Kohl eist van Scheel
opdracht om nieuwe
regering te vormen
Ontvoerde Nederlandse
consul goed behandeld
Frankrijk wenst
gesprek met alle
Libanese leiders
ZWARTE RHODESISCHE
LEIDERS VERWERPEN
PLAN KISSINGER
"el gevecht over devaluatie groene pond
R.k. kerk in Maleisië
in moeilijke situatie
pidemie eist
50 doden
Avondklok
in Nabloes
Kardinaal Alfrinkprijs van Pax Christi
PORTUGESE KERK
„DOELTREFFEND" IN STRIJD
TEGEN HET COMMUNISME
Mgr. Simonis over
ziekenhuis en
katholiciteit
197INSDAG 5 OKTOBER 1976
LEIDSE COURANT
Chinese
jremier zou
toon van
Mao zijn
fAIPEN (UPl) Een
voormalige Chinese com-
nunistisch partijfunctio-
laris, die naar Taiwan is
litgeweken, heeft gisteren
in een artikel in een van
le grootste dagbladen in
faipeh geschreven dat pre
mier Hua kuo-Feng de
toon is van wijlen partij
voorzitter Mao tse-Toeng.
(Vang Hun, die 12 jaar als
politiek commissaris in het
fhinese leger diende alvo
rens hij in 1974 uitweek, zei
Jat Hua's ware naam Mao
ven-Lung is, de jongste van
Wao's drie zonen uit een
vroeger huwelijk, die in
rijn jeugd zou zijn vermist
[Vang Hun zegt voor het
ferst te hebben gehoord
jat Hua kuo-Feng Mao's
loon zou zijn tijdens een
bezoek aan Hunan, Mao's
[huisgebied, voor de cultu
rele revolutie in 1966.
Eerst aldus Wang, hechtte
|k aan de verhalen geen
geloof, maar later raakte ik
overtuigd dat zij juist wa
in door Hua's gelijkenis
iet Mao en zijn snelle pro-
lotie in de communisti
sche hiërarchie.
(Van onze correspondent)
BONN - De Duitse CDU-leider
Helmut Kohl staat er op, dat
hij bondskanselier wordt Van
president Walter Scheel heeft
geëist dat niet socialistenleider
Helmut Schmidt maar hij, Hel
mut Kohl, de opdracht krijgt
een regering te vormen. Boven
dien heeft hij de libereale lei
der, tevens vice-premier en mi
nister van buitenlandse zaken
Hans Dietrich Genscher schrif
telijk uitgenodigd om met hem
over een eventuele coalitie te
praten.
Wat dat laatste betreft liggen
Kohls kansen niet al te best De
FDP heeft gisteren al verklaard
dat „er een wonder moet gebeu
ren, voordat wij ons besluit om
ook de komende vier jaar met
de SPD te regeren zullen her
zien". Genscher is weliswaar
van zins om cfp Kohls uitnodi
ging in te gaan, maar ook ver
klaard dat hij wil vasthouden
aan de huidige coalitie met de
SPD.
In politieke kringen in Bonn is
men nogal verbaasd over Kohls
vasthoudendheid. De president
moet volgens de grondwet welis
waar het parlement een kandi
daat voor het kanselierschap
aanbevelen, maar deze kan al
leen maar gekozen worden als
hij kan steunen op een absolute
meerderheid. En Kohl komt
daarvoor precies vijf zetels te
kort. Nu het er dus naar uitziet,
dat de liberalen bij hun besluit
blijven om met de socialisten te
regeren, kan Schmidt er prak
tisch zeker van zijn, dat hij op
14 december, als de nieuwe
Bondsdag voor het eerst bijeen
komt, herkozen zal worden.
Kohl kreeg wel de krachtige
Helmut Kohl (rechts) in gesprek met president Walter Scheel
steun van zijn CSU-partner
Frans-Josef Strauss, Beiden mo
tiveren hun houding op hun
winst met 3,7 pet en op de
terugval van zowel SPD als coa
litiegenoot FDP. Volgens
Strauss betekent dit dat de
christendemocraten daarom de
enigen zijn, die met de politieke
leiding van de Bondsrepubliek
kunnen worden belast. „In een
parlementaire democratie mag
dit niet omstreden zijn", aldus
Strauss.
