„Indonesia Merdeka":
verschillende
waarheden naast elkaar
IKON met eerste van vier
filmbrieven van kinderen
Hssm
André zakt
door de trap
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIEDONDERDAG
RADIO VANAVOND
RADIO DONDERDAG
TERUGBLIK
Ton voor Adam en Eva
PAGINA 2
LEIDSE COURAN'
WOENSDAG 1 DECEMBER 1976
BERT
Bij KRO-tv kan op eerste
kerstdag een nieuwe jeugd-
ster opbloeien en wel de
Rotterdamse Bert Blom, een
13-jarige MAVO-leerling, die
een hoofdrol speelt in het
kerstspel „Hansje en het
welbehagen". Wij komen er
nader op terug, maar in dit
koor Harry Geelen geschre
ven en door Tineke Roeffen
geregisseerde kerstspel zien
we een engel in de persoon,
van Bob de Lange afdalen
naar de aarde om uit te vin
den wat ze eigenlijk bedoe
len met welbehagen waar
rond kerstmis altijd over ge
zongen wordt Die engel
komt in contact met de zieke Hansje. Samen voeren zij een
hele dialoog, die zeer natuurlijk klinkt, hetgeen ten aanzien
van routinier Bob de Lange een normale zaak is, maar wat
Hansje betreft duidt op een natuurlijk talent voor dit werk
bij Bert Blom. Bert heeft altijd al toneel gespeeld, waar
dat maar kon, op school en zo, en heeft zich in zijn hoofd
gezet later acteur te worden.
HERMAN
Herman van Veen vertoeft
vrijwel de gehele maand de
cember op de Ned. Antillen,
waar men nu eindelijk ook
wel eens wil zien aan de
hand van zijn show waarop
zijn grote reputatie als be
dwelmend showman steunt
Hij geeft voorstellingen in
Willemstad op Curasao en in
Oranjestad op Aruba. Het
was aanvankelijk de bedoe
ling, dat Herman ook in Suri
name zou optreden, maar de
honorering was niet royaal
en daarom heeft Herman er
van afgezien. Intussen wacht
Duitsland met smart op Her
man, die daar volgend jaar
enige tournees gaat maken.
CAREL
Carel Enkelaar, hoofd NOS-tv, die zelf in een komische rol
te zien was in de NOS-jubileumproduktie „Een dure grap"
van Jef Rademakers en Berend Boudewijn, is over deze serie
nogal hard gevallen. AVRO, TROS en EO hadden duidelijk
laten weten geen genoegen te
kunnen nemen met dit pro
gramma, omdat het een over
dwars beeld gaf van de Ned.
tv en derhalve geen recht
deed aan wat er in Hilver
sum aan werkelijk goede
programma's wordt geboden.
„Een dure grap" was tenau-
wernood grappig en in elk
geval erg negatief, zeggen zij.
Met die klachten zijn ze bij
Carel gekomen. En die heeft
gezegd de zaak te zullen eva
lueren Hij kreeg als ant
woord, dat het evalueren van
satire een moeilijke zaak is.
Waarop Carel weer zei: „O,
was het satire, daar is mij
niets van bekend".
BEREND
Nu schijnt in het i
de vloed aan klachten over
tv-programma's af te nemen.
De een zegt, dat dit komt
omdat we met het medium
vertrouwd zijn geraakt intus
sen. Anderen hebben daar
weer andere gedachten over.
Berend Boudewijn bijv. De
mensen van de NCR V-gids
lazen in het Belgische blad
„Humo", dat Berend Boude
wijn had gezegd, dat de kij
kers tegen de tv aankijken
zoals ze dat met het weer
doen. Als het regent, hebben
ze de pest in, maar zetten ze
een paraplu op. Je kunt er
nu eenmaal niets aan doen.
NANA
Nana Mouskouri, die in het
voorjaar van haar optreden
in het Amsterdamse Con
certgebouw een elpee liet
maken, zit hiermee al dik in
het goud. Latere optredens
in ons land werden zo goed
bezocht, dat men denkt over
niet al te lange tijd aan pla
tina toe te komen, dwz
100.000 verkochte elpees.
Voor wie het nog niet wist,
deze elpee heet heel toepas
selijk „Nana in Holland".
