Luchtig programma over
de pijn van Piet Paaltjens
VPRO en EO
willen betere
uitzendtijden
Wijziging in
voorbereiding
tv-uitzendingen
BRUILOFT
Schaatsen Ned.-
Noorwegen op tv
Indianen V.S. in Geschonden verdrag"
televisie vanavo!
televisie zaterda
radio vanavond
Radio zaterdag
JULIANA EN BERNHARE
I PAGINA 2
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 17 DECEMBE1
De NOS-tv-rubriek „Beeldspraak", vast punt op de zondagavond,,
toont een langzame verandering van opzet. Niet als vroeger kiest
men een directe vorm van benadering, het doelgerichte duiden
van een mens of een verschijnsel, werkzaam in de sfeer van de
kunst. Men gaat nu meer impressionistisch te werk, omspeelt
veeleer de karakteristiek in plaats van die in de kern te pakken,
in de hoop zo tot iets wezenlijks te komen.
Een gaaf, maar daarom nog niet
geslaagd voorbeeld van deze
werkwijze wordt zondagavond
getoond op Ned. II om 22.40
uur. Dan wordt een uitzending
gewijd aan de enige Weltsch-
merz-dichter waarover we hier
de beschikking hebben, nl. Piet
Paaltjens, die als dominee Fra
ncois Haverschmidt moeizaam
door de vorige eeuw heen leef
de, tot hij in 1894 aan zijn leven
sleed te gronde ging.
Men kent Piet Paaltjens van zijn
studentenpoëzie, zijn even wee
moedige als ironische „Snikken
en grimlachjes", geschreven in
zijn Leidse jaren en afgerond in
een bundel van 1867. Nadien
kwam hij als dominee terecht
ergens in eenFriese uithoek, la
ter Den Helder en Schiedam.
Hij schreef toen geen gedichten
meer, maar preken. Deze heb
ben het nooit tot de status van
literatuur gebracht, maar zijn
wel zo bepalend voor de mens
Haverschmidt, dat men ze meer
en meer is gaan beschouwen als
menselijke documenten van ont
hullend gehalte.
Die preken zijn slechts in kleine
kring bekend én zo'n NOS-uit-
zending zou er toe kunnen bij
dragen, dat daaraan een wijdere
spreiding zou worden gegeven.
Dit past echter niet in de opzet
van Beeldspraak-nieuwe stijl.
Men gooide het over een andere
boeg, koos de naaste omweg
door een Paaltjens-fan, en wel
de over-enthousiaste neerlandi
cus Rob Nieuwenhuys, de weg
te laten volgen, die Haversch
midt door het leven is gegaan.
Bij elke plaats waar Haversch
midt weieens een voet heeft ge
zet, citeert hij wat regels van
Paaltjens of laat hij zich inter
viewen door samensteller Koos
Schippers en zich in het beeld
plaatsen door regisseur Jonne
Severijn. Geen boos woord over
een zo bevlogen figuur als Rob
Nieuwenhuys, al komt hij soms
warrig en druk over, maar van
Paaltjens ontwaart men niet
meer dan een schim, en dat is
minder dan men mag verwach
ten van een tv-rubriek die
krachtens zijn titel een beeld
belooft
Rob Nieuwenhuys: „Snikken en
grimlachjes zijn geen studenten
poëzie. Het was veel erger. In
zijn gedichten uit hij zijn angst
voor de dood, die tegelijk toch
een vriend voor hem was als
een engel die hem zal verlossen
van het leven waar hij niet te
gen opgewassen was. Hij spot
met het pianospel van Hedwig,
die in een aan haar gewijd ge
dicht zo mooi speelt, dat zij al
zijn dode dromen weer uit hun
graf trekt. Hij leed aan de ge
voelens die zij losmaakte en
schreef: „Ik stik als ik afdaal in
mijn eigen ik". Zo kon hij ook
de spot drijven met de plichten
van het predikantenambt".
Daarvan krijgen we in deze uit
zending een en ander te horen.
Hij deed allerlei dingen die een
dominee niet zijn toegestaan,
zoals een lijkwade en een lijk
kist in zijn werkkamer. Hij ge
droeg zich te eenzelvig, sloot
Rob Nieuwenhuys druk in de weer voor de camera over Piet Paaltjens.
zich af voor zijn omgeving. Zijn
huwelijk was niet gelukkig, om
dat zij niet bij elkaar pasten.