Niettemin ligt het voor de hand
dat president Scheel de eis van
Kohl van de hand zal wijzen.
Hij zal zich daarbij niet laten
leiden door de omstandigheid
dat hij zelf eens voorzitter van
de FDP was, maar wel door de
omstandigheid dat aan Kohls
eis onmogelijk ingewilligd kan
worden door gebrek aan een
meerderheid in de Bondsdag.
.rrestatie
'owell geëist
iNDEN Een afgevaardigde
(j de Britse Labour-partij
ift gisteren de onmiddellijke
•estatie van de rechtse politi-
l Enoch Powell geëist. Powell,
(evaardigde voor de Noord
se Unionisten, heeft in een
evoering het idee geopperd
i miljoen gekleurde immi-
nten in Engeland uit te ko-
i. De Labour-afgevaardigde
m Litterick noemde de rede-
iring van Powell een duidelij-
aansporing tot raciale haat.
BED gevonden
Een overlevende van de stormramp in Mexico, die de stad La Paz volkomen heeft vernield, heeft tussen
de puinhopen van zijn huis zijn bed gevonden en brengt dit in veiligheid. De ramp kostte aan ruim
600 mensen het leven.
Zwarte kiezers beledigd
Amerikaanse
minister van
landbouw
afgetreden
WASHINGTON 8 - Ameri
kaanse minister van landbouw,
Earl Butz, in moeilijkheden na
een racistische opmerking over
zwarte kiezers, is gisteren afge
treden. Hij deed dat na een
ontmoeting met president Ford
in het Witte Huis.
De minister had op zijn terug
reis van de republikeinse con
ventie in Kansas City in een
gesprek met zanger Pat Boone
gezegd dat de republikeinse par
tij geen gekleurde kiezers kon
trekken omdat ze slechts waren
geïnteresseerd in sex, ruimzit-
tende schoenen en een warm
toilet Onmiddellijk na het be
kend worden van zijn uitlatin
gen eiste een groot aantal repu
blikeinse en democratische par
lementariërs nadrukkelijk het
aftreden of het ontslag van
Butz. President Ford gaf de mi
nister vrijdag een ernstige beris
ping voor zijn denigrerende uit
spraak over de negers.
Butz zei gisteren dat zijn aftre
den „de prijs" was „voor een
grove indiscretie in een prive-
gesprek".
SALISBURY (AP) - De zwarte
Rhodesische leiders Nkomo en
Moezorewa hebben het plan
van Kissinger voor een tussen
tijdse regering die bestaat uit
blanken en zwarten onder lei
ding van een blanke Rhodesiër
verworpen. Ook zijn zij tegen
een ministeriële raad, samenge
steld uit een zwarte meerder
heid met een zwarte aan het
hoofd maar met blanken in de
leidinggevende posities wat be
treft de strijdkrachten en de
politie.
De Zwarte Rhodesische leiders
hebben dit gisteren medege
deeld voor de Amerikaanse en
Britse onderministers voor Afri
kaanse aangelegenheden in
Rhodesië aankwamen voor be
sprekingen met de Rhodesische
premier Ian Smith. Deze bespre
kingen moeten leiden tot een
conferentie tijdens welke een
tussentijdse regering in Rhodes
ië zal worden geformeerd.
De Rhodesische nationalistische
leider Nkomo zei in een toelich
ting op het verwerpen van het
plan Kissinger, dat het niet de
taak van de regering Smith is
om nu de structuur van de tus
sentijdse regering vast te stel
len, of om een overgangsperiode
van twee jaar vast te leggen.
Het is aan ons, het volk, om dat
uit te maken, aldus Nkomo.
De zwarte Afrikaanse verkeer
spolitie in het woongebied So-
weto ten zuiden van de Zuida-
frikaanse stad Johannesburg is
gisteren naar aanleiding van
herhaalde dreigementen door
jonge zwarten Afrikanen uit dit
gebied teruggeroepen. Soweto
zal zelf zijn verkeer moeten re
gelen. aldus een politie-woord-
voerder.
