Tweedaags congres in
Noordwijkerhout over
recreatie en landschap
Bolbloemen veel
te onrijp geveild
OP 7 EN 8 OKTOBER:
TOMATENPRIJS RONDUIT SLECHT
AANZIENLIJK BETERE BLOEMENPRIJZEN
EERSTE BLOEIENDE TULPEN ZIJN ER AL WEER
Voor de A-tomateri kwam de gemiddelde
prijs de afgelopen week op 57 cent per kg.
Deze prijs is zonder meer slecht te noemen,
zeker in vergelijking met die van vorig jaar
toen de prijs op 1,43 per kg. lag. Voor deze
slechte prijzen kan men natuurlijk naar
oorzaken gaan zoeken, deze zijn ook wel te
vinden. De prijsvergelijking met vorig jaar
is niet helemaal reëel, want het tomatenaan-
bod ligt nu ruim 2 ton per week hoger, dit
geeft natuurlijk ook z'n terugslag op de
prijzen. Daarnaast neemt de concurrentie op
de Westduitse markt geleidelijk toe. In de
periode van 21 tot en met 30 september zag
de Westduitse invoer er als volgt uit: België
118 ton, Bulgarije 38 ton, Frankrijk 13 ton,
Griekenland 6 ton, Italië 28 ton, Roemenië
ton en Spanje 41 ton. Alles bij elkaar
geteld dus zo'n 244 ton. Naar verwacht zal
de binnenlandse aanvoer behoorlijk op peil
blijven. Alleen een afname van het aanbod
kan een gunstiger klimaat scheppen voor
een meer aantrekkelijk prijsverloop.
Komkommers
De komkommerprijzen weten zich ondanks
het ruime aanbod van de herfstteelt bijzon
der goed te handhaven. De concurrentie op
de Westduitse markt is nog steeds van gerin-
omvang. Al moet opgemerkt worden dat
de eerste komkommers uit Roemenië gesig
naleerd zijn. Voor de sorteringen van 41 t/m
76 varieerde de prijs per stuk van 56 tot
67 cent. De aanvoer zal voorlopig goed op
peil blijven, de concurrentie wordt waar
schijnlijk iets groter. De prijsontwikkeling
kan daardoor misschien toch wat meer
moeilijkheden gaan ondervinden. Een groot
prijsverval wordt echter niet direkt ver-
Paprika's
van paprika's blijft behoorlijk
op peil. De groene sorteringen vertoonden
een lichte stijging, nl. met 30 ton per week
naar 236 ton. Bij de rode sorteringen valt
een lichte terugval te constateren, nl. met
13 ton naar 270 ton.
De prijzen voor de groene sorteringen zijn
opgelopen naar gemiddeld 1,90 per kg. De
rode paprika's noteerden wat lagere prijzen,
de prijs daalde naar 1,65 per kg. Naar
verwacht .zal de concurrentie van de Zuideu-
ropese landen spoedig gaan afnemen. De
belangrijkste Zuideuropese concurrenten
zijn, Italië met een afzet naar West-Duits-
land van 888 ton en Griekenland met 329
ton. Er mag daarom wel op een vaster
prijsverloop gerekend worden.
Overige gewassen
Aanvoer van druiven aan de veiling: afgedekt met plastic tegen vogelvraat.
dan ook in de prijs tot uitdrukking geko
men, deze daalde naar 59 cent per kg. Naar
verwacht zullen de prijzen door een verder
toenemende concurrentie van het buitenland
op een nog wat lager niveau komen te
liggen. De aanvoer van bloemkool is nog
steeds zeer groot. De sterke buitenlandse,
vraag heeft de afgelopen tijd een sterke
prijsdaling weten te voorkomen. De bloem-
koolaanvoeren worden nu in het buitenland
geleidelijk groter, waardoor de export meer
moeilijkheden gaat ondervinden. Naar ver-
vacht blijft de aanvoer van bloemkool in
Nederland gelijk. De prijzen vertoonden de
afgelopen week reeds een daling, nl. 52 cent
voor de „zessen" en 42 cent voor de „ach
ten". Voor de komende week worden geen
hogere prijzen verwacht. Voor boerenkool
wordt gemiddeld 17 cent per kg. betaald.
