atelier in het complex
hadden, naar hun volgende
adres zijn vertrokken zal het
gebouw, dat door zijn bouwval
ligheid een beetje gevaarlijk ge
worden is definitief leegstaan.
CRM en de Rijksgebouwen
dienst zullen over de toekomst
moeten beslissen.
FRANK BUURMAN
