iMrf«HI>Sl
jchaarste aan geld en
ond maken renovatie
\ZL tot beste oplossing
Plan D
lijkt
favoriet
Teleurstelling in de Kooi over
uitstel nieuwbouw clubhuis
WSW-ers weinig gelukkig met werksituatie
De bestaande AZ-<
om nu na al die andere plannen
in eens een plan D en vanwaar
al die aanhang voor dit plan?
„Allereerst omdat de beschikba
re geldstroom vanuit de schat
kist ten behoeve van de zieken-
huisbouw (een tweede aardgas
bel voorbehouden) maar be
perkt is. We moeten gewoon zor
gen dat we een lange tijd aan
het bouwen zijn om de kosten
uit te smeren. We hebben ten
slotte drie nieuwe Academische
ziekenhuizen te bouwen: naast
Leiden ook nog Utrecht en Am
sterdam, terwijl de VU en ook
Groningen nog wensen hebben.
Als plan C gekozen zou worden,
zou dat ook in fases moeten
worden uitgevoerd. En omdat
plan C veel minder flexibel is
dan D zou dat juist met meer
problemen gepaard gaan: tegen
de eerste fase aan zou dan op
een momentdat er weer geld
beschikbaar is verder gebouwd
moeten worden» hetgeen een
grotere overlast voor patiënten
zou veroorzaken dan de renova
tie in plan D. Bij renovatie
wordt er binnen gewerkt, ver7
werkt men minder bouwmate
rialen en is er van veel minder
hinder sprake", zo is het oordeel
van ir. Nieuwzwaag.
En dan hebben we meteen een
van de voordelen van plan D
boven plan C te pakken: de
patiënten hebben minder last
van bouwactiviteiten. Ter hoog
te van het Piet Paaltjespad zal
voor 45.000 m2 nieuwbouw ver
rijzen, voordat aan de renovatie
wordt begonnen. Volgens ir.
die in plan D zullen worden
Nieuwzwaag zullen hier drie
kwart van de ziekenhuisbedden
en de hele polikliniek moeten
worden ondergebracht samen
met een kleine researchafdeling
en een stukje onderwijs. Op nog
geen 100 meter afstand van het
station (in de versie C zou dat
800 meter zijn) zullen er twee
ingangen voor het ziekenhuis
moeten komen: een aansluitend
op het station voor de voetgan
gers en een voor de auto's ach
ter het Legermuseum aan de
Plesmanlaan. Hier moet ook
voor parkeergelegenheid wor
den gezorgd en wat dat betreft
heet de heer Nieuwzwaag een
aantal suggesties: een terrein
dicht bij de ingang, een onder
grondse garage, of een combina-
tieparkeergelegenheid voor zie
kenhuis en de naast het zieken
huis nog te scheppen woonwijk
in de Leeuwenhoek. „Er zal
hierover als plan D gekozen is
nog met de gemeente overlegd
moeten worden, maar we moe
ten er naar streven dat zo wei
nig mogelijk lelijk blik zicht
baar te laten" zegt de man ach
ter plan D.
Woonwijk
Dat brengt het gesprek meteen
op de mogelijkheid van een
nieuwbouwwijk in de Leeuwen
hoek. De schatting van het aan
tal mogelijke woningen in dit
gebied wordt door wethouder
Verboom (volkshuisvesting) te
hoog genoemd. De nota over
plan D maakt melding van 1500
huizen. Zelfs de werkgroep Mi
lieubeheer van de RUL noemt
in een commentaar op'dit plan
deze schatting aan de hoge kant.
Toch gelooft ir. Nieuwzwaag in
de haalbaarheid ervan: „In
overleg met de Rijksplanologi
sche dienst is dit getal er uit
gerold. Het hangt er natuurlijk
helemaal vanaf wat je bouwen
wilt. Flats zijn wat dat betreft
bij mij niet aan de orde. Mijn
gedachten gaan veel meer uit
naar gestapelde bouw in hoge
dichtheden, waarvan het Coupe-
JENSDAG 22 DECEMBER 1976
LEIDSE COURANT
PAGINA 3
In de gemeente Stompwijk mogen alleen nog maar zandau-
to's met 20 kilometer per uur bij het inhalen een stuk water
meepakken. Andere auto's zijn zwaar in overtreding en zullen
door de rijkspolitie fors worden aangepakt. Het is niet
voldoende als u in uw auto een doosje zand hebt staan.