Eens liep hij hard te fluiten op
straat Toen vroeg hem een ken
nis waarom hij zo floot, waarop
Haverschmidt antwoordde: „Ik
fluit omdat een dominee niet
vloeken mag". In meer opzich
ten gedroeg hij zich te vrijzin
nig. Dat werd in de gemeenten
niet gemakkelijk geaccepteerd.
Men stoorde zich ook aan zijn*
scherts als hij erin slaagde een
opgeruimde toon aan te slaan.
Hij werd vaak verteerd door
een kwellend verlangen, heim
wee naar het andere leven, dat
hij tenslotte vrijwillig zocht
In zijn preken kondigt hij dit
aan, zij het niet met zoveel
woorden, en uiteraard volgens
interpretaties achteraf. Zijn pre
ken, die beginnen met een bij
beltekst maaar gaandeweg
overgaan in zelfbekentenissen,
smartelijk en vol zelfspot, zijn
steeds zo persoonlijk, dat ze de
lezer niet onberoerd laten. Hij
roept daarin de worgengel aan,
de dood, een vriend die belooft
wat de wereld niet vermag te
schenken. Zijn levensangst in
die preken toont een gevecht
tussen de dood, God en hemzelf.
En zelf moest hij ervan zeggen:
„Ik heb de Schiedamse kerk
leeggepreekt, omdat ik preekte
over de leegte in mijzelf'.
En dat is wel even andere kost
dan de vrolijk rondhuppelende
neerlandicus Rob, die galmend
met citaten strooit en verzuimt
de kijker mee te laten voelen
met de pijn van Paaltjens door
sprongsgewijs aan zijn preken
voorbij te gaan.
TON OLIEMULLER
Mies Bouwman op Ned. I om 19.35.uur.
met „Een van de acht".
Sonny and Cher: „A cowboy's work .is
never done", op Ned. II om 1$.49 uur.
De IKON zendt vanavond de
documentaire „Geschonden
verdrag" uit over de 9,6 miljoen
hectaren die de indianen van
Nevada in de V.S. in 1873 aan
de staat zijn kwijtgeraakt. Vol
gens de indianen werd de blan
ken slechts het gebruik van de
grond toegestaan, maar niets
zou zijn verkocht. De documen
taire brengt de hele rechtsstrijd
in beeld, gevoerd door een orga
nisatie van eigen
hun proces tegen de staat. Ge
toond wordt, wat met de grond
en de mensen is gebeurd; de
Wereldraad van Kerken heeft
zich sinds lang achter de oor
spronkelijke bewoners gesteld.
Ned. I, 22.55 uur.
Hotel de hotel
André van Duin kan vanavond
Het was stil. Aan de einder
blafte 'n hond.'n Verre sirene
verried de aanwezigheid van
mensen.Vast ergens brand,zei de
een. Of'n ongeluk, zei de ander.
Zal je maar gebeuren. Dan moet
je wèl weten wie je waarschuwt.
Heb jij die nummers bij de hand,
vroeg de een. Bij m'n telefoon,
zei de ander.
weer schitteren als Koos Over-
water, die zijn broer Bob (Al-
lard van der Scheer) zijn dienst
en kan bewijzen in het hotel
van hem en Bob. In het hotel
is het kerstmis, dus extra druk.
Maar gelukkig is Koos er ook
nog.
Ned. II, 19.18 uur.
Jordaches
In de Jordaches worden Tom en
zijn zoon herenigd; Tom wordt
bovendien verliefd op de kokkin
van zijn boot. Billy, de zoon van
Julie, vindt het niet zo prettig,
als Rudy en Julie hem willen
opzoeken.
Ned. II, 20.25 uur.
Al geholpen?
Kerstsfeer in het waenhuis van
„Wordt u al geholpen", waar
plannen worden gemaakt om de
klanten van hun geld af te hel
pen. Het personeel is niet al te
enthousiast en hun ideeën ko
men niet boven het middelmati
ge uit. De kerstlunch pakt
rampzalig uit en wanneer de
personeelsleden gecostumeerd
op een bal verschijnen, is me
vrouw Slowcombe als Robin
Hood niet om aan te zien.
Ned. II, 21.10 uur.
