vrede
en rust
bij Indiase
goeroe
Griekse
koningin
Frederika
zoekt
/ttiJUAG 17 SEPTEMBER 1976
LEIDSE COURANT
PACINA 15
Koningin
Frederika
filosofie, maar je kan dat niet van de gods
dienst scheiden. Het is dus heel normaal om
tempels en religieuze leiders te ontmoeten.
Toen we aankwamen, hebben we eerst een
reis door het land gemaakt We zagen veel
religieuze leiders, maar ook wel charlatans.
„Mijn moeder is geen hindoe geworden. Ze
hangt nog steeds haar Grieks-orthodoxe ge
loof aan. Maar ze gelooft dat er geen essen
tiële verschillen tussen de verschillende
godsdiensten bestaan, behalve dan wat je
van buitenaf ziet. Het belangrijkste is de
waarheid te zoeken."
De geestelijke mentor van koningin Frederi
ka is Jagadgoeroe Chandrasekhardendra.
die het hoofd is van een hindoestaanse sekte
die 1000 jaar geleden werd opericht Hij is
nu 82 jaar oud, en in slechte gezondheid.
Hij heeft zich teruggetrokken, en ontvangt
dagelijks de gelovigen in een hut zo'n 90
kilometer van Madras. Koningin Frederika
gaat vaak naar de goeroe.
„Duizenden mensen hebben bij hem inspira
tie gezocht", zegt prinses Irene, ,Mijn moe
der vindt bij hem inspiratie elke keer als
ze naar hem toegaat. Helaas doet in het
Westen de naam goeroe denken aan verdo
vende middelen en massahysterie. Hier bete
kent goeroe gewoon eerbiedwaardige leraar,
helemaal niets mysterieus. De geruchten
gaan dat mijn moeder in Europa religieuze
centra zou willen oprichten. Dat is absolute
onzin. Ze wil graag met wie dan ook over
haar ervaringen spreken, maar niets drama
tischer dan dat."
Koning Frederika en prinses Irene dragen
beiden sari's. We doen dat gedeeltelijk uit
respect voor de bevolking, zegt Irene. .Maar
in dit klimaat zijn sari's het meest prakti
sche wat je dragen kunt."
Hoewel Frederika in haar studies veel rust
gevonden heeft, mist ze vooral haar klein
kinderen erg.
„Ze is een veel te toegeeflijke grootmoeder,
net zoals alle andere grootmoeders," zegt
haar dochter, „Ze verwent de kleinkinderen
zodra ze maar de kans krijgt Ze geeft die
kinderen alles waar ze om vragen - zelfs
snoep vlak voor het eten. Toch was ze
vroeger altijd erg streng voor haar eigen
kinderen. Wij moesten al jong meedoen met
officiële gelegenheden. We moesten ons al
tijd heel* netjes gedragen en werden constant
aan onze verantwoordelijkheden als leden
van het Koninklijk Huis heinnerd.
India is mijn moeders tweede land gewor
den, maar Griekenland zal altijd haar eerste
vaderland blijven. Ze heeft al eerder in
ballingschap geleefd en ze heeft ons altijd
verteld dat ze toen zo het huis uitgelopen
was, alles achterlatend. Zo is dat ook de
laatste keer gegaan. De meeste van haar
persoonlijke bezittingen zijn nog in Grieken
land. Maar we maken ons geen zorgen om
de boeken en de kunstvoorwerpen. De be
langrijkste dingen zijn niet stoffelijk. Wat
ons betreft geloven we dat als je als koning
geboren wordt je nooit wat anders kunt zijn.
Wij werden geboren om ons land te dienen.
We voelen dat we een bepaalde opdracht in
het leven hebben. En dat kan niemand met
de een of andere proclamatie beëindigen.
Eens zullen we, hoe dan ook, terugkeren.
Het enige wat mijn moeder nu wil, is vrij
te zijn van al die geruchten. Ze wil heel
nadrukkelijk zeggen dat ze met niemand
getrouwd is, en dat ook niet van plan is.