WIM
Dominee Wim Koole van de
IKON, die destijds in een
interview met „De Nieuwe
Linie" verklaarde zich socia
list te voelen, heeft toen hij
hierop in eigen kring werd
aangevallen laten weten, dat
hij niet verdacht wil worden
van binding met enige partij
of organisatie. Het IKON-be-
stuur heeft een excuusbrief
laten uitgaan naar die leden
van de gereformeerde syno
de, die zich aan die uitspraak
hebben gestoord. Alweer een
kwestie rond een sociaal voe
lende dominee de wereld uit
BUSSUM „Ik wil het dyna-i
mische van de geschiedenis'
laten zien. Duidelijk maken
dat het onmogelijk is om tot
één uiteindelijke en onwan
kelbaar ware interpretatie
van een bepaald gebeuren te l
komen. De mensen ervan
overtuigen dat er altijd vel
schillende interpretaties
naast elkaar mogelijk zijn,
met gelijk waarheidsgehalte".
Zo verwoordt samensteller
Roelof Kiers (38) de invals
hoek vanwaaruit hij zijn jong
ste VPRO-documentaire heeft
vervaardigd en die gaat over
de onafhankelijkheidsstrijd
van Indonesië. „Indonesia
Merdeka" heet het product,
„Of hoe de erfenis van Jan
Pieterszoon Coen voorgoed
verloren ging en Indonesia
haar onafhankelijkheid ver
kreeg". Het programma duurt
drie uur en wordt vanavond
op Ned. II om 20.30 uur uitge
zonden. Kiers en zijn mede
werkers hebben er een half
jaar arbeid in geïnvesteerd. Ze
zijn in die periode zelf naar
Indonesië gegaan om inter
views te maken met de ge
schiedenismakers van de repu
bliek.
Zo hebben ze langdurige
vraaggesprekken gehad met
de mede-oprichter van de In
donesische republiek Moha-
med Hatta, met generaal Na-
soetion en met de voormalige
plaatsvervangend chef staf
van het republikeinse leger Si-
na Tapan. „Hun visie op de rol
die Nederland in de Gordel
van Smaragd heeft gespeeld
en hun zienswijze op het zelf
standig worden van Indonesië
wijken nogal af van het beeld
dat de meeste Nederlanders
daarvan hebben", zegt Kiers,
„en dat komt in de documen
taire ook duidelijk tot uiting.
,„De opvatting dat Indonesië
de aanwezigheid van Neder
land daar als goed en juist
heeft ervaren wordt ondergra-
Roelof Kiers in gesprek met Mohammed Hatta, mede
oprichter van Republik Indonesia
ven. Net als de gedachte dat
de onafhankelijkheid het ge
volg is geweest van de Japan
se overheersing en de activitei
ten van een stelletje rad
draaiers. Om dat duideijk te
maken herinneren we in de
documentaire aan de lange ge-
schiedenis die het Indonesi
sche verzet al voor de Tweede
Wereldoorlog had. Denk in dit
verband bijvoorbeeld aan de
communistische opstand van
1925 en de verschillende volks
opstanden die er zijn geweest.
Dat zijn gegevens die in ons
land nauwelijks bekend zijn.
De strijd die de Indonesiërs
tegen de Britten hebben ge
voerd, toen die daar in okto-;
ber 1945 landden is ook zo'n
speet dat vrijwel niemand in
Nederland kent.
Ons programma beoogt dat
soort zaken aan de vergetel
heid te ontrukken. Daardoor
wordt het bestaande, officiële
beeld van die gezamenlijke
episode uit de Nederlandse en
Indonesische geschiedenis
aangevallen en tegelijk aange
vuld".
Het laatste wat Kiers hiermee
hoopt te bereiken is een even
tuele schuldvraag aan de orde
te stellen, laat staan te beant
woorden. „Ik ben niet geinte-
resseerd in wie het goed heeft
gedaan en wie fout. Ik wil de
ingewikkeldheid en de dyna
miek van de geschiedenis la
ten zien. De dramatiek ook
van wat daar in Indonesië is
gebeurd en de emoties van de
mensen die er bij betrokken
waren. We hebben niet zozeer
een analyse van feiten willen
maken als wel het verhaal wil
len vertellen van wat zich daar
heeft afgespeeld. Een verhaal
van levende mensen. Zo vol
gen we bijvoorbeeld de ge
schiedenis van de plantersfa-.
mi lie Marsman vanaf de perio
de vóór de Tweede Wereldoor
log tot begin 1950, toen de
familie naar Nederland ver
trok. We hebben ook veel dra
matisch filmmateriaal ver
werkt, waarvan relatief veel
nog nooit vertoond is. Drama
tische kampbeelden en beel
den van Batavia in 1945, die
tegelijk Japanners laten zien,
Britse soldaten en Nederlan
ders die net uit het interne
ringskamp komen".
