ACHT TOESTANDEN
OVER PSYCHIATRIE
Brief van Christakis:
vluchtelingen op Cyprus
„jjJeMclki^
TELEVISIE DONDERD
RADIO VANAVOND
RADIO DONDERDAG
TELEVISIE VANAVOI
\/2 liter chocolade vla voor
slechts 25
PAGINA 2
LEIDSE COURAN
1FI
WOENSDAG 22 DECEMBEL-
ARMANDO
Armando, links op de foto van het tv-programma „Heren
leed", staat als een veelzijdig mens in dit leven. Behalve
schrijven en spelen voor de tv beoefent hij ook het journalis
tieke vak, is hij literair actief en als beeldend kunstenaar
mag hij er wezen. Het Utrechtse Centraal Museum ziet het
althans met hem wel zitten en richtte een tentoonstelling
van zijn werk in, die tot eind januari te bezichtigen is. In
de jaren '50 al liet Armando zich kennen. Als aanhanger
van de Nul-groep exposeerde hij in het Amsterdams Stede
lijk Museum met collages van autobanden en reliëfs van
prikkeldraad. Later yoegde hij zich bij de Nieuwe Stijl en
toen dat allemaal in kleinere groepjes uiteen viel, koos hij
zijn eigen weg. Hij tekent sindsdien. Hij zet potlooodlijnen
die veel weg hebben van landschappen. Tussen het tekenen
en dichten door schrijft hij boeken, bijv. over de SS, en
maakte hij samen met Cherry Duijns de tv-rubriek „Poets",
die nogal wat opzien baarde. Op de tentoonstelling krijgt
men van dit alles een en ander te zien, vooral tekeningen
in zwart en rood krijt met als thema de machteloosheid
van de mens tegenover de onverschillige natuur, aan welk
thema ook enkele schilderijen zijn gewijd.
MIES
Evenals Willem Duys en An-
dré van Duin vraagt Mies
Bouwman het meeste geld
voor het openen van een
zaak. Zij krijgen er niet min
der dan 6000 gulden voor en
het middenstandsverhaal
doet dan ook opgeld dat het
goedkoper kan. Men verwijst
dan naar de jongen van zes
tien, die een eigen zaak open
de. Hoe? Met een breekijzer.
Op de redactie van het „Han
delsblad,'NRC" hebben ze al
die gevraagde bedragen eens
op een rijtje gezet. Het goed
koopst zijn Imca Marina,
Conny Vink en Cisca Peters.
Die doen het voor 800 gul
den. Saskia en Serge, Jac
ques Swart, Ben Cramer,
Rob de Nijs en Nico Haak
kan men voor rond de dui
zend gulden krijgen. Sjef van
Oekel doet het voor 1500 gul
den Ted de Braak voor het
dubbele. The Mounties krijgt
men voor 3500 gulden, Paul
Merroney voor 4000 en Seth
Gaaikema voor 5000.
SIMON
Simon Carmiggelt staat nu
ook met een reeks korte
schetsen op een CBS-elpee.
Die plaat heet „Ze doen
maar" en Simon schrijft er
zelf een verantwoording bij.
Als veel van zijn generatiege
noten denkt hij bij het ken
nis nemen van 's werelds
loop telkens weer: „Ze doen
maar". Dit is geen onver
schilligheid, maar een soort
berusting die de wijze natuur
bij het klimmen der jaren nu
eenmaal verschaft. In wat de
mensen doen legt hij nu een
geamuseerde belangstelling
aan de dag, mensen die net
als hij moeten leren ermee te
leven.
HERMAN
Herman van Veen is behalve
showman ook afgestudeerde
aan het Utrechts Conserva
torium. Aan die opleiding
dankt hij zijn liefde voor
oude muziek, die intussen
zijn beslag heeft gekregen in
diverse Harlekijn-elpees. Op
tweede kerstdag gaat hij die
voorliefde uitspelen in een
tv-programma. Hierbij zul
len oude muziekinstrumen
ten worden gebruikt en ook
oude composities. Het clave-
cimbel zal daarin een hoof
drol spelen.
