ENGELAND LAAT POND
RUSTIG KELDEREN
CDA
68
BONN:
Strauss nam
documenten
Lockheed mee
^jjdeMelkttK
Onzeker gezag keert terug
op de scholen van Belfast
SMITH NODIGT BRITSE
ONDERHANDELAAR UIT
GENSCHER STELT
VERDRAG VOOR
TEGEN GIJZELEN
y" Beker havermout- M
en rijstepap
halve liter tijdelijk
Bedrijven
betaalden
golfpartijen
van Ford
ER
(Van onze correspondent Roger Simons)
I LONDEN Op het Britse ministerie van financiën in Whitehall
brandde gisteravond nog licht toen de meeste gewone ambtenaren
al lang naar huis waren. Minister Denis Healey zat er tot laat in
de nacht te piekeren achter zijn bureau. Hij probeerde een
oplossing te vinden voor de rampspoedige geldcrisis waarin Groot-
Brittannië gewikkeldis.
[let pond sterling deed vandaag
een vrije val vanmeer dan 4
Öollarcent, zodat het gister
avond nog nauwelijks 1,64 dol
lar waard was, tegen 1,68 dollar
fnaandagavond. In Nederland
betalen toeristen voor een pond
bu 4,49. Die waardedaling
deed zich voor ondanks het feit,
Üat premier Callaghan een vrij
gespierde taal gesproken had op
het socialistische partijcongres
in Blackpool.
Callaghan waarschuwde, datde
weg naar de economische we
deropstanding lang en moeilijk
was.
De premier zei evenwel niets,
dat de ondergang van het pond
kon stremmen. Financiële ex
perts zijn nu van mening, dat
de tegenwaarde van de Britse
munt spoedig het niveau van
1,50 dollar zal bereiken.
In de loop van de middag werd
verwacht, dat de centrale bank
van Engeland opdracht zou krij
gen van minister van financiën
Healey het pond opnieuw te
steunen. Maar dat gebeurde
niet. Gisteravond begon het er
trouwens naar uit te zien, dat
minister Healey niet direct nieu
we noodmaatregelen zou afkon
digen. Het werd inmiddels dui
delijk, dat hij niet veel kon doen
om de vrije val van het pond
af te remmen. De Britse munt
blijft dalen, omdat geen enkele
buitenlander haar nog ver
trouwt en ze dan ook door nie
mand gekocht wordt. Het bui
tenland vertrouwt de Britten
niet, omdat ze zo laks zijn, niet
graag werken en nog steeds
schijnen te denken dat de we
reld hen kost en inwoning ver
schuldigd is.
De socialistische regering van
Groot-Brittannië wordt in het
buitenland gewantrouwd, omdat
daar extreem linkse elementen
alles willennationaliseren. Dit
geldt zelfs voor Ook Otu ver
wacht het buitenland nieuwe so-
ciale onrust in Groot-Brittannië,
nu aan de 40.000zeelieden van
dit land concessies gedaan zijn,
die eigenlijk buiten het zogehe
ten sociale contract vallen en
een slecht voorbeeld zijn voor
vele andere werknemers.
Sinds 9 september laat Groot-
Brittannië het pond vrijelijk
zweven, in plaats van geregeld
in te grijpen om zijn waarde
kunstmatig op te krikken. Wat
geregeld gebeurde tussen juli
1972 en eerstgenoemde datum.
De stopzetting van die kostbare
financiële steun had tot doel de
Britse reserves niet verder uit te
putten. In het verledenwerden
deze reserves voortdurend aan
gevuld door middel van lenin
gen van Engelands grootste De Britse minister van financiën Denis Healy voor de ingang van zijn
ministerie. In verband met de crisis van het Britse pond zegde hij een
reis naar Hong-kong af.
NEW YORK (UPD - West-
Duitsjand heeft voorgesteld, dat
de Verenigde Naties een ver
drag opstellen, dat het gijzelen
verbiedt en verzekert, dat dege
nen, die gijzelingen op hun ge
weten hebben berecht worden
in de landen waar zij gepakt
worden of uitgewezen worden
naar hun landen van herkomst.
De Westduitse minister van bui
tenlandse zaken, Hans-Dietrich
Genscher opperde gisteren in de
algemene vergadering, dat als
agendapunt zou moeten worden
opgenomen het onderwerp „in
ternationale actie tegen het gij
zelen". De kwestie zou als een
belangrijke en dringende aange
legenheid beschouwd dienen te
worden.
