Marlon Brando
mag zich uitleven
van Arthur Penn
Tandartsen tonen
Openbaar Kunstgebit
DEZE WEEK IN LEIDSE BIOSCOPEN
Sartana
grossiert in
begrafenis
sen
EN VERDER
AGENDA
LEUKE
BISTRO
VAN EEN
DOE-'T-
ZELVER
ROB MADNA IN HOT HOUSE
d'Oude Herbergh
LUXOR Sartana regelt
je begrafenis (14) met
George Hilton en Charles
Southwood.
Regisseur Antony Ascot heeft
het onverwoestbare Italiaanse
westernwerk samengebald in
een anderhalf uur durende
rolprent. Vanuit broden, laar
zen en badkuipen legt Sartana
grijnzend zijn tegenstanders
neer. Met recht een onverval
ste spagetti-western waarbij
de tomatenpuree voor het
broodnodige effect in overda
dige mate aanwezig is. In het
begin is het allemaal wel aar
dig, maar dan nemen de on
waarschijnlijkheden toe en
krijgen de herhalingen de
overhand.
George Hilton als Sartana
STUDIO Monty Python en de heilige graal werking van een der belangrijkste werken uit
(14). De bekende Engelse groep, die regelmatig de Nederlandse literatuur.
op televisie verschijnt, vastgelegd op het cellu- REX Pornomeisjes in de onderwereld. (18)
loid. Zij zorgt zoals gebruikelijk weer voor de De titel zegt al genoeg over de gebruikelijke
nodige komische situaties. kwaliteit in dit genre.
O CAMERA It's alive tl8) Griezelfilm over
TRIANON Max Havelaar (14). Een filmbe- een moordlustige baby.
EXPOSITIES
Stedelijk Museum De Lakenhal,
Oude Singel 28-32, Leiden. Open
baar Kunstgebit, een collectie
kunstgebitten vervaardigd door
drie artistiekbevlogen tandartsen.
Openingstijden: di. tot en met za.
van tien tot vijf uur, zo. van een
tot vijf uur, ma. van tien tot twaalf
Academisch Historisch Museum,
Rapenburg 73, Leiden. Heinrich
Witte en de Hortus Botanicus van
1855 tot 1898. Openingstijden: ma.,
di., do. en vr. van twee tot vijf uur,
zo. gesloten,
Expositieruimte „Ars Aemula Na
turae", Pieterskerkgracht, Leiden.
Expositie leden Kunstkring Voor
schoten tot 3 oktober. Openingstij
den: vt. van twee tot vijf, za. van
twaalf tot vier uur.
Galerie Van der Vlist. Botermarkt,
Leiden. Vanaf 1 oktober „Galerie
Van der Vlist 9 jaar". Leo Musch,
met kleurtekeningen, Jan Nikkels
met schilderijtjes en keramiek en
Maud Muller Massis met wandkle
den. Openingstijden: di. tot en met
zaterdag van tien tot vijf uur, do.
tot negen uur.
Rijksmuseum van Oudheden, Ra
penburg, Leiden. Openingstijden
van tien tot vijf uur zo. van een
tot vijf uur.
Galerie 't Straatje, Nieuwstraat,
Leiden. Handgeknoopte wand- en
vloerkleden.
Atelier De Scherf, Nassaulaan,
Oegstgeest. Ans v.d. Heide-Kort
met eigen werk. Te bezichtigen na
telefonische afspraak.
Galerie Pulchri Studio, Passage,
Oegstgeest. Jos van den Berg met
schilderijen, aquarellen en grafiek.
Openingstijden ma. tot en met za.
van tien tot vier uur, zo. gesloten.
Galerie De Pomp, Dorpstraat. War
mond. Exposities van P. v.d Kraan
met boetseerwerk, Joka Linders
met abstracte kleurencompositie,
Federico Balke met pentekeningen
en portretten van beroemde com
ponisten. Openingstijden ma. tot
en met zo, van een tot vijf uur en
van zeven tot tien uur, wo. ook van
tien tot twaalf i
Art Gallery Gerard, Rijksstraat
weg, Wassenaar. Najaarstentoon
stelling tot en met 3 oktober. Ope
ningstijden vr. en za. van elf tot
vijf uur, zo. van een tot vijf uur.
