Vredeling waarschuwt voor
aanvalskracht Warschau pact
TURKSE SLACHTOFFERS IN KOU,
LEGER PIKT HULPGOEDEREN IN
Leve de kompakte kombinatie
Lardinois: EG
gebukt onder
falend bestuur
Waldheim voorgedragen
voor tweede ambtstermijn
Thatcher en Heath
oneens over plan
Schotse autonomie
WOENSDAG 8 DECEMBER 1976
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
NEW YORK (AFP) De Vei
ligheidsraad van de Verenigde
Naties heeft gisteren met alge
mene stemmen op onthouding
door Panama na, Kurt Wald
heim aan-de algemene vergade
ring voorgedragen voor een
tweede ambtstermijn van vijf
jaar als secretarisgeneraal van
de Verenigde Naties. Het be
sluit viel in de tweede kiesron-
de. In de eerste had de Chinese
volksrepubliek nog een veto te
gen de voordracht van Wald
heim uitgesproken.
Waldheims eerste ambtsperiode
loopt op 31 december af. De
verwachting is dat de algemene
vergadering de aanbeveling van
de Veiligheidsraad snel zal over
nemen.
Luis Echeverria, tot vorige week
president van Mexico en kandi
daat voor het secretaris-gene
raalschap als exponent van de
Derde Wereld, haalde het bij
lange na niet. China had hem
willen hebben. Echeverria kreeg
maar 4 van de 15 stemmen.
Waldheim haalde 14 stemmen.
Ondanks het feit dat de Oosten
rijker Waldheim „zwak, droog
en te conformistisch" gevonden
wordt en door China wordt be
schouwd als een „hielenlikker
van de Sovjets", heeft men er
kend dat de 57-jarige secretaris
generaal erin is geslaagd de
V.N. de klippen te laten omzei
len van een totale ideologische
breuk tussen arm en rijk in de
wereld, zonder dat het schip van
de volkerenorganisatie in
tweeën brak.
pittlpclljf ItS
de Nederlandse Likeur van Klasse
'n DE KUYPER-product
Onlusten bij
opening opera
seizoen Milaan
MILAAN (AP) De Milanese
oproerpolitie heeft gisteravond
hevige strijd geleverd met groe
pen linkse jongeren, die pro
beerden de opening van het
operaseizoen in het La Scala
operagebouw te verstoren. Een
woordvoerder van de politie
schatte het aantal linkse de
monstranten op een paar hon
derd. Zij trokken in verschil
lende groepen op naar het ope
ragebouw.
De oproerpolitie werd de straat
op gestuurd om te proberen de
demonstraties te breken voordat
de opening van het operaseizoen
door de televisie zou worden
uitgezonden. Ongeveer 70 de
monstranten werden door de
politie ingerekend.
Extremisten hadden van tevo
ren gewaarschuwd dat zij de
première van de Scala wilden
verstoren omdat het een geld
verslindende aangelegenheid
zou zijn, alleen maar bedoeld
om de rijken te kunnen laten
pronken met hun veren.
Bloeddorstige
jongeren in
Noord-Ierland
BELFAST (Rtr) In Noordier-
se politiekringen is men de me
ning toegedaan, dat vele van de
bloeddorstigste moordenaars in
Noord-Ierland jongeren zijn,
die nauwelijks de school achter
de rug hebben.
In de afgelopen jaren zijn onge
veer honderd jeugdige moorde
naars gepakt, die thans langdu
rige straffen uitzitten. Sommi
gen van hen zijn zo jong, dat
zij in de gevangenis de school
opleiding voortzetten. Dit jaar
zijn in Noord-Ierland 285 men
sen vermoord tegen 247 vorig
jaar.
Vandaag weer
Franse kranten
PARIJS De typografen die
naar aanleiding van de ontrui
ming van de drukkerij van het
blad „Le Parisien liberé" op
zondag in stakingen waren ge
gaan, hebben gisteravond hun
actie opgeschort. Hiertoe beslo
ten zij na een onderhoud van
hun afgevaardigde met de mi
nister van arbeid, Christian
Beullac, en de benoeming van
een regeringsbemiddelaar in
het conflict bij het Parijse blad.
Vandaag verschenen de Franse
kranten weer. De aangewezen
bemiddelaar, Jean-Francois
Mottin, heeft opdracht gekregen
uiterlijk 15 januari a.s. met
voorstellen te komen voor een
globale regeling van het con
flict.
