HELDERZIENDE
DOET
EEN
OPEN
Frans episcopaat houdt
kerk in het midden
Westlander Dijkshoorn terug in Nederland
i J V/ 1 i lvfj l i I
Kerk
en
wereld
Broederschap van H. Pius X
nu in acht landen
In 1975 ruim driehonderd
miljoen bijbels verspreid
DINSDAG 2 NOVEMBER 1976
LEIDSE COURAN
PAGINA 7
I He,d0r2iende' Rien
J M J j Dijkshoorn met de
O"1^^ 1 B4L I I P'snosnaar, die hij
(Van een onzer redacteuren)
HAARLEM Rien Dijkshoorn (56), geboren in 's-
Gravenzande, eens een eenvoudige tuindersknecht
in het Westland, maar sinds een jaar of vijfentwin
tig in binnen- en buitenland een bekend helder
ziende, is deze week in ons land teruggekeerd na
een verblijf van vele jaren in Australië en Ameri
ka. Hij is hier ter gelegenheid van het verschijnen
van de Nederlandse vertaling van zijn boek, dat
een goede kans maakt een bestseller te worden:
"Mijn beroep is helderziende". Hij is vastbesloten,
zo schrijft hij in dit boek, bij zijn terugkeer in Eu
ropa twee onopgeloste zaken af te maken: de in
1556 verdwenen hostie van Nieuvaart en de in de
eerste wereldoorlog eveneens verdwenen Franse
oorlogsvlieger George Guynemer.
Naast een opsomming van zijn opmerkelijke resul
taten als paragnost vermeldt het boek ook een
reeks van tegenslagen, ontstaan doordat men -
vooral tijdens zijn verblijf in Australië - in kringen
van politie en justitie weigerde gebruikt te maken
van zijn bijzondere gave. Met soortgelijke teleur
stellingen had Dijkhoorn trouwens al te kampen
tijdens zijn jeugd in Honselersdijk, toen hij zelf
nog niet goed raad wist met zijn helderziendheid
'en thuis en op school evenmin werd begrepen.
Zij ouders bijvoorbeeld konden hem nooit verras
sen met verjaardag of Sinterklass. Soms wist hij,
vóór zijn ouders het geschenk kochten, wat zij
zouden kopen en lang voor die tijd zag hij het dan
al liggen op de plaats, waar zij de verrassing zo
lang zouden verbergen. En als op school de juf
een verhaal voorlas luisterde de klas gespannen,
op kleine Rien na: die wist al hoe het verhaal
afliep. Het kind werd als vreemd ervaren en zelfs
gestraft voor zijn dwaze verhalen.
In zijn eerste baan in een glastuinbouwbedrijf in
Honselersdijk is eigenaar Vreugdenhil de eerste
die hem wat wegwijs maakt in zijn problemen.
Maar als hij later in een andere betrekking op een
kippenboerderij vruchtbare kuikens van onvrucht
bare moet scheiden, verliest hij zijn baan, omdat
hij zijn werk in een onwaarschijnlijk hoog tempo
en op een vreemde manier doet: hij houdt een kui
ken eenvoudig in de hand en voelt een sterke prik
keling als het om een vruchtbaar kuiken gaat
Ook een betrekking als bankbediende in Rotter
dam eindigt voortijdig doordat Dijkshoorn als een
soort "zesmiljoen dollar man" op flinke afstand en
dwars door gesloten deuren heen woord voor
woord "hoort" hoe hij in de directiekamer over de
tong gaat en vervolgens daartegen verontwaardigd
protesteert
Dan begint Dijkshoorn zijn carrière als helderzien
de, waarbij hij talloze particulieren maar ook de
justitie in West-Europa behulpzaam is bij het op
lossen van allerlei problemen, het ontrafelen van
misdaden en opsporen van vermiste personen. Hij
hanteert daarbij een pianosnaar als wichelroede.
Drie grepen uit een indrukwekkende reeks zaken,
waar helderziende Dijkhoorn zijn licht over heeft
doen schijnen:
Lange afstandswerk
In 1958 veroorzaakt hij sensatie door wat vinding
rijke Duitse journalisten een geval van "visiotelefo-
nie" noemden: helderziendheid per telefoon over
een afstand van 200 kilometer. Een Duitse Rijn-
schipper, voor wie hij enkele dagen eerder, even
eens per telefoon, een verdwenen boot had opge
spoord, belde uit Ruhrort Dijkshoorn thuis in Ne
derland op met de mededeling, dat er bij een in
braak op zijn schip geld was gestolen. "Een poli
tiezaak", constateerde Dijkshoorn, "maar als ik me
niet vergis luistert de politie op het ogenblik mee,
via een ander toestel". Dat klopte. Dijkshoorn con
centreerde zich, "zag" vijf schepen afgemeerd lig
gen, waaronder dat van de bestolene, en een zesde
aan de andere kant van de Rijn. "Het is een 1500
zonner, met een driekoppige bemanning, onder wie
een jongmaatje van zeventien jaar. Deze jongeman
heeft het geld gestolen en in zijn koffer gedaan.