Galerie Ja, Sportfondsenbad, Was
senaar. Tentoonstelling Els de
Haas, schilderijen, Frans de Haas,
schilderijen en prenten, Gerard
Lutz, tekeningen en Peter van der
Meer, bronsplastieken tot en met
3 oktober. Openingstijden vr. tot
en met zo. van tien tot vijf uur.
CONCERTEN
K O-gebouw, Hazewindsteeg,
Leiden. 6 oktober Rijksdaaldercon
cert door Glen Wilson, clavecimbel,
Robert Carter, klarinet. Ton Schat-
telijn, klarinet en Froukje Wieben-
ga, fluit. Aanvang 20.15 uur.
THEATER
LAK-theater, Levendaal, Leiden. 6
oktober „Teatro 7" uit Milaan
speelt twee Commedia dell'arte
stukken namelijk „De lotgevallen
LEIDEN Tot en met 7 november van
dit jaar is door de stichting „Openbaar
Kunstgebit" in de Lakenhal een exposi
tie ingericht, gepresenteerd door de
tandartsen Guus Flögel, Wim Haak en
Max Reneman, van allerlei gekke vor
men van kunstgebitten.
In het afgelopen jaar heeft die stichting
haar gezicht al meerdere malen laten
zien. Presentaties in Tiel (1975) en ver
volgens in het Fodor- en in het Stedelijk
Museum van Amsterdam, hadden ech
ter een voorlopig karakter. De tentoon
stelling, die thans in de Lakenhal te zien
is, kan dus gelden als een min of meer
officiële première. Echter: niet als pre
mière van een grap: een van de leden
van de stichting, n.l. Max Reneman, is
behalve tandarts ook een bekend schil
der en „Openbaar Kunstgebit" is daar
door evenzeer een artistieke als een
tandheelkundige aangelegenheid.
Het kunstgebit wordt hier door drie
tandartsen in de openbaarheid gebracht
vanuit een filosofie, die in de eerste
plaats tandartsen zullen begrijpen. Op
zichzelf is een kunstgebit al een schep
ping, die menig tandarts tot kunstenaar
maakt, maar de mondholte, waarvoor
het bestemd is, blijft een korenmaat,
waaronder het licht der kreativiteit on
zichtbaar brandt. Vandaar een extra-
oraal, dus openbaar kunstgebit en de
stichting, die hierin voorgaat bewijst
met duizend vondsten hoeveel inspiratie
het kunstgebit dan daarenboven nog
schenken kan. Er kunnen poëtische,
tragische en satirische kunstgebitten
worden gemaakt, sjieke kunstgebitten
en zelfs kunstgebitten voor onze vier
voetige huisgenoten, „gemotoriseerde"
kunstgebitten en in suiker geconser
veerde, te veel om op te noemen en te
merkwaardig om te beschrijven.
Met een officiële kunstterm zou men dit
werk objektkunst kunnen noemen.
Menige bezoeker zal een verwonderde
(soms ook wel bewonderende) glimlach
echter niet kunnen onderdrukken. Het
is maar vanuit welke gezichtshoek deze
verzameling zal worden bekeken.
En waarom zou de (dikwijls gevreesde)
tandarts niet van geest(igheid) kunnen
zijn ontbloot? W. PRINS
LEIDEN Het Rob Madna/Ferdinand
Povel kwartet treedt vanavond (1 okto
ber) op in jazz-zolder Hot House aan
het Rapenburg. Dit kwartet speelt
loepzuivere jazz, sterk geënt op de
Amerikaanse boppers.
Rob Madna begon in 1949 in een kwar
tet van Ruud Pronk. Hij bespeelt trom
pet en piano. Ferdinand Povel begon
zich in 1962 intensief met jazz bezig te
houden. In het kwartet is hij te horen
op bas. Eric Ineke startte bij het Henn^
Vonk kwartet in 1965. Koos Serierse
speelt al zo'n negentien jaar met Rob
Madna. Hij is bassist bij onder andere
de „Skymasters". Het optreden begint
om tien uur.
van honger en liefde" en „De
klucht van het wandelende lijk".