Voorlopig
erkenning
Spaanse
communisten
Prins Bertil
getrouwd
Een 33-jarige romance is in
Zweden met een huwelijk be
zegeld. Prins Bertil (64) leidde
gisteren de 60-jarige Lilian
Craig, een ex-actrice, de kapel
van het kasteel Drottninholm
binnen, waar in aanwezigheid
van koning Carl Gustaf en
koningin Sylvia, koningin-
moeder Ingrid van Denemar
ken die de zuster is van prins
Bertil, de zusters van de
Zweedse koning en vertegen
woordigers van de regering
het huwelijk werd ingezegend.
Bertil en Lilian ontmoetten el
kaar in 1943 op een feestje in
Londen, waar zij als verpleeg
ster in een militair hospitaal
haar 28-ste verjaardag vierde.
De prins was toen marine-atta
ché van zijn land in Londen.
Zij werden verliefd op elkaar,
maar Bertil moest dit geheim
houden omdat hij wist dat zijn
vader, de toenmalige kroon
prins Gustaf Adolf zich tegen
een huwelijk zou verzetten. Li
lian Craig was op dat moment
nog gehuwd met een Schotse
acteur. Door de dood van zijn
oudste broer in 1947 kwam
Bertil in de positie van regent,
waardoor een huwelijk op
nieuw onmogelijk werd. Pas
tegen het eind van de jaren 50
werd de romance bekend,
maar prins Bertil heeft tot het
huwelijk van zijn neefCarl
Gustaf moeten wachten eer hij
zelf kon trouwen.
(Van onze correspondent Roger
Simons)
LONDEN Het Britse socialis
tische bewind zal volgende
week tijdens de debatten over
decentralisatie van Schotland
en Wales profijt trekken van
het feit, dat de conservatieven
daarover verdeeld zijn in een
Thatcher- en een Heath-kamp.
Pe mogelijke toekenning van
meer autonomie aan Schotland
is voor de gewezen conservatie
ve leider Edward Heath een
welkome reden om zijn opvolg
ster Margaret Thatcher de voet
dwars te zetten.
Maggie Thatcher blijft het prin
cipe van meer autonomie voor
'Schotland en Wales gunstig ge
zind, maar zij vindt het socialis
tische wetsontwerp terzake een
slecht concept. De conservatieve
Lagerhuisafgevaardigden zullen
dan ook door hun fractieleiders
gedwongen worden tegen La
bours decentralisatie-wet te
stemmen. In hoofdzaak om de
positie van de regering Callag-
han verder te ondermijnen.
Ted Haeth vindt de houding van
zijn partij leidster onredelijk. De
idee, dat Margaret Thatcher
binnen afzienbare tijd in Dow
ning Street 10 zou kunnen wo
nen, waar hij zelf twee jaar
geleden verdreven werd door de
socialisten, vervult hem met af
schuw. De conservatieve ex-pre
mier, die al acht jaar voorstan
der is van decentralisatie, heeft
in Schotland gezegd, dat hij
geen rekening wenst te houden
met de beslissing van Thatcher.
Heath vertelde er niet bij wat
hij volgende week zal doen na
de stemming in het Lagerhuis
debat. Hij kan met de regering
stemmen of zich onthouden.
Over het algemeen wordt ver
wacht, dat twintig tot dertig
conservatieve afgevaardigden,
onder wie een aantal Schotten,
zijn voorbeeld zullen volgen. Zij
zijn het eens met Heath, dat
Schotland en Wales ten spoedig
ste hun eigen parlement moeten
krijgen. Het socialistische wets
ontwerp is verre van perfect,
maar het kan in ieder geval
beletten, dat de eenheid van het
Verenigd Koninkrijk compleet
in elkaar stort.
BRUSSEL (ANP) De aftre
dende Europese Commissie -
het dagelijks bestuur van de
EG - heeft gefaald. Ze heeft op
allerlei situaties lang niet altijd
adequaat gereageerd en ze heeft
vooral te weinig haar gezicht
als onafhankelijke instelling
getoond. Dat is de mening van
ir. Pierre Lardinois, het huidige
Nederlandse lid van de Europe
se Commissie, belast met land
bouwzaken, die na 1 januari
van komend jaar de hoogste
chef van de Nederlandse RA-
BO-bank wordt.
Vooral tijdens en onmiddellijk
na de energiecrisis, in 1973,
heeft de Europese Commissie
haar inzichten onvoldoende
hard en duidelijk gemaakt en
dat heeft het lot van deze Com
missie in grote mate bepaald.