De gemeente Stompwijk is overgegaan tot deze ferme maat
regel nadat haar was gebleken dat op deze weg auto's
voortdurend over het water inhaalden, aldus ernstige schade
aan de walkanten veroorzakend. Bij zandauto's geeft dat niet.
aangezien het bij het inhalen verloren zand de walkanten
vanzelf weer opvult. Slim geredeneerd van Stompwijk.
R ijksdaaldereoneert
De Engelse pianist Richard Deering zal woensdag 5 januari
in de kapelzaal van het Leidse K O-gebouw een rijksdaal
derconcert geven. Aanvang 20.15 uur. Toegang 2.50. waar
bij programma, garderobe en koffie zijn inbegrepen. Richard
Deering zal voor de pauze de sonate K.V. 570 van Mozart,
de Impromptu in Ges en de tweede ballade van Liszt
uitvoeren. Na de pauze worden de zesde nocturne van Field
en de sonate in C van Brahms uitgevoerd.
De kapelzaal van K&O beeft de beschikking over 100
zitplaatsen, betgeen intiem is maar ook bet aantal zitplaat
sen dus tot 100 beperkt. Snel reserveren bij bureau K& O
of bij de telefoonnummers 141141 of 141200 wordt daarom
aanbevolen.
Sportman
De Sportstichting Leiden zal dinsdag 4 januari op de Nieuw
jaarsbijeenkomst de Leidato-wisselprijs uitreiken. Deze prijs
wordt toegekend aan de sportman, sportvrouw of sportver
eniging van het jaar en de uitverkiezing hiervan geschiedt
door een speciale jury. Het is de zevende keer dat dit gebeurt.
Eén en ander vindt plaats m het restaurant van het zwembad
..De Zijl
Pech onderweg
'OOI
een onzer verslagge-
DEN De minder
'le toestand van 's
:'°fs Financiën gekop-
e aan het feit dat er
ie Leeuwenhoek (de
tjpd tussen Wassenaar-
en Plesmanlaan)
(«wel meer mogelijk is
~"e| een nieuwe zieken-
igant, maken dat de
tek^vatie van het Acade-
:h Ziekenhuis van
n verre de voorkeur
ient boven een heel
ziekenhuis. Dat is
inclusie van een ge-
ik met ir. K. W.
wzwaag de man ach-
lan D voor het AZL,
in november van dit
werd gelanceerd en
uitgaat van een
Jls-nieuwbouw, deels-
ïö5 ovatie oplossing voor
av problemen van het
iet J
23fLl-
2™ ceuze tussen nieuwbouw en
ieuwen is een van de eerste
die in 1977 de Leidse
móederen weer bezig zullen
l^i houden. Vöör 1 februari
pten ziekenhuis, universiteit
(gemeente voor de zoveelste
g .al hun zegje zeggen over de
■s ussen nog overgebleven plan-
y C Dezer dagen kregen zij na
oA wachten eindelijk een
luven toegezonden waarin
■JBordelen van plan D wer-
Popgesomd. Een en ander
■aard gaande met wat schets-
zonder dat overigens voor
m reen duidelijk was wat plan
u eigenlijk inhield. Wat wel
duidelijk uit de stijl van
folder (afkomstig van het
'^Jiisterie van Volkshuisvesting
Ruimtelijke Ordening) naar
0 en kwam was een warm plei-
i voor plan D gefundeerd op
groot aantal voordelen die
plan zou hebben: het zou
een bijdrage kunnen leve-
D, aan het groen houden van
Jtevenshofjespolder. Kortom
folder die geschreven zou
men zijn door een van de
Gi ikalere raadsleden of de
1 kgroep Milieubeheer van de
d8 ksuniversiteit.
ie eerste indruk wordt beves-
wanneer de man achter
D onverholen de loftrom-
afsteekt over de activiteiten
Ba i deze werkgroep en hun vi-
op de nieuwbouw van het
L. „Ik ben het helemaal met
miiieujongens eens", zegt ir.
