ANTIEK
voltooid verleden tijd
Het „normale" posttarief
per knots en spuit
IVe hebben het allemaal
morrend aanvaard: op
liet briefkaartje veertig
cent postzegel, op een
brief vijfenvijftig. We
konden ook moeilijk an
ders. Te weinig plakken
betekent strafport en
die is weer het dubbele
van het te weinig ge
plakte. Wat moet je
dan?
Minder per post verzen
den betekent minder in
komsten voor de PTT
En dan moeten de tarie
ven dus weer omhoog,
weer minder per post
verzenden, weer tarie
ven omhoog, weer min
der per post verzenden,
weer - tarieven omhoog,
weer minder. enzo
voorts enzovoorts. Het
bekende cirkeltje van de
hond die in zijn eigen
staart bijt, boos wordt,
harder bijt en maar ach
ter zichzelf blijft aanhol
len.
Conclusie: we zullen nooit
meer „normale" posttarieven
terugkrijgen. Te meer niet,
omdat bedrijven, die veel post
te verzenden hebben en dat
brengt meer winst dan een
simpel particulier briefje
andere oplossingen gaan zoe
ken voor de bezorging. Ban
ken gaan het verzenden van
rekeningoverzichten beperkten
tot eens per week of eens per
maand. Het woord „dagaf-
schrift" is daarmee een ar-
l chaïsme geworden.
Een gemeente laat „in over
werk" ambtenaren briefjes
rondbrengen. Artsen en apo
thekers laten schooljongens
voor twee dubbeltjes per enve
lop de rekeningen bij de pa
tiënten in de bus stoppen. Er
zijn al verschillende particulie
re postdiensten geweest die
het goedkoper konden maar
die in strijd kwamen met de
wet.
De Consumentengids kwam
laatst dan ook tot de conclusie
dat de PTT een „prijzensprin-
ter" is. Het overheidsbedrijf
zou behoren tot de grootste
prijsopdrijvers. In een tabel
werden de PTT-prijzen van 1
februari 1971 vergeleken met
de lieve somma van 1080
den staat de ronde, met
beklede, tot een ruime
|al uitklapbare tafel ge-
jsd. Deukjes, krasjes en een
jtiel patina wekken de in-
-<«-4 van eerbiedwaardige ou-
'dom. Hier heeft de tand
tijds toegebeten. Een fraai
(k antiek, kortom. In wer-
üjkheid blijkt het meubel
I maand geleden vervaar-
d te zijn in een obscuur
liaans werkplaatsje.
lerenbedrog? Nou nee, want
28 heer J. Lap komt er eerlijk
ir uit dat zijn Fronik Im-
met een oogstrelende
al in Laren, handelt in
,ntiek. En een goede han-
het. De totale meubel-
NG hkopen in Nederland
hommeien rond de 2 miljard
iden per jaar en blijven con-
it. 175 tot 200 miljoen gul-
daarvan wordt besteed
namaak-antiek. Dat is al
percent en de belangstel-
voor het artikel is nog
•ds groeiende. Lap: „Het is
duidelijke reaktie op de
le, zakelijke, strakke stijl
twintig jaar geleden uit
ndinavië kwam overge-
id. U weet wel het buf-
het boekenrek van
o-teak. Daar komen de
nsen op terug. Ze weten dat
n meubels niet echt oud
maar het kan ze niet
elen als ze maar warmte
sfeer in huis brengen. De
talgie, de hang naar de ge-
rgenheid van het verleden,
rt hoogtij. Kijk maar naar
rage van het open haardje,
bestaat een grote vraag
_.r wat oud is of lijkt".,
jf jaar geleden handelde
onik Import nog uitsluitend
verlichtingsartikelen en por-
•lein (beeldjes uit Duitsland;
bekende miniatuurtjes uit
jimoges.). Lap: „Daarmee wil-
n ien we dolgraag doordringen
rstot de meubelbeurs die om de
twee jaar in Utrecht wordt
gehouden. Daar gebeurt het en
_jjaar wilden we onze spulletjes
kaag pousseren. De vraag
hout en de tussenstukjes zelfs
van plastic, maar ze hebben
sfeer. De Amerikanen hebben
zich laten inspireren door ou
de Oosterse meubels".
