LANGS OMWEGEN
Plattelandsvrouwen
bereidden zich knedend
op spijszoete kerstmis voor
Dominique Smit wil
het orgel het leven
aan
door
GEMEENTE NIET
AANSPRAKELIJK
VOOR OVERLAST
UTRECHTS
JAAGPAD
Estra subsidie voor
nieuw clubhuis DOCOS
Zwaar weekeinde
voor Philidor
Patiënt 27
zoek in lift"
DOOR
TON
PIETERS
Op mijn omwegen door stad en land kom 'ik graag mensen tegen. Elke
morgen tussen tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertellen wie
u graag in deze rubriek zou willen tegenkomen. Het nummer van mijn
geduldige telefoon is 071 —12 22 44; u kunt dan naar toestel 18 vragen.
1976 VRIJDAG 5 NOVEMBER 1976 LEIDSE COURANT
Dominique Smit is zondagmid
dag, als ze op de harde brede
bank achter het windzieke
maar veelbelovende orgel van
de Hartebrugkerk zit, amper
één dag meerderjarig. Maar
een eendagsvlieg is ze zeer ze
ker niet, want haar eerste
openbare solistische optreden
(een ondersteuningsconcert
ten bate van het orgelfonds,
dat zoals men kan weten
vein het Maarschalkerweerd-
instrument weer een volbloed
„koningin" wil maken) zal,
naar ik aanneem een even zon
nige muzikale toekomst aan
kondigen als het nog wat kreu
pele pijpwerk met technische
besturing te wachten staat na
de hopelijk niet meer zo lang
uitblijvende restauratie. Domi
nique was gisteren, met het
oog op haar naderende ver
jaardag, helemaal niet in feest
stemming op dat concert. Ner
veus. Natuurlijk. „Maar dat is
wel goed", vindt ze zelf; „dat
heb je met alles wat je goed
wil doen in je leven. Je leeft
naar zo'n dag toe en daarna
zeg je: hè, het is afgelopen.
Heb ik me daar zou zo druk
voor gemaakt.."
Zondagmiddag om drie uur
wordt ze (in samenwerking
met K O, de Leidse Volksu
niversiteit) genadeloos aan de
gevoelige toetsen overgele
verd, ten aanhore van vele
luisterende en ontvankelijke
zielen. Samen met trompettist
Boni (Boniface) Rietveld, een
aan komend arts, speelt ze on
der meer Bach, "John Stanley
en Hendrik Andriessen. Per
soonlijke keus, in overleg. Ze
is kordaat maar blijft een lief
meisje dat naar veler oordeel
mannenwerk verricht. Zoals
ze zelf zegt: „typisch vrouwe
lijk kan ik het orgel niet vin
den. Vaak zijn het technisch
zware stukken, je hebt het pe-
daalwerk en je moet kracht
bijzetten. Maar het is machtig
en zalig, als je zo'n instrument
in de handen en voeten hebt."
Dominique Smit is een Neder
lands meisje, dat op 6 novem
ber 1955 in een voorstad van
Brussel werd geboren, in
Schaarbeek. Haar ouders wo
nen al 24 jaar in het zuidelijke
buurland, omdat vader Smit
als register-accountant daar
kon werken voor een Neder
landse maatschap. Haar op
voeding kreeg een Franse di
mensie erbij. Dat kon niet mis
sen, in dat brandpunt van taal
strijd. Maar ook qua geestes-
vorming kan een Frans accent
geen kwaad, vind ik zelf. Do
minique „deed" haar gymna
sium alpha in Antwerpen en
in Brussel en daarna begon ze
kunstgeschiedenis te studeren
in Leuven, aan de Franse af
deling. Dat duurde een jaar.
Want ze kon er niet helemaal
mee uit de voeten: „In Leuven
was de opzet van de studie
niet zo voor mij geschikt om
dat gedoceerd werd vanuit een
filosofisch standpunt. Ik ben
in Leiden verder gaan stude
ren, waar men van een artis
tiek standpunt uitging, meer
op de kunst zelf ingesteld.
Eigenlijk had ik het liefst in
Parijs gestudeerd, maar het
studentenleven is daar niets.
Leiden vond ik leuk, een echte
studentenstad en een gemak
kelijke verbinding met thuis.
Twee jaar heb ik de studie
volgehouden. Toen wilde ik de
muziek in."
Vanaf haar vijfde jaar heeft
Dominique pianolessen gehad.
