GELD BELEGGEN
kwestie van uitkijken
en van
goede adviezen
Vragen rond Nederlands
duurste speelfilmproduktie
TEEKENS
telefoontjes
LEIDSE COURANT
Antiek ligt tegenwoordig goed in de markt, een goede geldbelegging en een sieraad
voor het oog. Op de foto een commode, versierd met goudlak op zwarte grond, op
eiken kern en met verguld brons.
In februari van dit jaar wierp
de Consumentenbond een forse
steen in een tot dusver rimpel
loos deel van de beleggingsvij
ver: de belegging in diamanten.
Aan de hand van opgedane er
varingen concludeerde de bond
dat „diamant een gevaarlijke
belegging is en daarom niet aan
te bevelen". Een groot aantal
Nederlandse juweliers stond op
de achterste benen, omdat voor
al de laatste jaren nogal wat
moeite is gedaan de kleine be
legger voor diamant te interes
seren.
Producent Rob Houwer en
regisseur Paul Verhoeven
vinden het aan de voor
avond van de opnamen van
„Soldaat van Oranje" niet
leuk als hun film met „Een
brug te ver" wordt vergele
ken. „Cornelius Ryan be
schrijft een strategische
misrekening door buitenlan
ders, waarin omdat hij in en
boven ons land werd ge
maakt ook Nederlanders
voorkomen" en Paul Ver
hoeven vult aan: „Bij mij
gaat het om een stel jonge
Nederlanders, die door het
uitbreken van de oorlog
plotseling een heel ander
doel in hun leven krijgen.
Slechts enkelen overleven
het. Om ze ieder 'n eigen
gezicht te geven hebben we
soms van twee bestaande
personen één figuur ge
maakt".
Erik Hazelhoff Roelfzema's be
st-seller verhaalde over de per
soonlijke belevenissen van de
auteur tijdens zijn verblijf in
Londen in de tweede wereldoor
log. „Ik heb me geconcentreerd
op wat ik zelf heb meegemaakt
en waar ik voor kon instaan",
verklaart de voor de opnamen
uit Hawaii overgekomen Hazal-
hoff. De film gaat verder en zal
ook het Englandspiel omvatten,
waarover de auteur slechts ter
loops even rept. „Hoe we aan
die gegevens komen?" valt sce
narioschrijver Gerard Soeteman
in „daar hebben we De Jong op
nageslagen".
Op de persconferentie, die na
een jaar voorbereiding even
voor de opnamen beginnen
werd belegd, komen de nodige
vragen los. „Wat dat bescherm
heerschap van prins Bernhard
eigenlijk inhoudt", vraagt een
argwanende journalist. Erik Ha
zelhoff Roelfzema legt uit dat
voor het realiseren van bepaal
de opnamen de steun van prins
Bernhard van grote betekenis
is. „Hij had grote bewondering
voor koningin Wilhelmina.
Daarom heeft hij zijn mede
werking toegezegd om te zorgen
dat alles zo waarheidsgetrouw
wordt weergegeven".
„Voor Turks Fruit hebben we
hem niet gevraagd", verduide
lijkt Rob Houwer, die op de
vraag of de prins zelf in de film
voorkomt, antwoordt: „Die kans
bestaat, maar dan zal zijn aan
wezigheid op een Hitchcock-ma-
nier voelbaar moeten zijn. Je
kunt niet van hem verlangen
dat hij uren bij de grimeur gaat
zitten om dertig jaar jonger ge
maakt te worden".
Op de vraag wat met de mede
werking van de strijdkrachten
bedoeld wordt, antwoordt Hou
wer: „Ze hebben toegezegd be
hulpzaam te zijn met alles wat
niet door burgers gedaan kan
worden. Als we een marcherend
leger nodig hebben moeten we
daar zelf voor zorgen". Zo ook
voor de door het team van de
Vliegclub Gilze Rijen in elkaar
geknutselde vliegtuigjes, waar
mee later op de dag een demon
stratie wordt gegeven. Jack
De soldaten van Oranje met Belinda Meuldijk. Links boven Dolf de Vries, die het
als oudste een uitdaging vindt om deze rol te spelen.
zeihoff van vijf-en-dertig jaar
geleden vertoont. Wie ontbreekt
is cameraman Jan- de Bont „die
in Amerika ergens met zo'n vijf
tig leeuwen stoeit en niet vrijge
maakt kon worden". Voor hem
in de plaats viel tenslotte de
keuze op de Duits-Italiaanse ca
meraman Jost Vocano. Even
eens na uitvoerige voorselectie
werd de vrouwelijke hoofdrol
ontdekt: Belinda Meuldijk.