Maar de echte kunst van het
neppen hebben vooral de Ita
lianen in hun vingers. De heer
Lap praat er even openhartig
als smakelijk over. „Ze slaan
ciaar met grote knuppels en
knotsen compleet met pie
ken, net als in de middel-
uwwen op de meubels in.
Bang, weer vijftig jaar ouder.
En boem, nog een half eeuwtje
erbij. Hier, dit deurtje. Hoe ze
dat gedaan hebben, weet ik
niet, maar het lijkt wel of ze
er met een grove schaaf over
heen zijn gegaan. Je zou zwe
ren dat zo'n kastje uit een oud
klooster was weggesleept.
Maar dat beuken met knotsen
is niet de enige methode. Ze
gebruiken ook zachtere tech
nieken. Het is vooral de finish
die de Italianen maken tot wa
re meesters in de imitatie. Hoe
ze hun meubels precies die
oude warmte en gebruiksplek-
ken geven, weet ik ook niet.
Het is het geheim van de smid.
Ze hebben verschillende was-
soorten en schuurprocédé's
die al eeuwenlang in zwang
zijn. Ze gebruiken om zo te
zeggen hun eigen receptuur.
Als je in één dorpje drie fabri
kanten hebt we halen onze.
spullen voornamelijk uit Tos
cane, want daar zitten de va
klui dan zie je drie keer een
andere finish".
Niet oud dus, die antiek ogen
de commodes, etagères, kus-
senkasten, chaise-longues, se
cretaires en cylinderbureaus.
Maar wel arbeidsintensief
vaak zelfs geraffineerd inge
legd met bloemmotiefjes. Lap:
„We hebben een paar dinge
tjes die uit echt oud hout zijn
gemaakt. Die zijn ook niet ge
schroefd, maar op de oude
manier gepend. Een klein fa
briekje in Frankrijk doet dat
en goede antiquairs hebben er
moeite mee ze van echt te
onderscheiden. Die kosten dan
ook wel wat. Er zijn dagen bij
dat ik het niet verdien".
Later toont hij ons zo'n kastje.
Prijs 3000 gulden. Lap: „Maar
het heeft zijn voordelen. Je
hebt iets ouds in huis dat toch
is afgestemd op de hedendaag
se maten. Kijk, je kunt er je
televisie in kwijt. Salontafels
van 110 centimeter, daar is
ook veel vraag naar. Die
maakten ze vroeger niet. Om
dat de kamers kleiner waren
dan nu, denk ik. Hier staat er
zo een. Daar hebben ze ook
weer met hun knots op ge
ramd. Doordat het Italiaanse
werk in feite nog steeds puur
ambachtelijk is, kunnen ze ei
genlijk alles namaken, tot mu
seumstukken toe. Ik ben wel
met foto's naar ze toe geweest
om voor bepaalde cliënten din
gen te laten namaken".
Fronik Import heeft gepro
beerd in Nederland imitatie
antiek te laten vervaardigen.
Het werd een mislukking.
„Wat de fabrikanten hier aan
boden, haalde het niet bij wat
we in het buitenland kunnen
krijgen. Het Nederlandse nep-
antiek is te netjes. Het ziet er
eigenlijk als nieuw uit. Onze
meubelmakers zijn wel in
staat de echte antieke finish te
leveren, maar het gebeurt niet
of nauwelijks en dat heeft een
economisch motief. Het afwer
ken zoals de Italianen doen,
vergt enorm veel manuren en
onze produkten zouden van
wege de hoge arbeidskosten
veel te duur worden. In Italië
zijn de lonen nog laag. Ameri
ka heeft overigens met hetzelf
de probleem gezeten. Daar
zijn de hoge arbeidskosten de
reden geweest om het imitatie
antiek op een heel andere ma
nier te bewerken. Ze willen
dat het er zo oud mogelijk uit
ziet, maar omdat ze evenals
wij fabrieksmatig moeten wer
ken, hebben ze een andere ma
nier ontwikkeld om hun spul
len te finishen dan de Italia
nen. Terwijl de Italianen „deu
ken", waardoor butsen ont-
oiaan die ze later donker in
kleuren, werken de Amerika
nen met' de verfspuit. Op hun
meubels zitten zwarte verf
spatten die de indruk wekken
van ouderdom. Maar het is
ook bedriegelijk echt".