Met goed gevolg deed ze exa
men voor de nationale jury
van Antwerpen. „In Leiden
wilde ik verdergaan, maar ik
had geen instrument. Ik scha-i
kelde op orgel over; dat heb
ik steeds een prachtig instru
ment gevonden. Op het Harte-
brugorgel kon ik studeren. Jan
Schmitz zat daar en vond het
direct goed. In januari '75 ben
ik les bij hem gaan nemen. Ik
heb erg geboft, want wie Jan
kent weet dan wel voldoende.
Zoals hij is er geen tweede.
Een beste pedagoog en een
muzikaal organist die alles
van zichzelf op een ander
overbrengt. Ik ging ziendero
gen vooruit. Mijn grote ideaal
is, later concertorganiste te
worden en privélessen te gaan
geven. Of ik dat zal volbren
gen? Ik weet het niet; het is
een streefpunt. In januari ga,
ik naar het Haags conservato
rium, in de hoofdklas van Wim
Verbeek. Hij zag er zeker wel
een B-examen in zitten. Het
C-examen is het solo-examen.
Daarna mag je in-het buiten
land gaan studeren en solo
concerten geven. Een Prix
d'Exceüence, daar praat ik
nog maar niet over..."
Een goede voorspreker heeft
Dominique ook gehad in de
Mechelse meester-organist
Flor Peeters, die dikke vrien
den is met zijn oud-leerling
Schmitz. „Ik ben op auditie
geweest bij Flor en van de
zomer heb ik bij hem z'n
meestercursus gevolgd als toe
hoorster. Daar heb ik enorm
van geleerd: opvattingen, in
terpretaties op internationaal
vlak. Peeters noemt me zijn
„kleindochter", wanr Jan is
zijn leerling, z'n „zoon", en ik
ben weer een leerling van Jan.
Widor en Dupré, de leermees
ters van Peeters. Zo kom je
zelfs bij César Franck uit,
maar nou hou ik maar op
anders wordt het te gek."
Geen wonder, dat Dominique
Smit „valt" op orgelmuziek:
Bach vooral en Franke, maar
ook modernere componisten
zoals Andriessen, Langlais,
Monnikendam. „Verder is het
afhankelijk van je stemming,
vind ik. In de amusements
sfeer ben ik helemaal weg van
goeie Franse chansons, die ze
hier niet helemaal kennen. Je
moet ze allereerst goed ver
staan: Moustaki, Claude-Mi-
chel Schönberg vooral. En de
goeie ouwe jazz ook, maar ze
ker geen pop-gedoe."
Dominique heeft wel zin in dat
concert van zondag. Ze wil
zich waarmaken. De volgende
dag speelt ze haar tweede con
cert in de dekenale kerk van
Tervuren (Brussel), ter gele
genheid van het 70-jarig be
staan van de Nederlandse Ver
eniging van Brussel, de „Hol
landse Club" ook wel ge
noemd. Slapen is er bijna niet
meer bij, die laatste dagen.
Voorlopig maakt Dominique
zich wel degelijk druk om
haar orgeldebuut in het open
baar.
i Dominique Smit, genadeloos aan de toetsen overgeleverd'
Alkemadese plattelandsvrouwen in de keuken van Dijsselbloem
De werkplaats van warme bakker Dijssel
bloem aan de Leidse Hogewoerd leek gis
teravond wel een schuilkerk. Achter de
donkere gevel buiten leek alles in ruste.
Op mijn bellen werd door echtgenote Dijs
selbloem opengedaan en ze voerde me
verderop, door een ijzeren deur. En opeens
stond ik midden in de plechtigheid: ruim
10 leden van de Vereniging van Platte
landsvrouwen afdeling Alkemade, die zich
in alle beslotenheid hadden geworpen op
stukken deeg, geconcentreerd rond brood
magere bakker Dijsselbloem, die als een
docent de melige blijde boodschap verkon
digde. Er was mets geheimzinnigs aan, bij
nader inzien. Alleen maar de laatste avond
van een cursus van zes bijeenkomsten.
Ditmaal ruimschoots op tijd afgestemd op
het kerstgebeuren met krenten- en rozij
nengrapjes en kerststollen. Een en ander
opgevuld met klonten spijs.
Ik heb niet alles gezien, maar alleen al de
mini-krentenbolletjes maakten indruk op
me. Een beetje uitgerold werden het mui
zen, dacht ik. Maar nee, de schaar ging
erin. Docent Dijsselbloem: „Als u even hier
wilt kijken; we knippen zo gewoon in".
