Veilig
het nieuwe jaar in
sloeg
Maxis
'seudokassier
>rse slag
Vredeling dreigt met
intrekken wetsontwerp
gewetensbezwaarden
itudie op nieuw
ibortusvoorstel
Menten kocht beeldjes
op Antiekbeurs in Delft
biJ
Prijs voor ontdekker Rembrandt
VDA EN VVD:
MINDER KOFFIE
IN GOOTSTEEN
Tornado Zwijndrecht
gaat niet dicht
tSDAG 21 DECEMBEK 19Yö
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Tijdens de vorige jaar
wisseling ging 25 miljoen gulden aan
vuurwerk gierend en fluitend in rook
op. Knetterend het nieuwe jaar in, met
aan de debetzijde 45 slachtoffers door
onvoorzichtigheid met vuurwerk. Elk
jaar opnieuw blijkt de maand decem
ber behalve een maand van huiselijke
gezelligheid en feesten, ook een maand
te zijn waarin het aantal branden en
ongevallen met zwaar letsel groot is.
Voorzichtigheid blijft dan ook gebo
den, wil men 1977 recht van lijf en
leden binnengaan.
Wanneer men op een paar zaken let, zal
het best wel lukken.
Koop de kerstboom niet te groot, zo
waarschuwt het Veiligheidsinstituut in
Amsterdam, waarmee wordt bedoeld
dat de boom vrij van gordijnen en
andere licht-ontbrandbare stoffen moet
kunnen worden opgesteld. Tevens dient
hij stevig op zijn voetstuk te staan,
zodat hij niet kan omvallen. Niets is
gezelliger, dan een boom met echte
kaarsjes. Maar het is niet van gevaar
ider nacontrole aangenomen
n onze parlementaire redac
tie)
N HAAG - De Tweede Ka
rleden Veder-Smit en Geurt-
(beiden VVD) en de heren
mberts en Roethof (PvdA)
Ien eind januari overwegen,
het haalbaar is, hun abortus-
Isontwerp, dat vorige week
ir de Eerste Kamer werd
worpen, in een iets gewijzig-
vorm opnieuw in te dienen,
indieners willen daar op dit
ment nog geen beslissing
:r nemen, omdat zij de opge-
nden sfeer.die na de gebeur-
issen in de Eerste Kamer is
tstaan eerst willen laten be-
elen.
vendien zullen vooral de bei
de socialisten wachten op de
resultaten van de nabesprekin
gen over de gebeurtenissen door
de voorstanders en tegenstan
ders van het abortus-westont-
werp in de WD.
Overigens heeft vorige week, te
gen de verwachting van velen
in, de WD geen schade geleden
voor het feit dat acht leden van
de liberale Eerste Kamer-fractie i
tegen het abortusvoorstel van
hun eigen partij en de PvdA
hebben gestemd. Er kwamen bij
het partijbestuur in Den Haag
weliswaar 135 opzeggingen van
het lidmaatschap binnen, maar
daar stond tegenover dat er zich
na de gebeurtenis van dinsdag
bijna 550 nieuwe leden meldden.
(Van onze parlementaire redac-
DEN HAAG De politieke
strijd rond de gewetensbezwa
ren tegen militaire dienst is in
i kritieke fase gekomen. Mi
nister Vredeling van defensie
liet gisteren in de Tweede Ka-
r doorschemeren, dat hij
overweegt om zijn wetsontwerp
in te trekken als het voorstel
van de ARP om alle gewetens
bezwaren voor erkenning in
aanmerking te laten komen, zal
worden aanvaard. Hij zal zich
hierover nog nader beraden
binnen het kabinet. Het gevecht
zal morgen worden beslist.
Het voorstel van de ARP, dat
kan rekenen op steun van een
minimale meerderheid, stuit bij
minister Vredeling op grote be-'
zwaren. Volgens hem ontbreekt
daarin de essentiële relatie tus
sen gewetensbezwaar en militair
geweld en biedt het geen hou
vast bij de toetsing van de be
zwaren.
Volgens het regeringsvoorstel,
dat gesteund wordt door WD,
KVP en CHU, moeten de bezwa
ren gericht zijn tegen militair
geweld en of het bepaald ge
bruik van wapens door het Ne
derlandse leger of een NAVO-
krijgsmacht.
Mocht minister Vredeling van
het Kabinet het groene licht
krijgen om met intrekking van
het wetsontwerp te driegen, dan
staat de Tweede Kamer in feite
voor het blok. De bewindsman
verlaat over tien dagen het kabi
net om EEG-commissaris in
Brussel te worden. Hij voelt er
niets voor om op de valreep van
zijn ministersbestaan nog een
nederlaag te lijden. Vandaar
zijn bereidheid om de kwestie
hard te spelen.
