Nederland loopt bij
landbouwkundig
onderzoek vooraan
NEDERLANDSE KAAS IN
W.-DUITSLAND FAVORIET
Uitvoer bloemen naar
Frankrijk verbazend
snel toegenomen
VREUGDE BIJ PRODUKTSCHAP
AANVOER GLASGROENTEN NEEMT AF
VERSCHUIVING IN AANVOER EN PRIJZEN
WATERVOORZIENING
STEEDS MEER TUINTJES IN ENGELAND
Levering van
tuindersglas
toereikend
AANDAG 22 NOVEMBER 1976
LEIDSE COURANT
)76
fl'AGENINGEN Er is geen
land ter wereld dat zoveel
geld stopt in het landbouw
kundig onderzoek. Dat maak
te de minister voor weten
schapsbeleid. F. J. P. Trip
duidelijk met een indrukwek
kende rij cijfers bij de ope
ning van een symposium ge
wijd aan landbouwkundig on
derzoek in Nederland dat
werd gehouden in de aula van
de landbouwhogeschool in
Wageningen.
Het door de overheid gefinan
cierde landbouwkundig onder
zoek omvat ongeveer 4500
medwerkers, de universiteiten
en de landbouwhogeschool in
begrepen. Er zijn ongeveer
1000 onderzoekers die tesamen
ongeveer 4000 onderzoekpro
jecten onder hun hoede heb
ben. Die onderzoekers zijn
verspreid over rond 50 onder
zoekinstellingen en ongeveer
80 universitaire vakgroepen.
Volgens het wetenschapsbud
get 1977 bedragen de Neder
landse uitgaven op het gebied
van landbouwproduktiviteit en
landbouwtechnologie 0.075
procent van het bruto-natio-
naal produkt. Alleen Ierland
overtreft ons daarin.
Het Nederlandse percentage is
echter tweemaal zo hoog als
dat voor de hele Europese ge
meenschap (0.038 procent van
het bruto national produkt).
Uit de op het symposium be
handelde thema's blijkt overi
gens dat de landbouwkundige
onderzoekers een duidelijke
verantwoordelijkheid voelen
om de schadelijke gevolgen
van de milieu-onvriendelijke
aspekten van de landbouw te
rug te dringen. Zodat een puur
vijandig tegenover elkaar
staan van landbouw en milieu
de relatie tussen die twee
werd door minister Trip een
tweekoppig monster genoemd
niet nodig is.
RIJSWIJK Nederlandse kaas heeft in
West-Duitsland een buitengewoon goede
naam. Vorig jaar werd 91.000 ton kaas
naar dit land geëxporteerd, dus ruim 40%
onze totale kaasexport. Van de totale
kaasimport van de Bondsrepubliek komt
de helft voor rekening van Nederland.
Van elke 6,4 kilo kaas, die de Duitse
bevolking per hoofd per jaar consumeert,
is ongeveer 1,5 kilo uit ons land afkom
stig. 68% hiervan bestaat uit Goudse en
lunchkaas, 26% uit Edammer en brood
kaas.
In de eerste tien maanden van dit jaar
nam de kaasexport naarWest-Duitsland
alweer met 10% toe. De campagne voor
belegen kaas zal de export een verdere
stimulans kunnen geven, aldus het Neder
lands Zuivelbureau in Rijswijk, dat
gemeld onlangs nog een nieuw
merk met kwaliteitsgarantie introduceer
de: het pikantje van Gouda.
De exportbevordering van Nederlandse
zuivelprodukten is één van de belangrijke
taken van dit Zuivelbureau dat hiertoe
onder meer beschikt over een eigen kan
toor in Aken, dat alle promotionele activi
teiten in de Bondsrepubliek coördineert.
Door middel van regelmatige marktonder
zoeken krijgt men de beschikking over de
hiervoor noodzakelijke gegevens.