De lange duur van het pro
gramma acht Kiers geen be
zwaar. Hij is ervan overtuigd
dat zijn product, in tweeën of
drieën gehakt, sterk aan aan
trekkelijkheid zou inboeten.
„Je kunt die ontwikkelings-
strijd niet in stukken verde
len. Het gaat om één groot
gebeuren. Dat wil ik de kijker
laten zien en daarom moet
ook de documentaire één
groot geheel zijn".
WILLEM SCHEER
De IKON zendt vanavond de
eerste aflevering uit van een
serie van vier filmbrieven,
waarin kinderen verslag doen
van gebeurtenissen, waarbij ze
in het afgelopen jaar betrokken
zijn geraakt. Giulia, een elf-ja
rig meisje woont in Gemona, de
hoofdstad van de provincie
Friuli in Italië, die op 6 mei
door een aardbeving werd ge
troffen. Duizenden kwamen om
het leven en 70.000 mensen wer
den dakloos. Na de jongste
aardschokken in september en
oktober ziet de toekomst er
voor de mensen daar somber
uit. Giulia en haar familie wo
nen sinds de ramp in een cara
van. Ze schrijft aan een Hol
landse familie, die ze vorig jaar
tijdens de zomervakantie leerde
kennen. Ook de drie volgende
filmbrieven zijn bedoeld om
jonge en oudere kijkers nader
te laten kennismaken met kin
deren die in het afgelopen jaar
betrokken zijn geraakt bij ge
beurtenissen, die soms wereld
nieuws werden.
Ned. II, 19.05 uur.
Gewest
Een oude veerman in de kop
van Noord-Holland (een onder
werp dat vorige week kwam te
vervallen), de Overijsselse gevel
stenen-verzamelaar. Te Riet, het
behoud van knotwilgen in de
provincie Utrecht, het bestem
mingsplan in Tilburg waardoor
de „groene long" moet verdwij
nen en de voetbalclub Groene
Ster in Heerlen; dat zijn de on
derwerpen van het programma
„Van gewest tot gewest", dat de
NOS vanavond uitzendt
Ned 1,19.05 uur.
HOU HET
SCHERM
IN
HET OOG
Glinsterend
Glinsterende prijzen gaat van
avond verder met de nu veertig
jarige Adam Morris, die met
zijn filmscripts behoorlijk heeft
verdiend. Hij is gelukkig ge
trouwd en heeft twee kinderen.
Toch zijn er ook problemen.
Mike Clode vormt een hindernis
in zijn streven een belangrijke
functie te krijgen bij de Natio
nal Film Company. En er is een
vrouw van wie hij hulp ver
wachtte bij het aan de man
raken van zijn laatste boek. De
hulpverlening gaat echter an
dersom
Ned. 1,20.00 uur.
Sprekershoek
De Nederlandse vereniging van
slechthorenden geeft vanavond
in de NOS-rubriek „Sprekers-
hoek" voorlichting over de han
dicap slechthorendheid en doof
heid. Er worden ook praktische
aanwijzingen gegeven voor ver
betering van communicatie tus
sen horenden en slechthoren
den.
Ned I, 21.15 uur.
Morgenmiddag op Ned I om 15.00 uur: De Waltons.
niet door wegens vertraging in
r66St afgelast de medewerking van het Maa
strichtse gemeentebestuur. De
„Een dichterlijk feest" rond de medewerkenden meenden op te
dichter Pierre Kemp ter gele- korte termijn onvoldoende artis-
genheid van de verschijning van tiek verantwoord te kunnen
diens verzamelde werk, gaat werken.
Vrijdag as. is André van Duin er
weer in de serie „Hotel de Botel".
Bij deze gelegenheid valt hij voor de
verandering nu eens niet van de
trap, maar zakt hij door de trap en,
wel zodanig, dat hij aan de zijkant
door het schot heen schiet. In deze
positie heeft André een heel andere
kijk op de wereld.