„Onze volken verwachten, dat
de verenigde naties alle moge
lijkheden onderzoeken om een
halt toe te roepen aan deze me
thode van gebruik van bruut
geweld", aldus Genscher.
Schaker
Kortsnoi mag
blijven
DEN HAAG (ANP) - De Russi
sche schaker Viktor Kortsnoi,
die eind juli in Nederland poli
tiek asiel vroeg, heeft een defi
nitieve verblijfsvergunning ge
kregen. Dit heeft het ministerie
van justitie gisteren bekend ge
maakt.
In juli kreeg Kortsnoi een voor
lopige vergunning voor zes
maanden. Kortsnoi had ge
vraagd in ons land te worden
toegelaten als politieke vluchte
ling. Dit is hem geweigerd. Hij
heeft nu de verblijfsvergunning
gekregen „om humanitaire rede
nen", aldus de woordvoerder
van het ministerie van justitie.
Kortsnoi komt op het ogenblik
uit voor de Rotterdamse schaak
club Volmac. Hij is tevens
bondscoach van het Nederland
se schaakteam.
Amalrik:
onrust
in rode leger
PARUS (UPI) De dissidente
Russische historicus Andrej
Amalrik heeft in Parijs gezegd
dat het overlopen van twee pi
loten van de Russische lucht
macht wijst op toenemende on
rust in de Russische krijgs
macht.
Amalrik, woonachtig in Neder
land sinds hij half juli uit de
Sowjet-Unie in het Westen aan
kwam, zei dat de kans op een
militaire machtsoverneming in
de Sowjet-Unie verschillende
keren aanwezig is geweest toen
maarschalk Zjoekov minister
van defensie was.
Wij hebben u nodig!
Drie christen-democratische
partijen straks samen op
één lijst.
Wij vragen nü al uw steun.
Word lid van één van de drie
of rechtstreeks van het CDA.
I Noteer mij als lid van
S DARP DCHU DKVP DCDA'
naam
adres
plaats
'Maak het blokje van uw keuze zwart
J zonder postzegel sturen
I naar CDA Antwoordnr. 1700
Den Haag
BONN (Rtr) De dossiers van het Westduitse ministerie van
defensie betreffende de aankoop (met mogelijke omkoping) van
Starfighter-gevechtsvliegtuigen van Lockheed, waarvan gezegd is
dat zij verloren waren, zouden door de voorzitter van de christen
democratische CSU, Frans Josef Strauss, zijn meegenomen toen
hij van het ministerie van defensie overstapte naar dat van
financiën in 1962.
Naarmate de verkiezingsdag (zondag) in Duitsland nadert, stijgt ook de
verkiezingskoorts. Zondag gaan 41 miljoen Duitsers naar de stembus
om een nieuwe Bondsdag te kiezen. De voornaamste kandidaten zijn
Helmut Schmidt (links) van de SPD en Helmut Kohl (rechts) van de
CDU. Hun reusachtige portretten sieren heel wat Westduitse straten.
Verstopping
oorzaak van
Noordierse
problemen?
LONDEN (Rtr) - Verstop
ping is misschien de oorzaak
van de problemen waarmee
de Noord-Ieren zitten. Naar
het Britse tijdschrift „Blac-
kwoods" vaststelt, eten Ie
ren zo goed als geen groente.
De daaruit voortvloeiende
hardlijvigheid zou zeer wel
de „fundamentele reden
voor gewelddadigheid" kun
nen zijn, meent Blackwoods.
De doorsnee Ier, niet bedor
ven door uitheemse gewoon
ten, heeft alleen belangstel
ling voor het beste vlees en
aardappelen.
Maar een woordvoerdster
van een Brits voedingsinsti
tuut hecht niet veel waarde
aan de theorie van het tijd
schrift. Het is wel zo, zei zij,
dat mensen die veel vlees
eten, neigen tot agressie,
maar wanneer er aardappe
len bij geconsumeerd wor
den, wordt de schadelijke
werking geneutraliseerd.
Het ministerie van defensie had
anderhalve week geleden ge
zegd dat de dossiers bij een
lekkage vermoedelijk waren
vernietigd. Twee kranten, de
„Frankfurter Allgemeine Zei-
tung" en de „Sueddeutsche Zei-
tung" melden echter gisteren uit
regeringskringen vernomen te
hebben dat de dossiers in 1962
van defensie naar financiën zijn
verhuisd. Strauss zou ze vervol
gens hebben meegenomen toen
hij in 1969 bij financiën weg
ging. Wat er daarna van gewor
den is, is uit het onderzoek nog
niet gebleken.