Voor spitskool varieert de prijs van 24 tot
44 cent per kg. Rode kool noteerde als
hoogste prijs 56 cent per kg.
Over de sla-prijzen valt nog steeds weinig
bemoedigends te melden (prijzen van 9 tot
12 cent per stuk). De belangrijkste oorzaken
zijn, het ruime binnenlandse aanbod en een
behoorlijke aanvoer van sla in West-Duits-
land zelf. Waarschijnlijk gaat de binnenland
se aanvoer iets afnemen, waardoor de prij
zen in geringe mate kunnen stijgen. Dit zal
zich echter tot een centenkwestie beperken.
De toename van de aanvoer van prei in het
buitenland is er de oorzaak van dat de
exportvraag voor dit gewas afnam. Dit is
Mede dankzij de tentoonstelling Westland-
19nu kan worden gesteld, dat volgens de
welbekende slogan, niet alleen bloemen van
mensen houden, maar dat dit ook in omge
keerde zin mag worden uitgelegd. Dat was
zichtbaar op de tentoonstelling, maar afgelo
pen week ook in de prijzen, die aan de
CCWS voor bloemen werden besteed. In
grote lijnen waren, deze beter dan in de
voorgaande week, en zelfs aanzienlijk beter
dan die in dezelfde week van het vori jaar,
zoals nader zal blijken. Het totale omzetcij
fer lag een klein miljoen gulden hoger dan
vorige week zij het met wat ruimer aanvoer.
Bij aanvoer van ruim 11 miljoen bos of
stuks, werd een omzet bereikt van f.
6.980.713,76 tegen even 6 miljoen gulden
vorige week met 9.635.873 bos of stuks. Maar
in dezelfde week van het vorig jaar bedroeg
het omzet bedrag f. 5.795.902,86 bij een
groter aanvoer. Het waren de snijbloemen,
die weliswaar iets minder in aanvoer waren
namelijk 10.668.000 bos of stuks (voorgaande
week 9.260.060) met opbrengst van f.
6.573.069,17 (v.w. f. 5.557.432,44) Hiermee
werd dus ruim een miljoen gulden meer
bereikt met minder aanvoer.
De buitenlandse bloemen 75.176 bos of
stuks, waren iets geringer dan voorgaande
week bij een opbrengst van f. 27.664,40. De
263.709 potplanten bleven vrijwel op hetzelf
de prijspeil met totaal f. 379.615,14, ongeveer
hetzelfde als in die tijd vorig jaar. Met de
perkplanten is het vrijwel afgelopen. Nu wat
gemiddelde prijzen, met tussen haakjes die
van dezelfde week in het vorig jaar.
Anjers 31 (26) troschrysanten 2,10 (1,33) fre
sia 3,41 (2,09) irissen 3,22 (88) snijgroen 82
(84) trosanjers 3,18 (2,51) leliekelk 99 (66) en
lelietak 43 (58). Het meest opvallend zijn wel
de prijzen welke voor de irissen werden
betaald, hetgeen trouwens ook vorige week
al geconstateerd kon worden.
De bijna een miljoen anjers méér dan voor
gaande week, namelijk 2.428.490 stuks, ga
ven soms enige inzinking in de prijs ook al
konden zij vlot worden verkocht. Met vrij
wel gelijk aanbod van ruim 765.000 troschry
santen, liep de gemiddelde prijs toch iets op.
Het aanbod van de fresia gaat geleidelijk
achteruit maar de prijs handhaafde zich. De
diverse chrysanten gaan samen met de an
jers, welk een apart hoofdstuk vormen in
de bloemenhandel.