MONIQUE
De NCRV-tv-serie „Sil de
strandjutter" deint als de zee
rond Terschelling in een
eindeloze deining na in de
NCRV-gids. De ene lezer kon
Monique v.d. Ven als Lobke
niet vergeten en schrijft zich
zelf 's nachts in slaap te hui
len. Een andere briefschrij
ver laat weten, dat de domi
nee bij het preken over men
selijk lief en leed voorbeel
den voor het grijpen aan
haalt uit „Sil". En weer een
ander zag fouten, bijv. wel
een redding bij storm, maar
geen opwaaiend zand of zul-,
ke moderne sporen in het
Terschellinger zand dat die
er onmogelijk in de tijd van
Sil gezet konden zijn. De hele
serie schreeuwt om een her
haling, dat wel.
NEDERLAND I
Teleac
18.15 Inleiding tol de ontwikke
lingsproblematiek
NOS
18.45 De Bereboot
18.55 Journaal
19.05 Van gewest tot gewest
19.50 Politieke partijen (PvdA)
20.00 Toestanden, TV-film
21.20 Ned. Hobo Kwartet
21.35 Journaal
21.50 Den Haag vandaag
22.05 Panoramiek
22.45 Studio Sport
23.10 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Staatsloterij (653, trekking 3)
18.55 Journaal
IKON
19.05 Een brief van Christakis
IKON/KRO/RKK
19.30 Kenmerk
NOS
20.00 Journaal
20.25 Socutera
EO
20.30 Doelenconcert
21.55 Naar Bethlehem, kerstmedi
tatie
22.00 Amerika 200
NOS
22.50 Journaal
17.55 Journaal
18.00 Niews
Westfalen
18.05 Omaruru, TV-s
18.40 De vogels in hetf
serie
19.15 Hier und Heute
19.45 Truc om kwart vooi)
20.00 Journaal
20.15 48 Uren
21.00 Een plaats voor dit]
21.45 Apotheek no. 3 in
22.30 Joürnaal
DUITSLAND
18.30 Percy Stuart, TV-se{
19.00 Journaal
19.30 Sportspiegel
20.15 ZDF-Magazine
21.00 Journaal
21.15 HuisvrouwentherapJ
.21.45 De brave soldaat
TV-serie (afl. 4)
Journaal
BELGIE
NEDERLAND
18.45 De Wombles
18.50 Bonanza, TV-serie
19.45 Journaal
20.15 Superstar 1976, afl.
21.30 Kerstliederen
21.40 Filmpremières
22.30 Journaal
NEDERLAND I
EO
14.00 Watervogels
14.30 Mauro, de zigeuner
15.30 Van hart tot hart
BBEBi
10.00 Journaal
10.05 Draaischijf
10.20 The Bishop's Wife, speelfilm
(1947)
12.05 ZDF-Magazine
21.50 Persoverzicht
13.00 Journaal
16.15 Journaal
16.20 Huisvrouw en maatschappij
16.50 Bloementypen, bloe
17.05 Leven in de rolstoe
17.55 Journaal
DUITSLAND
15.45 Sancho, speelfilm (ajw
16.30 Stichters en zone
mentaire
17.00 Journaal
17.10 Die Biene Maja, teki W
17.40 Draaischijf
15.30 Het matrozengraf
16.25 Toto en de stroper
HILVERSUM I
18.30 Nws. 11.41 (S) De een ziet het
zus en de ander zo. 19.00 (S) Muzlek-
triptiek van zeven tot tien, met om 19.00
(S) Jazz-Sir; 20.00 Eight o'clock special;
21.00 (S) Kruis en Mol. 22.00 (S) Een
mondje Frans 22.30 Nws 22 40 Aktua
III 23.00 (S) Het bezoek, hoorsp. 23 49
(S) Lichte gram. muz 23.55-24.00Nws.
HILVERSUM II
18.00 Nws 18.11 Dingen van de dag.
P P 18.20 Uitz. D'66. VARA 18.30 (S)
Tussen start en finish. 19 30 (S) Vrije
tijd, blije tijd. 20.00 Nws. 20.05 (S)
VARA-Klassiek 21.30 (S) Gesd
de schrijver A. Alberts. 21.5*®
Klassiek. NOS: 22.30 Gamma vl
en Beta 23.00 (S) Met hetj»
morgen (23.05 Akt.overz. 23r
Haag vandaag. 23.52 Even oni..
voor het slapen gaan 23r
Nws. f11'
HILVERSUM II
^t<
NOS: 18 03 De vacaturebank.