Op het Beierse hoofdkwartier
van de CSU spreekt men de
berichten tegen. Men zegt dat
het verkiezingspropaganda is
om de „magere kansen van de
regeringscoalitie (van socialisten
en liberalen) te verbeteren".
De christendemocratische oppo
sitie heeft het aftreden geëist
van de premier van de deelstaat
Hessen, Albert Osswald, nu hij
heeft toegegeven dat hij 100.000
mark heeft aangenomen van
een financier met een omstre
den reputatie.
Oswald is als voorzitter van de
bondsraad in Bonn, plaatsver
vanger van Walter Scheel als
president van de bondsrepu
bliek. De 57-jarige sociaal-demo
craat is daarmee de tweede man
van West-Duitsland.
De Hessische premier zei maan
dagavond in een televisie-inter
view dat hij twee leningen van
in totaal 100.000 mark had geac
cepteerd van de in Hongarije
geboren directeur van de in Ge-
nève gevestigde Banque de Cre
dit Internationale, Tibor Rosen-
baum.
De Zwitserse bank sloot in okto
ber 1974 na een run op de depo
sito's en Rosenbaum werd aan
gehouden op verdenking van
corrupt bestuur.
Osswalds kabinet herhaalde gis
teren de woorden van de pre
mier van maandagavond, dat
hij geen mededelingen over zijn
toekomst zou doen vóór zondag
(en de verkiezingen). Dit wordt
uitgelegd als een aanzegging dat
hij als premier van de deelstaat
heengaat zodra de verkiezingen
zijn gehouden.
SALISBURY/LOESAKA (Rtr/UPI) - Terwijl de
zwarte nationalistische leiders van Rhodesië wer
ken aan de vorming van een gemeenschappelijke
delegatie naar de conferentie die over de toe
komst van hun land moet beslissen, heeft premier
Smith gisteren de Britse onderminister Ted Row
lands uitgenodigd voor een bespreking over de
resterende moeilijkheden. Rowlands was gisteren
in Botswana, waar hij de viering van de tienjari
ge onafhankelijkheid bijwoonde en contacten had
met Afrikaanse leiders.
Smith zegt in zijn uitnodiging snel te willen begin
nen met de besprekingen die moeten leiden tot
een interim-regering, die de weg moet vrijmaken
voor een zwart meerderheidsbewind. Smith geeft
te kennen dat hij de zaak niet wil laten afspringen
op de eis van de vijf zwarte presidenten van
zuidelijk Afrika, dat een door England uitgeschre
ven conferentie over de vorming van een interim-
regering moet beslissen. Smith wil van Engeland
wel opheldering hebben over een aantal zaken.
Volgens Smith had Kissinger hem verzekerd dat
de zwarte presidenten hun fiat hadden gegeven
aan het voorstel van Smith te komen tot een
interim-regering, waarbij de portefeuilles van de
fensie en openbare orde in blanke handen bleven.
President Nyerere van Tanzania heeft gisteren
evenwel verklaard dat deze voorstellen onaan
vaardbaar waren voor de frontliniestaten Tanza
nia, Zambia, Botswana, Mozambique en Angola,
omdat daarmee alle machtsmiddelen in blanke
handen zouden blijven. De details van de regeling
zijn niet besproken, aldus Nyerere. Kissinger blijft
van mening dat een doorbraak is bereikt, terwijl
ook president Ford gisteren tegenover Congresle
den zei optimistisch te zijn.
NEW YORK Minister Van der Stoel heeft
gisteren in de VN als woordvoerder van de EEG
de apartheid in Zuid-Afrika scherp veroordeeld.
Hij verklaarde dat Nederland eventuele sancties
tegen Zuid-Afrika loyaal zou naleven, maar dat
een sanctie pas aan de orde zou komen als de
belangrijkste handelspartners van Zuid-Afrika be
reid waren daaraan mee te werken.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUilHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Ludmilla Petrovna Belen-
ko (links) en haar schoon
moeder Ludmilla Stepanova
Belenko barstten in tranen
uit toen zij, op een in Mos-
ikou gegeven persconferen
tie, nadrukkelijk verklaar
den dat hun man, respectie
velijk zoon, de uit de Sov
jet-Unie gevluchte Mig-pi
loot Viktor Belenko, beslist
niet vrijwillig de wijk had
genomen.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!