Aanvang 20.15 uur.
LAK-theater. Levendaal, Leiden. 7
oktober „Frank Quinlan
Friends" internationale folkshow.
Aanvang 20.15 uur.
Kasteel Duivenvoorde, Voorscho
ten. 7 oktober de toneelgroep Voor
schoten met drie eenacters van
Ted Mosel, Hella Haasse en Ten
nessee Williams. Aanvang 20.30
DIVERSEN
Leids Poppentheater, Middelweg 1,
Leiden. 3 oktober voorstelling.
Aanvang 14.30 uur.
Groenoordhallen, "Willem de Zwij
gerlaan, Leiden. 2 en 3 oktober
start ANWB-fietstocht tussen ne
gen uur en half drie.
Hot House, Rapenburg, Leiden. 1
oktober optreden Rob Madna-
kwartet Aanvang 22.00 uur.
De Bron, Troubadourweg, Alphen
aan den Rijn. 1 oktober filmvoor
stelling „Smokkelschip Lucky La
dy". Aanvang 22.00 uur.
Zaal Nabij. Van Lennepstraat, Alp
hen aan den Rijn. 2 oktober film
voorstelling „Sjors en Sjimmie in
het land der reuzen". Aanvang
13.30 uur.
Restaurant Rijnstreekhal, Dillen
burg, Alphen aan den Rijn. 5 okto
ber start puzzelrit van MAC Rijn
land. Aanvang 19.00 uur.
De van de televisie afkomsti
ge regisseur Arthur Penn ves
tigde achttien jaar geleden de
aandacht op zich met „The
left handed gun", een western
met 'n apart tintje, doordat
hij de beruchte Billy the Kid
gespeeld door Paul New
man afschilderde als een
neuroticus. Penn heeft zich se
dertdien ontpopt als iemand,
die net altijd het onverwachte
aspect van een cliché-gegeven
naar voren weet te halen. Zo
werd zijn „Bonnie and Clyde"
méér dan het verhaal van
twee jonge mensen die de mis
dadige kant opgaan en „The
chase" iets meer dan de jacht
op een ontsnapte gevangene
in een door vooroordelen ver
peste gemeenschap.
Daarom kan men „The Mis
souri breaks" ook geen recht-
op-en-neer western noemen, al
gaat het om een groep paarde-
dieven opgejaagd door een
door ranchers gehuurde moor
denaar.
Tom Logan en zijn bende le
ven, zich verschuilend in een
droge rivierbedding, van vee
diefstal. Omdat het transport
de nodige risico's oplevert be
sluiten zij een ranch te kopen
dicht bij hun prooi die
als gecamoufleerde pleister
plaats moet dienen. Om aan
het daarvoor benodigde geld
te komen beroven zij op on
handige wijze een trein.
Dan zet de gedupeerde vee
boer de hulp in van een be
ruchte premiejager, die met
eindeloos geduld eerst zijn
slachtoffers observeert om
dan op een volkomen onver
wacht moment toe te slaan.
Deze Robert Lee Clayton met
zijn zalvende stem heeft wer
kelijk plezier in het werk waar
hij voor aangenomen is en eli
mineert met sadistisch genoe
gen de bende van Logan, die
ten slotte alleen overgebleven
bloedig wraak neemt.
Marlon Brando, altijd al 'n
exhibitionistisch acteur, mag
zich van Penn in de rol van
de fattige, geparfumeerde
maar meedogenloze Clayton in
allerlei extravagante kledij he
lemaal uitleven. Het resultaat
is dat een knap vakman als
Jack Nicholson de grootste
moeite heeft om als Logan niet
hélemaal van het doek te wor
den gespeeld, ook al is hij
slechts in twee scènes gelijk
met Brando in beeld. „The
Missouri breaks" lijkt op het
eerste gezicht een wat trage
dialoogrijke western, maar
Penn weet met onverwachte
wendingen op geraffineerde
wijze de aandacht gevangen te
houden.