Terrorisme op
agenda Verenigde
Naties
NEW YORK (AP) De algeme
ne vergadering van de Verenig
de Naties heeft gisteren beslo
ten om een voorstel van West-
Duitsland over een internatio
naal verdrag tegen gijzelingsac
ties in behandeling te nemen.
De assemblee besloot tevens een
voorstel van de Sowjet Unie
over een internationaal verdrag
tegen het gebrik van geweld in
internationale betrekkingen op
haar agenda te plaatsen.
Het Russische agendavoorstel
werd aanvaard ondanks felle
kritiek van de Chinese volksre
publiek dat het beschreef als
een aanfluiting van het gezond
verstand en flauwekul.
tUSSEL (UPU Meer dan 150
ensen in Zaire, onderwie een
tlgische missionaris en drie
innen, zijn in de laatste paar
eken overleden aan een onbe-
tnde ziekte.
epidemie is uitgebroken in
^imbuku, ten noorden van
™*»nba, in Zaire. Vlak over de
inese grens is vorige week
isoortgelijke epidemie gecon-
Nairobi hebben Keniaanse
riteiten bekendgemaakt dat
het zuiden van Soedan min-
mensen zijn overleden
gevolg van een mysterieuze
ekte, die gepaard gaat met ho-
koorts en een bloedende
ius.
CALI/BOGOTA - De Neder
landse honorair consul in Co
lumbia, Eric Leupin, heeft gis
teren gezegd dat de guerrilla
strijders die hem meer dan 20
maanden gevangen hebben ge
houden in het Andesgebergte,
meedogenloos waren en geen
middel zouden schuwen om hun
doel, „het marxisme-Ieninis-
me", te bereiken. „Ik geloof dat
de bestaansreden van een groep
als de Fare (zijn ontvoerders,
de revolutionaire strijdkrach
ten van Columbia) haat is, haat
tegen alles wat bestaat", aldus
Leupin.
De honorair consul werd 31 ja
nuari 1975 in de buurt van Cali,
zuidwest-Columbia, ontvoerd en
zaterdag in Cali vrijgelaten.
Oorspronkelijk eisten de ont
voerders 1 miljoen dollar los
geld van de Nederlandse ambas
sade in Bogota, 30.000 dollar
van Leupins familie en de vrij
lating van drie politieke gevan
genen. Leupin zei gisteren niet
te weten of er inderdaad geld
was betaald voor zijn vrijheid.
De 42-jaar oude, in Canada ge
boren zakenman, zei tijdens zijn
lange gevangenschap nooit de
hoop te hebben opgegeven. „Ik
ben een optimist. Ik heb nooit
aan zelfmoord gedacht, maar de
geestelijke pijn was vreselijk, de
onzekerheid van het niet weten
wat er met me ging gebeuren".
Leupins ontvoerders, die hem
dag en nacht bewaakten, had
den hem redelijk behandeld en
voldoende eten en kleding gege
ven. Hij had nooit met de rebel
len over politiek gepraat. Wel
had hij met ze geschaakt en
gezelschapsspelletjes gespeeld.
Eric Leupin na zijn vrijlating.
TEL AVIV (RTR) - Veilig
heidstroepen hebben gisteren
een avondklok ingesteld in Na
bloes, de grootste plaats op de
bezette westelijke oever van de
Jordaan, na een dag van onge
regeldheden van de kant van
jonge Arabieren. In Hebron
j was nog een avondklok van
i kracht in verband met de ge-
I spannen situatie na religieuze
j botsingen tijdens het week
einde waarbij schade werd aan-
gericht aan joodse en islamiti-
sche heilige plaatsen,
j Israëlische militairen braken
gisteren in Nabloes met traan-
j gas demonstraties op nadat we-
j gen met brandende autobanden
waren geblokkeerd en leger
voertuigen met stenen waren
bekogeld.
JXEMBURG De landbouwministers van de
iropese Gemeenschap zijn momenteel in een fel
vecht gewikkeld over een zaak die de Europese
meenschap honderden miljoenen guldens kost.
st gaat om het al dan niet devalueren van het
itse, zogeheten „Groene pond". Vanaf het mo-
ent dat de Europese landbouwraad gistermid-
g in Luxemburg bijeen was, werd, in een
n heime zitting, onder leiding van de Nederlandse
bewindsman Van der Stee, over die kwestie ge
sproken.