LEIDEN Drs. Defour heeft
gisteren in het Stedelijk Mu
seum „De Lakenhal" aan de
Oude Singel in Leiden de Jo
hannes Vermeerprijs 1976 ge
kregen. Namens de Johannes
Vermeer Stichting, die de prijs
toekent, overhandigde de heer
A. Blankert uit Den Haag de
heer Defour een forse oorkonde
en vijfduizend gulden. De heer
Defour heeft de prijs toegekend
gekregen voor zijn ontdekking
van Rembrandts schilderij „De
doop van de Kamerling", dat
momenteel in het Leidse mu
seum in het kader van de ten
toonstelling „Geschildert tot
Leyden anno 1626" te bezichti-
"gen is.
De Johannes Vermeerprijs
wordt toegekend om waarde
ring te tonen voor een persoon
of instelling die het afgelopen
jaar voor de Nederlandse beel
dende kunst en/of de kennis
daarvan een verdienste heeft ge
leverd die op uitzonderlijke wij
ze creatief, belangrijk en,'of be
langwekkend is.
Bij de uitreiking werd het be
lang en de zeldzaamheid van de
ontdekking nog eens benadrukt.
„Je maakt het maar één keer
mee in vijf levens", zei de heer
Defour. De heer Defour was
behalve in levende lijve ook nog
op een korte filmische docu
mentaire te aanschouwen waar
in de ontdekking en het onder
zoek van het schilderij werden
beschreven.
ontbloot. Geeft men desondanks aan
deze sfeermakertjes de voorkeur, dan
is het verstandig een emmer met een
natte dweil onder handbereik te zetten.
Electrische kerstboomverlichting is vei
liger, maar ook hiermee is voorzichtig
heid geboden. Het best kan men, na de
bedrading te hebben gecontroleerd, de
lampjes een half uur laten branden,
alvorens ze in de boom te hangen. Leg
bovendien het verlengsnoer zo neer, dat
het geen struikelobject is; anders gaat
de boom gegarandeerd een keer om.
En, zo zegt het Veiligheidsinstituut, doe
de lampjes uit als u de kamer verlaat.
Liever geen kaarsjes dus in de boom,
maar elders in dé kamer kan natuurlijk
wel. Doch ook hier geldt de regel dat
ze niet in de buurt van brandbare stof
fen mogen staan. Plastic kandelaars, of
kaarsenhouders van ander brandbaar
materiaal, zijn uit den boze. Kaarsen in
kerststukjes moeten speciaal in de ga
ten worden gehouden. Zet ze dan ook
in het gezichtsveld, maar niet op de
schoorsteen of bij de radiator van de
centrale verwarming, want door de
warmte worden de kaarsen week en
buigen om. Voor de zekerheid kan men
de kaarsen beter niet helemaal laten
opbranden.
Letterlijk spelen met vuur is kinderen
of huisdieren alleen te laten met bran
dende kaarsen.
„De vlam in de pan" komt bij het
bakken van oliebollen nog wel eens
voor. Het is geen reden tot paniek. Door
er water op te gooien maakt men de
zaak alleen maar erger. De beste metho
de is een deksel met een schuivende
beweging op de pan te leggen. Een
vochtige dweil op de deksel kan wel.
Blijf bij de pan en wacht rustig af tot
hij is afgekoeld. Als het zover is dient
de pan aan de buitenkant te worden
schoongemaakt en dan kan het bakken
weer beginnen.
Tenslotte de laatste dag van het jaar:
vuurwerk.
Als algemene regel geldt: koop alleen
vuurwerk waarop een duidelijk leesba
re Nederlandse handleiding staat. Het
is weliswaar een wettelijke verplichting,
maar ondanks dat komt er toch ook
ondeugdelijk spul op de markt.
De winkelier, bij wie men vertrouwd
vuurwerk kan kopen is te herkennen
aan een raambiljet met de tekst: „Ver
koop vuurwerk. Roken en Open Vuur
Verboden".
De beste manier om vuurwerk te bewa
ren is in een metalen trommel. Zoals
waarschijnlijk wel bekend is, is het
riskant vuurwerk aan te steken met een
lucifer of een aansteker. De enige veili
ge manier om rotjes en aanverwante
artikelen te ontsteken, is met het ui
teinde van een brandende sigaret of
sigaar. Het opnieuw aansteken van zo
genaamde missers is bijzonder gevaar
lijk, doordat de lont zo kort is, dat er
te wemig tij^ overblijft om uit de buurt
te komen. Steek ze dus niet opnieuw
aan, maar laat ze evenmin op straat
liggen. Want het is inmiddels een „goe-,
de gewoonte" geworden dat jongetjes
op nieuwjaarsochtend de straat afzoe
ken naar dergelijk vuurwerk, om nog
een uurtje pret te hebben.
