Noordamerikaanse predikanten
weinig maatschappelijk gericht
„Max Havel
herleeft in
Fons Rademakers
verfilming
Va37- Va17-
10
LEIDSE COURANT
DINSDAG 7 SEPTEMBER li
Een met medewerking van de
Amerikaanse nationale raad
van kerken gehouden enquête
onder 2.490 predikanten van
vijf protestantse kerken wijst
uit dat de meerderheid van
hen een lage prioriteit toekent
aan het zich uitspreken over
maatschappelijke zaken of het
werken voor sociale recht
vaardigheid.
In het algemeen zagen de pre
dikanten als de belangrijkste
taak voor de kerk het helpen
van de lidmaten christen te
zijn in alle aspecten van hun
leven. Het voorbereiden van
de preek kreeg de meeste aan
dacht op de door de onder
vraagde dominees ingevulde
lijst met wekelijkse bezighe
den.
De enquête fs in december
1975 en januari 1976 gehouden
onder voorgangers van de her
vormde kerk in Amerika, de
Verenigde Kerk van Christus,
de Verenigde Methodisten
Kerk, de Verenigde Presbyte
riaanse Kerk en de Verenigde
Kerk van Canada, waarin in
1925 Presbyterianen, metho
disten en congregationalisten
in Canada samengingen.
De dominees krijgen zelf
zeven op de tien naar hun
smaak op hun beurt te weinig
pastorale zorg en bemoediging
vanuit de gemeente. Als dat
wel gebeurde zou dat hen kun
nen helpen bij ook hun gevoe
lens van eenzaamheid, frustra
ties en dergelijke. Verder me
nen de predikanten van de
minder strak georganiseerde
kerken, dat zij ook minder
persoonlijke pastorale steun
krijgen, dan het geval is bin-,
nen het systeem van onderlin
ge relaties bij de verenigde
methodisten.
De voorbereiding op de predi
king, bijbelstudie enzovoort,
komt als het belangrijkste
naar voren. Zevenentachtig
procent van de dominees
kruist het aan als „zeer be-,
langrijk". Bij de een breder
terrein bestrijkende „theologi
sche studies" haalde „zeer be
langrijk" eenenzestig procent.
De praktische voorbereiding
op het werken met mensen in
moeilijkheden kwam als derde
op de ranglijst met twëeenvijf-
tig procent „zeer belangrijk".
Het welbewust toewerken op
christelijke eenheid en organi
satorische kerkhereniging
staat in Canada meer in de
gunst. Van de aan de enquete
deelnemende predikanten
daar ziet eenentachtig procent
Zestien katholieke congrega
ties van zusters, priesters en
broeaers in vier Amerikaanse
staten hebben samen in brie
ven aan meer dan vijfendertig
grote maatschappijen, waarin
zij aandelen hebben, gevraagd
om stopzetting van verdere
handel met en investeringen
in Zuid-Afrika. De congrega
ties hebben zich aaneengeslo
ten in een „Actiegroep voor'
gemeenschappelijke verant
woordelijkheid". Deze be
strijdt de opvatting dat de
buitenlandse investeringen de
zaak van de volledige mensen
rechten voor alle inwoners in
Zuid-Afrika zouden hebben
"bevorderd. De Amerikaanse
en andere multinationals zou
den volgens de groep dit pas
werkelijk doen als zij zich uit
blank Zuid-Afrika terugtrok
ken.
De Nederlandse gereformeer
de gemeenten zullen in de
week van drie tot tien oktober
KORTE
METTEN
bidden voor de „nóód der tij
den". Reden van de bidstonde
is het feit, dat in de huidige
maatschappij veel soberheid,
eenvoud en afzondering verlo
ren is gegaan en het gods
dienstige leven niet alleen in
de maatschappij, maar ook in
de gezinnen steeds minder
aandacht krijgt. De gerefor
meerde gemeenten zijn een
kerkengroep, die ongeveer
tachtigduizend leden telt. Voor
de 155 gemeenten zijn slechts
negenenveertig predikantén
beschikbaar.
Ruim tachtig rooms-katholie-
ke geestelijken, onder leiding
van de aartsbisschop van
Kaapstad, kardinaal Owen
McCann, hebben er in een
open brief aan premier John
Vorster voor gepleit, dat iede
re Zuid-Afrikaan stemrecht
krijgt De regering zou moe
ten erkennen, dat „alle Zuida
frikanen als menselijke we
zens moeten worden behan
deld met fundamentele rech
ten". De geestelijken veroor
deelden de recente golf van
arrestaties. Ook zou het stel
sel van verbanningen en de
tenties zonder vorm van pro
ces moeten worden afge
schaft
De militaire regering van Co
lumbia heeft bekend gemaakt
dat de „guerrilla-priester" Au-
rentino Rueda „in de strijd is
gevallen". Rueda, een francis-'
caan, is volgens de mededeling
om het leven gekomen bij een
treffen met een militaire pa
trouille. Pater Rueda heeft
zich acht jaar geleden aange
sloten bij de ondergrondse or
ganisatie ELP. Voor die tijd
werkte hij in de krottenwijken
van Bucaramanga.
het als een van de „geldige
uitdrukkingen van het predi
kantschap", tegen tweederde
in de Verenigde Staten. Van
de Canadezen kan drieënzestig
procent zich vinden in de acti
viteiten van hun nationale
raad van kerken, terwijl van
de Amerikaanse collega's zich
maar zevenenvijftig procent
achter de Amerikaanse raad
stelt.
