Omstreden abortus-wetgeving
Tweede Kamer
ONENIGHEID OVER PRIJS
AARDGAS TUINBOUW
Geen oordeel
artsen over
abortus-wets
ontwerpen
Sporen van
Martiaanse
zondvloed
Kinderen bij
18 jaar
meerderjarig
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Van onze parlementaire redactie van Leeuwen (ARP) inderdaad met een initiatief.
G Volgende week dinsdag begint in wetsvoorstel.
Ie Kamer het debat over de abortus- Beide wetsvoorstellen waren voor de WD niet
irstellen. Een mammoet-debat dat onget- aanvaardbaar - het één ging te ver, het ander niet
wel een kleine meerderheid halen. Het krijgt waar- besluit is gekomen. Zo nodig moet daarbij met
schijnlijk de steun van de WD, een zeer grote deskundigen overleg worden gepleegd. Als een
meerderheid van de PvdA - op misschien een arts onverantwoordelijk handelt, kan de medische
w w vijftal leden na - de overgrote meerderheid van tuchtrechter worden ingescnakeld. Een commissie
^nog lang in de parlementaire geschiedenis ver genoeg. In januari van dit jaar kwamen de PPR, D'66 en DS'70. Ook geven de PSP en CPN houdt toezicht op de klinieken, met name op de
(linken. Een debat ook over een zeer om- twee VVD-juristen mevrouw Veder-Smit en Geurt- hun steun eraan. Betwijfeld mag worden of het kwaliteit van verantwoord medisch handelen. Hoe
zaak, waarin de tegenstellingen groter sen met een eigen wetsontwerp. Later zochten wetsvoorstel van KVP-ARP de steun van kleine verder de zwangerschap, des te zwaarder zal de
ooit en de voor- en tegenstanders zich Lamberts en Roethof contact met de twee kamer- fracties als SGP en GPV krijgt, want deze zijn beslissing zijn, maar een scheidslijn wordt in deze
Ie jaren fel en demonstratief weren. Hoe leden van de WD-oppositie. Het slot van hun niet K. Beuker (RKPN) en Boerenpartij zonder niet gesteld. Het wetsontwerp legt een claim op
meer voor handhaving van de straf-artikelen in het veranwoordelijkheidsgevoel van de geneeskun
dige.
De dames Gardeniers-Berendsen en Van Leeuwen
De twee initiatief-voorstellen zijn geschreven van- handhaven in het wetsontwerp van KVP en ARP
uit twee werelden en de grote kloof daartussen dat afbreking van zwangerschap verboden moet
is nauwelijks door het indienen van wijzigings- blijven, tenzij voortzetting van die zwangerschap
voorstellen op één van de ontwerpen overbruggen. 6611 ernstige bedreiging vormt voor de geestelijke
of lichamelijke gezondheid van de vrouw. In kli
nieken waar abortus wordt toegepast, moet een I
overleggroep van medische en maatschappelijke
deskundigen worden ingesteld, die de vrouw en
de arts kunnen adviseren om tot een weloverwo
gen besluit te komen. De vrouw mag echter niet
worden verplicht om met een lid van die overleg
groep te spreken. De arts is niet gebonden aan
het advies van de overleggroep. Als hij besluit tot
een ingreep, moet hij nog eens uitdrukkelijk de
vrouw om toestemming vragen. De klinieken moe-
'g3urist Roethof, (beiden PvdA). Zij wilden weten dat de standpunten al vastliggen. Van een Heel simpel is het verschil tussen de twee ontwer- hetzelfde bestuur hebben als dat van een
a ^baarheid van abortus provocatus zonder echt debat zal daarom nauwelijks sprake kunnen pen aan te geven met: „Ja, Mits" (PvdA/VVD) en ziekenhuis.
'iit het wetboek van strafrecht schrappen, zijn. De kamerleden geven hun standpunt, bepaald „Nee, Tenzij" (KVP/ARP). De PvdA en WD ne- Geen enkele arts is verplicht een vrouw een
*5 zou als een „gewone" medische ingreep door het „voor" of „tegen". Daarna verdedigen de men het plegen van abortus als een maatschappe- abortus-behandeling te geven.