„Oh", riepen toen de dames, „het worden
denneappeltjes of eikeltjes". Zo'n eikeltje
hadden ze nog nooit gezien. „Dakpansge
wijs inknippen", reageerde Dijsselbloem,
zonder met zo'n ogen te knipperen. Kerst-
voorbereiding in volle gang. Bom, daar
ging de plaat met het knipwerk de rijskast
in. Dat deed de warme bakker zelf maar.
Vorig jaar was de Leidse bakker op visite
bij de Alkemadese plattelandsvrouwen. Hij
demonstreerde er met deeg en zette de
dames aan om er zelf mee te gaan werken.
Zijn inspirerend voorbeeld liep uit in een
cursus bakken. Gisteren waren de vrou
wen de laatste keer in de bakkerij, maar
volgend jaar zal aan deze cursus een niet
minder heilzaam vervolg worden gegeven.
Maar om nog even op de slotavond van
gisteren terug te komen: daar kwam de
heer Dijsselbloem met een spuitzak vol
spijs aanzetten: „Hmmm, dat wordt lek
ker...", voorzagen de Alkemadesen. De
spijs ging met een soort lik tussen twee
laagjes rozijnendeeg in een rond vormpje.
Dat werd dan een paddestoel. „Dames,
denkt u erom, de blikjes thuis wel eerst
smeren, hoor, met boter". De deegkruimels
werden door de cursisten vrij intensief van
de tafel gekrabd. „U heeft ervaring opge
daan, lang niet zoveel rommel als de vorige
keer", prees de bakker zijn gasten. Tijd
voor koffie, met een hoogst oorspronkelijk
donker speculaasje erbij, gegrist van een
bakplaat met honderden speculaasjes
erop: vijftien speculaasjes eraf en je zag
de voorraad nog niet slinken. Intussen
wachten op het rijzen, want het maaksel
moet eerst „omhoog". Een kwartier zowat
Het bakken zelf deed meneer "Dijsselbloem
zelf; dat was een peuleschil. En de dames
maar na-proeven: „Gevulde speculaas vori
ge week; dat was zó'n succes, ontstellend
heerlijk gewoon". Dat zal best, maar ik zat
ernaast.
Uit dankbaarheid voor de cursus in de
bakrijpe schuilkerk van Dijsselbloem
kreeg het echtpaar van de plattelandsvrou
wen geschenken: een plant voor mevrouw
en een boek over de boerderij voor me
neer. „Als u wilt ruilen, dan mag dat", zei
de Alkemadese woordvoerster. „O nee",
meende de bakker, „wat dat betreft, daar
ben ik erg gemakkelijk in". Toen ging het
college verder, met het modelleren van
bleke, gespannen en welbezette kerststol
len (de buitenkant naar binnen vouwen,
dames; dan komen er punten aan. Volgens
Bakker Dijsselbloem kun je die er vóór de
consumptie het best afsnijden, want die
pupten zijn het gaarst en het minst lekker).
Het slot van de avond was een „evaluatie"
bij een goed glas wijn. De Alkemadese
afdeling blijkt inmiddels flink te zijn aan
gestoken door de bakkende leden: begin
volgend jaar zal de deelname nog wel een
stuk groter zijn geworden. Het zou me
niets verwonderen als dan vol vreugde het
paasgebeuren onder de knedende vingers
ovenbereid tot vorm gebracht werd.
Soembastraat
LEIDEN De Soembastraat
wordt verbeterd. De afdeling
bestrating van de dienst Ge
meentewerken is onlangs begon
nen met het ophogen van de
straat, omdat deze in de loop
der tijd erg is verzakt. Vervol
gens wordt de indeling van het
wegdek veranderd. De rijweg
krijgt een breedte van 2.80 me
ter en er worden enkele drem
pels en parkeervakken aange
bracht.
Zaterdag a.s. 19.30
uur
WATERPOLO-
WEDSTRIJD
DE ZIJL/L.G.B.'
NEREUS
Zwembad „De Zijl"
B. en W. Leiden:
LEIDEN Het college van b. en w. voelt zich niet aansprakelijk
voor de overlast die de bouw van een flat voor werkende jongeren
aan het Utrechtse Jaagpad aan de bewoners veroorzaakt Dit
blijkt uit het antwoord van het college op vragen van het
PSP-raadslid mevrouw A. v.d. Zande gesteld naar aanleiding van
een bewonersaktie op het Utrechtse Jaagpad eind september. De
bewoners hadden hun straat opgebroken teneinde het zware
vrachtverkeer van en naar de bouwplaats te weren.