Vanuit de kerken gezien rea-»
geert de Verenigde Kerk van
Canada het positiefste op deze,
twee laatste onderwerpen en'
de hervormde kerk in Ameri
ka, die gemeenten in beide
landen heeft, het minst ent
housiast.
Bij de vraag waar de predi
kanten naar eigen inzicht te
weinig tijd aan besteden bleek
61 procent van mening dat
huisbezoek een goede zaak is,
waar zij wel (nog) meer aan
toe zouden willen komen.
Een typisch Amerikaans on
derwerp, de vooralsnog zeer
verregaande vrije verkoop van
vuurwapens, leverde dit op: 72
procent van de dominees was
voor registratie van alle vuur
wapens, 51,5 voor een vergun
ningsstelsel voor het in bezit
ervan hebben, en 49,9 procent
voor een verbod voor vuurwa
pens in handen van particulie
ren behalve in bepaalde, wel
begrensde gevallen.
Negentig theologen uit zeven
tien Europese landen hebben
afgelopen weekeinde in Leu
ven een „Europese conferentie
van evangelicale theologen"
opgericht. Onder evangelica-
len verstaat men de protes
tantse christenen, die zich
verzetten tegen een maat
schappij gericht christendom.
De kern van de conferentie
wordt gevormd door een advi
serend comité, bestaande uit
bekende theologen als prof.
dr. K. Runia uit Nederland,
Peter Beyernhaus uit West-
Duitsland, Klaus Bockmuehl
uit Zwitserland en John Stoot
uit Engeland. Soortgelijke
groeperingen van evangelicale
theologen bestaan reeds in
Zuid-Afrika, Azië, Afrika en
Noord-Amerika.
Europese conferentie
protestantse theologen
Ben van de initiatiefnemers is
de Westduitse hoogleraar in de
zendingswetenschappen aan
de universiteit van Tuebingen,
prof. dr. Beyernhaus. In zijn
programmatische inleiding
voor de Leuvense vergadering
weigerde hij medewerking aan
de oecumene.
Hij verweet aan de oecumeni
sche beweging en met name
ook aan de Wereldraad van
Kerken, dat „zij terecht geko
men zijn in de gevaarlijke™
kuil van verkeerd begrr
eschatologie" en van mei
zijn, dat zij „de goddelijke
taphysische transcendi
kunnen benaderen met
nologische, economische
maatschappelijke vooi
gang". Het maatschapp<
engagement van de christe
noemde Beyernhaus „een
vaarlijk en noodlottig uui
de geschiedenis der m
heid".
Het Vatikaanse dagblad „Os
servatore Romano" betreurt
het zeer, dat het parlement
van Californië vorige week
een wet heeft aangenomen,
waarin gezegd wordt dat de
mens „het recht heeft om te
sterven".
De Osservatore schrijft dat
het leven geleefd en be
schermd moet worden. Van dit
beginsel afwijken is volgens
het blad de deur wijd open
zetten voor euthanasie. Op de
ze wijze zal er spoedig sprake
zijn van een „fatale verminde
ring van de waarden", zoals
ook het geval is bij de legalisa
tie van abortus.
„Wat blijft er over van zaken
die universeel waar zijn, als
men een beginsel als het men-
Osservatore laakt wet
euthanasie Californië
mmgsapparatuur uit te s<
kelen. Ann Quinlan is
steeds in leven.
De wet in Californië maakt
het mogelijk, dat volwassen
patiënten, die ongeneeslijk
ziek zijn, door een onderteken
de verklaring artsen kunnen
verzoeken de apparatuur uit te
schakelen, waardoor zij in le
ven worden gehouden. Aanlei
ding voor de wet was het geval
van Ann Quinlan, die maan
denlang in coma heeft gelegen.
Na een rechtszaak werd toe
stemming gegeven de beade-
KERK
EN
WERELD
Het jongetje Saidjah in het bijna documentaire begin van Fons Rademakers' verfilming
van „Max Havelaar".
Voor een groot aantal medewerkenden en de landelijke pers is
Fons Rademakers' verfilming van Multatuli's „Max Havelaar" dan
gisteren toch in het Amsterdamse City theater in première gegaan.