Hij gaat morgen met verlof".
Als de politie een onderzoek instelt en de kapitein
vraagt of een van zijn bemanningsleden de volgen
de dag met verlof gaat, antwoordt de schipper:
"Hoe weet U dat? Hij heeft het pas tien minuten
geleden aan me gevraagd!" En even later wordt in
de koffer van de jongen het gestolen geld gevon
den.
Terug in verleden
In Breda, waar Dijkshoorn een tijd heeft gewoond,
keerde hij ver terug in het verleden in een poging
"de verdwenen hostie van Nieuvaart" op te sporen.
In het stadsarchief van Breda trof hij de legende
aan over de hostie, die eerst in Nieuvaart en later
in de Onze Lieve Vrouwekerk in Breda het mid
delpunt is geweest van regelmatige bedevaarten,
tot de hostie in 1556 tijdens de beeldenstorm ver
dween.
Dijkshoorn, in gezelschap van twee ambtenaren
als getuigen, begon zijn naspeuringen op de trap
pen van de Onze Lieve Vrouwekerk. Hij concen
treerde zich en een vreemd gevoel maakte zich
van hem meester: hij bleef zich bewust van zijn
omgeving - de moderne gebouwen, het drukke ver
keer - maar zag tegelijkertijd een andere stad, an
dere straten, andere gebouwen, kriskras lopende,
slecht geplaveide straten en stegen, Breda zoals
het vroeger was.
En door dèt Breda zag hij een bejaarde priester
lopen, een metalen kistje onder de arm geklemd.
Hij volgde de priester, maar op zijn kilometerslan
ge tocht, die hem uiteindelijk bij de kerk terug
brengt, botste hij verschillende malen op muren en
huizen, waar de priester "verdween" maar weer
verscheen, zodra Dijkshoorn om het obstakel was
heengelopen en aan de andere kant zijn tocht ver
volgde. Achteraf kon aan de hand van oude kaar
ten worden vastgesteld, dat de route was gegaan
door straten, die in de tijd van de beeldenstorm
wèl bestonden.
In een huis tegenover de kerk "zag" Dijkshoorn
diep onder de vloer van de kelder het kistje met
de hostie liggen. Proeven met geluidsgolven wezen
uit, dat zich inderdaad een metalen voorwerp on
der de vloer bevond. Bij een bergingspoging onder
leiding van een ingenieur en in aanwezigheid van
een notaris als officiële getuige, verdween het me
talen voorwerp als gevolg van een verkeerde ber
gingstechniek evenwel in drijfzand, onder het huis
door in de richting van de kerk: zonder ingrijpen
de, kostbare en voor het oude gebouw zeer riskan
te graafwerkzaamheden praktisch onbereikbaar.
Dijkshoorn, die overigens had voorspeld dat de
bergingswerkzaamheden zouden mislukken, hoopt
het kistje met de hostie ooit toch te kunnen ber
den.
Anticlimax in leper
Uitvoerig beschrijft Dijkshoorn ook zijn grootste
teleurstelling. Op eigen initiatief ging hij in 1959
op zoek naar de stoffelijke resten van Guynemer,
een vermaarde Franse oorlogsvlieger die in 1917
tijdens de eerste wereldoorlog aan het front bij le
per neerstortte. Sindsdien wordt er een ereplaats
voor hem vrijgehouden in het Panthéon in Parijs;
maar van Guynemer is geen spoor teruggevonden.
Toen de pianosnaar van Dijkshoorn ergens in le
per hevig ging trillen en hij met stelligheid verze
kerde het stoffelijk overschot te hebben gevonden,
raakten de Belgen ter plaatse in grote opwinding.
Bij een eerste graafpoging werden er al wat ske-
letdelen gevonden. "Stop!", riep de gemeentesecre
taris. "Als dit Guynemer is! Ik moet de autoritei
ten waarschuwen, de burgemeester, de Franse con
sul, de regering". Dagen later werd het graven
voortgezet in aanwezigheid van verscheidene voor
aanstaande autoriteiten, die van heinde en verre
gekomen waren. Onder doodse stilte gaf een des
kundige uitsluitsel over de vondst: "Er bestaat bij
geen twijfel; dit zijn de overblijfselen van...een
varken".
"Ik had in de grond willen zakken", verzekert
Dijkshoorn in zijn boek. Al die jaren heeft deze
zaak hem bezig gehouden. "Nog steeds correspon
deer ik met het ministerie voor oudstrijders en
oorlogsslachtoffers in Parijs, in de hoop een twee
de onderzoek te kunnen doen als ik terugkom in
Europa", aldus eindigt dit hoofdstuk.