„Ontdekken" is eigenlijk het
juiste woord niet, want Paul
Verhoeven zag haar voor het
eerst in Harry Mulisch televisie
spel „Herodotus". Jeroen Krab
bé speelt de Peter Taselaar-fi-
guur uit Hazelhoff's oorlogsme-
moires, Lex van Delden, Eddie
Habbema, Derek de Lint, Huib
Rooymans en Dolf de Vries de
andere Engelandvaarders. Voor
al laatstgenoemde noemt dat
een uitdaging. „Ik ben verweg
de oudste van ons en bovendien
speel ik niet zo'n sympathieke
rol. Ik ben de figuur die aan zijn
verdere carrière denkt en de
oorlog „wil uitzitten".
In het voorjaar trekt de film
ploeg naar Londen om er het
laatste kwart van de opnamen
te maken. Dan komen Henry
Fonda en Charlotte Rampling in
actie, evenals Andrea Domburg,
die de rol van koningin Wilhel
mina te vervullen krijgt „geen
gemakkelijke opgave", weet
Verhoeven nu al te vertellen.
Maar ze heeft Erik Hazelhoff
aan haar zijde om enkele waar
devolle tips te geven. Hazelhoff,
die het zonnige eiland Maui tij
dens de opnamen de rug toe zal
keren om steeds van advies te
dienen waar dit nodig mocht
blijken.
MILO
Team-leider Jack Thürig met één van de opgeschilderde
„kisten".
Thüring en zijn mannen weten
er raad mee, zij zorgden ook
voor Joe Levine toen hij met
zijn „Een brug te ver" omhoog
zat.
Paul Verhoeven wil alles op lo-
katie draaien en als het aan
hem ligt komt er bij „Soldaat
van Oranje" geen studio aan te
pas. „Maar de moeilijkheden die
we hebben met het oproepen
van de sfeer van de jaren 1940-
45 zullen veel groter zijn dan we
met de jaren rond de eeuwwis
seling hadden voor Keetje Tip
pel", zegt Rob Houwer, die met
zijn film net te laat is om het
Scheveningse Kurhaus te benut
ten en nu maar moest uitwijken
naar Huis ter Duin.
Houwer heeft al de beschikking
over zo'n 60 a 70 oude auto's,
mede dank zij een aantal Re-
nault-museumstukken, waar 'n
klein legertje monteurs nu dag
in dag uit aan sleutelt om ze
„aan de praat" te houden.
Het team van producent Hou
wer, regisseur Verhoeven en
scenarioschrijver Soeteman
verantwoordelijk voor „Wat zien
ik", „Turks Fruit" en „Keetje
Tippel" heeft weer Rutger
Hauer in de hoofdrol; die met
glad achterover gekamd haar
grote gelijkenis met de Erik Ha-
Erik Hazelhoff Roefzema met de twee strijdmakkers, die Rutger Hauer, Belinda Meuldijk en Jeroen Krabbé kijken
nog in leven zijn met de acteurs die hun rollen overne- naar de demonstratie van de jachtvliegtuigen,
men: Jeroen Krabbé. Rutger Hauer, Lex van Delden.
Met een fijne witte diamant van
1.14 karaat (zeer, zeer kleine
insluitsels) van een dikke 17.000
gulden in de hand ging de Con
sumentenbond langs twintig
handelaren, om te weten wat de
steen bij verkoop zou opbren
gen. Het resultaat viel bitter te
gen: slechts één handelaar
bracht een concreet bod uit
4000,-. Over de waarde van de
steen liepen de meningen sterk
uiteen: die varieerde van
7000,- tot 20.000,-.