Morgenmiddag
In het familieportret van mor
genmiddag praat Jeanne van
Munster met een circusfamilie,
de familie Van Kinsbergen,
waarvan de geschiedenis terug
gaat naar 1814. Het circus ligt
thans stil, na een enkelbreuk
van zoon Piet van Poel.
Zaterdagmiddag Ned. I, 16.45
Kersttoespraak
koningin Juliana
(Van onze radio- en tv-re-
dactie)
HILVERSUM De NOS-
radio zal op de eerste
kerstdag tussen 13.00 en
13.20 uur over alle vier
zenders de kersttoespraak
van koningin Juliana uit
zenden. Ook de wereldom
roep zendt de toespraak
uit.
Op maandag 20 december
zal de NOS-radio tussen
16.45 en 17.20 uur via Hil
versum 1 een reportage ge
ven van de kerstviering van
de koninklijke familie met
het personeel in paleis Huis
ten Bosch in Den Haag.
NEDERLAND 1
DUIT!
3 LAND 1
Lockheed
en Menten
naar
tv-concours
HILVERSUM - Van het
Internationale Televisie
Festival van Monte Carlo,
dat van 8 tot en met 19
februari 1977 wordt gehou
den, zijn de eerste drie da
gen gereserveerd voor de
kompetitie op het gebied
van de aktualiteiten (recht
streekse reportages en ge
filmde reportages), een con
cours dat vele jaren lang,
tot en met 1973, onder de
naam C.I.R.A. in Cannes
werd gehouden. Voor dit
festival in Monte Carlo
zendt de NOS deze keer
een programma van ruim
vijftig minuten in, dat be
staat uit samenvattingen
van hetgeen er door de Ne
derlandse televisie inzake
de Lockheed-affaire en de
zaak-Menten is uitgezon
den.
18.15 Engels voor beginners, les
13
NOS
18.45 De Berebool
18.55 Journaal
AVRO
19.05 Wie van de drie?
19.35 Eén van de acht
21.20 Gesprek met premier
NOS
21.35 Journaal
AVRO
21.50 Sportpanorama
22.30 MASH, tv-serie
IKON
22.55 Geschonden verdrag
NOS
23.45 Journaal
i dmmmn
den
18.55 Journaal
TROS
19.05 Calimero, afl. 6
19.18 Hotel de Botel, afl. 6
19.49 A Cowboy's work is never
done, tekenfilm
NOS
20.00 Journaal
TROS
20.25 De Jordaches, tv-serie (afl.
11)
21.10 Wordt u al geholpen? t.v.-
serie
21.40 Aktua TV
22.30 Sport
NOS
22.55 Journaal
17.55 Journaal
18.00 Nieuws uit
Westfalen
18.05 Een geval voor li
18.45 De vogels in het
de
19.15 Hier und Heute
19.45 Hit om kwart voorgs
20.00 Journaal
20.15 Hilde Breitner, tv-p
21.50 Het zevende zintuo
21.55 Actualiteiten uit Bg;
22.20 Journaal iï
22.35 Stand up and hl
speelfilm (1972)
0.15 Journaal 'e
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Het televisie-
produktieproces bij de NOS
waarin alle zendgemachtigden
deelnemen, wordt gereorgani
seerd. Het NOS-bestuur heeft
daartoe een plan aangenomen
dat is ontwikkeld door de on
derzoekgroep andragologie van
de Amsterdamse universiteit
De NOS had na een arbeidscon
flict met de cameralieden om
dit onderzoek gevraagd.
Belangrijkste conclusie van het
uitgebrachte rapport is, dat er
projectieleiders moeten worden
aangesteld, die het maken van
de programma's begeleiden van
het aanmelden van het idee tot
aan de uitzending. Het wordt
dan echter nodig, dat de pro
grammaplanning van alle zend
gemachtigden acht maanden
voordat het seizoen begint, bin
nen is.
Het plan werd door iedereen
toegejuicht, maar van omroep-
zijde werden enkele bezwaren
kenbaar gemaakt Men wil
graag meewerken aan zeer vroe
ge planning, maar dan moeten
er niet steeds, op vrij korte ter
mijn wijzigingen in de zendtijd
toewijzingen worden aange
bracht. Pas als men zeker kan
zijn van uitzenddata en -uren,
kan er in details worden ge
pland. Ook werd het bezwaar
geopperd, dat projectleiders van
de NOS worden aangewezen om
zich totaal in te leven in pro
gramma's van de omroepen. Dit
zou tot frustraties kunnen lei
den. De bezwaren zullen, aldus
zegde voorzitter Jurgens toe, na
der worden bestudeerd. Het
rapport zou de reorganisatie
willen laten ingaan op 1 septem
ber 1977, het college van om
roepprogrammaleiders televisie
wil twee jaèr langer wachten.