Uit deze onderzoeken is komen vast te
staan, dat de Nederlandse kaas bij de
Westduitsers zeer hoog staat aangeschre
ven, hoger zelfs nog dan Franse en West
duitse kaas. De hoge inkomensgroepen,
die bij een onderzoek in 1973 nog de
Franse kaas boven de Nederlandse prefe
reerden, bleken in 1975 van smaak te zijn
veranderd ten gunste van de Nederlandse
Yaas.
echter moeilijk maken. Ook is het de
Westduitse consument niet duidelijk dat
de belegen Goudse kaas van even hoge
kwaliteit is als de jonge, en dat de langere
rijpingstijd alleen - maar een duidelijk
smaakverschil ten gevolge heeft. 90 pro
cent van de in West-Duitsland gegeten
Goudse kaas is dan ook jong, ondanks het
feit dat de smaaktests hebben uitgewezen
dat de belegen Goudse wel degelijk op
prijs wordt gesteld.
Gering
Onder de kwaliteitsaanduiding „Pikantje
van Gouda" wordt deze belegen Goudse kaas
in West-Duitsland aan de markt gebracht.
Tevens bleek echter, dat er ten aanzien
van de verschillende soorten Nederlandse
kaas, nogal wat misverstanden bestaan.
De Nederlandse Edammer kan de West
duitse huisvrouw gemakkelijk genoeg her
kennen door zijn ronde vorm en zijn rode
paraffinelaagje. Het onderscheid tussen
jonge en belegen Goudse kaas kan zij
Een ander probleem is dat belegen Goud
se kaas slechts bij een gering deel van
de Westduitse levensmiddelenbedrijven te
koop is. In de Bondsrepubliek staan 60.000
winkels voor 75% van de totale omzet.
Praktisch zonder enige uitzondering is bij
al deze winkels Nederlandse Goudse kaas
verkrijgbaar. Slechts bij 2% van in totaal
120.000 winkels, dus bij 2400 winkels, is
belegen Goudse kaas verkrijgbaar. 1/5 van
alle winkels, n.l. 22.000, verkoopt Goudse
kaas vers van het mes. Deze winkels staan
voor 1/3 van de totale levensmiddelenom
zet. Juist hier zijn er grote mogelijkheden
voor de „Pikantje van Gouda". Een nage
streefde distributie van 20% is gezien
tegen de achtergrond van de Westduitse
marktsituatie bepaald geen utopie.
Samen met 22 Nederlandse kaasexpor
teurs, die samen ruim 90% van alle Neder
landse kaas uitvoeren, heeft Het Neder
lands Zuivelbureau naar een oplossing
van deze problemen gezocht. Die oplos
sing is nu gevonden in het onder één
nationaal merk „Pikantje van Gouda"
brengen van alle naar West-Duitsland
geëxporteerde belegen Goudse kaas.
Den Haag De uitvoer van
Nederlandse bloemen naar
Frankrijk is dit jaar sterk ge
stegen, tot vreugde en verba
zing van het produktschap
voor siergewassen. Met de
vreugde speelt het schap het
zó wel klaar, om over zijn
verbazing heen te komen laat
het zijn afdeling marktonder
zoek nagaan hoe het kin. De
leider van die afdeling, drs. J.
Rotteveel, heeft het produkt-
schapsbestuur de tot nu toe
verkregen resultaten van dit
onderzoek meegedeeld.
De oorzaak ligt volgens hem
vooral bij de Nederlandse
bloemenhandel, die op zoek is
gegaan naar een nieuw afzet
gebied toen men merkte dat
de export naar de grootste
buitenlandse klant, West-
Duitsland, maar weinig steeg.
Resultaat: in de maanden ja
nuari tot en met september
van dit jaar is de export naar
Frankrijk ten opzichte van de
zelfde periode vorig jaar met
een kleine 70 pet gestegen, van
28,8 miljoen tot 48,6 miljoen.
De export naar West-Duits
land steeg in absolute cijfers
mer: met ongeveer 44 mil
joen, maar procentueel veel
minder: met 7,5 8 procent tot
611,9 miljoen.
Bescheiden
Naar hoeveelheid gerekend
was de stijging van de export
naar West-Duitsland maar
heel bescheiden: van 64 mil
joen tot 65,5 miljoen kilo, ter
wijl Frankrijk een stijging van
2,6 miljoen tot 3,9 miljoen kilo
boekte. De waarde van de to
tale Nederlandse bloemenex
port steeg in die negen maan
den met ongeveer 82 miljoen
tot 763,1 miljoen.
