Eurotop
gelopen
niet zo beroerd
als ik dacht
Het zal
je lot maar
wezen.
Carter laat zich beëdigen als Jimmy
BEPERKTE AUTONOMIE
SCHOTLAND EN WALES
ONDERVINDT KRITIEK
Mexico verwelkomt een nieuwe
president geen nieuwe revolutie
VOORZITTER DEN UYL:
Toenadering tussen
partijen in Ulster
De Staatsloterij* Al 250jaar
WOENSDAG 1 DECEMBER 1976
LEIDSE COURANT/
PAGINA 7
Pennsylvania Avenue worden
gebouwd dan voorheen, omdat
veelgewoneburgers er niets
door zien konden.
Het comité stuurt volgens Ti
rana 300.000 uitgenodigingen
rond, maar de kaarten hebben
alleen nut als souvenirs. Iede
reen, ook zij zonder kaart, mo
gen naar de eedsaflegging op
de trappen van het kapitool
komen kijken.
WASHINTON (RTR) - De zo
goedkoop mogelijk gehouden
installatie van Jimmy Carter
als president van de Verenig
de Staten op 20 januari, zal
haar hoogtepunt beleven in
zijn beëdiging als Jimmy" en
niet als James Earl Carter jr.
Voor mij en iedereen in dit
land is hij altijd Jimmy Car
ter geweest. Ik ben er daarom
zeker van dat hij als zodanig
de ambtseed zal afleggen, ver
klaarde Bardyl Tirana, mede-
voorzitter van bet inaugura
tiecomité. Carter zal zodoende
breken met het voorbeeld dat
werd gegeven door wijléü
John F. Kennedy, die zich
graag „Jack" liet noemen,
maar sinds zijn installatie
„JFK" (John Fitzgerald Ken-
Tirana zei dat de inauguratie
met al haar parades, parties
en concerten, tegen de drie
miljoen dollar zou kosten - nog
niet de helft van wat volgens
hem president Nixons tweede
installatie in 1973 kostte.
Het inauguratiecomité ver
wacht dat de installatie zich
zelf zal bedruipen, maar het
wil wel geld van tussen de
1.500 en 1.800 vakbonden, be
drijven en handelsmaatschap
pijen, voor de vorming van
een garantiefonds ter bekosti
ging van uitgaven-vooraf. Al
dit geld zal worden terugbe
taald.
Tirana zei dat het inauguratie
comité van Nixon 6,5 miljoen
dollar uitgaf, gebruik van gra
tis auto's en benzine geschon
ken door zakenlieden en de
diensten van rijksambtenaren
die aan de inauguratie mee
werkten in hun kantoortijd,
incluis.
Het inauguratiecomité voor
Carter aanvaardt geen enkele
gift, vertelde Tirana, en het
accepteert alleen diensten van
rijksambtenaren wanneer deze
ze in hun vrije tijd vrijwillig
willen verlenen. In januari zul
len er minder tribunes op
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Als het gisteren gepubliceerde socia
listische wetsontwerp tot decentralisatie van
Schotland en Wales goedgekeurd wordt, zal
Groot-Brittannië binnen afzienbare tijd zijn be
langrijkste constitutionele wijziging ondergaan
sedert meer dan twee eeuwen. Schotland krijgt
dan over twee jaar een eigen parlement met 150
afgevaardigden en een mini-regering in Edin
burgh. Voor Wales voorziet Londen een regionaal
parlement met 80 leden in Cardiff.
De Schotse en Welshe regionale afgevaardigden
zullen gekozen worden op de normale (en niet
bepaald eerlijke) Britse manier. Evenredige verte
genwoordiging komt niet aan bod. Beide parle
menten krijgen niet de macht om belastingen te
heffen. De Welshe nationale vergadering zal over
veel minder bevoegdheden beschikken dan de
Schotse. Critici van het ontwerp mopperen, dat
zij zelfs geen nieuwe wetten zal kunnen maken.
Michael Foot, leider van het Lagerhuis in Londen,
zei tijdens een toelichting van dit controversionele
wetsontwerp, dat de bevolking van Schotland en
Wales desnoods de kans gegeven zal worden om
door middel van een referendum zelf te beslissen
over toekenning van meer autonomie.