De Commissie heeft toen teveel
toegegeven aan de inzichten van
het toenmalige Franse staats
hoofd Pompidou en de toenma
lige Britse eerste minister Hea
th, aldus Lardinois. Die mensen
zijn „te zacht behandeld".
De Nederlandse landbouwcom
missaris gaf er duidelijk blijk
van dat er binnen de Europese
Commissie ook geen eenheid
van inzicht heerste over wat tij
dens en onmiddellijk na de
energiecrisis diende te gebeu
ren. De Commissie was soms
scherp verdeeld, zo zei hij. De
Europese ministerraad verweet
hij dat hij voorstellen van de
Commissie soms in ongeopende
enveloppen liet zitten.
Lardinois staat nogal „cynisch"
tegenover denkbeelden en uitla
tingen van de komende nieuwe
voorzitter van de Europese
Commissie, de Brit Roy Jen
kins, „om Europa dichter bij de
burger te brengen". Dat is vrij
wel onmogelijk. Wat gebeuren
moet is, dat hier in Brussel een
goede politiek bedreven wordt.
Die politiek moet door de media
worden vertaald. We moeten
zelfs de moed hebben politiek te
bedrijven die impopulair is,
maar waarvan we overtuigd zijn
dat ze over tien jaar nog als
verstandig beoordeeld zal wor
den, aldus Lardinois.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL— Minister van de
fensie, ir. Henk Vredeling heeft
gisteren in Brussel toegegeven
dat de militaire situatie als ge
volg van de toenemende aan
valskracht van de legers van
het Warschauw Pact „veel ern
stiger is dan menigeen in Ne
derland denkt".
De minister zei dit na afloop
van de vergadering van het de
fensie Planning Committee van
de Navo, waarin de voorzitter
van dit committee, admiraal sir
Peter Hill-Norton een uiterst
somber beeld had gegeven van
de toenemende militaire
krachtsverhoudingen tussen
Oost en West, een balans die
doorslaat in het voordeel van de
Sovjet Unie en de landen van
het Warschau Pact. Dit uiterst
somber gesteld rapport wordt in
Navo-kringen diep geheim ge
houden.
Het als top secret behandelde
rapport wilde de minister ver
der niet toelichten omdat hij
aan geheimhouding was gebon-
den. Wel is de door dit rapport
ten nadele van het Westen ver
anderde situatie dermate ernstig
dat de Navo een aparte infor
matiebijeenkomst zal houden in
Den Haag ten behoeve van het
Nederlandse kabinet. Volgens
het rapport komt het accent van
de bewapening van de Sovjet
Unie steeds meer te liggen op
aanvalsakties. Het rapport
spreekt van een enorme toena
me van zowel conventionele als
nucleaire wapens in Europa en
daarbuiten en op een massale
marine produktie van de Sow-
jet-Unie, vooral wat betreft
atoomonderzeeërs.
Het rapport Norton zegt dat bij
een aanval uit het Oosten het
Atlantisch bondgenootschap in
reëel, en zelfs in accuut gevaar
verkeert. Bovendien garandeert
niemand dat de Sovjet Unie
geen kernwapens zal gebruiken
op punten waar zij dat militair
gezien nodig acht, aldus het rap
port.
Minister Vredeling zei onmoge
lijk op de bevindingen van de
samenstellers te kunnen ingaan
in het openbaar, hoezeer dit mo-
'gelijk van belang zou kunnen
zijn om de publieke opinie uit
een zalig ronken te kunnen doen
ontwaken. De minister toonde
zich bepaald bezorgd over de in
het rapport genoemde agressie
ve wapensystemen van de lan
den van het Warschau Pact en
hij zou liever de hoofdzaken van
het rapport bekend maken,
maar hij zei geen beslissingsbe
voegdheid daarover te hebben.
Een politiemacht heeft zich rond het Scategebouw samengetrokken.
ADVERTENTIE
En dat is jammer. Want een kombinatie is eigenlijk een ver
rassend handig apparaat.
Neem de Erres TA 6839. Tuner, versterker en platenspeler
vormen een harmonieus geheel dat zich moeiteloos laat bedienen.