De vooruitzichten voor de ex
port naar Frankrijk zijn ver
der gunstig, zo meent de heer
Rotteveel, hoewel de Franse
markt zeer moeilijk is. Hij
noemt enkele problemen, die
bij een onderzoek onder de
Nederlandse exporters aan het
licht zijn gekomen: er zijn
moeilijkheden met de betaling,
men is uiterst voorzichtig we
gens de zwakke positie van de
Franse frank en men zit als
Nederlandse handelaar in
Frankrijk mettaalproblemen.
Verder blijken de Franse im
porteurs maar weinig te weten
van de gebruiksmogelijkheden
van Nederlandse bloemen.
Een aantal van hen zal nu zijn
licht komen opsteken in Ne
derlandse bloemencentra.
Heffingen
Een Franse zusterinstantie
van het produktschap heeft uit
heffingen de beschikking ge
kregen over een miljoen fran
ken, waaruit reclamekosten
voor bloemen (Franse en Ne
derlandse) worden bestreden.
In een groot Frans warenhuis
is begin november een ver-
koopproef gestart.
Het produktschap heeft beslo
ten de minimum-exportprijzen
voor bloembollen buiten werk
ing te stellen. Sinds ongeveer
1930 hebben het produktschap
en zijn voorgangers ,ze gehan
teerd, zij het dat ze, omdat ze
in het verkeer binnen de EEG
niet verenigbaar zijn met
EEG-regels, de laatste jaren
alleen nog maar golden voor
„derde landen". Ze worden nu
helemaal op nonactief gesteld
omdat controle op uitvoering
van het systeem in de EEG
niet meer mogelijk is.
Paprikateelt: praktisch afgelopen
langzaam maar zeker het Hollandse aandeel
overnemen. Ook bij deze teelt is het eind
in zicht en hoeft dit dus niet meer verontrus
tend te zijn.
Veel glasteelten zijn de laatste weken
geëindigd of het eind is in zicht, dit blijkt
voor een aantal van de nu volgende gewas
sen. Zo blijkt uit de aanvoercijfers van de
grote veilingen duidelijk dat het praktisch
met de paprika teelt afgelopen is. De prijzen
hebben zich de afgelopen week weer goed
kunnen handhaven, dit is al ruim drie we
ken het geval. Dit blijkt overigens ook uit
de weekoverzichten van Veiling Westland
Noord. In de eerste week van november
bedroeg de gemiddelde prijs voor de rode
sorteringen ƒ2,50 per kg. De tweede week
van november bedroeg de gemiddelde prijs
voor de rode sorteringen ƒ2,50 per kg. De
tweede week van november gaf een gemid
delde prijs van 2,51 per kg. te zien.
De nu afgelopen week heeft de prijs zich
ook weer goed weten te handhaven. Als de
prijzen vergeleken worden met de prijzen
die de tuinder ontvangt, dan moet hier
onmiddellijk opgemerkt worden dat het hier
gaat om gemiddelde prijzen. Het is ondoen
lijk, zeker om deze tijd van het jaar, het
prijsverloop van alle sorteringen aan te ge
ven (thans zo'n 13 sorteringen). Voor de
sortering stek tot de sortering O kan de prijs
per kg. van 55 cent tot 2,87 oplopen.
Daarnaast moet men natuurlijk rekening
houden met het aantal aangevoerde kg. bij
de berekening van de gemiddelde prijs.
Naar verwacht zal er in de aanvoer van rode
paprika's weinig verandering komen. Het
aanbod van groene paprika's zal echter
sterk terugvallen. Het ziet er naar uit dat
de prijzen vast zullen blijven.
Tomaten
Ook bij de tomaten loopt de kwantiteit en
in veel gevallen ook de kwaliteit terug. De
kwaliteitsvermindering heeft speciaal be
trekking op de fijnere sorteringen. Ondanks
de toenemende concurrentie op de West-
Duitse markt heeft Nederland toch mee
kunnen komen. Uit gegevens van het Pro
duktschap voor Groenten en Fruit blijkt dat
er in de periode van 9/11 tot en met 11/11
buiten Nederland 1652 ton tomaten in Duits
land werden ingevoerd. Roemenië en de
Canarische Eilanden waren de belangrijkste
leveranciers. Daarnaast exporteerde Neder
land 877 ton in dezelfde periode. Het zal
echter spoedig met de aanvoer gedaan zijn
waarbij een verder marktoverzicht weinig
zinvol is.