De prijs van de jaarrondcultuur is niet te
best, tussen de 2 en 3 gulden. Maar er zit
kans in, dat geleidelijk aan daar verbetering
in gaat komen. Het aanbod van de trossoor-
ten verminderde en mogelijk had dat in
vloed op de wat hogere prijs. De anjers
waren ook bijzonder in trek bij de kooplie
den maar geleidelijk liepen de prijzen terug.
Hoewel het aanbod van de leliekelken toe
nam, bleven de prijzen goed met topppers
tot 1,70.
Rozen deden het beter met 30—83 cent voor
de grote soorten. In de potplanten bestond
een levendige handel, vooral voor wat be
treft de bloeiende soorten. Er is een wel
sterk gevarieerd aanbod in de herfstbloe
men, in Aalsmeer hebben zelfs de tulpen
zich reeds geprësenteerd met rond dé zes
gulden per bos. Daar zijn we in het Westland
nog wel even vandaan. Maar bloemen hou
den nog steeds van mensen en zolang ziet
het er nog niet slecht uit in de handel.
MAANDAG 4 OKTOBER 1976
LEIDSE COURANT
PAGINA 6
Noordwijkerhout „Sinds
jaar en dag is het zogenaamde
buitengebied een trekpleister
voor de mens die het stadsle
ven even wil ontvluchten om
weer op adem te komen in de
rust en ruimte van het platte
land. Maar de wereld buiten
de oorspronkelijke stadgebie-
den is vooral de laatste decen
nia steeds meer aangetast
door tal van ontwikkelingen.
De belangrijkste zijn de uit
breiding van woonkernen, de
rationalisering en industriali
sering in de agrarische sector,
het bezit van tweede wonin
gen. De aanleg van wegen en
zeker niet in de laatste plaats
het hier en daar massale en
intensieve recreatieve gebruik
van het landelijk gebied. Mo
menteel bestaat er een groot
verlangen naar de tijd van
vroeger waarin het landschap
nog nauwelijks was beïnvloed
door dergelijke ontwikkelin
gen. Terug naar vroeger kun
nen we niet en willen we ook
niet Maar ik wil wel pleiten
voor een betere afstemming
op elkaar van de verschillen
de functies die het buitenge
bied heeft. Bepaal ik me hier
bij tot de recreatie, dan geloof
ik dat men zich moet realise
ren geen gebruiker-op-zichzelf
van het buitengebied te zijn,
maar medegebruiker met
alle gevolgen van dien".
In deze woorden van crm-
staatssecretaris W. Meijer ligt
de kern besloten van het con
gres „recreatie in het buitenge
bied", dat de stichting recrea
tie op 7 en 8 oktober in Noord
wijkerhout organiseert. Een
samenkomst waarop het zal
knetteren van de tegenstellin
gen. Men zal de ene deskundi
ge horen betogen dat de belan
gen van recreatie en landbouw
over het algemeen niet met
elkaar in conflict komen om
dat de recreant zelden toeft op
de grond waarop de agrariër
boert.