Het Europees gemeenschappelijk landbouwbeleid
kent zogeheten monetaire compenserende bedra
gen. Dat zijn bijvoorbeeld subsidies op landbouw-
produkten die uit de andere lidstaten geïmpor
teerd worden in een land dat de waarde van zijn
munt voortdurend ziet dalen. Zij worden betaald
uit het Europese landbouwfonds en zij kosten de
gemeenschap een macht geld. De monetaire com
pensaties aan het verenigd koninkrijk kosten bij
voorbeeld momenteel 5 miljoen gulden per dag.
Het devalueren van het Britse groene pond is voor
twee partijen een goede zaak. Het landbouwfonds
van de gemeenschap ziet zijn kosten gedrukt en
de Britse boer krijgt meer geld voor zijn produk-
ten. Bij een devaluatie van het groene pond gaan
er namelijk „meer ponden in een Europese reke
neenheid", in welke laatste de prijzen van het
gemeenschappelijk landbouwbeleid worden uitge
drukt.
Een devaluatie van het groene pond heeft echter
nog een andere consequentie. De voedselprijzen
in Engeland zouden er door stijgen en de Britse
regering, die, kost wat het kost, inflatie wil tegen
gaan en de consumentenprijzen wil beschermen,
is zeer tegen devaluatie het groene pond gekant
PARIJS/BEIROET (Reuter-Upi-AP) De Franse regering is be
reid tot gesprekken met de leiders van alle belangrijke Libanese
partijen, als die naar Parijs willen komen om te praten ovr het
Franse aanbod een eind te helpen maken aan de 18 maanden oude
burgeroorlog in Libanon.
Regeringsfunctionarissen drukten de hoop uit dat de rechts-christe
lijke partij in het Libanese conflict het voorbeeld zou volgen van
de linkse voorman Kam al Joemblatt die zondag in Parijs heeft
gesproken met Frankrijks president Giscard D'Estaing e n diens
minister van buitenlandse zaken, Louis de Guiringaud. Maar
rechtse leiders hebben inmiddels Joemblatts inspanningen in Pa
rijs, een zuiver Libanese vredesconferentie zonder aanwezigheid
van de palestijnse partij in de burgeroorlog te regelen, „futiel"
genoemd.
De Egyptische president Anwar Sadat heeft gezegd dat Frankrijk
wellicht verzocht zal worden te helpen bij de poging een vredescon
ferentie over Libanon bijeen te brengen, waaraan door zes Arabi
sche landen en groeperingen moet worden deelgenomen.
Sadat voorspelde „een explosie" op de voor later deze maand
geplande topconferentie van alle arabische landen, als de kleine
top van zes er niet in slaagt een oplossing te vinden voor de
Libanese crisis. De zes zijn de twee elkaar bestrijdende Libanese
groeperingen, de Palestijnse bevrijdingsorganisatie (PLO), Syrië,
Egypte Saoedi-Arabië.
Sadat verklaarde zich gekant tegen plannen om e Syrische militai
ren in Libanon te vervangen door een vredesmacht van Egyptische
en Franse troepen.
.ei De r.k. kerk van Maleisië be-
1 vindt zich in een mangelposi-
J tie. Een andere godsdienst
ell dan de islam wordt nauwe-
di( lijks geduld. Veel buitenland-
Js se missionarissen zijn het
T' land uitgezet. De communisti-
sche querilla groeit
,jt Om zich ovr de ernstige situa-
af tie te beraden zijn alle pries-
r» ters van West-Maleisië (Malak-
ka) vier weken lang bijeen ge-
9f weest rond aartsbisschop Tans
Sri D. Vendargon. Deze ver
klaarde tegenover een KNA-
correspondent, dat dit ook in
Cambodja, Vietnam en Laos is
gebeurd, ook Maleisie kan
overkomen. Dan is onderdruk
king van de kerk snel een feit,
aldus de aartsbisschop.
Naarmate de communistische
guerilla-activiteijen toenemen,
ondanks de versterking van
het leger, worden buitenlandse
missionarissen meer gewan
trouwd. Volgens vele islamiti
sche politici zijn hun ideeën al
te zeer verwant met het com
munisme.