Komkommers
Ondanks de sterk toenemende concurrentie
is Nederland erin geslaagd toch een behoor
lijk kwantum op de West-Duitse markt af
te zetten. Dit heeft er onder andere toe
geleid dat de prijzen voor de sorteringen van
41 tot 76 varieerden van 76 cent tot 1,26
per stuk. Griekenland en Roemenië zullen
Aubergine
Door het inkrimpen van de herfstteelt ziet
het er naar uit dat het einde van de aubergi
neteelt vroeger zal vallen als vorig jaar.
Voor de goede aubergines ligt de gemiddel
de prijs boven de 4,- per kg.
Sla
In tegenstelling tot de eerder genoemde
glasteelten neemt de aanvoer van sla lang
zaam toe. De kwaliteit van de sla valt over
het algemeen enigszins tegen. Hier is de
hoge temperatuur bij het toch betrekkelijk
donkere weer overdag waarschijnlijk de
grootste boosdoener. In de loop van de week
zijn de prijzen iets gedaald. Vorige week
donderdag bedroeg voor de exportsla de
gemiddelde prijs 24 cent per stuk. Vooral
Frankrijk is naast België aktiever geworden
op de West-Duitse markt. Het aanbod van
sla zal langzaam verder toenemen, de con
currentie zal ook verder toenemen, hieruit
mag men afleiden dat de prijzen meer onder
druk komen en zich moeilijk zullen kunnen
handhaven.
Overige gewassen
De aanvoer van spinazie is zeer beperkt
zodat er voor een goede kwaliteit van dit
produkt hoge prijzen worden betaald. De
prijs liep op naar 2,25 per kg.
De andijvie-prijs liep tegen het eind van de
week op naar gemiddeld 80 cent per kg.
Daar andijvie over het algemeen langer te
bewaren is dan sla, wil men nogal eens in
een langzaam tempo oogsten. Zodra de prij
zen oplopen ontstaat er dan een versnelde
aanvoer waarvan iedereen het effect kan
raden. Vandaar dat er moeilijk een voorspel
ling gedaan kan worden. De vraag naar
witlof stelt zeker niet teleur, dit blijkt ook
de afgelopen week weer uit de veilingnote
ringen. De prijzen kwamen gemiddeld op 4
gulden voor de beste sorteringen. De aan
voer zal verder toenemen, toch worden er
voor de komende week weer hoge prijzen
verwacht.
In vergelijking met vorig jaar is de spruiten-
aanvoer aanzienlijk groter, de belangrijkste
oorzaak is het zachte weer van de afgelopen
weken waardoor de oogst versneld werd.
Gelukkig valt er een goede vraag te consta
teren van zowel binnen- als buitenland.
Naast West-Duitsland heeft vooral ook Fran
krijk belangstelling voor dit produkt. De
prijs ligt ruim boven de gulden per kg en
het ziet er niet naar uit dat hier de komende
week verandering in komt. De aanvoer van
prei is fors gestegen en er viel dan ook niet
aan een prijsdaling te ontkomen. Voor de
Al sortering bedroeg de gemiddelde prijs 70
cent per kg. De vraag naar kroten is nog
steeds sterk, waardoor de prijs voor de fijne
kroten ronde 60 cent per kg. bleef hangen.
De grovere sorteringen zijn echter aanzien
lijk goedkoper nl. 25 cent per kg.
Boerenkool werd verhandeld tegen een prijs
van 40 cent per kg. Naast de aanvoer van
binnenlandse groenten is er import van,
andijvie uit Italië (groothendelsprijs 65 cent
per kg.), sperziebonen uit Egypte (grooth.
prijs 2,75), uien uit de Verenigde Staten
(grooth. prijs 95 cent per kg.), komkommers
van de Canarische Eilanden (grooth. prijs
ƒ1,- per stuk), tomaten van de Canarische
Eilanden (grooth. prijs 2,30 per kg.).