De vele moeilijkheden die het productieteam op z'n verre reis
ontmoette is de film niet aan te zien en wij voorspellen de duurste
speelfilm ooit door ons land vervaardigd dan ook een gulden
toekomst
Rademakers is er met scenario
schrijver Gerard Soeteman in
geslaagd een voortreffelijk en
boeiend tijdsbeeld te scheppen
van een stukje historie, waarop
wij als Nederlander niet zo trots
behoeven te zijn, maar dat met
zo'n terughoudendheid werd
weergegeven dat niet alleen het
kolonialisme met al zijn grove
fouten aan de kaak werd ge
steld maar ook de rol die de
inheemse regenten daarin speel
den niet wordt verdoezeld.
Op de filmische kwaliteiten van
dit bijna drie uur durende werk
stuk zullen wij vrijdag uitge
breid terugkomen. Rademakers'
verklaarde na afloop „Als je een
kind krijgt zie je ook wel
schoonheidfoutjes. De neus en
de oren hadden bijvoorbeeld be
ter gekund" en Peter Faber,
voortreffelijk in de titelrol, zei
nog ,3ij de eerste keer zien let
je onwillekeurig het meest op
jezelf en wat je gedaan hebt"
terwijl Sacha Bulthuis als Tine,
de vrouw van Havelaar als com
mentaar had „Ik ben onervaren
in het maken van films. Je zit
een beetje vreemd aan te kijken
naar wat je voor de camera
gedaan hebt. De vraag of mijn
zes weken oude baby mee kon,
speelde toen voor mij een grote
rol en ik kon niet erg goed tegen
de tropische hitte. Met een pruik
op en vier onderrokken, een in
gesnoerd keurslijk had ik grote
moeite en ging ook meteen de
eerste dag van de kaart. Maar
in die tijd waren de Nederland
se vrouwen allemaal zo gekleed
en het verwondert me dan ook
niets dat er veel flauw vielen."
ook maandenlang naar de juiste
lokaties moeten zoeken, zodat
ook de armste gebieden er „als
een gordel van smaragd" uit
kwamen.
„Max Havelaar" is er na een
wat langzame start uitgekomen
als een volwassen film, Radema
kers' beste tot nu nog toe, die
zeer zeker een roulement in
achttien theaters teglijk aan
staande donderdag rechtvaar
digt.
MILO
Pisuisseprijs voor
Nelleke Burg
AMSTERDAM - Op de Akade-
mie voor Kleinkunst in Amster
dam is gisteravond aan de uit
Den Bosch afkomstige cabare
tière Nelleke Burg de eerste
„Prisuisseprijs" uitgereikt. De
prijs, die bestaat uit een oor
konde en een bedrag van 1500
gulden, is ingesteld door de vo
rig jaar overleden toneelspeel
ster Fie Carelsen.
De dochter van de destijds ver
maarde conferencier, Yenneke
Pisuisse, reikte de prijs gister
avond uit. Een gedeelte van de
geldprijs heeft Nelleke Burg ge
schonken aan Chileense kunste
naars. Zij wilde hiermee helpen
de onderdrukking van deze
groep tegen te gaan, aldus Ne
derlands jongste cabaretière.
De onderscheiding viel Nelleke
Burg vooral ten deel, wegens
haar optreden in het gezelschap
van Robert Long, die zelf aan
wezig was.
Scheidende leerlingen van de
Akademie voor Kleinkunst reik
ten aan Fons Jansen de .Pen
ning van de Stichting Vrienden'
uit Deze onderscheiding wordt
jaarlijks door leerlingen van de
Akademie aan een door hen be
wonderde kunstenaar uit de
amusementswereld toebedacht
Indonesië vormt het wonder
schone decor en cameraman
Jan de Bont heeft dat op weer
galoze wijze weten vast te leg
gen. Maar daarvoor heeft men
Cabaretière Nelleke Burg, die veel succes oogstte met haar optreden
in een show van Robert Long, kreeg de eerste Pisuisse-prijs uit handen
van Pisuisses dochter, Jenneke Pisuisse (links).
Jack met kapuchon. Overhemdbloes. Mt. 92 Broekrok-jurk met ri
Ribstof. Diverse kleuren. (20.-) t/m 152 (29.-). en steekzakken. Ribstof
Mt. 140 (55.-) t/m 167 (65.-). V a 70 Diverse kleuren.
V,rr Mt. 104 (45.-)t/m
Trui met driekwart- ^45
V.a. CC Mt. 104 (45.-) t/m 167_0
DD» Trui met driekwart-
Broekrok van ribstof. mouw. Diverse kleuren.
140 (37.-) t/m 167 (43.-). Mt. 92 (17.-) t/m 152 (26.-).
Geruite broekrok. Diverse
kleuren. Mt. 98.(33.-) t/m
146(45.-). Va*23-
Overhemdbloes met
schouderpas.
Ruitjeskatoen. Diverse
kleuren. Mt. 92 (23.-)
t/m 164 (34.-). V a 23»
Broekrok-overgooier
van ribstof. Diverse
kleuren. Mt. 140 (54.-)
t/m 167 (62.-). V.a. EJ^
't Hangt in de Girly Club.
Dat eigen noekje bij Lampe
voor modemeisjes onder de 15.
Maar moeder is natuurlijk ook
welkom.