Roof en
ontvoering in
Cannes
CANNES (AP) Vier gemas
kerde mannen hebben in het
weekeinde een overval gepleegd
op een villa aan de Franse rivie-
ra, waar zij een 60-jarige zaken
man ontvoerden, voor ongeveer
een miljoen francs aan juwelen
en baar geld stalen en hun
slachtoffer dwongen een cheque
van twee miljoen francs en en
kele blanco cheques te onderte
kenen.
De overval op de villa van de
componist Francis Lopez vond
zondagochtend plaats, maar
werd pas gisteren bekend ge
maakt nadat Lopez aangifte had
gedaan bij de politie.
De ontvoerde zakenman is de
60-jarige Francois Feriel die bij
Lopez en diens vrouw Anja te
gast was.
Geldig t/m zaterdag oktober
WASHINGTON
(UPI-Reuter) Via
zijn perschef heeft
president Ford toe
gegeven, dat hij in
dertijd, als afgevaar
digde van Michigan,
heeft deelgenomen
aan golfpartijtjes die
waren georganiseerd
en betaald door een
viertal grote Ameri
kaanse bedrijven.
Nadat Ford vice-pre
sident werd, vertelde
Ron Nessen, had hij
echter alle verdere
invitaties afgeslagen.
Nessen zei niet te
wten wat de bedrij
ven, Firestone Rub
ber, Bethlehem Steel,
Alcoa Aluminium en
U.S. Steel, Ford pre
cies hebben betaald.
Er was echter vol
gens Nessen zeker
geen sprake van
„substantiële bedra
gen", meer van een
tegemoetkoming in
de sfeer van reis- en voor hem onaangena-
verblijfskosten. me „zaak" te worden
Fords al dan niet be- in de verkiezingscam-
taalde liefde voor het pagne tegen Jimmy
golfspel dreigt een Carter.
(Van onze correspondent Derek Brown)
BELFAST Een paar jaar geleden konden
leerlingen van een katholieke lagere school
in West-Belfast gedurende de lunchpauze
hun klas niet uitkomen, omdat er buiten
steeds geschoten werd. Dit duurde een paar
weken. Op een gegeven dag dacht het hoofd
dat het wel weer veilig zou zijn om naar
buiten te gaan. Nauwelijks waren de jon
gens buiten of er klonken, zonder enige
waarschuwing, twee schoten. De kinderen
werden weer snel naar binnengeloodst,
waar een onderwijzer tot zijn verbazing
ontdekte dat hij er twee Ieerlingetjes bijge-
kregen had-
Het bleken twee jongens te zijn die de
school het jaar ervoor verlaten hadden.
„Neemt u ons niet kwalijk voor de moeilijk
heden meneer", zei een van hen beleefd,
„zou u dit een tijdje voor ons kunnen
verstoppen?" Beide jongens hadden gewe
ren onder hun jas.
Het is bijna onvoorstelbaar dat zoiets nu zou
voorkomen. Het gezag is weergekeerd op de
scholen van Ulster, maar het is een nog zeer
onzeker gezag, blootgesteld aan de druk van
allerlei lelijke, verraderlijke krachten van
buiten.
Veel onderwijzers geloven dat de terugkeer
van vrede en gewone omstandigheden, wan
neer die ook mogen komen, allerlei proble
men met zich zal meebrengen, net zo erg
als de problemen van geweld en vernieti
ging. Een voorbeeld daarvan kwam vorige
maand al.
In Noord-Belfast besloot een rector van een
katholieke middelbare school na enige jaren
weer uniformen in te voeren. Hij vertelde
de ouders dat ze van de school geld voor
de aanschaf van de uniformen konden krij
gen. Maar toen de dag kwam waarop de
kinderen uniformen moesten hebben, ver
schenen velen in hun gewone kleren op
school. Het werd onrustig en de kinderen
werden naar huis gestuurd. Een aantal ou
ders vormden een groepje om tegen de
beslissing van de rector te protesteren. Toen
een delegatie op een gegeven dag met de
rector aan het onderhandelen was, begon
een andere groep ouders en kinderen ruiten
van de school in te slaan. Toen deze groep
van het schoolterrein weggestuurd werd,
trok ze naar een andere, protestantse, school
in de buurt, waar meer ruiten werden gebro
ken. Binnen 24 uur ontplofte er een bom
in een katholieke lagere school in dezelfde
buurt en werden de lokalen op de begane
grond vernield.