Er zat afgelopen week weer eens wat ver
schuiving in aanvoer en prijzen bij de
CCWS. Bij een totaal vrijwel gelijk aanvoer-
cijfer, steeg dat van omzet met een klein
miljoen gulden en dat is dan weer meegeno
men, ook al zal niet iedere kweker er van
hebben geprofiteerd. Met de anjers bij gelij
ke aanvoer, zat het wat beter met de gemid
delde prijs. Iets dergelijks was het geval met
het snijgroen. Ook de leliekelken deden het
beter in prijs maar de aanvoer was minder
hetgeen ook het geval was met de prijs van
takelies, ondanks de wat ruimer aanvoer.
Minder goed ging het met de troschrysanten,
die nog steeds het totale omzetcijfer sterk
beïnvloeden. De aanvoer lag iets hoger dan
voorgaande week. Vergeleken met de prijs
van dezelfde week in het vorig jaar, valt niet
te klagen, nu 1,51 en vorig jaar 94 cent. En
dat bij vrijwel gelijke hoeveelheden.
Het totale omzetcijfer van de CCWS bedroeg
afgelopen week 9.030.997,24 bij omzet van
11.554.951 bos of stuks tegen ƒ8.426.315,44
en aanvoer van 11.317.706 in voorgaande
week. De aanvoer van snijbloemen was vrij
wel gelijk, maar de opbrengst daarvan was
nu 8.322.816,79, rond een half miljoen meer
dan voorgaande week. Hetgeen dus bete
kent, dat het prijspeil er wat op vooruit ging,
waarover straks meer.
Bloemenstand in supermarkt
In dezelfde week van het vorig jaar lag bij
een aanvoer van twee miljoen bos of stuks
minder, de opbrengst 2 1/2 miljoen gulden
lager. Maar toen zat het niet best met de
prijzen! De 366.242 potplanten brachten
ƒ650.131 op tegen de 313.389 van voorgaan
de week 509.240,57. Een dalende prijs dus.
De 1.860.680 anjers met iets ruimer aanvoer
dan voorgaande week, brachten een gemid
delde prijs op van 21 cent tegen 30 vorige
week. Troschrysanten, nu 1.539.002 bos, vori
ge week 1.319.476, gaven een gemiddelde
prijs van 1,51 en vorige week 1.79. Mogelijk
dat de markt wat verzadigd begint te raken
en de belangstelling minder groot.
Fresia 426.572 bos, vorige week 357.937 ga
ven een gemiddelde prijs van respectievelijk
2,26 en 2,14, een aardige stijging dus on
danks het ruimer aanbod. Irissen (bijna
twee miljoen) brachten gemiddeld 2,03 op,
vorige week bij geringer aanvoer 2,01. Snij
groen 156.865 bos nu 1,41, vorige week vrij
wel gelijke aanvoer 1,32. Trosanjers 352.173
noteerden gemiddeld 2,81, vorige week 2,45
bij vrijwel gelijke hoeveelheid. Leliekelken
bijna 300.000 gemiddeld 62 cent, vorige week
58 en lelietak tegen het miljoen, gemiddelde
prijs 47, vorige week bij geringer aanvoer,
44 cent.
Er zit dus wel wat meer beweging in de
diverse cijfers, hoewel de markt als geheel
het regelmatig blijft doen, hetgeen met het
oog op de lange zachte herfst, nog niet zo
kwaad is te noemen.
De wet van vraag en aanbod is nog steeds
bepalend en dan is het de veiling, die voor
een juiste verhouding zorg draagt, indien
althans de afzetmogelijkheden aanwezig
DEN HAAG Vrijwel alle land- en tuinbouwbedrijven in
ons land wordt in december gevraagd of zij een installatie
hebben voor watervoorziening, hoe groot de pompcapaciteit
is en hoe groot het bevloeide oppervlak.
Dit onderzoek zal worden uitgevoerd door de stichting tot
uitvoering van landbouwmaatregelen (STULM), in opdracht
van het ministerie van landbouw. Dit heeft het ministerie
van landbouw bekend gemaakt. Volgens het ministerie kun
nen verantwoorde plannen voor watertoevoer aan land- en
tuinbouwbedrijven alleen maar worden opgesteld, als bekend
is hoe groot de behoefte aan kunstmatige watervoorziening
is. Daarom zullen bij het onderzoek ook alle land- en
tuinbouwbedrijven worden betrokken, behalve de glastuin
bouwbedrijven.