NOS-maal 19.30 (S) Langs de la
(S) NOS-jazz 0 02 (S) Metro's L»s:
Musci. 1.02 (S) Take it easy.V
Dat wordt weer nachtwerk. 4.07fc
De achternacht
HILVERSUM I
NCRV 7 00 Nws 7.02 Het levende
Woord. 7.08 (S) Te Deum Laudamus
gewijde muziek. 7 30 Nws. 7.41 (S)
Vandaag donderdag. Gevarieerd
programma (7.41 (S) Hier en nu) 8 24
Op de man af Evangelisch kommentaar
bij de tijd. 8 30 Nws. 8.36 Gymnastiek
voor de huisvrouw 8.45 (S) Tot uw
dienst. Klassieke kamer- en orkestmu
ziek 9 45 (S) Onder de hoogtezon.
Muzikaal ziekenbezoek 10.30 Nws
10 33 (S) In 't zilver. Programma voor
oudere luisteraars. 12 00 (S) De Kilima
Hawaiians Show. 12.15 8oer en tuinder
12.26 Mededelingen voor land- en tuin
bouw. 12.30 Nws. 12 41 (S) Hier en nu.
12.55 (S) Middagpauzedienst 13.15 (S)
Metropole Orkest. Amusementsmuziek.
13.30 (S) Globaal. Gevarieerd program
ma. (15.30 Nws.) 17.30 Nws 17.32 (S)
HILVERSUM II
AVRO 7.00 Nws 7.11 Ochtendgymnas
tiek 7.20 Op blote voeten- vraag- en
antwoordspel (8 00 Nws. 8.11 Radio
journaal.). 8.50 Morgenwijding. 9.00 Pro
gramma over het Leger des Heils. 9.35
Waterstanden. 9.40 Arbeidsvitaminen:
populair verzoekplatenprogramma
(10.00-10.10 Radio Lawaaipapegaai).
HILVERSUM III
TROS. 7.02 (S) Vaak 's ochtem i:
(S) Pep op drie 11 03 (S) Ge i
Vries draait op verzoek 12 03 (S p|
Klaas en priizen. 14.03 (S) Polde i,
rade. 16.03 (S) Europarade.
"inwi.'.ii'i
KRO: 7 00 Nws. 7 02 (S) Bal
klassieke kamer- en orkestmuz!
Nws 9 02 (S) Gedachten ter
ging. 910 (S) Fluit en klarine
muziek 9 30 Ik sta hier met vo
ken te praten. 10.00 (S) Aubad
sieke en moderne muziek. 12 r
Rondom Haydn 14 00 Nws. 1 I
Hoogachtend Herhalingen va
gramma's. 15.00-17.00 (S) Kolli
alledaags en zeldzaam.
speelt vanavond „Muziek voor
hobokwartet" van Joep Straes-
ser. Regie heeft Fred Bosman.
Joep Straesser, kompositieleer
ling van Ton de Leeuw, voltooi
de zijn „Muziek voor hobokwar-
tet" in detember 1962. Kern van
het driedelige werk is een onge
veer vijf minuten durende sce
ne, waarin de vier instrumenten
(hobo, viool, altviool en cello) als
gelijkwaardige partners worden
behandeld. Dit centrale deel
wordt door een Proloog en Epi
loog omlijst.
Ned. I, 21.20 uur.
Amerika 200
De EO zendt vanavond in de
serie documentaires over Ame
rika deel 3 uit: „New York".
Toestanden.
Sedert de oprichting in 1969
heeft het Werktheater zo'n
veertig projecten onder han
den genomen, waaronder in
1972 „Toestanden" dat „een
reflectie wil zijn van een ei
gen democratiseringsproble-
matiek, overgezet naar situa
ties in psychiatrische inrich
tingen, gestimuleerd ideeën
van de psychiaters Laing en
Foudraine". Dat het ingewik
kelder klinkt dan het is kunt
u vanavond zelf constateren
als een uit acht delen opge
bouwde verfilming van „Toe
standen" door Thijs Chanows-
ki op uw scherm komt.
Het was Chanowski's opzet
dat dit met subsidie van
C.R.M. en participatie van de
N.O S. tot stand gekomen
achtluik als discussiefilm in de
psychiatrie gebruikt zou wor
den. Bij vertoning in de huis
kamer is een zekere begelei
ding beslist nodig voor de on
voorbereide kijker.
De leden van het Werktheater
spelen 'n aantal één-acters
over toestanden waarmee men
geconfronteerd kan worden
als men in contact komt met
de psychiatrie. De vragen „Wie
behandelt wie en wie kijkt
naar wie" worden geaccen
tueerd door dezelfde acteurs
afwisselend de rol van behan
delaars en patiënt te laten spe
len.