Verreweg de belangrijkste
klant van Fronik Import is de
meubelhandel. Particulieren
kopen er niet veel. Antiquairs
die een leuke slag Willen
slaan? Lap: „Ach nee, daar
trapt het publiek niet in. Je
hoeft maar naar de achterkant
of de bodem te kijken om te
zien dat het nep is. Allemaal
triplex. Hier, deze Amerikaan
se gewerenkast. Hij lijkt an
tiek, maar er zit geen slot op.
Dat vinden de Amerikanen te
lastig. Het kost te veel tijd.
Kunt u zich dat nou echt voor
stellen een wapenkast zon
der slot? En bij alle Ameri
kaanse kasten gaat er binnen
een lampje branden als je ze
open doet. Daar stinkt toch
niemand in".
2000 vierkante meter vol nep,
daar in Laren. Na een duize
lingwekkende wandeling door
namaak-eeuwen waarbij de
heer Lap liefkozend een Psy
che heeft gestreeld uit de
Franse Empire een vrouws-
hoge kleedspiegel, beeld
schoon, helaas daterend van
eergisteren zijn we weer bij
de tafel van 1080 gulden aan
geland. Toch geen gering be
drag voor een stuk namaak,
hoe perfekt ook gedaan. Wat
zou hij moeten kosten als hij
echt antiek was? De heer Lap
blijkt het antwoord schuldig te
moeten blijven. „Ik weet het
niet. Ik heb er geen verstand
van. Ik weet alleen dat je er
bijna niet meer aan kunt ko
men. Toen de terug-naar-vroe-
ger-trend begon, hebben han
delaren het artikel uit de ver
ste hoeken van binnen- en bui
tenland aangevoerd. Sindsdien
is de spoeling uiterst dun ge
worden met als gevolg dat de
prijzen de laatste tijd uit de
pan zijn gekookt. Waar bij
komt dat het nauwelijks meer
mogelijk is nog een werkelijk
goed stuk ih de wacht te sle
pen".
„awel maar stel dat hij tuk
was op zo'n antieke tafel en
dat hij er bij toeval tegenop
liep. Wat zou hij bereid zijn te
betalen? Na lang aarzelen
komt het antwoord. „Nou, mis
schien 3000 gulden". Een ver
schil van nog geen 2000 gul
den. Aanzienlijk, dat wel,
maar althans de financiële
kloof tussen nep en echt lijkt
minder gapend dan men ver
wacht zou hebben. Waarbii de
kanttekening, dat het kopen
van echt antiek een goede in
vestering betekent en dat zal
men van nep nooit kunnen
beweren.
PIET SNOEREN
was: hoe kom je erop? Ze
laten niet zomaar iedereen toe.
De selectie is streng. Je moet
een meubelfabrikant hebben,
anders maak je geen kans.
Nou, in Italië waar we veel
zaken deden, liepen we op te
gen zo'n fabrikant. Hij maakte
leuke meubeltjes en wel in
twee uitvoeringen: gewoon en
met een antiek tintje, zeg
maar: old finish. We hebben
die twee stijltjes op de meubel
beurs naast elkaar gezet en die
imitatie, hè, dat bleek het hele
maal te zijn. Daar peesden de
mensen op. Dat andere zei ze
niks. Zo is het begonnen en
het is hard gegaan. Ook in
België waar we Fronik Inter
national hebben. De Belgen
zijn ook gek op namaak-an
tiek. We zijn de enigen die uit
Amerika importeren. We heb
ben er zestien agenturen voor1
heel Europa. Let op mijn
woorden: de bamboestijl gaat
het helemaal worden. Hier,
ziet u, die pootjes. Ze lijken
van bamboe, maar ze zijn van
die van 1 april 1976.