Zodat u zich volledig kunt koncentreren op de uitzonderlijk
fraaie weergave. Als u"weinig verstand hebt van techniek zullen
begrippen alsblokdiagram.HiFi-norm Din 45500, 2x20 Watt
kontinu uitgangsvermogen, 2x 30 Watt muziek en scratch
en rumble filter u misschien niet zoveel zeggen. /w
Maar het is erg goed en de Erres TA 6839 heeft het! V®
Voor deze HiFi/Stereo-kombinatie geldt it
overigens een adviesprijs van: f 1.399,--. K
Inklusief 2 regelbare luidsprekerboxen en
afsluitbare stofkap. Wanneer gaat u kijken
en luisteren bij uw Erres-dealer?
Erres HiFi/Stereo:
mooie muziek op een
makkelijke manier.
Losse tuners, versterkers, platenspelers en boxen zijn er in
overvloed. In feite is het aanbod zo groot dat u bijna niet meer
kunt 2ièn dat er ook nog komplete HiFi/Stereo-kombinaties
bestaan.
(Van onze correspondent John James)
ANKARA Wat er gebeurde met
twee verrijdbare veldhospitaals, naar
Oost-Turkije gevlogen om de slach
toffers van de aardbevingen te hel
pen, is tekend voor de wijze waarop
de hulpverlening hier ontvangen
wordt.
Ik vond een compleet hospitaal, nog
in de verschepingskisten, in de hal van
het ziekenhuis in de provincie-hoofd
stad Van. Werklieden waren bezig de
kisten naar de kelder te versjouwen.
Ik vroeg de verantwoordelijke dokter
waarom het veldhospitaal niet naar
het rampgebied doorgezonden werd,
zoals de bedoeling was. Zijn wonder
lijke antwoord was dat het hospitaal
achter de hand gehouden moest wor
den „voor het geval er weer een aard
beving kwam".
Een kilometer of wat verderop vond
ik weer een veldhospitaal, dat in Van
gehouden was in plaats van doorge
stuurd te zijn naar de ergst getroffen
gebieden, 75 kilometer en verder weg
op deze grauwe en trieste hoogvlakte.
Dit was een veldhospitaal met 100
bedden. Vijfentwintig transportvlieg
tuigen waren er voor nodig geweest
dit hospitaal uit West-Duitsland te
vliegen. Het is een geheel .compleet
veldhospitaal, zoals bekend uit de tv-
serie MASH, met aan het hoofd een
kolonel, met 11 doktoren, verplegers,
chauffeurs en verder personeel, met
ziekenwagens en andere voertuigen.
Maar tot zijn onuitsprekelijke verba
zing, en later zelfs afschuw, hoorde de
Duitse kolonel bij aankomst dat de
Turkse militaire bevelhebber in dit
gebied besloten had dat het veldhospi
taal in Van moest blijven, naast het
bestande vaste militaire ziekenhuis.
„Dit is volledige waanzin", vertelde de
kolonel. „Dit is een veldhospitaal, het_
moet naar de mensen toe waar ze zijn.
Er zijn 100 bedden, maar niet meer
dan 21 patiënten. En dat zijn dan nog
mensen die van het militaire zieken
huis hiernaast overgebracht zijn".
Waarom de Turkse generaal en de
burgerautoriteiten het hospitaal in
Van lieten is moeilijk te doorgronden.
Er zouden andere gevallen van cor
ruptie en en vriendjespolitiek zijn,
maar die beschuldigingen zijn moei
lijk te bewijzen.
Maar een paar feiten zijn zeker. Het
Amerikaanse luchtmachtpersoneel dat
tijdelijk het vliegveld van Van be
mant, weet te vertellen dat 10.000 win
tertenten naar het gebied gevlogen
werden. Dat zou genoeg zijn om de
meeste, zo niet alle, slachtoffers te
herbergen. Maar tijdens een bezoek
aan de ergst getroffen gebieden, Moe-
radije en Caldiran, zag ik niet één
enkele tent waarin een dakloze familie
huisde.
Er stonden weliswaar meer dan ge
noeg tenten, maar deze waren óf onbe
woond, bewaakt door Turkse leger
wacht. óf ze waren bezet door de
troepen zelf, die hier in groten getale
aanwezig zijn, zonder dat ze nu veel
te doen hebben.
Meermalen vertelden vrijwilligers,
doktoren en anderen, mij dat de ten
ten hun weg vonden naar gretige pro
fiteurs. Er was geen tijd dit na te
gaan, maar op het distributiecentrum
buiten Moeradije zag ik dit gebeuren.