De Britse regering, die het idee van een volksraad
pleging niet gunstig gezind is, laat dit over aan
het parlement. Over veertien dagen zal zij een
politieke verklaring afleggen in verband met even
tuele decentralisatie van Engeland, waar nu door
sommigen de vraag gesteld wordt: „Waarom
Schotland en Wales wel en wij niet?" Het decentra-
lisatieontwerp bevat geen verrassingen. De rege-
ring-Callaghan onderstreept het belang van 's
lands eenheid en de suprematie van het nationale
parlement in Londen dat constitutioneel gemach
tigd blijft tot het maken van wetten betreffende
om het even welke Schotse of Welshe aangelegen
heid.
Rhodesfé
muurvast
GENEVE (UPI) - De leiders
van het patriottische front in
Rhodesië, Moegabe en Nkomo,
hebben het Brits-Amerikaanse
plan voor de overgang naar een
meerderheidsbewind in zijn ge
heel verworpen. Zij eisen volle
dige bevoegdheid voor de leden
van de bevrijdingsbeweging in
de interim-regering en de
macht over leger en politie.
Zij deden dit kort nadat de lei
der van de blanke delegatie, de
Rhodesisché minister van bui
tenlandse zaken Pieter van der
Byl, had verklaard dat het
Brits-Amerikaanse voorstel als
onaantastbaar moet worden be
schouwd. De eisen van het pa
triottische front komen erop
neer, dat de zwarten de interim
regering en de gang van zaken
naar een meerderheidsbewind
volledig willen beheersen. Zij
eisen onder andere de posten
van defensie en binnenlandse
zaken.
(Van onze correspondent Richard Gott)
MEXICO Mexico-stad is hard op weg
de meest walgelijke stad ter wereld te
worden. De Mexicanen die hun land de
huidige politieke structuur gaven, Zapa
ta en zijn boeren revolutionairen hadden
zelfs in hun ergste nachtmerries niet
kunnen dromen van de problemen waar
de hoofdstad nu mee te kampen heeft.
Mexico-stad kent alle problemen van de
moderne industriële stadssamenleving,
plus nog het al even onoplosbare pro
bleem van rondtrekkende achterbuurtbe
woners. Armoede en werkloosheid temid
den van enorme rijkdom is maar één
aspect, hoewel het meest zichtbare, van
het probleem. We zien hetzelfde overal
in de Derde Wereld, maar in Mexico is
het veel erger, als was het alleen maar
omdat de stad zo enorm groot is.
Een tussentijdse oplossing is gemakke
lijk, zeker op papier. Het enige nodige
is een nieuwe landbouwrevolutie om Za
pata's revolutie te vervangen: de huidige
sociale verhoudingen op het platteland
zouden verdwijnen, mensen zonder land
zouden weer werk hebben, en het land
zou zichzelf kunnen voeden. Zo'n revolu
tie kan echter nooit plaatsvinden, vanwe
ge de macht van Amerika, niet alleen bij
de grens, maar binnen de Mexicaanse
economie.
Maar zelfs als er van de ene dag op de
andere een nieuwe revolutie zou komen,
en zelfs al zou die aan mensen-levens
minder kosten dan de miljoen doden van
Zapata's revolutie, dan nog zou het pro
bleem van Mexico-Stad blijven, met zijn
meer dan tien miljoen inwoners.s.
Er zijn twee miljoen auto's in de stad,
en het is er dan ook altijd spitsuur. Van
's morgens vroeg tot 's avonds laat zijn
er altijd opstoppingen, hoeveel autowe
gen of ringwegen er ook gemaakt wor
den. Luchtvervuiling maakt het ademen
moeilijk en doet de ogen tranen. Vanwe
ge de onvoldoende behuizing vieren ge
weld en misdaad hoogtij. De inwoners
maken er het beste van. De bezoeker ziet
alleen maar dat het probleem erger
wordt.
Er zijn hier en daar oases van rust,
midden in de stad. De rijken van Mexico
kunnen zich een tijdelijke ontsnapping
veroorloven.
De grote tegenstellingen zijn overduide
lijk hier. Van de ene kant de enorme
Amerikaanse auto's die de autowegen
doen verstoppen. Van de andere kant de
vuile gezichten van de paupers van Mexi
co die in de metro wat bedien.
Deze grote verschillen zijn een constante
bedreiging voor het Mexicaanse systeem
zijn een constante bedreiging voor het
Mexicaanse dat voor een kleine minder
heid enorme winsten bracht, en voor de
rest de levensstandaard omlaag haalde.