NEDERLAND I DUITSLAND I
Teleac
18.15 De moderne electronlca
NOS
18.45 De Bereboot
18.55 Journaal
19.05 Van gewest tot gewest
19.50 Politieke partijen
20.00 The Glittering Prizes (slot)
21.15 Sprekershoek
21.35 Journaal
21.50 Den Haag Vandaag
22.05 Panoramlek
22.35 Studio Sport
23.00 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Kortweg
18.55 Journaal
NOS
20.00 Journaal
20.25 Stichting Socutera
18.00 Nieuws uit Noordrljnlanc*-
Westfalen
18.05 Griezelverhalen
18.40 De vogels In het park vaA
Melji Jonger
19.15 Hier und Heute
19.45 Truc om kwart voor acht
20.00 Journaal
20.15 In het brandpunt
21.00 Tijgerbrigade
21.55 Abramakabra
22.40 Journaal
DUITSLAND II
18.20 Percy Stuart
19.00 Journaal
19.30 Blok 7
20.15 Balans
21.00 Journaal
21.15 La belle et la béte
22.40 Journaal
BELGIE
NEDERLANDS
18.45 Simon in het land van de
krijttekeningen
18.50 Bonanza
19.40 Mededelingen
19.45 Journaal u
20.15 Superstar 1976 (1)
21.30 Of zal Ik eens over mijn
heimwee zingen?
21.55 Resonanties
22.45 Journaal
23.00 Een dichterlijk feest
NEDERLAND I
NOS/NOT
10.45 Schooltelevisie
14.00 Schooltelevisie
EO
15.00 De Waltons
NOS/NOT
16.00 Schooltelevisie
DUITSLAND I
10.00 Journaal
10.05 De draaischijf
10.25 Het blauwe palels
11.55 Actuele vragen
12.05 Balans
12.50 Persoverzicht
13.00 Journaal
16.15 Journaal
16.20 Ventiel
17.05 Hans en Lebe
17.25 Yxllon-Show
17.55 Journaal
16.35 Midden in Duitsland (4)
17.00 Journaal
17.10 Maja, de bij
17.40 De draaischijf
HILVERSUM I
TROS: 18.30 Nws. 18.41 (S) De een ziet
het zus en de ander zo. 19.00 Muziek-
triptiek van zeven tot tien. (19.00 Jazz-
Sir. 20.00 Eight o'clock special. 21.00
(2) Kruis en mol. 22.00 (S) Een mondje
Frans. 22.30 Nws. 22.40 Aktua. 23.00 (S)
Coulissen. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
VARA: 18.00 Nws. 18.11 Dingen van de
dag. P.P.: 18.19 Uitzending G.P.V. VA
RA: 18.30 Tussen start en finish. 19.30
(S) Brassband magazine. 20.00 Nws.
20.05 (S) Radio Kamerorkest en solis
ten. 21.10 De relatie van christendom
en jodendom. 21.45 (S) Muziek van
deze eeuw. NOS: 22.30 Gamma van
Alpha en Beta. 23.00 (S) Met het oog
op morgen. 23.55-24.00
HILVERSUM III
NOS: 18.03 ue vaKaturebank. 18.10 (S)
NOS-maal. 19.03 (S) Langs de lijn sport
en muziek. 23.02 (S) NOS-jazz. 0.02 (S)
Metro's Midnight Music. 1.02 (S) Take
it easy. 2.02 (S) Dat wordt weer nacht
werk. 4.02-7.00 (S) De Achternacht.
HILVERSUM I
NCRV 7.00 Nw. 7.02 Het levende woord.
7.07 (S) Te Deum Laudamus 7.30 Nws.
7.41 (S) Vandaag...,donderdag, met om
7.41 (S) Hier en nu. 8.24 Op de man
af. 8.30 Nws. 8.36 Gym. 8.45 (S) Tot
uw dienst. 9.45 (S) Onder de hoogte-
zon. 10.30 Nws. 10.33 (S) Program vor
ouderen. 12.00 (S) De Kilima Hawaiians.
12.15. Boer en tuinder. 12.26 Medede
lingen voor land- en tuinbouw. 12.30
Nws. 12.41 (S) Hier en nu. 12.55 (2)
Middagpauzec(ienst. 13.15 (S) Metropole
Orkest. 13.30 (S) Globaal. (15.30 Nws.)
17.30 Nws. 17.32 (S) Hier en nu.
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Gymn. 7.20 Op
blote voeten, vraag en antwoordspelle
tje. (8.00 Nws. 8.25 Radiojourn.). 8.50
Morgenwijding. 9.00 De kleine belegger.