Al met al kwam de Consumen
tenbond tot de conclusie dat de
diamantbelegger, die wil verko
pen, in een veel nadeliger posi
tie verkeert dan de aandelenbe-
zitter, de postzegelverzamelaar
of de particulier, die zijn auto
kwijt wil.
Er zijn voor diamanten geen
beursprijzen, catalogusprijzen
of richtprijzen. De aanbieder
van diamant is te vergelijken
met iemand, die zijn oude ledi
kant wil verkopen. Hij moet
maar afwachten wat men er
hem voor wil geven. Het beleg
gen in diamanten is niet die
beleggingsvorm met weinig of
geen risico's, waarvoor het in de
advertenties wordt gehouden.
Een allesbehalve bemoedigend
bericht, dat ongetwijfeld velen
zal hebben afgeschrikt. Voor ie
mand, die zijn eerste schreden
op het beleggingspad wil zetten,
een waarschuwing om zich ter
dege te oriënteren. Niet voor
niets voegde de Consumenten
bond aan zijn publicatie toe dat
de prijs voor één karaat 0,2
gram) loepzuivere blauwwitte
diamant in een jaar tijd (van
augustus 1974 tot september
1975) met zegge en schrijve 5000
gulden gezakt is. Waaruit blijkt
dat zelfs het hardste materiaal
dat op aarde voorkomt, niet al
tijd even hard blijkt te zijn.
Een object, waarvan de laatste
jaren is gebleken dat het de
inflatie goed heeft kunnen door
staan, is de eigen woning. Hoe
wel op dit gebied is ook niet
alles goud wat er blinkt. Deson
danks is het eigen huis voldoen
de waardevast gebleken om gro
te groepen mensen ertoe te be
wegen er hun geld in te steken.
De fiscus betaalt een deel van
de hypotheekrente op dit
ogenblik schommelend rond de
8 procent terug, en bij ver
koop blijken er vaak zoete
winstjes te behalen te zijn. Bij
afweging van de mogelijkheden
een eigen huis te kopen dient
men te weten, dat er forse prijs
verschillen per regio zijn. Het is
niet te boud te beweren dat in
heel veel gevallen een huis in
het westen van het land het
dubbele moet kosten van een
vergelijkbaar huis in het oosten.
In die regio's, waar de woning
nood c.q. woningbehoefte min
der dringend is geworden, be
gint evenwel een zekere selectie
te ontstaan. Huizen-in-een-rij
worden minder aantrekkelijk en
brengen derhalve vaak niet de
prijs op die de eigenaar in ge
dachten had. Daarbij komt, dat
in het geval van „kosten koper"
de koopprijs van het huis
eens met zo'n 8 of 9 procent
wordt verhoogd. Kennis van de
regionale woningmarkt is daar
om een vereiste voor diegenen,
die hun geld in een eigen wo
ning willen steken.
Zoals gezegd kunnen de han
delsbanken u behulpzaam zijn
bij het kiezen van een juiste
beleggingsvorm. Dat is bijvoor
beeld het geval wanneer u het
oog hebt laten vallen op effec
ten. Effecten zijn waardepapie
ren en te verdelen in twee groe
pen:
obligaties
aandelen
Om met het eerste te beginnen:
een obligatie is een vastrentend
stuk met een bepaalde looptijd,
gekoppeld aan periodieke aflos
singen. Wanneer een obligatiele
ning van 10.000 stuks wordt af
gelost in 25 jaar betekent dat
dat elk jaar 400 obligaties wor
den uitgeloot, waarbij het nomi
nale bedrag van de obligatie
(vaak 1000,-) wordt uitbetaald,
in sommige gevallen worden
obligaties beneden de nominale
waarde uitgegeven (bijv. tegen
98 procent), maar bij de uitlo
ting krijgt de bezitter wel het
nominale bedrag 100 proc.)
uitgekeerd.