„Ontwikkeling" betekent in de Derde We
reld maar al te vaak de ontwikkeling van
dingen, tegenover de onderontwikkeling
van mensen. Mexico ligt erg. dicht bij
Amerika, dat in cultuur en in consumen
tengedrag de toon aangeeft, en ontwik
kelt zich zeer snel en zeer zichtbaar. Als
gevolg daarvan lijkt de situatie voor de
armen die geen profijt trekken van die
ontwikkeling, de mensen zonder land,
zonder werk, en met steeds minder inko
men, oneindig veel slechter te worden.
Hoe groot is de kans dat met de komst
van de nieuwe president, Jose Lopez
Zporillo, die vandaag in functie treedt,
hun lot zal verbeteren.
Men hoeft geen Mexico-kenner te zijn om
te zien dat het land een nieuwe revolutie
hard nodig heeft, een revolutie die radi
caal een einde zal maken aan al deze
onrechtvaardigheden. Al even duidelijk
is dat zo'n Tevolutie, in de huidige situa
tie, heel lang op zich zal laten wachten.
Wel staan op het programma een aantal
kleinere hervormingen, en zelfs die vin
den bittere tegenstand. Dat laatste is
weer een indicatie van de macht van de
Mexicsanse elite en haar buitenlandse
vrienden. Als je de Mexicaanse en Ameri
kaanse zakenlui hoort praten zou je den
ken dat de boljewieken het allemaal al
voor het zeggen hebben. Niettemin zijn
de voorgestelde hervormingen van het
soort dat overal elders al in de vorige
eeuw ingevoerd werd.
Inderdaad kwamen er in de laatste zes
jaar mensen in de regering die links
genoemd kunnen worden. Misschien wer
den ze naar de regering gedreven door
de hopeloze toestand waarin de revolutie
verkeert. Het zijn hun vrij radicale woor
den, overgenomen door president Luis
Eccheverria, die de zakenmensen bang
maakt.
Maar de kloof tussen die woorden en wat
er werkelijk gebeurt in het huidige Mexi
co is zo groot dat zelfs regeringswoord
voerders moeite hebben een strak gezicht
te houden als ze het over prestaties van
de aftredende regering hebben.
De vraag is nu of het Mexicaanse sys
teem, dat veertig jaar lang Mexico een
voor Zuid-Amerika ongewone stabiliteit
gaf, nog de komende zes jaar onder
Lopez Portillo kan overleven. De nieuwe
president was een studievriend van Ec
cheverria, en werd door die laatste per
soonlijk verkozen boven meer populaire
kandidaten. Aanvankelijk werd gedacht
dat Portillo de huidige koers zou voort
zetten: matig links, maar voorzichtig om
niet op de tenen te trappen van de
industriëlen. Later begon men in te zien
dat Lopez Portillo die als minister van
financiën goede betrekkingen met de
handelsbelangen, Mexico heeft nu weer
naar rechts zou draaien.
Dat lijkt nog steeds het meest voor de
hand liggende toekomstbeeld. In de laat
ste weken lieten de industriëlen nog eens
hun spieren zien. Ze toonden zich gekant
tegen Eccheverria's laatste symbolische
maatregel als president: distributie onder
de boeren van vele duizen hectaren land.
Lopez Portilla zal die waarschuwing
waarschijnlijk niet in de wind slaan, en
heel voorzichtig zijn met dit soort maat
regelen. Hij zal zich op de achtergrond
houden. Van de andere kant zal Ecche
verria een belangrijke rol in de Mexi
caanse politiek blijven spelen, zoals geen
vroegere president sïnda Lazaro Carde
nas voorhem gedaan heeft.
Ontgoochelde linksen zullen naar hem
trekken. Maar in Mexico heeft de presi
dent, en alleen de president, de volle
macht. Door links toe te staan zich wel
uit te spreken, maar zonder echte stem,
heeft Eccheverria, net als Cardenas, een
veiligheidsklep aan het systeem die het
wel zal uithouden in de rest van de
zeventiger jaren.
(Copyright The Guardian)
Gary Gilmore arriveert in de gerechtszaal waar het vonnis
over hem zal worden uitgesproken.
Kanselier Schmidt, met zijn karakteristieke petje op het
hoofd, verlaat de Ridderzaal. De topconferentie is afgelo
pen.
Geen gratie
voor
Gilmore
SALT LAKE CITY (Rtr) Met
2 tegen 1 stem heeft de raad
van gratie van Utah gisteren
besloten dat het doodvonnis te
gen Gary Gilmore moet wordn
uitgevoerd. Gilmore heeft zelf
verzocht dat het vonnis door de
kogel ten uitvoer wordt gelegd.