B. en W. stellen in hun antwoord dat bijtijds overleg met de
bewoners is geweest over de toenemende verkeersoverlast. Over
eenstemming is bereikt over de gewenste maatregelen te weten,
het plaatsen van betonpalen ter bescherming van voetgangers, het
instellen van parkeerverboden op het Utrechtse Jaagpad en het
instellen van een tweezijdig parkeerverbod in de Rijnstroomstraat.
Door aannemingsbedrijf Du Prie is tevens meegedeeld dat de route
via de Rijnstroomstraat zal worden gebruikt als belangrijkste route
voor het bouwverkeer. Definitieve verkeersmaatregelen en een
herinrichtingsplan voor het Utrechtse Jaagpad zullen op korte
termijn met de bewoners worden besproken.
(VAn een onze verslaggevers)
LEIDEN Wethouder Tesselaar van sportzaken
zal binnenkort de raad voorstellen de Leidse
voetbalvereniging DOCOS, die zijn domicilie
heeft in het Morskwartier, een extra subsidie te
verlenen voor de bouw van een nieuw clubhuis.
De derdeklasser heeft reeds een subsidie van
vijftien-duizend gulden ontvangen, maar heeft een
aanvraag ingediend voor een extra bijdrage van
wege de hoge bouwkosten van het clubhuis, die
veroorzaakt worden door het feit dat DOCOS zijn
nieuwe accommodatie moet bouwen onder het
bestaande viaduct in het Morskwartier.
Tijdens de receptie ter gelegenheid van het veer
tig-jarig jubileum van de vereniging, zegde wet
houder Tesselaar toe deze aanvraag te willen
honoreren. Terwijl de bouw van het clubhuis reeds
in een vergevorderd stadium verkeert wordt nu
overwogen DOCOS een extra subsidie te verlle-
nen, die ten hoogste vijftienduizend gulden zal
.kunnen bedragen.
DOCOS-voorzitter Piet Reizevoort toonde zich ver
heugd over de geste van de wethouder. „Wij zijn
er erg blij mee, ook al hadden wij misschien
gerekend >p een hoger bedrag. Wij hadden ge
vraagd om vijftig duizend gulden in verband met
het viaduct, dat ons van gemeentewegen in de
maag wps ges.itst. Met die extra subsidie kunnen
we nu in ieder geval de buitenzijde enigszins gaan
verfraaien."
LEIDEN De Vereniging Oud
Leiden houdt dinsdag 9 novem
ber in het Rijnlandshuis. De
heer B. Plomp geeft een inlei
ding over het Hoogheemraad
schap Rijnland en zijn gebouw.
Vervolgens is er gelegenheid tot
bezichtiging van het enige jaren
geleden gerestaureerde Rijn
landhuis. De bijeenkomst begint
om kwart over acht.
LEIDEN In Holiday Inn wor-.
den vrijdag 12 november tw^e
shows van tweedehandskleding
gehouden. De shows beginnen
om twee uur en om half acht.
LEIDEN Ook dit jaar wordt
weer een algemene Leidse kerst
in gehouden. Deze heeft evenals
vorig jaar plaats in het gebouw
van Augustinus aan het Rapen
burg 24. Het voorlopig organisa
tieteam zoekt nu al een aantal
medewerkers, die zich willen
gaan bezighouden met de
voorbereiding en de organisatie
van de kerst-in 1976. Belangstel
lenden kunnen zich melden bij
Aart van der Veen Haarlemmer
straat 247a, telefoon 131485.
LEIDEN De Europese Bewe
ging houdt dinsdag 16 novem
ber om acht uur in restaurant
Boerhave in de Leidse Marien-
poelstraat een voorlichtings
avond. De films „Europa waar
om?" en „Kansloos, of de kwa
lijke geschiedenis van de aard-
noot" worden vertoond. Alge
meen secretaris van de Europe-
LEIDEN De jubilerende stu
dentenvereniging SSRL houdt
;:i het kader van de avondency
clus donderdag 11 november
een forumbijeenkomst in haar
gebouw aan de Hoge Woerd.
Onder meer wordt ingegaan op
bedrijfsdemocratisering. Het fo
rum bestaat uit drs. J. van den
Berg, J. van der Doef, mr. J. S.
Glastra van Loon. Drs. G. Egas
treedt op als discussieleider. De
bijeenkomst begint om acht uur.
LEIDEN - Het Gijs Hendriks
kwartet treedt vanavond op in
jazz-zolder Hot House. Het con
cert begint om tien uur. Dona
teurs hebben gratis toegang.