M.B. Dijkshoorn, en Russel H. Felton: "Mijn be-
roep is helderziende". Uitg. JJL Gottmer, Haar
lem. Prijs: 19.50.
De Franse bisschoppen hebben geweigerd zich
voor welke richting dan ook uit te spreken.
Tijdens hun conferentie in Lourdes, die dit
weekeinde werd besloten, hebben zij zowel de
vrijzinnigheid afgewezen als de nostalgie van
de traditionalistische aartsbisschop Marcel Le-
febvre en zijn aanhang.
In twee krachtige toespraken heeft de voorzit
ter van de conferentie, mgr. Etchegaray het
verwijt van de hand gewezen, dat de bisschop
pen de laatste jaren de teugels teveel hadden
laten vieren. In een brief aan de katholieken
geven zij echter later toe dat er sprake is van
een crisis in de kerk en vragen zij dat de
katholieken van verschillende schakeringen de
kerk voor elkaar bewoonbaar maken en haar
aldus geloofwaardiger te laten zijn in de ogen
van de wereld.
De brief zet enkele punten op de i.: De mens
wording van Christus, de verlossing, de verrij
zenis en de werkelijke aanwezigheid van Chris
tus in de eucharistie zijn geloofswaarheden
waaraan niet te tornen valt, aldus de bisschop
pen, die verder de ouders eraan herinneren, dat
ze verplicht zijn hun kinderen te laten dopen,
te zorgen voor godsdienstonderricht en voor het
onderhouden van de zondagsplicht.
Toen linkse kringen dit alles wat te binnenker
kelijk vonden, vooral toen Lefebvre's aanhan
gers de bisschoppelijke brief naar hun kant
uitlegden, reageerde mgr. Etchegaray in zijn
slotrede. De bisschoppen aldus hun voorzit
ter laten de balans niet doorslaan naar één
kant.
Belangrijkste agendapunt in Lourdes was de
huidige verkondiging van het evangelie. Verde
re thema's waren: het permanente diakonaat,
katechese, liturgie, financiën en priesteroplei
ding.
MGR. LAMONT:
Verzet tegen racisme doet kerk goed
In een interview met het En
gelse r.k. weekblad „The Uni
verse" heeft de r.k. bisschop
van Umtali in Rhodesië mgr.
Dona! Lamont gezegd, dat
zijn verzet tegen de raciale
politiek van Rhodesië de kerk
veel goed heeft gedaan, niet
alleen in Rhodesië maar in
geheel Afrika.
Mgr. Lamont, die onlangs
werd veroordeeld tot tien jaar
dwangarbeid wegens het niet
aangeven van guerrillastrij
ders, heeft adhesiebetuigingen
ontvangen uit de gehele we
reld. Hij verwacht, dat het ho
ger beroep in zijn zaak half
december of begin januari zal
worden behandeld.
Volgens de bisschop zijn het
getuigenis, dat hij kan geven
en het werk van de commissie
Justitia et Pax, die onder zijn
leiding een onthullend rapport
over de burgeroorlog heeft ge
publiceerd, erg belangrijk in
de ogen van de Afrikanen. Dit
alles heeft invloed op de ver
houdingen tussen de rassen.
De situatie is radicaal aan het
veranderen en de zwarte Afri
kanen zijn zich bewust van
een toekomst in vrijheid, aldus
de bisschop, die al zjn hoop
stelt op vreedzame middelen
en steeds het geweld van wel
ke kant dan ook heeft veroor
deeld.
Uit integralistische kringen in
Zwitserland is vernomen, dat
„De geestelijke broederschap
van de heilige Pius de Tien
de", gesticht door mgr. Marcel
Lefebvre ter verdediging van
de rooms-katholieke traditie
en vorming van seminaristen
volgens de methoden en denk
beelden van de preconciliaire
kerk, thans in acht landen
vestigingen heeft.
De hoofdzetel is écone, waar
de broederschap beslag heeft
weten te leggen op het voor
malige klooster der kanunni
ken van de grote Sint Ber
nard. In dit moeder-klooster
huizen ongeveer honderdvijf
tig mensen, onder wie hon
derdtwintig seminaristen, vijf
tien priesters en enkele broe
ders en leken. Overwogen
wordt enkele kilometers ver
der een kooster te laten bou
wen voor religieuzen.
Thans wonen de religieuzen
van de broederschap in Alba-
no, in Italië, in een van de
vormingskloosters van de ge
meenschap. De andere kloos
ters, in het Canadese Arama-
da, in Michigan (V.S.) en in
Weissbad (Zwitserland) her
bergen Engels- en Duitsspre
kende seminaristen.