De lange beginscène met drie
keuvelende mannen te paard
eindigt verbluffend als plotse
ling blijkt dat twee van de
ruiters op weg zijn de derde
een paardendief op te
hangen. Een cliché-treinroof
krijgt een verrassend slot. De
wijze waarop Brando een voor
een met de bendeleden afre
kent is op zijn zachtst uitge
drukt origineel en de houding
van de geëmancipeerde ran
chersdochter voor die periode
beslist onorthodox. Penn blijft
tot het einde toe onvoorspel
baar.
MILO
LIDO: The Missouri breaks
(14) met Jack Nicholson
en Marlon Brando. Regie:
Arthur Penn.
VOORSCHOTEN Het
is opvallend hoeveel ei
genaars van bistro's die
de laatste jaren als pad
destoelen uit de grond
zijn geschoten, zelf iede
re namiddag het schort
voordoen en de witte
koksmuts opzetten om
him lekkernijen voor de
gastronomen te berei
den. Gek genoeg doen ze
dat in vele gevallen zon
der culinaire vooroplei
ding, maar wel met de
grootste lol. Maar al te
vaak hebben ze destijds
een heel ander levens
doel voor ogen gehad en
rolden ze maar bij toe
val in de wereld van de
etenswaardigheden.
Een van hen is Hans van Lee-
werden, die met zijn vrouw
Annie de spil vormt rond het
draaien van de bistro de Oude
Herbergh aan de Voorstraat in
Voorschoten. Het lag eerst he
lemaal niet in de bedoeling
van Hans om achter het for
nuis terecht te komen. Hij stu
deerde voor automonteur, ging
naar Canada en werd daar
machinebankwerker. Hij deed
echter meer. Op zijn expedi
ties door de bergen bakte hij
z'n eerste ei en zie daar: 't
beviel hem. In z'n vaderland
teruggekeerd ruilde hij zijn
vuile handen voor het keuken-
vet en ging werken in de Drie
Vensters. Net anderhalf jaar
geleden begon hij in Voorscho
ten voor zichzelf. Hij kocht het
bekende café de Oude Her
bergh in de rustieke Voor
straat, sloot dit een week of
vijf en ging vol energie aan de
arbeid, niet in de keuken,
want die moest toen nog ge
maakt worden. Nee er werd
getimmerd en gemetseld dat
het een lust was achter de
gevel van de Herbergh en
Hans' behendigheid met ander
gereedschap dan de pan en de
pollepel kwam hem nu goed
van pas.
Het resultaat is dagelijks van
12.00-15.00 en van 17.00 tot de
laatste klant te zien in de
Voorstraat. Het is een menge
ling geworden van Hollands
donker hout, Brabants bont en
Schotse ruiten, compleet met
de karrewielverlichting ('t
hoort erbij) die de eigenaar
uiteraard vrijwel helemaal ei
genhandig in elkaar zette.
Achter de grote bar (waarvan
echter niet meer de pils ge
dronken kan worden zoals dat
in de café-tijd van de Oude
Herbergh nog het geval was)
een enorme ouderwets porse
leinen tap van een firma die
ook bier brouwt; in de schouw
een ook al bonte .platte buis en
aan de wanden drie hoefijzers,
kórtom een echte bistro, hele
maal naar de hand van Hans
en Annie.
Dat Hans van Leewerden ech
ter meer kan dan timmeren en
monteren, maar dat hij ook
nog lekker kan koken blijkt
wat later als de klant een van
de acht verschillende vleesge
rechten of een van de zes ei
gen specialiteiten van het huis
voorgeschoteld krijgt op de
fraaie stenen bistro-borden
voorzien van een sausje of
kruidenboter in Keuls aarde
werk.