Loek Dikker en de Waterlan
ders treden 12 november in de
jazz-zolder op en het Rein de
Graaff/Dick Vennik kwartet 19
november.
(Van onze schaakmedewerker)
LEIDEN Van alle Leidse
KNSB-teams krijgt de hoofd
klasser Philidor het het komen
de weekeinde ongetwijfeld het
zwaarst. Als tegenstander
wacht hun dan de betaalde
naamgenoot uit Leeuwarden.
Het in de eerste klasse aan kop
staande LSG ontmoet in de eer
ste thuiswedstrijd het opval
lend zwak gestarte Paul Keres.
Na twee ronden zijn de kaarten
in de nationale competitie al zo
ongeveer geschud. Volmac/Rot-
terdam is met twee monster-
overwinningen begonnen en zal
waarschijnlijk alleen door een
massale afwezigheid van de top-
spelers het kampioenschap mis
lopen. Ook Philidor/Leeuwar-
den is met twee overwinningen
gestart. Tegen Philidor/Leiden
zullen zij Sosonko missen des
ondanks starten zij deze wed
strijd als favoriet.
In de eerste klasse B zijn alleen
DD en LSG nog zonder punten
verlies. Beide maken een goede
kans ook de volgende wedstrijd
te winnen. De reserves van Phi
lidor die ook in deze klasse uit
komen hebben al twee nederla
gen geleden. De laatste was te
gen DD met 7 1/2—2 1/2 daar
Stam zijn beter staande afge
broken stelling niet tot winst
kon brengen. Ook tegen Moer-
wijk zullen zij wel weer het
onderspit moeten delven.
Voorschoten behoort in de twee
de klasse C tot een van de
kanshebbers voor de titel. Te
gen het niet al te sterke Pat Mat
zullen zij moeten winnen om in
de running te blijven. Koploper
Het Witte Paard zal het even
eens niet al te zwaar krijgen
tegen Kijk Uit.
Definitieve' uitslagen tweede
ronde: Hoofdklasse: BSG-Desis-
co WGM 5-5; Holland Data VA-
S/ASC—Charlois/Europoort
64; Utrecht—Volmac Rotter
dam 1 1/2—8 1/2; Eindhoven-
Philidor Leeuwarden
4 1/2—5 1/2; Philidor Leiden-
VHS 5 1/24 1/2.
Eerste klasse B: Spangen-LSG
3 1/2-6 1/2; Paul Keres-Maa-
stricht 5—5; Den Haag-SMB
5 1/24 1/2; Eindhoven 2-Moer-
wijk 8—2; Philidor Leiden 2-DD
2 1/2-7 1/2.
Tweede klasse C: Het Oosten-
Charlois/Europoort 2 46; DD
3-Voorschoten 4—6; Pat Mat-
Witte Paard 2 1/2—7 1/2; Kijk
Uit-Overschie 2 5 1/24 1/2 ME
MO 3-VHS 2 1/2—7 1/2
2 12-1 1/ï.
LEIDEN De stichting Thea
terunie en de spelers William
Ward en Mieke Visscher van
de groep Camera Obscura ko
men vanavond naar het LAK-
theater met „Sigismundo cea
ses to count". Dit toneelspel
is gebaseerd op een Ameri
kaans krantenbericht „Pa
tiënt 27 uur „zoek" in lift van'
ziekenhuis".
Toegangskaarten voor deze
voorstelling zijn a 5,- of
3,50 (LAK-leden, CJP-hou-
ders en 65-plussers) aan de
zaal verkrijgbaar of telefo
nisch te reserveren onder
nummer 124890.
De verlamde ex-marinier Er-
win Pawelski uit Chicago die
in zijn rolstoel vastgebonden
zat en die door een beroerte
niet kon praten, werd door een
verpleger voor therapeutische
behandeling van zijn afdeling
op de derde verdieping naar
de begane grond gereden. Na
de behandeling werden Pa
welski en een andere patiënt
door een verpleeghulp naar de
lift gereden. Het is niet bekend
wie Pawelski in de lift heeft
gezet, maar vanaf dat moment
werd hij vermist. Na 27 uur
werd hij voorover hangend
in zijn rolstoel door een arts
in één van de drie liften ge
vonden, welke continu in ge
bruik waren. De spelers pro
beren in het stuk antwoord te
geven op de vragen Wat ging
er door Erwin Pawelski heen
gedurende die 27 uur? Welke
invloed had dit voorval op zijn
gedachten, zijn fantasiën?