Schooluniformen hebben heel weinig te ma
ken met waar het werkelijk'om gaat. Het
eigenlijke punt is dat ouders en kinderen
in de loop der jaren door ervaring geleerd
hebben om tegen elke vorm van gezag in
te gaan. Spijbelaars kunnen ongestraft over
straat zwerven, omdat ouders nooit gedwon
gen werden hun kinderen naar school te
sturen. En niet alleen sommige ouders, maar
ook sommige leraren en sociale werkers
onttrekken zich aan hun verantwoordelijk
heden: het is immers allemaal de schuld van
de „troubles", de moeilijkheden in Noord-
Ierland. De grote vraag is wat er gaat
gebeuren als het gezag weer terugkomt. In
vredestijd zal misschien het verzet nog veel
sterker zijn dan in de oorlog.
Het moet natuurlijk ook gezegd worden dat
er enkele hoopgevende factoren zijn. In de
scholen keren normale omstandigheden
steeds meer terug, en geeft men blijk ge
woon te kunnen nadenken temidden van de
algemene dwaasheid.
Verschillende achtereenvolgende regeringen
hebben ook positief op de moeilijkheden
gereageerd door meer geld beschikbaar te
stellen voor meer gebouwen, meer leer
krachten en meer leermaterialen dan op
enig ander gebied.
'De meerderheid van de leraren werkt had
en zit vol goede ideeën, die door de autoritei
ten worden aangemoedigd. Zo zijn er in
Belfast nu 39 leraren die full-time aan huis
komen, meer dan in enige andere stad van
dezelfüe omvang. Er wordt veel aandacht
besteed aan beroepskeuze, tegenwoordig een
zeer ontmoedigende bezigheid. Men doet dit
omdat men terecht gelooft dat een toekom
stige werkloze zijn mooie, maar nietszeggen
de onderwijs wel snel zal vergeten.
Er zijn echter strikte grenzen aan het gezag
van een school. Op een protestantse school
waar het opvallend rustig was (te meer daar
de school in een erg onrustige buurt nabij
de bestandslinie staat) stal een jongen geld
uit de handtas van een lerares. Het hoofd
van de school besloot de jongen niet aan
te klagen, nadat de politie hem had verteld
niet te kunnen instaan voor de veiligheid
van hemzelf of van de lerares.
Dezelfde man stuurde een aantal van zijn
jongens op een vakantietochtje naar Neder
land, samen met een groepje meisjes van
een katholieke middelbare school. De tocht
was door een Nederlandse vrijwilligersorga
nisatie opgezet Toen de jongens en meisjes
terugkwamen, waren verschillenden van hen
duidelijk verliefd geworden. Niet dat er veel
van kon komen. Want een protestantse jon
gen zou nooit een katholiek meisje in haar
buurt kunnen opzoeken, of een katholiek
meisje haar protestantse vriend. Slechts één
paartje zag elkaar weer in het centrum
van de stad waar ze niet weten of je
protestant of katholiek bent
Waarnemers zijn het er over eens dat niet
zozeer gescheiden scholen het probleem zijn,
maar gescheiden buurten. De mensen zijn
daadwerkelijk van elkaar gescheiden, en
daardoor kunnen ze zich afsluiten voor die
andere mensen en kunnen ze niet beginnen
de anderen te begrijpen.
Achter de veilige barricaden kunnen de
ouders (en de politie) van Ulster uitvaren
tegen de mensen van „de andere kant". De
kinderen luisteren gedwee.
Voor de middenklasse is er tenminste nog
de illusie van vreedzame coëxistentie, want
„de andere kant" woont veilig ver weg. Maar
in de armere binnenstad is de „vijand"
letterlijk op een steenworp afstand.
Nog niet zo lang geleden nam een van de
vele vrijwilligersorganisaties hier protestant
se kinderen uit de Shankill-wijk en katholie
ke kinderen uit de Ballymurphy-wijk op een
dagje uit Op de weg terug ging de bus eerst
naar Shankill om de protestantse kinderen
uit te laten. Er werd heel was afgehuidl, en
de kinderen beloofden elkaar te schrijven.
De protestantse kinderen stapten uit en
toen, terwijl de bus wegreed, begonnen de
kinderen de bus met stenen te bekogelen.
(Copyright The Guardian)