W. Nieuwzwaag, directeur
1211 het bureau bijzondere pro-
1 ten van de Rijksgebouwen-
[J nst in Den Haag en lid van
commissie heroverweging
erheidstaken. Hij is ook de
in achter de coördinatie op
lesniveau van het Witte Sin-
Doelenplan" van de RUL.
len uitstekend verhaal, dat
mmentaar van hen. Het zou
ch doodzonde zijn wanneer de
evenshof, zo'n prachtige pol-
r, aan huizen zou worden op-
offerd". Het is even een uit-
ipje van het eigenlijke onder
lip af, maar aan de andere
nt toch ook weer niet want in
beschrijving van plan D
irdt met name op de voordeli-
bijkomstigheden van het
an gewezen.
ichatkist
laar eerst het plan zelf. Waar-
Automobilisten opgelet. De ANWB begint in bet nieuwe jaar
weer enkele cursussen „Pech onderweg", die van automobi
listen met twee linkerhanden redelijke knutselaars maakt.
Drie cursussen, elk bestaande uit vier lessen van ongeveer
tweeëneenhalf uur in vier achtereenvolgende weken, worden
in Leiden gegeven in de Technische School aan de Vijf
Meilaan 13 7.
De eerste cursus vangt aan op donderdag 17 februari,
gevolgd door cursussen op 8 maart en 18 april. Het accent
van de cursussen ligt op het „zelf doen" en ze hebben als
voornaamste doel automobilisten een zekere mate van han
digheid bij te brengen in het opsporen en verhelpen van
storingen die zich zowel thuis voor de deur als onderweg
aan hun auto kunnen voordoen. De belangstelling voor
„Pech onderweg" is groot. In de afgelopen jaren telde men
ruim 110.000 deelnemers. In Leiden kan men nadere inlich
tingen krijgen en zich opgeven bij het lokale ANWB-kantoor
aan de Breestraat 142, tel. 146241.
Vrijetijdscentrum
De popgroep ..De Spirit of St.-Louis" zal vrijdag 24 december
de laatste amusementsavond m het Leids Vrijetijdscentrum
opluisteren. Deze Leidse formatie zal met extra bezetting
optreden. De samenstelling: Arthur De Leeuw, percussie en
zang: Frank Vogels, drums: Dick RemeJinck, saxofoon; Bert
Davis, gitaar en effecten; Ronald de Leeuw, gitaar en fender
en Martin van Weizen. basgitaar. Aanvang 20.00 uur. toegang
f 3 voor leden, f 4 voor niet-leden.
Viering
De Latijnse Kerstnachtviering in de kapel van bet Leidse
Bonaventura-college aan de Mariënpoelstraat in Leiden
begint vrijdagavond 24 december om kwart vóór acht. Dus
niet om acht uur, zoals eerder was aangegeven.
Inhalen
ir. K. W. Nieuwzwaag, de man achter plan D.
paviljoens opgeknapt en vei^
bouwd, stukje bij beetje, 15 jaar
lang. Ir. Nieuwzwaag heeft uit
gerekend dat er zo een belang
rijk stuk werkgelegenheid kan
worden gewonnen: 1000 manja
ren. Renovatie is een stuk ar
beidsintensiever dan nieuw
bouw, en daarnaast toch nog
goedkoper: in totaal 50 tot 150
miljoen, omdat er veel minder
kostbare materialen nodig zijn.
„Bovendien, waarom zou je
nieuwbouw plegen als al die
gebouwen nog zo degelijk zijn",
vraagt ir. Nieuwzwaag zich af.
„Trouwens, de kleinschaligheid
van de paviljoens komt het con
tact van patiënt met de buiten
wereld ten goede".