Een andere deskundige zal te
genwerpen dat meervoudig
grondgebruik in een dichtbe
volkt land als Nederland een
onderontwikkeld terrein is,
hetgeen uit een oogpunt van
efficiënt grondgebruik onaan
vaardbaar moet worden
geacht. Een derde zal zeggen
dat de latste jaren hoe langer
hoe meer het besef is doorge
drongen, dat de natuurlijke en
landschappelijke kwaliteiten
en mogelijkheden van het bui
tengebied juist terwille van de
openluchtrecreatie in stand ge
houden en ontwikkeld dienen
te worden. Een vierde zal ant
woorden dat de grote recrea
tieprojecten in hun eenzijdige
gerichtheid op het aanbieden
van recreatievoorzieningen
een surrogaat zijn voor de re
creatieve waarden die het bui
tengebied als geheel zou moe
ten hebben, en eencapitulatie
betekenen voor het verder
gaande verval van het land
schap. Men zal horen beweren
Landelijke foto gemaakt in de Rietveldse polder
dat nationale parken dan goed
beschermd kunnen worden
wanneer ze ook terreingedeel
ten omvatten die ingericht of
aantrekkelijk gemaakt zijn
voor massa-recreatie. Maar
ook zal de klacht weerklinken
dat het aanbrengen van steeds
meer voorzieningen ten bate
van de massa-recreatie in of
dicht bij de nog rustige na
tuurgebieden het bestaans
recht van de stilte-recreatie
aantast. Kom er maar uit
Directeur van de stichting re
creatie J. Swart: „Een milieu
overdreven, al te voorzichtig
enuitsluitend op behoud ge
richte natuur-, dieren- en vo
gelbeschermer kan de natuur
en het landschap en zelfs het
woonmilieu derm ate verkave
len en ontoegankelijk maken
dat de zin van de bescherming
uit een oogpunt van gebruiks-
en belevingswaarde voor de
samenleving volkomen verlo
ren gaat. Natuur- en milieube
schermers verzetten zich
vaak terecht met hand en
tand tegen iedere aantasting
van natuur en landschap. Dat
daarbij echter de recreatie no
gal eens wordt afgeschilderd
alsmassa-recreatie en als na-
tuurvernieler in een adem ge
noemd met chemische bestrij
dingsmiddelen, bio-industrie,
wegenaanleg, industrievesti
gingen en dergelijke, stelt niet
alleen teleur, maar roept op
tot verzet".
„Recreatie, natuur. Landschap
en landbouw zijn vier compo
nenten die het groene aanzien
van ons land bepalen. Begrip
voor en erkenning van eikaars
belangen vormen de twee
hoofdpijlers voor een harmo
nieus samengaan. Alle aantas
tingen en bedreigingen vinden
steeds plaats in dezelfde open
landelijke buitengebieden
waar boeren, natuur- en mi
lieubeschermers en recreanten
elkaar voortdurend ontmoeten
en voor de voeten lopen. Men
meent er zijn eigen belang of
een onderwerp van zorg en
aandacht een dienst te bewij
zen door een ander vaak
gemeenschappelijk belan te
kleineren ofverdacht te ma
ken. Het klinkt immers zo
prettig de boer wijs te maken
dat hij bijvoorbeeld spre
kend over landschapsparken
de functie krijgt van par
kwachter die met een uniform
pet op zijn hoofd ten koste van
zijn inkomenof met zijn pet in
de hand ten behoeve van zijn
bestaan als bezienswaardig
heid zal moéten functioneren
voor de zich verpozende re
creant. Het gaat uiteindelijk
om een zaak van de hele sa
menleving, namelijk om een zo
goed mogelijk gebruik van on
ze nog maar beperkte groene
ruimte, niet alleen voor van
daag, maar ook voor de verre
toekomst. Daarom is het nodig
dat we allemaal boer na
tuurbeschermer en recreant
met de grootst mogelijke goe
de wil voor elkaar, met begrip
voor de realiteit, de bereidheid
tonen optimaal te willen sa
menwerken".
Een aantal opmerkingen ten
slotte van een bij uitstek des
kundige als profeesor Maas,
hoogleraar in de landschaps-
kunde. „Allerwegen wordt ge
probeerd", zegt hij, „meer in
zicht te krijgen in de relatie
tussen de openluchtrecreatie
en behoud en bescherming
van waardevolle landschappen
en natuurgebieden. Men is al
tot het inzicht gekomen dat
nuancering in zowel recreatie
ve activiteiten alssoorten mi
lieus wenselijk is. Gekoppeld
aan het principe van afgeba
kende zones is het misschien
mogelijk een zodanig beheer
singssysteem te vinden dat
men optimaal aan de verschil
lende verlangens en wensen
tegemoet kan komeri". Vol
gens professor Maas mogen
wé niet verwachten dat het
congres van de stichting re-'
creatie op alle vragen en pro
blemen een antwoord of oplos
sing zal vinden. Er is in Neder
land tot nu toe weinig onder
zoek over deze materie ver
richt. Studies waarbij met na
me de invloed van recreatie en
landschap op elkaar worden
gemeten munten uit door
schaarste. Hetzelfde geldt voor
onderzoeken naar de visuele
kwaliteiten van landschappen
en de belevingswaarde ervan
voor recreanten. Vandaar de
verwachting dat het congres
stimulerend zal werken en tot
grotere activiteit op'dit gebied
zal leiden.