Voor prijzen die net rond het
gemiddelde van de bistro's zit
ten kan men kiezen uit een
tournedos van 't huis, aange
kleed en wel voor 20 gulden,
voorzien van Cantharellen
voor 24 gulden, of voor met z'n
tweetjes, een dubbele chateau
briand voor 40 gulden, geflam
beerd met wodka of met bear-
naise saus. Voor de hoofd
maaltijd is er een keuze uit
maar liefst 8 soepen van 3 tot
5 gulden, waarbij de kreeft
soep het meest in prijs eruit
springt. De zachte garnalen-
cocktail kost in de Herbergh
een tientje, de crab een rijks
daalder meer. De van ham en
meloen voorziene hord d'oeu-
vres liggen tussen 10 en 12
gulden.
Op de lijst van hoofdgerechten
(sinds deze week net aange
past) prijkt ook een coq au vin
voor 2 personen (35 gulden).
Nog meer gevogelte bij de spe
cialiteiten: eend in rode wijn
(16), maar ook vis: zalm en
tong van 20-27 en kreeft voor
25 gulden.
Natuurlijk heeft de bistro ook
een wijnkaart. Een bescheiden
weliswaar, maar alle belang
rijke wijnstreken zijn er op
vertegenwoordigd. De prijzen
liggen tussen 16,50 voor een
Bordeaux tot 38,50 voor een
van de drie Bourgognes. De
tafelwijn kost 12 gulden en de
meeste wijnen zijn ook in klei
ne flesjes aanwezig. De prijzen
van de nagerechten liggen net
beneden het gemiddelde: de
geflambeerde kersen met ijs
springen er met 6,50 als duur
ste uit. En voor de liefhebbers:
een Irish coffee kost 5 gulden.
Met z'n 48 eetplaatsen wil de
Oude Herbergh allereerst een
bistro zijn. Dat betekent dht
Van Leewerden minder hap
pig is op partijtjes in de avon
duren. „Dan moet ik teveel
klanten teleurstellen", zegt de
eigenaar-kok. Om trouwens
zelf teleurstellingen te voorko
men is het ook in Voorschoten
raadzaam een tafeltje te reser
veren (01717-2524), zeker op
vrijdag en zaterdag. Zondag
hoeft het niet, want dan is het
ook voor Hans en Annie een
rustdag. En dat mag ook wel
want ze proberen met zo min
mogelijk handen zoveel moge
lijk te doen. Er is weliswaar
een assistente en er wordt ook
naar een rechterhand in de
keuken gezocht, toch heeft ie
dereen nog vaak genoeg z'n 9
handen vol, want het witle mo- H
nument in de even monumen- 9
tale Voorschotense Voorstraat 9
blijkt naast een blikvanger 9
ook een trekpleister.
Toch had ook Herbergh-eige- 9
naar/kok Van Leewerden tijd 9
voor een culinaire tip voor de 9
lezers van de Leidse Courant. 9
Het gerecht staat onder Cote- 9
lette de Porc la Oude Her- 9
bergh op de kaart van de bi- U
Ingrediënten: 4 coteletten, 9
zout, peper, bloem, 2-3 augur- 9
ken, 3 plakken ham, 1 ons 9
champignons, 1 ui, tomaten- 9
ketchup, bloemkoolsaus, 1/2 li- 9
ter room, citroensap, teentje 9
knoflook en wat cognac (alles 9
voor 4 personen).
Zout en peper de coteletten en 9
haal ze door de bloem. Bak ze I
aan beiden kanten bruin en f
laat ze gaar worden. Maak in- I
tussen een saus van de in
reepjes gesneden augurken, de
ham (ook in reepjes), de gesne
den champignons en een halve
gesnipperde ui. Fruit het eerst
even in een koekepan. Doe er
daarna 2 lepels tomatenket
chup bij en voeg daar de halve
liter room aan toe. dan nog
drie lepels bloemkoolsaus en
vervolgens het geheel in laten
koken tot een lichte saus op
de gewenste dikte ontstaat.
Deze afmaken met wat ci
troensap, een scheutje cognac I
en een knoflookteentje. Dat 9
gaat over de coteletten en wat 9
fijne frietjes en verse sla ma- 9
ken de maaltijd compleet 9
Het fraaie pandje aan 'de Voorstraat in Voorschoten.