„Bij vergelijking bljjkt", zegt
de Consumentengids, „dat veel
van deze tarieven in ruim vijf
jaar tijd zijn verdubbeld of
verdrievoudigd. Het prijspeil
is in die periode echter met
ongeveer vijftig procent geste
gen. Ook al houden we er
rekening mee dat elke vergelij
king mank kan gaan, dan nog
moeten we constateren dat de
PTT-tarieven de laatste jaren
buitensporig zijn omhoogge-
gaan. Die stijging heeft de
PTT niet nodig gehad voor het
verkrijgen van een sluitende
exploitatie en het behalen van
een redelijke winst. Wèl voor
het leveren van een bijdrage
aan de schatkist, een oneigen
lijk gebruik van PTT-gelden
waar wij al bij herhaling tegen
hebben'geageerd. Ook het feit
dat de PTT van de overheid
geen geld mag lenen op de
kapitaalmarkt werkt in het na
deel van de consument. Vol
gens onze berekeningen zou de
telefoon zo'n 40 50 gulden
per jaar goedkoper kunnen
zijn, wanneer de PTT voor de
grote investeringen die in de
telefoonsector nu eenmaal
noodzakelijk zijn, wel op de
kapitaalmarkt geld mag le
nen".
De cijfertjes zo nuchter achter
elkaar gezet, geven 't beeld te
zien van stijgingen met meer
dan honderd procent in vijf
jaar tijds. Een briefkaart: in
1971 twintig cent, nu veertig;
een brief: in 1971 vijfentwintig
cent, nu vijfenvijftig; een tien-
woordstelegram: in 1971
3,50, nu twaalf gulden. Dat
is dan zomaar een greep, maar
voldoende illustratief.
De PTT mocht van tevoren
commentaar leveren op het ar
tikel in de Consumentengids,
maar het blad plaatste dit niet,
een goed recht, maar weinig
objectief natuurlijk. Tant Pos
had wel degelijk commentaar:
„Het opmerkelijkste in het ar
tikel van de Consumentengids
is, dat er geheel aan wordt
voorbijgegaan dat de PTT-ta-
rieven in de afgelopen vijf
jaar bij 'de stijging van de
kosten van levensonderhoud
zijn achtergebleven. Immers, i
de periode 1970-'75 zijn de ta
rieven van de PTT met 47,2
procent omhooggegaan, ter
wijl het leven in Nederland in
die tijd ruim de helft (51,2
procent) duurder is geworden.
Hieruit blijkt dat de PTT dus
bepaald niet de grote prijsop-
drijver is".
„Dit geldt in het bijzonder
voor de telegraaf en de tele
foon, waar de tarieven in vijf
jaar tijd slechts met respectie
velijk 16,5 en 35 procent om
hooggingen. Dit laatste is
daarom van zoveel belang om
dat de particulier veel meer
besteedt aan de telefoon dan
aan de post. Blijkens recente
cijfers wordt per jaar in een
gezin met telefoon gemiddeld
ongeveer 500,- aan telefoon
kosten betaald en circa 50.-
aan porti. Zelfs de niet-tele-
foonabonnees (thans nog 1 op
de 3 gezinnen) zijn jaarlijks
nog iets meer kwijt aan de
telefoon dan aan de post.
Een tariefverhoging bij de te
lefoon tikt voor het gezinsbud
get dus veel harder aan dan
een bij de post. In dit verband
kan er nog op worden gewe
zen dat de belangrijkste tele
foontarieven (te weten het
abonnement en de gespreks
kosten) al drie jaar lang onge
wijzigd zijn gebleven. Sterker
nog: -het tarief voor overdag
gevoerde gesprekken over gro
tere afstand is al sinds 1955
nominaal gelijk gebleven, ter
wijl het tarief voor dit verkeer
in de vrije tijd zelfs is gehal
veerd. In tegenstelling tot de
telefoontarieven zijn de postta
rieven in de afgelopen jaren
sterker gestegen dan het alge
mene prijspeil. De voornaam
ste reden hiervan is de enorme
loonstijging welke in een ar
beidsintensief bedrijf als de1
Post zeer sterk aankomt.
Daarnaast heeft een rol ge
speeld het streven om de ver-
liespositie van de Post terue te
dringen", aldus de PTT.
Allemaal goed en wel, maar
waar het ons om gaat is dat
we moeten betalen. De tarie
ven die de PTT nu hanteert
zouden best overkomelijk zijn
als we zeker wisten dat die
tien jaar zo bleven. Al was het
bijvoorbeeld alleen maar om
dat de verliezen van de ene
.Post" gedekt zouden worden
door de winst van de andere.
Goed ondernemerschap lijkt
ons zoiets. Het ziet er niet naar
uit. De Post wordt steeds
duurder
GEHARD CRONÉ