v%ioeten worden. De twee ministers wilden indieners hun wetsvoorstellen. Eerst verdedigen lijk gegeven. Zij zijn van mening dat als de feiten Het wetsontwerp van de KVP-AR gaat ervan uit
rt-,.: i i ii i Roethof, Veder-Smit, Lamberts en Geurtsen hun uitwijzen dat er abortus wordt gepleegd, dit beter dat abortus als een noodzakelijk kwaad moet
ontwerp. Daarna komen mevrouw Gardeniers-Be- in een kliniek door een arts kan geschieden dan worden beschouwd, waartoe slechts in noodgeval-
rendsen (KVP) en Hannie van Leeuwen aan bod. in een achteraf-straat door een ondeskundige. In 'en mag worden overgegaan. Echter dienen eerst
bij de formatie worden ingetrokken, als De eerste is als ondertekenaar van het KVP/ARP- het voorstel van PvdA/WD vervalt de strafbaar- andere mogelijkheden te worden overwogen om
ARP ook met een initiatiefwetsvoorstel ontwerp mr. dr. Van Schaik opgevolgd, die naar heid en wordt het criterium gelegd bij de kwaliteit aan de nood-sitiatie een einde te maken. De arts
g® komen, dat dan in het parlement gelijk de Raad van State is vertrokken. Als waarnemers van het medisch handelen. De abortus mag alleen dient leven - ook dat van de ongeborene -
van Lamberts/Roethof zou kunnen wor- zullen wel aanwezig zijn de ministers van Agt worden uitgevoerd in erkende klinieken, die een te beschermen en zich niet gemakkelijk te lenen
iandeld. (Justitie) en Irene Vorrink (Volksgezondheid). registratie van alle gevallen moeten bijhouden, tot een ernstige, in het hele leven van de vrouw
■■urde lang, maar in januari 1975 kwamen Met alle voorbehoud kan de uitslag van het debat Artsen moeten voor de behandeling nagaan of de diepingrijpende handeling als het afbreken van de
Ulljt Van Schaik (KVP) en mejuffrouw Hannie wel worden voorspeld. Het PvdA/VVD-ontwerp zal vrouw in vrijheid en verantwoordelijkheid tot haar zwangerschap.
,t zal aflopen, zal pas over twee weken overleg was dat PvdA en WD het samen na veel
i zijn. Want de stemmingen zullen pas op gepraat en compromissen eens werden over één bet wetboek van strafrecht.
1 28 september worden gehouden. Van de nieuw initiatief-wetsvoorstel.
eni discussie zijnde initiatief-wetsvoorstellen De Tweede Kamer debatteert dus volgende week
dat van de PvdA/WD de meeste kans, over twee wetsvoorstellen, waartoe het initiatief
veellicht met een kleine meerderheid. vanuit de kamer zelf is genomen. In de eerste
oo formatie van het kabinet-Den Uyl is de ronde heeft de kamer tien uren nodig om te laten
adf-wetgeving als een onwentelbare steen blij-
aagen De wet schreef en schrijft voor. dat
kjen van abortus provocatus - het opzettelijk
jrittmatig afbreken van de zwangerschap -
itapr is. De straf geldt zowel de vrouw als
■ntidie de vruchtafdrijving tot stand brengt,
djormatie van het kabinet lag er een wetsont-
foor een abortus-wetgeving van de twee
ike ministers Van Agt (Justitie) en Stuyt
ncezondheid). Ook was er een initiatief-wets-
I van twee kamerleden, de arts Lamberts
jWng van de zwangerschap alleen i
i toelaten.
itsvoorstel van de ministers zou volgens
Twee initiatief-o
ntwerpen
volgende week
an de orde
jrtrouwen
£jVan Agt
^ïggelopen
bs v
(ANP) - Iets
eenderde van de Ne-
rdaÖers is het eens met de
van minister Van
an Justitie om aan te
I als minister, terwijl de
izebkliniek Bloemenhove in
de voorlopig daargaat.
;nt vindt dat hij had
aftreden, 24 procent
|dat de bewindsman de
had móeten sluiten,
jkt uit een in autustus
len onderzoek van het NI-
ederlands instituut voor
iblieke opinie en het
fonderzoek b.v.). Volgens
PO heeft het vertrouwen
Van Agt een deuk
vooral bij de protes-
k|iristelijke kiezers.
Qdan de helft van de onder-
Op het baanvak
Roosendaal-
i Dordrecht is
j gistermiddag
I op een met
knipperlichten
I beveiligde over-
j weg een land
bouwmachine
door een trein
.76ien zei weinig oi neie- i
geen vertrouwen meer te bestuurder van
Lji in de bewindsman. Ach-
jn!tig procent bleek nog veel
s Wen in de bewindsman
n! )ben. In juni had 74 pro
lan de ARP-kiezers nog
07iertrouwen in de minister,
Gajustus was dat 61 procent,
leriicent van de CHU-kiezers-
ig juni nog veel vertrouwen
L Agt, in augustus liep dat
terugtot 45 procent. Het i
iwen van de KVP-stem-
in de KVP-bewindsman
ijwel ongeschokt. 1
de landbouw
machine werd
ernstig gewond.