Ze hield erg veel van mijn vader, en heeft
nooit aan hertrouwen gedacht. Ze wil in
vrede met haar studie verder gaan."
Carolym Martin
„Mijn moeder was erg moedig in die tijd,
en deed enorm veel voor leger en volk. Ze
voorkwam dat vele kinderen over de grens
werden ontvoerd. Haar vijanden wilden haar
hiervoor vernietigen. Sindsdien heeft ze al
tijd moeten lijden van dat soort laster.
„Mijn moeders vijanden beweerden dat ze
mijn vader beheerste. Maar niets is minder
waar. Mijn moeder komt graag voor haar
mening uit. Ze heeft een ijzersterke wil. Dat
wordt vaak verkeerd begrepen. Ze nam haar
taak als koningin op met veel toewijding en
enthousiasme. Velen zagen dat als het be
wijs van persoonlijke machtswellust Mijn
vader was daarentegen erg rustig en stil,
maar hij was wel degelijk erg sterk. Vaak
leek het erop dat mijn moeder iets uit eigen
initiatief deed, maar ze deed alleen maar
wat mijn vader van haar vroeg. Nooit deed
ze iets zonder zijn medeweten. Sommige
mensen willen nu eenmaal per sé kwaad van
haar denken. Ze leed in stilte onder de
laster, maar toen ze mijn broer begonnen
aan te vallen, werd dat anders. Ze schreven
dat mijn broer niet zelfstandig na kon den
ken, dat mijn moeder alle belangrijke beslis
singen voor hem nam. Maar welke zoon
(zoals Constantijn zelf ook al zei) luistert
niet naar het advies van zijn moeder, naast
alle andere adviezen die hij krijgt Uiteinde
lijk neemt hij zelf toch de beslissing."
nds twee jaar woont koningin
rederika van Griekenland in zelf-
kozen ballingschap in de Zuidin-
ase stad Madras. Ze leeft daar in
n mysterieus klooster, waar ze
ider leiding van een 82-jarige
>eroe, hindoefilosofie en medita-
e studeert. Hier zoekt zij de rust
i vrede die ze in Europa niet
eeft kunnen vinden. Ze draagt
in sari en kookt vaak haar eigen
Bgetarische maaltijd. Frederika's
ven in India verschilt aanmerke-
jk van de paleizen en politiek die
in Europa gewend was.
Koningin Frederika is een achter-achter-
kleindochter van koningin Victoria van En
geland en een kleindochter van de laatste
Duitse keizer. Wilhelm H. Wegens haar in
vloed op haar man, koning Paul, en later
haar zoon Constantijn, stond ze bekend als
de „IJzeren Koningin". Sommigen geloven
zelfs dat Frederika de drijfveer was achter
Constantijns mislukte staatsgreep, die tot
zijn uiteindelijke ondergang leidde. De fami
lie vluchtte eerst naar Rome, overtuigd dat
de koning weldra weer in Griekenland zou
regeren. Maar nadat er een einde gekomen
was aan het beruchte kolonelsbewind in
'Griekenland, stemde het volk tegen de mo
narchie.
Nog geen twee jaar nadat een zoon zijn
troon verloren had, won een dochter er een,
toen Frederika's dochter Sofia koningin van
Spanje werd. Maar Frederika is van plan
in India te blijven, ver weg van haar bemin
de familie.
Onlangs gingen er geruchten in de Westerse
pers dat Frederika met haar goeroe ge
trouwd zou zijn. Haar reactie: „Vertel iede
reen die deze verhalen rondstrooit dat zij
naar de hel lopen, wat mij betreft. Juist om
dit soort verhalen ben ik uit Europa wegge
gaan. En nu kan ik mijn eigen kleinkinderen
niet eens bezoeken."
Later legde haar dochter, prinses Irene, uit
waarom Frederika zo kwaad geworden was.
„Ze kan erg moeilijk met mensen praten.
Ze heeft mij. gevraagd voor haar te spreken.