Obligatieleningen staan geno
teerd aan de effectenbeurs en
zijn derhalve onderhevig aan
koersschommelingen. Want 'het
is logisch dat een obligatielening
tegen een rentevoet van 4 pro
cent minder noteert dan een
met een rente van 8 procent. Als
de beleggingsrente stijgt naar
bij voorbeeld 10 procent betaalt
u voor de eerste obligatie van
1000,- 4/10 x 1000,- 400,-.
in het tweede geval 8/10 x
1000,- 800,-. Bij uitloting
ontvangt u, onafhankelijk van
het rentepercentage, de nomina
le waarde van het stuk, zijnde
in beide gevallen 1000,-. En
die uitloting kan bij wijze van
spreken aan het einde van de
looptijd zijn, maar ook aan het
begin. Op dit ogenblik loopt de
tweede inschrijving voor een 15-
jarige staatslening a 8 procent
tegen een koers, die na de in
schrijving wordt vastgesteld aan
de hand van de koersen en be
dragen waarvoor is ingeschre
ven (tendersysteem).
Dan de aandelen. Een aandeel
is bewijs van deelname in het
kapitaal van een onderneming.
Dat wil zeggen dat het. rende
ment van uw aandeel ze zijn
reeds vanaf pakweg 20,- te
koop direct gekoppeld is aan
het reilen en zeilen van de on
derneming. Als het bedrijf
waarvan u een aandeel bezit
winst maakt, ontvangt u divi
dend, waarover u trouwens be
lasting moet betalen. Als het
bedrijf verlies lijdt, krijgt u in
vrijwel alle gevallen niets. Dan
wordt het dividend „gepas
seerd". Overigens moet u ook
van obligatierente belasting be
talen.
Aandelen worden verhandeld
aan de beurs aan de hand van
beursnoteringen. Dagelijks staat
in de krant, hoe hoog de note
ring is van de aandelen. Via uw
bank kunt u aandelen kopen en
verkopen (de bank rekent onge
veer 1 procent van de koers
waarde als provisie).
Naast het uitkeren van dividend
in contanten, kent men ook het
systeem waarbij bij een zeker
aantal aandelen, nieuwe aande
len gratis worden uitgereikt.
Omdat de beleggingsmarkt ken
nis van zaken vereist, is het niet
doenlijk om lukraak op deze
markt te opereren. Als vuistre
gel is aan te houden dat u in
geen geval voor een korte tijd
geld moet beleggen in obligaties.
Voor wat aandelen betreft is het
zaak de portefeuille over meer
dere fondsen te spreiden, maar
om dat te bewerkstelligen is een
groter kapitaal zeker enkele
tienduizenden guldens nodig.
Om met een Wein bedrag toch
een zo hoog mogelijk rendement
te krijgen kunt u gaan deelne
men in zogeheten beleggings
fondsen van beleggingsmaat
schappijen. U krijgt dan voor
uw geld zowel spreiding van het
belegde kapitaal-als deskundig
beheer. Iets wat u bij het zelf
standig opereren op de markt
pas bereikt, wanneer u vele tien
duizenden guldens hebt te be-
Ruwe diamanten,
handvol kapitaal
leggen. Er is een ruime k<
voor wat betreft beleggil
fondsen, die eveneens opi
Amsterdamse effectenbeurs^
noteerd staan. W
Tot slot nog een paar be
gingsmogelijkheden, die op
ogenblik nogal in het oog loi
Dat is bijvoorbeeld het b4'
gen in antiek. Niet alleen blp
antiek de laatste jaren waa*M
vast te zijn, de bezitter betl
er ook dagelijks het plezier
in tegenstelling tot waard»
pieren, die in een bankk
worden opgeborgen. Belejgi.
in antiek is wel een kwestie (v;
vakkennis en heeft alleen L
wanneer belegd wordt in
kwalificeerd antiek. Dus ma
zaken uit grootmoeders tij dj
wel het nostalgisch gevoel,
iedereen mee behept is, stran
maar die na verloop van en£l
jaren wellicht weer „vergeit:
zijn en dus in waarde gedïhj
Ook oude schilderijen zijry,
dit ogenblik erg in trek. Dq0
mantische school is weer inte
herstel, nadat de prijzen in g
fors waren teruggelopen, Ér
Britse collectioneurs hun
te gelde wilden maken. Byc
gen in schilderijen is echteree
kwestie van het kaf van fa-
koren scheiden. Aankopen <|s
zonder advies van een ki|ai
kenner is een uiterst hachefcn
zaak. |E
Dan ook nog goud en zilverjs
de banken kunt u zowel brj
jes (12,5 kg) als plaatjes (5 gijje
goud kopen. Er bestaat" ec(e
veel onzekerheid omtrent jfc
goudprijs, die de afgelopen t
ren echter zeer sterk is gé
gen. Of die stijging zal dooj|||
ten Ook zilver mag ziel
een toenemende belangstel!