Toch hoeven de artsen van het
AZL niet bang te zijn dat het
gesjouw met patiënten door de
buitenlucht bij de uitvoering
van plan D zal blijven. „Die
prehistorische wijze van werken
zal dan tot het verleden beho
ren" garandeert de heer Nieuw
zwaag. „De verschillende pavil
joens zullen door overdekte tus-
senblokken boven het wegdek
met elkaar worden verbonden:
patiënten hoeven niet meer
bloot te worden gesteld aan de
weergoden als ze van het ene
gebouw naar het andere moe
ten". Daarbij verwijst hij naar
de situatie zoals die na de uit
breiding van heelkunde zal zijn,
waar ook een samenvoeging van
paviljoens heeft plaatsgehad.
Kapitaalvernietiging
Geld en grond: twee elementen
die bij de geboorte van plan D
een grote rol hebben gespeeld.
Daarnaast veel voordelen voor
werkgelegenheid, patiëntenzorg
en de medische wetenschap en
een gunstige ligging voor het
openbaar vervoer (niet voor
niets betuigde de NS-directie
onlangs adhesie aan plan D).
Toch er is nog meer: „Wat moet
de universiteit in 's hemelsnaam
met 70.000 m2 ruimte die zou
vrijkomen als plan C zou wor
den uitgevoerd. Ik dacht dat het
streven van RUL en gemeente
Leiden er juist op gericht was
zo min mogelijk faculteiten bui
ten de stad te huisvesten. Wat
is Leiden zonder die universiteit
in z'n binnenstad", zegt ir.
Nieuwzwaag, van oorsprong zelf
een Leidenaar en als telg van
een huisarts in de Leidse bin
nenstad groot geworden. Bij de
uitvoering van plan D blijft er
altijd nog 25.000 m2 ruimte over
voor de RUL en dat is volgens
hem wel genoeg. „Een goed ge
bruik van deze gebouwen zou
kapitaalvernietiging voorko
men", concludeert plan D dan
ook.
En zo zijn we weer bij de cen
tjes. De centjes die tot herover
weging van de totale nieuw
bouw van het AZL leidden me
dio 1975 en die volgend jaar de
weegschaal wellicht zullen laten
doorslaan naar renovatie van
het ziekenhuis.
„Mij spreekt een totale nieuw
bouw ook meer aan", zegt de
heer Nieuwzwaag tenslotte. „Ik
ben tenslotte ook een bouwer.
Maar de afweging van financië
le, stedebouwkundige en plano
logische aspecten heeft met de
vele andere voordelen die een
gedeeltelijke nieuwbouw en re
novatie van het AZL bieden
ons tot de overtuiging gebracht
dat plan D verre de voorkeur
verdient".
ARJEN BROEKHUIZEN
gerenoveerd.
rusduin in Den Haag een fraai
voorbeeld is". „Bij zo'n aantal
is het groen houden van de Ste-
venshofpolder misschien moge
lijk", concludeert ir. Nieuw
zwaag vervolgens.
Al weer een voordeel voor de
gemeente. Maar daar blijft het
niet bij. Er zitten nog meer posi
tieve kanten aan plan D. Een
ervan is de „flexibiliteit". Ir.
Nieuwzwaag verduidelijkt dit:
„Als het nieuwe AZL in de
C-versie er zou komen zou je
kunnen zeggen als het klaar is:
hier hebben we een totaal ver
ouderd ziekenhuis daarbij een
Leidse hoogleraar citerend.
Plan C kun je niet aanpassen,
het is en blijft een monoliet. Met
D ligt dat heel anders. Bij een
over 15 jaar gespreide nieuw
bouw en renovatie kun je de
bestemmingen en de gebouwen
steeds aan elkaar en aan de
nieuwe omstandigheden aanpas
sen. En als er iets in beweging
is dan is het wel de medische
wétenschap".
Werkgelegenheid
Als plan D wordt uitgevoerd
komt er een duidelijk minder
monolitisch AZL dan in de ver
sie-C. Na de nieuwbouw van
45.000 m2 wordt het immers
voor zo'n 50.000 m2 aan oude
Een schets van het renovatieplan D voor het AZL. Het
donker gearceerde gedeelte zou het nieuwe AZL worden,
voor de helft geheel nieuw, voor de andere helft gereno
veerd. De ingangen zouden komen voor auto's bij XI aan
de Plesmanlaan en voor de voetgangers bij XII vlakbij
het NS-station.