De tulpen zijn er weer, maar of ze allemaal zo mooi
ontluiken is nog maar de vraag.
LISSE De eerste bloeiende tulpen zijn er al weer! Ze worden
natuurlijk nog maar mondjesmaat aangeboden en dat is maar
goed ook. De handel zou nu men nog wordt overstroomd
met tal van andere bloemen geen kans zien om grote partijen
te plaatsen als de broeier tenminste prijs stelt op een beste
prijs. Die móét hij nu hebben, want men moet weten dat deze
tulpen zijn getrokken uit bollen van oogst 1975. Deze bollen
zijn veertien maanden aan één stuk in een koelcel bewaard
en dat kost uiteraard niet weinig. Zodra deze tulpen ipinder
opbrengen dan 3 per bos, schiet er geen cent winst van over.
Ze brengen nu meer op, maar
het moet in deze tijd van het
jaar een curiosum blijven.
Een combinatie van enkele
kwekers en exporteurs heeft
na lang zoeken en tasten eind
elijk de juiste formule gevon
den met betrekking tot het
aantal graden dat de bolien
moeten hebben. In theorie is
het nu mogelijk het gehele
jaar door tulpen in bloei te
hebben, maar het heeft na
tuurlijk geen enkele zin om
ook in juli en augustus
bloeiende tulpen ten tonele te
voeren. Eind september is
trouwens al rijkelijk vroeg.
Over ruim een maand zal men
echter weer de eerste bloeien
de hyacinten van oogst 1976
kunnen verwachten en dan
zullen ook narcissen spoedig
gaan volgen.
Interessant
Het zal interessant zijn te zien
of het stadium waarin de bol
bloemen ter veiling aange
voerd worden, straks wat
meer acceptabel zal zijn dan
voorheen.
Het is een feit dat de bolbloe-
mentelers van het ene uiterste
in het andere zijn getuimeld.
Toen namelijk bleek dat de
bekende rode Darwinhybride
Apeldoorn vrij onrijp kon
worden getrokken, is de
broeier alle tulpen veel rau
wer gaan trekken en toen
bleek dat de handel daar het
meeste voor betaalde, ging
men van kwaad tot erger. Een
bos Apeldoorn die uit volko
men groene knoppen bestaat
met hier en daar een rood
puntje, was de laatste jaren
meer regel dan uitzondering.
Het heet dat ook die groene
knoppen nog goed uitkomen,
maar in werkelijkheid blijkt
dat een sprookje om niet te
zeggen: een leugen. De handel
kan met dergelijke bloemen
natuurlijk een paar dagen lan
ger uit de voeten dan met in
het juiste marktstadium ge
trokken tulpen. Het knaagt
echter kennelijk niet aan
's heren immer frappante ge
moedsrust dat deze tulpen in
de huiskamer maar een uiterst
pover resultaat zullen geven.
Het is een knop en het blijft
een knop die een flets rose-
rood randje krijgt en dan de
geest geeft.
Niet alleen de tulpen worden
veel te onrijp aangevoerd, ook
de broeiers van narcissen kun
nen er wat van. Uit proeven
is gebleken dat men narcissen
inderdaad wel in knop kan
snijden, maar dan moet de
knop eerst hangen. Wat zagen
we de afgelopen winters op de
bloemenveilingen? Tal van
partijen narcissen die in het
zgn. potloodstadium waren
gesneden. Grasgroene en
kaarsrechtopstaande knoppen,
die in negen van de tien geval
len geen goede resultaten ge
ven. Hoewel dat vast staat,
drukken de handelaren juist
met de grootste geestdrift op
de knoppen als zulke partijen
voor de veilingklok komen.