Hun engagement voor rand-
groeperingen wordt be
schouwd als subversieve acti
viteit. Politici waarschuwen te
gen personen die de islam niet
aanhangen. Uit het eiland Sa-
bah (Oost Maleisie) werden
tussen 1970 en 1975 bijna alle
missionarissen verbannen, om
dat ze onrust zouden zaaien.
Onder hen was de Nederland
se missiebisschop mgr. Jac.
Buis. Zijn Chinese opvolger
moest vijf jaar wachten voor
dat de regering hem toestond
zijn. bisschopsambt uit te oefe
nen.
Onder de slagzin „Eén land,
één taal, eén? godsdienst" (de
islam) wil de regering de een
heid van het land bereiken.
Andersdenkenden worden be
stempeld tot randgroepen en
secten. Van de ruim twaalf
miljoen Maleisiers is slechts
ongeveer één procent kath
oliek. circa 135.000 personen,
die de regeringspolitiek aan
den lijve ondervinden.
Zelfs op de vele katholieke
scholen wordt onderricht in
het r.k. geloof niet geduld, ter
wijl islamkunde verplicht is.
Banen bij regering, politie of
leger zijn voor de christenen
praktisch uitgesloten. Wie isla
miet wordt, kan wel een hoge
re positie bereiken. Het gevolg
is dat velen het land verlaten
of zich „bekeren".
Voor de toekomst van zijn
kerk mikt mgr. Tan Sri D.
Vendargon vooral op de inzet
van de leken, die hun vuur
doop hebben ondergaan, toen
hun priesters vier weken lang
beraadslaagden. In de paro
chies hebben de leken toen
gezorgd voor godsdienstonder
richt, kerkdiensten, uitvaarten
en sociale taken.
Iedere parochie koos een
hoofdverantwoordelijke. Het
experiment is geslaagd. Mgr.
Tan Sri: „De leken moeten
worden toegerust om taken
over te nemen en antwoord te
geven op eikaars vragen. Door
hen moet het geloof worden
versterkt, opdat het stand
houdt in de komende stor
men".
Kerk
De r.k. vredesbeweging Pax
Christi heeft een „Kardinaal
Alfrink-Pax Christiprijs" in
gesteld. Dat is gedaan om de
naam van de kardinaal, die
zaterdag afscheid heeft geno
men als voorzitter van de Ne
derlandse afdeling, blijvend
aan de beweging te verbinden
en om de bewustwording in
vredesvraagstukken te bevor
deren.
De prijs is niet een bekroning
achteraf, maar de uitnodiging
aan een groep om een bepaald
project uit de werken. Zo zou
den scholen gevraagd kunnen
worden om een tentoonsteb
ling; parochies om een vredes-
liturgie of vormingscentra om
een vredescursus
Voor 1977 is de koninklijke
academie voor beeldende
kunst in Den Haag uitgeno
digd een Pax-Christiaffiche te
ontwerpen als opvolger van de
bekende roos met prikkel-
draadsteel. Er zijn prijzen be
schikbaar van tweeduizend,
duizend en zeshonderd vijftig
gulden.
De Portugese minister van justitie, Al
meida Santos, heeft in Vaticaanstad ver
klaard, dat de katholieke kerk in zijn
land „discreet maar doeltreffend" is op
getreden in de strijd tegen het commu
nisme.
Santos, die een bezoek aan Rome bracht
voor de heiligverklaring van Beatriz de
Silva, zei in een vraaggesprek met een
AFP-correspondent dat de Portugese
kerk vruchten had geplukt van de revolu
tie. „Zij was voor de 25ste april 1974
verdeeld, maar ik geloof dat de meerder
heid met de geest van de revolutie mee
ging en zij heeft een belangrijke rol
gespeeld."