Thijs Chanowski raakte zo
V
van de voorstelling van het
Werktheater onder de indruk,
dat hij deze op film wilde vast
leggen. Pas na lang aarzelen
stemde het Werktheater daar
in toe op voorwaarde echter,
dat het een collectief van spe
lers en regisseur zou worden,
geheel volgens de traditie van
het Werktheater.
Eigenlijk is het jammer dat de
verfilming pas tot stand kwam
na Milos Forman's „One flew
over the cuckoo's nest", waar
mee de film nu steeds onwille
keurig vergeleken zal worden.
Forman's „One flew over.
werd echter gemaakt als' een
bioscoopfilm, bestemd voor
een groot publiek, Chanowski
registreerde slechts een opvoe
ring van het Werktheater, zon
der meteen in het oog sprin
gende verhaaldraad, waarbij
ieder deel als onderwerp van
discussie kan dienen en waar
voor naar aanleiding van de
televisieuitzending telefonisch
contact kan worden gezocht
met de Stichting Korrelatie
onder nummer 030—331335.
Een geheel andere opzet dus
als „One flew over.maar
daarom met minder boeiend.
Zo kijken we in het eerste deel
„Thuis" even vreemd aan te
gen 'n elkaar betuttelend echt
paar de vrouw wordt ge
speeld door Jbop Admiraal!
met een vergeefs voor haar
vrijheid vechtende dochter en
een bemoeizieke, bezoekende
tante. In „Het gebouw" is. een
psychiatrische inrichting on
derwerp van een televisie-quiz.
Het is allemaal wel pakkend,
maar je vraagt je dan toch af,
waar het de komende 80 minu
ten naar toe moet. Even door
zetten, want „Het systeem" en
„De picnic", waarin respectie
velijk het medisch-hierarchi-
sche systeem ter discussie
wordt gesteld en de patiënten
een eigen „uit-je" organiseren
roepen sterke herinneringen
op aan Forman's film. Met
„Bewustwording" en „Door
braak" wordt een dramatisch
hoogtepunt bereikt, niet in het
minst door het aangrijpend
optreden van Daria Mohr, die
als apathisch meisje via 'n
simpel verhaaltje over een ko
nijn steeds meer „loskomt".
Een solo van enkele minuten,
die je vastgenageld aan je
stoel doet zitten en als acteer
prestatie voor de camera in
Nederland alleen nog maar te
vergelijken is met die van José
Ruiter in René van Nie's
„Kind van de zon".
„Toestanden" laat overigens
heel duidelijk zien dat het
filmtalent bij ons in het Werk
theater gezocht moet worden.
Het samenwerkingsverband
schijnt het ideale klimaat te
zijn voor het opleiden van ac
teurs die zich natuurlijk en
ongedwongen voor de camera
kunnen bewegen.
Na het geraffineerd gemon
teerde „Herkenning" vier
vrouwen, die elkaar afwisse
lend één tekst uitspreken
volgt „Weer thuis". De cirkel
is dan rond, de dochter weer
bij haar ouders, maar nu te
gen de situatie opgewassen. Er
zit een duidelijke volgorde in
de los van elkaar staande acht
delen, al ontdekt men die pas
later.
Ook al ben je 'n volslagen leek
op het gebied van de psychia
trie zal „Toestanden" u niet
onberoerd laten. Voor vragen
naar aanleiding van deze voor
bepaalde personen toch wel
verontrustende film kunt u
zich telefonisch tot de Stich
ting Korrelatie wenden.
Ned. I, 20.00 uur.
V
HILVERSUM - De NCRV
heeft het schema voor een
nieuwe topstructuur aan
vaard. Op 10 juni 1977 zal de
verenigingsraad het plan moe
ten goedkeuren en besluiten
tot statutenwijziging. De
NCRV zal in de loop van 1977
overgaan tot het volledig sa
menbrengen van vereniging
en bedrijf onder een algemene
raad van bestuur.
Deze wordt gevormd door een
voorzitter, een secretaris/pen
ningmeester, een lid belast
met de supervisie over radio,
televisie en programmablad en
de vertegenwoordiger in de
Raad van Beheer van de NOS.
Nader wordt nog bezien, of dr.
Scène uit „Een brief van Christakis".