Ook deze zaak wordt nader be-
HILVERSUM Van de schaats interland Nederland-Noorwegen,
die zaterdag 18 en zondag 19 december op de Kunstijsbaan in
Eindhoven wordt verreden, zendt de NOS-televisie twee samenge
vatte reportages uit en wel op zaterdag van 17.35 tot 18.15 uur
via Ned. I en op zondag van 17.30 tot 18.30 uur via Ned. II.
Kommentatoren zijn Fred Racké en Ard Schenk. De uitzending
op zondag bevat bovendien beelden van het Nederlandse kam
pioenschap biljarten drie-banden in Hees wijk. Ben de Graaf
voorziet deze reportage van kommentaar.
(Van onze radio- en tv-redactie) S
HILVERSUM - Het NOS-be
stuur houdt zich in een extra
vergadering bezig met de be
groting 1977 in tweede lezing en
met de indeling van televisie
zendtijd voor de twee c-oinroe
pen.
De tv-zendtijd voor de c-omroe-
pen is allang het zere been.
VPRO en EO protesteren er te
gen, dat zij hun vaste avonden
hebben op woensdag en donder
dag. De woensdag achten ze on
geschikt omdat dan dikwijls op
het andere net voetbalreporta
ges worden uitgezonden en de
donderdag is niet aantrekkelijk
omdat die ook de vaste zend-
avond van een omroep op het
andere net is. Bovendien vinden
de c-omroepen het niet prettig
regelmatig een avond te moeten
delen. De NOS, die uiteindelijk
voor de verdeling van de televi
siezendtijd staat, moet hier in
beslissen. De moeilijkheid is,
dat de NOS twee vaste uitzend-
avonden per week heeft en de
vijf a-omroepen elk één. Dat
zijn tezamen zeven avonden. De
c-omroepen moeten dus altijd
tegenover een vaste uitzend-
avond staan. De VPRO is in
oktober bij de minister van
CRM tegen deze situatie in be
roep gegaan.
Film van
Ome Willem
vervroegd
(Van onze radio- en tv-re
dactie)
Op grond van de resulta
ten van een onderzoek
naar de wensen van ouders
met jonge kinderen, heeft
de VARA besloten „De
film van Ome Willem"
vroeger te laten beginnen.
Uit het onderzoek bleek,
dat de meeste ouders met
kinderen van jonger dan
zeven jaar, dit programma
eerder op de middag wil
den zien. Ome Willen komt
voortaan op woensdag- en
zaterdagmiddag om 15.30
uur op de buis; dat is an
derhalf uur eerder dan te
voren.
Film van Ome Willem: anderhalf uur vervroegd.'
DUITSLAND
18.20 Laurel Hardy ft
19.00 Journaal e
19.30 Buitenlandjournaa I
20.15 Petrocelli, tv-serie
21.15 Journaal
21.30 Eénakters rond In4
22.30 Sport
23.00 Journaal Ie
23.05 Geh' zu den Gaukf5
ret '2
0.10 Journaal
18.00 Mumfie j(
18.15 Open school 1(
18.45 Dag aan dag c
19.10 R.K. uitzending a
19.45 Journaal
20.15 The reluctant 's
speelfilm (1958) "ti
21.45 Don Giovanni, o
Mozart
22.55 Journaal
NEDERLAND I
Teleac
10.00 Focus on English, les 13
10.30 Wij en het weer
11.00 Wetenschap in beweging
NOS
15.30 Journaal
VARA
15.32 De Film van Ome Willem
16.05 O, gaat dat zo
16.45 Familieportret
NOS
17.40 Schaatsen (Nederland
Noorwegen)
DUITSLAND I
10.00 Journaal
10.05 Draaischijf
10.25 Actualiteiten uit Bonn
10.50 VIP-schommel
11.35 Buitenlandjournaal
12.20 Rondblik
12.50 Persoverzicht
13.00 Journaal
14.25 Journaal
14.30 Sesamstraat
15.00 Geen wereld vodi
documentaire l
16.30 Auto en verkeer
17.15 Kerk en maatschap
14.58 Journaal
15.00 Black Beauty 1
15.20 Toekijken en meeb*
15.35 Mijn Oom van Mar|^
16.00 De muziek komt
17.00 Journaal
17.05 Spiegel der deelstq
HILVERSUM I
P.P.G. 18.10 Uitzending van de CPN.