De trein raakte
zwaar bescha
digd.
S3
er
geld
Christelijke scholen:
Nieuw
basisonderwijs
in strijd met
grondwet
UTRECHT (ANP) - Het basis-
onderwijs, zoals minister van
Kemenade het wil, is alleen al
naar opzet en indeling van de
voorgenomen wet in strijd met
de grondwet. Dit heeft mr. K.*
J. Matze van het bureau van de
besturenraad Protestants Chris
telijk Onderwijs vandaag op de
jaarvergadering van de afdeling
kleuter- en basisonderwijs van
de raad in Utrecht geconclu
deerd.
De besturen claimen voor het
protestants christelijk onderwijs
een vrijheid die haar begrenzing
uitsluitend vindt in hun eigen
verantwoordelijkheid, afgezien
van de volgens de grondwet toe
laatbare beperkingen.
In zijn inleiding stelde mr. Mat
ze, dat de vrijheid van oprich
ting in het concept-ontwerp van
de bewindsman wordt aangetast
zonder dat de noodzaak daar
van op deugdelijke gronden is
aangetoond. De vrijheid van in
richting wordt bovendien in ern
stige mate beperkt. Als gevolg
van een en ander kan de vrij
heid van richting in het geding
komen, aldus mr. Matze.
4htbevolkte
f
rrpvincies
:lul
n, ionze parlementaire redak-
tie
jr. 4 HAAG Provincies met
1 groot aantal inwoners,
-i Noord- en Zuid-Holland,
pijen in de toekomst meer
van het rijk dan dunbe-
Jje provincies.Het kabinet
00, gisteren akkoord met een
uenPntwerp om de uitkeringen
t provinciefonds billijker
leien.
iteel wordt bij de uitke-
meer gewicht toegekend
oppervlakte van een pro-
Dat moet volgens het
veranderen. Ook zal
gewicht worden to<
'00,i aan de lengte van de aan-
ke vaarwegen in een pro-
I DEN HAAG (ANP) Minister mr. A van
j der Stee van landbouw en het Landbouw
schap zijn het in een gesprek, dat zij giste
ren met elkaar voerden, niet eens geworden
over de prijzen die de glastuinbouw de
komende jaren voor het aardgas zal moeten
betalen. De minister deed een voorstel, dat
j volgens het Landbouwschap nog ver af staat
van het standpunt van het tuinbouwbedrijf-
ide kaping
Lahore
nj0RE In de Pakistaanse
y. Lahore is vanmorgen een
F gekomen aan de kaping
enpen Boeing 737 van Indian
pjnes, die gisteren was be
ien toen het toestel op een
ari)enlandse vlucht in India
aej zes mannen was gedwon-
ar Pakistan te vliegen.
Pakistaanse regerings-
Ivoerder zei dat de kapers
bloed vergieten binnen
minuten door de politie
overmeesterd. De kapers
het toestel met 77 passa-
van wie drie Nederlan-
f en zeven bemanningsle-
KAl bijna twintig uur in hun
t>t. Eerst lieten zij zeven
;rs vertrekken en later
ige 70. De bemanning
Ijlen zij tot het laatste mo-
gevangen.
energiekosten voor olie- en aardgasstokers
ongeveer gelijk. De minister verwacht dat
de olieprijs in 1980 tot ongeveer 250 per
ton zal zijn opgelopen. Om de gasprijs tegen
die tijd ook ongeveer op dat peil te krijgen
stelt hij het volgende schema voor; in het
komende jaar een in twee etappes te verwe
zenlijken gasprijsverhoging met de tegen
waarde van 25 per ton olie, wat zou
sleven. Het Landbouwschap zal dat voorstel neerkomen op ongeveer 1,9 cent per kubieke
nader bespreken met de adviesorganen uit meter aardgas. In de drie jaren daarna
het gesprek met jaarlijkse gasprijsverhogingen ter waarde
het bedrijfsleven,
de minister 20 september zal worden afge- van 27,50 per ton, wat rechtstreeks in
rond. Het schap acht de kans dat men tot aardgas uitgedrukt zou neerkomen op iets
overeenstemming komt echter erg klein. meer dan twee cent per kubieke meter.