Ze wil voor eens en voor altijd een eind
maken aan alle geruchten en duidelijk uit
leggen waarom ze hier is. Ze heeft veel
geleden onder alle schandaaltjes van vroe
ger. Ze voelde zich gedwongen Europa te
verlaten, zodat haar reputatie haar familie
niet zou kunnen schaden.
Mijn moeder is altijd verkeerd begrepen.
Het doet ons pijn te zien hoe ze wordt
misbruikt, terwijl haar leven toch altijd
vlekkeloos is geweest. Ik weet zeker dat
mijn broer en zus het daarmee eens zijn.
Het is absoluut niet waar dat mijn broer
of mijn zwager aan mijn moeder gevraagd
zouden hebben om weg te gaan. Zoiets
zouden ze nooit doen. Hun deuren zullen
altijd voor haar openstaan. Maar toen de
kolonels van mijn broer een ex-koning
maakten, moesten we ons allemaal aanpas
sen. In die tijd besloot mijn moeder weg te
gaan. Ze had vrienden hier in India. Ze
wilde wat te doen hebben, in plaats van
duimen te draaien ergens in een mooi huis
in Europa. Met politiek kon ze zich ook al
niet bemoeien, omdat ze bang was mijn
broers kansen voor het koningschap te scha
den.
Ze wilde een eind maken aan de geruchten
dat ze Constantijn's leven beheerste. De
beslissing om weg te gaan was een enorme
opoffering voor haar, want ze verlangt erg
naar haar kleinkinderen, die ze nu nauwe
lijks ziet.
Men zegt dat mijn moeder een breuk in de
familie heeft veroorzaakt. Het tegendeel is
waar: juist haar toewijding deed haar be
sluiten uit Europa weg te gaan en hier te
blijven. Zelfs toen Juan Carlos en Sofia
koning en koningin werden, vond mijn moe
der het beter niet naar de kroningsplechtig
heid te komen. Natuurlijk zouden we het
allemaal leuker vinden als de familie wat
dichter bij elkaar kon zijn, maar zij vindt
het zo het beste. We respecteren dat"
Volgens prinses Irene zijn Frederika's vijan
den een lastercampagne tegen haar begon
nen, tijdens de laaste burgeroorlog in Grie
kenland. Zij zou de grote kracht achter de
Griekse troon zijn.
Madras is een vochtige, overbevolkte haven
stad, met een typisch hindoestaans karakter.
Overal hangt de weëe geur van jasmijnbloe
men.
Koningin Frederika woont in een betonnen
bungalow op de hoek van een onbelangrijke
straat in het centrum van de stad. Ze heeft
drie bedienden, maar meestal kookt ze zelf.
Al lang voor ze naar India vertrok, was ze
vegetariër geworden. Ze heeft wat goede
vrienden maar meestal studeert ze Advaïta
filosofie onder leiding van dr. T. S. Mahade-
van, van de universiteit van Madras. Frede
rika ontmoette Mahadevan op een cultureel
congres van filosofen in Athene, kort na de
dood van haar man.
Prinses Irene is ook geïntersseerd in filoso
fie, en bezoekt haar moeder vaak.
„Het klinkt misschien allemaal erg myste
rieus," vertelt Irene, „maar het is allemaal
heel gewoon. We studeren in de eerste plaats
Koningin Frederika verlaat het klooster waar zij enkele uren per dag hindoe filosofie en meditatie studeert.
(Van onze correspondent Roger Simons)
e, LONDEN Eerst was het een
wagen per gezin. Dan twee en
ilaarna drie. De dure benzine heeft
daar weinig aan veranderd. Auto's
ijn trouwens al lang geen barome
ter meer van je welvaart. In Enge-
t and moet je vandaag de dag een
/lpoot bezitten om aanzien te krij-
en. Een kleine boot in de voortuin
oi tetekent, dat de nieuwe mode je
liet onberoerd laat Iedere Engels-
'«toan, die een huis bewoont, wil
.raag een scheepje hebben. Er wor
gden voortdurend meer boten ver
docht Met het trieste gevolg, dat
|e ook steeds meer scheepjes verdwij-
r? jen. Het stelen van plezierboten of
li^hun uitrusting is momenteel een
van Groot-Brittannies snelst toene
mende misdrijven.
i tot nu toe zijn er al voor meer dan 15
biljoen gulden plezierboten verdwenen.
ke diefstallen zijn „big business",
want het afzetgebied voor gestolen vaartui-
j Sn of uitrusting is bijzonder groot Zeven
®gelse politiekorpsen hebben dan ook spe-
I aale afdelingen opgericht om de piraten te
»unnen pakken. De rovers hebben het te
I Jemakkelijk, Neem bijvoorbeeld de haven
yvan Chichester, in het graafschap Sussex.