Tot slot een smeekbede aan iedereen
die van plan is vuurwerk af te steken:
Gooi er niet mee, zeker niet naar men
sen en dieren, houd het resterend vuur
werk achteraf, opdat het niet voortijdig
de lucht in gaat en geef rotjes niet in
handen van kinderen, ze zien alleen het
mooie vuur, maar niet de gevaren.
(Van een onzer verslaggzvers)
DEN HAAG De hoge kof
fieprijzen laten de meeste
consumenten niet koud. Vol
gens het Konsumenten Kon-
takt heeft bijna 60 procent
van de koffiedrinkers door de
constante prijsverhogingen
van de laatste 18 maanden in.'
meerdere of mindere mate
zijn koop- of consumptiege
drag gewijzigd.
„Wij blijven weliswaar een
volkje van koffiedrinkers,
maar we letten meer op de
kleintjes", concludeert Konsu
menten Kontakt na een enque-
te onder ruim 200 gezinnen.
Bijna 11 procent is minder
koffie gaan drinken. Van de
ondervraagden is 27 procent
de koffie op een andere wijze*
gaan zetten: slapper. Veel
mensen hebben het maatlepel-
tje weer in ere hersteld. Er
gaat tegenwoordig ook minder
koffie de gootsteen in. Veel
mensen zouden ook op een
ander, goedkoper merk zijn
overgeschakeld of op een an
dere, goedkopere winkel zijn
overgestapt.
Het partijbestuur van de
PPR heeft zich gister
avond in Utrecht beraden
over het besluit van de
centrifugeproject in Alme
lo af te wijzen. De gevol
gen ervan kwamen gister
avond in discussie.
Kinderen en vuurwerk: levensgevaarlijk
tvinder
agt 2,5
iljoen
lden
een onver verslaggevers)
ERDAM De Arnhemse
der W. Mans, is gisteren
ctie gestart om middels
len van nominaal hon-
gulden bij de kleine man
miljoen gulden los te
n, die hij nodig zegt te
n voor de verdere ontwik
van een nieuw, energie-
rend aandrijfsysteem.
tijdig voldoende geldmid-
beschikbaar zijn", ver-
irde hij in Amsterdam, „is
ogelijk het proto-type eind
begin 1978 op spectaculaire
voor te stellen, namelijk in
rm van een 50 tot 75 pk
Imotor. Deze krachtbron zal
uitzonderlijk laag brand-
erbruik hebben, geen eisen
n aan de brandstofkwali-
weinig onderhoud vergen'
jat hij geen bewegende de-
heeft, en ongekend schone
aatgassen hebben".
\s werkt al sinds 1960 aan
uitvinding, maar heeft er
ns zijn zeggen nooit finan-
5 warm voor kunnen krij-
Daarom probeert hij het nu
leze manier.
Uit het
spoor
Enkele
ertswagons
gisteren op
weg naar de
Westhaven in
Amsterdam
ontspoorden
dicht bij het
einddoel.
Men zou pro
beren de wa
gons van
daag weer in
het rechte
spoor te krij
gen.
UTRECHT (ANP) Het plan,
om de produktie van de Torna
do-vestiging in Zwijndrecht
(190 werknemers) over te heve
len naar de vestiging in Etten-
Leur (530 werknemers) is alt
hans voor de eerstkomende drie
jaar van de baan.
Dit blijkt uit mededelingen van
de direktie aan een commissie
van drie onafhankelijke deskun
digen die op verzoek van de
vakbonden is ingesteld toen de'
directie ruim een jaar geleden
plannen aankondigde om de
vestigingen in Zwijndrecht en
Dordrecht (Tozindo, met 31
werknemers) over te brengen
naar Etten-Leur.
Tornado is sinds 1971 eigendom
van het Belgische concern Be-
kaerb. Sindsdien zijn Swan in
Roermond, Drameta en Toma-
dohuis in Dordrecht en Torna
do-puurs in België gesloten. De
bonden verzetten zich tegen
concentratie van de produktie
in Etten-Leur, omdat ze een ver
dere inkrimping van de werkge
legenheid vreesden.
Volgens districtsbestuurder W.
Peperkamp van de industrie
bond NKV heeft de commissie
van deskundigen het in het ver
leden door de bonden uitgespro
ken wantrouwen in het beleid*
van Tornado min of meer onder
schreven.
De al begonnen overbrenging
van Tozindo naar Etten-Leur
gaat door De 31 werknemers
kunnen kiezen tussen meegaan
of gaan werken in Zwijndrecht.