Spuigaten
Lelies worden vaak ook veel
te onrijp geoogst en met iris
sen kan het helemaal de spui
gaten uitlopen. Om de haver-
klap kan men bijvoorbeeld
partijen Prof. Blaauw zien,
waarin men moet zoeken naar
een blauw puntje. Niettemin
worden juist die partijen vaak
het hoogste betaald. Toch kan
men er een lief ding onder
verwedden dat deze irissen in
negen van de tien gevallen een
miezerig bloemetje zullen ge
ven, waarvan de houdbaar
heid nul komma nul is. En dan
laten we het punt dat prof.
Blaauw toch al geen houd
baarheid heeft om er jubelen
de gedichten over te schrijven,
nog maar buiten beschouwing.
Freesia's worden ook niet zel
den veel te onrijp aangevoerd
met het gevolg dat vele knop
pen niet tot volle ontwikkeling
komen. Bij gladiolen is het
van 't zelfde laken een pak.
Op deze manier is men de
laatste jaren nijver doende om
een anti-reclame voor de bol
bloemen te maken die er niet
om liegt. Men kan propaganda
voor bloemen maken, men kan
de hooggeachte cliëntèle via
de beeldbuis vertellen dat
bloemen zo veel van mensen
houden en dat men ze daarom
in huis moet halen, dat is alle
maal best. Maar dan mag de
gene die bloemen in huis
haalt, er ook redelijke ver
wachtingen van hebben. Wat
de bolbloemen betreft, is men
vaak teleurgesteld geweest.
Onnodig
Volkomen onnodig! Er is nl.
geen enkel steekhoudend ar
gument aan te voeren dat men
de bolbloemen zó onrijp moet
aanvoeren. Als men van de
zijde van de handel beweert
dat het een noodzaak is omdat
rijpere bolbloemen het ver
voer niet goed kunnen verdra
gen, dan dat een aperte
onwaarheid. Want dan mag
men de handel wijzen op het
feit dat men tien jaar geleden
geen rauwe bos tulpen aan de
veiling behoefde te brengen
want men kreeg er niets voor.
Dat steeds-maar-onrij per-oog
sten is een rage van de laatste
jaren die veel te weinig is be
teugeld, terwijl er op dit punt
ook veel te weinig voorlichting
en nog minder begeleiding is
geweest.
Voorlichtingsdiensten, vakor
ganisaties en vooral de direc
ties van de bloemenveilingen
vinden hier een groot arbeid
sterrein. Men kan het een kwe
ker moeilijk kwalijk nemen
als hij zijn bloemen steeds
rauwer gaat snijden als hij ziet
dat de handel daar de hoogste
prijzen voor betaalt. Maar de
uiteindelijke consument slikt
de ene teleurstelling na de an
der, totdat men het niet meer
slikt en overstapt op andere
bloemen.
Als de bolbloemenwereld niet
snel overstag gaat, zal de po
pulariteit van de bolbloem
snel afnemen. Het kost jaren
om een goed produkt een ze
kere image te geven, maar als
het vertrouwen in een pro
dukt keer op keer een deuk
krijgt, dan is de goede naam
snel verdwenen en duurt het,
om het maar huiselijk te zeg
gen, van eeuwigheid tot amen
voor men de image weer heeft
opgevijzeld.
Waarom zou men het zo ver
laten komen? Er is nu nog
gelegenheid om van koers te
veranderen en dat kost geen
cent. Als bijvoorbeeld de vei
lingen weigeren om partijen tè
onrijpe bolbloemen te veilen,
dan zou al een groot deel van
het kwaad in de kiem ges
moord kunnen worden.
Het zal wel moeten uitdraaien
op dwingende voorschriften,
want de illusie dat men zal
kunnen volstaan met vriende
lijke verzoeken, kan men beter
meteen vergeten. Als men
meent dat men op basis van
vrijwilligheid het euvel af
doende zal kunnen bestrijden,
dan blijft men met de puin
hoop zitten. Dat hebben de
feiten in de achter ons liggen
de twee, drie jaren overduide
lijk bewezen.