Bovendien beschikt de „broe
derschap van de heilige Pius
de Tiende" over prioraten, be
mand met geestelijken die zich
gewijd hebben aan het aposto
laat van de missie. Vijf van
deze prioraten zijn gelegen in
Frankrijk, de andere in We
nen, München en Brussel en
verder in New York, San José
en Houston. Twee andere zijn
onlangs gesticht in Engeland,
in Newbury en in Sander-
Het stoffelijke bestaan van de
broederschap wordt verzekerd
door giften, legaten en de op
brengst van collectes. Dan zijn
er nog revenuen van het do
mein in Econe, auteursrechten
voor 'verscheidene werken en
de verkoop van cassettes met
preken van mgr. Lefebvre.
In 1975 zijn door de negenen
vijftig bij de wereldbond
(United Bible Societies) aan
gesloten bijbelgenootschap
pen meer dan driehonderd
miljoen bijbels en bijbelge
deelten verspreid in honderd
vijftig landen, zo heeft in Am
sterdam de algemeen secreta
ris van de Wereldbond van
Bijbelgenootschappen (UBS),
ds Ulrich Fick uit Duitsland
op een persconferentie meege
deeld.
Hij was naar Nederland geko
men om deel te nemen aan de
jaarlijkse algemene vergade
ring van het Nederlands Bij
belgenootschap.
Hij deelde voorts mede dat de
wereldbond bezig is met 568
projecten om de bijbels te ver
talen. Tot dusverre zijn delen
van de bijbel vertaald in 1577
verschillende talen, de gehele
bijbel is verschenen in 261 ta
len. „De cijfers lijken indruk
wekkend", zo zei hij, „maar op
de aardbol worden in totaal
meer dan vijfduizend talen ge
sproken."
Sommige van deze talen zijn
echter aan het uitsterven en
zijn dus niet meer waard dat
ze een eigen bijbelvertaling
krijgen. De kosten zijn hoog
In 1977 zal een nieuw record
worden bereikt met het budget
voor de bijbelverspreiding, dat
bijna drieëndertig miljoen gul
den zal belopen. Dit geld
wordt gefourneerd door de ne
genenvijftig bij de wereldbond
aangesloten bijbelgenoot
schappen.
Als een belangrijke taak ziet
de UBS tegenwoordig de ver
taling van de bijbel voor be
ginnende lezers, waarbij dan
met name wordt gedacht aan
volwassenen, die tot nu toe
analfabeet zijn geweest. Er
zijn in de wereld nog altijd
circa achthonderd miljoen
mensen, ouder dan vijftien
jaar, die lezen noch schrijven
kunnen. Hun aantal groeit nog
steeds.
Voor deze mensen worden bij
bels vertaald in de eenvoudige
woordenschat van beginnende
lezers. In 1975 werden er ruim
twintig miljoen verspreid, dit
jaar zal het aantal nog veel
hoger zija
Als gevolg van het nieuwe
concordaat, dat dit jaar werd
gesloten tussen Spanje en de
Heilige Stoel, zijn sinds begin
september in Spanje acht
nieuwe bisschoppen benoemd.
Zij kwamen op plaatsen, die
het jarenlang zonder bisschop
moesten stellen. Er zijn nu
nog twee bisschopszetels va-
kant. Verwacht wordt, dat de
apostolische administrators,
die beide bisdommen nu be
sturen, spoedig tot bisschop
benoemd zullen worden.
Het ondergrondse tijdschrift
van de katholieken van Li-
tauen „Chronik", dat nog eens
de situatie van vervolging on
der de katholieken van het
land onder de aandacht
brengt, noemt het huichelarij,
dat de Russische pers steeds
met veel vertoon bekend
maakt.dat de Sowjet-Unie
steun geeft aanbevrijdingsbe-
wegingen in Afrika, terwijl
het bewegingen onderdrukt,
die in eigen land werken aan
het nationale bewustzijn. Het
blad stelt, dat het enige waar
KORTE METTEN
de Sowjet-Unie bang voor is,
de opinie in de wereld is.
Voor de Russische joden heeft
de Amerikaanse senator Jack
son zich ingezet. Is het nu niet
mogelijk, dat een dergelijke
persoonlijkheid zich inzet
voor de katholieken van Li-
tauen, zo vraagt het blad.
Tot adjunct-perschef op het
secretariaat van de r.k. kerk
provincie is met ingang van 1
februari 1977 benoemd drs. G.
Swüste te Amsterdam. De
heer Swüste (31) is nu redac
teur van het Algemeen Neder-'
lands Persbureau. Op het se
cretariaat van de kerkprovin
cie zal de heer Swüste in het
bijzonder worden belast met
de redactie van het informatie
bulletin „1-2-1" en het onder-,
houden van contacten met lan-;
delijke katholieke raden en
soortgelijke lichamen. Hi>
volgt de heer B. Spekman opr
die per 1 december voorlichter
wordt van het bisdom Dea
Bosch.