verheugen. Voor zowel goud-
zilveraankopen kunt u ten
bij uw bank. H
KLAAS GOII^
m0
00-*
Aanbiedingen geldig dinsdag en woensdag
2»
4,08 per plaatsing (voor de
eerste 30 woorden niet gro
ter dan 12 letters),
leder woord méér 24 ct
exclusief 4% BTW
071-122244
BU PLAATSING VAN
DEZELFDE TEKST
op 3 achtereenvolgende
dagen:
slechts 2x betalen
op 6 achtereenvolgende
dagen:
slechts 3x betalen
regeHelefoontjes
le plaatsen over een of 2
kolom met grotere letter-
korpsen 28 ct per mm.
Opdrachten worden telefo
nisch en schriftelijk aange
nomen tot de dag vóór
plaatsing 13.00 uur.
i Diversen
Wie is nog steeds de WERK
SCHOENSPECIALIST? Natuur
lijk „de Schoenmaker", sinds
1929. Korevaarstraat 9 (onder de
luifel). Tel. 071-130175.
Waar vindt u de grootste collec
tie veters, waar het grootste
assortiment schoencrèmes en
onderhoudsartikelen, waar de
meest uitgebreide hoeveelheid
inlegzolen? Goed geraden, De
Schoenmaker, Korevaarstraat 9,
Onder De Luifel.
Meer dan 75 verschillende kleu
ren lederverf. Meer dan 20 kleu
ren plasticverf, speciaal ge
schikt om schoenen en tassen
zelf gemakkelijk en goedkoop te
verven. De Schoenmaker, Kore-
vaarstraat 9. onder de luifel.
ONTVETTINGS- en VERMAGE
RINGSTHEE. 2 maal daags een
kopje trekken als thee en u
slankt af. 100 gr.. 100 gr. 2,95.
Drogisterij Boerhave, Haarlem-
merstr. 68. Leiden.
KUNSTGEBITTEN RÉPARA
klaar terwijl u wacht. Eikel"
beh. zat. van 9 - 11.30 erl
uur. Maand, en dond. avond*.
19 - 19.30 Fa. v. Berge, H
gouwen Schelpenkade 47,
den. Tel. 120794.
^^~Doe-het-zelf k
Van der Velde Citroën. Berf
5 ent. per Ltr. GOEDKOJ
super en gewoon. Motoroli^
2 ltr. 50 ent. per ltr. koK
(meeneemprijs). KennedjM
118, Leiden. Tel. 769322. Lf
zaterdags geopend van L|
-E
Van der Velde Citroën. Oolfo
CASION onderdelen voor qe
se typen Citroën o.a. portij
spatschermen. motorkade
banden etc. Kennedylaan U
Leiden. Tel. 769322. Ook fa
dags geopend van 9-14 u
Van der Velde Citroën.
shop vindt u een groot
ment onderdelen e..
waaronder vele AANBIEDIttj
tegen interessante
zoals: ruildaken 2CV/D
127.60; Set wielsierrj
18,44; Philips autoradio 6|
van 119 voor 95,20;
anticondensruit 14,95; Kwal
mistachterlamp 16,24; Kenj
laan 118, Leiden. Tel. 76
Ook zaterdags geopend fe
9-14 u
Watersport
Uw Johnson BB-motor kooj,
natuurlijk bij een echte c
alleen zij kunnen U servi
ven. eventuele reparatie:
kundig uitvoeren en ovei
valt ook nog te praten,
eens langs bij Jachthl
POELGEEST - Haarlemmertó
vaart 16a, Oegstgeest. Tel. I i;
154054. Volg de borden Jfl(
haven route Leiden-Warnj
(ook zaterdag open).
Camping
Aangeboden OVERDEKTE
TERSTELLING VOOR GM<
VANS E.D. Tel. 02523-296%
ADVERTEE
MEER!