De rechter kan nu een nieuwe
executiedatum vaststellen. De
staat Utah wil dat Gilmore voor
volgende week maandag wordt
doodgeschoten om juridische
moeilijkheden te voorkomen in
verband met een wet die eist dat
terechtstellingen binnen 60 da
gen na de uitspraak worden ver
richt.
Koning Gustaaf
verrekent zich
STOCKHOLM (DPA) De
Zweedse koning Carl Gustaaf
heeft van de belasting-inspec
teur een schrijven gekregen dat
hij bij zijn belasting-aangifte
een te hoog inkomen heeft op
gegeven. Het resultaat is dat hij
175.000 kronen 105.000) teru
gontvangt die hij op de voor
heffing teveel had betaald. In
tegenstelling tot de Nederland
se vorstin, moet Gustaaaf net
als iedereen, belasting betalen.
Ook de Zweedse filmregisseur
Ingmar Bergman, die naar het
buitenland uitweek als protest
tegen de fiscus, krijgt van de
belasting wat terug, namelijk
7902 kronen of 4800.
worden gevormd, waren hier de
voornaamste gesprekspunten.
Maar de Europese gemeenschap
wil hangende de verhoging van
de olieprijs en de onzekerheid
over wat andere rijke landen
gaan doen voor de arme landen,
haar kaarten niet op tafel leg
gen.
Tenslotte heeft de Europese top
conferentie een langdurige dis
cussie gewijd aan het rapport
van de Belgische premier Tinde-
mans over de Europese unie. De
Europese Raad heeft nu na
drukkelijk bevestigd dat de
noodzaak bestaat om de Euro
pese unie tot stand te brengen.
De ministers van buitenlandse
zaken en de Europese Commis
sie hébben opdracht gekregen
om elk jaar een balans op te
maken.
In Salisbury liggen de lichamen van gedode guerrillastrij
ders en buitgemaakte wapens voor bezichtiging door de
pers gereed.
Het is het antwoord op een dien
overeenkomstig voorstel van de
overkoepelende organisatie van
de protestantse militanten.
Overeenstemming over de
grondslagen van een nieuw Ier
land kan de basis worden voor
een durende vrede, aldus het
artikel.
Van Sinn Fein werd uit be
trouwbare bron vernomen dat
de voorgestelde besprekingen
ADVERTENTIE
Blijmoedig de boot gemist. Dom natuurlijk.
Dat wordt dus ruim 2 uur wachten op de volgende boot
Toch niet getreurd: intussen gaan we dan wel een hapje
eten in het leuke visrestaurantje dat we net zagen.
Tenslotte is het missen van de boot maar een ongelukje
bij een geluk: een extra vakantiereisje van een prijs in de
Staatsloterij.
Trouwens zo'n kans kunt u ook krijgen.
Gewoon meespelen in de Staatsloterij. Alleen of
met een paar. De loten kosten f 25,- per stuk, 'n vijfje f 5,-.
U koopt ze bij de Staatsloterijkantoren, waarvan u de
adressen in de beroepengids vindt. Vanaf elke le
maandag in de maand kunt u er terecht. 10 dagen lang.
Gemiddeld 4 op de 10 loten zijn prijs. Dat is een kans van
1 op 2V4 op zo'n 800.000 prijzen van f 10,- tot f 500.000,-.
Iedere maand. Per lot speelt u 3 trekkingen mee.
De uitslagen komen op de t.v. en in de kranten.
Uitbetalingen na de derde trekking.
Postrekeninghouders kunnen héle loten bestellen
door storting op postrekening 5151 t.n.v. de Collecteur
Directie Staatsloterij, Den Haag. Na overmaking van
f25,-(of een veelvoud daarvan) ontvangt u enkele dagen
voor de le trekking uw lotnummer(s).
Als het bedrag vóór het eind van deze maand van
uw postrekening is afgeschreven, speelt u in de volgende
loterij mee. Ook kunt u de Staatsloterij machtigen eens
per maand of tweemaandelijks een bepaald bedrag te
laten afschrijven. Incassomachtigingen en alle
inlichtingen: 070-653^55.