Een hongerende menigte stond voor
fWI mm. ïpift
Slachtoffers van de ramp in Moeradije nu slachtoffers van de corruptie
de ingang van het centrum. De men
sen eisten voedsel en tenten. Terwijl
ze tegengehouden werden door solda
ten, vertelde een officier dat hun eisen
ingewilligd zouden worden, dorp voor
dorp. Maar aan de andere kant, van
de menigte gescheiden door de vracht
wagens en stapels voorraden, waren
drie redelijk goed geklede mannen
bezig in te slaan wat er van hun
gading was, terwijl de soldaten rustig
toekeken.
Kleine eenheden van het Amerikaanse
leger rijden rond om tenten op te
slaan en om de bevolking te laten zien
hoe ze dat zelf kunnen doen. Maar het
rampgebied is groot, en met de dag
komt de winter naderbij. In Caldiran
hadden de Amerikanen veertig 20 per
soonstenten opgeslagen. Maar voor
zover ik kon zien waren die tenten
leeg.
De bevolking weet zelfs niet hoe de
petroleumverganers werken die hier
in enorme hoeveelheden naar toe ge
vlogen worden, en ze moeten geleerd
worden hoe de dingen werken. „Ze
weten alleen hoe je vuur moet maken
uit mest", zei iemand.
Dekens en slaapzakken werden bij de
tienduizenden hier naar toe gevlogen.
Maar, om maar een voorbeeld te ge
ven, in Moeradije liet een vrouw die
met haar zeven kinderen in een geha
vende lichtgewicht tent leefde, de twee
versleten dekens zien die ze van de
autoriteiten gekregen had.
Waar zijn de dekens en de slaapzak
ken? Elke keer wanneer ik deze vraag
stelde aan vrijwilligers of doktoren
was het antwoord hetzelfde: „De rij
ken krijgen alles en de armen krijgen
niets", begeleid met een schouderop
halen. Een man stelde het nog cyni
scher: „Elke aardbeving maakt wel
een miljonair of drie. Deze zal er nog
meer maken, omdat er zoveel binnen
komt".
Het resultaat van dit wanbeheer, cor
ruptie en onwetendheid is dat duizen
den mensen nog steeds in dunne zo
mertenten leven, zonder verwarming,
met niet genoeg dekens of warm voed
sel. Een jonge, pas afgestudeerde dok
ter in Moeradije zei: „Deze mensen
zijn gehard, maar als ze niet snel
onderdak krijgen, zal misschien 90%
van de kou omkomen".
Hoewel het 's nachts 10 graden vriest
en in de hoger gelegen gebieden er al
sneeuw op de grond ligt, schijnt over
dag de zon gelukkig. De echte winter
moet nog komen. In Moeradije zeiden'
de mensen: „Tegen deze tijd vorig jaar
lag er een dik pak sneeuw. Tot nu toe
hebben we geluk gehad. Maar er moet
snel iets gaan gebeuren".
(Copyright The Guardian)
Madrid (RTR) Premier Adol-
fo Suarez van Spanje is niet
bereid de Spaanse communisti
sche partij te erkennen voor de
parlementsverkiezingen van
volgend jaar. Suarez heeft dit
te verstaan gegeven aan de
vroegere Westduitse bondskan
selier Willy Brandt, die hem
maandag bezocht.
Brandt, voorzitter van de socia
listische internationale, is giste
ren naar West-Duitsland terug
gekeerd, na in Madrid een socia
listisch partijcongres te hebben
-bijgewoond.
Suarez wil ook niet toegeven
aan aandrang van rechtse zijde
in Spanje om de verkiezingen al
in maart 1977 te houden, zodat
rechts meer kansen heeft dan
links, waar nog veel georgani
seerd moet worden. De premier
zou mei in gedachten hebben als
maand voor de verkiezingen.
Ian Smith wil
eisen nationalisten
voorleggen aan volk
SALISBURY (AP) - Terwijl de
Rhodesische nationalistische
leiders op de Geneefse vredes
besprekingen twisten over de-
vraag wie kan bogen op de
meeste steun van de $.4 miljoen
zwarten in het land heeft de
blanke eerste minister Ian
Smith gisteren bekend gemaakt
dat hij overweegt een referen
dum te houden om de eisen van
de nationalisten te testen.
De 57-jarige Rhodesische leider
maakte dit bekend toen hij gis
teren Salisbury verliet om weer
de leiding op zich te nemen van
de delegatie van het blanke min
derheidsbewind op de Geneefse
vredesbesprekingen, die de weg
moeten effenen voor een zwarte
•machtsovername binnen twee
jaar.