0 Daar liggen meer dan 6.000 onbewaakte
vaartuigen gemeerd. Hun gezamenlijke
waarde bedraagt circa 200 miljoen gulden.
Op werkdagen is er meestal niemand aan
boord. Maar ook tijdens het weekeinde blijft
een groot aantal plezierboten leeg. De mees
te mensen weten niet van wie de boot is,
die naast de hunne ligt Als er onbekenden
aan boord komen en daarna aan de haal
gaan met een rubberboot zal doorgaans
niemand daar iets van merken.
De diefstal van een rubberen bootje is mis
schien nog niet zo erg. Begin juni verdween
uit de .Marina" van New-haven een luxueu
ze motorboot, de „Dorado", van 125.000 gul
den. Hij wordt nog steeds vermist. Gestolen
luxe motorboten worden vaak naar het vas
teland gevaren, waar helers ze in een andere
kleur verven en daarna verkopen.
De dieven hebben het vooral gemunt op
speedboten, rubberen boten en reddingvlot-
ten. Soms worden die dingen gewoon uit het
water gehaald, op een trailer geladen en
weggereden. Het gebeurt ook, d^t eigenaars
hun aanhangwagen met vaartuig en al er
gens laten staan. De piraten kunnen er dan
zo mee vandoor. Een brutale dief liet door
een firma, gespecialiseerd in botentranport,
een speedboot van 20.000 gulden op sleep
touw nemen in de haven van Chichester en
vervolgens overbrengen naar een caravan-
park op het eiland Hay ling.
Een Engelsman, die uit het binnenland met
zijn boot op weg was naar zee, kreeg een
lekke band. Hij parkeerde aan de kant van
de weg, krikte de trailer op, haalde er de
lekke band af en ging daar mee naar een
garage. Toen hij met de gerepareerde band
terugkeerde, was zijn trailer weg. De dief
had er gewoon een ander wiel aan gezet
Niet alleen boten verdwijnen. Buitenboord
motoren zijn veel geld waard en gaan vlug
van de hand. Voor de kleinste, 2 pk en net
sterk genoeg om een roeiboot voort te bewe
gen, wordt 500 gulden betaald. Buitenboord
motoren van 100 pk, die geschikt zijn voor
een skiboot, kunnen 2.500 gulden opbrengen.
In de stuurcabine van de duurste jachten
staan marineradio's, een echolood, een auto
matische piloot en radar. Een oceaanmotor
boot heeft gauw voor 20.000 gulden appara
tuur aan boord.
Door de politie van Sussex werd in het
begin van de zomer een dievenbende opge
rold. Het gestolen goed in 't bezit van de
piraten was een miljoen gulden waard. Er
waren 12 speedboten bij, talrijke zware bui
tenboordmotoren, verplaatsbare generators,
caravans en auto's. De betrokken bende
kreeg bestellingen en ging stelen met een
boodschappenlijst op zak.
De speciale politie ondervindt, dat zij op zee
geen beroep kan doen op het traditionele
zesde zintuig dat gerechtsdienaren pleegt te
helpen bij het ontmaskeren van delinquen
ten. „In een stad koester je automatisch
achterdocht ten aanzien van vuile, verwaar
loosde kerels, die zo de aandacht trekken",
zeggen de varende agenten. „Op zee bete
kent verwaarlozing niets. Iedereen die een
boot heeft, ziet er slordig uit. Als wij na
vraag doen, zijn de vuilste en meest ver
waarloosde kerels daar meestal de beste
burgers!"