9.35 Waterstanden. 9.40 Schoolradio.
10.00 Radio Lawaaipapegaai. 10.10 Ar
beidsvitaminen. (11.00 Nws. 11.02-11.05
Radiojourn. z. 11.30 R(Rondom twaalf).
12.30 De dure kamer. 13.00 Nws. 13.11
Radiojourn. 13.25 Beursberichten 13.30
'n Middagje AVRO (16.00 Nws. 16.03
Radiojourn.). 17.00 (S) 13-speciaal.
17.40 De Vrije Gedachte. 17.55 Medéde-
lingen.
HILVERSUM lil
TROS: 7.02 (S) Vaak 's ochtends, 9.03
(S) Pep op drie. 11.03 (S) Verzoekpla
ten. 12.03 (S) Boter, klaas en prijzen.
14.03 (S) Polderpopparade. 16.03 (S)
Europarade.
KRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) Badinerie^.OO
Nws. 9.02 (S) Aan woorden voorbij: 9.10
(S) Radio Kamerorkest. 9.30 Aspecten
Welk een nijpend probleem de
slapeloosheid is, kwam gister
avond overtuigend vast te staan
toen Henk Mochel in „Onder
behandeling" meedeelde, dat al
leen al de simpele mededeling
dat hij het onderwerp zou aan
snijden hem „stapels brieven"
had bezorgd. En de behandeling
ervan moest dus ongetwijfeld
voldaan hebben aan een wijd
vertakte behoefte. Mochel is er
wel de man naar om de zaak
grondig aan te pakken en hij
legde haar dus om te beginnen
voor aan gespecialiseerde artsen
als dr. Zelvelder en prof. Nele
mans. Middelen tot bestrijding
van de slapeloosheid komen
echter pas in de volgende uit
zending op 25 januari a.s. aan
de orde. Ik zou mij royaal kun
nen voorstellen dat het voor de
kennelijk velen, die er belang
bij hebben wat lang duurt.
De „Vuist" van Willem Duys
bestond, naar zijn zeggen - afge
zien van één plechtig moment -
geheel uit vrolijke „sinterklaas-
surprises". Zij waren nauwe-
lijks te onderscheiden van de
surprises die hij in welke tijd
van het jaar dan ook gewend is
bij ons thuis te bezorgen. Wat
niet wegneemt dat ik bijzonder
veel plezier heb beleefd aan de
„uitsmijter" van Henk Elsink
over de caberetier, die als 75-ja-
rige nog es op zijn loopbaan
terugziet. Een vorstelijk num
mer waarvan wij helaas (zij. het
om begrijpelijke redenen) maar
een deel kregen te zien.
Tussen Willem en zijn bedrijven
door heb ik nog even afgestemd
op het andere net om er getuige
van te kunnen zijn wat de mens
Willem Aantjes „bezielt". En' om
vervolgens vast te stellen (wat
iedereen allang kan weten) dat
hij een bijzonder integer en on
baatzuchtig politicus is: op het
moment dat hij tot iets van „lei
der" zou worden uitgeroepen,
zou dat voor hem reden zijn
„het bijltje er bij neer te leg
gen". Een goed voor Leo Moen
samengesteld programmaatje,
waarin in een korte spanne tijds
vrij veel werd verteld.
HERMAN HOFHUIZEN
AMSTERDAM Een werk van
Jan Brueghel, voorstellende
Adam en Eva in het paradijs,
heeft op de door Paul Brandt
in Amsterdam gehouden vei
ling 110.000 opgebracht. Dit
was tevens de topprijs op deze
zeer drukbezochte veiling met
kopers uit Nederland, Fran
krijk, België, Engeland, West-
Duitsland en Zwitserland.
Voor een schilderij van de 16e
eeuwer Jodocus de Momper
werd 74.000 betaald. Tussen
de meesters uit de 16e tot do 19e
eeuw, waarbij 46.000 werd
neergeteld voor een jachttafe
reel van David Vinckeboons en
voor de symbolische voorstel
ling „Rijk en arm" van Piet
Brueghel, en een dorpsscène
van Aart van der Neer 42.000
haalde, sloeg een winterland
schap van Charles Leickert uit
1962 een goed figuur: het kreeg
voor 58.000 een nieuwe eige
naar.