LEIDEN De bewoners van de Kooi
zijn teleurgesteld dat de bouw van een
nieuw club- en buurthuis in hun wijk
opnieuw is uitgesteld. Een en ander
staat te lezen in het jaarverslag van
de stichting „Jeugdhaven".
De stichting beheert de clubhuizen „De Mirt"
aan de Lage Rijndijk, „Het Mierennest" aan de
Morsweg, ,,'t Breehuys" aan de Breestraat en
het Honk aan de Surinamestraat. Behalve ,,'t
Breehuys". dat begin 1976 geheel vernieuwd
werd heropend, voldoen de accommodaties van
„De Jeugdhaven" slecht.
„De Mirt" is er wel het slechts aan toe. Een
stuk grond aan de Bonairestraat is gereser
veerd voor een nieuw clubhuis. De stichting
stelt in haar jaarverslag dat CRM en de ge
meente aan de bouw van dit clubhuis de hoog
ste prioriteit hebben gegeven. Als tijdelijke
oplossing is de school aan de Driftstraat aange
boden. Deze ruimte zal geschikt kunnen wor
den gemaakt voor sociaal-cultureel werk in de
Kooi. „De Jeugdhaven" hoopt de school eind
1977 in gebruik te kunnen nemen.
Cursus EHBO
LEIDEN De katholieke
nationale bond voor E.H.-
B.O. afdeling Leiden
„Peerke Donders" start
op donderdag 6 januari
een nieuwe cursus EHBO.
De lessen worden gegeven
in de Don Bosco School
aan de Beijerincklaan
15a. De lessen beginnen
om acht uur. Cursisten
kunnen zich opgeven bij
mevrouw Merts, Roemer
Visscherstraat 1, tel.
071-768726 en bi] me
vrouw Tebarts. Aloëlaan
37, tel. 071—144678.
ENQUÊTE VORMINGSCENTRUM TROEF WIJST UIT:
LEIDEN De meeste WSW-ers zijn niet
bepaald gelukkig met de werksituatie
waarin ze zich bevinden. Dit blijkt uit
de uitkomsten van een enquête die door
de WSW-groep van vormingscentrum
„Troef" werd opgesteld.
Gebleken is dat veel personen, die kun
nen werken maar voor wie de gelegen
heid om onder normale omstandigheden
arbeid te verrichten niet of voorlopig niet
aanwezig zijn en die daarom te werk
worden gesteld in het kader van de Wet
Sociale Werkvoorziening, liever een vaste
baan hebben. Tevens voelen de meesten
zich minder gewaardeerd dan degenen
die m vaste dienst bij dezelfde instelling
of hetzelfde bedrijf werkzaam zijn.
Bijna alle WSW-ers vonden hun loon te
laag. De lonen liggen vijf procent lager
dan in het vrije bedrijf. De WSW-groep
van ..Troef' noemt dit onredelijk „omdat
het falen van de maatschappij op die
manier op de nek van de WSW-ers neer
komt," aldus de groep in haar conclusies.
De groep heeft naar aanleiding van de
uitkomst van de enquête wel enige kri
tiek op het functioneren van de spciale
werkplaats „De Waard". Volgens haar is
er te weinig contact tussen de WSW-ers
De Waard. De sociale werkplaats blijft
in gebreke waar het het informeren van
het publiek over de WSW-regehng be
treft. Zelfs de WSW-ers moeten dikwijls
naar De Waard om informatie te krijgen
Gezien de ontevredenheid bij de WSW-ers
vraagt de groep zich af of de Waard de
overgang van de WSW naar een vaste
baan wel stimuleert en of De Waard wel
in de gaten houdt of de WSW-ers in het
bedrijf of de instelling waar zij werken
even veel te zeggen hebben als andere
werknemers. „Dit dient tot de normale
arbeidsvoorwaarden te horen," aldus de
groep.