18.30 Nws. 18.41 Marktberichten i.s.m.
KNBTB 18.44 Spring in het heelal,
hoorspelserie. 19.30 (S) Edwin, praten
en zingen. 20.00 (S) In antwoord op uw
schrijven. Verzoekplaten. 21.00 (S) Sir
5 en one. 21.15 (S) Dr. Grolen de
internationale lol. Satirische spreek
beurt. 21.45 (S) Jazz 298. 22.25 Overwe-
gin. 22.30 Nws. 22.40 (S) Goal. Pro
gramma vanuit en rondom de sport.
23.55-24.00 Nws.
■MWIl'lllW
18.00 Nws. 18.11 Embargo. NOS: 20.00
dium: Het Omroep
klassieke en hedendaags*
22.15NOS-Cultuur. 23.00 (S'
oog op morgen. (23.05 Ao
overzicht. 23.20 Den Haag,
23.52 Even ontspannen voor'
gaan 23.55-24.00 Nws. I
«!IIUl=l;UII!i
18.03 De vakaturebank. 18.11]
maal. VERONICA: 19.02 (S)|
op-drie, de Nederlandse Top'
20.02 (S) VPRO-vrijdag-op-c
Radio Vrij België. 24.02 (S) i
musica. AVRO: 1.02 (S) Radii
2.02—.7.00 (S) 'n Nachtie AVI}
HILVERSUM I
VARA 7 00 Nws. 7.02 (S) Z.O. (7.30
Nws. 7.41 Dingen van de dag). 8 30
Nws. 8.36 Gymn voor de huisvr. 8 45
(S) Z.O 10.30 Nws. 10.33 (S) Z.l. 12.26
Meded. voor land- en tuinb. 12.30 Nws.
12 41 In de Rooie Haan. 14.30 (S)
Orkest Malando en solisten. 15.00 (S)
Het zout in de pap. (15.30 Nws 17.00
(S) Zing zomaar simpel een melodie.
17.30 Nws. 17.32 Dingen van de dag.
HILVERSUM II
TROS. 7 00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7 20 Rustig bijkomen. 8.00 Nws. 8.11
Aktua-ochtendeditie. 8.45 Kom er maar
eens bij (9.35-9 40 Waterst.). 10.00 Tien
om kindershow. 10.30 Aktua-sportcafè.
(11.00-11 02 Nws.) 11.30 Hartje Noord-
Scharwoude. OVERHEIDSVOORLICH
TING: 12.49 Vast en zeker. TROS: 13.00
Nws. 13.11 Aktua II. 13.30 Familie-Snip
perdag. 14.30 Met een knipoog naar het
theater. (15.10-15.30 De een zj
en de ander zo). 15.30 Hac
door het ork Freddy Gold
Nws. 16 30 De Europarade.
ded.
NCRV: 702 (S) Pop Station;
Happy Sound. 8.54 Meditatie
In 10.03 (S) Muziek bij de kd
(S) Los vast met Eddy Bed
IS) Bij Barend. 16.03 (S) Sport|
Mmvïïxmn
AVRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) Re>
(S) Kamermuz. 9.30 2 Jaar
Nederlandse Schoolradio. 10.(1
mantisch Ochtendorkest. 12.0
tache. (14.00 Nws.) 14.30 (S)1
en hedendaagse kamermuz. 1i
wetenschap dat..16.20 (S)
tijdens de Schsetzinger Festsp
i
Op 7 januari 1977 viert heel ons volk,
samen met de koninklijke familie, het
40-jarig huwelijksfeest van
De geschiedenis van hun veertig bewogen
huwelijksjaren kunt u in woord en beeld me
beleven in "Geschiedenis van een huwelijk:
Dit vorstelijke bock, met meer dan 150
foto's die alle hoogtepunten vereeuwigen,
is overal verkrijgbaar voor slechts
795
"Geschiedenis van een huwelijk"
is een zeer bijzondere uitgave van Libelle.