Verschuiving
NCRV-top
mr. J. Ozinga, de voorzitter
van de NCRV die op 31 de
cember 1977 aftreedt en de
verenigingssecretaris, de heer
J. Kieft, die in maart 1978 met
pensioen gaat, voor korte tijd
tot de raad van bestuur zullen
toetreden.
Wel zal de huidige directeur,
drs. M. Geerink Bakker, de
supervisie voor de media wor
den en zal drs. A. W. W van
den Bos, lid van de raad van
beheer van de NOS namens de
omroep, in functie treden.
Secretaris/penningmeester
wordt de huidige vereniging
spenningmeester, drs. F L.
Burger. Indien de heer Kieft
toetreedt, worden deze func
ties voorlopig gesplitst. Onder
de raad van bestuur zullen de
diensthoofden fungeren. Op
volger van de heer Kieft als
verenigingssecretaris is mr. A.
Duyser, nu directiesecretaris.
Mr. Duyser wordt tevens se
cretaris van de raad van be
stuur. Voor mr. dr. Ozinga.
wordt nog een opvolger ge
zocht.
De IKON zendt vanavond uit
„Een brief van Christakis",
over vluchtelingen op Cyprus.
Christakis is een 11-jarig
Grieks-Cypriotisch jongetje dat
met z'n ouders in een tent in
één van de talloze vluchtelin
genkampen op het zuidelijk
deel van Cyprus woont. Ruim
twee jaar geleden kwam\het
gezin in zo'n kamp terecht na
dat het, net als tienduizenden
andere families, door Turkse
soldaten uit hun huis en hun
dorp in het noorden van het
eiland was verdreven. Christa
kis vertelt in een brief aan de
Nederlandse kinderen over de
vlucht, over z'n leven in het
kamp en over zijn hoop ooit
naar zijn geboortedorp terug te
kunnen keren.
Ned. II, 19.05 uur.
Van gewest
Van gewest tot gewest biedt
vanavond 'de volgende onder
werpen: een nieuwe strokarton
fabriek in Oost-Groningen, de
produktie van bestekken en sie
raden, het mannenkoor Beeker
Liedertafel en de Belgische be
devaartplaats Scherpenheuvel.
Aan het ondewerp over bestek
ken en sieraden verleent De Ko
ninklijke Van Kempen en Be
geer in Voorschoten medewerk
ing. Het bedrijf behoort tot de
oudste en grootste edelmetaal-
bedrijven van Europa. De pro-
dukten zijn van uitzonderlijke
ambachtelijke kwaliteit.
Ned. 1,19.05 uur.
Hobo kwartet
Het Nederlands Hobokwartet
HOU HET
SCHERM IN
HET OOG
Behandeld wordt de kolonisatie
van het eiland Manhattan, waar
de Nederlanders de eerste stad,
Nieuw Amsterdam, gesticht
hebben. Voorts in dit program
ma intervieuws met John Roo
sevelt, zoon van de voormalige
president en Gerrit van Schaick
over de exlcusieve klub van Ne
derlandse afstammelingen.
Ned. II, 22.00 uur.
Carnaval der
dieren naar
Monte Carlo
Bij aankoop van 1/2 liter slagroom
Geldig t/m zaterdag 25 de 'erntv.r
KUNSTEN KUNSTENAARS
De NOS zendt naar het Interna
tionale Televisie Festival van
Monte Carlo „Le Carnaval des
Animaux" van Camille Saint-
Saëns in.
Het werk werd 3 oktober, aan
de vooravond van Dierendag, in
het AVRO-programma „Jonge
mensen op het concertpodium"
uitgevoerd door een orkest dat
was samengesteld uit studenten
van diverse Nederlandse en Bel
gische conservatoria. De muzi
kale leiding en samenstelling be
rustte bij Jos Cleber, de regie
bij Joop Stokkermans.
Een avondje proza, poëzie en
muziek wordt donderdagavond
30 december gehouden in de
Haagse Kunstkring aan de Den-
neweg in Den Haag. De auteurs
Clara Eggink, Margaretha Fer
guson, Hella Haasse, Maurits
Mok en Johan van Nieuwenhui-
zen lezen voor uit eigen werk.
Voorts werken mee Trins Snij
ders, Albert Vogel en git*
Ap Bronkhorst.
„De wereld van het paard
het thema van de wintertent
stelling bij galerie Les Bf
Arts aan het Noordeinde 1
in Den Haag. De exposiü
dagelijks, behalve op zon
geopend van 10 tot 16 uur.