In een recenter fase heeft de kerk vol
gens de minister „de standpunten helpen
verduidelijken jegens het communisme,
waarop tal van linkse mensen hun hoop
op sociale rechtvaardigheid bouwden. Zij
hebben kunnen constateren dat het ort
hodoxe communisme liberaal noch demo
cratisch is. De revolutie heeft als een
vaccin de communistische mythe onscha
delijk gemaakt"
Paus Paulus heeft een per
soonlijke „boodschap van op
beuring" gestuurd aan de bis
schop van Umtali (Rhodesië)
die vorige week tot tien jaar
gevangenisstraf werd veroor
deeld. Tijdens een toespraak
tot pelgrims op het St. Pie
tersplein noemde de paus
mgr. Lamont „een onver
schrokken strijder voor de
rechten van de mens in een
land, waar nog steeds rassen
discriminatie bestaat". Dit
optreden van de Rhodesische
gerechterlijke macht kwetst
volgens de paus de gehele
KORTE METTEN
kerk.
In reactie op de overdadigde
en geldverslingerende begrafe
nissen, die in de Verenigde
Staten gebruikelijk zijn, gaat
de Adat Jesburun-synagoge in
Minneapolis voor de eigen ge
meenteleden begrafenissen te
gen een minimum-tarief ver
zorgen. de plannen laten geen
ruimte voor grafkelders en
voor het balsemen. Verder
gaan de leden van het genoot
schap zelf de eiken doodskis
ten timmeren en katoenen
doodshemden naaien.
In de SL Pieter heeft paus
Paulus zondag de Portugese
ordestichteres Beatrice da Sil
va heilig verklaard. Bij deze
plechtigheid was geen enkele
zuster van de orde aanwezig.
De drieduizend religieuzen
van deze orde - de francisca
nessen van de Onbevlekte
Ontvangenis - gaven er de
voorkeur aan ook deze dag
door te brengen in de strikte
beslotenheid van de klooster
lijke clausuur. Beatrice da
Silva stamt uit een Portugese
adellijke familie. Zij leefde in
de vijftiende eeuw. De orde
heeft nu honderdvijftig kloos
ters.
Op zaterdag 9 oktober zal in
Voorburg in de Koningkerk
aan de Koningin Julianalaan
de interkerkelijke zendingsdag
van de Nederlandse Zendings
raad voor Zuid-Holland wor
den gehouden. Het doel van
deze dag is informatie te ge
ven over het zendingswerk
zoals dat in de derde wereld
gebeurt. Prof. dr. J. Verkuyl
zal spreken over „Zending,
waarom, hoe en waar?"
„Macht" is het thema, waar
over „Kerk en Vrede" op za
terdag 23 oktober een werk
dag zal houden in het Markus-
centrum, Wijnesteinlaan 2 te
Utrecht. Drs. H. de Lange zal
spreken over „Heeft de pole
mologie greep op macht?" en
dr. Eernst Stern over „Een
theologische doorlichting van
de macht". Het is de bedoe
ling met déze werkdag aan
sluiting te vinden bij de voor
bereiding voor een Program
ma ter Bestrijding van het
Militairisme, van de zijde van
de Wereldraad van Kerken.
Met een eucharistieviering heeft bisschop dr. A. J. Simonis
van Rotterdam, gisteren de 750 ste verjaardag van de
sterfdag van St Franciscus - het nieuwe St. Franciscuszie-
kenhuis in Rotterdam kerkelijk geopend.
In zijn predikatie beklemtoonde de bisschop, dat de kerk.
waarmee het ziekenhuis verbonden is, op het gebied van de
medische ethiek een fundamentele boodschap heeft, die
neerkomt op absolute eerbiediging van God en zijn schepping
en daarom op absolute eerbied voor het leven, wanneer het
gaat om de problematiek van abortus, euthanasie en sterilisa
tie.
Over de wenselijkheid van een katholiek ziekenhuis zei de
bisschop: „Waar grote groepen van mensen zich door Chris
tus geroepen weten om in zijn geest hun leven op te bouwen,
daar mogen zij verwachten, dat er mogelijkheden worden
geschapen om ten tijde van ernstige ziekte opgevangen te
kunnen worden in een ziekenhuis en in een omgeving, waar
men zich ook geestelijk thuis voelt."
Dat betekent voor een katholiek c.q. christelijk ziekenhuis
- aldus de bisschop - „een gelovig klimaat, waarin men
ademen kan, een sfeer van godsdienstige geborgenheid waar
in men zich in liefde voelt opgenomen en waarin men zich
ook wat betreft de medisch-ethische vragen, die zich kunnen
voordoen, veilig weet."