Op het ogenblik moeten tuinders 135 voor Het Landbouwschap vindt dat dit veel te
een ton olie en 10,22 cent voor een kubieke snel gaat, In 1974 heeft het, uitgaande van
meter aardgas betalen. Daarmee zijn de de toen geldende olieprijs van 110 per ton,
gevraagd om een aanpassing in zes jaar
tijds, die zou zijn neergekomen op 1,1 cent
per kubieke meter aardgas per jaar. In
werkelijkheid verhoogde de overheid de
aardgasprijs in 1974 met 1,9 cent. In 1975
ging zij, daartoe gedwongen door de EEG,
nog 0,8 cent hoger, toen dus een verhoging
van de aardgasprijs met 2,7 cent per kubie
ke meter. In twee jaar tijds ging de aardga
sprijs dus 4,6 cent omhoog, terwijl het land
bouwschap 2,2 cent had gewild.
Het landbouwschap vindt dat nu in ieder
geval die extra—verhoging van 0,8 cent in
1975 gecompenseerd moet worden. Voor het
komende stookseizoen, zo meent het, is er
dus zelfs geen ruimte meer voor 1,1 cent
verhoging, maar slechts voor 0,3 cent.
PASADENA Op Mars heeft zich mogelijk in het zeer verre
verleden een enorme „zondvloed" voorgedaan, van dimensies
waarbij die van Noach maar een peuleschilletje was. Het
moederschip van Marslander Viking-1 heeft foto's gemaakt
waaruit men in het vluchtleidingscentrum Pasadena die
conclusie meent te kunnen trekken.
Het was een gigantische overstroming, bijna alsof er een
oceaan in een „guts" omlaag kwam, vertelde een van de
deskundigen in Pasadena. Sporen van het water zijn nu nog
zichtbaar in het gebied rond Viking-1.
De zondvloed zou zijn veroorzaakt door smeltwater van Mar
tiaanse gletsjers dat zich in het verre verleden met donderend
geweld over lager gelegen gebieden heeft uitgestort.
Men weet in Pasadena overigens niet of de zondvloed één
enkele gebeurtenis is geweest, dan wel een periodiek fenomeen
in het verre Mars-verleden.
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG De leeftijd van meerderjarigheid wordt
verlaagd van 21 tot 18 jaar. Het kabinet heeft gisteren
overeenstemming bereikt over een wetsontwerp hierover van
minister Van Agt van justitie. De verlaging betekent onder
meer, dat 18-jarigen in 't vervolg zonder toestemming van
de ouders financiële overeenkomsten kunnen afsluiten en in
het huwelijk kunnen treden.
Een andere consequentie is dat ouderlijk gezag en voogdij drie
jaar eerder eindigen dan nu het geval is. Op de ouders blijven
wel dezelfde financiële verplichtingen tegenover hun kinderen
rusten. Dat wil zeggen, dat in de financiële aanspraken die
kinderen tot 21 jaar op hun ouders kunnen maken ,geen
verandering komt.
Het wetsontwerp houdt verder in, dat 18-jarigen ook niet meer
onder de kinderbescherming vallen. Voor de gevolgen die de
verlaging heeft voor het kinderstrafrecht, is een afzonderlijk
wetsontwerp opgesteld, dat gisteren eveneens voor advies naar
de Raad van State is gestuurd.
NICOSIA (DPA) De leider
van het Palestijnse commando
dat vorig weekend een DC-9
van de KLM kaapte, is de dag
na zijn overgave naar Libanon
vertrokken. Dat heeft het hoofd
van de Grieks-Cypriotische po
litie, Savas Antoniou, meege
deeld.
De vice-voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter
Bevordering van de Geneeskunde, dr. Van der Does, spreekt de
ledenvergadering toe tijdens de discussie over de abortuswet.
UTRECHT (ANP) De overgrote meerderheid van de algemene
ledenvergadering van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij
tot bevordering der Geneeskunst is gisteravond in Utrecht ak
koord gegaan met het bestuursvoorstel, geen oordeel uit te
spreken over de wetsontwerpen de KVP en de ARP enerzijds en
de PvdA en de VVD anderzijds inzake het afbreken van zwanger
schap. Dit mede gelet op de richtlijnen met betrekking tot abortus
die de KNMG zelf in 1971 heeft vastgesteld en die in 1975 nog
eens zijn bevestigd.
Eerder had KNMG—voorzitter vergadering schaarde zich ook
dr. L. J. A. Boelen al gezegd, achter de opvatting, dat in wet
dat de KNMG nooit tot een een- moet worden vastgelegd, dat
stemmig oordeel zal kunnen ko- niemand kan worden verplicht
mpn, omdat de meningen onder om mee te werken aan een be
sluit tot of uitvoering van abor
tus.