In Zwijndrecht zal worden na
gegaan, welke investeringen en
andere maatregelen er nodig
zijn om de produktiviteit zo op
te voeren, dat de fabriek rede
lijk rendabel wordt
militaire post bij de Navo te hebben ge
werkt. Dit alles maakte zo'n betrouwbare
indruk dat hij op staande voet werd aange
nomen. Er werd zelfs niet naar zijn antece
denten geïnformeerd.
Volgens de officier was de personeelschef
bang geweest de verdachte voor het hoofd
te stoten als hij naar die antecedenten was
gaan informeren.
De nieuwe kracht kwam meteen op een
verantwoordelijke post op de telkamer,
waar de inkomsten van het bedrijf werden
verzameld. Binnen veertien dagen werd hij
aangewezen om de chef, die met vakantie
ging, te vervangen. De advertentie-agent, die
zich binnen het bedrijf uit voorzorg bij
dezelfde roepnaam - Koos - liet noemen
waarmee hij ook bij de buitenwereld bekend
was, kocht op 29 juli in het bedrijf een
slaapzak. Die nam hij de volgende dag weer
mee, zogenaamd om te ruilen. Maar daarvan
kwam niets. Hij gaf op 30 juli twee mede
werksters van de telkamer toestemming om
eerder naar huis te gaan en sloeg toen zijn
slag.
Hij propte bankbiljetten van honderd, vijf-
en-twintig en tien gulden in de slaapzak en
verdween daarmee, nadat de bedrijfsrecher
che, zoals gebruikelijk, de duizendjes en
dubbeltjes in de telkamer had gecontroleerd.
Van afbetalen van zijn schulden kwam niets.
De president van de rechtbank, mr. S. Slag
ter, zei gisteren dat de verdachte nu met het
bedrag van Maxis mee voor bijna een half
miljoen in de schuld staat.
Toen de verdachte vertelde zich nu inge
schreven te hebben bij een sociale academie
(„ik heb gemerkt dat ik goed met kinderen
kan opschieten en omgekeerd ook") zei mr.
Slagter: „Zou u niet liever hard gaan wer
ken om alle mensen die u benadeeld hebt
schadeloos te stellen"?
DEN HAAG De Zwitserse regering beschikt De twee goudkleurige beeldjes die de rechter-eom-
sinds gisteren nu ook over het uit Rusland afkom- missaris mr. J. van Duuren vorige week in de
stige materiaal over de van oorlogsmisdaden Blaricumse villa van Menten in beslag liet nemen,
beschuldigde P Menten. Vorige week stelde de blijken door Menten op de Antiekbeurs in Delft
Zwitserse bondsraad een beslissing in de zaak- te zijn gekocht. Ze zijn al honderd jaar in Neder-
Menten uit, omdat men aan het uit Nederland land en stammen uit de Napoleontische tijd. Mr
afkomstige dossier onvoldoende had; men wilde Van Duuren was tot inbeslagname overgegaan,
ook de gegevens uit Rusland. omdat een Israëlische getuige had gesuggereerd,
dat Menten ze destijds in Polen had gestolen.
Deze werden anderhalve week geleden door de De oud-directeur van de Rijksvoorlichtingsdienst
Russen aan Nederland toegezonden. Na het ver- mr Landré, die vrijdag door premier Den Uyl van
zoek van Zwitserland zijn ze onmiddellijk vertaald Z1jn geheimhoudingsplicht is ontslagen, omdat hij,
en gisteren overhandigd. zoals hij had gesuggereerd, uit zijn RVD-tijd wel
De Zwitserse Bondsraad komt morgen weer bijeen wat zou kunnen vertellen over relaties tussen
om de zaak Menten te bespreken. Het staat nogMenten en vooraanstaande politici, heeft nu ver-
geenszms vast, dat er nu wel een beslissing over klaard nauwelijks iets verhelderends te berde te
uitlevering, c.q. uitwijzing wordt genomen. kunnen brengen.
PPR-overleg
PPR-partijraad om de uit
breidingen van het ultra-
JRDAM (ANP) De Officier van
5e bij de rechtbank in Amsterdam,
van den Berge, heeft gisteren wegens
jistering tegen een 34-jarige adverten-
ent uit de hoofdstad één jaar gevange-
af met aftrek geëist. De man had eind
ran dit jaar, kort nadat hij daar als
ir was gaan werken, bij het grootwin-
flrijf Maxis in Muiden een bedrag van
|5 gulden weggenomen. Toen hij een
|d later in Zwitserland werd aangehou-
yas het geld bijna op.
Üvertentie-agent verkeerde in grote fi-
rle moeilijkheden toen hij een adver-
las, waarin Maxis een kassier vroeg.
:o vertelt hij ter zitting, groeide
•m het idee om te proberen via deze
'zijn schulden af te betalen. Hij diende
bij de personeelschef aan als Jacques
in het bezit van het SPD-diploma.
|ei ook tien jaar lang op een hoge