•.ISA J.U»
II II I I 11 11
over de toekomst van Noord-
Ierland echter geenszins be
doeld zijn als vredesbesprekin
gen. Het gaat om zuiver aftas
tende besprekingen om te ont
dekken of er gemeenschappelij
ke punten bestaan". De „provi
sionals" van het IRA vechten
om een einde te maken aan het
Britse bestuur en de protestant
se overheersing in Noord-Ier-
land en om Noord-Ierland ver
volgens te verenigen met de
voornamelijk katholieke Ierse
republiek. Zij zijn vooral op ver
zet gestuit van protestanten die
de harde lijn voorstaan.
Het gebaar dat Sinn Fein dins
dag maakte, kwam na de publi
catie eerder deze maand in Bel
fast van een plan om onafhan
kelijkheid van Ulster te bewerk
stelligen dat ontworpen is door
een aantal Noordierse protes
tantse paramilitaire groeperin
gen.
Onderzoek
naar Rumor
en Lockheed
ROME (upi) De Italiaanse
parlementscommissie die in het
kader van het Lockheedschan-
daal een onderzoek verricht
heeft gisteravond eenstemmig
besloten een officieel onderzoek
in te stellen tegen ex-premier
Mariano Rumor.
Nagegaan zal worden in hoever
re hij betrokken is geweest bij
omkoperijen van deze vliegtuig
fabriek.
De vo'orzitter van de commissie,
de christen-democraat Martinaz-
zoli, maakte duidelijk dat het
onderzoek uitsluitend bedoeld
was om de zaak op te klaren en
niet betekent dat er noodzakelij
kerwijs belastend materiaal te
gen Rumor in te brengen was.
Fritz Rasp
overleden
München De Westduitse ac
teur Fritz Rasp, laatstelijk be
wonderd om zijn rol in Bern-
hard Sinkels film „Lina Braa-
ke", is maandagnacht in Grae-
felfing bij München op 85-jarige
leeftijd overleden.
Rasp was in 1891 in Bayreuth
geboren. Via het rondtrekkende
theater en het Deutsche theater
van Max Reinhardt in Berlijn,
belandde hij bij de toneelspeler-
savantgarde van de Duitse Film.
In wereldsuccessen als Fritz
Lang's „Metropolis" en „Frau
im Mond" en G. W. Pabsts „Die
Liebe der Jeanne Ney", „Tage-
buch einer Verlorenen" en „Die
dreigroschenoper", speelde
Rasp bij voorkeur booswichten
met kille, bizarre intelligentie.
(Van onze speciale verslaggever Jan
Schils)
DEN HAAG Premier Den Uyl vindt
het verloop van de gisteren in Den
Haag geëindigde tweedaagse topconfe
rentie van de EEG-regeringsIeiders en
staatshoofden „niet zo beroerd verlopen
als hij had gedacht". Maar nadat aan
het einde van de eerste dag vooral door
het duo Den Uyl—Van der Stoel bepaal
de verwachtingen waren gewekt, is de
totale balans toch wel negatief:
De EEG-regeringschefs maakten geen
vooruitgang op het stuk van de economi
sche en monetaire politiek. Het plan-
Duisenberg voor een vaster wisselkoer
sensysteem in de gemeenschap werd
voor studie doorverwezen naar lagere
EEG-organen en naar de ministers van
financiën, omdat de uitvoering van dit
plan momenteel technisch onmogelijk
wordt geacht. Den Uyl zei wel te menen,
dat het plan „de komende jaren onder
werp van bespreking zal blijven in de
EEG-topconferenties".
LONDEN (DP-AP) De leiders van de politieke afdeling van het
Iers republikeinse leger (IRA) willen met de para-militaire organisa
ties van de protestanten praten over een onafhankelijk Noord-Ier
land. Dit verzoeningsgezinde gebaar staat in een weekblad van de
„Provisional Sinn Fein", de politieke arm van de IRA, dat in Dublin
verschijnt.
Ook een ontwerp-resolutie die
een werkgroep in opdracht van
de regeringschefs gisteren op
tafel moest leggen inzake het te
voeren economisch beleid kwam
niet van de grond.
Het resultaat dat de Europese
top ten aanzien van de Noord-
Zuid-dialoog heeft bereikt (dat
is het overleg tussen rijke en
arme landen over een nieuwe
economische orde), is ronduit
schamel. Verwacht werd van de
Europese top een krachtige im
puls om dit overleg, dat binnen
kort met een ministeriële confe
rentie wordt besloten, nieuw le-
Conferentie
ven in te blazen.
Met name het probleem van de
grote schuldenlast van de arme
landen en de vraag of er een
geintegreerd gemeenschappelijk
grondstoffenfonds ten behoeve
van de ontwikkelingslanden zal