Verder spraken de KNMGaf-
de leden daarvoor teveel uiteen
lopen. Dat bleek ook wel tijdens
de discussies. Terwijl voorstan-
an de abortus een lans gevaardigen uit, dat het toezicht
braken voor het PvdA/VV
D—ontwerp, zei een vertegen
woordiger van het Nederlands
Artsc-n Verbond, dat "PvdA en
WD zich hebben gemanifes
teerd als twee misdadige han
den op één zwangere buik".
De grote meerderheid van de
Drastische
veranderingen
Grieks kabinet
ATHENE (AP) Premier Con-
stantijn Caramanlis van Grie
kenland heeft gisteren zijn ka
binet drastisch gewijzigd, maar
daarbij slechts een minister
vervangen. Alle staatssecreta
rissen in het zittende kabinet
op vijf na moesten echter het
veld ruimen.
Caramanlis heeft verklaard dat
aan de kabinetswijziging geen j
politieke motieven ten grond-
slag lagen, doch slechts het ver-
langen de regeringsploeg te ver- j
jongen.
Hij heeft hieraan toegevoegd
dat elk lid van zijn kabinet in
de twee jaar dat nu de democra
tische regering in Griekenland
hersteld is voortreffelijk werk
heeft geleverd en daar trots op
kan zijn.
De enige minister die vertrekt
is loannis Chrysanthopoulos,
minister van sociale zaken. Zijn
post gaat naar Constantijn Step-
hanaopoulos, van binnenlandse
zaken.
Op binnenlandse zaken is be
noemd Hippocrates Iordanglou
voorheen op lndbouw.
op de naleving van een abortus
wet tot de taak van het staat
stoezicht op volksgezondheid
behoort. Het besluit ten aanzien
van de door WD en PvdA
voorgestelde commissie van toe
zicht en advies was minder dui
delijk. Terwijl het bestuur in
een aanvulling op zijn pre—ad
vies had gesteld, dat de KNMG
geen leden dan voordragen voor
een advies— en toezichtcommis-
sie met een taak, bevoegdheid
en samenstelling zoals omschre
ven in het wetsvoorstel, legde
het gisteravond een minder ne
gatief concept—besluit aan de
leden voor namelijk: „De
KNMG kan door het doen van
een voordracht voor enkele le
den haar medewerking geven
I aan de totstandkoming van een
commissie, welke uitsluitend tot
taak heeft, de minister van ad-
i vies te dienen met betrekking
i tot hulpverlening bij ongewen-
1 ste zwangerschap". Dit voorstel
i werd aangenomen met slechts
een tegenen een blancostem.
Britse
regering
gewijzigd
Ondanks de vele pogingen tot een wapenstilstand in Libanon duurt
de strijd in dit land voort. De meest getroffenen zijn de arme
burgers, die nauwelijks aan voedsel kunnen komen. Zoals deze
vrouw in een buitenwijk van Beiroet, die tevergeefs tussen de
puinhopen van winkels naar eten zoekt. Teleurgesteld rust zij op
het blad van een toonbank van een kruidenierszaak.
Van onze correspondent Roger
Simons
Londen Premier James Cal-
laghan van Groot—Brittannië
heeft gisteravond plotseling
zijn regering gewijzigd. Merlyn
Rees, die tot nu toe minister
van Ulster was, volgt Roy Jen
kins op als minister van bin
nenlandse zaken en justitie.
Jenkins verlaat de regering en
het Britse politieke leven om in
Brussel voorzitter van de Euro
pese Commissie te worden.
Deze regeringsverandering
werd verwacht, maar niet op dit
moment. Alle politieke waarne
mers verkeerden in de mening,
dat premier Callaghan het mo
menteel veel te druk had met de
dreigende staking van 40.000
zeelieden om aan een nieuwe
samenstelling van zijn regering
te denken.
De ondankbare Noordierse taak
van Merlyn Rees rust nu op de
schouders van Roy Mason, die
minister van defensie was.
Den Uyl: We
gaan door
met VAD
Van onze parlementaire redac
tie
DEN HAAG Het kabinet
denkt er niet aan het wetsont
werp over de vermogensaan-
wasdeling (VAD) in de ijskast
te stoppen. We gaan ermee
door, verklaarde premier Den
Uyl gisteravond op zijn weke
lijkse perskonferentie naar aan
leiding van het rumoer dexe
week rond uitlatingen van mi
nister Boersma van sociale za
ken.
Volgens de minister-president
zijn diens uitspraken hier en
daar verkeerd weergegeven. Er
was geen enkele aanleiding voor
opgewonden reakties, aldus Den
Uyl, nadat de minister van so
ciale zaken in de kabinetsverga
dering nog eens een toelichting
had gegeven op zijn uitlatingen.