Volgens het ministerie is de behoefte aan watertoevoer de
afgelopen jaren sterk gestegen, wat met name duidelijk is
geworden in de droge zomer van dit jaar. Ook de intensiver
ing van het grondgebruik heeft gevolgen voor de watertoe
voer. Het ministerie van landbouw wil dan ook meer aan
dacht schenken aan de mogelijkheid voldoende water van
behoorlijke kwaliteit beschikbaar te stellen aan de bedrijven.
Het onderzoek is hiervoor een eerste aanzet.
DEN HAAG Er zijn in Enge
land bijna 15 miljoen particu
liere tuinen, gemiddeld 200
vierkante meter groot. Hun
aantal bedroeg in 1963 nog 13
miljoen, zodat het aantal En
gelse tuintjes groeit. Onge
veer tweemaal zoveel mensen,
dus rond de 30 miljoen, doen
aan tuinieren. Hiervan maakt
het aantal mannen ruim 70
procent uit.
Een ander belangrijk punt: in
90 procent van het aantal tuin
en staan bloemen, waarvan 80
procent rozen. Een stevige
concurrentie dus voor de be
roepskwekers, waarover ook
in Nederland een woordje kan
worden meegesproken, vooral
nu met de zachte herfst In
Engeland wordt in 40 procent
van het aantal tuintjes groen
ten gekweekt. Er zijn boven
dien nog 600.000 volkstuinen
waar in hoofdzaak groenten
worden geteeld. Er staan nog
57.000 mensen op een wacht
lijst voor een volkstuintje,-
evenals dat in Nederland het
geval is.
Volgens een budget-huishoud-
onderzoek, werd in 1974 voor
een bedrag van 446 miljoen
gulden besteed aan plantenden
zaden waaronder, 88 miljoen
gulden aan zaden, 106~ miljoen
gulden aan bollen en 88 mil
joen aan rozen. Vier van de
vijf tuinders hebben een perk
met rozen. Voor kleine tuinen
zijn de snel groeiende conife
ren sterk in vraag. De meest
populaire heester is de hy
drangea die in een kwart van
het aantal tuinen staat.
Voor de toekomst wordt een
grote en blijvende vraag ver
wacht naar diverse tuinpro-
dukten, hetgeen mede ver
band houdt met de sterke eco
nomische teruggang, waarin
de „self-service" van grote be
tekenis wordt, zo constateert
het orgaan van de Engelse
„Nursery and Seedsmen".
Bovendien zijn de flatgebou
wen, drukke wegen en toene
mend stadsrumoer redenen
om rust en afleiding te zoeken
in het tuinieren. Uit een onder
zoek is verder gebleken, dat er
veel liefde bestaat voor hou
den en verzorgen van planten.
Gesteld wordt, dat de overheid
er beter aan zou doen vooral
aan oudere mensen planten te
verstrekken, in plaats van al
lerlei soorten pillen. De onder
zoekingen worden gedaan ten
behoeve van een basis voor
het beleid voor afzet van de
produkten.
DEN HAAG „De glasindustrie levert op de gebruikelijke
wijze tuindersglas in hoeveelheden die toereikend zijn om
in de normale vraag te voorzien". Dit antwoord minister
mr. A. van der Stee. (landbouw en visserij) mede namens
zijn ambtgenoot drs. R. F. M. Lubbers (economische zaken)
op schriftelijke vragen van de Tweede Kamerleden de heren
Van Aardenne en Tuijnman.
De prijs van dit glas, dat de fabriek franco huis aflevert,
bedraagt maximaal 6,20 m2. Dit betekent een prijsverho
ging van ca. 9%. De fabricage van dit glas is voor een
belangrijk deel in handen van enkele grote concerns. De
regering ziet geen aanleiding een onderzoek in te stellen. Zij
zal op de gebruikelijke wijze op de prijszetting van het
tuindersglas blijven toezien.
